P r o j e k t
USTAWA
z dnia ............. 2000 r.
o zmianie ustawy o rachunkowości
Art. 1.
W ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz. 591,
z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754,
Nr 139, poz. 933 i poz. 934, Nr 140, poz. 939, Nr 141, poz. 945, z 1998 Nr 60,
poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014 oraz z 1999 r.
Nr 9, poz. 75 i Nr 83, poz. 931) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2 w ust. 1:
a) pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa
bankowego, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o
działalności ubezpieczeniowej lub przepisów o organizacji i
funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także jednostek
organizacyjnych oraz funduszy, o których mowa w przepisach o
publicznym obrocie papierami wartościowymi,",
b) w pkt 4 po lit. d) dodaje się od nowego wiersza wyrazy " - z
zastrzeżeniem art. 80 ust.1,";
2) w art. 3:
a) w ust. 1:
- w pkt 1 po wyrazie "podmioty" dodaje się wyrazy "i osoby",
- w pkt 3 wyraz "ubezpieczycielu" zastępuje się wyrazami "zakładzie
ubezpieczeń",
- po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:
"3a) udziałach lub udziałowcach - rozumie się przez to również
odpowiednio akcje lub akcjonariuszy,",
- pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) sprawowaniu kontroli nad inną jednostką " rozumie się przez to
zdolność jednostki do nieograniczonego wyznaczania kierunków
polityki finansowej i operacyjnej innej jednostki oraz sterowania tą
polityką dla osiągnięcia założonych celów, w tym ekonomicznych
korzyści z jej działalności,",
- po pkt 4 dodaje się pkt 4a"4ł w brzmieniu:
"4a) sprawowaniu współkontroli nad inną jednostką " rozumie się przez
to zdolność jednostki do wyznaczania kierunków polityki finansowej
i operacyjnej innej jednostki na równi z innymi udziałowcami lub
wspólnikami oraz sterowania tą polityką dla osiągnięcia założonych
wspólnych celów, w tym dzielenia się ekonomicznymi korzyściami z
jej działalności z innymi udziałowcami lub wspólnikami,
4b) znaczącym wpływie - rozumie się przez to nie mającą znamion
sprawowania kontroli lub współkontroli zdolność jednostki do udziału
w podejmowaniu decyzji w zakresie wyznaczania kierunków polityki
finansowej i operacyjnej, w tym również dotyczącej podziału lub
pokrycia wyniku finansowego innej jednostki,
4c) jednostce dominującej - rozumie się przez to spółkę akcyjną,
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę komandytową,
sprawującą kontrolę lub współkontrolę nad inną jednostką, a w
szczególności:
a) posiadającą bezpośrednio lub pośrednio przez udziały większość
ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym innej jednostki
(zależnej), także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi
do głosu, wykonującymi swe prawa głosu zgodnie z wolą jednostki
dominującej, lub
b) uprawnioną do podejmowania decyzji w sprawie polityki
finansowej i operacyjnej innej jednostki (zależnej) w sposób
samodzielny lub przez wyznaczone przez siebie osoby lub
jednostki na podstawie umowy zawartej z innymi uprawnionymi do
głosu, posiadającymi, na podstawie statutu lub umowy spółki,
łącznie z jednostką dominującą, większość ogólnej liczby głosów
w organie stanowiącym, lub
c) uprawnioną jako udziałowiec do powoływania albo odwoływania
większości członków organów zarządzających lub nadzorczych innej
jednostki (zależnej), lub
d) będącą udziałowcem jednostki, której członkowie zarządu w
poprzednim roku obrotowym, w ciągu bieżącego roku obrotowego i
do czasu sporządzenia sprawozdania finansowego za bieżący rok
obrotowy, stanowią jednocześnie więcej niż połowę składu zarządu
tej jednostki (zależnej) lub osoby, które zostały powołane do
pełnienia tych funkcji w rezultacie wykonania przez jednostkę
dominującą prawa głosu w organach tej jednostki (zależnej),
e) będącą udziałowcem lub wspólnikiem innej jednostki
(współzależnej) i sprawującą współkontrolę nad tą jednostką
wspólnie z innymi uprawnionymi do głosu,
4d) znaczącym inwestorze - rozumie się przez to jednostkę będącą
spółką akcyjną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką
komandytową, posiadającą w innej jednostce (stowarzyszonej) - nie
będącej jednostką zależną, nie mniej niż 20% głosów w organie
stanowiącym tej jednostki i wywierającą znaczący wpływ na tę
jednostkę, przy czym liczbę głosów ustala się z zachowaniem zasady
określonej w pkt 4c lit. a; udział w ogólnej liczbie głosów może być
mniejszy niż 20%, jeżeli inne okoliczności wskazują na wywieranie
znaczącego wpływu,
4e) jednostce zależnej - rozumie się przez to jednostkę będącą spółką
akcyjną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką
komandytową, która kontrolowana jest przez jednostkę dominującą,
4f) jednostce współzależnej - rozumie się przez to jednostkę będącą
spółką akcyjną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką
komandytową, lub inną jednostką, która jest współkontrolowana przez
jednostkę dominującą i innych udziałowców lub wspólników na
podstawie statutu, umowy spółki lub umowy zawartej na okres dłuższy
niż rok,
4g) jednostce stowarzyszonej - rozumie się przez to jednostkę będącą
spółką akcyjną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką
komandytową, na którą wywiera wpływ znaczący inwestor,
4h) grupie kapitałowej " rozumie się przez to jednostkę dominującą
wraz z jednostkami zależnymi,
4i) jednostkach podporządkowanych " rozumie się przez to jednostki
zależne lub współzależne od jednostki dominującej, bądź jednostki
stowarzyszone ze znaczącym inwestorem,
4j) jednostkach powiązanych " rozumie się przez to grupę jednostek
obejmującą jednostkę dominującą lub znaczącego inwestora, jednostki
zależne lub współzależne i jednostki stowarzyszone,
4k) konsolidacji " rozumie się przez to łączenie sprawozdań
finansowych przez sumowanie odpowiednich pozycji sprawozdania
finansowego jednostki dominującej i jednostek zależnych i
współzależnych, z uwzględnieniem niezbędnych wyłączeń i korekt,
4l) metodzie praw własności " rozumie się przez to metodę wyceny
udziałów jednostki podporządkowanej, która polega na wycenie
wartości udziału jednostki dominującej lub znaczącego inwestora w
aktywach netto jednostki podporządkowanej, z uwzględnieniem wartości
firmy lub ujemnej wartości firmy, ustalonych na dzień objęcia
kontroli, współkontroli lub wywierania znaczącego wpływu. Wartość
początkową takiego udziału aktualizuje się na dzień bilansowy, na
który sporządza się sprawozdanie finansowe o zmiany wartości aktywów
netto tej jednostki, jakie nastąpiły w okresie sprawozdawczym,
wynikające zarówno z osiągniętego wyniku finansowego, skorygowanego
o odpis raty wartości firmy lub ujemnej wartości firmy przypadający
na dany okres sprawozdawczy, jak i wszelkie inne zmiany, w tym
wynikające z rozliczeń z jednostką dominującą lub znaczącym
inwestorem,
4ł) kapitałach mniejszości " rozumie się przez to tę część aktywów
netto jednostki zależnej, która należy do udziałowców spoza grupy
kapitałowej,",
- w pkt 5 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
"W przypadku spółki jawnej i spółki cywilnej, za kierownika jednostki
uważa się właścicieli tych spółek, a w odniesieniu do spółki
komandytowej, wspólników nie będących komandytariuszami, o ile umowa
spółki nie stanowi inaczej; w przypadku osoby fizycznej prowadzącej
działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę
osobę.",
- pkt 6-8 otrzymują brzmienie:
"6) biegłym rewidencie - rozumie się przez to osobę fizyczną
uprawnioną, na podstawie odrębnych przepisów, do badania sprawozdań
finansowych,
7) okresie sprawozdawczym " rozumie się przez to okres, za który
sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą
lub inne sprawozdania na podstawie odrębnych przepisów,
8) roku obrotowym - rozumie się przez to rok kalendarzowy lub inny
okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych,
stosowany również do celów podatkowych. Jeżeli jednostka rozpoczęła
działalność w drugiej połowie roku obrotowego, to można księgi
rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami
rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku
zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być
dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy. Rok obrotowy lub jego zmiany
określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę,",
- pkt 11"22 otrzymują brzmienie:
"11) aktywach jednostki - rozumie się przez to kontrolowane przez
jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości,
powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które w ocenie kierownika
jednostki spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści
ekonomicznych,
12) aktywach obrotowych - rozumie się przez to tę część aktywów
jednostki, które w przypadku:
a) aktywów rzeczowych - są przeznaczone do zbycia lub zużycia w
ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu
operacyjnego właściwego dla danej działalności,
b) aktywów finansowych - są płatne i wymagalne w ciągu 12 miesięcy
od dnia bilansowego lub od daty ich złożenia, wystawienia lub
nabycia,
13) aktywach trwałych - rozumie się przez to aktywa jednostki, które
nie są zaliczane do aktywów obrotowych,
14) zobowiązaniach - rozumie się przez to wynikające z przeszłych
zdarzeń obecne, o wiarygodnie określonej wartości, zobowiązania do
zapłaty, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub
przyszłych aktywów jednostki,
15) rezerwach - rozumie się przez to zobowiązania, których data
wymagalności lub kwota nie są pewne,
16) aktywach netto - rozumie się przez to aktywa jednostki
pomniejszone o zobowiązania, w tym rezerwy i rozliczenia
międzyokresowe, odpowiadające kapitałowi (funduszowi) własnemu,
17) środkach trwałych - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 26,
aktywa trwałe, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności
dłuższym niż rok i przeznaczone do używania na własne potrzeby
jednostki. Zalicza się do nich nieruchomości, w tym grunty, budynki
i budowle, a także będące odrębną własnością lokale, kompletne
i zdatne do użytku w momencie przyjęcia do używania maszyny,
urządzenia, środki transportu oraz inne przedmioty, a także
ulepszenia w obcych środkach trwałych i inwentarz żywy. Środki
trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub
innej umowy o podobnym charakterze, zalicza się do aktywów trwałych
jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami określonymi w ust. 4,
18) środkach trwałych w budowie - rozumie się przez to zaliczane do
aktywów trwałych przyszłe środki trwałe w okresie ich budowy,
montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego,
19) wartościach niematerialnych i prawnych - rozumie się przez to, z
zastrzeżeniem pkt 26, nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów
trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego
wykorzystania, a w szczególności prawo użytkowania wieczystego
gruntu, w tym również nadwyżkę pierwszej opłaty nad opłatą roczną
oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, autorskie prawa majątkowe,
prawa pokrewne, licencje, koncesje, a także prawa do: wynalazków,
patentów, znaków towarowych, wzorów zdobniczych, wartość stanowiącą
równowartość know-how - o przewidywanym okresie ekonomicznej
użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na własne
potrzeby jednostki. W przypadku wartości niematerialnych i prawnych
oddanych do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej
umowy o podobnym charakterze, wartości niematerialne i prawne
zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy zgodnie z
warunkami określonymi w ust. 4. Do wartości niematerialnych i
prawnych zalicza się również wartość firmy oraz koszty zakończonych
prac rozwojowych,
20) rzeczowych składnikach aktywów obrotowych - rozumie się przez to
materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub
przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi)
zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary
nabyte w celu odprzedaży w stanie nie przetworzonym,
21) instrumentach finansowych - rozumie się przez to każdy kontrakt,
który powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i
zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze
stron pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub
więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez
względu na to czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z
kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy. Do instrumentów
finansowych nie zalicza się w szczególności:
a) rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
b) umów o gwarancje finansowe, które ustalają wykonanie obowiązków z
tytułu udzielonej gwarancji, w formie zapłacenia kwot
odpowiadających stratom poniesionym przez beneficjenta na skutek
niespłacenia wierzytelności przez dłużnika w wymaganym terminie,
c) umów o przeniesienie praw z papierów wartościowych, przy czym
wykonanie tych umów następuje poprzez wydanie papierów
wartościowych również wtedy, gdy przeniesienie następuje w formie
zapisu na rachunku papierów wartościowych, prowadzonym przez
podmiot upoważniony na podstawie odrębnych przepisów, pomiędzy
terminem zawarcia i rozliczenia transakcji,
d) aktywów i zobowiązań z tytułu programów, z których wynikają
udziały pracowników oraz innych osób związanych z jednostką w jej
kapitałach,
e) umów połączenia spółek, z których wynikają obowiązki, określone w
art. 54b ust. 9,
22) aktywach finansowych - rozumie się przez to aktywa pieniężne,
instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki, a także
wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub
prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na
korzystnych dla niej warunkach,",
- po pkt 22 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 23"33 w
brzmieniu:
"23) aktywach pieniężnych - rozumie się przez to aktywa w ustalonej
lub możliwej do określenia kwocie, w formie pieniędzy oraz
krajowych, zagranicznych i międzynarodowych pieniężnych jednostek
rozrachunkowych, tak w gotówce, jak i na rachunku bankowym. Do
aktywów pieniężnych zalicza się również lokaty pieniężne, czeki,
weksle obce i inne aktywa finansowe, w tym w szczególności
naliczone odsetki od aktywów finansowych; jeżeli aktywa te są
płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania,
wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty), to na potrzeby
rachunku przepływów pieniężnych zalicza się je do środków
pieniężnych,
24) zobowiązaniach finansowych - rozumie się przez to zobowiązanie
jednostki do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu
finansowego z inną jednostką, na niekorzystnych dla niej warunkach,
w ustalonej lub możliwej do określenia kwocie,
25) instrumentach kapitałowych - rozumie się przez to kontrakty, z
których wynika prawo do majątku jednostki, pozostałego po
zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wszystkich wierzycieli, a także
zobowiązanie się jednostki do wyemitowania lub dostarczenia własnych
instrumentów kapitałowych, a w szczególności udziały, opcje na akcje
własne lub warranty,
26) inwestycjach - rozumie się przez to aktywa nabyte w celu
osiągnięcia ekonomicznych korzyści wynikających z przyrostu wartości
tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend
lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w
szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości
niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę,
lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści; w przypadku
zakładów ubezpieczeń przez inwestycje rozumie się lokaty,
27) należnościach i zobowiązaniach krótkoterminowych - rozumie się
przez to ogół należności i zobowiązań z tytułu dostaw i usług, a
także całość lub tę część pozostałych należności lub zobowiązań,
które mają być zapłacone lub są wymagalne w ciągu 12 miesięcy od
dnia bilansowego,
28) zobowiązaniach warunkowych - rozumie się przez to zobowiązania,
których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych
zdarzeń,
29) przychodach i zyskach - rozumie się przez to prawdopodobne
powstanie w okresie sprawozdawczym przyszłych korzyści ekonomicznych
o wiarygodnie określonej wartości, w formie wpływów lub innego
zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań
i rezerw, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub
zmniejszenia niedoboru kapitału własnego w inny sposób niż
wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli,
30) kosztach i stratach - rozumie się przez to prawdopodobne
zmniejszenia w okresie sprawozdawczym przyszłych korzyści
ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości, w formie wydatków
lub innego zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości
zobowiązań i rezerw, które ostatecznie doprowadzą do zmniejszenia
kapitału własnego lub zwiększenia niedoboru kapitału własnego w inny
sposób niż pobranie środków przez udziałowców lub właścicieli,
31) pozostałych kosztach i przychodach operacyjnych - rozumie się
przez to koszty i przychody związane pośrednio z działalnością
operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane
z działalnością socjalną, zbyciem środków trwałych, środków trwałych
w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, odpisywaniem
należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych,
z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym
nie obciążających kosztów, utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z
wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi, odpisami
aktualizującymi wartość aktywów, z wyjątkiem odpisów obciążających
koszty wytworzenia sprzedanych produktów lub sprzedanych towarów,
koszty sprzedaży lub koszty finansowe, zapłatą lub otrzymaniem
odszkodowań, kar i grzywien, przekazaniem lub otrzymaniem w drodze
darowizny lub nieodpłatnie aktywów, w tym także otrzymaniem środków
pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków
trwałych, środków trwałych w budowie albo wykonanie prac
rozwojowych,
32) stratach i zyskach nadzwyczajnych - rozumie się przez to straty i
zyski powstające w sposób trudny do przewidzenia, poza działalnością
operacyjną jednostki i nie związane z ogólnym ryzykiem jej
prowadzenia,
33) walutach obcych - rozumie się przez to waluty, o których mowa w
przepisach Prawa dewizowego.",
b) w ust. 2 wyrazy "ustalonym przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego"
zastępuje się wyrazami "ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski",
c) dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:
"4. Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub
wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna
ze stron, zwana dalej "finansującym", oddaje drugiej stronie, zwanej
dalej "korzystającym", środki trwałe lub wartości niematerialne i
prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na
czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych
korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z
następujących warunków:
1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu
okresu, na który została zawarta,
2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po
zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od
wartości rynkowej z dnia nabycia,
3) okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części
przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego
lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4
tego okresu; prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie,
na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego,
4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia
umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania,
przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień; w
sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą
korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego
własności tego przedmiotu; do sumy opłat nie zalicza się płatności
na rzecz korzystającego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz
składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający
pokrywa je niezależnie od opłat za używanie,
5) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym
kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu
lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach
korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie,
6) przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że
wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez
finansującego pokrywa korzystający,
7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb
korzystającego; może on być używany wyłącznie przez korzystającego,
bez wprowadzania w nim istotnych zmian.
5. W przypadku spełnienia co najmniej jednego z warunków, określonych
w ust. 4, środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne u
finansującego zalicza się do aktywów trwałych i wykazuje jako
należności.";
3) w art. 4:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Jednostki są obowiązane stosować określone ustawą zasady
rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i
finansową oraz wynik finansowy. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze,
ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym
zgodnie z ich treścią ekonomiczną.",
b) w ust. 2:
- pkt 2 otrzymuje brzmienie:
"2) prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych,
ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i
systematycznym,",
- w pkt 5 po wyrazie "innych" dodaje się wyrazy "sprawozdań, określonych w
odrębnych przepisach",
- w pkt 6 po wyrazie "przechowywanie" dodaje się wyrazy "dowodów
księgowych oraz pozostałej",
c) w ust. 3 wyraz "celu" zastępuje się wyrazem "obowiązku",
d) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
"4. Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków
w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru,
również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości -
z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w
formie spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą.
Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę powinno być stwierdzone w
formie pisemnej. W przypadku, gdy kierownikiem jednostki jest organ
wieloosobowy, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu.";
4) art. 5 otrzymuje brzmienie:
"Art. 5. 1. Przyjęte zasady rachunkowości należy stosować w sposób
ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego
grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w
tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych,
ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań
finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikające
były porównywalne; wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich
zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej samej
wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach
rachunkowych.
2. Przy stosowaniu zasad rachunkowości przyjmuje się założenie, że
jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości
działalność w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia
jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze
stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do
kontynuowania działalności kierownik jednostki uwzględnia wszystkie
informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego,
dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie
krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.";
5) w art. 6:
a) w ust. 1 skreśla się wyrazy "i wyniku finansowym",
b) w ust. 2 wyraz "miesiąca" zastępuje się wyrazami "okresu sprawozdawczego"
oraz wyraz "miesiąc" zastępuje się wyrazami "okres sprawozdawczy";
6) w art. 7 w ust. 1:
a) w zdaniu drugim po wyrazach " W szczególności należy" dodaje się wyrazy
"w tym celu",
b) pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w
tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorze
niowych,",
c) skreśla się pkt 2;
7) w art. 8:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych ustawą i dostosowując je do
potrzeb jednostki należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości
wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej
oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożnej
wyceny, o której mowa w art. 7.",
b) w ust. 2:
- zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
"W celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może,
ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę
podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne,
przewidziane ustawą.",
- w zdaniu drugim wyrazy "informacji dodatkowej" zastępuje się wyrazami
"sprawozdaniu finansowym",
c) po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
"3. W sprawach nie uregulowanych przepisami ustawy, dla realizacji
celu określonego w art. 4 ust. 1, można stosować krajowe standardy
rachunkowości, wydane przez Fundację Rozwoju Standardów Rynku
Kapitałowego - Komitet Standardów Rachunkowości. W przypadku braku
odpowiedniego standardu krajowego można stosować Międzynarodowe
Standardy Rachunkowości wydane przez Komitet Międzynarodowych
Standardów Rachunkowości.";
8) po art. 8 dodaje się wyrazy w brzmieniu:
"Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych";
9) art. 9 i 10 otrzymują brzmienie:
"Art. 9. Księgi rachunkowe prowadzi się w języku polskim i w walucie
polskiej.
Art.10. 1. Jednostka powinna posiadać opis w języku polskim przyjętych
przez nią zasad rachunkowości, obejmujący w szczególności
określenie:
1) stosowanego roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów
sprawozdawczych,
2) metod i zasad wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku
finansowego, w szczególności w zakresie, w jakim ustawa pozostawia
jednostce prawo wyboru,
3) sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, a w szczególności:
a) zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej,
przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont
ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej,
b) wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg
rachunkowych przy użyciu komputera - wykazu zbiorów danych
tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z
określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji
w organizacji całości ksiąg rachunkowych i w procesach
przetwarzania danych,
c) opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg
rachunkowych przy użyciu komputera - opisu systemu
informatycznego, zawierającego wykaz programów, procedur lub
funkcji, w zależności od struktury oprogramowania, wraz z opisem
algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych,
w tym w szczególności metod zabezpieczenia dostępu do danych i
systemu ich przetwarzania, a ponadto określenie wersji
oprogramowania i daty rozpoczęcia jego eksploatacji,
4) organizacyjnych rozwiązań służących ochronie danych i ich
zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych
stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów.
2. Kierownik jednostki ustala dokumentację, o której mowa w ust. 1 i
zatwierdza jej zmiany w formie pisemnej.";
10) po art. 10 skreśla się wyrazy "Rozdział 2 Prowadzenie ksiąg rachunkowych";
11) w art. 11:
a) w ust. 2 na końcu zdania po wyrazie "oddziałów" dodaje się wyraz
"(zakładów)",
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Księgi rachunkowe mogą być prowadzone poza siedzibą zarządu (oddziału,
zakładu) jednostki, w przypadku określonym w art. 13 ust. 2 i 3 oraz w
razie powierzenia ich prowadzenia osobie fizycznej, osobie prawnej lub
jednostce nie posiadającej osobowości prawnej, uprawnionej do
świadczenia takich usług.",
c) w ust. 4 w zdaniu wstępnym oraz w pkt 1 i 2 wyrazy "(oddziału)" zastępuje
się wyrazami "(oddziału, zakładu)",
12) w art. 12:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"1. Księgi rachunkowe otwiera się:
1) na dzień rozpoczęcia działalności, którym jest dzień rejestracji
jednostki,
2) na początek każdego następnego roku obrotowego,
3) na dzień zmiany formy prawnej, z zastrzeżeniem ust. 2,
4) na dzień połączenia jednostek lub podziału jednostki, powodujących
powstanie nowej jednostki (jednostek),
5) na dzień rozpoczęcia likwidacji lub wszczęcia postępowania
upadłościowego
- w ciągu 15 dni od dnia zaistnienia tych zdarzeń.
