Projekt ustawy o samorządzie gospodarczym

Projekt

USTAWA
z dnia 1994 r.

o samorządzie gospodarczym

Rozdział 1
Postanowienia ogólne

Art. 1.
1. Samorząd gospodarczy jest reprezentantem podmiotów i środowisk gospodarczych,
zwłaszcza wobec organów władzy i administracji państwowej
oraz samorządu terytorialnego.
2. Samorząd gospodarczy jest niezależny w wykonywaniu swych zadań i podlega
tylko przepisom prawa.

Art. 2.
1. Organizacjami samorządu gospodarczego są:
1) izby przemysłowo-handlowe,
2) cechy i izby rzemieślnicze,
3) zrzeszenia handlu i usług,
4) zrzeszenia transportu,
5) związki organizacji określonych w pkt 1-4,
6) rady gospodarki.
2. Związkami organizacji, o których mowa w ust. 1 pkt 5, są:
1) Krajowa Izba Gospodarcza,
2) Związek Rzemiosła Polskiego,
3) Związek Zrzeszeń Handlu i Usług,
4) Związek Zrzeszeń Transportu.
3. Organizacjami samorządu gospodarczego są również izby dwu lub wielostronne
oraz izby branżowe, o których mowa w art. 27 i art. 28.

Art. 3.
1. Organizacje wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 1-4 oraz okręgowe rady gospodarki
działają w okręgach obejmujących obszar jednego lub kilku województw.
W danym okręgu może działać po jednej z organizacji, o których
mowa w zdaniu poprzedzającym.
2. Obszar działania poszczególnych organizacji oraz ich siedzibę określą
związki organizacji, o których mowa w art. 2 ust. 2.

Art. 4.
1. Organizacje samorządu gospodarczego wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 1-4
działające w tym samym okręgu mogą utworzyć Okręgową Radę Gospodarki.
2. Związki organizacji wymienione w art. 2 ust. 2 tworzą Radę Gospodarki
Polskiej.
3. Rada Gospodarki Polskiej oraz okręgowe rady gospodarki mogą przyjmować
do swojego grona również inne organizacje i ich związki działające na
rzecz gospodarki.

Art. 5.
Siedzibą organizacji wymienionych w art. 2 ust. 2 oraz Rady Gospodarki Polskiej
jest miasto stołeczne Warszawa.

Art. 6.
1. Przynależność do organizacji wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 1-4 jest
obowiązkowa i powstaje z chwilą podjęcia działalności gospodarczej, z tym
że:
1) podmioty mające status rzemieślników (spełniające warunki zaliczenia
do rzemiosła) przynależą do cechów,
2) pozostałe podmioty przynależą do jednej z organizacji określonych w
art. 2 ust. 1 pkt 1, 3 i 4.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy osób fizycznych:
1) o których mowa w art. 9 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 roku o działalności
gospodarczej (Dz.U. Nr 41, poz. 324, z 1990 r. Nr 26, poz. 149,
Nr 34, poz. 198, Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 31, poz. 128, Nr 41,
poz. 179, Nr 73, poz. 321, Nr 105, poz. 452, Nr 106, poz. 457, Nr 107,
poz. 460, z 1993 r. Nr 28, poz. 127, Nr 47, poz. 212, Nr 134, poz. 646,
z 1994 r. Nr 27, poz. 96),
2) będących, na podstawie odrębnych ustaw, członkami samorządów zawodowych.

Rozdział 2
Zadania i zasady działania

Art. 7.
Organizacje samorządu gospodarczego kształtują i upowszechniają zasady etyki
w działalności gospodarczej, w szczególności opracowują i doskonalą normy
rzetelnego postępowania w obrocie gospodarczym.

Art. 8.
Do zadań samorządu gospodarczego należy w szczególności:
1) reprezentowanie zrzeszonych podmiotów wobec organów administracji
rządowej i samorządu terytorialnego,
2) wyrażanie opinii o projektach aktów prawnych, dotyczących działalności
gospodarczej oraz współdziałanie na wniosek właściwych podmiotów
lub z własnej inicjatywy przy ich opracowywaniu,
3) pomoc członkom w rozwiązywaniu problemów organizacyjnych i prawnych
związanych z prowadzoną przez nich działalnością.

Art. 9.
1. Organizacje samorządu gospodarczego opiniują założenia regionalnej oraz
ogólnokrajowej polityki gospodarczej, we współpracy z właściwymi organami
administracji rządowej i samorządu terytorialnego, a organy te zobowiązane
są do zasięgania opinii odpowiednich organizacji samorządu
gospodarczego w sprawach związanych z tworzeniem i realizacją polityki
gospodarczej.
2. Właściwe organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego udzielają
organizacjom samorządu gospodarczego informacji niezbędnych do
wykonywania ich zadań statutowych.

Art. 10.
Na wniosek lub za zgodą organizacji samorządu gospodarczego Rada Ministrów
może, w drodze rozporządzenia, powierzyć im wykonywanie niektórych
zadań, zastrzeżonych w przepisach prawa dla administracji rządowej.

