Dz.U. z 1995 r. Nr 124, poz. 601                                    
                                    
                                    
                                    
                                    
                                    
                               USTAWA
                       z dnia 29 września 1995 r.
                                    
              o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym
                      oraz niektórych innych ustaw
                                    
                                    
                                Art. 1.
W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. Nr 16, 
poz. 95, Nr 32, poz. 191, Nr 34, poz. 199, Nr 43, poz. 253 i Nr 89, poz. 518, z 
1991 r. Nr 4, poz. 18 i Nr 110, poz. 473, z 1992 r. Nr 85, poz. 428 i Nr 100, 
poz. 499, z 1993 r. Nr 17, poz. 78, z 1994 r. Nr 86, poz. 397 i Nr 122, poz. 593 
oraz z 1995 r. Nr 74, poz. 368) wprowadza się następujące zmiany:
 
 1) w art. 4:
    a) w ust. 1 po wyrazie "łączenie" dodaje się przecinek i wyraz "podział",
    b) w ust. 2 po wyrazie "łączeniu" dodaje się wyraz "podziale,";
 
 2) w art. 5 ust. 1-3 otrzymują brzmienie:
          "1. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz 
             dzielnice, osiedla i inne.
           2. Jednostkę pomocniczą tworzy rada gminy, w drodze uchwały, 
             po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich 
             inicjatywy.
           3. Zasady tworzenia, łączenia, podziału oraz znoszenia jednostki
             pomocniczej określa statut gminy.";
    
 3) w art. 7 po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
       "3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych 
         wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację
         w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis
         art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.";
 
 4) art. 8 otrzymuje brzmienie:
    "Art. 8. 1. Ustawy mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywa-
                nia zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a
                także z zakresu organizacji przygotowań i przeprowa-
                dzenia wyborów powszechnych oraz referendów.
              2. Zadania z zakresu administracji rządowej gmina  może 
                wykonywać również na podstawie porozumienia z organami
                tej administracji.
              3. Gmina otrzymuje środki finansowe w wysokości koniecznej
                do wykonania zadań, o których mowa w ust. 1 i 2.
              4. Szczegółowe zasady i terminy przekazywania środków finansowych,
                o których mowa w ust. 3, określają ustawy 
                nakładające na gminy obowiązek wykonywania zadań 
                zleconych lub zawarte porozumienia.
              5. W przypadku niedotrzymania terminów, o których mowa 
                w ust. 4, gminie przysługują odsetki w wysokości ustalonej
                dla zaległości podatkowych.";
 
 5) w art. 13 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
          "3. Referendum w sprawie odwołania rady gminy przed upływem 
             kadencji przeprowadza się wyłącznie na wniosek mieszkańców,
             na zasadach określonych w ust. 1 i 2, nie wcześniej jednak
             niż po upływie 12 miesięcy od dnia wyborów lub od 
             dnia ostatniego referendum w sprawie odwołania rady gminy 
             przed upływem kadencji.";
 
 6) w art. 14 w ust. 1 wyrazy "przepis szczególny" zastępuje się wyrazem "ustawa";
 
 7) w art. 18:
    a) w ust. 2:
       - pkt 4 otrzymuje brzmienie:
             "4) uchwalanie budżetu gminy, rozpatrywanie sprawozdania 
                z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w 
                sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi
                z tego tytułu,",
       - pkt 7 otrzymuje brzmienie:
             "7) ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych, zasad
                przekazywania im składników mienia do korzystania 
                oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację
                zadań przez te jednostki,",
       - w pkt 9 lit.c) i d) otrzymują brzmienie:
             "c) zaciągania długoterminowych pożyczek i kredytów,
              d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów 
                krótkoterminowych zaciąganych przez zarząd w roku 
                budżetowym,",
       - po lit. h) dodaje się lit. i) w brzmieniu:
             "i) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń 
                udzielanych przez zarząd w roku budżetowym.",
    b) skreśla się ust. 3;
 
 8) po art. 18 dodaje się art. 18a w brzmieniu:
  "Art. 18a. 1. Rada gminy kontroluje działalność zarządu oraz gminnych
                jednostek organizacyjnych; w tym celu powołuje komisję
                rewizyjną.
              2. W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, z wyjątkiem 
                radnych pełniących funkcje, o których mowa w art. 19 
                ust. 1, oraz będących członkami zarządu. Przepisu art. 
                21 ust. 2 nie stosuje się.
              3. Komisja rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu gminy i 
                występuje z wnioskiem do rady gminy w sprawie udzielenia
                lub nieudzielenia absolutorium zarządowi. Wniosek 
                w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez 
                regionalną izbę obrachunkową.
              4. Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez 
                radę w zakresie kontroli. Uprawnienie to nie narusza 
                uprawnień kontrolnych innych komisji, powoływanych 
                przez radę gminy na podstawie art. 21 ust. 1.
              5. Zasady i tryb działania komisji rewizyjnej określa statut 
                gminy.";

 9) art. 19 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 19. 1. Rada gminy wybiera ze swego grona przewodniczącego i
                1-3 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów
                w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady,
                w głosowaniu tajnym.
              2. Przewodniczący rady organizuje pracę rady i prowadzi 
                jej obrady. W przypadku nieobecności przewodniczącego,
                zadania przewodniczącego wykonuje jego zastępca.
              3. Funkcji, o których mowa w ust. 1, nie można łączyć z 
                funkcją członka zarządu.
              4. Odwołanie przewodniczącego i wiceprzewodniczących 
                następuje na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu
                rady gminy w trybie określonym w ust. 1.";
              
10) w art. 20 w ust. 2 na końcu dodaje się wyrazy "do rad na obszarze całego 
   kraju.";

11) art. 22 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 22. 1. Organizację wewnętrzną oraz tryb pracy orga-
                nów gminy określa statut gminy.
              2. Statut gminy podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku
                urzędowym.";
              
12) w art. 23 dotychczasowa treść otrzymuje oznaczenie ust. 1 i dodaje się ust. 
   2 w brzmieniu:
      "2. Radni mogą tworzyć kluby radnych, działające na zasadach określonych
         w statucie gminy.";
              