2. Księgi rachunkowe zamyka się:
1) na dzień kończący rok obrotowy,
2) na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również
sprzedaży i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego,
3) na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej,
4) w jednostce przejmowanej na dzień przejęcia jednostki przez inną
jednostkę,
5) na dzień połączenia jednostek, jeżeli w wyniku połączenia powstaje
nowa jednostka,
6) na dzień postawienia w stan likwidacji lub upadłości
- nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń.
Można nie zamykać ksiąg rachunkowych w przypadku przekształcenia spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną lub odwrotnie, jak też
wtedy, gdy w myśl ustawy rozliczenie przejęcia jednostki następuje
metodą łączenia udziałów i nie powoduje powstania nowej jednostki.",
b) po ust. 4 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
"5. Zamknięcie ksiąg rachunkowych polega na nieodwracalnym wyłączeniu
możliwości dokonywania zapisów księgowych w zbiorach tworzących
zamknięte księgi rachunkowe, z uwzględnieniem art. 13 ust. 2 i 3.";
13) art. 13-5 otrzymują brzmienie:
"Art. 13. 1. Księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów
(sum zapisów) i sald, które tworzą:
1) dziennik,
2) księgę główną,
3) księgi pomocnicze,
4) zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont
ksiąg pomocniczych,
5) wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).
2. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera, za
równoważne z nimi uważa się odpowiednio zasoby informacyjne
rachunkowości, zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych
zbiorów danych, bazy danych lub wyodrębnionych jej części, bez
względu na miejsce ich powstania i przechowywania.
3. Warunkiem utrzymywania zasobów informacyjnych systemu rachunkowości
w formie określonej w ust. 2, jest posiadanie przez jednostkę
oprogramowania umożliwiającego uzyskanie czytelnych informacji w
odniesieniu do zapisów dokonanych w księgach rachunkowych, poprzez
ich wydrukowanie lub przeniesienie na inny komputerowy nośnik
danych.
4. Księgi rachunkowe, z uwzględnieniem techniki ich prowadzenia,
powinny być:
1) trwale oznaczone nazwą (pełną lub skróconą) jednostki, której
dotyczą (każda księga wiązana, każda luźna karta kontowa, także
jeżeli mają one postać wydruku komputerowego lub zestawienia
wyświetlanego na ekranie monitora komputera), nazwą danego rodzaju
księgi rachunkowej oraz nazwą programu przetwarzania,
2) wyraźnie oznaczone co do roku obrotowego, okresu sprawozdawczego
i daty sporządzenia,
3) przechowywane starannie w ustalonej kolejności.
5. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera należy
zapewnić automatyczną kontrolę ciągłości zapisów, przenoszenia
obrotów lub sald. Wydruki komputerowe ksiąg rachunkowych powinny
składać się z automatycznie numerowanych stron, z oznaczeniem
pierwszej i ostatniej oraz być sumowane na kolejnych stronach w
sposób ciągły w roku obrotowym.
6. Księgi rachunkowe należy wydrukować nie później niż na koniec roku
obrotowego. Za równoważne z wydrukiem uznaje się przeniesienie
treści ksiąg rachunkowych na inny komputerowy nośnik danych,
zapewniający trwałość zapisu informacji, przez czas nie krótszy od
wymaganego dla przechowywania ksiąg rachunkowych.
Art. 14. 1. Dziennik zawiera chronologiczne ujęcie zdarzeń, jakie
nastąpiły w danym okresie sprawozdawczym. Bez względu na technikę
prowadzenia ksiąg rachunkowych dziennik powinien umożliwiać
uzgodnienie jego obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald.
2. Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane, a sumy zapisów
(obroty) liczone w sposób ciągły. Sposób dokonywania zapisów w
dzienniku powinien umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze
sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi.
3. Jeżeli stosuje się dzienniki częściowe, grupujące zdarzenia według
ich rodzajów, to należy sporządzić zestawienie obrotów tych
dzienników za dany okres sprawozdawczy.
4. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera zapis
księgowy powinien posiadać automatycznie nadany numer pozycji, pod
którą został wprowadzony do dziennika, a także dane pozwalające na
ustalenie osoby odpowiedzialnej za treść zapisu.
Art. 15. 1. Konta księgi głównej zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu
systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie
zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku zdarzeń,
zgodnie z zasadą podwójnego zapisu.
2. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w
kolejności chronologicznej.";
14) w art. 16:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i
uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu
systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont),
komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach
księgi głównej.",
b) w ust. 2 użyty dwukrotnie wyraz "miesiąca" zastępuje się wyrazami "okresu
sprawozdawczego",
c) skreśla się ust. 3;
15) art. 17 i 18 otrzymują brzmienie:
"Art. 17. 1. Konta ksiąg pomocniczych prowadzi się w szczególności dla:
1) środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie,
wartości niematerialnych i prawnych oraz dokonywanych od nich
odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych,
2) rozrachunków z kontrahentami,
3) rozrachunków z pracownikami, a w szczególności jako imienną
ewidencję wynagrodzeń pracowników zapewniającą uzyskanie
informacji, z całego okresu zatrudnienia, o istotnych składnikach
wynagrodzeń, świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego,
zdrowotnego oraz podatków,
4) operacji sprzedaży (kolejno numerowane własne faktury i inne
dowody, ze szczegółowością niezbędną do celów podatkowych),
5) operacji zakupu (obce faktury i inne dowody, ze szczegółowością
niezbędną do wyceny składników aktywów i do celów podatkowych),
6) kosztów i istotnych dla jednostki składników aktywów,
7) operacji gotówkowych w przypadku prowadzenia kasy.
2. Kierownik jednostki, uwzględniając rodzaj i wartość poszczególnych
grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez
jednostkę, podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z następujących
metod prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla tych grup składników:
1) ewidencję ilościowo-wartościową, w której dla każdego składnika
ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych,
2) ewidencję ilościową, prowadzoną dla poszczególnych składników lub
ich jednorodnych grup wyłącznie w jednostkach naturalnych; wartość
stanu wycenia się przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za
który następują rozliczenia z budżetem z tytułu podatku
dochodowego, dokonane na podstawie danych rzeczywistych,
3) ewidencję wartościową, prowadzoną dla jednostek sprzedaży
detalicznej lub miejsc składowania, w której przedmiotem zapisów są
tylko przychody, rozchody i stany całego zapasu,
4) odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów w momencie ich
zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, połączone
z ustalaniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz
korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień
bilansowy.
Art. 18. 1. Na podstawie zapisów na kontach księgi głównej sporządza się
na koniec każdego okresu sprawozdawczego zestawienie obrotów i
sald, zawierające:
1) symbole lub nazwy kont,
2) salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obroty za okres
sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz salda
na koniec okresu sprawozdawczego,
3) sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres
sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald
na koniec okresu sprawozdawczego.
Obroty tego zestawienia powinny być zgodne z obrotami dziennika lub
obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych.
2. Co najmniej na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych sporządza się
zestawienia sald wszystkich kont ksiąg pomocniczych, a na dzień
inwentaryzacji - zestawienia sald inwentaryzowanej grupy składników
aktywów.";
16) w art. 20:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w
postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie
sprawozdawczym.",
b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera za
równoważne z dowodami źródłowymi uważa się również zapisy w księgach
rachunkowych, wprowadzane automatycznie za pośrednictwem urządzeń
łączności, komputerowych nośników danych lub tworzone według algorytmu
(programu) na podstawie informacji zawartych już w księgach, przy
zapewnieniu, że podczas rejestrowania tych zapisów zostaną spełnione co
najmniej następujące warunki:
1) uzyskają one trwale czytelną postać zgodną z treścią odpowiednich
dowodów księgowych,
2) możliwe jest stwierdzenie źródła ich pochodzenia oraz ustalenie
osoby odpowiedzialnej za ich wprowadzenie,
3) stosowna procedura zapewnia sprawdzenie poprawności przetworzenia
odnośnych danych oraz kompletności i identyczności zapisów,
4) dane źródłowe w miejscu ich powstania są odpowiednio chronione, w
sposób zapewniający ich niezmienność, przez okres wymagany do
przechowywania danego rodzaju dowodów księgowych.";
17) w art. 21:
a) w ust. 1:
- w pkt 1 po wyrazie "dowodu" dodaje się wyrazy "i jego numeru
identyfikacyjnego",
- w pkt 5 wyraz "majątkowe" zastępuje się wyrazem " aktywów",
- pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) stwierdzenie zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach
rachunkowych przez wskazanie okresu oraz sposobu ujęcia dowodu w
księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za
te wskazania.",
- skreśla się pkt 7,
b) dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
"1a. Można zaniechać zamieszczania na dowodzie danych, o których mowa w
ust. 1 pkt 5 i 6, jeżeli wynikają one z techniki dokumentowania
zapisów księgowych.",
c) w ust. 4 wyraz "majątkowego" zastępuje się wyrazem "aktywów";
18) w art. 22 w ust. 3 w zdaniu pierwszym kropkę zastępuje się przecinkiem i
dodaje się wyrazy "o ile odrębne przepisy stanowią inaczej.";
19) w art. 23:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się w sposób trwały, bez
pozostawiania miejsc pozwalających na późniejsze dopiski lub zmiany.
Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych należy stosować właściwe procedury i
środki chroniące przed zniszczeniem, modyfikacją lub ukryciem zapisu.",
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Zapis księgowy powinien zawierać co najmniej:
1) datę dokonania operacji gospodarczej,
2) określenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu księgowego
stanowiącego podstawę zapisu oraz jego datę, jeżeli różni się ona od
daty dokonania operacji,
3) zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że należy
posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub kodów,
4) kwotę i datę zapisu,
5) oznaczenie kont, których dotyczy.",
c) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:
"4. Zapisy w dzienniku i na kontach księgi głównej powinny być
powiązane ze sobą w sposób umożliwiający ich sprawdzenie.
5. Zapisy w księgach rachunkowych powinny być dokonane w sposób
zapewniający ich trwałość, przez czas nie krótszy od wymaganego do
przechowywania ksiąg rachunkowych.";
20) w art. 24:
a) w ust. 3 wyrazy "w miesiącu" zastępuje się wyrazami "w danym okresie
sprawozdawczym",
b) w ust. 4:
- pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) w przypadku prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera
zapewniona jest kontrola kompletności zbiorów systemu rachunkowości
oraz parametrów przetwarzania danych,",
- w pkt 4 po wyrazie "okres" dodaje się wyraz "sprawozdawczy",
c) w ust. 5 pkt 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"2) zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej są sporządzane
przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze w terminie, o
którym mowa w pkt 1, a za rok obrotowy - nie później niż do 85 dnia
po dniu bilansowym,
3) ujęcie wpłat i wypłat gotówką, czekami i wekslami obcymi oraz
obrotu detalicznego i gastronomii następuje w tym samym dniu, w
którym zostały dokonane.";
21) w art. 25:
a) w ust. 1 w pkt 1 wyraz "miesiąca" zastępuje się wyrazami "okresu
sprawozdawczego",
b) w ust. 2 wyraz "miesiąca" zastępuje się wyrazami "okresu
sprawozdawczego";
22) art. 26 otrzymuje brzmienie:
"Art. 26. 1. Jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku
obrotowego inwentaryzację:
1) środków pieniężnych, z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach
bankowych, akcji, obligacji, bonów i innych aktywów finansowych,
rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych, z
zastrzeżeniem pkt 3, oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład
środków trwałych w budowie - drogą spisu ich ilości z natury,
wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych
oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic,
2) aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub
przechowywanych przez inne jednostki, należności, w tym udzielonych
pożyczek, z zastrzeżeniem pkt. 3, oraz powierzonych kontrahentom
własnych składników aktywów - drogą uzyskania od banków i
kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach
rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i
rozliczenia ewentualnych różnic,
3) środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony,
gruntów, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również
zagrożonych należności i zobowiązań wobec osób nie prowadzących
ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a także składników
aktywów nie wymienionych w pkt 1 i 2 oraz wymienionych w pkt 1 i 2,
jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z
przyczyn uzasadnionych nie było możliwe - drogą porównania danych
ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji realnej
wartości tych składników.
2. Inwentaryzacją drogą spisu z natury należy objąć również znajdujące
się w jednostce składniki aktywów, będące własnością innych
jednostek, powierzone jej do sprzedaży, przechowania, przetwarzania
lub używania, powiadamiając te jednostki o wynikach spisu. Obowiązek
ten nie dotyczy jednostek świadczących usługi pocztowe,
transportowe, spedycyjne i składowania.
3. Termin i częstotliwość inwentaryzacji, określone w ust. 1, uważa
się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację:
1) składników aktywów - z wyłączeniem środków pieniężnych, papierów
wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów
i produktów gotowych, określonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 -
rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku
obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku, ustalenie zaś
stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu
stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda -
przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły
między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu
wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z
ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym,
2) zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów
znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją
ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu 2 lat,
3) zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją
wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki o rozbudowanej
sieci detalicznej - przeprowadzono raz w roku,
4) środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład
środków trwałych w budowie, znajdujących się na terenie strzeżonym
- przeprowadzono raz w ciągu 4 lat.
4. Inwentaryzację, o której mowa w ust. 1, przeprowadza się również na
dzień zakończenia działalności przez jednostkę oraz na dzień
poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub upadłości. W
przypadku połączenia lub podziału jednostek, strony mogą w drodze
umowy pisemnej odstąpić od inwentaryzacji.";
23) art. 28 otrzymuje brzmienie:
"Art. 28. 1. Aktywa i pasywa wycenia się, nie później niż na dzień
bilansowy, w sposób następujący:
1) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne - według cen
nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po
aktualizacji wyceny środków trwałych) pomniejszonych o odpisy
amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej
utraty wartości,
2) środki trwałe w budowie - w wysokości ogółu pozostających w
bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem kosztów,
pomniejszonych w przypadku trwałej utraty wartości przez nie o
stosowny odpis,
3) udziały w innych jednostkach oraz inne inwestycje zaliczone do
aktywów trwałych - według cen nabycia lub wartości przeszacowanej,
a instrumenty kapitałowe, których wtórny obrót następuje na
aktywnym rynku - według ceny nabycia lub wartości rynkowej,
zależnie od tego, która z nich jest niższa, pomniejszonych o odpisy
z tytułu trwałej utraty wartości,
4) udziały w jednostkach podporządkowanych " według zasad
określonych w pkt 3 z tym, że udziały zaliczane do aktywów trwałych
mogą być wycenione metodą praw własności, z uwzględnieniem zasad
wyceny określonych w art. 63,
5) inwestycje krótkoterminowe - według wartości rynkowej albo według
ceny nabycia lub wartości rynkowej, zależnie od tego, która z nich
jest niższa,
6) rzeczowe składniki aktywów obrotowych - według cen nabycia lub
kosztów wytworzenia nie wyższych od ich cen sprzedaży netto na
dzień bilansowy,
7) należności i udzielone pożyczki - w kwocie wymagającej zapłaty z
zachowaniem ostrożności,
8) zobowiązania - w kwocie wymagającej zapłaty, przy czym
zobowiązania finansowe, których uregulowanie zgodnie z umową
następuje drogą wydania aktywów finansowych innych niż gotówka lub
wymiany na instrumenty finansowe - według wartości godziwej,
9) rezerwy - w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej kwocie,
10) kapitały (fundusze) oraz pozostałe aktywa i pasywa - w wartości
nominalnej.
2. Cena nabycia, o której mowa w ust. 1, to rzeczywista cena zakupu
składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez
podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku
akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o
charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio
związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu
zdatnego do używania, łącznie z kosztami transportu, jak też
załadunku i wyładunku, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne
zmniejszenia i odzyski. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny
nabycia składnika aktywów, a w szczególności otrzymanego w drodze
darowizny - jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego
samego lub podobnego przedmiotu.
3. Koszt wytworzenia produktów, o którym mowa w ust. 1, obejmuje
koszty dające się bezpośrednio przypisać do danego produktu oraz
uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z danym produktem.
Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów
bezpośrednich, koszty przetworzenia związane bezpośrednio z
produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem
zapasów do postaci i miejsca, w jakich się znajdują w momencie
wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania
produktów, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie
koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów
produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym
wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Za normalny poziom
wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną
z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną
liczbę okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowanych remontów.
W uzasadnionych przypadkach koszt wytworzenia produktu może
obejmować również koszt zaciągniętych zobowiązań, w tym również
różnice kursowe, w celu finansowania jego wytworzenia w takim
stopniu, w jakim odnosi się on do okresu wytwarzania. Do kosztów
wytworzenia, po których wycenia się zapasy produktów, nie zalicza
się kosztów będących konsekwencją niewykorzystanych zdolności
produkcyjnych i strat produkcyjnych, kosztów ogólnych zarządu, które
nie są związane z doprowadzaniem zapasów do postaci i miejsca, w
jakich się znajdują w momencie wyceny, kosztów magazynowania wyrobów
gotowych i półproduktów, chyba że poniesienie tych kosztów jest
niezbędne w procesie produkcji, kosztów sprzedaży produktów. Koszty
te należy wliczyć do kosztów okresu sprawozdawczego, w którym
zostały poniesione. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie kosztu
wytworzenia składnika zapasów, jego wyceny dokonuje się według ceny
sprzedaży netto takiego samego lub podobnego przedmiotu,
pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk
brutto na sprzedaży, a w przypadku produktu w toku - także z
uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia.
4. Jako cenę (wartość) sprzedaży netto składnika aktywów traktuje się
możliwą do uzyskania na dzień bilansowy cenę jego sprzedaży, bez
podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o
rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z
przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej
sprzedaży, a powiększoną o należną dotację przedmiotową. Jeżeli nie
jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto danego składnika
aktywów, należy oszacować jego przypuszczalną wartość godziwą na
dzień bilansowy.
5. Wartość godziwa to kwota, za jaką dany składnik aktywów mógłby
zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach
transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowa
nymi, niepowiązanymi ze sobą stronami. Wartość godziwą instrumentów
finansowych znajdujących się w obrocie na aktywnym i płynnym rynku
stanowi cena rynkowa pomniejszona o koszty związane z
przeprowadzeniem transakcji, gdyby ich wysokość była znaczna. Cenę
rynkową aktywów finansowych posiadanych przez jednostkę oraz
zobowiązań finansowych, które jednostka zamierza wystawić, stanowi
zgłoszona na rynku bieżąca oferta kupna, natomiast cenę rynkową
aktywów finansowych, które jednostka zamierza nabyć, oraz
zaciągniętych zobowiązań finansowych, stanowi zgłoszona na rynek
bieżąca oferta sprzedaży.
6. Za trwałą utratę wartości przyjmuje się trwały ubytek składnika
aktywów, uzasadniający dokonanie odpisu urealniającego jego wartość,
który ustala się w wysokości różnicy między wartością składnika
aktywów, wynikającą z ksiąg rachunkowych, a jego wartością godziwą.
7. Cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych, środków trwałych
w budowie oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje ogół ich
kosztów poniesionych przez jednostkę, za okres budowy, montażu,
ulepszenia i przystosowania, do dnia bilansowego lub przyjęcia do
używania, w tym również:
1) nie podlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz
podatek akcyzowy,
2) koszt zaciągniętych zobowiązań pomniejszony o przychody z tego
tytułu, a w uzasadnionych przypadkach także różnice kursowe od
przedpłat i zobowiązań służących sfinansowaniu zakupu, budowy,
montażu lub ulepszenia środków trwałych, albo wartości
niematerialnych i prawnych.
8. Zakłady ubezpieczeń prowadzące ubezpieczenia na życie, wyceniają
lokaty, w tym instrumenty finansowe i inne składniki aktywów
trwałych stanowiące lokaty, których ryzyko ponosi ubezpieczający,
według wartości godziwych, ustalonych na dzień bilansowy. Różnice
między wartością godziwą a wartością według cen nabycia albo kosztu
wytworzenia tych lokat odpowiednio zwiększają lub zmniejszają
rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe na życie, których ryzyko lokaty
ponosi ubezpieczający. Wartość godziwą nieruchomości określa
rzeczoznawca majątkowy co najmniej raz na 5 lat. Jeżeli nie jest
możliwe ustalenie wartości godziwej innych lokat niż nieruchomości,
to ich wycena następuje po cenach nabycia albo kosztach wytworzenia.
Wartość godziwą nieruchomości położonych za granicą oraz
zagranicznych instrumentów finansowych ustala się według zasad
obowiązujących w kraju ich pochodzenia.
9. Na dzień nabycia lub powstania ujmuje się w księgach rachunkowych
nabyte lub powstałe:
1) zapasy rzeczowych składników aktywów obrotowych - według cen
nabycia lub kosztów wytworzenia,
2) należności i zobowiązania, w tym również z tytułu pożyczek -
według wartości nominalnej.
10. Przepis ust. 9 pkt 2 nie dotyczy banków.";
24) w art. 29:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"1. Jeżeli założenie, o którym mowa w art. 5 ust. 2, nie jest zasadne, to
wycena aktywów finansowych, wartości niematerialnych i prawnych, środków
trwałych, środków trwałych w budowie, produktów w toku i półproduktów
następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych
od cen nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe
odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe. W takim przypadku jednostka jest
również obowiązana utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i
straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania
działalności.
2. Wycena po cenach sprzedaży netto i utworzenie rezerwy następują w
szczególności w przeddzień postawienia jednostki w stan likwidacji
(jeżeli nie jest ona spowodowana prywatyzacją przedsiębiorstwa
państwowego) lub w stan upadłości, na koniec roku obrotowego, jeżeli na
dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy
jednostka nie będzie kontynuowała działalności, na koniec roku
obrotowego przypadającego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego
lub upadłościowego, a także w przeddzień przekazania, podziału lub
sprzedaży jednostki, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjęcia
za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu, że
działalność gospodarcza będzie przez jednostkę kontynuowana.",
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
"2a. Różnica powstała w wyniku wyceny oraz utworzenia rezerwy, o których
mowa w ust. 1, zmniejsza kapitał (fundusz) własny i jest wykazywana w
odrębnej pozycji.",
c) w ust. 3 po wyrazie "działalność" skreśla się wyraz "gospodarcza";
25) art. 30 otrzymuje brzmienie:
"Art. 30. 1. Nie później niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w
walutach obcych:
1) składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach
podporządkowanych) - po kursie kupna stosowanym przez bank, z
którego usług korzysta jednostka, nie wyższym jednak od kursu
średniego ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski
na ten dzień, z zastrzeżeniem pkt 3,
2) składniki pasywów - po kursie sprzedaży stosowanym przez bank, z
którego usług korzysta jednostka, nie niższym jednak od kursu
średniego ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski
na ten dzień,
3) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i
sprzedaż walut obcych - po kursie, po którym nastąpił jej zakup,
jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na
dzień wyceny, dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.
2. Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w
księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po
kursie:
1) kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, z którego usług
korzysta jednostka - w przypadku operacji kupna lub sprzedaży walut
oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań,
2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na
ten dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym lub innym wiążącym
jednostkę dokumencie ustalony został inny kurs - w przypadku
pozostałych operacji.