Art. 11.
1. Krajowa Izba Gospodarcza, w uzgodnieniu z Radą Gospodarki Polskiej,
prowadzi Krajowy Rejestr Podmiotów Gospodarczych.
2. Terytorialne izby przemysłowo-handlowe zobowiązane są do prowadzenia
rejestrów podmiotów gospodarczych należących do organizacji wymienionych
w art. 2 ust. 1 pkt 1-4, na zasadach ustalonych przez Radę Gospodarki
Polskiej.
3. Izby, o których mowa w ust. 1, są zobowiązane do przekazywania informacji
zawartych w rejestrach do Krajowego Rejestru Podmiotów Gospodarczych.
4. Wpis do rejestrów, o których mowa w ust. 1 i 2, obejmuje co najmniej:
1) nazwę (firmę) lub imię i nazwisko podmiotu gospodarczego,
2) siedzibę (miejsce zamieszkania), adres i teren działania,
3) przedmiot działalności,
4) oznaczenie właściwego sądu rejestrowego lub organu prowadzącego
ewidencję działalności gospodarczej,
5) zmiany danych, o których mowa w pkt 1-4,
6) inne dane określone przez Radę Gospodarki Polskiej.
5. Podmioty gospodarcze są zobowiązane do przekazywania organizacjom
samorządu gospodarczego do których przynależą danych, o których mowa
w ust. 4 pkt 1-6, w ciągu 30 dni od dnia podjęcia działalności.

Art. 12.
1. Organizacje samorządu gospodarczego działają na podstawie niniejszej
ustawy i statutów.
2. Statut organizacji samorządu gospodarczego powinien określać w szczególności:
1) nazwę i siedzibę organizacji,
2) zakres i zasięg działania,
3) władze organizacji i ich kompetencje,
4) zasady wyboru władz,
5) zadania organizacji,
6) prawa i obowiązki członków,
7) źródła finansowania działalności organizacji,
8) zasady dokonywania zmian statutu,
9) tryb likwidacji organizacji i zasady dysponowania majątkiem organizacji
likwidowanej.
3. Statut organizacji samorządu gospodarczego powinien ustanawiać co najmniej
następujące władze:
1) zebranie członków lub delegatów,
2) zarząd,
3) komisję rewizyjną,
4) sądy organizacyjne.

Art. 13.
1. Wybory do władz organizacji samorządu gospodarczego są powszechne.
2. Każdy z podmiotów posiadający czynne prawo wyborcze korzysta z jednego
głosu.
3. Osoby prawne realizują czynne i bierne prawo wyborcze przez ustanowionych
w tym celu przedstawicieli.
4. Kadencja władz pochodzących z wyboru trwa 4 lata.

Art. 14.
1. W celu zarejestrowania organizacji samorządu gospodarczego inicjatorzy
składają do sądu rejestrowego wniosek o rejestrację wraz ze statutem i listą
inicjatorów zawierającą ich imiona, nazwiska (nazwy) oraz miejsce zamieszkania
(siedzibę).
2. Organizacje samorządu gospodarczego uzyskują osobowość prawną z chwilą
wpisania do rejestru organizacji samorządu gospodarczego prowadzonego
przez sąd rejestrowy. Sądem rejestrowym jest sąd rejonowy (sąd gospodarczy)
właściwy według siedziby organizacji.
3. O wpisaniu do rejestru sąd rejestrowy zawiadamia inicjatorów oraz wojewodę
właściwego ze względu na siedzibę organizacji.
4. Postępowanie w sprawie zarejestrowania organizacji wymienionych w art. 2
ust. 1 pkt 1-4 jest wolne od opłat sądowych.

Art. 15.
1. Sąd rejestrowy wydaje postanowienie o zarejestrowaniu organizacji po
stwierdzeniu, że jej statut jest zgodny z przepisami prawa oraz, że inicjatorzy
spełniają wymagania określone ustaw.
2. Wpis do rejestru obejmuje:
1) nazwę i siedzibę organizacji oraz terytorialny zakres jej działania,
2) imiona i nazwiska oraz adresy członków zarządu, a w razie likwidacji
dane likwidatora,
3) datę wpisu lub wykreślenia rejestru.
3. Rejestry organizacji samorządu gospodarczego są jawne i dostępne dla
osób trzecich.
4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia
rejestru organizacji samorządu gospodarczego.

Art. 16.
1. W razie stwierdzenia, że działalność organizacji samorządu gospodarczego
jest niezgodna z prawem lub statutem, wojewoda właściwy dla siedziby organizacji
może wystąpić do właściwych organów organizacji o usunięcie
tych nieprawidłowości w określonym terminie albo wystąpić do sądu o zastosowanie
środków określonych w ust. 2.
2. Sąd na wniosek organu, określonego w ust. 1, może:
1) udzielić upomnienia właściwym organom organizacji,
2) uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę organów organizacji.

Art. 17.
1. Z zastrzeżeniem ust. 2, do likwidacji organizacji samorządu gospodarczego
stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 7 kwietnia
1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. Nr 20, poz. 104 i z 1990 r. Nr
14, poz. 86).
2. W razie braku środków własnych likwidowanej organizacji na pokrycie kosztów
likwidacji, koszty te pokrywają z własnych środków jej członkowie.

Art. 18.
Do postępowania w sprawach rozpatrywanych przez sąd rejestrowy stosuje się
przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.

Rozdział 3
Majątek i gospodarka finansowa

Art. 19.
1. Majątek organizacji samorządu gospodarczego powstaje ze składek członkowskich,
dotacji, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności
oraz dochodów z majątku izb.
2. Organizacja samorządu gospodarczego może prowadzić działalność gospodarczą
według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód
z działalności gospodarczej służy do realizacji celów statutowych i nie
może być przeznaczony do podziału między jej członków.

Art. 20.
1. Podmioty należące do organizacji, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1-4,
są zobowiązane do wpłacania składek członkowskich na rzecz tych organizacji.
2. Zwalnia się od obowiązku przewidzianego w ust. 1 podmioty opłacające
podatek dochodowy w sposób zryczałtowany, z wyjątkiem podmiotów
opłacających zryczałtowany podatek dochodowy określony w art. ... ust. ...
pkt ...ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz.U. Nr 80, poz. 350, z 1993 r. Nr 90, poz. 416, Nr 134, poz.
646, z 1994 r. Nr 43, poz. 163).