13) po art. 24 dodaje się art. 24a-24d w brzmieniu:
  "Art. 24a. 1. Z radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w
                urzędzie gminy, w której radny uzyskał mandat. 
              2. Przepis ust. 1 dotyczy również kierowników gminnych 
                jednostek organizacyjnych.
              3. Przepis ust. 1 nie dotyczy radnych wybranych do zarządu,
                z którymi stosunek pracy nawiązywany jest na podstawie
                wyboru.
              4. Nawiązanie przez radnego stosunku pracy, o którym 
                mowa w ust. 1 i 2, jest równoznaczne ze zrzeczeniem się 
                mandatu.
   Art. 24b. 1. Osoba wybrana na radnego nie może wykonywać pracy 
                w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy, w której 
                uzyskała mandat, oraz wykonywać funkcji kierownika
                w jednostce organizacyjnej tej gminy.
                Przed przystąpieniem do wykonywania mandatu osoba ta
                obowiązana jest złożyć wniosek o urlop bezpłatny w
                terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów 
                przez właściwy organ wyborczy.
              2. Radny, o którym mowa w ust. 1, otrzymuje urlop bezpłatny
                na okres sprawowania mandatu oraz 3 miesięcy 
                po jego wygaśnięciu.
              3. Radny otrzymuje urlop bezpłatny bez względu na rodzaj 
                i okres trwania stosunku pracy. Stosunek pracy zawarty 
                na czas określony, który ustałby przed terminem zakończenia
                urlopu bezpłatnego, przedłuża się do 3 miesięcy 
                po zakończeniu tego urlopu.
              4. W przypadku radnego wykonującego funkcję kierownika 
                w jednostce organizacyjnej, przejętej lub utworzonej 
                przez gminę w czasie kadencji, termin, o którym mowa 
                w ust. 1, wynosi 6 miesięcy od dnia przejęcia lub utworzenia
                tej jednostki.
              5. Niezłożenie przez radnego wniosku, o którym mowa w 
                ust. 1, jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu.
              6. Przepis ust. 1-5 stosuje się odpowiednio w przypadku 
                obsadzenia mandatu rady w drodze uchwały rady gminy 
                podjętej na podstawie przepisów ustawy - Ordynacja 
                wyborcza do rad gmin.
   Art. 24c. Po wygaśnięciu mandatu odpowiednio urząd gminy lub gmin-
             na jednostka organizacyjna przywraca radnego do pracy na 
             tym samym lub równorzędnym stanowisku pracy z wynagro-
             dzeniem odpowiadającym wynagrodzeniu, jakie radny otrzy-
             mywałby, gdyby nie przysługujący urlop bezpłatny. Radny 
             zgłasza gotowość przystąpienia do pracy w terminie 7 dni 
             od dnia wygaśnięcia mandatu.
   Art. 24d. Organ gminy zamierzający powierzyć radnemu wykonywanie 
             pracy na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej 
             albo zamierzający udzielić zamówienia publicznego w za-
             kresie nie objętym przepisami o zamówieniach publicznych 
             obowiązany jest zasięgnąć opinii komisji rewizyjnej.";

14) art. 28 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 28. 1. Rada gminy wybiera zarząd w liczbie od 3 do 7 osób
                spośród radnych lub spoza składu rady w ciągu 6 miesięcy
                od daty ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy
                organ wyborczy, z uwzględnieniem ust. 2 i 3.
              2. Rada gminy wybiera wójta lub burmistrza bezwzględną 
                większością głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu
                tajnym.
              3. Rada gminy wybiera zastępcę albo zastępców wójta lub 
                burmistrza oraz pozostałych członków zarządu na wniosek
                wójta lub burmistrza zwykłą większością głosów w 
                obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, 
                w głosowaniu tajnym.";
              
15) po art. 28 dodaje się art. 28a-28f w brzmieniu:
  "Art. 28a. 1. Jeżeli rada gminy nie dokona wyboru zarządu w terminie
                określonym w art. 28 ust. 1, ulega rozwiązaniu z mocy
                prawa.
              2. Informację o rozwiązaniu rady gminy z mocy prawa z 
                przyczyny określonej w ust. 1, wojewoda podaje do wiadomości
                w sposób zwyczajowo przyjęty na obszarze 
                gminy oraz ogłasza, w formie obwieszczenia, w wojewódzkim
                dzienniku urzędowym.
              3. Po rozwiązaniu rady gminy z przyczyny określonej w ust. 
                1 przeprowadza się wybory przedterminowe. Wybory zarządza
                Prezes Rady Ministrów w terminie 3 miesięcy od 
                dnia rozwiązania rady gminy.
              4. Do czasu wyboru zarządu przez nową radę Prezes Rady 
                Ministrów wyznacza osobę, która w tym okresie pełni 
                funkcję organów gminy.
              5. Jeżeli rada gminy wybrana w trybie ust. 3 nie dokona 
                wyboru zarządu w terminie określonym w art. 28 ust. 1, 
                ulega rozwiązaniu z mocy prawa. Informację o rozwiązaniu
                rady podaje się do wiadomości w trybie określonym
                w ust. 2.
              6. W przypadku określonym w ust. 5 nie przeprowadza się 
                wyborów przedterminowych. Do dnia wyborów rady 
                gminy na kolejną kadencję rad oraz zarządu gminy zadania
                i kompetencje organów gminy przejmuje zarząd 
                komisaryczny ustanowiony przez Prezesa Rady Ministrów.
                Przepisów art. 97 nie stosuje się.
   Art. 28b. 1. Uchwała rady gminy w sprawie nieudzielenia zarządowi 
                absolutorium jest równoznaczna ze złożeniem wniosku
                o odwołanie zarządu, chyba że po zakończeniu roku budżetowego
                zarząd gminy został odwołany z innej przyczyny.
              2. Rada gminy rozpoznaje sprawę odwołania zarządu z 
                przyczyny określonej w ust. 1 na sesji zwołanej nie wcześniej
                niż po upływie 14 dni od podjęcia uchwały w sprawie
                nieudzielenia zarządowi absolutorium. Po zapoznaniu
                się z opiniami, o których mowa w art. 18a ust. 3, 
                oraz z uchwałą regionalnej izby obrachunkowej w sprawie
                uchwały rady gminy o nieudzieleniu absolutorium i 
                po wysłuchaniu wyjaśnień zarządu rada gminy może odwołać
                zarząd bezwzględną większością głosów ustawowego
                składu rady, w głosowaniu tajnym.
   Art. 28c. 1. Rada gminy może odwołać zarząd, z wyjątkiem wójta 
                lub burmistrza, z innej przyczyny niż nieudzielenie 
                absolutorium jedynie na wniosek 1/4 ustawowego składu
                rady. Wniosek wymaga formy pisemnej i uzasadnienia.
              2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, podlega zaopiniowaniu
                przez właściwą komisję oraz komisję rewizyjną.
              3. Przepis art. 28b ust. 2 stosuje się odpowiednio.
   Art. 28d. 1. Rada gminy może odwołać wójta lub burmistrza większością
                2/3 głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu
                tajnym, na zasadach i w trybie określonym w art. 28c.
                Odwołanie wójta lub burmistrza jest równoznaczne z
                odwołaniem pozostałych członków zarządu.
              2. Rada gminy może na uzasadniony wniosek wójta lub 
                burmistrza odwołać poszczególnych członków zarządu, 
                zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej połowy
                ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
   Art. 28e. 1. Jeżeli wniosek o odwołanie zarządu albo wójta lub
                burmistrza nie uzyskał wymaganej większości głosów,
                kolejny wniosek o odwołanie może być zgłoszony nie
                wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od poprzedniego
                głosowania, z zachowaniem trybu przewidzianego w
                art. 28c oraz w art. 28d ust. 1.
              2. W razie odwołania zarządu z przyczyn, o których mowa 
                w art. 28b, 28c i art. 28d ust. 1, rada gminy wybiera w 
                ciągu 1 miesiąca nowy zarząd na zasadach określonych 
                w art. 28.
              3. Do czasu wyboru nowego zarządu obowiązki zarządu 
                wykonuje dotychczasowy zarząd. Przepisu art. 28a ust. 1 
                nie stosuje się.
   Art. 28f. 1. W przypadku złożenia rezygnacji z członkostwa w zarządzie
                rada gminy podejmuje uchwałę o przyjęciu rezygnacji
                i zwolnieniu z pełnienia obowiązków członka zarządu zwykłą
                większością głosów, nie później niż w ciągu 1 miesiąca
                od daty złożenia rezygnacji.
              2. Niepodjęcie przez radę gminy uchwały w terminie, o 
                którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne z przyjęciem 
                rezygnacji z upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym
                powinna być podjęta uchwała.
              3. W przypadku złożenia rezygnacji przez członka zarządu 
                nie będącego jego przewodniczącym, wójt lub burmistrz 
                obowiązany jest, najpóźniej w ciągu 1 miesiąca od dnia 
                przyjęcia rezygnacji lub upływu okresu, o którym mowa 
                w ust. 2, przedstawić radzie gminy nową kandydaturę na 
                członka zarządu.";
              
