Uchwała

Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

z dnia 22 lipca 2022 r.

w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredry

 

W roku 2023 przypada 230. rocznica urodzin Aleksandra Fredry, najwybitniejszego polskiego komediopisarza, a także pamiętnikarza, poety oraz żołnierza kampanii napoleońskich.

 Aleksander Fredro, wywodzący się ze starej rodziny szlacheckiej o kilkusetletniej tradycji, urodził się 20 czerwca 1793 roku w majątku rodzinnym w Surochowie k. Jarosławia. Jako 16-letni chłopiec wstąpił na ochotnika do armii Księstwa Warszawskiego dowodzonej przez księcia Józefa Poniatowskiego. Brał udział m.in. w wyprawie na Moskwę w 1812 roku, dosłużył się stopnia kapitana. Za męstwo w walkach został odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, a przez cesarza Francuzów Napoleona Bonaparte Orderem Legii Honorowej.

Aleksander Fredro to twórca oryginalnej polskiej komedii. Doskonale znał teatr europejski i jego tradycje, do których świadomie nawiązywał w swojej twórczości. Napisał kilkadziesiąt utworów scenicznych: jednoaktówek i komedii wieloaktowych, fars, grotesek
i wodewilów, które szybko trafiały na sceny teatrów: lwowskiego, warszawskiego
i krakowskiego. W roku 1818 na­pi­sał swoją pierw­szą ko­me­dię „Pan Gel­dhab”. De­biu­tem scenicz­nym Alek­san­dra Fre­dry była jed­nak jed­no­ak­tów­ka „In­try­ga na pręd­ce, czy­li Nie ma złe­go bez do­bre­go”, po­wsta­ła w roku 1815, a pierw­szy raz wy­sta­wio­na w 1817 roku. Jednym
z najbardziej znanych dzieł Aleksandra Fredry są „Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca”. Pierwsza wersja tej pięcioaktowej komedii wierszem powstała w 1827 roku, ostateczna – pięć lat później. Jedną z ważnych pozycji w kanonie polskiej literatury jest „Zemsta”, napisana prawdopodobnie w 1833 roku. W jego twórczości na uwagę zasługują również „Damy
i huzary”, „Pan Jo­wial­ski” czy „Do­ży­wo­cie”.

Aleksander Fredro znany jest także jako twórca bajek, m.in. bajek i wierszy dla dzieci „Mał­pa w ką­pie­li”, „Pa­weł i Ga­weł” czy „Osioł­ko­wi w żło­by dano”. Jest również autorem pamiętników z epoki napoleońskiej „Trzy po trzy”, uznanych za klasykę literatury wspomnieniowej. Zmarł we Lwowie w 1876 roku.

W uznaniu zasług dla polskiej kultury Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2023 Rokiem Aleksandra Fredry.

 

 

 

                                                                                                                                    MARSZAŁEK SEJMU

 

 

 

                                                                                                                                       / - / Elżbieta Witek