Art. 21.
1. Roczna składka członkowska stanowi sumę kwoty podstawowej oraz kwoty
uzupełniającej.
2. Kwota podstawowa wynosi 16% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego
w gospodarce narodowej w okresie trzech kwartałów roku poprzedzającego
rok, którego składka dotyczy, ogłaszanego w komunikacie Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej "Monitor Polski". Kwota podstawowa składki rocznej wpłacana
jest do 31 stycznia każdego roku.
3. Kwota uzupełniająca składki rocznej wynosi:
1) dla podmiotów będących podatnikami podatku od towarów i usług -
1,5% podatku należnego,
2) dla podmiotów opłacających podatek dochodowy w sposób zryczałtowany
nie będących podatnikami podatku od towarów i usług - 1,0%
kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego.
4. Kwota uzupełniająca składki rocznej jest wpłacana w terminach płatności
podatków wymienionych w ust. 3.

Art. 22.
1. Wysokość składki na rzecz organizacji, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt
5 i 6 określają właściwe statuty i regulaminy z tym, że nie może być ona
niższa niż 5% dochodów pochodzących ze składek członkowskich tych organizacji
na rzecz organizacji wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 1-4.
2. Podmioty gospodarcze przynależące równocześnie do izby przemysłowo-handlowej,
izby branżowej lub bilateralnej, będącej członkiem Krajowej
Izby Gospodarczej, mogą zadysponować część swojej składki płaconej
w izbie przemysłowo-handlowej, o której mowa w art. 21 ust. 1, na rzecz
izby branżowej lub bilateralnej albo obu tych izb, w wysokości łącznej do
25% tej składki. Zadysponowaną w ten sposób kwotę odprowadza izba
przemysłowo-handlowa.

Art. 23.
Do nieopłaconych składek członkowskich stosuje się przepisy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.

Rozdział 4
Izby przemysłowo-handlowe

Art. 24.
Do podstawowych zadań izb przemysłowo-handlowych należy w szczególności:
1) prowadzenie działalności promocyjnej na rzecz członków oraz pomoc
w nawiązywaniu kontaktów z partnerami w kraju i zagranicą,
2) prowadzenie rejestru podmiotów gospodarczych zgodnie z art. 11,
3) zakładanie, prowadzenie i popieranie we współpracy z władzami
oświatowymi szkół zawodowych i dokształcających,
4) wyrażanie opinii na żądanie władz oświatowych i z własnej inicjatywy
o potrzebach i programach szkolnictwa zawodowego i dokształcającego
oraz o stanie prowadzonych przez izby szkół,
5) organizowanie i nadzorowanie systemu kształcenia pozaszkolnego,
6) przyczynianie się do zaspokajania potrzeb i ułatwiania warunków rozwoju
życia gospodarczego, w szczególności poprzez tworzenie, utrzymywanie
lub popieranie, z zachowaniem przepisów ustawowych, odpowiednich
instytucji i urządzeń m.in. takich jak: instytuty badawcze,
muzea, wystawy, pokazy, targi, biura informacyjne i reklamacyjne,
7) wyznaczanie osób powołanych do wydawania opinii i stwierdzania stanu
faktycznego oraz innych działań, wymagających wiarygodności i
znajomości rzeczy, w zakresie podmiotów i czynności mających znaczenie
dla reprezentowanych przez izby dziedzin; w szczególności izbom
przysługuje prawo ustanawiania i zaprzysięgania rzeczoznawców,
biegłych itp.,
8) delegowanie przedstawicieli do utworzonych przez władze izby organów
doradczych w sprawach dotyczących lub mających znaczenie dla
reprezentowanych przez izby dziedzin,
9) proponowanie w przypadkach, w których udział reprezentantów samorządu
gospodarczego przewiduje odnośnie przepisy, kandydatów na
stanowiska członków komisji podatkowych, ławników sądowych, nadzorców
sądowych itp.,
10) wyznaczanie kandydatów na członków rad nadzorczych na wniosek
odpowiednich władz,
11) wydawanie opinii i zaświadczeń o istniejących zwyczajach dotyczących
działalności gospodarczej i handlowej, o cenach itp.,
12) wydawanie świadectw o pochodzeniu towarów i innych zaświadczeń,
dotyczących obrotu handlowego i firm,
13) tworzenie, z zachowaniem istniejących przepisów, sądów polubownych
i pojednawczych do rozstrzygania sporów, wynikłych ze stosunków gospodarczych
i handlowych.

Art. 25.
1. Inicjatywę utworzenia izby przemysłowo-handlowej podejmuje co najmniej
100 podmiotów gospodarczych, w imieniu których pełnomocnicy postępują
zgodnie z przepisami art. 14.
2. O ile na terenie województwa istnieje więcej niż jedna terytorialna izba
przemysłowo-handlowa inicjatywę utworzenia jednej izby przemysłowo-handlowej
są zobowiązani podjąć reprezentantów zarządów tych izb, w
liczbie po 5 osób.
3. W województwach powyżej 1 mln mieszkańców oraz za zgodą Krajowej
Izby Gospodarczej mogą być tworzone oddziały, delegatury i filie izb
przemysłowo-handlowych.