16) art. 35 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 35. 1. Organizację i zakres działania jednostki pomocniczej
                określa rada gminy odrębnym statutem.
              2. Statut może przewidywać powołanie jednostki niższego 
                rzędu w ramach jednostki pomocniczej.";
              
17) w art. 36 w ust. 2 dodaje się drugie zdanie w brzmieniu: "Zasady i tryb 
   wyboru sołtysa i rady sołeckiej oraz ich odwołania określa statut sołectwa.";

18) po art. 37 dodaje się art. 37a i 37b w brzmieniu:
  "Art. 37a. Przewodniczący organu wykonawczego jednostki pomocniczej może 
             uczestniczyć w pracach rady gminy na zasadach określonych w
             statucie gminy, bez prawa udziału w głosowaniu.
   Art. 37b. Rada gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu
             organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie 
             przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej.";

19) art. 39 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 39. 1. Decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji
                publicznej wydaje wójt lub burmistrz.
              2. Wójt lub burmistrz może upoważnić swoich zastępców 
                lub innych pracowników urzędu gminy do wydawania 
                decyzji administracyjnych, o których mowa w ust. 1, w 
                imieniu wójta lub burmistrza.
              3. Decyzje wydawane przez zarząd gminy w sprawach z zakresu
                administracji publicznej podpisuje wójt lub burmistrz.
                W decyzji wymienia się imię i nazwisko członków 
                zarządu, którzy brali udział w wydaniu decyzji.
              4. Do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji
                publicznej rada gminy może upoważnić również 
                organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy 
                jednostek i podmiotów, o których mowa w art. 9 ust. 1.
              5. Od decyzji wydawanych przez wójta lub burmistrza zarząd
                gminy oraz organy, o których mowa w ust. 4, w 
                sprawach z zakresu zadań własnych gminy służy odwołanie
                do samorządowego kolegium odwoławczego, a w 
                sprawach z zakresu zadań zleconych gminie - do wojewody.";

20) w art. 40 w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
       "1) wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych,";
       
21) w art. 48:
    a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
          "1. Jednostka pomocnicza zarządza i korzysta z mienia komunalnego
             oraz rozporządza dochodami z tego źródła w zakresie 
             określonym w statucie. Statut ustala również zakres czynności
             dokonywanych samodzielnie przez jednostkę pomocniczą 
             w zakresie przysługującego jej mienia.",
    b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
       "1a. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do jednostki niższego 
           rzędu, o której mowa w art. 35 ust. 2.";
       
22) w art. 51 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
      "3. Statut gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia
         gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy.";
      
23) w art. 53 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
      "3. W przypadku nieuchwalenia budżetu w terminie, o którym mowa 
         w ust. 2, regionalna izba obrachunkowa ustala budżet gminy najpóźniej
         do końca kwietnia roku budżetowego. Do dnia ustalenia 
         budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki
         budżetowej jest projekt budżetu, o którym mowa w ust. 2.";
      
24) w art. 54 w ust. 2:
    a) skreśla się pkt 1,
    b) w pkt 2 na końcu dodaje się wyrazy "oraz na dofinansowanie zadań 
      własnych";

25) art. 57 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 57. W uchwale budżetowej określa się źródła pokrycia niedoboru
             budżetu, jeżeli planowane wydatki budżetu przewyższają 
             planowane dochody.";

26) w art. 59 skreśla się ust. 2 i oznaczenie ust. 1;

27) w art. 64 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
    "5. Do związków międzygminnych (związków komunalnych) stosuje się 
      odpowiednio art. 8 ust. 2-5 i art. 39 ust. 4.";
    
28) w art. 72 po ust. 3 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
   "4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do związków komunalnych utworzonych
      na podstawie art. 64 ust. 4.";
    
29) po art. 73 dodaje się art. 73a w brzmieniu:
  "Art. 73a. 1. Do gospodarki finansowej związku międzygminnego (związku
                komunalnego) stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce
                finansowej gmin.
              2. Plan finansowy związku uchwala zgromadzenie związku.";
              
30) w art. 77 w ust. 1:
    a) w pkt 7 skreśla się wyrazy "w tym opiniowanie kandydatów na wojewodów,",
    b) po pkt 7 dodaje się pkt 7a i 7b w brzmieniu:
         "7a) wyrażanie opinii w sprawie projektu budżetu wojewody oraz 
             wykonania budżetu wojewody,
          7b) opiniowanie kandydata na wojewodę,",
    c) w pkt 9 po wyrazach "o uchylenie" dodaje się wyrazy "rozporządzeń i",
    d) w pkt 11 skreśla się wyrazy "o którym mowa w art. 39 ust. 4" oraz 
      kropkę zastępuje się przecinkiem,
    e) po pkt 11 dodaje się pkt 12 w brzmieniu:
        "12) inicjowanie współdziałania z terenowymi organami administracji
             rządowej.";
        
31) w art. 78:
    a) w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
       "4) w gminie liczącej ponad 100.000 mieszkańców - po jednym dodatkowym
         delegacie przypadającym na każde rozpoczęte 50.000 
         mieszkańców.",
    b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
      "1a. Do zasad obliczania liczby mieszkańców gminy stosuje się przepis 
         art. 82 ust. 1.";
       
32) w art. 79:
    a) w ust. 1 wyrazy "30 dni" zastępuje się wyrazami "60 dni",
    b) po ust. 3 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
       "4. Po upływie kadencji sejmiku, prezydium sejmiku działa do dnia 
         wyboru prezydium przez nowy skład sejmiku.";
       
33) w art. 82 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
       "1. Koszty działalności sejmiku ponoszą gminy, opłacając składki w 
         wysokości proporcjonalnej do liczby mieszkańców stale zamieszkałych
         w gminie według stanu na dzień 30 czerwca roku poprzedniego,
         ustalanej przez wojewódzki urząd statystyczny.";
       