3. Jeżeli aktywa i pasywa są wyrażone w walutach, dla których bank, z
którego usług korzysta jednostka, lub Narodowy Bank Polski nie
ogłaszają kursu, to kurs tych walut określa się w relacji do
wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest
ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.
4. Różnice kursowe, z zastrzeżeniem ust. 5, dotyczące aktywów i
pasywów wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień wyceny, nie
później niż na dzień bilansowy, oraz przy zapłacie należności i
zobowiązań w walutach obcych, jak również sprzedaży walut, zalicza
się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych, a w
uzasadnionych przypadkach - do kosztu wytworzenia produktów lub ceny
nabycia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości
niematerialnych i prawnych.
5. Powstałe na dzień wyceny, nie później niż na dzień bilansowy,
różnice kursowe od lokat środków funduszu ubezpieczeniowego, zakłady
ubezpieczeń na życie zaliczają do przychodów lub kosztów
działalności lokacyjnej i wykazują w technicznym rachunku
ubezpieczeń na życie.
6. Powstałe na dzień wyceny, nie później niż na dzień bilansowy,
różnice kursowe od lokat środków funduszu ubezpieczeniowego w części
dotyczącej lokat środków skapitalizowanej wartości rent i rezerwy na
premie oraz rabaty dla ubezpieczonych, zakłady ubezpieczeń
majątkowych i osobowych zaliczają do przychodów lub kosztów
działalności lokacyjnej i wykazują w technicznym rachunku
ubezpieczeń majątkowych i osobowych.
7. Powstałe na dzień wyceny, nie później niż na dzień bilansowy,
różnice kursowe od należności i zobowiązań z tytułu ubezpieczeń i
reasekuracji zalicza się do pozostałych przychodów lub kosztów
technicznych na udziale własnym.";
26) w art. 31:
a) w ust. 1 wyrazy "(przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub
modernizacji), które powodują" zastępuje się wyrazami "polegającego na
przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodujące",
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Wartość początkową środków trwałych, zmniejszają odpisy amortyzacyjne
lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości, na
skutek używania lub upływu czasu.",
c) skreśla się ust. 3,
d) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:
"4. Wartość początkowa i dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy
amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą, na podstawie odrębnych przepisów,
ulegać aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny
wartość księgowa netto środka trwałego nie powinna być wyższa od jego
wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie jego
dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione, ewentualnie powiększona
na dzień aktualizacji o wartość godziwą pozostałości środka trwałego w
momencie przeznaczenia go do likwidacji lub sprzedaży.
5. Powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków
trwałych, o której mowa w ust. 4, odnosi się na kapitał (fundusz) z
aktualizacji wyceny i nie może ona być przeznaczona do podziału. Kapitał
(fundusz) z aktualizacji wyceny podlega zmniejszeniu o różnicę z
aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub
zlikwidowanych środków trwałych; różnica ta wpływa na wynik finansowy.";
27) w art. 32:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej
uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, a w
szczególności:
1) liczbę zmian, na których pracuje środek trwały,
2) tempo postępu techniczno-ekonomicznego,
3) wydajność środka trwałego mierzoną liczbą godzin jego pracy lub
liczbą wytworzonych produktów,
4) prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego oraz
5) przewidywaną przy likwidacji wartość godziwą istotnej pozostałości
środka trwałego.",
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
"1a. Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego
dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości
początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji
następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania,
a jej zakończenie, nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów
amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka
trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub
stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem
przewidywanej przy likwidacji wartości godziwej pozostałości środka
trwałego.",
c) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"2. Dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można
ustalać odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób uproszczony, przez
dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem i
przeznaczeniem lub jednorazowo odpisując wartość tego rodzaju środków
trwałych.
3. Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy na piśmie ustalić
okres lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Poprawność stosowanych
okresów i metod amortyzacji środków trwałych powinna być przez jednostkę
okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w
następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.",
d) skreśla się ust. 4,
e) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. W przypadku zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do likwidacji,
wycofania z używania lub innych przyczyn powodujących trwałą utratę
wartości środka trwałego, dokonuje się - w ciężar pozostałych kosztów
operacyjnych - odpowiedniego odpisu aktualizującego jego wartość.",
f) dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
"6. Odpisy, o których mowa w ust. 5, dotyczące środków trwałych, których
wycena została zaktualizowana na podstawie odrębnych przepisów,
zmniejszają odniesione na kapitał (fundusz) różnice spowodowane
aktualizacją wyceny; ewentualną nadwyżkę odpisu, o którym mowa w ust. 5,
nad różnicami z aktualizacji wyceny zalicza się do pozostałych kosztów
operacyjnych.";
28) w art. 33:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Do wyceny wartości niematerialnych i prawnych oraz sposobów
dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, stosuje
się odpowiednio przepisy art. 31 ust. 2 i art. 32 ust. 1-5.",
b) w ust. 2:
- zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:
"Koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę na
własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji lub
zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i
prawnych, jeżeli:",
- w pkt 3 wyraz "spodziewanymi" zastępuje się wyrazami "- według
przewidywań -",
c) ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:
"3. Okres dokonywania odpisów od kosztów prac rozwojowych nie może
przekraczać 5 lat.
4. Wartość firmy stanowi różnicę między ceną nabycia określonej jednostki
lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą
przejętych aktywów netto. Jeżeli cena nabycia jednostki lub
zorganizowanej jej części jest niższa od wartości godziwej przejętych
aktywów netto, to różnica stanowi ujemną wartość firmy. Zasady
rozliczania wartości firmy lub ujemnej wartości firmy określa art. 54b
ust. 10-12.";
29) art. 34 otrzymuje brzmienie:
"Art. 34. 1. Jednostki mogą wyceniać:
1) materiały i towary - w cenach zakupu,
2) produkty w toku produkcji - w wysokości bezpośrednich kosztów
wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać
ich w ogóle
- jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego
jednostki. Zasady, o których mowa w pkt 2, nie mogą być stosowane do
produkcji o przewidywanym czasie wykonania dłuższym niż 3 miesiące,
przeznaczonej do sprzedaży lub na rzecz środków trwałych w budowie
jednostki. Nie dotyczy to jednak produkcji rolnej.
2. Składniki rzeczowych aktywów obrotowych mogą być na dzień nabycia
lub wytworzenia ujmowane w księgach rachunkowych w cenach przyjętych
do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między tymi cenami a
rzeczywistymi cenami ich nabycia albo zakupu, albo kosztami
wytworzenia. Nie później niż na dzień bilansowy wartość składników
rzeczowych aktywów obrotowych, wyrażoną w cenach ewidencyjnych,
doprowadza się do poziomu określonego w ust. 1 lub w art. 28 ust. 1
pkt 6. Nie dotyczy to produktów gotowych, produktów w toku i półpro
duktów, jeżeli do ich ewidencji stosuje się koszty planowane, w tym
normatywne, różnice zaś między planowanymi a rzeczywistymi kosztami
wytworzenia są nieznaczne. Stosowane do wyceny na dzień bilansowy
ceny nabycia albo zakupu, albo planowane koszty wytworzenia nie mogą
być wyższe od cen sprzedaży netto tych składników.
3. Wytworzone przez jednostkę filmy, oprogramowanie komputerów,
projekty typowe i inne produkty o podobnym charakterze, przeznaczone
do sprzedaży, wycenia się w okresie przynoszenia przez nich korzyści
ekonomicznych, nie dłuższym niż 5 lat, w wysokości nadwyżki kosztów
ich wytworzenia nad przychodami według cen sprzedaży netto,
uzyskanymi ze sprzedaży tych produktów w ciągu tego okresu. Nie
odpisane po upływie tego okresu koszty wytworzenia zwiększają
pozostałe koszty operacyjne.
4. W przypadku gdy ceny nabycia albo zakupu, albo koszty wytworzenia
jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze względu na podobieństwo
ich rodzaju i przeznaczenie, są różne, wartość stanu końcowego
rzeczowych składników aktywów obrotowych wycenia się w zależności od
przyjętej przez jednostkę metody ustalania wartości ich rozchodu, w
tym zużycia, sprzedaży:
1) według cen przeciętnych, to jest ustalonych w wysokości średniej
ważonej cen (kosztów) danego składnika aktywów,
2) przyjmując, że rozchód składnika aktywów wycenia się kolejno po
cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka
najwcześniej nabyła (wytworzyła),
3) przyjmując, że rozchód składników aktywów wycenia się kolejno po
cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka
najpóźniej nabyła (wytworzyła),
4) w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen (kosztów)
tych składników aktywów, które dotyczą ściśle określonych
przedsięwzięć, niezależnie od daty ich zakupu lub wytworzenia.";
30) po art. 34 dodaje się art. 34a"34c w brzmieniu:
"Art. 34a. 1. Przychód z wykonania nie zakończonej usługi, w tym także
budowlanej, ustala się na dzień bilansowy proporcjonalnie do
stopnia zaawansowania usługi, jeżeli stopień ten można ustalić w
sposób wiarygodny.
2. Przychody z wykonania nie zakończonej usługi ustala się
proporcjonalnie do stopnia jej zaawansowania w okresie od dnia
zawarcia umowy do dnia bilansowego, po odliczeniu odniesionych
przychodów na rachunek zysków i strat w ubiegłych okresach
sprawozdawczych. Stopień zaawansowania usługi mierzy się udziałem
kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy do dnia ustalenia
przychodu w całkowitych kosztach wykonania usługi albo liczbą
przepracowanych godzin bezpośrednich wykonania usługi, albo na
podstawie obmiaru wykonanych prac, albo inną metodą, jeżeli wyrażają
w sposób wiarygodny stopień zaawansowania usługi.
3. W przypadku gdy umowa o usługę, w tym budowlaną, przewiduje, że
cenę za tę usługę ustala się:
1) w wysokości kosztów powiększonych o narzut zysku - to przychód z
wykonania nie zakończonej usługi ustala się w wysokości kosztów
odpowiadających wykonanej części usługi, powiększonych o narzut
zysku,
2) w wysokości ryczałtu - to przychód z wykonania nie zakończonej
usługi ustala się proporcjonalnie do stopnia zaawansowania
wykonania usługi, o ile stopień zaawansowania usługi na dzień
bilansowy może zostać ustalony w sposób wiarygodny.
4. Jeżeli stopień zaawansowania nie zakończonej usługi, w tym
budowlanej, nie może być na dzień bilansowy ustalony w sposób
wiarygodny, to przychód ustala się w wysokości poniesionych w danym
okresie sprawozdawczym kosztów, nie wyższych jednak od kosztów,
których pokrycie w przyszłości jest prawdopodobne.
5. Bez względu na zastosowany sposób ustalania przychodów w rachunku
zysków i strat ujmuje się przewidywane straty związane z wykonaniem
usługi objętej umową.
Art. 34b. 1. Koszty wytworzenia, które można bezpośrednio przyporządkować
przychodom osiągniętym przez jednostkę, wykazuje się w rachunku
zysków i strat za ten okres sprawozdawczy, w którym przychody te
wystąpiły.
2. Koszty wytworzenia, które można jedynie w sposób pośredni
przyporządkować przychodom lub innym korzyściom osiąganym przez
jednostkę, wykazuje się w rachunku zysków i strat tak, aby w części,
w której dotyczą danego okresu sprawozdawczego, zapewnić ich
współmierność do przychodów lub innych korzyści ekonomicznych.
Art. 34c. 1. Koszty wytworzenia nie zakończonej usługi, w tym
budowlanej, obejmują koszty poniesione od dnia zawarcia
odpowiedniej umowy do dnia bilansowego. Koszty poniesione przed
zawarciem umowy zalicza się do aktywów, jeżeli pokrycie tych
kosztów przychodami w przyszłości jest prawdopodobne.
2. Jeżeli przychody są ustalane odpowiednio do stopnia zaawansowania
nie zakończonej usługi w inny sposób, niż w relacji kosztów
faktycznie poniesionych do całkowitych kosztów umowy, to koszty
wykazywane w rachunku zysków i strat ustala się w takiej części
całkowitych kosztów umowy, jaka odpowiada stopniowi zaawansowania
usługi, po odliczeniu kosztów wykazanych w rachunku zysków i strat w
ubiegłych okresach sprawozdawczych, po uwzględnieniu straty, o
której mowa w art. 34a ust. 5. Różnicę pomiędzy kosztami faktycznie
poniesionymi a kosztami wykazanymi w rachunku zysków i strat zalicza
się do rozliczeń międzyokresowych.
3. Poprawność przyjętych metod ustalania stopnia zaawansowania usługi,
a także przewidywanych całkowitych kosztów i przychodów z wykonania
usługi, powinna być przez jednostkę zweryfikowana, nie później niż
na dzień bilansowy. Spowodowane weryfikacją korekty wykazuje się w
rachunku zysków i strat tego okresu sprawozdawczego, w którym
przeprowadzono weryfikację.";
31) art. 35 otrzymuje brzmienie:
"Art. 35. 1. Nabyte lub powstałe aktywa finansowe oraz inne inwestycje
ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich nabycia albo
powstania, według ceny nabycia albo ceny zakupu, jeżeli koszty
przeprowadzenia i rozliczenia transakcji nie są istotne.
2. Wartość inwestycji zaliczanych do aktywów trwałych należy, w
przypadku trwałej utraty ich wartości, nie później niż na dzień
bilansowy, pomniejszyć o odpis wyrażający utraconą wartość.
3. Inwestycje zaliczane do aktywów obrotowych wycenia się w ciągu roku
obrotowego, nie później niż na dzień bilansowy, według ich wartości
rynkowej, zaliczając skutki wzrostu lub obniżenia wartości tych
aktywów odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych. Jednostka
może także stosować zasady wyceny, o których mowa w ust. 4.
4. Wzrost wartości inwestycji zaliczonych do aktywów trwałych zwiększa
kapitał z aktualizacji wyceny, w pozycji nadwyżki z tytułu
przeszacowania. Obniżenie wartości uprzednio przeszacowanej
inwestycji do wysokości kwoty, o którą podwyższono z tego tytułu
kapitał z aktualizacji wyceny - jeżeli kwota różnicy z
przeszacowania nie była do dnia wyceny rozliczona - zmniejsza
wartość inwestycji oraz nadwyżki z tytułu przeszacowania. W
pozostałych przypadkach skutki obniżenia wartości inwestycji zalicza
się do kosztów finansowych. Przyrost wartości danej inwestycji
bezpośrednio wiążący się z uprzednim obniżeniem jej wartości,
odniesionym w koszty finansowe, wykazuje się do wysokości tych
kosztów jako przychody finansowe.
5. Jeżeli wartość zbytej inwestycji była uprzednio przeszacowana albo
wyceniana według wartości rynkowej, zaś skutki takiej wyceny ujęto w
sposób określony w ust. 4, to jednostka ustala i bieżąco rozlicza
nadwyżkę z tytułu przeszacowania z kapitałem z aktualizacji wyceny.
6. Inwestycje zaliczone do aktywów trwałych w momencie ich
przekwalifikowania do aktywów obrotowych jako inwestycje
krótkoterminowe wycenia się:
1) według niższej spośród wartości księgowej albo ceny nabycia -
jeżeli inwestycje krótkoterminowe wycenia się według niższej
spośród wartości rynkowej albo ceny nabycia,
2) według wartości księgowej - jeżeli inwestycje krótkoterminowe
wycenia się według wartości rynkowej.
Jeżeli inwestycje długoterminowe były uprzednio przeszacowane i
skutki przeszacowania ujęte są w kapitale z aktualizacji wyceny, to
na dzień ich przekwalifikowania do inwestycji krótkoterminowych nie
rozliczoną nadwyżkę z tytułu przeszacowania inwestycji
długoterminowej odnosi się w całości do kosztów lub przychodów
finansowych.
7. Przekwalifikowania inwestycji zaliczonych do aktywów obrotowych do
inwestycji długoterminowych dokonuje się według zasad określonych w
ust. 6 z tym, że jeżeli inwestycja krótkoterminowa była wyceniana
według wartości rynkowej, to po jej przekwalifikowaniu wycena ta
pozostaje bez zmiany.
8. Jeżeli ceny nabycia jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze
względu na podobieństwo rodzaju i przeznaczenie, składników
inwestycji są różne, to ich rozchód wycenia się według metody
wybranej przez jednostkę spośród metod, o których mowa w art. 34
ust. 4 pkt 2-4, albo przyjmując, że rozchód takich składników
inwestycji wycenia się kolejno po cenach tych składników, za które
jednostka zapłaciła najwyższą cenę.";
32) po art. 35 dodaje się art. 35a " 35c w brzmieniu:
"Art. 35a. 1. Nie później niż na dzień zawarcia kontraktu, emitent lub
wystawca instrumentu finansowego jest zobowiązany do wprowadzenia
do ksiąg rachunkowych wyemitowanego lub wystawionego instrumentu,
a także możliwych do wyróżnienia składników tego instrumentu,
odpowiednio zakwalifikowanych do kapitałów własnych jako
instrumenty kapitałowe, do zobowiązań krótkoterminowych lub długo
terminowych również, gdy składnik mający charakter zobowiązania
nie jest zobowiązaniem finansowym.
2. Różnice z przeszacowania, a także osiągnięte przychody lub
poniesione straty stosownie do kwalifikacji instrumentu finansowego,
o której mowa w ust. 1, wpływają odpowiednio na wynik finansowy lub
kapitał z aktualizacji wyceny.
3. Kontrakty dotyczące instrumentów finansowych uznaje się za służące
ograniczeniu ryzyka związanego z aktywami lub pasywami posiadanymi
przez jednostkę, jeżeli co najmniej:
1) przed zawarciem kontraktu ustalono jego cel oraz określono, które
aktywa lub pasywa mają zostać w wyniku tego kontraktu
zabezpieczone,
2) zabezpieczający instrument finansowy będący przedmiotem kontraktu
i zabezpieczane aktywa lub pasywa charakteryzują się podobnymi
cechami, w szczególności wartością nominalną, datą zapadalności,
wpływem zmian stopy procentowej albo kursu waluty,
3) oczekiwania dotyczące przewidywanych w wyniku kontraktu
przepływów środków pieniężnych są wiarygodne.
Jeżeli warunki, o których mowa w ust. 3, zostały spełnione, to przy
wycenie zabezpieczanych aktywów lub pasywów uwzględnia się wartość
nabytych dla ich zabezpieczenia instrumentów finansowych. Przy
wycenie zabezpieczanych aktywów lub pasywów - nie później niż na
dzień bilansowy - uwzględnia się odpowiednio zmiany wartości
służących zabezpieczeniu instrumentów finansowych.
Art. 35b. 1. Wartość należności aktualizuje się bieżąco, nie później niż
na dzień bilansowy, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich
zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do
:
1) należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan
upadłości - do wysokości należności nie objętej gwarancją lub innym
zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu
komisarzowi w postępowaniu upadłościowym,
2) należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o
ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na
zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego - w pełnej
wysokości należności,
3) należności kwestionowanych przez dłużników oraz, z których
zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i
finansowej dłużnika, spłata należności w umownej kwocie nie jest
prawdopodobna - do wysokości nie pokrytej gwarancją lub innym
zabezpieczeniem należności,
4) należności stanowiących równowartość kwot podwyższających
należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu
aktualizującego - w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania
lub odpisania,
5) należności przeterminowanych lub nie przeterminowanych o znacznym
stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach
uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą
odbiorców - w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym
także ogólnego, na nieściągalne należności.
2. Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się do pozostałych
kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych - zależnie od
rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji.
3. Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne zmniejszają
dokonane uprzednio odpisy aktualizujące ich wartość.
4. Należności, o których mowa w ust. 3, od których nie dokonano
odpisów aktualizujących ich wartość lub dokonano odpisów
niewystarczających, zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów
operacyjnych lub kosztów finansowych.
5. Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów
obrotowych oraz wynikające z wyceny według cen sprzedaży netto
zamiast według cen nabycia, albo zakupu, albo kosztów wytworzenia -
zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów
wytworzenia sprzedanych produktów lub kosztów sprzedaży.
6. W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu
aktualizującego wartość aktywów, w tym również odpisu z tytułu
trwałej utraty wartości, równowartość całości lub odpowiedniej
części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa bieżąco,
nie później jednak niż na dzień bilansowy, wartość danego składnika
aktywów i podlega zaliczeniu odpowiednio do pozostałych przychodów
operacyjnych lub przychodów finansowych.
Art. 35c. 1. Rezerwy tworzy się bieżąco, nie później niż na dzień
bilansowy, na:
1) pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiąza
nia, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku,
w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji
kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego, których
kwotę można w sposób wiarygodny oszacować,
2) przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na
podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej
przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany
restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość
tych przyszłych zobowiązań.
2. Rezerwy, o których mowa w ust. 1, zalicza się odpowiednio do
pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat
nadzwyczajnych, zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe
zobowiązania się wiążą.
3. Powstanie zobowiązania, na które uprzednio utworzono rezerwę,
zmniejsza rezerwę.
4. Nie wykorzystane rezerwy, wobec niezrealizowania się w całości lub
części ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają bieżąco -
nie później jednak niż na dzień bilansowy, na który okazały się
zbędne - odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody
finansowe lub zyski nadzwyczajne.";
33) w art. 36:
a) po ust. 2 dodaje się ust. 2a-2c w brzmieniu:
"2a. Koszty emisji akcji poniesione przy powstaniu spółki akcyjnej lub
koszty podwyższenia kapitału akcyjnego, zmniejszają kapitał zapasowy
spółki do wysokości nadwyżki wartości emisji nad wartością nominalną
akcji, a pozostałą część zalicza się do pozostałych kosztów
operacyjnych.
2b. Kapitały własne powstałe z zamiany dłużnych papierów wartościowych,
zobowiązań i pożyczek na udziały, wykazuje się w wartości nominalnej
tych papierów wartościowych, zobowiązań i pożyczek, po uwzględnieniu
niezamortyzowanego dyskonta lub premii, odsetek naliczonych i
niezapłaconych do dnia zamiany, które nie będą wypłacone,
niezrealizowanych różnic kursowych oraz skapitalizowanych kosztów
emisji. Jeżeli dłużne papiery wartościowe, zobowiązania i pożyczki są
wyrażone w walucie obcej, to na dzień zamiany stosuje się do nich
przepisy art. 30.
2c. Przepis ust. 2b stosuje się odpowiednio do zobowiązań bezwarunkowo
umorzonych w wyniku postępowania naprawczego lub układowego.",
b) w ust. 3 skreśla się pkt 1;
34) art. 37 otrzymuje brzmienie:
"Art. 37. 1. Nie później niż na dzień bilansowy tworzy się rezerwę i
ustala aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, którego
podatnikiem jest jednostka, związane z występującymi przejściowo
różnicami między wykazywaną w księgach rachunkowych wartością
aktywów i pasywów a ich wartością podatkową oraz stratę podatkową,
możliwą do odliczenia w przyszłości.
2. Wartość podatkowa aktywów jest to kwota wpływająca na pomniejszenie
podstawy obliczenia podatku dochodowego w razie uzyskania z nich, w
sposób pośredni lub bezpośredni, korzyści ekonomicznych. Jeżeli
uzyskanie korzyści ekonomicznych z tytułu określonych aktywów nie
powoduje powiększenia podstawy obliczenia podatku dochodowego, to
wartość podatkowa aktywów jest jego wartością księgową.
3. Wartością podatkową pasywów jest ich wartość księgowa pomniejszona
o kwoty, które w przyszłości pomniejszą podstawę podatku
dochodowego.
4. Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w
wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości
zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych,
to jest różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia
podatku dochodowego w przyszłości.
5. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w
wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku
dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które
spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku
dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia,
ustalonych przy uwzględnieniu zasady ostrożności.
6. Wysokość rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego
obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.
7. Rezerwa i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
wykazywane są w bilansie oddzielnie w roku obrotowym, w którym
nastąpi uzyskanie korzyści ekonomicznych z tych aktywów lub
rozliczenie tej rezerwy.
8. Wpływający na wynik finansowy danego roku obrotowego podatek
dochodowy za dany okres sprawozdawczy obejmuje:
1) część bieżącą,
2) część odroczoną.
Wykazywana w rachunku zysków i strat część odroczona stanowi różnicę
pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na
koniec i początek okresu sprawozdawczego, z uwzględnieniem przepisów
ust. 9.
9. Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
dotyczące operacji rozliczanych z kapitałem własnym, odnosi się
również na kapitał własny.";
35) art. 38 otrzymuje brzmienie:
"Art. 38. 1. Zakłady ubezpieczeń zaliczają do kosztów operacyjnych zmiany
stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, które powinny zapewnić
pełne pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań, jakie mogą
wynikać z umów ubezpieczeniowych.
2. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, z wyjątkiem rezerw na
wyrównanie szkodowości, ustala się nie później niż na dzień
bilansowy. Rezerwę na wyrównanie szkodowości ustala się nie później
niż na dzień kończący rok obrotowy.";
36) w art. 39:
a) w ust. 1 wyrazy "wydatki lub zużycie składników majątkowych dotyczą
miesięcy następujących po miesiącu, w którym je poniesiono" zastępuje się
wyrazami "koszty dotyczą okresów sprawozdawczych następujących po okresie
sprawozdawczym, w którym je poniesiono",
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w
wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres
sprawozdawczy, wynikających:
1) ze świadczeń wykonanych na rzecz jednostki przez wierzyciela
jednostki, a kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny
oraz znana jest data uregulowania zobowiązania,
2) z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością,
przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można
oszacować mimo, że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze
znana, a w szczególności z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za
sprzedane produkty długotrwałego użytku.
Zobowiązania ujęte jako bierne rozliczenia międzyokresowe i zasady
ustalania ich wysokości powinny wynikać z uznanych zwyczajów
handlowych.",
c) w ust. 3 wyrazy "ostrożnej wyceny" zastępuje się wyrazem "ostrożności",
d) w ust. 4 wyraz "majątkowych" zastępuje się wyrazem "aktywów" oraz wyrazy
operacji finansowych" zastępuje się wyrazem "finansowe",
e) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Przewidywane zobowiązania objęte biernymi rozliczeniami
międzyokresowymi zmniejszają koszty okresu sprawozdawczego, nie później
niż do końca roku obrotowego, w którym stwierdzono, że zobowiązania te
nie powstały.";
37) skreśla się art. 40;
38) art. 41 i 42 otrzymują brzmienie:
"Art. 41. 1. Rozliczenia międzyokresowe przychodów, dokonywane z
zachowaniem zasady ostrożności, obejmują w szczególności:
1) równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z
tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach
sprawozdawczych,
2) środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub
wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w
budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do innych ustaw nie
zwiększają one funduszy własnych. Zaliczone do przychodów
przyszłych okresów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody
operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych
od środków trwałych lub kosztów prac rozwojowych sfinansowanych z
tych źródeł,
3) ujemną wartość firmy, o której mowa w art. 33 ust. 4 i art. 54b
ust. 11.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio do otrzymanych w
drodze darowizny lub nieodpłatnie środków trwałych, środków trwałych
w budowie oraz wartości niematerialnych i prawnych.
3. Banki wykazują jako rozliczenia międzyokresowe przychodów również
należne im odsetki od należności zagrożonych i należności pod
obserwacją - do czasu ich otrzymania lub odpisania.
Art. 42. 1. W jednostkach innych niż banki i zakłady ubezpieczeń na
wykazywany w księgach rachunkowych wynik finansowy netto składają
się:
1) wynik działalności operacyjnej, w tym z tytułu pozostałych
przychodów i kosztów operacyjnych,
2) wynik na operacjach finansowych,
3) wynik na operacjach nadzwyczajnych,
4) obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku
dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka i płatności z nim
zrównanych na podstawie odrębnych przepisów.
2. Wynik działalności operacyjnej stanowi różnicę między przychodami
netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, z uwzględnieniem
dotacji, opustów, rabatów i innych zwiększeń lub zmniejszeń, bez
podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, oraz pozostałych
przychodów operacyjnych i wartości sprzedanych produktów, towarów i
materiałów wycenionych w kosztach wytworzenia albo cenach nabycia,
albo zakupu, powiększoną o całość poniesionych od początku roku
obrotowego kosztów ogólnych zarządu, sprzedaży produktów, towarów i
materiałów oraz pozostałych kosztów operacyjnych.
3. Wynik na operacjach finansowych stanowi różnicę między przychodami
finansowymi, w szczególności z tytułu dywidend i udziałów w zyskach,
odsetek, zysków ze zbycia aktywów finansowych, aktualizacji wartości
aktywów finansowych, dodatnich różnic kursowych a kosztami
finansowymi, w szczególności z tytułu odsetek, strat ze zbycia
aktywów finansowych, aktualizacji wartości aktywów finansowych,
ujemnych różnic kursowych, z wyjątkiem odsetek, prowizji, dodatnich
i ujemnych różnic kursowych, o których mowa w art. 28 ust. 3 pkt 2.
4. Wynik na operacjach nadzwyczajnych stanowi różnicę między zyskami
nadzwyczajnymi a stratami nadzwyczajnymi.
5. W przypadku gdy jednostka przewiduje zaprzestanie określonego
zakresu działalności mającego wpływ na przychody i koszty przyszłych
okresów sprawozdawczych, przy zachowaniu zasady kontynuacji -
odpowiednie przychody i koszty z tym związane należy wykazać
odrębnie od przychodów i kosztów działalności kontynuowanej.";
39) w art. 43 w ust. 1:
- w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy "(zysk/strata)",
- w pkt 3 po wyrazie "dochodowego" dodaje się przecinek oraz wyrazy "od osób
prawnych" zastępuje się wyrazami "którego podatnikiem jest jednostka";
40) w art. 44 ust. 1 - 3 otrzymują brzmienie:
"1. W zakładach ubezpieczeń na wykazywany w księgach rachunkowych wynik
finansowy netto składają się:
1) wynik techniczny ubezpieczeń,
2) różnica między przychodami a kosztami z działalności lokacyjnej nie
zaliczana do wyniku technicznego ubezpieczeń,
3) różnica między pozostałymi przychodami a pozostałymi kosztami,
4) wynik na operacjach nadzwyczajnych,
5) obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku dochodowego,
którego podatnikiem jest jednostka i płatności z nim zrównanych na
podstawie odrębnych przepisów.
2. Wynik techniczny ubezpieczeń stanowi różnicę między przychodami ze
składek, pozostałymi przychodami technicznymi a wypłaconymi
odszkodowaniami, świadczeniami i zmianami rezerw techniczno-
ubezpieczeniowych, z uwzględnieniem udziału reasekuratorów w składce,
odszkodowaniach i zmianach stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, oraz
kosztami działalności ubezpieczeniowej i pozostałymi kosztami
technicznymi.
W przypadku gdy:
1) przychody z lokat przeznaczone są zgodnie z odrębnymi przepisami na
zwiększenie rezerw,
2) zakład ubezpieczeń prowadzący działalność w dziale ubezpieczeń na życie
inwestuje łącznie środki własne i środki funduszu ubezpieczeniowego, to
przychody i koszty działalności lokacyjnej wykazuje się w technicznym
rachunku ubezpieczeń.
3. Na różnicę między pozostałymi przychodami a pozostałymi kosztami składa
się w szczególności różnica między:
1) pozostałymi przychodami finansowymi a pozostałymi kosztami finansowymi,
2) pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami
operacyjnymi,
3) przychodami a kosztami z tytułu pełnienia czynności komisarza
awaryjnego.";
41) w art. 45:
a) w ust. 1 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "z
uwzględnieniem zasad wyceny, określonych w rozdziale 4.",
b) w ust. 2:
- pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) informacji dodatkowej, obejmującej wstęp oraz dodatkowe informacje
i objaśnienia.",
- skreśla się wyrazy "- sporządzonych według wzorów stanowiących
załączniki do ustawy.",
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Sprawozdanie finansowe jednostek określonych w art. 64 ust. 1,
podlegające corocznemu badaniu, obejmuje ponadto zestawienie zmian w
kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych.",
d) dodaje się ust. 5 i 6 w brzmieniu:
"5. Sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności sporządza się
w języku polskim i w walucie polskiej. Dane liczbowe można wykazywać w
zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie zniekształca to obrazu
jednostki zawartego w sprawozdaniu finansowym oraz w sprawozdaniu z
działalności.
6. Sprawozdania finansowe oraz sprawozdania z działalności emitentów
papierów wartościowych, dopuszczonych do publicznego obrotu lub
ubiegających się o ich dopuszczenie, sporządza się na podstawie
przepisów ustawy, z uwzględnieniem przepisów o publicznym obrocie
papierami wartościowymi.";
42) w art. 46:
a) w ust. 1 wyrazy "dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych" zastępuje się
wyrazem "koniec",
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
"1a. W przypadku sporządzania bilansu na inny niż określony w ust. 1
dzień bilansowy, w bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na
ten dzień oraz na koniec roku obrotowego bezpośrednio poprzedzającego
ten dzień bilansowy.",
c) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Wykazana w aktywach bilansu, z zastrzeżeniem ust. 2a, wartość
poszczególnych grup składników aktywów wynika z ich wartości księgowej,
skorygowanej o:
1) dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, odpisy
aktualizujące, w tym również z tytułu trwałej utraty wartości
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
2) odpisy aktualizujące wartość udziałów w innych jednostkach,
rzeczowych składników aktywów obrotowych oraz papierów
wartościowych,
3) odpisy aktualizujące wyrażające prawdopodobne zmniejszenie
należności do wysokości prawdopodobnej ich zapłaty.",
d) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
"2a. Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wykazuje się w bilansie w
kwocie netto, jeżeli jednostka ma bezwarunkowe prawo do kompensaty
aktywów i zobowiązań danego rodzaju i zamierza je rozliczyć w kwocie
netto albo jednocześnie wydać składnik aktywów finansowych i rozliczyć
zobowiązanie finansowe.",
e) w ust. 3 wyrazy "pod pozycją "Wynik finansowy netto roku obrotowego""
zastępuje się wyrazami "w pozycji "Odpisy z zysku netto w ciągu roku
obrotowego (wielkość ujemna)"",
f) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Bilans powinien zawierać co najmniej występujące w jednostce
informacje określone:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń - w załączniku
nr 1 do ustawy,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.";
43) art. 47 i 48 otrzymują brzmienie:
"Art. 47. 1. W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody,
koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku
finansowego za bieżący i poprzedni rok obrotowy.
2. W przypadku sporządzania rachunku zysków i strat za inny okres
sprawozdawczy, niż określony w ust. 1, w rachunku zysków i strat
wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz
obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący okres
sprawozdawczy oraz analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku
obrotowego.
3. Rachunek zysków i strat powinien zawierać co najmniej występujące w
jednostce informacje określone:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń - w
załączniku nr 1 do ustawy, w wariancie kalkulacyjnym albo
porównawczym, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika
jednostki,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.
Art. 48. 1. Informacja dodatkowa obejmuje istotne dane i wyjaśnienia
niezbędne do tego, aby sprawozdanie finansowe odpowiadało
warunkom określonym w art. 4 ust. 1, a w szczególności:
1) wstęp, zawierający omówienie zastosowanych zasad i polityki
rachunkowości, w tym metod wyceny i sporządzenia sprawozdania
finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo
wyboru oraz przedstawienie przyczyn ich ewentualnych zmian w
stosunku do roku poprzedzającego,
2) dodatkowe informacje i wyjaśnienia:
a) do pozycji bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia
zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów
pieniężnych za okresy sprawozdawcze objęte sprawozdaniem
finansowym,
b) proponowany podział zysku lub pokrycia straty,
c) podstawowe informacje dotyczące pracowników i organów
jednostki,
d) inne istotne dla zrozumienia sprawozdania finansowego
informacje.
2. Zakres informacji dodatkowej, sporządzanej przez jednostki inne niż
banki i zakłady ubezpieczeń, określa załącznik nr 1 do ustawy.";
44) po art. 48 dodaje się art. 48a i 48b w brzmieniu:
"Art. 48a. 1. Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym obejmuje
informacje o zmianach poszczególnych składników kapitału
(funduszu) własnego za bieżący i poprzedni rok obrotowy określone:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń- w
załączniku nr 1 do ustawy,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.
2. W przypadku sporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu)
własnym za inny okres sprawozdawczy, niż określony w ust. 1, w
zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym wykazuje się zmiany
poszczególnych pozycji kapitału (funduszu) własnego za bieżący okres
sprawozdawczy i poprzedni rok obrotowy.
Art. 48b. 1. Rachunek przepływów pieniężnych sporządzony metodą
bezpośrednią albo pośrednią, zależnie od wyboru dokonanego przez
kierownika jednostki, wykazuje dane za bieżący i poprzedni rok
obrotowy, obejmując co najmniej informacje określone:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń - w
załączniku nr 1 do ustawy,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.
W rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie
wpływy i wydatki z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i
finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących
rezultatem zakupu lub sprzedaży środków pieniężnych.
2. W przypadku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych za inny
okres sprawozdawczy, niż określony w ust. 1, rachunek przepływów
pieniężnych sporządza się za bieżący okres sprawozdawczy i
analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego.
3. Dla właściwego określenia wartości przepływów pieniężnych:
1) przez działalność operacyjną rozumie się podstawowy rodzaj
działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, nie
zaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finan
sowej,
2) przez działalność inwestycyjną (lokacyjną) rozumie się nabywanie
lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych
aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty
i korzyści,
3) przez działalność finansową rozumie się pozyskiwanie lub utratę
źródeł finansowania (zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału
własnego i obcego w jednostce) oraz wszystkie z nimi związane
pieniężne koszty i korzyści.";
45) art. 49-51 otrzymują brzmienie:
"Art. 49. 1. W przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,
towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, spółek akcyjnych, spółdzielni,
przedsiębiorstw państwowych kierownik jednostki sporządza, wraz z
rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdanie z działalności
jednostki w roku obrotowym.
2. Sprawozdanie z działalności jednostki w roku obrotowym powinno
obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji
finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie
czynników ryzyka i opis zagrożeń, a w szczególności informacje o:
1) zdarzeniach istotnie wpływających na działalność jednostki, jakie
nastąpiły w roku obrotowym, a także po jego zakończeniu, do dnia
zatwierdzenia sprawozdania finansowego,
2) przewidywanym rozwoju jednostki,
3) ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju,
4) aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej.
Art. 50. 1. Informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mogą być
wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w
załącznikach do ustawy, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki
jednostki.
2. Jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie
finansowe, spełniła co najmniej dwa z następujących warunków:
1) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło
nie więcej niż 50 osób,
2) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła
równowartość w walucie polskiej nie więcej niż 2.000.000 EURO,
3) przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji
finansowych stanowiły równowartość w walucie polskiej nie więcej
niż 4.000.000 EURO
- może sporządzić sprawozdanie finansowe w formie uproszczonej,
wykazując co najmniej informacje określone w załączniku nr 1
literami i cyframi rzymskimi. Informację dodatkową sporządza
się w odpowiednio uproszczonej formie.
3. Przepisów ust. 2 nie stosuje się do banków i zakładów ubezpieczeń.
Art. 51. 1. Jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne
sporządzające samodzielne sprawozdanie finansowe, sporządza
łączne sprawozdanie finansowe, będące sumą sprawozdania
finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów (zakładów)
wyłączając odpowiednio:
1) środki i fundusze wydzielone,
2) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze,
3) przychody i koszty z tytułu operacji dokonywanych między
jednostką a jej oddziałami (zakładami) lub między jej oddziałami
(zakładami),
4) wynik finansowy, powstały z operacji gospodarczych dokonywanych
wewnątrz jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów
(zakładów).
Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w pkt 2-4, jeżeli nie
odpowiadają warunkom określonym w art. 4 ust. 1.
2. Do sprawozdania finansowego jednostki, w której skład wchodzą
oddziały (zakłady) znajdujące się poza terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej i tam sporządzające sprawozdanie finansowe, włącza się
odpowiednie dane wynikające z bilansów tych oddziałów (zakładów),
wyrażone w walutach obcych, przeliczone na walutę polską po
obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ogłoszonym dla danej
waluty przez Narodowy Bank Polski, natomiast z rachunku zysków i
strat - po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną średnich kursów
na dzień kończący każdy miesiąc roku obrotowego, a w uzasadnionych
przypadkach - po kursie będącym średnią arytmetyczną średnich kursów
na dzień kończący poprzedni rok obrotowy i dzień kończący bieżący
rok obrotowy, ogłoszonych dla danej waluty przez Narodowy Bank
Polski. Powstałe na skutek tych przeliczeń różnice wykazuje się w
łącznym sprawozdaniu finansowym jednostki, w pozycji o nazwie
"Różnice kursowe z przeliczenia", jako składnik kapitału z
aktualizacji wyceny.";
46) w art. 52 w ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień określony w art. 12 ust.
2 lub na inny dzień bilansowy,";
47) w art. 53:
a) skreśla się ust. 2,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych,
zgodnie z art. 64 ust. 1, do poddania badaniu rocznego sprawozdania
finansowego, może nastąpić dopiero po wyrażeniu przez biegłego rewidenta
opinii bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku
finansowego netto, dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z
mocy prawa.",
c) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
"4. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek nie
zobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może
nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ
zatwierdzający.";
48) art. 54 otrzymuje brzmienie:
"Art. 54. 1. Jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a
przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o
zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie
finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania
działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, powinna ona
odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie
stosownych zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego,
którego sprawozdanie finansowe dotyczy, oraz powiadomić biegłego
rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał. Jeżeli
zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym, nie powodują zmiany
stanu istniejącego na dzień bilansowy, to ich skutków nie
wprowadza się do ksiąg rachunkowych poprzedniego roku obrotowego,
a zamieszcza się w informacji dodatkowej.
2. Jeżeli jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, o których mowa
w ust. 1, po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, to ich
skutki ujmuje w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym
informacje te otrzymała.
3. Jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania
finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w
poprzednich latach obrotowych błędu podstawowego, w następstwie
którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata
poprzednie za spełniające warunki określone w art. 4 ust. 1, to
kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na
kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako "zysk (strata) z lat
ubiegłych".";
49) po rozdziale 5 dodaje się rozdział 5a w brzmieniu:
"Rozdział 5a
Łączenie się spółek
Art. 54a. 1. Połączenie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i
akcyjnych - zwanych dalej "spółkami" - rozlicza się i ujmuje w
księgach rachunkowych spółki, na którą przechodzi majątek
łączących się spółek albo nowej spółki powstałej w wyniku
połączenia - metodą nabycia, na dzień połączenia, z zastrzeżeniem
art. 54b ust. 7, art. 54c i art. 54d.
2. Za dzień połączenia spółek przyjmuje się dzień wykreślenia z
rejestru handlowego spółki, której majątek przechodzi na drugą
spółkę albo dzień wpisu do rejestru spółki nowo utworzonej.
Art. 54b. 1. Rozliczenie połączenia metodą nabycia polega na sumowaniu
poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki przejmującej,
według ich wartości księgowej, z odpowiednimi pozycjami aktywów i
pasywów spółki przejętej, według ich wartości godziwej na dzień
połączenia.
2. Aktywa i zobowiązania spółki przejętej na dzień połączenia obejmują
aktywa i zobowiązania nie wykazywane dotychczas w księgach
rachunkowych i sprawozdaniu finansowym spółki przejętej, jeżeli w
wyniku połączenia następuje ich rozpoznanie i odpowiadają one
definicji aktywów i zobowiązań.
3. Kapitał własny spółki przejętej ustalony jako aktywa netto według
wartości godziwych na dzień połączenia podlega wyłączeniu.
4. Za wartość godziwą określonych aktywów lub zobowiązań przyjmuje się
w szczególności:
1) w przypadku notowanych papierów wartościowych - aktualny kurs
notowań pomniejszony o koszty sprzedaży,
2) w przypadku nie notowanych papierów wartościowych - wartość
oszacowaną, uwzględniającą takie czynniki, jak współczynnik cena do
zysku i stopa dywidendy porównywalnych papierów wartościowych
wyemitowanych przez spółki o podobnych charakterystykach,
3) w przypadku należności - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot
wymagających zapłaty, wyznaczoną przy odpowiednich bieżących
stopach procentowych, pomniejszoną o odpisy na należności zagrożone
i nieściągalne oraz ewentualne koszty windykacji; wyznaczanie
wartości bieżących (zdyskontowanych) w odniesieniu do należności
krótkoterminowych nie jest konieczne, jeżeli różnica pomiędzy
wartością należności według kwot wymagających zapłaty a według ich
wartością zdyskontowaną nie jest istotna,
4) w przypadku zapasów wyrobów gotowych i towarów - cenę sprzedaży
pomniejszoną o koszty sprzedaży i opust marży zysku wynikający z
kosztów doprowadzenia przez spółkę przejmującą do sprzedaży zapasu
lub znalezienia nabywcy,
5) w przypadku zapasów produktów w toku - cenę sprzedaży wyrobów
gotowych pomniejszoną o koszty wykończenia produkcji, koszty
sprzedaży i opust marży zysku wynikający z kosztów doprowadzenia
przez spółkę przejmującą do sprzedaży zapasu lub znalezienia
nabywcy,
6) w przypadku zapasów materiałów - bieżącą cenę nabycia,
7) w przypadku środków trwałych - wartość rynkową lub ich wartość
według niezależnej wyceny; w przypadku gdy nie jest możliwe
uzyskanie niezależnej wyceny środków trwałych - bieżącą cenę
nabycia albo koszt wytworzenia, z uwzględnieniem aktualnego stopnia
ich zużycia,
8) w przypadku wartości niematerialnych i prawnych, które mogą być
rozpoznane i nazwane - wartość oszacowaną, wyznaczoną w oparciu o
ceny rynkowe takich samych lub podobnych wartości niematerialnych i
prawnych, a w odniesieniu do wartości firmy lub ujemnej wartości
firmy zawartej w bilansie spółki przejętej - wartość zerową,
9) w przypadku zobowiązań - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot
wymagających zapłaty, wyznaczoną przy odpowiednich bieżących
stopach procentowych; wyznaczanie wartości bieżących
(zdyskontowanych) w odniesieniu do zobowiązań krótkoterminowych nie
jest konieczne, jeżeli różnica pomiędzy wartością zobowiązań według
kwot wymagających zapłaty a według ich wartością zdyskontowaną nie
jest istotna,
10) w przypadku rezerwy lub aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego - wartość możliwą do realizacji przez połączone spółki,
po uwzględnieniu zmiany wartości podatkowej i księgowej aktywów
netto spółki przejmowanej.