Art. 26.
1. Izby przemysłowo-handlowe zrzeszają się w Krajowej Izbie Gospodarczej.
2. Statut Krajowej Izby Gospodarczej określa zasady reprezentacji zrzeszonych
w nim izb przemysłowo-handlowych.
3. Do Krajowej Izby Gospodarczej mogą przystępować organizacje podmiotów
gospodarczych nie objętych niniejszą ustawą oraz podmioty nie będące
podmiotami gospodarczymi, zainteresowane przekształceniami struktur
gospodarczych, rozwijaniem współpracy gospodarczej z zagranicą i wypracowaniem
rozwiązań systemowych regulujących problemy ekonomiczne
kraju, przy czym posiadają one status członka stowarzyszonego.
4. Krajowa Izba Gospodarcza uczestniczy w promocji handlu zagranicznego i
przedsiębiorstw polskich, organizuje powiązania pomiędzy krajowymi i
międzynarodowymi systemami promocji gospodarczej oraz prowadzi system
informacji ekonomicznej m.in. dla potrzeb międzynarodowych instytucji
promujących gospodarkę i przedsiębiorstwa polskie.
5. Krajowa Izba Gospodarcza współdziała w tworzeniu infrastruktury gospodarczej
kraju przez stworzenie i utrzymywanie systemu informacji gospodarczej
obejmującej całość gospodarki polskiej w powiązaniu z odpowiednimi
systemami zagranicznymi oraz systemu wspierania i finansowania
przedsiębiorczości w Polsce, a także współdziała w realizacji programów
gospodarczych o zasięgu ogólnokrajowym i regionalnym.
6. Krajowa Izba Gospodarcza organizuje i prowadzi system szkolenia profesjonalnego
i doradztwa gospodarczego w skali kraju, prowadzi przedsięwzięcia
szkoleniowe i doradcze we współpracy z partnerami zagranicznymi,
ustala i popularyzuje ogólne wymogi etyki i zasady postępowania w stosunkach
gospodarczych, a także rozwija system polubownego rozstrzygania
sporów gospodarczych z udziałem podmiotów krajowych i zagranicznych.

Art. 27.
1. W celu rozwijania współpracy gospodarczej z zagranicą podmioty gospodarcze
mogą na zasadzie dobrowolności tworzyć na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej dwu lub wielostronne izby przemysłowo-handlowe z partnerami
zagranicznymi.
2. Utworzenie i działalność izb, o których mowa w ust. 1, odbywa się na zasadach
określonych w niniejszej ustawie z tym, że liczbę członków założycieli
wymaganą do utworzenia izby, ustala każdorazowo Prezydium Krajowej
Izby Gospodarczej.
3. Członkami izb określonych w ust. 1 mogą być polskie oraz zagraniczne
podmioty gospodarcze.
4. Izby, o których mowa w ust. 1, podlegają wpisowi do rejestru stosownie do
przepisów niniejszej ustawy.

Art. 28.
1. Podmioty gospodarcze na zasadzie dobrowolności zrzeszają się w izbach
branżowych.
2. Izby branżowe realizują zadania samorządu gospodarczego zgodnie z art.
8, 9 i 10.
3. Podstawowe zadania izb branżowych są określone w art. 24 pkt 1, 7, 8, 9,
10 i 11.

Art. 29.
1. Izby przemysłowo-handlowe w nazwie umieszczają geograficzne określenie
regionu lub miasta znajdującego się w obszarze okręgu, w którym działają.
2. Izby branżowe w nazwie używają określenia branży lub przedmiotu działania
jej członków.
3. Dwu lub wielostronne izby przemysłowo-handlowe z udziałem partnerów
zagranicznych mogą używać nazwy "Polsko-..... Izba Przemysłowo-Handlowa".
4. Izby, które używają nazwy regionu lub miasta albo ich symboli, nie ponoszą
z tego tytułu żadnych opłat.

Rozdział 5
Cechy i izby rzemieślnicze

Art. 30.
1. Rzemiosłem w rozumieniu ustawy jest zawodowe wykonywanie działalności
gospodarczej objętej listą rzemiosł przez osobę fizyczną lub spółkę cywilną
osób fizycznych z zaangażowaniem kwalifikowanej pracy własnej, w imieniu
własnym tej osoby i na jej rachunek.
2. Związek Rzemiosła Polskiego, w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i
Handlu, określi listę rzemiosł oraz rzemiosła, których wykonywanie wymaga
kwalifikacji zawodowych stwierdzonych dowodami, o których mowa w
art. 32 ust. 1.
3. Do rzemiosła nie zalicza się działalności: handlowej, gastronomicznej,
transportowej, usług hotelarskich, usług świadczonych w wykonywaniu wolnych
zawodów, usług leczniczych oraz działalności wytwórczej i usługowej
artystów-plastyków i fotografików.
4. Rzemieślnikiem jest osoba fizyczna lub spółka cywilna osób fizycznych,
która prowadzi działalność gospodarczą z zachowaniem warunków określonych
w ust. 1.

Art. 31.
Do zadań samorządu rzemiosła należy w szczególności: rozwijanie działalności
społeczno-gospodarczej rzemiosła, udzielanie pomocy zrzeszonym w organizacjach
samorządowych rzemieślnikom i reprezentowanie ich interesów wobec
organów administracji rządowej i samorządowej oraz organizacji społecznych i
gospodarczych, popieranie spółdzielczości rzemieślniczej, a także uczestniczenie
w realizacji zadań systemu oświaty i wychowania w celu zapewnienia wykwalifikowanych
kadr dla gospodarki.