34) w art. 90 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
       "2. Wójt lub burmistrz przedkłada regionalnej izbie obrachunkowej 
         na zasadach określonych w ust. 1 uchwałę budżetową, uchwałę w 
         sprawie absolutorium dla zarządu oraz inne uchwały objęte zakresem
         nadzoru izby.";
       
35) w art. 92  dotychczasowa treść otrzymuje oznaczenie ust. 1 i dodaje się 
   ust. 2 w brzmieniu:
       "2. W sprawach określonych w ust. 1 sąd administracyjny wyznacza 
          rozprawę nie później niż w ciągu 30 dni od daty wpłynięcia 
          sprawy do sądu.";
       
36) w art. 99:
    a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
       "1. Organem nadzoru w stosunku do sejmiku samorządowego jest 
          Prezes Rady Ministrów, a w zakresie spraw budżetowych - regionalna
          izba obrachunkowa.",
    b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
      "1a. Przepisy o nadzorze nad gminami stosuje się odpowiednio do 
          związków i porozumień komunalnych.".

                                Art. 2.
W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin (Dz.U. 
Nr 16, poz. 96, z 1991 r. Nr 53, poz. 227 i z 1993 r. Nr 45, poz. 205) wprowadza
się następujące zmiany:

 1) w art. 3 w pkt 1 po wyrazie "psychicznej" dodaje się wyrazy "lub niedorozwoju
   umysłowego";
 2) w art. 38 w ust. 3 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
      "1a) wzory zgłoszenia kandydata i listy kandydatów na radnych,";
 3) w art. 41 w ust. 2 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
     "Wycofanie się wyborcy ze zgłoszenia kandydata jest nieskuteczne.";
 4) art. 43 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 43. 1. Jeżeli w terminie przewidzianym dla zgłoszenia kandydatów
                nie zostaną zgłoszone w danym okręgu wyborczym
                co najmniej dwie kandydatury, właściwa terytorialna komisja
                wyborcza wzywa wyborców, przez rozplakatowanie następnego
                dnia po upływie tego terminu obwieszczenia, do zgłoszenia
                dodatkowych kandydatów. W takim wypadku termin 
                zgłoszenia i zarejestrowania kandydatów upływa 5 dnia 
                od dnia rozplakatowania obwieszczenia.
              2. Jeżeli w wyniku postępowania, o którym mowa w ust. 1, 
                nie zostanie zarejestrowana w danym okręgu wyborczym 
                żadna kandydatura, wyborów w tym okręgu nie przeprowadza
                się. O przyczynach nieprzeprowadzenia wyborów
                właściwa terytorialna komisja wyborcza niezwłocznie
                powiadamia wyborców w drodze obwieszczenia.";
 5) w art. 48 w ust. 2 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
     "Wycofanie się wyborcy ze zgłoszenia listy jest nieskuteczne.";
 6) art. 51 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 51. 1. Jeżeli w terminie przewidzianym dla zgłoszenia list
                kandydatów nie zostaną zgłoszone w danym okręgu wyborczym
                co najmniej dwie listy kandydatów, właściwa 
                terytorialna komisja wyborcza wzywa wyborców, przez 
                rozplakatowanie następnego dnia po upływie tego terminu
                obwieszczenia, do zgłoszenia dodatkowych list kandydatów.
                W takim wypadku termin zgłoszenia i zarejestrowania
                list kandydatów upływa 5 dnia od dnia rozplakatowania
                obwieszczenia.
              2. Jeżeli w wyniku postępowania, o którym mowa w ust. 1, 
                nie zostanie zarejestrowana w danym okręgu wyborczym 
                żadna lista kandydatów, wyborów w tym okręgu nie 
                przeprowadza się. O przyczynach nieprzeprowadzenia 
                wyborów właściwa terytorialna komisja wyborcza niezwłocznie
                powiadamia wyborców w drodze obwieszczenia.";
 7) w art. 102:
    a) w ust. 3 po pkt 8 dodaje się pkt 9 w brzmieniu:
          "9) nieobsadzonych mandatów z przyczyn, o których mowa w art. 
             43 ust. 2 i art. 51 ust. 2.",
    b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
          "4. Obwieszczenie, odpowiednio w częściach wymienionych w  
             ust. 2 i 3, podaje się do wiadomości publicznej przez rozplakatowanie
             w każdej gminie.";
 8) w art. 106:
    a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
          "2. Protest wnosi się na piśmie do właściwego sądu wojewódzkiego.
             Jeżeli protest  nie zawiera wystarczającego udokumentowania
             zarzutów, sąd może wezwać osobę wnoszącą protest
             do uzupełnienia dokumentacji w ciągu 7 dni od wniesienia
             protestu.",
    b) w ust. 3 po wyrazie "jawnym" dodaje się wyrazy "w terminie 3 miesięcy
      od daty wniesienia protestu,";
 9) w art. 107 po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
          "3. Od orzeczenia sądu wnoszącemu protest i wojewódzkiemu 
             komisarzowi wyborczemu przysługuje środek odwoławczy do 
             właściwego sądu apelacyjnego, który rozpoznaje sprawę w 
             ciągu 30 dni. Przepis art. 106 ust. 3 stosuje się odpowiednio.";
10) art. 109 otrzymuje brzmienie:
  "Art. 109. 1. Wygaśnięcie mandatu radnego następuje wskutek:
                 1) śmierci,
                 2) zrzeczenia się mandatu,
                 3) utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w 
                   dniu wyborów,
                 4) prawomocnego wyroku sądu, orzeczonego za przestępstwo
                   umyślne.
              2. Wygaśnięcie mandatu radnego z przyczyn, o których 
                mowa w ust. 1, stwierdza właściwa rada gminy w drodze 
                uchwały najpóźniej w ciągu 3 miesięcy od ich wystąpienia.
                O wygaśnięciu mandatu radnego zarząd gminy powiadamia
                wyborców właściwego okręgu wyborczego w 
                drodze obwieszczenia.
              3. Wygaśnięcie mandatu radnego następuje również, stosownie
                do przepisów ustawy o samorządzie terytorialnym,
                w wypadku odwołania rady w drodze referendum, 
                rozwiązania rady z mocy prawa lub rozwiązania rady 
                uchwałą Sejmu.
              4. Wygaśnięcie mandatu radnego następuje w przypadku 
                zmian w podziale terytorialnym państwa stosownie do 
                przepisów art. 114.";
11) w art. 110 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
       "2. Jeżeli w wyniku wyborów, o których mowa w ust. 1, mandat pozostaje
          nie obsadzony, wybory uzupełniające powtarza się między
          6 a 9 miesiącem, licząc od daty tych wyborów.";
12) w art. 111 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
       "1. Wybory uzupełniające zarządza wojewoda, po porozumieniu z 
          wojewódzkim komisarzem wyborczym.";
13) w art. 112 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
    "4. Wybory, o których mowa w ust. 3, przeprowadza się w okręgu wyborczym,
       w którym pozostaje nie obsadzony mandat, w trybie i na zasadach
       ustalonych dla wyborów do rad gmin w okręgach wielomandatowych.
       Do wyborów tych przepisy art 110 ust. 1 i 2 dotyczące terminu
       przeprowadzania wyborów uzupełniających oraz art. 111 stosuje
       się odpowiednio.";
14) po art. 112 dodaje się art. 112a w brzmieniu:
 "Art. 112a. 1. Jeżeli z przyczyn, o których mowa w art. 43 ust. 2 lub 
                art. 51 ust. 2, w okręgu wyborczym pozostaje nie
                obsadzony mandat, przeprowadza się w tym okręgu
                wybory uzupełniające między 6 a 9 miesiącem, licząc 
                od daty wyborów.
              2. Przepisy art. 110, art. 111 i art. 112 ust. 4 stosuje się odpowiednio.";
15) w art. 113 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
      "1. Prezes Rady Ministrów w wypadkach określonych w art. 109 ust. 3 
         zarządza, w okresie 2 miesięcy, wybory przedterminowe do rady, 
         chyba że przepisy ustawy o samorządzie terytorialnym wyznaczają 
         inny termin dla zarządzenia tych wyborów.";
16) art. 114 otrzymuje brzmienie:
  "Art. 114. 1. Zmiany w podziale terytorialnym państwa zachodzące 
                w toku kadencji rad powodują następujące zmiany:
                 1) jeżeli z jednej gminy tworzy się dwie lub więcej 
                   gmin, dotychczasowa rada gminy zostaje z mocy 
                   prawa rozwiązana,
                 2) jeżeli z gminy zostaje wyłączony obszar stanowiący 
                   okręg wyborczy dla wyboru rady tej gminy i włączony
                   do sąsiedniej gminy, radny stale zamieszkały i 
                   wybrany w tym okręgu staje się radnym rady w gminie
                   powiększonej; mandat radnego nie spełniającego 
                   tych warunków wygasa z mocy prawa,
                 3) jeżeli z gminy zostaje wyłączony obszar stanowiący 
                   część okręgu wyborczego dla wyboru rady w tej 
                   gminie i włączony do sąsiedniej gminy, radny stale 
                   zamieszkały na tym obszarze i wybrany w tym okręgu
                   staje się radnym w gminie powiększonej,
                 4) jeżeli gmina zostaje włączona do innej gminy albo 
                   dwie lub więcej gmin łączy się w nową gminę, rady 
                   tych gmin zostają z mocy prawa rozwiązane.
              2. W wypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 4, przeprowadza
                się wybory nowych rad gmin w trybie i na zasadach
                określonych niniejszą ustawą. Przepisy art. 111 
                ust. 2 pkt 2 i art. 113 stosuje się odpowiednio.
              3. W wyniku zmian w składach rad gmin, o których mowa 
                w ust. 1 pkt 2 i 3, dopuszcza się na czas danej kadencji, 
                z zastrzeżeniem ust. 4, odstępstwa od ustawowej liczby 
                radnych ustalonej dla danej rady, stosownie do przepisów
                ustawy o samorządzie terytorialnym.
              4. Jeżeli w wyniku zmian, o których mowa w ust. 3, skład 
                rady zmniejszył się do 2/3 ustawowej liczby radnych, rada
                gminy zostaje z mocy prawa rozwiązana. Przepis ust. 
                2 stosuje się odpowiednio.
              5. Wojewódzki komisarz wyborczy podaje do publicznej 
                wiadomości oraz ogłasza w wojewódzkim dzienniku 
                urzędowym, w formie obwieszczenia, informację o rozwiązaniu
                z mocy prawa rady gminy z przyczyn, o których 
                mowa w ust. 1 pkt 1 i 4 oraz w ust. 4.
              6. Wygaśnięcie mandatu radnego z przyczyn, o których 
                mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, stwierdza właściwa rada gminy 
                w drodze uchwały najpóźniej w ciągu 3 miesięcy od ich 
                wystąpienia. Niepodjęcie przez radę gminy uchwały w 
                tym terminie jest równoznaczne z wygaśnięciem mandatu
                z mocy prawa.";
17) po art. 114 dodaje się art. 114a w brzmieniu:
 "Art. 114a. Kadencja rady i radnych wybranych w wyborach ponownych,
             uzupełniających, przedterminowych oraz w wyborach, o któ-
             rych mowa w art. 114 ust. 2 i 4, upływa z dniem upływu ka-
             dencji rad wybranych w wyborach zarządzonych na podstawie
             art. 9 niniejszej ustawy.".

