Projekt
USTAWA
z dnia ...................................2006r.
o zmianie ustawy z dnia 24 lipca 1998r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa.
Art. 1
W ustawie z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału ( Dz. U. Nr 96, poz. 603, nr 104, poz. 656, z 1999 r. nr 101, poz. 1182, z 2001 r. nr 45, poz. 497) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:
„2a. Z dniem 1 stycznia 2007 r. tworzy się województwo środkowopomorskie",
„2b. Wykaz gmin wchodzących w skład województwa środkowopomorskiego określa załącznik do ustawy”.
2) w art. 3 dodaje się punkt 12a w brzmieniu:
„12a) w województwie środkowopomorskim - wojewody - Koszalin, sejmiku województwa – Słupsk”,
3) w art. 4 dodaje się punkt 12a w brzmieniu:
„12a) w województwie środkowopomorskim - Wojewoda Środkowopomorski",
4) dodaje się art. 6a w brzmieniu:
„art. 6a) Pierwsze wybory do organów stanowiących województwa, o którym mowa w art. 2 ust. 2a, przeprowadza się przed dniem 1 stycznia 2007r."
Art. 2
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007 roku.
UZASADNIENIE
W 2001 r. Sejm i Senat analizowali funkcjonowanie reformy terytorialnej kraju i podjęli stosowne uchwały. Obie izby parlamentu uznały nowy zasadniczy podział terytorialny państwa „za poprawny". Jest to niska i zbyt wymowna ocena. Posłowie i senatorowie odwołują się także do zdania i poglądów opinii publicznej, uznają za celowe przeprowadzenie w najbliższym czasie przez Sejm i Senat kompleksowej oceny reformy administracyjnej kraju.
Oceny parlamentu jednoznacznie określiły jako „fiasko" wielu założeń programowych reformy, które miały przeciwdziałać stratom i skutkom ograniczającym szanse rozwojowe wielu środowisk.
Obecny podział administracyjny nad Bałtykiem nie został zaakceptowany przez społeczność Pomorza Środkowego. Obywatele tego regionu oczekują jego korekty. Okres minionych siedmiu lat jest wystarczającym dowodem na narastanie procesu dezintegracji, wzajemnego braku zrozumienia, niezgody oraz dominacji rejonów metropolitarnych, traktowania tych terenów jako obszarów peryferyjnych i podrzędnych. W sumie był więc to okres degradacji i rozbioru, który nie sprawdził się i jest wątpliwe by kiedykolwiek się sprawdził. W teraźniejszym układzie administracyjnym ludność Pomorza Środkowego, traktowana przedmiotowo, jest bez szans rozwojowych.
Zmiany w podziale administracyjnym nie przyczyniły się do racjonalnego wykorzystania potencjału gospodarczego Pomorza Środkowego. Powiązanie z dużymi aglomeracjami Szczecina i Gdańska nie wpłynęło na ożywienie terenów byłego województwa słupskiego i koszalińskiego, a wręcz przyczyniło się do ich degradacji.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 15 ust. 2 uznaje więzi społeczne, gospodarcze lub kulturowe zapewniające jednostkom terytorialnym zdolność wykonywania zadań publicznych - jako fundament zasadniczego podziału terytorialnego Rzeczypospolitej.
Rozdarcie ziem Pomorza Środkowego poprzez przyłączenie ich do Województwa Pomorskiego i Zachodniopomorskiego spowodowało zerwanie więzi społecznych i obumieranie tradycji. Nowy podział terytorialny kraju spowodował dezintegrację społeczeństw lokalnych związanych ze sobą od wieków, wprowadzony został wbrew ludziom, zwyczajom, potrzebom i woli regionalnej - środkowopomorskiej wspólnoty.