Art. 32.
1. Dowodami kwalifikacji zawodowych rzemieślnika są:
1) dyplom lub świadectwo ukończenia wyższej, średniej lub zasadniczej
szkoły o profilu technicznym lub artystycznym w zawodzie (kierunku)
odpowiadającym dziedzinie wykonywanego rzemiosła,
2) dyplom mistrza w rzemiośle lub zawodzie odpowiadającym danemu
rodzajowi rzemiosła,
3) świadectwo czeladnicze albo tytuł robotnika wykwalifikowanego w zawodzie
odpowiadającym danemu rodzajowi rzemiosła.
2. Rzemieślnik jest obowiązany wykazać się innymi dowodami kwalifikacji
zawodowych niż określone w ust. 1, jeżeli z przepisów odrębnych ustaw
wynika obowiązek posiadania takich kwalifikacji.
3. Dyplomy mistrza i świadectwa czeladnicze są wydawane przez izby rzemieślnicze
osobom, które złożyły stosowne egzaminy przed komisjami egzaminacyjnymi
izb rzemieślniczych. Dyplomy i świadectwa są opatrywane
pieczęcią i godłem Państwa.
4. Zasady powoływania komisji egzaminacyjnych, sposób przeprowadzania
egzaminów, wzory dyplomów i świadectw oraz zasady nauki w zakładach
rzemieślniczych osób dorosłych określa Związek Rzemiosła Polskiego w
porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej.
5. W szczególnych przypadkach izba rzemieślnicza może na czas określony
lub na stałe zwolnić rzemieślnika od obowiązku przedstawiania dowodów
kwalifikacji, o których mowa w ust. 1, po przeprowadzeniu egzaminu
sprawdzającego.

Art. 33.
1. Rzemieślnik ma prawo:
1) wybierać i być wybieranym do organów samorządu rzemiosła,
2) korzystać ze wszystkich świadczeń określonych statutem organizacji
rzemieślniczej, której jest członkiem,
3) uczestniczyć bezpośrednio lub za pośrednictwem organizacji samorządu
w opiniowaniu aktów normatywnych o istotnym dla rzemiosła znaczeniu.
2. Rzemieślnik jest obowiązany:
1) rzetelnie, sumiennie i terminowo wykonywać rzemiosło,
2) należeć do cechu właściwego ze względu na miejsce i rodzaj wykonywanego
rzemiosła,
3) przestrzegać zasad etyki i godności zawodowej,
4) przestrzegać przepisów statutu organizacji samorządu rzemiosła, której
jest członkiem oraz uchwał organizacji samorządu rzemiosła.
3. W przypadku śmierci rzemieślnika, współmałżonek pozostający do chwili
śmierci na utrzymaniu rzemieślnika oraz małoletni zstępni mają prawo
wykonywać rzemiosło na warunkach i zasadach obowiązujących rzemieślnika.
4. Na rachunek zstępnych rzemiosło może być wykonywane przez ustawowego
opiekuna do czasu osiągnięcia przez nich pełnoletności lub ukończenia
nauki w szkołach średnich lub wyższych.
5. Uprawnienia, o których mowa w ust. 3, przysługują także pozostającym na
utrzymaniu rzemieślnika, do chwili jego śmierci, pełnoletnim zstępnym
pobierającym naukę w szkołach ponadpodstawowych lub wyższych przez
okres pobierania przez nich nauki w tych szkołach.
6. W przypadkach, gdy dany rodzaj rzemiosła może być wykonywany wyłącznie
po wykazaniu się przez rzemieślnika dowodami kwalifikacji określonych
w odrębnych przepisach, współmałżonek lub jego zstępni, o których
mowa w ust. 3-5, prowadzą działalność za pośrednictwem osoby posiadającej
wymagane kwalifikacje.

Art. 34.
Zasady etyki zawodowej i rzetelnego wykonywania rzemiosła określa Związek
Rzemiosła Polskiego.

Art. 35.
1. Rzemieślnicy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenie zasad
etyki zawodowej i rzetelnego wykonywania rzemiosła.
2. Sąd cechowy może ukarać rzemieślnika karami:
1) upomnienia,
2) nagany,
3) pozbawienia prawa do korzystania z określonych świadczeń cechu
przewidzianych statutem na okres do 1 roku,
4) pozbawienia prawa wybieralności do organów cechowych na okres do
3 lat.
3. Od orzeczenia sądu cechowego służy odwołanie do rzemieślniczego sądu
odwoławczego, działającego przy izbie, w ciągu 1 miesiąca od dnia doręczenia
orzeczenia. Orzeczenia rzemieślniczego sądu odwoławczego są
ostateczne.
4. Właściwość, zasady i tryb postępowania przed sądem odwoławczym określa
regulamin wydany przez Związek Rzemiosła Polskiego.

Art. 36.
1. Ustanawia się honorowy tytuł mistrza rzemiosła artystycznego w zakresie
rzemiosł artystycznych, polegających na wytwarzaniu i odtwarzaniu przedmiotów
o charakterze artystycznym lub zabytkowym, naprawie i konserwacji
takich przedmiotów, naprawie i konserwacji zabytkowych obiektów budowlanych
oraz świadczenia usług związanych z artystycznym zdobieniem
obiektów budowlanych, przy wykorzystywaniu wszelkich rodzajów technologii.
2. Tytuł mistrza rzemiosła artystycznego może uzyskać rzemieślnik, który wykazał
się umiejętnością wytwarzania i odtwarzania przedmiotów lub świadczenia
usług, o których mowa w ust. 1.
3. Tytuł mistrza rzemiosła artystycznego nadaje Minister Kultury i Sztuki na
wniosek Prezesa Zarządu Związku Rzemiosła Polskiego.

Art. 37.
Cechy i izby rzemieślnicze mogą być tworzone w trybie inicjatyw założycielskich
lub w drodze podziału istniejących organizacji pod warunkiem zapewnienia
samodzielności finansowej, w uzgodnieniu z odpowiednią izbą rzemieślniczą
i Związkiem Rzemiosła Polskiego.