5. Przez cenę przejęcia rozumie się:
1) w przypadku gdy w celu połączenia spółka wydaje (emituje) udziały
- cenę rynkową tych udziałów lub inaczej ustaloną ich wartość
godziwą, jeżeli nie jest dla nich znana cena rynkowa; w takim
przypadku nadwyżkę wartości rynkowej udziałów lub inaczej ustalonej
ich wartości godziwej zalicza się do kapitału zapasowego; cenę
rynkową wydanych (wyemitowanych) udziałów przyjmuje się z dnia, w
którym wszystkie istotne warunki połączenia, w tym relacja wymienna
udziałów, zostały ogłoszone; jeżeli cena rynkowa w tym okresie
podlegała istotnym zmianom, wówczas za cenę rynkową można przyjąć
średnią cen rynkowych z miesiąca poprzedzającego i miesiąca następu
jącego po dniu ogłoszenia wszystkich istotnych warunków połączenia,
2) w przypadku nabycia własnych udziałów w celu połączenia - cenę
nabycia własnych udziałów,
3) w przypadku nabycia udziałów spółki przejmowanej - cenę nabycia
tych udziałów,
4) w przypadku gdy w celu połączenia spółka dokonuje zapłaty w innej
formie - wartość godziwą przedmiotu zapłaty,
5) w przypadku gdy w celu połączenia spółka dokonuje zapłaty w
różnych formach - sumę odpowiednich wartości, o których mowa w pkt
1-4.
6. Nadwyżka ceny przejęcia, o której mowa w ust. 5, nad wartością
godziwą aktywów netto spółki przejętej wykazywana jest w aktywach
spółki, na którą przeszedł majątek połączonych spółek lub spółki
powstałej w wyniku połączenia, w pozycji wartości niematerialnych i
prawnych jako wartość firmy.
7. W przypadku gdy połączenie jest wynikiem kilku następujących po
sobie transakcji, cena przejęcia, wartość godziwa aktywów netto
spółki przejętej w procencie odzwierciedlającym procent nabytych
praw do aktywów netto oraz różnica ceny przejęcia nad wartością
godziwą aktywów netto spółki przejętej, ustalane są osobno na dzień
każdej istotnej transakcji, przyjmując iż pierwsza istotna
transakcja została przeprowadzona nie później, niż na dzień
powstania stosunku podporządkowania pomiędzy spółką przejmującą a
spółką przejmowaną. Ostateczna cena przejęcia, wartość godziwa
aktywów netto spółki przejętej oraz różnica ceny przejęcia nad
wartością godziwą aktywów netto spółki przejętej na dzień
połączenia, stanowi sumę odpowiednich wielkości z dnia
poszczególnych istotnych transakcji.
8. Wartość bilansową aktywów i zobowiązań istniejących na dzień
połączenia koryguje się w późniejszych okresach sprawozdawczych,
jeżeli w wyniku zaistniałych zdarzeń lub uzyskanych informacji
ustalenie wartości godziwej na dzień połączenia było niewłaściwe. W
takich przypadkach należy dokonać odpowiedniej korekty wartości
firmy lub ujemnej wartości firmy, pod warunkiem iż jednostka
spodziewa się odzyskać wartość wynikającą z korekty z przyszłych
korzyści ekonomicznych i korekta taka dokonywana jest w ciągu roku
obrotowego następującego po roku obrotowym, w którym nastąpił dzień
połączenia. W przeciwnym przypadku korektę taką zalicza się do
przychodów lub kosztów.
9. W przypadku gdy warunki połączenia zakładają możliwość korekty ceny
przejęcia w wyniku zaistnienia w przyszłości określonych zdarzeń,
wówczas korektę taką uwzględnia się przy określaniu ceny przejęcia
na dzień połączenia, jeżeli wystąpienie w przyszłości zdarzeń
warunkujących korektę ceny jest prawdopodobne, a kwota korekty ceny
może być określona w sposób wiarygodny. W przypadku gdy w przyszłych
okresach sprawozdawczych nie wystąpią zdarzenia warunkujące zmianę
ceny przejęcia lub faktyczna zmiana ceny będzie różniła się od
przyjętego szacunku, wówczas należy dokonać odpowiedniej korekty
ceny przejęcia i wartości firmy lub ujemnej wartości firmy.
10. Od wartości firmy jednostka dokonuje odpisów amortyzacyjnych
zaliczanych do kosztów w okresie nie dłuższym niż 5 lat. W
uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki może wydłużyć ten
okres do lat 20. Wydłużenie okresu amortyzacji należy podać w
informacji dodatkowej wraz z jego uzasadnieniem. Odpisów
amortyzacyjnych dokonuje się metodą liniową.
11. Z zastrzeżeniem ust. 12, nadwyżkę wartości godziwej aktywów netto
spółki przejętej nad ceną przejęcia, czyli ujemną wartość firmy, do
wysokości nie przekraczającej wartości godziwej nabytych aktywów
trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych
notowanych na regulowanych rynkach, jednostka zalicza do rozliczeń
międzyokresowych przychodów przez okres będący średnią ważoną okresu
ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji
aktywów. Ujemna wartość firmy w wysokości przekraczającej wartość
godziwą aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów
finansowych notowanych na regulowanych rynkach, zaliczana jest do
przychodów na dzień połączenia.
12. Ujemną wartość firmy odpisuje się w przychody do wysokości, w
jakiej dotyczy oszacowanych w sposób wiarygodny przyszłych strat i
kosztów, ustalonych przez spółkę przejmującą na dzień połączenia,
nie stanowiących jednak zobowiązania, o którym mowa w ust. 2. Odpis
ten następuje w tym okresie sprawozdawczym, w którym straty i koszty
obciążają rachunek zysków i strat. Jeżeli straty i koszty te nie
zostały poniesione w uprzednio przewidywanych okresach
sprawozdawczych, to dotyczącą ich ujemną wartość firmy odpisuje się
w sposób określony w ust. 11.
13. W bilansie połączonych spółek wyłączeniu podlegają wzajemne
należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym
charakterze.
14. W przypadku gdy w wyniku połączenia powstała nowa spółka, do
rachunku zysków i strat za rok obrotowy, w którym nastąpiło
połączenie, podlegają włączeniu przychody i koszty oraz zyski i
straty spółki przejętej i spółki przejmującej od dnia połączenia. W
przypadku gdy w wyniku połączenia na spółkę przejmującą przeszedł
majątek spółki przejmowanej, do rachunku zysków i strat za rok
obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, podlegają włączeniu
przychody i koszty oraz zyski i straty spółki przejętej od dnia
połączenia oraz spółki przejmującej od początku roku obrotowego. W
przypadku gdy przed dniem połączenia łączące się spółki pozostawały
w stosunku podporządkowania, wówczas zyski lub straty netto spółki
przejmowanej, osiągnięte przed dniem połączenia, wpływają w
odpowiednim procencie, ustalonym jako procent kontrolowanych przez
spółkę przejmującą w danym okresie przed dniem połączenia aktywów
netto spółki przejmowanej, na odpowiednie pozycje kapitałów własnych
spółki przejmującej, spółki powstałej w wyniku połączenia, z
uwzględnieniem odpisów wartości firmy albo ujemnej wartości firmy,
za okres od dnia powstania stosunku podporządkowania do dnia
połączenia.
15. Koszty poniesione bezpośrednio w związku z połączeniem powiększają
cenę przejęcia. Koszty organizacji poniesione przy założeniu nowej
spółki akcyjnej lub koszty podwyższenia kapitału akcyjnego w celu
połączenia zmniejszają kapitał zapasowy spółki przejmującej lub
spółki powstałej w wyniku połączenia, do wysokości nadwyżki wartości
emisyjnej nad wartością nominalną akcji, a pozostałą część zalicza
się do pozostałych kosztów operacyjnych.
16. Sprawozdanie finansowe sporządzone na koniec roku obrotowego, w
ciągu którego nastąpiło połączenie, powinno zawierać dane
porównawcze za poprzedni rok obrotowy. Dane porównawcze za poprzedni
rok obrotowy stanowią dane ze sprawozdania finansowego spółki
przejmującej.
Art. 54c. 1. Połączenie spółek rozlicza się i ujmuje w księgach
rachunkowych spółki, na którą przechodzi majątek łączących się
spółek, w tym również nowej spółki powstałej w wyniku połączenia
metodą łączenia udziałów, jeżeli żadna z łączących się spółek nie
może być uznana za spółkę przejmującą. W szczególności żadna z
łączących się spółek nie jest uznawana za spółkę przejmującą,
jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:
1) udziałowcy którejkolwiek z łączących się spółek nie uzyskują
więcej niż 60% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu
udziałowców spółki powstałej w wyniku połączenia,
2) wartość godziwa aktywów netto jednej z łączących się spółek jest
nie większa niż 10 % od wartości godziwej aktywów netto drugiej
łączącej się spółki,
3) dotychczasowi członkowie zarządu lub organów nadzoru
którejkolwiek łączącej się spółki nie stanowią większości członków
zarządu lub organów nadzoru spółki, na którą przechodzi majątek
łączących się spółek lub nowej spółki powstałej w wyniku
połączenia,
4) w ciągu ostatnich 2 lat przed połączeniem żadna z łączących się
spółek nie była spółką zależną lub współzależną od innej łączącej
się spółki lub od spółki dominującej wobec innej łączącej się
spółki,
5) na dzień połączenia wszystkie łączące się spółki oraz spółki
wobec nich dominujące, spółki od nich zależne, współzależne oraz z
nimi stowarzyszone, nie posiadają łącznie udziałów uprawniających
do więcej niż 10 % ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu
udziałowców którejkolwiek z łączących się spółek,
6) łączenie następuje w drodze pojedynczej transakcji lub kilku
transakcji, zgodnie z przyjętym planem, w ciągu 12 miesięcy od daty
ogłoszenia wszystkich istotnych warunków połączenia,
7) w procesie łączenia spółek następuje podwyższenie kapitału jednej
z łączących się spółek w ten sposób, że spółka podwyższająca swój
kapitał wydaje (emituje) tylko udziały, do których przypisane są
takie same prawa, jak do większości udziałów tworzących jej
dotychczasowy kapitał,
8) łączenie się spółek zostało dokonane bez możliwości nabycia w
celu realizacji połączenia swoich własnych udziałów przez
którąkolwiek z łączących się spółek,
9) łączenie się spółek zostało dokonane bez możliwości dopłat do
udziałów wydawanych przez jedną z łączących się spółek,
10) prawa głosu, które uzyskał udziałowiec z udziałów otrzymanych w
wyniku łączenia, nie są umownie ani faktycznie ograniczone,
11) w okresie 2 lat od dnia połączenia spółka, na którą przechodzi
majątek łączących się spółek, lub spółka powstała w wyniku
połączenia nie zamierza sprzedać lub zlikwidować znaczącej części
aktywów, z wyjątkiem przypadku gdy taka sprzedaż lub likwidacja
wynikałaby z faktu, iż w wyniku połączenia wystąpiły nadmierne
zasoby.
2. Połączenie metodą łączenia udziałów polega na sumowaniu
poszczególnych pozycji odpowiednich aktywów i pasywów oraz
przychodów i kosztów połączonych spółek, według stanu na dzień
połączenia, po uprzednim doprowadzeniu ich wartości do jednolitych
metod wyceny i dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 3 i 4.
3. Wyłączeniu podlega wartość kapitału akcyjnego (zakładowego) spółki,
której majątek został przeniesiony na inną spółkę, lub spółek, które
w wyniku połączenia zostały wykreślone z rejestru. Po dokonaniu tego
wyłączenia odpowiednie pozycje kapitału własnego spółki, na którą
przechodzi majątek połączonych spółek lub nowo powstałej spółki,
koryguje się o różnicę pomiędzy sumą aktywów i pasywów.
4. Wyłączeniu podlegają również:
1) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze łączących się spółek,
2) przychody i koszty dotyczące operacji gospodarczych dokonywanych
w danym roku obrotowym przed połączeniem między łączącymi się
spółkami,
3) zyski lub straty powstałe na operacjach gospodarczych dokonanych
przed połączeniem między łączącymi się spółkami, zawarte w
wartościach podlegających łączeniu aktywów i pasywów.
5. Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i 3,
jeżeli nie wpłynie to na rzetelność i jasność sprawozdania
finansowego spółki, na którą przechodzi majątek połączonych spółek
lub nowo powstałej spółki.
6. Koszty poniesione w związku z połączeniem, w tym również koszty
organizacji poniesione przy założeniu nowej spółki lub koszty
podwyższenia kapitału spółki, na którą przechodzi majątek łączących
się spółek, zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych w
okresie ich poniesienia.
7. Sprawozdanie finansowe spółki, na którą przechodzi majątek
połączonych spółek lub nowo powstałej spółki, sporządzone na koniec
roku obrotowego, w ciągu którego nastąpiło połączenie, zawiera dane
porównawcze za poprzedni rok obrotowy, określone w taki sposób,
jakby połączenie miało miejsce na koniec poprzedniego roku
obrotowego.
Art. 54d. Połączenie spółek rozlicza się i ujmuje w księgach rachunkowych
spółki, na którą przechodzi majątek łączących się spółek, w tym
również nowej spółki powstałej w wyniku połączenia metodą łączenia
udziałów, w przypadku:
1) połączenia spółek będących jednostkami zależnymi od tej samej
jednostki dominującej, jeżeli na dzień połączenia jednostka
dominująca lub jednostki od niej zależne posiadają 100 % udziałów
łączących się spółek,
2) połączenia spółek będących wobec siebie jednostką dominującą i
jednostką zależną, jeżeli na dzień połączenia łącząca się jednostka
dominująca lub jednostki od niej zależne posiadają 100 % udziałów w
łączącej się jednostce zależnej i jest jednocześnie jednostką
zależną od jednostki dominującej wyższego szczebla, która to
jednostka dominująca wyższego szczebla posiada samodzielnie lub
wraz z jednostkami od siebie zależnymi 100 % udziałów w łączącej
się jednostce dominującej niższego szczebla.
Art. 54e. Przepisy art. 54b stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia
przez jednostkę zorganizowanej części innej jednostki, z wyjątkiem
transakcji pomiędzy jednostkami, o których mowa w art. 54d, do
których stosuje się odpowiednio przepisy art. 54c.";
50) rozdział 6 otrzymuje brzmienie:
"Rozdział 6
Sprawozdania finansowe jednostek powiązanych
Art. 55. 1. Jednostka dominująca, mająca siedzibę lub miejsce
sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
sporządza roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy
kapitałowej, obejmujące dane jednostki dominującej i jednostek od
niej zależnych wszystkich szczebli, bez względu na to, w jakim
państwie znajduje się ich siedziba, zestawione w taki sposób,
jakby grupa kapitałowa stanowiła jedną jednostkę.
2. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządza się również na inny
dzień bilansowy, jeżeli obowiązek taki wynika z odrębnych przepisów.
3. Na skonsolidowane sprawozdanie finansowe składa się:
1) skonsolidowany bilans,
2) skonsolidowany rachunek zysków i strat,
3) skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych,
4) zestawienie zmian w skonsolidowanym kapitale własnym,
5) informacja dodatkowa.
Do skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej
dołącza się sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej za rok
obrotowy.
4. Jeżeli jednostki grupy kapitałowej są także znaczącym inwestorem,
to w odrębnych pozycjach skonsolidowanego sprawozdania finansowego
wykazuje się udziały w jednostce lub jednostkach stowarzyszonych,
zgodnie z zasadami określonymi w niniejszym rozdziale.
5. Jeżeli jednostki grupy kapitałowej, objęte konsolidacją, posiadają
udziały w jednostkach współzależnych, to dane będących spółkami
akcyjnymi, spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkami
komandytowymi jednostek współzależnych, w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym wykazuje się według zasad określonych w art.
62, zaś dane nie będących spółkami akcyjnymi, spółkami z ograniczoną
odpowiedzialnością lub spółkami komandytowymi jednostek
współzależnych - według zasad określonych w art. 61.
6. Jeżeli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej, to do
sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego stosuje się
odpowiednio przepisy rozdziałów 4 i 5.
7. Jeżeli znaczący inwestor, nie będący jednostką dominującą, wycenia
w sprawozdaniu finansowym udziały w jednostkach stowarzyszonych
metodą praw własności, to stosuje zasady określone w art. 62 ust. 1.
W przypadku nie stosowania wyceny metodą praw własności, skutki tej
wyceny oraz wpływ na wynik finansowy ujmuje w informacji dodatkowej
sprawozdania finansowego.
Art. 56. 1. Jednostka dominująca może nie sporządzać skonsolidowanego
sprawozdania finansowego, jeżeli na dzień bilansowy łączne dane
jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego
szczebla, bez dokonywania wyłączeń konsolidacyjnych, o których
mowa w art. 60 ust. 2 i 3, z uwzględnieniem danych nie będących
spółkami akcyjnymi, spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością lub
spółkami komandytowymi jednostek współzależnych, spełniły co
najmniej dwa z następujących warunków:
1) łączne średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty
wyniosło nie więcej niż 250 osób,
2) łączna suma bilansowa stanowiła równowartość w walucie polskiej
nie więcej niż 8.000.000 EURO,
3) łączne przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz
operacji finansowych stanowiły równowartość w walucie polskiej nie
więcej niż 16.000.000 EURO.
2. Jednostka dominująca, zależna od innej jednostki, może nie
sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli
jednostka dominująca wyższego szczebla posiada co najmniej 90%
udziałów tej jednostki, a wszyscy pozostali udziałowcy nie zgłosili
sprzeciwu w terminie 6 miesięcy przed dniem bilansowym. W takim
przypadku jednostka dominująca wyższego szczebla jest zobowiązana do
objęcia konsolidacją zarówno zależnej od niej jednostki dominującej,
jak i wszystkich jednostek zależnych od jednostki dominującej
zwolnionej ze sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania
finansowego.
3. Jednostka dominująca może nie sporządzać skonsolidowanego
sprawozdania finansowego także wtedy, gdy wszystkie jednostki od
niej zależne są wyłączone z obowiązku objęcia ich konsolidacją na
podstawie art. 57 lub mogą być wyłączone na podstawie art. 58.
4. Jeżeli jednostka dominująca lub jednostka jej podporządkowana jest
emitentem papierów wartościowych, dopuszczonych do publicznego
obrotu lub ubiegających się o ich dopuszczenie, lub emitowane przez
nią papiery wartościowe są notowane na jednym z rynków regulowanych
w krajach Unii Europejskiej, nie stosuje się zwolnień, o których
mowa w ust. 1 i 2.
Art.57. 1. Konsolidacją nie obejmuje się jednostki zależnej lub nie
będącej spółką akcyjną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością
lub spółką komandytową jednostki współzależnej, jeżeli:
1) udziały tej jednostki zostały nabyte, zakupione lub pozyskane w
innej formie, z wyłącznym ich przeznaczeniem do późniejszej
odprzedaży, w terminie jednego roku od dnia ich nabycia,
2) sprawowanie kontroli lub współkontroli nad jednostką według
przewidywań kierownika jednostki dominującej będzie trwać krócej
niż rok, licząc od dnia bilansowego, na który sporządzane jest
sprawozdanie jednostki dominującej, a jednostka ta nie była
wcześniej objęta konsolidacją,
3) jeżeli występują ograniczenia w sprawowaniu kontroli lub
współkontroli nad jednostką, które wyłączają swobodne dysponowanie
jej majątkiem, w tym dysponowanie wypracowanym przez tę jednostkę
zyskiem netto lub, które wyłączają sprawowanie kontroli nad
organami kierującymi tą jednostką.
2. Konsolidacją nie obejmuje się jednostki zależnej lub nie będącej
spółką akcyjną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką
komandytową jednostki współzależnej, jeżeli prowadzi ona całkowicie
odmienny rodzaj działalności, na skutek czego włączenie danych tej
jednostki do skonsolidowanego sprawozdania finansowego byłoby
sprzeczne z celem, określonym w art. 4 ust. 1, z zastrzeżeniem art.
59 ust. 2.
Art. 58. 1. Konsolidacją można nie obejmować jednostki zależnej lub nie
będącej spółką akcyjną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością
lub spółką komandytową jednostki współzależnej, jeżeli:
1) dane finansowe tej jednostki są nieistotne dla realizacji celu
określonego w art. 55 ust. 3,
2) jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku
obrotowego, będącego również rokiem obrotowym jednostki dominującej
i łączy swoje księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten
okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok
następny,
3) pozyskanie informacji, niezbędnych do prawidłowego i rzetelnego
objęcia jednostki konsolidacją, wiązać się może z poniesieniem
niewspółmiernie wysokich kosztów, uniemożliwiających spełnienie
wymaganych ustawą obowiązków, związanych ze sporządzeniem,
zbadaniem, zatwierdzeniem i opublikowaniem skonsolidowanego
sprawozdania finansowego; przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do
jednostek, których siedziba lub miejsce sprawowania zarządu
znajduje się poza obszarem Unii Europejskiej.
2. Jeżeli dwie lub więcej jednostek zależnych lub współzależnych
spełnia kryterium, o którym mowa w ust. 1, ale ich łączne dane są
istotne z punktu widzenia realizacji celu, o którym mowa w art. 4
ust. 1, to jednostki te należy objąć konsolidacją.
Art. 59. 1. Dane jednostki zależnej konsoliduje się metodą konsolidacji
pełnej, o której mowa w art. 60 ust. 1, zaś dane nie będących
spółkami akcyjnymi, spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością lub
spółkami komandytowymi jednostek współzależnych, konsoliduje się
metodą konsolidacji proporcjonalnej, o której mowa w art. 61 ust.
1.
2. Dane jednostki zależnej lub współzależnej, o których mowa w art. 57
ust. 2, wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
metodą praw własności. Jeżeli zostały spełnione warunki, o których
mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 lub 3, a jednostka zależna lub
współzależna była wcześniej objęta konsolidacją lub jednostka
dominująca wstąpiła w prawa znaczącego inwestora, to dane tych
jednostek wykazuje się metodą praw własności, określoną w art. 62
ust. 1.
3. Udziały w jednostce stowarzyszonej oraz udziały w będących spółkami
akcyjnymi, spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkami
komandytowymi jednostkach współzależnych, wykazuje się w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym grupy kapitałowej metodą
praw własności, o której mowa w art. 62 ust. 1.
Art. 60. 1. Metoda konsolidacji pełnej polega na sumowaniu, w pełnej
wartości, poszczególnych pozycji odpowiednich sprawozdań
finansowych jednostki dominującej i jednostek zależnych,
dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 2 i 3, oraz innych
korekt, o których mowa w ust. 5 - 7.
2. Wyłączeniu podlega wyrażona w cenie nabycia wartość udziałów
posiadanych przez jednostkę dominującą i innych jednostek, objętych
konsolidacją, w jednostkach zależnych z tą częścią aktywów netto
jednostek zależnych, wycenionych według ich wartości godziwej, która
odpowiada udziałowi jednostki dominującej i innych jednostek grupy
kapitałowej objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, we
własności tych jednostek, na dzień rozpoczęcia sprawowania kontroli.