Sejm RP nie może pozostawać obojętny na głos mieszkańców Ziemi Środkowopomorskiej, którego wolę utworzenia Województwa już od roku 1998 wyrażały i potwierdzały liczne manifestacje mieszkańców, zebrania obywatelskie, spotkania polityków, samorządowców i parlamentarzystów, środowisk naukowych, technicznych, kulturotwórczych, ludzi gospodarki i biznesu. Potwierdzały ją rozliczne wypowiedzi, wywiady i artykuły w środkach masowego przekazu. Przeprowadzane badania i sondaże oraz liczne stanowiska, rezolucje, petycje, memoriały oraz uchwały samorządowe jednoznacznie opowiadały się za utworzeniem Województwa Środkowopomorskiego.
Za utworzeniem tego województwa przemawiają rozliczne argumenty: historyczne, społeczne, kulturowe, gospodarcze, przyrodniczo - przestrzenne, administracyjne oraz instytucjonalne. Dokonując nowego podziału kraju nie brano pod uwagę tych argumentów, nie konsultowano, nie liczono się z wolą społeczności Środkowego Pomorza, uznając, że można tę społeczność dowolnie przemieścić w nowe struktury administracyjne.
Wspólnota regionalna Środkowego Pomorza jest zainteresowana posiadaniem tożsamości regionalnej, którą daje własne Środkowopomorskie Województwo i jest zapewnieniem jej podmiotowości. Nastał już czas by czynić zadość żywotnym dążeniom mieszkańców Ziemi Koszalińskiej i Słupskiej.
Województwo Środkowopomorskie spełnia najważniejsze kryteria będące podstawą tworzenia nowych województw. Na to składają się warunki geograficzno - przestrzenne, historyczno - kulturowe, funkcjonalne, zapotrzebowanie społeczności lokalnych, ukształtowana przez lata tożsamość, więzi społeczne oraz kryteria społeczno - gospodarcze i dotychczasowe doświadczenia europejskiej współpracy regionalnej.
Pomorze Środkowe stanowi jednolitą geograficznie krainę zagospodarowaną przestrzennie, w zbliżony sposób, w toku wielowiekowych procesów historycznych. Jest charakterystyczne z dziejów, że główne okresy rozwojowe przypadały zawsze na czasy samodzielności administracyjnej Pomorza Środkowego poczynając od Rejencji Koszalińskiej w XIX wieku. Dla przypomnienia obszar zbliżony do proponowanego Województwa Środkowopomorskiego od 1816 roku był Rejencją Koszalińską, a od czasu zakończenia II wojny światowej tworzył najpierw od 1950 roku województwo koszalińskie, a po reformie administracyjnej w 1975 roku województwo koszalińskie i słupskie. Należy stwierdzić, że zarówno w okresie państwowości niemieckiej jak i polskiej, jednolitość administracyjna spowodowała określony sposób zagospodarowania przestrzeni i wykształciła w ośrodkach miejskich funkcje administracyjne, kulturalne, naukowo - oświatowe, zapewniając w miarę harmonijny rozwój tego regionu.
Stosownie do posiadanych warunków naturalnych wykształconych historycznie tradycji, teren Pomorza Środkowego wyróżnia się wyraźnie jako kraina ekologicznie czysta, o dużym potencjale turystycznym, leśnym i rolniczym. Wyznacza to naturalne i realne szansę rozwojowe regionu, odmienne zupełnie od misji, zainteresowań oraz problemów aglomeracji szczecińskiej i gdańskiej. Strategia rozwoju Pomorza Środkowego musi być naturalnie różna od strategii gdańskiej i szczecińskiej. Istnieje uzasadniona obawa - co już potwierdza praktyka - że obszary "słupskie i koszalińskie" stają się zapleczem peryferyjnym, a więc terenem dla deglomeracji z metropolii wszelkich funkcji nie rozwojowych, uciążliwych i niekorzystnych. Rozwój społeczny i gospodarczy na tych obszarach przewidziany jest jedynie w dalszej kolejności.
Dla obszarów Województwa Środkowopomorskiego charakterystyczne są kierunki rozwoju gospodarczego w usługach turystycznych, przemyśle drzewnym, rybnym, przetwórstwie produktów rolnych. Baza wczasowo - turystyczna i uzdrowiskowa, małe porty rybackie, liczne lasy i akweny, pozwalają ten region określić jako zielone płuca nad Bałtykiem. To jest swoisty "surowiec" regionu i jego niepowtarzalna szansa.