Art. 38.
1. Podstawą utworzenia cechu w trybie inicjatywy założycielskiej jest uchwalenie
statutu cechu przez co najmniej 50 założycieli.
2. Podstawą utworzenia cechu w trybie podziału jest uchwała walnego zgromadzenia
cechu podlegającego podziałowi, powzięta w trybie określonym
w statucie, zawierająca postanowienia o zasadach podziału z uwzględnieniem
podziału składników majątkowych oraz praw i zobowiązań cechu
podlegającego podziałowi.

Art. 39.
Przepisy art. 38 mają odpowiednie zastosowanie do izb rzemieślniczych z tym,
że liczba członków założycieli (cechów) wynosi co najmniej 10.

Art. 40.
1. Organizacje samorządu rzemiosła przechodzą w stan likwidacji na podstawie
uchwał walnych zgromadzeń lub odpowiednio uchwał zjazdów, powziętych
w trybie przewidywanym w statucie.
2. Uchwała o likwidacji cechu podlega zatwierdzeniu przez izbę rzemieślniczą,
a uchwała o likwidacji izby przez Związek Rzemiosła Polskiego.
3. W uchwale o likwidacji, o której mowa w ust. 1, należy określić zasady i
tryb postępowania likwidacyjnego i wskazać inną organizację samorządu
rzemiosła, która przejmie majątek likwidowanej organizacji.

Art. 41.
1. Cechy są organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła zrzeszającymi
osoby wykonujące rzemiosło.
2. Cechy zrzeszają się w izbie rzemieślniczej właściwej ze względu na teren
ich działania.
3. Podstawowym zadaniem cechu jest w szczególności utrwalenie więzi środowiskowych,
postaw zgodnych z zasadami etyki i godności, prowadzenie
na rzecz członków działalności społeczno-organizacyjnej, kulturalnej,
oświatowej i gospodarczej, a także reprezentowanie interesów członków.

Art. 42.
1. Izby rzemieślnicze są organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła
zrzeszającymi cechy.
2. Izby rzemieślnicze zrzeszają się w Związku Rzemiosła Polskiego.

Art. 43.
Do podstawowych zadań izb rzemieślniczych należy w szczególności:
1) reprezentowanie zrzeszonych organizacji wobec organów władzy i administracji
oraz instytucji,
2) wyrażanie opinii o sytuacji rzemiosła,
3) udzielanie pomocy instruktażowo-doradczej zrzeszonym organizacjom
i ich członkom,
4) prowadzenie działalności szkoleniowej i przeprowadzanie egzaminów
kwalifikacyjnych,
5) tworzenie warunków sprzyjających działalności rzemieślniczej, w tym
w zakresie handlu zagranicznego,
6) zakładanie i prowadzenie we współpracy z władzami oświatowymi
szkół zawodowych,
7) inspirowanie i pomoc organizacyjna w działalności marketingowej i
promocji,
8) delegowanie przedstawicieli rzemiosła do organizacji doradczych,
9) podejmowanie działań na rzecz ochrony interesów środowiska,
10) wyznaczanie osób powołanych do wydawania opinii i stwierdzania stanu
faktycznego oraz innych działań, wymagających wiarygodności i
znajomości rzeczy, w zakresie rzemiosła i mających znaczenie dla reprezentowanych
przez izby dziedzin; w szczególności izbom przysługuje
prawo ustanawiania i zaprzysięgania rzeczoznawców, biegłych itp.,
11) proponowanie, w przypadkach określonych odrębnymi przepisami, kandydatów
na stanowiska członków komisji podatkowych, ławników sądowych
itp.,
12) wydawanie opinii i zaświadczeń o istniejących zwyczajach dotyczących
rzemiosła, o cenach itp.,
13) wydawanie świadectw o pochodzeniu towarów i innych zaświadczeń,
dotyczących obrotu handlowego w rzemiośle,
14) powoływanie z zachowaniem obowiązujących przepisów, rzemieślniczych
sądów odwoławczych do rozstrzygania odwołań od orzeczeń sądów
cechowych.

Art. 44.
1. Związek Rzemiosła Polskiego jest ogólnopolską organizacją samorządu
gospodarczego rzemiosła zrzeszającą izby rzemieślnicze oraz, na zasadzie
dobrowolności, rzemieślnicze organizacje branżowe inne niż określone w
art. 2 ust. 1 pkt 2.
2. Podstawowymi zadaniami Związku są: reprezentowanie interesów rzemiosła
w kraju i za granicą, zapewnianie zrzeszonym w nim organizacjom pomocy
w realizacji zadań statutowych, rozwijanie działalności społeczno-gospodarczej,
działalności promocyjnej i marketingowej oraz opiniowanie
projektów aktów prawnych dotyczących rzemiosła.
3. Związek Rzemiosła Polskiego określa wzory legitymacji rzemieślnika, a
także zasady i sposób oznakowania zakładów rzemieślniczych.

Rozdział 6
Zrzeszenia handlu i usług oraz zrzeszenia transportu

Art. 45.
Zrzeszenia są organizacjami samorządu gospodarczego podmiotów gospodarczych
prowadzących działalność gospodarczą w zakresie handlu, gastronomii i
usług oraz transportu samochodowego i konnego. Podmioty prowadzące działalność
w zakresie:
1) handlu, gastronomii i usług - zrzeszają się w zrzeszeniach handlu i
usług,
2) transportu samochodowego - zrzeszają się w zrzeszeniach transportu.

Art. 46.
Nazwa zrzeszenia może nawiązywać do tradycyjnych (historycznych) nazw organizacji
podmiotów określonych w art. 45, działających na danym terenie.