                                 Art. 3.
W ustawie z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe (Dz.U. z 1993 r. Nr 
72, poz. 344, z 1994 r. Nr 76, poz. 344, Nr 121, poz. 591 i Nr 133, poz. 685 
oraz z 1995 r. Nr 78, poz. 390) wprowadza się następujące zmiany:
 1) w art. 7 w ust. 2 wyrazy "do dyspozycji sołectw" zastępuje się wyrazami "do 
   dyspozycji jednostek pomocniczych";
 2) art. 37 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 37. 1. Uchwała budżetowa gminy określa:
                 1) dochody budżetu gminy co najmniej w podziale według
                   ważniejszych źródeł,
                 2) wydatki budżetu gminy co najmniej w układzie działów
                   klasyfikacji budżetowej.
              2. Uchwała budżetowa może określać, w formie załącznika, 
                wydatki jednostek, o których mowa w art. 7 ust. 2, w 
                układzie co najmniej działowym.";
 3) w art. 38 skreśla się ust. 2;
 4) po art. 38 dodaje się art. 38a w brzmieniu:
  "Art. 38a. 1. O zmianie wysokości kwot dotacji celowych przyznanych
                gminom wojewoda zawiadamia, w terminie 7 dni, gminę,
                Ministra Finansów oraz Ministra - Szefa Urzędu Rady
                Ministrów.
              2. Zmiany kwot dotacji przyznanych gminom są wprowadzane
                w budżecie gminy przez zarząd gminy. Zarząd informuje
                radę gminy o wprowadzonych zmianach na najbliższej
                sesji rady gminy, nie później jednak niż przed 
                zakończeniem roku budżetowego.
              3. Zmiany kwot dotacji na zadania zlecone gminom mogą 
                następować w terminie do dnia 30 listopada roku budżetowego,
                a zmiany kwot dotacji na dofinansowanie zadań 
                własnych gmin - do dnia 20 grudnia roku budżetowego.".