Z tych względów potrzebny jest jeden "gospodarz" obszaru i tych zasobów - a więc i sejmik i wojewoda Środkowopomorski, potrzebna jest tożsamość administracyjna i samodzielność tego regionu.
Na Pomorzu Środkowym od wielu lat funkcjonują prężne media komunikacji społecznej: codzienne gazety, tygodniki, Radio Koszalin o zasięgu pozaregionalnym, ośrodki telewizyjne, różne wydawnictwa samorządowe. Na Pomorzu Środkowym ukształtowała się i ciągle się rozwija sieć banków, towarzystw ubezpieczeniowych oraz instytucji i organizacji pozarządowych, wspierających procesy rozwoju gospodarczego i społecznego.
Koszalin i Słupsk są już dużymi ośrodkami akademickimi. W 5 wyższych uczelniach kształci się 35 tys. studentów. W uczelniach tych pracuje ponad 500 samodzielnych pracowników nauki, w tym 175 profesorów.
W regionie środkowopomorskim istnieją organizacje polityczne, ukształtowane samorządy gminne i powiatowe, istnieje zaplecze intelektualne, jest baza lokalowa i kadrowa, które z łatwością pozwolą zorganizować wojewódzkie struktury samorządowe i rządowe w Koszalinie i Słupsku. Środowiska te mają zdolność do realizowania zadań publicznych.
Badania i sondaże przeprowadzone w 2000 roku na terenie byłego województwa koszalińskiego i byłego województwa słupskiego stwierdzają, że za Województwem Środkowopomorskim opowiada się - 73%, za Województwem Zachodniopomorskim - 14%, a za Województwem Pomorskim - 19%. W lutym 2002 r. jedna z gazet regionalnych, organizując debatę medialną, uzyskała ponad 20 tys. odpowiedzi "za województwem środkowopomorskim". Z coraz większym nasileniem podejmowane są różne petycje, stanowiska, uchwały, rezolucje, listy i wypowiedzi.
Przymusowo narzucony podział administracyjny nad Bałtykiem wcale się nie sprawdza i nie należy liczyć, że kiedykolwiek się sprawdzi. Jest i będzie to twór nadal sztuczny, nienaturalny i przez większość społeczności lokalnej nieakceptowany. W miarę upływu czasu narastają zjawiska negatywne, narasta opór oraz poszerza się krąg środowisk pesymistycznie oceniających dokonane zmiany administracyjne.
Reforma na Pomorzu Środkowym nie upodmiotowiła społeczności lokalnych. Wola społeczności obywatelskich by utworzyć województwo środkowopomorskie jest tak duża, że odkładanie sprawy na później może powodować frustracje i destrukcje środowiskowe i lokalne. Skutki i konsekwencje niezadowolenia tej społeczności mogą spowodować wiele poważnych problemów społeczno - gospodarczych i politycznych na Pomorzu Środkowym.
Błąd ustawodawczy popełniony w 1998 r. Sejm obecnej kadencji powinien skorygować w najbliższym czasie. Mieszkańcy Pomorza Środkowego oczekują tożsamości terytorialnej, oczekują utworzenia Województwa Środkowopomorskiego.
W tej sprawie powołano w 2003 roku Obywatelski Komitet Inicjatywy Ustawodawczej. Złożył on w dniu 29 grudnia 2003r. na ręce Marszałka Sejmu RP projekt ustawy, pod którym podpisało się 136 435 obywateli. Inicjatywę tą Klub Parlamentarny „Samoobrona RP” popiera.
Województwo Środkowopomorskie będzie odpowiednim partnerem wewnętrznym w kraju i godnym partnerem dla wielu regionów europejskich.
Integralną częścią uzasadnienia są mapki granic województwa środkowopomorskiego oraz wykaz powiatów, mieszkańców, powierzchni i gmin wg danych GUS na dzień 1 stycznia 2005r.