Art. 47.
Zrzeszenia ustalają w statutach swoje zadania, do których należą w szczególności:
1) utrwalanie więzi środowiskowych, kształtowanie i upowszechnianie postaw
zgodnych z zasadami etyki i rzetelnego wykonywania działalności
gospodarczej,
2) popieranie we współpracy z władzami oświatowymi i instytucjami zajmującymi
się szkolnictwem szkół kształcących w kierunkach użytecznych
przy prowadzeniu działalności gospodarczej,
3) inicjowanie, prowadzenie i popieranie wszelkich form dokształcania w
dziedzinach mogących być użytecznym dla członków,
4) wyznaczanie spośród członków osób powołanych do wydawania opinii
w zakresie reprezentowanych w zrzeszeniu rodzajów działalności gospodarczej;
w szczególności zrzeszenia mogą powoływać i zaprzysięgać
rzeczoznawców i biegłych w tych dziedzinach,
5) delegowanie przedstawicieli do wszelkich ciał opiniodawczych, doradczych,
terenowych w ramach samorządu gospodarczego lub innych,
których działanie może mieć wpływ na działalność gospodarczą członków,
6) proponowanie, w przypadkach przewidzianych prawem, kandydatów
na członków komisji podatkowych, ławników sądowych itp.,
7) wydawanie opinii i zaświadczeń o istniejących zwyczajach dotyczących
działalności handlowej, gastronomicznej i usługowej,
8) prowadzenie na rzecz członków działalności kulturalnej i socjalnej; w
ramach tej ostatniej zakładanie i prowadzenie funduszu socjalnego i
kas zapomogowo-pożyczkowych.

Art. 48.
1. Członkowie zrzeszenia podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej przed
sądem organizacyjnym za naruszenie zasad etyki zawodowej i rzetelnego
wykonywania działalności gospodarczej.
2. Sąd organizacyjny może stosować następujące kary:
1) upomnienia,
2) nagany,
3) pozbawienia prawa do korzystania z określonych świadczeń zrzeszenia
przewidzianych statutem na okres do 1 roku,
4) pozbawienie biernego prawa wyborczego na okres do 2 lat.
3. Od orzeczenia sądu organizacyjnego służy odwołanie do sądu odwoławczego
działającego przy związkach zrzeszeń. Orzeczenia sądu odwoławczego
są ostateczne.
4. Zasady i tryb postępowania przed sądami organizacyjnymi określa regulamin
wydany przez właściwy związek.

Art. 49.
1. Zrzeszenia, o których mowa w art. 45 pkt 1, zrzeszają się w Związku Zrzeszeń
Handlu i Usług.
2. Zrzeszenia, o których mowa w art. 45 pkt 2, zrzeszają się w Związku Zrzeszeń
Transportu.

Art. 50.
1. Statuty, o których mowa w art. 47, uchwalają założyciele lub zjazdy delegatów
zrzeszeń.
2. Do statutów organizacji, o których mowa w art. 49, stosuje się odpowiednio
przepisy art. 47 z tym, że podstawowym zadaniem tych organizacji jest
udzielanie pomocy w realizacji zadań statutowych zrzeszonym organizacjom.

Art. 51.
1. Posiadający odpowiednie kwalifikacje członkowie zrzeszeń, o których mowa
w art. 45 pkt 1, mogą zatrudniać młodocianych w celu nauki zawodu.
2. Minister Pracy i Polityki Socjalnej, w porozumieniu z Ministrem Edukacji
Narodowej oraz ze Związkiem Zrzeszeń Handlu i Usług, określi, w drodze
rozporządzenia:
1) zawody, w których może być prowadzona nauka zawodu,
2) wymogi kwalifikacyjne, jakie musi spełniać osoba prowadząca naukę
zawodu,
3) zasady zawierania i rozwiązywania umów o pracę w celu nauki zawodu
oraz zasady jej odbywania,
4) zasady wynagradzania młodocianych pobierających naukę zawodu,
5) tryb powoływania komisji egzaminacyjnych i tryb przeprowadzania egzaminów
stwierdzających kwalifikacje zawodowe.

Rozdział 7
Rady gospodarki

Art. 52.
1. Rady gospodarki biorą udział w tworzeniu założeń długofalowej i bieżącej
polityki gospodarczej we współpracy z odpowiednimi organami administracji
rządowej i samorządu terytorialnego poprzez:
1) przedstawianie propozycji rozwiązań systemowych i prawnych regulujących
problemy gospodarcze,
2) przedstawianie opinii do opracowywanych przez odpowiednie organy
propozycji rozwiązań systemowych i prawnych.
2. Formy i zasady organizacji Rady Gospodarki Polskiej określi statut opracowany
i zatwierdzony przez jej członków, w terminie do trzech miesięcy
od daty wejścia w życie ustawy.

Rozdział 8
Przepisy szczególne

Art. 53.
Nazw "izba przemysłowo-handlowa", "izba rzemieślnicza", "zrzeszenie handlu i
usług", "zrzeszenie transportu", "Krajowa Izba Gospodarcza", "rada gospodarki"
mogą używać wyłącznie organizacje działające na podstawie niniejszej
ustawy.

Rozdział 9
Zmiany w przepisach obowiązujących
przepisy przejściowe i końcowe

Art. 54.
W ustawie z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 41,
poz. 324, z 1990 r. Nr 26, poz. 149, Nr 34, poz. 198, Nr 86, poz. 504, z 1991 r.
Nr 31, poz. 128, Nr 41, poz. 179, Nr 73, poz. 321, Nr 105, poz. 452, Nr 106,
poz. 457 i Nr 107, poz. 460, z 1993 r. Nr 28, poz. 127, Nr 47, poz. 212, Nr 134,
poz. 646, z 1994 r. Nr 27, poz. 96) art. 6 otrzymuje brzmienie:
"Art. 6. Zasady zrzeszania się podmiotów gospodarczych w organizacjach
samorządu gospodarczego określa ustawa o samorządzie
gospodarczym (Dz.U. Nr ..., poz. ...).".