                                Art. 4.
W ustawie z dnia 11 października 1991 r. o referendum gminnym (Dz.U. Nr 
110, poz. 473) wprowadza się następujące zmiany:
 1) w art. 5 w ust. 2 w pkt 4 kropkę zastępuje się przecinkiem oraz po pkt 4 
   dodaje się pkt 5 w brzmieniu:
      "5) kalendarz czynności związanych z przeprowadzeniem referendum.";
 2) w art. 8 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
      "5. Na pisemny wniosek inicjatora referendum wójt lub burmistrz 
         (prezydent miasta), w ciągu 7 dni od otrzymania wniosku, powiadamia
         w formie pisemnej inicjatora referendum lub jego pełnomocnika
         oraz wojewódzkiego komisarza wyborczego o liczbie 
         mieszkańców gminy uprawnionych do głosowania. Liczba ta, ustalona
         według stanu w rejestrze wyborców na koniec miesiąca poprzedzającego
         złożenie wniosku, stanowi podstawę obliczeń, o 
         których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym.";
 3) w art. 10 w ust. 3 dodaje się zdanie trzecie w brzmieniu:
     "Wycofanie udzielonego poparcia jest nieskuteczne.";
 4) w art. 11 w ust. 1 po wyrazie "przekazuje" dodaje się wyrazy "w terminie 
   określonym w art. 10 ust. 1.";
 5) w art. 18 w ust. 1 po wyrazie "przekazuje" dodaje się wyrazy "w terminie 
   określonym w art. 10 ust. 1, na piśmie";
 6) art. 21 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 21. 1. Postanowienie wojewódzkiego komisarza wyborczego o 
                przeprowadzeniu referendum powinno zawierać:
                 1) termin przeprowadzenia referendum,
                 2) wzór i treść karty do głosowania,
                 3) kalendarz czynności związanych z przeprowadzeniem
                   referendum.
              2. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, podlega opublikowaniu
                zgodnie z art. 6 ust. 1.";
 7) w art. 23 wyrazy "między 45 a 50 dniem" zastępuje się wyrazami "między 
   30 a 35 dniem";
 8) po art. 24 dodaje się art. 24a w brzmieniu:
  "Art. 24a. 1. Wojewódzki komisarz wyborczy powołuje w skład terytorialnej
                i obwodowych komisji dla przeprowadzenia referendum w
                sprawie odwołania rady gminy, w równej liczbie, osoby 
                pisemnie wskazane przez zarząd gminy i inicjatora 
                referendum, o którym mowa w art. 7 ust. 1. W skład komisji
                nie mogą wchodzić radni danej rady gminy, osoby wchodzące
                w skład zarządu gminy, a także inicjator referendum oraz
                jego pełnomocnik.
              2. W skład terytorialnej komisji wchodzi od 6 do 16 osób; 
                w skład obwodowej komisji wchodzi od 6 do 10 osób.
              3. Komisje, o których mowa w ust. 1, na swoich pierwszych 
                posiedzeniach wybierają spośród siebie przewodniczącego
                i jego zastępcę. Składy komisji podaje się niezwłocznie
                do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo 
                przyjęty w gminie.
              4. Zmiany i uzupełnienia w składach komisji następują w 
                szczególnie uzasadnionych sytuacjach, a zwłaszcza na 
                skutek zrzeczenia się członkostwa lub śmierci, na zasadach
                i w trybie przepisów o ich powołaniu.";
 9) art. 25 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 25. 1. Komisja terytorialna dla przeprowadzenia referendum
                zarządza wydrukowanie potrzebnej liczby kart do 
                głosowania i zapewnia dostarczenie ich do obwodowych
                komisji dla przeprowadzenia referendum, z zastrzeżeniem 
                ust. 2.
              2. W referendum w sprawie odwołania rady gminy wojewódzki
                komisarz wyborczy zarządza druk kart do głosowania
                oraz określa sposób dostarczenia ich do obwodowych
                komisji dla przeprowadzenia referendum.";
10) w art. 26 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
      "4. Kartę do głosowania opatruje się pieczęcią:
          1) rady gminy - w referendum w sprawie samoopodatkowania 
            mieszkańców na cele publiczne lub w innej sprawie ważnej 
            dla gminy,
          2) wojewódzkiego komisarza wyborczego - w referendum w 
            sprawie odwołania rady gminy przed upływem kadencji.";
11) skreśla się art. 28;
12) w art. 31 skreśla się pkt 3;
13) w art. 32 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
      "1. Nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub 
         nie opatrzone właściwą pieczęcią.";
14) art. 36 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 36. 1. Niezwłocznie po sporządzeniu protokołu wyników 
                referendum, terytorialna komisja podaje wyniki,
                w formie obwieszczenia, w lokalach głosowania i
                siedzibie urzędu gminy. Obwieszczenie podlega ogłoszeniu
                w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
              2. Jeżeli referendum dotyczyło odwołania rady gminy przed 
                upływem kadencji, terytorialna komisja przesyła niezwłocznie
                wojewodzie i wojewódzkiemu komisarzowi 
                wyborczemu wyniki referendum.";
15) w art. 38:
    a) w ust. 1 wyrazy "ogłoszenia wyników referendum" zastępuje się wyrazami
      "podania wyników referendum do wiadomości publicznej w sposób,
      o którym mowa w art. 36 ust. 1",
    b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
          "4. Sąd wojewódzki rozpatruje protesty w ciągu 14 dni w trybie 
             postępowania nieprocesowego w składzie 3 sędziów, z udziałem
             wnoszącego protest i przedstawiciela komisji, a jeżeli 
             protest dotyczy referendum w sprawie odwołania rady gminy 
             - również z udziałem wojewódzkiego komisarza wyborczego.",
    c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
          "4a. Od orzeczenia sądu, wnoszącemu protest, przedstawicielowi 
             komisji oraz wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu przysługuje
             środek odwoławczy wnoszony w terminie 7 dni do 
             właściwego sądu apelacyjnego, który rozpoznaje sprawę w 
             ciągu 14 dni. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.";
16) w art. 40 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
       "1. Z zastrzeżeniem art. 38, podanie do wiadomości publicznej, zgodnie
          z art. 36 ust. 1, wyników referendum rozstrzygających o 
          odwołaniu rady gminy przed upływem kadencji oznacza zakończenie
          działalności tej rady.";
17) tytuł rozdziału 6 otrzymuje brzmienie:
       "Przepisy szczególne i przepisy końcowe";
18) art. 42 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 42. 1. W sprawach nie uregulowanych niniejszą ustawą stosuje
                się odpowiednio przepisy ustawy - Ordynacja wyborcza
                do rad gmin.
              2. W referendum w sprawie odwołania rady gminy:
                 1) zarząd gminy oraz inicjator referendum (pełnomocnik
                   inicjatora referendum) mogą wyznaczyć po jednym
                   mężu zaufania do terytorialnej komisji i każdej 
                   obwodowej komisji, którzy mają prawo być obecni 
                   przy wszystkich czynnościach wykonywanych przez 
                   te komisje oraz wnosić do protokołów wyników głosowania
                   i wyników referendum uwagi z wymienieniem
                   konkretnych zarzutów,
                 2) do terytorialnej komisji przekazywane są w opieczętowanych
                   pakietach dokumenty z głosowania w obwodzie:
                   oddane karty do głosowania, spisy uprawnionych
                   do udziału w referendum, drugi egzemplarz 
                   protokołu wyników głosowania i nie wykorzystane 
                   karty do głosowania oraz pieczęć obwodowej komisji,
                 3) protokół terytorialnej komisji o wynikach referendum
                   wraz z protokołami obwodowych komisji przekazywany
                   jest niezwłocznie wojewódzkiemu komisarzowi
                   wyborczemu,
                 4) tryb przekazywania oraz sposób przechowywania 
                   dokumentów z referendum, o których mowa w pkt 2 
                   i 3, określa Państwowa Komisja Wyborcza.
              3. Przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio w referendum w 
                sprawie samoopodatkowania mieszkańców na cele publiczne
                i w innych ważnych sprawach.".
              