Jeżeli wartość posiadanych udziałów i odpowiadająca im część aktywów
netto jednostek zależnych, wycenionych według ich wartości
godziwych, różnią się, to:
1) nadwyżkę wartości udziałów nad odpowiadającą im częścią aktywów
netto według ich wartości godziwych (dodatnią wartość firmy)
wykazuje się w aktywach skonsolidowanego bilansu, w odrębnej
pozycji aktywów trwałych jako "Wartość firmy jednostek zależnych",
2) nadwyżkę odpowiedniej części aktywów netto według ich wartości
godziwych nad wartością nabycia udziałów (ujemną wartość firmy)
wykazuje się w pasywach skonsolidowanego bilansu w odrębnej pozycji
jako "Rezerwa kapitałowa jednostek zależnych"
- z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.
Dla ustalania podstaw wyceny aktywów netto w wartościach godziwych
oraz rozliczania wartości firmy lub ujemnej wartości firmy,
stosuje się odpowiednio zasady określone w art. 28 ust. 5 i w art.
54b ust. 4, 11 i 12.
3. Wyłączeniu podlegają również w całości:
1) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze jednostek objętych konsolidacją,
2) przychody i koszty dotyczące operacji gospodarczych dokonanych
między jednostkami objętymi konsolidacją,
3) zyski lub straty powstałe w wyniku operacji gospodarczych
dokonanych między jednostkami objętymi konsolidacją, zawarte w
wartości aktywów podlegających konsolidacji,
4) dywidendy naliczone lub wypłacone przez jednostki zależne
jednostce dominującej i innym jednostkom, objętym konsolidacją.
4. Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w ust. 3, jeżeli nie
są one istotne dla osiągnięcia celu określonego w art. 4 ust. 1.
5. Jeżeli w ciągu roku obrotowego zbyto udziały w jednostce zależnej,
to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje się:
1) wyniki działalności osiągnięte przez tę jednostkę zależną do dnia
zbycia udziałów przez jednostkę dominującą lub inną jednostkę
objętą konsolidacją,
2) wynik ze zbycia udziałów jednostki zależnej, ustalony jako
różnica między przychodem ze zbycia udziałów a odpowiadającą im
częścią aktywów netto jednostki zależnej, skorygowaną o nie
odpisaną część wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, dotyczącą
zbytych udziałów jednostki zależnej.
6. Udziały w kapitale własnym jednostek zależnych, należące do osób
lub jednostek innych niż objęte konsolidacją, wykazuje się w
odrębnej pozycji pasywów skonsolidowanego bilansu, po kapitałach
własnych, w wysokości udziałów tych innych jednostek lub osób w
kapitale własnym jako "Kapitały mniejszości". Wartość tych kapitałów
ustala się w wysokości odpowiadającej im wartości godziwej aktywów
netto, ustalonej na dzień rozpoczęcia sprawowania kontroli. Wartość
tę zwiększa się lub zmniejsza odpowiednio o zmiany w aktywach netto
jednostki. Przypadające na inne osoby lub jednostki nie objęte
konsolidacją zyski lub straty, wykazuje się w skonsolidowanym
rachunku zysków i strat po pozycji "Wynik finansowy netto", jako
"Zyski (straty) mniejszości", z uwzględnieniem odpowiedniej korekty
wyniku z tytułu określonego w ust. 3 pkt 3. Jeżeli straty jednostki
zależnej przypadające na kapitały mniejszości przekraczają kwoty
gwarantujące ich pokrycie, to ich nadwyżka podlega rozliczeniu z
kapitałem własnym grupy.
7. Jeżeli sprawowanie kontroli nad jednostką zależną powstaje lub
zostaje wzmocnione w wyniku kilku znaczących transakcji lub
transakcje te są dokonywane w znacznych odstępach czasu, to różnice,
o których mowa w ust. 2, ustala się na każdy dzień nabycia
poszczególnych części udziałów, przy czym po raz pierwszy ustala się
je na dzień powstania stosunku podporządkowania.
8. W przypadku zmian procentowego udziału jednostki dominującej lub
grupy kapitałowej w aktywach netto jednostki zależnej w wyniku
wydania (emisji) udziałów, powstałą z tego tytułu różnicę, o której
mowa w ust. 2, zalicza się w całości do przychodów lub kosztów
finansowych.
Art. 61. 1. Metoda konsolidacji proporcjonalnej polega na sumowaniu
poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego jednostki
dominującej, w pełnej wartości, z częścią wartości poszczególnych
pozycji sprawozdania finansowego, nie będących spółkami
akcyjnymi, spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkami
komandytowymi jednostek współzależnych, proporcjonalną do
posiadanych udziałów przez jednostki grupy kapitałowej objętej
konsolidacją oraz dokonaniu wyłączeń.
2. Wyłączeniu podlega wyrażona w cenie nabycia wartość udziałów
posiadanych przez jednostkę dominującą i inne jednostki objęte
konsolidacją w jednostkach współzależnych z tą częścią, wycenionych
według wartości godziwej aktywów netto jednostek współzależnych,
która odpowiada udziałowi jednostki dominującej i innych jednostek
grupy kapitałowej, objętych konsolidacją, we własności jednostek
współzależnych na dzień powstania współkontroli. Jeżeli wartość
posiadanych udziałów i odpowiadająca im część wycenionych, według
ich wartości godziwych, aktywów netto jednostek współzależnych
różnią się, to:
1) wartość firmy wykazuje się w aktywach skonsolidowanego bilansu, w
odrębnej pozycji aktywów trwałych, jako "Wartość firmy jednostek
współzależnych",
2) ujemną wartość firmy wykazuje się w pasywach skonsolidowanego
bilansu, w odrębnej pozycji, jako "Rezerwa kapitałowa jednostek
współzależnych"
- z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.
Dla ustalania podstaw wyceny aktywów netto w wartościach godziwych
oraz rozliczania wartości firmy lub ujemnej wartości firmy,
stosuje się odpowiednio zasady określone w art. 28 ust. 5 i w art.
54b ust. 4, 11 i 12.
3. Wyłączeniu, przed zsumowaniem odpowiednich pozycji sprawozdań
finansowych, podlegają również:
1) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze jednostek objętych konsolidacją - w pełnych
kwotach,
2) przychody i koszty dotyczące operacji gospodarczych dokonanych
między jednostkami objętymi konsolidacją - w pełnych kwotach,
3) zyski lub straty powstałe w wyniku operacji dokonanych między
jednostkami objętymi konsolidacją, zawarte w wartości aktywów
podlegających konsolidacji - w proporcji do posiadanych udziałów,
4) dywidendy naliczone lub wypłacone przez jednostki współzależne
jednostce dominującej i innym jednostkom objętym konsolidacją - w
pełnych kwotach.
4. Można nie dokonywać wyłączeń, jeżeli nie są one istotne dla
osiągnięcia celu określonego w art. 4 ust. 1.
5. Jeżeli w ciągu roku obrotowego zbyto udziały w jednostce
współzależnej, to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje
się:
1) wyniki działalności osiągnięte przez tę jednostkę współzależną do
dnia zbycia udziałów przez jednostkę dominującą lub inną jednostkę
objętą skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, o ile jednostka ta
dalej objęta jest konsolidacją,
2) wynik ze zbycia udziałów jednostki współzależnej, ustalony jako
różnica między przychodem ze zbycia udziałów a odpowiadającą im
częścią aktywów netto jednostki zależnej, skorygowaną o nie
odpisaną część wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, dotyczącą
zbytych udziałów jednostki współzależnej.
6. Nie wykazuje się udziałów w kapitale własnym jednostek
współzależnych, w tym zysków (strat) netto, należących do osób lub
jednostek innych niż wchodzących w skład grupy kapitałowej i
objętych konsolidacją.
7. Jeżeli sprawowanie kontroli nad jednostką zależną powstaje lub
zostaje wzmocnione w wyniku kilku znaczących transakcji lub
transakcje te są dokonywane w znacznych odstępach czasu, to różnice,
o których mowa w ust. 2, ustala się na każdy dzień nabycia
poszczególnych części udziałów, przy czym po raz pierwszy ustala się
je na dzień powstania stosunku podporządkowania.
8. W przypadku zmian procentowego udziału jednostki dominującej lub
grupy kapitałowej w aktywach netto jednostki zależnej, w wyniku
wydania (emisji) udziałów, powstałą z tego tytułu różnicę, o której
mowa w ust. 2, zalicza się w całości do przychodów lub kosztów
finansowych.
Art. 62. 1. Przy stosowaniu metody praw własności w aktywach
skonsolidowanego bilansu wyodrębnia się pozycję "Udziały w
jednostkach stowarzyszonych" lub odpowiednio "Udziały w
jednostkach zależnych lub współzależnych wyceniane metodą praw
własności", wykazując udziały w cenach ich nabycia skorygowanych
o różnicę między cenami nabycia udziałów a wartością udziałów w
kapitale własnym tych jednostek. Różnicę tą ustala się i wykazuje
w odrębnej pozycji skonsolidowanego bilansu oraz odnosi się na
skonsolidowany rachunek zysków i strat, stosując zasady określone
w art. 60 ust. 2.
2. Skorygowaną cenę nabycia, o której mowa w ust. 1, ustaloną na dzień
uzyskania znaczącego wpływu albo na dzień objęcia kontroli lub
współkontroli, powiększa się lub pomniejsza o przypadające na rzecz
jednostki dominującej lub innej jednostki grupy kapitałowej objętej
konsolidacją, zwiększenia lub zmniejszenia kapitału własnego tej
jednostki stowarzyszonej, zależnej lub współzależnej, jakie
nastąpiły od dnia uzyskania znaczącego wpływu albo od dnia objęcia
kontroli lub współkontroli, do dnia bilansowego, w tym zmniejszenia
z tytułu rozliczeń z jej właścicielami.
3. Przy zastosowaniu metody praw własności w skonsolidowanym rachunku
zysków i strat wykazuje się, w oddzielnej pozycji, udział znaczącego
inwestora lub jednostki dominującej, lub innej jednostki grupy
kapitałowej objętej konsolidacją, w wyniku finansowym jednostki
podporządkowanej. Wynik jednostki podporządkowanej koryguje się o
zawarte w aktywach zyski lub straty, z tytułu transakcji dokonanych
między jednostkami objętymi skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym
a daną jednostką podporządkowaną.
4. Jeżeli jednostka stowarzyszona, zależna lub współzależna
zobowiązana jest sporządzić skonsolidowane sprawozdanie finansowe,
to dane jednostki włącza się do skonsolidowanego sprawozdania
finansowego grupy kapitałowej na podstawie danych finansowych,
uwzględniających dane finansowe grupy kapitałowej. Zasada ta dotyczy
także ustalania różnicy, o której mowa w ust. 1.
5. W przypadku trwałego ograniczenia znaczącego wpływu na jednostkę
stowarzyszoną, wartość udziałów w tej jednostce wykazuje się metodą
praw własności, w wysokości określonej na dzień tego ograniczenia.
Zasada ta dotyczy także innych jednostek podporządkowanych, o
których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 3.
6. Jeżeli nastąpiła trwała utrata wartości udziałów w jednostkach
podporządkowanych, to ustalona na dzień nabycia udziałów wartość
firmy lub ujemna wartość firmy podlega zaliczeniu do wyniku
finansowego w kwocie równej różnicy pomiędzy dotychczasową wartością
udziałów a ich wartością skorygowaną.
Art. 63. 1. Przy zastosowaniu metody praw własności w sprawozdaniu
finansowym jednostki dominującej lub znaczącego inwestora, do
wyceny zaliczonych do aktywów trwałych udziałów w jednostkach
podporządkowanych, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 4, ustala
się wartość aktywów netto oraz wartość firmy lub ujemną wartość
firmy, z zachowaniem zasad określonych w art. 60 ust. 2.
2. Cenę nabycia udziałów powiększa się lub pomniejsza, o przypadające
na rzecz jednostki dominującej lub znaczącego inwestora, zwiększenia
lub zmniejszenia kapitału własnego tej jednostki podporządkowanej,
jakie nastąpiły od dnia uzyskania znaczącego wpływu, lub od dnia
objęcia kontroli lub współkontroli, do dnia bilansowego, w tym
zmniejszenia z tytułu rozliczeń z jej właścicielami, z tym że udział
w zysku (stracie) netto jednostki podporządkowanej koryguje się o
odpis wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, z zachowaniem
zasad, o których mowa w art. 54b ust. 11 i 12, oraz odpis różnicy w
wycenie aktywów netto według ich wartości godziwych i wartości
księgowych, przypadający na dany rok obrotowy.
3. Zasady określone w art. 58 ust. 1 i 2 oraz art. 62 ust. 3-6 stosuje
się odpowiednio.
Art. 63a.1. Jednostki objęte konsolidacją, a w szczególności jednostki
zależne i współzależne, powinny stosować jednakowe metody wyceny
aktywów i pasywów oraz sporządzania sprawozdań finansowych,
zgodne z zasadami przyjętymi przez jednostkę dominującą. Jeżeli z
ważnych przyczyn stosowanie jednakowych metod wyceny i
sporządzania sprawozdań finansowych nie jest możliwe, należy
dokonać odpowiednich przekształceń sprawozdań finansowych tych
jednostek, których dane finansowe są istotne dla realizacji celu
określonego w art. 4 ust. 1. Przekształcenie sprawozdań
finansowych powinno zostać odpowiednio udokumentowane.
2. Jeżeli podlegające konsolidacji sprawozdania finansowe wyrażone są
w walutach obcych, to ich przeliczenie na walutę polską następuje na
zasadach określonych w art. 51 ust. 3.
Art. 63b. Do sprawozdania z działalności grupy kapitałowej stosuje się
odpowiednio przepisy art. 49.
Art. 63c. 1. Sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 55 ust. 1 i 7,
sporządza się na ten sam dzień bilansowy i za ten sam rok
obrotowy, co sprawozdanie finansowe jednostki dominującej. Jeżeli
ten dzień bilansowy nie może być przyjęty przez poszczególne
jednostki grupy kapitałowej, to konsolidacją można objąć
sprawozdanie finansowe sporządzone za inny okres roczny niż rok
obrotowy, pod warunkiem że dzień bilansowy tych sprawozdań
finansowych przypada nie wcześniej niż na 3 miesiące przed dniem
bilansowym przyjętym dla grupy kapitałowej. Zasada niniejsza
dotyczy również sprawozdań finansowych jednostek stosujących
metodę praw własności.
2. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe podpisuje kierownik jednostki
dominującej oraz inne osoby odpowiedzialne za sporządzenie tego
sprawozdania. Przepis art. 52 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
3. Jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie
finansowe, nie później niż w ciągu 2 miesięcy od daty obowiązującej
dla sporządzenia sprawozdania finansowego jednostki dominującej.
Jeżeli konsolidacja następuje także na szczeblu jednostek
podporządkowanych, termin ten przedłuża się o kolejny miesiąc.
4. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu
przez organ zatwierdzający jednostki dominującej, nie później niż 8
miesięcy od dnia bilansowego, na który należy sporządzić roczne
sprawozdanie finansowe jednostki dominującej.
Art. 63d. Sprawozdania finansowe jednostek powiązanych oraz sprawozdania
z działalności jednostek powiązanych, w przypadku gdy jednostkami
dominującymi lub znaczącymi inwestorami są emitenci papierów
wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub ubiegający
się o ich dopuszczenie, sporządza się na podstawie przepisów
ustawy, z uwzględnieniem przepisów o publicznym obrocie papierami
wartościowymi.";
51) w art. 64:
a) w ust. 1:
- w pkt 1 wyraz "ubezpieczycieli" zastępuje się wyrazami "zakładów
ubezpieczeń",
- w pkt 2 wyraz "Prawa" zastępuje się wyrazem "przepisów",
- pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za
który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z
następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło
co najmniej 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła
równowartość w walucie polskiej co najmniej 3.125.000 EURO,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji
finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie
polskiej co najmniej 6.250.000 EURO.",
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. W jednostkach sporządzających łączne sprawozdania finansowe, o których
mowa w art. 51 ust. 1, warunki określone w ust. 1 stosuje się do
łącznego rocznego sprawozdania finansowego.",
c) skreśla się ust. 3 i 5;
52) art. 65-67 otrzymują brzmienie:
"Art. 65. 1. Celem badania sprawozdania finansowego jest sporządzenie i
wydanie pisemnej opinii biegłego rewidenta wraz z jego raportem o
tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz rzetelnie i
jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową, wynik finansowy.
2. Opinia, o której mowa w ust. 1, powinna w szczególności stwierdzać,
czy badane sprawozdanie finansowe:
1) zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg
rachunkowych,
2) zostało sporządzone zgodnie z określonymi ustawą zasadami
rachunkowości,
3) jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi jednostkę
przepisami prawa, statutem lub umową,
4) przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny
jednostki informacje, a w odniesieniu do sprawozdania z
działalności jednostki, czy informacje zawarte w tym sprawozdaniu
są zgodne z informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu
finansowym.
3. W opinii należy również:
1) poinformować o niedopełnieniu, do dnia wydania opinii, wymogów
określonych w artykule 69 i 70, w odniesieniu do sprawozdania
finansowego za rok lub lata poprzedzające rok obrotowy,
2) wskazać na stwierdzone podczas badania poważne zagrożenia dla
kontynuacji działalności przez jednostkę.
4. Opinia powinna w sposób jednoznaczny wskazywać powody wyrażenia
zastrzeżeń do sprawozdania finansowego, wyrażenia opinii negatywnej
lub odmowy wyrażenia opinii, z uwagi na zaistnienie okoliczności
uniemożliwiających jej sformułowanie.
5. Raport, o którym mowa w ust. 1, powinien przedstawiać w
szczególności:
1) ogólną charakterystykę jednostki (dane identyfikujące jednostkę),
2) stwierdzenie uzyskania od jednostki żądanych informacji,
wyjaśnień i oświadczeń,
3) ocenę prawidłowości stosowanego systemu rachunkowości i działania
powiązanej z nim kontroli wewnętrznej,
4) charakterystykę każdej pozycji lub grupy bilansu oraz rachunku
zysków i strat,
5) dodatkowe, nie zawarte w sprawozdaniu finansowym, informacje o
istotnych pozycjach tego sprawozdania,
6) stwierdzenie stosowania się przez bank do obowiązujących zasad w
zakresie ostrożności, określonych w odrębnych przepisach oraz
stwierdzenie prawidłowości ustalenia współczynnika wypłacalności,
7) stwierdzenie utworzenia przez zakład ubezpieczeń rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych w wysokości zapewniającej pełne
wywiązanie się z bieżących i przyszłych zobowiązań, wynikających z
zawartych umów ubezpieczenia, oraz zabezpieczenie tych rezerw
lokatami, zgodnie z przepisami o działalności ubezpieczeniowej, a
także prawidłowości wyliczenia marginesu wypłacalności i posiadania
finansowego pokrycia tego marginesu,
8) przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku
finansowego jednostki, ze wskazaniem na zjawiska, które w
porównaniu z poprzednimi okresami sprawozdawczymi w istotny sposób
wpływają negatywnie na tę sytuację, a zwłaszcza zagrażają
kontynuowaniu działalności przez jednostkę. Jeżeli w toku badania
jednostki biegły rewident stwierdzi istotne, mające wpływ na
sprawozdanie finansowe, naruszenie prawa, statutu lub umowy spółki,
to powinien o tym poinformować w raporcie, a w razie potrzeby
również w opinii.
6. Opinia i raport powinny wynikać z zebranej i opracowanej w toku
badania dokumentacji rewizyjnej. Powinny one umożliwić biegłemu
rewidentowi, nie biorącemu udziału w badaniu, prześledzenie jego
przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii wyrażonej o badanym
sprawozdaniu finansowym.
Art. 66. 1. Badanie sprawozdania finansowego przeprowadza biegły
rewident. Biegły rewident oraz inne osoby uczestniczące w badaniu
sprawozdania finansowego, muszą gwarantować zachowanie
bezstronności i niezależności przy sporządzaniu i wydawaniu
opinii o tym sprawozdaniu.
2. Bezstronność i niezależność nie jest zachowana, jeżeli biegły
rewident:
1) posiada udziały, akcje lub inne tytuły własności w jednostce lub
w jednostce z nią stowarzyszonej, dominującej, zależnej lub
współzależnej, z wyłączeniem udziału w spółdzielni mieszkaniowej,
2) jest lub był w ostatnich 3 latach przedstawicielem prawnym
(pełnomocnikiem), członkiem organów nadzorczych lub pracownikiem
jednostki albo jednostki z nią stowarzyszonej, dominującej lub
zależnej,
3) w ostatnich 3 latach uczestniczył w prowadzeniu ksiąg
rachunkowych, sporządzaniu sprawozdania finansowego, stanowiącego
przedmiot badania,
4) osiągnął chociażby w jednym roku w ciągu ostatnich 5 lat co
najmniej 25% przychodu rocznego z tytułu świadczenia usług na rzecz
danej jednostki lub jednostek z nią stowarzyszonych, jednostek od
niej zależnych lub współzależnych; nie dotyczy to pierwszego roku
działalności biegłego rewidenta,
5) jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej do
drugiego stopnia lub jest związany z tytułu opieki, przysposobienia
lub kurateli z osobą zarządzającą lub będącą w organach nadzorczych
jednostki albo zatrudnia przy prowadzeniu badania takie osoby,
6) z innych powodów nie może sporządzić bezstronnej i niezależnej
opinii.
3. Zasady bezstronności i niezależności określone w ust. 2 stosuje się
odpowiednio do członków zarządu i organów nadzorczych podmiotów
uprawnionych do badania sprawozdań finansowych lub innych osób
uczestniczących w badaniu tych sprawozdań.
4. Biegłego rewidenta przeprowadzającego badanie sprawozdania
finansowego wybiera organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe
jednostki, chyba że statut, umowa lub inne wiążące jednostkę
przepisy prawa stanowią inaczej.
5. Kierownik jednostki zawiera z podmiotem uprawnionym do badania
sprawozdań finansowych umowę o badanie. Koszty badania sprawozdania
finansowego ponosi badana jednostka.
6. Badanie przeprowadzone z naruszeniem przepisu ust. 1 - 3 jest
nieważne z mocy prawa.
Art. 67. 1. Kierownik badanej jednostki udostępnia biegłemu rewidentowi,
przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, księgi
rachunkowe oraz dokumenty stanowiące podstawę dokonanych w nich
zapisów oraz wszelkie inne dokumenty, jak również udziela
wyczerpujących informacji, wyjaśnień i oświadczeń niezbędnych do
sporządzenia i wydania opinii biegłego rewidenta o badanym
sprawozdaniu finansowym jednostki.
2. Biegły rewident jest uprawniony do uzyskania informacji związanych
z przebiegiem badania od kontrahentów badanej jednostki, w tym także
od banków i jej doradców prawnych - z upoważnienia kierownika
badanej jednostki.
3. Jeżeli przedmiotem badania jest sprawozdanie finansowe jednostki
dominującej, to uprawnienia biegłego rewidenta, o których mowa w
ust. 1 i 2, przysługują także wobec jednostek zależnych,
współzależnych i stowarzyszonych.