Art. 55.
1. Działające w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, na podstawie ustawy z
dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz.U. Nr 35, poz. 195 i z
1992 r. Nr 75, poz. 368) izby gospodarcze obejmujące obszar jednego lub
kilku województw przekształcają się z mocy ustawy w izby przemysłowo-handlowe,
a w przypadku istnienia kilku izb na terenie województwa
obowiązuje art. 25 ust. 2 i 3.
2. Działające w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, na podstawie ustawy z
dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz.U. Nr 35, poz. 195 i z
1992 r. Nr 75, poz. 368) izby inne niż określone w ust. 1 mogą przekształcić
się w izby branżowe.
3. Działające w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, na podstawie ustawy z
dnia 30 maja 1989 r. o samorządzie zawodowym niektórych podmiotów
gospodarczych (Dz.U. Nr 35, poz. 194) zrzeszenia prywatnego handlu i
usług oraz zrzeszenia prywatnego transportu obejmujące obszar jednego
lub kilku województw, Naczelna Rada Zrzeszeń Prywatnego Handlu i
Usług oraz Naczelna Rada Zrzeszeń Transportu Prywatnego - przekształcają
się z mocy ustawy odpowiednio w: zrzeszenia handlu i usług, zrzeszenia
transportu, Związek Zrzeszeń Handlu i Usług oraz Związek Zrzeszeń
Transportu.
4. W terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy organizacje,
o których mowa w ust. 1, 3 i 4, dostosują swoje statuty oraz zakres
i zasady działania do przepisów ustawy, a poprawione statuty przedstawią
sądom rejestrowym. W razie niezgodności statutu z ustawą sąd
wzywa organizację do usunięcia niezgodności w wyznaczonym terminie. Po
upływie wyznaczonego terminu, w przypadku nie usunięcia niezgodności,
sąd wykreśla organizację z rejestru.
5. Jeżeli na terenie okręgu działa więcej niż jedna z organizacji określonych
w art. 2 ust. 1 pkt 1-4, organizacje te dokonują połączenia w terminie do
3 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszej ustawy zgodnie z art. 25 ust.
2 i 3. W przypadku nie zwołania zebrań członków lub nie podjęcia uchwał
o połączeniu w wymienionym terminie - odpowiedni związek organizacji
określony w art. 2 ust. 2 pkt 1-4 postanowi w drodze uchwały o połączeniu
tych organizacji.
6. Przepisów ust. 6 nie stosuje się do cechów rzemieślniczych.
7. Wybory władz, o których mowa w art.12 ust. 3, organizacji określonych w
art. 2 ust. 1 pkt 1-4 powinny być przeprowadzone w terminie 1 roku od
daty wejścia w życie ustawy, natomiast organizacji określonych w art. 2 ust.
2 pkt 1-4 w terminie do dwóch lat od daty wejścia ustawy, zgodnie z właściwymi
statutami.
8. Wybory, o których mowa w ust. 7, przeprowadzają i organizują założyciele
zgodnie z ordynacją wyborczą umieszczoną w statucie.
9. W przypadku nie przeprowadzenia wyborów w terminie określonym w ust.
7, organizacje, o których mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1-4 wyznaczą komisarzy,
którzy będą sprawować nadzór nad wprowadzeniem w życie przepisów
ustawy.

Art. 56.
Do czasu zarejestrowania zmian statutów pozostają w mocy postanowienia dotychczasowych
statutów. W przypadku sprzeczności postanowień dotychczasowych
statutów z przepisami ustawy - stosuje się przepisy ustawy.

Art. 57.
Zasady zrzeszania się izb rolniczych reguluje odrębna ustawa.

Art. 58.
1. Majątek izb przemysłowo-handlowych i ich Związku, przejęty na rzecz
Skarbu Państwa na podstawie ustawy z dnia 7 marca 1950 r. o Centralnym
Urzędzie Drobnej Wytwórczości (Dz.U. Nr 10, poz. 104) - zwraca się właściwym
izbom przemysłowo-handlowym i Krajowej Izbie Gospodarczej.
2. Minister Przekształceń Własnościowych w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb ujawnienia w księgach
wieczystych zwrotu majątku Izb Przemysłowo-Handlowych i ich
Związku.

Art. 59.
1. Majątek cechów, izb rzemieślniczych i Związku Rzemiosła Polskiego przechodzi
z mocy prawa na organizacje, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2
i art. 2 ust. 2 pkt 2.
2. Majątek zrzeszeń prywatnego handlu i usług, zrzeszeń prywatnego transportu,
Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług oraz Naczelnej
Rady Transportu Prywatnego przechodzi odpowiednio na organizacje,
o których mowa w art. 45 i 49.

Art. 60.
Podmioty gospodarcze, które podjęły działalność przed dniem wejścia w życie
ustawy, przekażą informacje, o których mowa w art. 11 ust. 4, właściwym organizacjom
samorządu gospodarczego, w ciągu 12 miesięcy od dnia wejścia w
życie niniejszej ustawy.

Art. 61.
Z dniem wejścia w życie ustawy tracą moc:
1) ustawa z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (Dz.U. Nr 17, poz. 92),
2) ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o samorządzie zawodowym niektórych
podmiotów gospodarczych (Dz.U. Nr 35, poz. 194),
3) ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz.U. Nr 35,
poz. 195 i z 1992 r. Nr 75, poz. 368).

Art. 62.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem
art. ..., które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.