                                Art. 5.
W ustawie z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych
(Dz.U. Nr 85, poz. 428 i z 1994 r. Nr 76, poz. 344) wprowadza się następujące
zmiany:
    1) w art. 11 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
       "2) bada uchwały rady gminy, przedkładane w trybie, o którym mowa
          w pkt 1, w sprawie udzielenia lub nieudzielenia zarządowi 
          absolutorium.";
    2) w art. 13 w pkt 7 kropkę zastępuje się przecinkiem oraz po pkt 7 dodaje
      się pkt 8 w brzmieniu:
       "8) rozpatrywanie innych spraw określonych w odrębnych ustawach.".
              
                                Art. 6.
W ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o finansowaniu gmin (Dz.U. Nr 129, poz. 
600, z 1994 r. Nr 105, poz. 509 i z 1995 r. Nr 101, poz. 504) wprowadza się 
następujące zmiany:
 1) w art. 5 pkt 7 otrzymuje brzmienie:
          "7) dotacje celowe z budżetu państwa na zadania z zakresu administracji
             rządowej zlecone gminom oraz dotacje celowe na 
             inne zadania zlecone gminom ustawami,";
 2) w art. 19:
    a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
          "1. Gminom wykonującym zadania zlecone z zakresu administracji
             rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami przyznawane
             są z budżetu państwa dotacje celowe na realizację tych 
             zadań.",
    b) po ust. 4 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
          "5. Przepis art. 17 ust. 2 stosuje się odpowiednio.".
          
                                Art. 7.
W ustawie z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy 
(Dz.U. Nr 48, poz. 195 i Nr 86, poz. 396) wprowadza się następujące zmiany:
 1) w art. 1 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
          "4. Tworzenie, łączenie, podział i znoszenie gmin, ustalanie ich 
             granic, nazw oraz siedzib władz następuje w trybie i na zasadach
             określonych w ustawie, o której mowa w ust. 1.";
 2) w art. 8:
    a) pkt 4 otrzymuje brzmienie:
          "4) uchwalanie budżetu m.st. Warszawy, rozpatrywanie sprawozdania
             z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w 
             sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi 
             z tego tytułu,",
    b) po pkt 6 dodaje się pkt 6a w brzmieniu:
          "6a) podejmowanie uchwał w sprawie utworzenia straży miejskiej,
             nadawanie jej statutu oraz określanie zasad jej finansowania,";
 3) w art. 19:
    a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
          "1a. Prezydent m.st. Warszawy wydaje decyzje w zakresie zadań 
             należących do zarządu oraz decyzje w indywidualnych sprawach
             administracji publicznej.",
    b) w ust. 3 na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy
      "w tym do wydawania decyzji administracyjnych.";
 4) w art. 21 ust. 8 otrzymuje brzmienie:
          "8. W ciągu 21 dni od daty odwołania Prezydenta lub stwierdzenia
             wygaśnięcia jego mandatu rada gminy Warszawa-Centrum
             przeprowadza wybory nowego Prezydenta. Do czasu 
             wyboru nowego Prezydenta jego funkcje pełni osoba powołana
             przez Prezesa Rady Ministrów spośród zastępców, o 
             których mowa w art. 19 ust. 3, lub spośród członków Zarządu
             m.st. Warszawa.";
 5) w art. 22:
    a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
          "1. Do statutu gminy Warszawa-Centrum stosuje się odpowiednio
             przepisy art. 14 ust. 1-7, z tym że w sprawie projektu 
             statutu wymagane jest zasięgnięcie opinii rad dzielnic.",
    b) po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
          "3. W przypadku określonym w ust. 2 rada gminy może odwołać 
             zarząd w pełnym składzie bezwzględną większością głosów 
             ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym. Przepisu art. 
             28b ustawy wymienionej w art. 1 nie stosuje się."; 
 6) w art. 23 po wyrazach "jednostki pomocnicze" dodaje się wyrazy "oraz jednostki
   niższego rzędu";
 7) w art. 24 w ust. 1 w pkt 6 wyrazy "jednostkami pomocniczymi" zastępuje 
   się wyrazami "jednostkami niższego rzędu";
 8) w art. 25:
    a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
          "1. Gospodarka finansowa dzielnicy prowadzona jest na podstawie
             załącznika do uchwały budżetowej gminy.",
    b) w ust. 2 wyraz "aneksu" zastępuje się wyrazem "załącznika";
 9) w art. 27:
    a) w ust. 1 dodaje się zadanie drugie w brzmieniu: "W dzielnicach gminy 
      Warszawa-Centrum rada dzielnicy jest organem uchwałodawczym i 
      kontrolnym.",
    b) w ust. 2 na końcu dodaje się wyrazy "z zastrzeżeniem ust. 2a",
    c) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:
         "2a. Rada dzielnicy w gminie Warszawa-Centrum składa się z:
              1) radnych gminy wybranych w okręgach wyborczych na terenie
                dzielnicy, 
              2) radnych w liczbie 25 wybranych w wyborach powszechnych.
          2b. Do radnych, o których mowa w ust. 2a pkt 2 stosuje się 
             przepisy o radnych gmin.";
10) w art. 29 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
          "1. Jednostki niższego rzędu mogą być tworzone w gminach warszawskich
             na obszarze dzielnicy oraz na obszarze gminy, na 
             którym nie utworzono dzielnicy.";
11) tytuł rozdziału 4 otrzymuje brzmienie: "Rozdział 4. Zasady wyboru radnych
   Rady m.st. Warszawy, rad gmin warszawskich oraz rad dzielnic gminy
   Warszawa-Centrum";
12) w art. 32 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
          "1) wybory do rad gmin warszawskich oraz wybory do rad dzielnic
             w gminie Warszawa-Centrum odbywają się na podstawie 
             przepisów ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin,";
13) po art. 33 dodaje się art. 33a w brzmieniu:
  "Art. 33a. 1. Wybory radnych do rad dzielnic w gminie Warszawa-
                Centrum odbywają się łącznie z wyborami do rady tej
                gminy.
              2. Do wyboru radnych dzielnicy, o których mowa w art. 27 
                ust. 2a pkt 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 33 
                ust. 2-4 i art. 39.
              3. Terytorialna komisja wyborcza powołana dla przeprowadzenia
                wyborów do rady gminy Warszawa-Centrum 
                wykonuje odpowiednio zadania związane z wyborami do 
                rad dzielnic w tej gminie, a w szczególności dotyczące 
                ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów.
              4. Do kampanii wyborczej do rad dzielnic gminy Warszawa-Centrum
                i jej finansowania nie stosuje się przepisów 
                ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, dotyczących 
                prawa zgłaszających kandydatów lub listy kandydatów 
                do nieodpłatnego rozpowszechniania audycji wyborczych 
                w regionalnych programach publicznego radia i publicznej
                telewizji.";
14) art. 34 otrzymuje brzmienie:
   "Art. 34. 1. Nie można być równocześnie:
                 1) radnym Rady m.st. Warszawy i radnym rady gminy 
                   warszawskiej,
                 2) radnym Rady m.st. Warszawy i radnym rady dzielnicy
                   w gminie Warszawa-Centrum, o którym mowa w 
                   art. 27 ust. 2a pkt 2,
                 3) radnym rady gminy Warszawa-Centrum i radnym 
                   rady  dzielnicy,  o którym mowa w art. 27 ust. 2a 
                   pkt 2.
              2. Jeżeli w wyniku wyborów kandydat na radnego uzyska 
                mandat:
                 1) radnego Rady m.st. Warszawy i rady gminy warszawskiej
                   - zostaje radnym Rady m.st. Warszawy,
                 2) radnego Rady m.st. Warszawy i radnego rady dzielnicy,
                   o którym mowa w art. 27 ust. 2a pkt 2 - zostaje
                   radnym Rady m.st. Warszawy,
                 3) radnego rady gminy Warszawa-Centrum i radnego 
                   rady dzielnicy w tej gminie, o którym mowa w art. 
                   27 ust. 2a pkt 2 - zostaje radnym rady gminy Warszawa-Centrum.
              3. Nieobsadzenie mandatu radnego z przyczyn, o których 
                mowa w ust. 1, stwierdza:
                 1) wojewódzki komisarz wyborczy w przypadku określonym
                   w ust. 2 pkt 1 i 2,
                 2) terytorialna komisja wyborcza w gminie Warszawa-Centrum
                   w przypadku określonym w ust. 2 
                   pkt 3.
              4. Jeżeli mandat radnego pozostaje nie obsadzony:
                 1) w okręgu jednomandatowym - przeprowadza się w 
                   tym okręgu wybory uzupełniające w trybie i na zasadach
                   określonych w art. 110 ust. 1 i 3 oraz art. 
                   111 ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin,
                 2) w okręgu wielomandatowym - mandat uzyskuje kandydat
                   z tej samej listy, który w wyborach otrzymał 
                   kolejno największą liczbę głosów; przy równej liczbie
                   głosów decyduje kolejność zamieszczenia kandydata
                   na liście.
              5. Jeżeli obsadzenie mandatu radnego, w trybie ust. 4 
                pkt 2, byłoby  niemożliwe z powodu braku kandydatów 
                na liście, mandat pozostaje nie obsadzony i przeprowadza
                się w tym okręgu wybory uzupełniające odpowiednio 
                na zasadach określonych w art. 112 ust. 4 ustawy - Ordynacja
                wyborcza do rad gmin.
              6. Ustaleń, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i ust. 5, dokonuje
                niezwłocznie wojewódzki komisarz wyborczy.
              7. Informacje w sprawach, o których mowa w ust. 3-5, właściwy
                organ wyborczy podaje do wiadomości publicznej 
                odpowiednio w trybie art. 26 pkt 8 i art. 102 ustawy - 
                Ordynacja wyborcza do rad gmin.";
15) skreśla się art. 41.
                                Art. 8.
 1. W przypadku radnego, który w dniu wejścia w życie ustawy pozostaje w 
   stosunku pracy w urzędzie gminy, w której uzyskał mandat lub jest kierownikiem
   jednostki organizacyjnej tej gminy, niezłożenie w terminie 6 miesięcy
   od dnia wejścia w życie ustawy wniosku o urlop bezpłatny jest równoznaczne
   ze zrzeczeniem się mandatu.
 2. W przypadku radnego będącego kierownikiem jednostki organizacyjnej 
   przejętej lub utworzonej przez gminę po dniu wejścia w życie ustawy termin,
   o którym mowa w ust. 1, liczy się od dnia przejęcia lub utworzenia 
   tej jednostki.
 3. Do czasu upływu kadencji rady gminy Warszawa-Centrum wybranej w 
   wyborach w dniu 19 czerwca 1994 r. do radnego, który w dniu wejścia w 
   życie ustawy jest członkiem zarządu dzielnicy w tej gminie i pozostaje w 
   stosunku pracy w urzędzie gminy, nie stosuje się przepisów ust. 1 oraz art. 
   24b ustawy wymienionej w art. 1.
                                    