4. Biegli rewidenci, którzy przeprowadzili badanie sprawozdania
finansowego:
1) jednostki, jednostek zależnych, współzależnych lub
stowarzyszonych - za okresy sprawozdawcze poprzedzające rok
obrotowy,
2) jednostek zależnych, współzależnych lub stowarzyszonych - za rok
obrotowy
- są obowiązani do udzielenia odpowiednich informacji i wyjaśnień
biegłemu rewidentowi, badającemu za rok obrotowy sprawozdanie
finansowe jednostki, w tym jednostki dominującej.";
53) po art. 67 dodaje się art. 67a w brzmieniu:
"Art. 67a. Przepisy art. 65, art. 66 ust. 1, 2, 4 i 5 oraz art. 67
stosuje się odpowiednio do badania sprawozdań finansowych innych
niż określone w art. 64.";
54) w art. 69:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Kierownik jednostki składa w sądzie lub innym organie prowadzącym
rejestr lub ewidencję działalności gospodarczej danej jednostki, roczne
sprawozdanie finansowe, opinię biegłego rewidenta, jeżeli podlegało ono
badaniu zgodnie z przepisami art. 64 ust. 1, odpis uchwały bądź
postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego
sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w
przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, towarzystw
ubezpieczeń wzajemnych, spółek akcyjnych oraz spółdzielni - także
sprawozdanie z działalności jednostki - w ciągu 15 dni od dnia
zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.",
b) w ust. 2 wyrazy "9 miesięcy" zastępuje się wyrazami "określonym w art. 53
ust. 1",
c) po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
"3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do rocznego
skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej.";
55) art. 70 otrzymuje brzmienie:
"Art. 70. 1. Kierownik jednostki, o której mowa w art. 64 ust. 1,
obowiązany jest złożyć wstęp stanowiący część informacji
dodatkowej, bilans, rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w
kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych za rok
obrotowy, do ogłoszenia w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia,
wraz z opinią biegłego rewidenta oraz odpisem uchwały bądź
postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania
finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty. Zakres rocznego
i półrocznego sprawozdania finansowego funduszy inwestycyjnych
oraz termin ich złożenia do ogłoszenia określają odrębne przepisy.
2. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1 i art. 64 ust. 4, następuje w
Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski B", a
w odniesieniu do spółdzielni - w Monitorze Spółdzielczym.
3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do rocznego
skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej.";
56) w art. 71 w ust. 2 wyrazy "magnetycznych oraz na zapewnieniu ochrony przed
nieupoważnionym dostępem do programów komputerowych" zastępuje się wyrazami
"komputerowych, pod warunkiem zapewnienia trwałości zapisu informacji systemu
rachunkowości, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksiąg
rachunkowych oraz na zapewnieniu ochrony programów komputerowych i danych
systemu informatycznego rachunkowości, poprzez stosowanie odpowiednich
rozwiązań programowych i organizacyjnych, przed nieupoważnionym dostępem lub
zniszczeniem";
57) art. 72 otrzymuje brzmienie:
"Art. 72. 1. Księgi rachunkowe mogą mieć formę, z zastrzeżeniem art. 13
ust. 2 i 3, zbiorów utrwalonych na nośnikach komputerowych, pod
warunkiem stosowania rozwiązań wymienionych w art. 71 ust. 2.
2. Jeżeli system ochrony zbiorów danych rachunkowości, utrwalonych na
nośnikach komputerowych, nie spełnia wymagań określonych w art. 71
ust. 2, zapisy te powinny być wydrukowane w terminach przewidzianych
w art. 13 ust. 6.
3. Przechowywanie ksiąg rachunkowych na innym nośniku, niż wymieniony
w ust. 2, jest dopuszczalne pod warunkiem zapewnienia odtworzenia
ksiąg w formie wydruków.";
58) w art. 73:
a) w ust. 1 wyraz "miesiące" zastępuje się wyrazem "okresy",
b) w ust. 2 wyrazy "składniki majątku: zastępuje się wyrazami "składniki
aktywów", i wyrazy "optyczne (laserowe) oraz odpowiednie do tego
mikrofilmy" zastępuje się wyrazem "danych" oraz po wyrazie "wydruku"
kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "o ile inne przepisy
nie stanowią inaczej.";
59) w art. 74 w ust. 2:
a) w pkt 3 wyrazy "składniki majątku": zastępuje się wyrazami "składniki
aktywów",
b) w pkt 5 wyrazy "przez okres jej ważności i dodatkowo przez 3 lata po tym
okresie" zastępuje się wyrazami "przez okres nie krótszy od 5 lat od
upływu jej ważności";
60) art. 77 otrzymuje brzmienie:
"Art. 77. Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:
1) nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew
przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych
danych,
2) niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go
niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu
nierzetelnych danych
- podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu
tym karom łącznie.";
61) w art. 79 po pkt 5 dodaje się przecinek oraz pkt 6 w brzmieniu:
"6) dopuszcza, z braku nadzoru, do czynów określonych w art. 77";
62) w art. 80:
a) skreśla się ust. 2,
b) w ust. 3 skreśla się wyrazy "6 i";
63) art. 81 i 82 otrzymują brzmienie:
"Art. 81. 1. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia,
kryteria wyłączeń z obowiązku objęcia sprawozdaniem finansowym
jednostek powiązanych przez emitentów papierów wartościowych
dopuszczonych do publicznego obrotu lub ubiegających się o ich
dopuszczenie.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi w drodze
rozporządzenia:
1) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, szczególne zasady rachunkowości funduszy
inwestycyjnych (powierniczych), w tym zakres informacji
wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, terminy sporządzenia i
złożenia do ogłoszenia rocznego i półrocznego sprawozdania
finansowego oraz termin zatwierdzenia rocznego sprawozdania
finansowego,
2) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, szczególne zasady rachunkowości domów
maklerskich, a w przypadku jednostek organizacyjnych banków, w
ramach których prowadzona jest działalność maklerska, dodatkowo na
wniosek Komisji Nadzoru Bankowego, w tym zakres informacji
wykazywanych w sprawozdaniu finansowym oraz odpowiednio w
sprawozdaniu finansowym jednostek powiązanych oraz w sprawozdaniach
z działalności,
3) szczegółowe zasady sporządzania przez jednostki inne niż banki i
zakłady ubezpieczeń sprawozdania finansowego jednostek powiązanych,
w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym
jednostek powiązanych oraz w sprawozdaniu z działalności,
4) szczegółowe zasady uznawania, metody wyceny, zakres ujawniania i
sposób prezentacji instrumentów finansowych,
5) kwalifikacje i inne wymagania, których spełnienie przez osoby
fizyczne, osoby prawne lub jednostki nie posiadające osobowości
prawnej, uprawnia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, o
których mowa w art. 11 ust. 3, organizację i tryb działania Komisji
Egzaminacyjnej powoływanej przez ministra właściwego do spraw
finansów publicznych dla sprawdzenia kwalifikacji tych osób, wzór
świadectwa stwierdzającego ich kwalifikacje i wymagania oraz
wysokość opłat egzaminacyjnych,
6) po zasięgnięciu opinii Prezesa Państwowego Urzędu Nadzoru
Ubezpieczeń szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń, w
tym również tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz
zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania
finansowego, zasady sporządzania sprawozdania finansowego jednostek
powiązanych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu
finansowym jednostek powiązanych oraz w sprawozdaniach z
działalności,
7) po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Nadzoru nad Funduszami
Emerytalnymi szczególne zasady rachunkowości funduszy emerytalnych,
w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym,
terminy sporządzenia i złożenia do ogłoszenia rocznego sprawozdania
finansowego, zakres ogłaszania rocznego sprawozdania finansowego
oraz termin zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego,
8) na wniosek Komisji Nadzoru Bankowego:
a) szczególne zasady rachunkowości banków, w tym zakres
informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania
finansowego, zasady sporządzania sprawozdania finansowego
jednostek powiązanych, w tym zakres informacji wykazywanych w
sprawozdaniu finansowym jednostek powiązanych oraz
sprawozdaniach z działalności,
b) zasady tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością
banków i sporządzania innych sprawozdań.
Art. 82. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może w drodze
rozporządzenia:
1) ograniczyć możliwość dokumentowania określonych rodzajów operacji
gospodarczych dowodami własnymi,
2) określić szczególne warunki, którym ma odpowiadać rachunkowość
funduszy przemysłowych,
3) określić dla niektórych jednostek, o których mowa w art. 80 ust.
3, szczególne zasady rachunkowości,
4) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, określić szczególne zasady rachunkowości
Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych oraz funduszu
rozliczeniowego, o którym mowa w przepisach o publicznym obrocie
papierami wartościowymi, w tym zakres informacji wykazywanych w
sprawozdaniu finansowym oraz odpowiednio w sprawozdaniu finansowym
jednostek powiązanych, a także w sprawozdaniach z działalności,
5) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, określić szczególne zasady rachunkowości
funduszu gwarancyjnego, o którym mowa w przepisach o publicznym
obrocie papierami wartościowymi, w tym zakres informacji
wykazywanych w sprawozdaniu finansowym,
6) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, określić szczególne zasady rachunkowości
spółek prowadzących giełdy oraz rynek pozagiełdowy, w tym zakres
informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, odpowiednio w
sprawozdaniu finansowym jednostek powiązanych oraz sprawozdaniach z
działalności.";
64) w art. 83 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze
rozporządzenia, wzorcowe plany kont:
1) na wniosek Komisji Nadzoru Bankowego - dla banków,
2) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych
i Giełd - dla jednostek działających na podstawie przepisów o publicznym
obrocie papierami wartościowymi,
3) po zasięgnięciu opinii Prezesa Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń -
dla zakładów ubezpieczeń,
4) po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Nadzoru nad Funduszami
Emerytalnymi - dla funduszy emerytalnych,
5) dla pozostałych jednostek.";
65) załączniki nr 1"3 otrzymują brzmienie załączników nr 1"3 do niniejszej
ustawy;
66) skreśla się załączniki nr 4"10.
Art. 2.
1. Jednostki, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zaliczyły do
wartości niematerialnych i prawnych koszty organizacji poniesione przy
założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej, w tym opłatę
ewidencyjną oraz wynagrodzenia dla subemitentów inwestycyjnych i usługowych,
a które nie dokonały w całości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od
tych wartości, pozostałą kwotę zaliczają do rozliczeń międzyokresowych i
rozliczają według dotychczasowych zasad.
2. Pozostały, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, kapitał z
aktualizacji wyceny środków trwałych, jednostki rozliczają według
dotychczasowych zasad.
Art. 3.
Przepisy art. 64 ust. 3 pkt 1 i ust. 5 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują
moc do dnia 31 grudnia 2000 r.
Art. 4.
Przepisy wydane na podstawie rozdziału 10 ustawy, o której mowa w art. 1,
zachowują moc do dnia 31 grudnia 2000 r.
Art. 5.
Minister Finansów ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolity
tekst ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości z uwzględnieniem zmian
wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.
Art. 6.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2000 r. i ma zastosowanie po raz
pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2000 r.
Załączniki do ustawy
z dnia
(poz. )
Załącznik nr 1
Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art.
45 ustawy, dla innych jednostek niż banki i zakłady ubezpieczeń
WSTĘP
powinien obejmować w szczególności:
1) nazwę (firmę) i siedzibę, podstawowy przedmiot działalności jednostki oraz
wskazanie właściwego sądu lub innego organu prowadzącego rejestr,
2) wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony,
3) wskazanie okresu sprawozdawczego, objętego sprawozdaniem finansowym,
4) wskazanie, że sprawozdanie finansowe zawiera dane łączne, jeżeli w skład
jednostki wchodzą wewnętrzne jednostki organizacyjne sporządzające
samodzielne sprawozdania finansowe,
5) wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu
kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się
przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na
zagrożenie kontynuowania przez nią działalności,
6) w przypadku sprawozdania finansowego sporządzonego za rok obrotowy, w ciągu
którego nastąpiło połączenie, wskazanie, że jest to sprawozdanie finansowe
sporządzone po połączeniu spółek oraz wskazanie zastosowanej metody
rozliczenia połączenia (nabycia, łączenia udziałów),
7) omówienie zastosowanych zasad i polityki rachunkowości, w tym metod wyceny
aktywów i pasywów (także amortyzacji), pomiaru wyniku finansowego oraz
sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego, w szczególności w zakresie, w
jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru.
BILANS
Aktywa
A. Aktywa trwałe
I. Wartości niematerialne i prawne
1. Koszty zakończonych prac rozwojowych
2. Wartość firmy
3. Inne wartości niematerialne i prawne
4. Zaliczki na wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe
1. Środki trwałe
a) grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)
b) budynki i budowle
c) urządzenia techniczne i maszyny
d) środki transportu
e) inne środki trwałe
2. Środki trwałe w budowie
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
III. Należności długoterminowe
1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek
IV. Inwestycje długoterminowe
1. Nieruchomości
2. Wartości niematerialne i prawne
3. Długoterminowe aktywa finansowe
a) w jednostkach powiązanych
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne długoterminowe aktywa finansowe
b) w pozostałych jednostkach
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne długoterminowe aktywa finansowe
V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Inne rozliczenia międzyokresowe
B. Aktywa obrotowe
I. Zapasy
1. Materiały
2. Półprodukty i produkty w toku
3. Produkty gotowe
4. Towary
5. Zaliczki na dostawy
II. Należności krótkoterminowe
1. Należności od jednostek powiązanych, o okresie spłaty:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
2. Należności od pozostałych jednostek
a) należności z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
b) należności z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń i innych
świadczeń
c) inne należności
d) należności dochodzone na drodze sądowej
III. Krótkoterminowe aktywa finansowe
1. W jednostkach powiązanych
a) udziały lub akcje
b) inne papiery wartościowe
c) udzielone pożyczki
d) inne krótkoterminowe aktywa finansowe
2. W pozostałych jednostkach
a) udziały lub akcje
b) inne papiery wartościowe
c) udzielone pożyczki
d) inne krótkoterminowe aktywa finansowe
3. Środki pieniężne
a) środki pieniężne w kasie i na rachunkach
b) inne środki pieniężne
4. Udziały (akcje) własne do zbycia
IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Inne rozliczenia międzyokresowe
Aktywa razem
Pasywa
A. Kapitał (fundusz) własny
I. Kapitał (fundusz) podstawowy
II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)
III. Udziały (akcje) własne do umorzenia (wielkość ujemna)
IV. Kapitał (fundusz) zapasowy, w tym:
- ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
VIII. Zysk (strata) netto
IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
I. Rezerwy na zobowiązania
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
- długoterminowa
- krótkoterminowa
2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne
- długoterminowa
- krótkoterminowa
3. Pozostałe rezerwy
- długoterminowe
- krótkoterminowe
II. Zobowiązania długoterminowe
1. Wobec jednostek powiązanych
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
c) inne zobowiązania finansowe
d) inne zobowiązania długoterminowe
III. Zobowiązania krótkoterminowe
1. Wobec jednostek powiązanych, o okresie wymagalności:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
c) inne zobowiązania finansowe
d) zobowiązania z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
e) zaliczki otrzymane na dostawy
f) zobowiązania wekslowe
g) zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń
h) zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
i) inne zobowiązania krótkoterminowe
3. Fundusze specjalne
IV. Rozliczenia międzyokresowe
1. Ujemna wartość firmy
2. Inne rozliczenia międzyokresowe
- długoterminowe
- krótkoterminowe
Pasywa razem
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
(wariant kalkulacyjny)
A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:
- od jednostek powiązanych
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów
II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:
- jednostkom powiązanym
I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów
C. Zysk (strata) brutto na sprzedaży (A-B)
D. Koszty sprzedaży
E. Koszty ogólnego zarządu
F. Zysk (strata) na sprzedaży (C-D-E)
G. Pozostałe przychody operacyjne
I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Dotacje
III. Inne przychody operacyjne
H. Pozostałe koszty operacyjne
I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych
III. Inne koszty operacyjne
I. Zysk (strata) na działalności operacyjnej (F+G-H)
J. Przychody finansowe
I. Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
- od jednostek powiązanych
II. Odsetki, w tym:
- od jednostek powiązanych
III. Zysk ze zbycia aktywów finansowych
IV. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
V. Inne
K. Koszty finansowe
I. Odsetki, w tym:
- dla jednostek powiązanych
II. Strata ze zbycia aktywów finansowych
III. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
IV. Inne
L. Zysk (strata) na działalności gospodarczej (I+J-K)
M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (M.I. - M.II.)
I. Zyski nadzwyczajne
II. Straty nadzwyczajne
N. Zysk (strata) brutto (L+/-M)
O. Podatek dochodowy
P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
R. Zysk (strata) netto (N-O-P)
(wariant porównawczy)
A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi, w tym:
- od jednostek powiązanych
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów
II. Zmiana stanu produktów (zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenie -
wartość ujemna)
III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki
IV. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B. Koszty działalności operacyjnej
I. Amortyzacja
II. Zużycie materiałów i energii
III. Usługi obce
IV. Podatki i opłaty
V. Wynagrodzenia
VI. Ubezpieczenia i inne świadczenia
VII. Pozostałe koszty rodzajowe
VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów
C. Zysk (strata) na sprzedaży (A-B)
D. Pozostałe przychody operacyjne
I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Dotacje
III. Inne przychody operacyjne
E. Pozostałe koszty operacyjne
I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych
III. Inne koszty operacyjne
F. Zysk (strata) na działalności operacyjnej (C+D-E)
G. Przychody finansowe
I. Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
- od jednostek powiązanych
II. Odsetki, w tym:
- od jednostek powiązanych
III. Zysk ze zbycia aktywów finansowych
IV. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
V. Inne
H. Koszty finansowe
I. Odsetki, w tym:
- dla jednostek powiązanych
II. Strata ze zbycia aktywów finansowych
III. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
IV. Inne
I. Zysk (strata) na działalności gospodarczej (F+G-H)
J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I. - J.II.)
I. Zyski nadzwyczajne
II. Straty nadzwyczajne
K. Zysk (strata) brutto (I+/-J)
L. Podatek dochodowy
M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
N. Zysk (strata) netto (K-L-M)
ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE (FUNDUSZU) WŁASNYM
Zmiany w kapitale (FUNDUSZU) wŁasnym
Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO)
- korekty błędów podstawowych
I.a. Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO), po Korektach
1. Kapitał (fundusz) podstawowy na początek okresu
1.1. Zmiany kapitału (funduszu) podstawowego
a) zwiększenie (z tytułu)
- wydania udziałów (emisji akcji)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- umorzenia udziałów (akcji)
...
1.2. Kapitał (fundusz) podstawowy na koniec okresu
2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na początek okresu
2.1. Zmiana należnych wpłat na kapitał podstawowy
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
2.2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na koniec okresu
3. Udziały (akcje) własne do umorzenia na początek okresu
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
3.1. Udziały (akcje) własne do umorzenia na koniec okresu
4. Kapitał (fundusz) zapasowy na początek okresu
4.1. Zmiany kapitału (funduszu) zapasowego
a) zwiększenie (z tytułu)
- emisji akcji powyżej wartości nominalnej
- z podziału zysku (ustawowo)
- z podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- pokrycia straty
...
4.2. Stan kapitału (funduszu) zapasowego na koniec okresu
5. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na początek okresu
5.1. Zmiany kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- zbycia środków trwałych
...