                                Art. 9.
Rada gminy wybrana w wyborach w dniu 19 czerwca 1994 r., która do czasu 
wejścia w życie ustawy nie dokonała wyboru zarządu, obowiązana jest dokonać 
tego wyboru w ciągu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. W przypadku
niewybrania zarządu w tym terminie stosuje się przepisy art. 28a ustawy 
wymienionej w art. 1.

                                Art. 10.
 1. Rady gmin dostosują statuty do zmian wynikających ze zmian do ustawy 
   wymienionej w art. 1 w terminach:
    1) 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy - w przypadku gmin liczących
      do 300 000 mieszkańców, 
    2) 4 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy - w przypadku gmin liczących
      powyżej 300 000 mieszkańców.
 2. Rady gmin warszawskich oraz Rada m.st. Warszawy obowiązane są również
   dostosować statuty do zmian wynikających z ustawy wymienionej w 
   art. 7.
 3. W terminie 1 roku od dnia wejścia w życie ustawy rady gmin ogłoszą w 
   wojewódzkim dzienniku urzędowym jednolite teksty statutów gmin.
 
                                Art. 11.
W terminach określonych w art. 10 ust. 1 rady gmin dostosują skład komisji 
rewizyjnej do zasad wynikających z art. 18a ust. 2 ustawy wymienionej w art. 1.
 
                                Art. 12.
W terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy rady gmin liczących ponad
100 000 mieszkańców przeprowadzą wybory uzupełniające do sejmiku 
samorządowego, zgodnie z zasadą określoną w art. 78 ust. 1 pkt 4 ustawy wymienionej
w art 1.

                                Art. 13.
 1. Wybory do rad gmin zarządzone przed dniem wejścia w życie ustawy 
   przeprowadza się na podstawie dotychczasowych przepisów.
 2. Do postępowania w sprawie referendum gminnego wszczętego z inicjatywy 
   rady gminy lub na wniosek mieszkańców przed dniem wejścia w życie 
   ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.
 
                                Art. 14.
Prezes Rady Ministrów ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 
jednolity tekst:
    1) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym,
    2) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin,
    3) ustawy z dnia 11 października 1991 r. o referendum gminnym,
z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 
wydania jednolitego tekstu.

                                Art. 15.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem 
przepisu art. 37b ustawy wymienionej w art. 1, który wchodzi w życie z dniem 
1 stycznia 1996 r.