5.2. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu
6. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na początek okresu
6.1. Zmiany pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
6.2. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na koniec okresu
7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu
7.1. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
7.2. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- podziału zysku z lat ubiegłych
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
7.3. Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu
7.4. Strata z lat ubiegłych na początek okresu,
- korekty błędów podstawowych
7.5. Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
7.6. Strata z lat ubiegłych na koniec okresu
7.7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu
8. Wynik netto
a) zysk netto
b) strata netto
c) odpisy z zysku
II. Kapitał (fundusz) własny na koniec okresu (BZ)
III. Kapitał (fundusz) własny, po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku
(pokrycia straty)
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(metoda bezpośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Wpływy
1. Sprzedaż
2. Inne wpływy operacyjne
II. Wydatki
1. Dostawy
2. Wynagrodzenia
3. Ubezpieczenia i inne świadczenia
4. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym
8. Inne wydatki operacyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- zbycie aktywów finansowych, w tym:
udziałów (akcji) własnych
- dywidendy i udziały w zyskach
- spłata udzielonych pożyczek
- odsetki
- inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- nabycie aktywów finansowych
- udzielone pożyczki
c) nabycie udziałów (akcji) własnych do zbycia
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów
kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Umorzenie lub reemisja kapitału podstawowego
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E.1. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych
E.2. w tym zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych od walut
obcych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D+/-E.2.), w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
(metoda pośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto
II. Korekty razem
1. Amortyzacja
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5. Zmiana stanu rezerw
6. Zmiana stanu zapasów
7. Zmiana stanu należności
8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i
kredytów
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
10. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- zbycie aktywów finansowych, w tym:
udziałów (akcji) własnych
- dywidendy i udziały w zyskach
- spłata udzielonych pożyczek
- odsetki
- inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- nabycie aktywów finansowych
- udzielone pożyczki
c) nabycie udziałów (akcji) własnych do zbycia
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów
kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Umorzenie udziałów (akcji)
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E.1. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych
E.2. w tym zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych od walut
obcych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D+/-E.2.),
w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA
powinny obejmować co najmniej:
1. Szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych,
wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych,
zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i
zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, przemieszczenia
wewnętrzne oraz stan na koniec roku obrotowego, a dla majątku amortyzowanego
- podobne przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji
(umorzenia),
1) wartość gruntów użytkowanych wieczyście,
2) wartość nie amortyzowanych lub umarzanych przez jednostkę środków
trwałych, używanych na podstawie umów najmu, dzierżawy i innych umów, w
tym z tytułu umów leasingu,
3) zobowiązania wobec budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego
z tytułu uzyskania prawa własności budynków i budowli,
4) dane o strukturze własności kapitału podstawowego oraz liczbie i wartości
nominalnej subskrybowanych akcji, w tym uprzywilejowanych,
5) stan na początek roku obrotowego, zwiększenia i wykorzystanie oraz stan
końcowy kapitałów (funduszy) zapasowych i rezerwowych, o ile jednostka nie
sporządza zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym,
6) propozycje co do sposobu podziału zysku lub pokrycia straty za rok
obrotowy,
7) dane o stanie rezerw według celu ich utworzenia na początek roku
obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie na koniec
roku obrotowego,
8) dane o odpisach aktualizujących wartość należności, ze wskazaniem stanu
na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i
stanie na koniec roku obrotowego,
9) podział zobowiązań długoterminowych według pozycji bilansu o pozostałym
od dnia bilansowego, przewidywanym umową, okresie spłaty:
a) do 1 roku,
b) powyżej 1 roku do 3 lat,
c) powyżej 3 do 5 lat,
d) powyżej 5 lat,
10) wykaz istotnych pozycji czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych,
12) wykaz grup zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki (ze wskazaniem
jego rodzaju),
13) zobowiązania warunkowe, w tym również udzielone przez jednostkę gwarancje
i poręczenia, także wekslowe;
2. Strukturę rzeczową (rodzaje działalności) i terytorialną (kraj, eksport)
przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów,
1) wysokość i wyjaśnienie przyczyn odpisów aktualizujących środki trwałe,
2) wysokość odpisów aktualizujących wartość zapasów,
3) informacje o przychodach, kosztach i wynikach działalności zaniechanej w
roku obrotowym lub przewidzianej do zaniechania w roku następnym,
4) rozliczenie głównych pozycji różniących podstawę opodatkowania podatkiem
dochodowym od wyniku finansowego (zysku, straty) brutto,
5) w przypadku jednostek, które sporządzają rachunek zysków i strat w
wariancie kalkulacyjnym, dane o: kosztach wytworzenia produktów na
własne potrzeby oraz o kosztach rodzajowych:
a) zużycia materiałów i energii,
b) usług obcych,
c) wynagrodzeń,
d) ubezpieczeń i innych świadczeń,
e) amortyzacji
7) koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych na własne
potrzeby,
8) poniesione w ostatnim roku i planowane na następny rok nakłady na
niefinansowe aktywa trwałe; odrębnie należy wykazać poniesione i planowane
nakłady na ochronę środowiska,
9) informacje o zyskach i stratach nadzwyczajnych, z podziałem na losowe i
pozostałe,
10) podatek dochodowy od wyniku na operacjach nadzwyczajnych;
3. Objaśnienie struktury środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów
pieniężnych, a w przypadku gdy rachunek przepływów pieniężnych sporządzony
jest metodą bezpośrednią dodatkowo należy przedstawić uzgodnienie przepływów
pieniężnych netto z działalności operacyjnej, sporządzone metodą pośrednią, w
przypadku różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz
zmianami tych samych pozycji wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych,
należy wyjaśnić ich przyczyny;
4. Przeciętnym w roku obrotowym zatrudnieniu, z podziałem na grupy zawodowe,
1) wynagrodzeniach, łącznie z wynagrodzeniem z zysku, wypłaconych lub
należnych osobom wchodzącym w skład organów zarządzających i nadzorujących
spółek kapitałowych (dla każdej grupy osobno),
2) pożyczkach i świadczeniach o podobnym charakterze udzielonych osobom
wchodzącym w skład organów zarządzających i nadzorujących spółek
kapitałowych (dla każdej grupy osobno), ze wskazaniem warunków
oprocentowania i terminów spłaty;
5. Informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych ujętych w
sprawozdaniu finansowym roku obrotowego,
1) informacje o znaczących zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym,
a nie uwzględnionych w sprawozdaniu finansowym,
2) przedstawienie dokonanych w roku obrotowym zmian zasad i polityki
rachunkowości, w tym metod wyceny, jeżeli wywierają one istotny wpływ na
sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki, ich przyczyny i
spowodowaną zmianami kwotę wyniku finansowego oraz zmian w kapitale
(funduszu) własnym,
3) przedstawienie dokonanych w stosunku do poprzedniego roku obrotowego
zmian sposobu sporządzania sprawozdania finansowego i wpływ wywołanych tym
skutków finansowych na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy
jednostki, ich przyczyny i spowodowaną zmianami kwotę wyniku finansowego
oraz zmian w kapitale (funduszu) własnym,
4) informacje liczbowe zapewniające porównywalność danych sprawozdania
finansowego za rok poprzedzający ze sprawozdaniem za rok obrotowy;
6. Informacje o:
1) wspólnych przedsięwzięciach, które nie podlegają konsolidacji, w tym:
a) nazwie, zakresie działalności wspólnego przedsięwzięcia,
b) procentowym udziale,
c) części wspólnie kontrolowanych rzeczowych składników aktywów trwałych
oraz wartości niematerialnych i prawnych,
d) zobowiązaniach zaciągniętych na potrzeby przedsięwzięcia lub zakupu
używanych rzeczowych składników aktywów trwałych,
e) części zobowiązań wspólnie zaciągniętych,
f) przychodach uzyskanych ze wspólnego przedsięwzięcia i kosztach
związanych z nimi,
g) zobowiązaniach warunkowych i inwestycyjnych dotyczących wspólnego
przedsięwzięcia,
2) transakcjach z jednostkami powiązanymi, które nie są objęte
skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym,
3) wykaz spółek (nazwa, siedziba), w których jednostka posiada co najmniej
20% udziałów w kapitale lub ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym
spółki; wykaz ten powinien zawierać także informacje o procencie udziałów
i stopniu udziału w zarządzaniu oraz o zysku lub stracie netto tych spółek
za ostatni rok obrotowy,
4) jeżeli jednostka nie sporządza skonsolidowanego sprawozdania finansowego,
korzystając ze zwolnienia lub wyłączeń:
a) podstawie prawnej wraz z danymi uzasadniającymi odstąpienie od
konsolidacji,
b) nazwie i siedzibie jednostki sporządzającej skonsolidowane sprawozdanie
finansowe na wyższym szczeblu grupy kapitałowej oraz miejscu jego
publikacji,
c) podstawowych wskaźnikach ekonomiczno " finansowych, charakteryzujących
działalność jednostek powiązanych w danym i ubiegłym roku obrotowym,
takich jak:
- wartość przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i
materiałów oraz przychodów finansowych,
- wynik finansowy netto oraz wartość kapitału własnego, z podziałem na
grupy,
- wartość aktywów trwałych,
- przeciętne roczne zatrudnienie;
7. W przypadku sprawozdania finansowego sporządzonego za rok obrotowy, w ciągu
którego nastąpiło połączenie:
1) jeżeli połączenie zostało rozliczone metodą nabycia:
a) nazwę (firmę) i opis przedmiotu działalności spółki przejętej,
b) liczbę, wartość nominalną i rodzaj udziałów (akcji) wyemitowanych w
celu połączenia,
c) cenę przejęcia, wartość aktywów netto według wartości godziwej spółki
przejętej na dzień połączenia, wartość firmy lub ujemnej wartości firmy
i opis zasad jej amortyzacji,
2) jeżeli połączenie zostało rozliczone metodą łączenia udziałów:
a) nazwy (firmy) i opis przedmiotu działalności spółek, które w wyniku
połączenia zostały wykreślone z rejestru,
b) liczbę, wartość nominalną i rodzaj udziałów (akcji) wyemitowanych w
celu połączenia,
c) przychody i koszty, zyski i straty oraz zmiany w kapitałach własnych
połączonych spółek za okres od początku roku obrotowego, w ciągu którego
nastąpiło połączenie, do dnia połączenia;
8. w przypadku występowania niepewności co do możliwości kontynuowania
działalności, opis tych niepewności oraz stwierdzenie, że taka niepewność
występuje oraz wskazanie czy sprawozdanie finansowe zawiera korekty z tym
związane. Informacja powinna zawierać również opis podejmowanych, bądź
planowanych przez jednostkę działań mających na celu eliminację niepewności;
9. ponadto w przypadku, gdy inne informacje, niż wymienione powyżej, mogłyby w
istotny sposób wpłynąć na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej oraz wynik
finansowy jednostki, należy ujawnić te informacje.
Załącznik nr 2
Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art.
45 ustawy, dla banków
WSTĘP
powinien obejmować zakres informacji określony w przepisach wydanych na
podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. a ustawy
BILANS
Aktywa
I. Kasa, operacje z Bankiem Centralnym
1. W rachunku bieżącym
2. Rezerwa obowiązkowa
3. Inne środki
II. Dłużne papiery wartościowe uprawnione do redyskontowania w Banku Centralnym
III. Należności od sektora finansowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
IV. Należności od sektora niefinansowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
V. Należności od sektora budżetowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
VI. Należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym
przyrzeczeniem odkupu
VII. Dłużne papiery wartościowe
1. Banków
2. Budżetu Państwa i budżetów terenowych
3. Pozostałe
VIII. Udziały lub akcje w jednostkach zależnych
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
IX. Udziały lub akcje w jednostkach współzależnych
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
X. Udziały lub akcje w jednostkach stowarzyszonych
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
XI. Udziały lub akcje w innych jednostkach
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
XII. Pozostałe papiery wartościowe i inne aktywa finansowe
XIII. Wartości niematerialne i prawne, w tym:
- wartość firmy
XIV. Rzeczowe aktywa trwałe
XV. Inne aktywa
1. Przejęte aktywa - do zbycia
2. Pozostałe
XVI. Rozliczenia międzyokresowe
1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Pozostałe rozliczenia międzyokresowe
A k ty w a r a z e m
Pasywa
I. Zobowiązania wobec Banku Centralnego
II. Zobowiązania wobec sektora finansowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
III. Zobowiązania wobec sektora niefinansowego
1. Rachunki oszczędnościowe, w tym:
a) bieżące
b) terminowe
2. Pozostałe, w tym:
a) bieżące
b) terminowe
IV. Zobowiązania wobec sektora budżetowego
1. Bieżące
2. Terminowe
V. Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu
VI. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
VII. Inne zobowiązania z tytułu instrumentów finansowych
VIII. Fundusze specjalne i inne zobowiązania
IX. Koszty i przychody rozliczane w czasie oraz zastrzeżone
1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów
2. Ujemna wartość firmy
3. Pozostałe przychody przyszłych okresów oraz zastrzeżone
X. Rezerwy
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Pozostałe rezerwy
XI. Zobowiązania podporządkowane
XII. Kapitał (fundusz) podstawowy
XIII. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)
XIV. Akcje własne do umorzenia (wielkość ujemna)
XV. Kapitał (fundusz) zapasowy, w tym:
- ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
XVI. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
XVII.Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
1. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego
2. Pozostałe
XVIII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
XIX. Zysk (strata) netto
P a s y w a r a z e m
Współczynnik wypłacalności
POZYCJE POZABILANSOWE
I. Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane
1. Zobowiązania udzielone:
a) finansowe
b) gwarancyjne
2. Zobowiązania otrzymane:
a) finansowe
b) gwarancyjne
II. Zobowiązania związane z realizacją operacji kupna/sprzedaży
III. Pozostałe
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
I. Przychody z tytułu odsetek
1. Od sektora finansowego
2. Od sektora niefinansowego
3. Od sektora budżetowego
4. Z papierów wartościowych o stałej kwocie dochodu
II. Koszty odsetek
1. Od sektora finansowego
2. Od sektora niefinansowego
3. Od sektora budżetowego
III. Wynik z tytułu odsetek (I-II)
IV. Przychody z tytułu prowizji
V. Koszty prowizji
VI. Wynik z tytułu prowizji (IV-V)
VII. Przychody z udziałów lub akcji, pozostałych papierów wartościowych i innych
instrumentów finansowych, o zmiennej kwocie dochodu
1. Od jednostek zależnych
2. Od jednostek współzależnych
3. Od jednostek stowarzyszonych
4. Od pozostałych jednostek
VIII. Wynik na operacjach finansowych
1. Papierami wartościowymi i innymi instrumentami finansowymi
2. Pozostałych
IX. Wynik z pozycji wymiany
X. Wynik na działalności bankowej
XI. Pozostałe przychody operacyjne
XII. Pozostałe koszty operacyjne
XIII. Koszty działania banku
1. Wynagrodzenia
2. Ubezpieczenia i inne świadczenia
3. Inne
XIV. Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
XV. Odpisy na rezerwy i aktualizacja wartości
1. Odpisy na rezerwy celowe i na ogólne ryzyko bankowe
2. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
XVI. Rozwiązanie rezerw i aktualizacja wartości
1. Rozwiązanie rezerw celowych i rezerw na ogólne ryzyko bankowe
2. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
XVII. Różnica wartości rezerw i aktualizacji (XV- XVI)
XVIII. Wynik na działalności operacyjnej
XIX. Wynik na operacjach nadzwyczajnych
1. Zyski nadzwyczajne
2. Straty nadzwyczajne
XX. Zysk (strata) brutto
XXI. Podatek dochodowy
XXII. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku (zwiększenie straty)
XXIII. Zysk (strata) netto
ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
ZMIANY W KAPITALE WŁASNYM
I. Kapitał własny na początek okresu (BO)
- korekty błędów podstawowych
I. a. Kapitał własny na początek okresu (BO), po korektach
1. Kapitał (fundusz) podstawowy na początek okresu
1.1. Zmiany kapitału (funduszu) podstawowego
a) zwiększenia (z tytułu)
- emisji akcji
...
b) zmniejszenia (z tytułu)
a) umorzenia akcji
...
1.2. Kapitał (fundusz) podstawowy na koniec okresu
2. Należne wpłaty na poczet kapitału podstawowego na początek okresu
2.1. Zmiana należnych wpłat na poczet kapitału podstawowego
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
2.2. Należne wpłaty na poczet kapitału podstawowego na koniec okresu
3. Akcje własne do umorzenia na początek okresu
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
3.1. Akcje własne do umorzenia na koniec okresu
4. Kapitał (fundusz) zapasowy na początek okresu
4.1. Zmiany kapitału (funduszu) zapasowego
a) zwiększenia (z tytułu)
- emisji akcji powyżej wartości nominalnej
- podziału zysku (ustawowo)
- podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)
...
b) zmniejszenia (z tytułu)
- pokrycia straty
...
4.2. Kapitał (fundusz) zapasowy na koniec okresu
5. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na początek okresu
5.1. Zmiany kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- zbycia lub likwidacji środków trwałych
...
5.2. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu
6. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na początek okresu
6.1. Zmiany funduszu ogólnego ryzyka bankowego
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
6.2. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na koniec okresu
7. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na początek okresu
7.1. Zmiany pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych
a) zwiększenia (z tytułu)
...
b) zmniejszenia (z tytułu)
...
7.2. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na koniec okresu
8. Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu
8.1. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
8.2. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
8.3. Zmiana zysku z lat ubiegłych
a) zwiększenie (z tytułu)
- podziału zysku z lat ubiegłych
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
8.4. Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu
8.5. Strata z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
8.6. Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
8.7. Zmiana straty z lat ubiegłych
a) zwiększenie (z tytułu)
- przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
8.8. Strata z lat ubiegłych na koniec okresu
8.9. Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu
9. Wynik netto
a) zysk netto
b) strata netto
II. Kapitał własny na koniec okresu (BZ )
III. Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku (pokrycia
straty)
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(metoda bezpośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Wpływy
1. Odsetki
2. Prowizje
3. Inne wpływy operacyjne
II. Wydatki
1. Odsetki
2. Prowizje
3. Wynagrodzenia
4. Ubezpieczenia i inne świadczenia
5. Inne koszty działania banku
6. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym
7. Inne wydatki operacyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Zbycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych (w tym również handlowych) i innych aktywów finansowych
5. Zbycie akcji własnych
6. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
7. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Nabycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)
5. Nabycie akcji własnych do zbycia
6. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
7. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Zaciągnięcie długoterminowych kredytów od innych banków
2. Zaciągnięcie długoterminowych pożyczek od innych niż banki instytucji
finansowych
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych dla innych instytucji finansowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Zwiększenie stanu zobowiązań jednostek podporządkowanych
6. Wpływy netto z emisji akcji i dopłat do kapitału
7. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Spłaty długoterminowych kredytów na rzecz innych banków
2. Spłaty długoterminowych pożyczek na rzecz innych niż banki instytucji
finansowych
3. Wykup dłużnych papierów wartościowych od innych instytucji finansowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
6. Zmniejszenie stanu zobowiązań jednostek podporządkowanych
7. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
8. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
9. Umorzenie akcji własnych
10. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E.1. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych
E.2. w tym zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych od
walut obcych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D+/-E.2.), w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
(metoda pośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto
II. Korekty razem:
1. Amortyzacja
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5. Zmiana stanu rezerw
6. Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych
7. Zmiana stanu należności od sektora finansowego
8. Zmiana stanu należności od sektora niefinansowego i sektora budżetowego
9. Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z
otrzymanym przyrzeczeniem odkupu
10. Zmiana stanu udziałów lub akcji, pozostałych papierów wartościowych i
innych aktywów finansowych (handlowych)
11. Zmiana stanu zobowiązań wobec sektora finansowego
12. Zmiana stanu zobowiązań wobec sektora niefinansowego i sektora
budżetowego
13. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
14. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu papierów wartościowych
15. Zmiana stanu innych zobowiązań
16. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
17. Zmiana stanu przychodów przyszłych okresów i zastrzeżonych
18. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Zbycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)
5. Zbycie akcji własnych
6. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
7. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Nabycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)
5. Nabycie akcji własnych do zbycia
6. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
7. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Zaciągnięcie długoterminowych kredytów od innych banków
2. Zaciągnięcie długoterminowych pożyczek od innych niż banki instytucji
finansowych
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych dla innych instytucji finansowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych
6. Wpływy netto z emisji akcji i dopłat do kapitału
7. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Spłaty długoterminowych kredytów na rzecz innych banków
2. Spłaty długoterminowych pożyczek na rzecz innych niż banki instytucji
finansowych
3. Wykup dłużnych papierów wartościowych od innych instytucji finansowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
6. Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych
7. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
8. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
9. Umorzenie akcji własnych
10. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E.1. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych
E.2. w tym zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych od
walut obcych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D+/-E.2.), w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA
powinny obejmować zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie
art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. a ustawy.
Załącznik nr 3
Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art.
45 ustawy, dla zakładów ubezpieczeń
WSTĘP
powinien obejmować zakres informacji określony w przepisach wydanych na
podstawie art. 81 ust. 2 pkt 6 ustawy
BILANS
Aktywa
A. Wartości niematerialne i prawne, w tym:
- wartość firmy
B. Lokaty
I. Nieruchomości
II. Lokaty w jednostkach powiązanych
1. Udziały i akcje
2. Pożyczki udzielone i dłużne papiery wartościowe
3. Pozostałe lokaty
III. Inne lokaty finansowe
1. Inne akcje, udziały i papiery wartościowe o zmiennej kwocie dochodu
oraz jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne w funduszach
inwestycyjnych (powierniczych)
2. Dłużne papiery wartościowe i inne papiery wartościowe o stałej kwocie
dochodu
3. Udziały we wspólnych przedsięwzięciach lokacyjnych
4. Pożyczki hipoteczne
5. Pozostałe pożyczki
6. Lokaty terminowe w instytucjach finansowych
7. Pozostałe lokaty
IV. Depozyty od cedentów
C. Lokaty funduszy ubezpieczeń na życie gdy ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający
D. Należności
I. Należności z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich
1. Od ubezpieczających, w tym:
1.1. Od jednostek powiązanych
1.2. Od pozostałych jednostek
2. Od pośredników ubezpieczeniowych, w tym:
2.1. Od jednostek powiązanych
2.2. Od pozostałych jednostek
II. Należności z tytułu reasekuracji
1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek
III. Pozostałe należności
1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek
E. Inne składniki aktywów
I. Rzeczowe składniki aktywów
II. Środki pieniężne
III. Akcje własne do zbycia
IV. Pozostałe składniki aktywów
F. Rozliczenia międzyokresowe
I. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
II. Aktywowane koszty akwizycji
III. Zarachowane odsetki i czynsze
IV. Inne rozliczenia międzyokresowe
Aktywa razem
Pasywa
A. Kapitał własny
I. Kapitał podstawowy
II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)
III. Akcje własne do umorzenia(wielkość ujemna)
IV. Kapitał zapasowy, w tym:
- ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
V. Kapitał z aktualizacji wyceny
VI. Pozostałe kapitały rezerwowe
VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
VIII. Zysk (strata) netto
B. Zobowiązania podporządkowane
C. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
I. Rezerwa składek i rezerwa na ryzyka niewygasłe
1. Rezerwa brutto
2. Udział reasekuratorów
II. Rezerwa w dziale ubezpieczeń na życie
1. Rezerwy brutto
2. Udział reasekuratorów
III. Rezerwa na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia
1. Rezerwa brutto
2. Udział reasekuratorów
IV. Rezerwa na premie i rabaty (bonifikaty) dla ubezpieczonych
1. Rezerwa brutto
2. Udział reasekuratorów
V. Rezerwa na wyrównanie szkodowości (ryzyka)
1. Rezerwa brutto
2. Udział reasekuratorów
VI. Pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe określone w statucie
1. Rezerwy brutto
2. Udział reasekuratorów
D. Rezerwa w dziale ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne)
ponosi ubezpieczający
1. Rezerwa brutto
2. Udział reasekuratorów
E. Inne rezerwy
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Pozostałe rezerwy
F. Depozyty reasekuratorów
G. Zobowiązania
I. Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich
1. Wobec ubezpieczających
1.1. Wobec jednostek powiązanych
1.2. Wobec pozostałych jednostek
2. Wobec pośredników ubezpieczeniowych
2.1. Wobec jednostek powiązanych
2.2. Wobec pozostałych jednostek
II. Zobowiązania z tytułu reasekuracji
1. Wobec jednostek powiązanych
2. Wobec pozostałych jednostek
III. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
IV. Zobowiązania wobec instytucji finansowych
V. Pozostałe zobowiązania
1. Wobec jednostek powiązanych
2. Wobec pozostałych jednostek
VI. Fundusze specjalne
H. Rozliczenia międzyokresowe
1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów
2. Ujemna wartość firmy
3. Przychody przyszłych okresów
Pasywa razem
Wysokość marginesu wypłacalności i środków własnych stanowiących jego pokrycie
Wysokość funduszu ubezpieczeniowego i wysokość lokat środków stanowiących jego
pokrycie
TECHNICZNY RACHUNEK UBEZPIECZEŃ MAJATKOWYCH I OSOBOWYCH
I. Składki
1. Składki przypisane
2. Udział reasekuratorów w składkach przypisanych
3. Zmiana stanu rezerwy składki i rezerwy na ryzyko niewygasłe brutto
4. Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerwy składki
II. Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym
III. Odszkodowania i świadczenia
1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone
1.1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto
1.2. Udział reasekuratorów
2. Zmiana stanu rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia na
udziale własnym
2.1. Zmiana stanu rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia
brutto
2.2. Udział reasekuratorów
IV. Zmiany stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
V. Premie i rabaty dla ubezpieczonych na udziale własnym, łącznie ze zmianą
stanu rezerw
VI. Koszty działalności ubezpieczeniowej
1. Koszty akwizycji
2. Koszty administracyjne
3. Prowizje reasekuracyjne i udziały w zyskach reasekuratorów
VII. Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym
VIII. Zmiany stanu rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka)
IX. Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych
TECHNICZNY RACHUNEK UBEZPIECZEŃ NA ŻYCIE
I. Składki
1. Składki przypisane
2. Udział reasekuratorów w składkach przypisanych
3. Zmiana stanu rezerwy składki i rezerwy na ryzyko niewygasłe brutto
4. Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerwy składki
II. Przychody z lokat
1. Przychody z lokat w nieruchomości
2. Przychody z lokat w jednostkach powiązanych
2.1. Z udziałów i akcji
2.2. Z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych
3. Przychody z lokat w pozostałych jednostkach
3.1. Z udziałów i akcji
3.2. Z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych
4. Przychody z innych lokat finansowych
5. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat
6. Wynik dodatni ze zbycia lokat
III. Niezrealizowane zyski z lokat
IV. Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym
V. Odszkodowania i świadczenia
1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone
1.1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto
1.2. Udział reasekuratorów
2. Zmiana stanu rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia na
udziale własnym
2.1. Zmiana stanu rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia
brutto
2.2. Udział reasekuratorów
VI. Zmiany stanu innych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
1. Zmiana stanu rezerwy w ubezpieczeniach na życie na udziale własnym
1.1. Zmiana stanu rezerwy w ubezpieczeniach na życie brutto
1.2. Udział reasekuratorów
2. Zmiana stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
przewidzianych w statucie na udziale własnym
VII. Premie i rabaty dla ubezpieczonych na udziale własnym, łącznie ze zmianą
stanu rezerw
VIII. Koszty działalności ubezpieczeniowej
1. Koszty akwizycji
2. Koszty administracyjne
3. Prowizje reasekuracyjne i udziały w zyskach reasekuratorów
IX. Koszty działalności lokacyjnej
1. Koszty lokat w nieruchomości
2. Koszty lokat w jednostkach powiązanych
3. Koszty lokat w pozostałych jednostkach
4. Koszty innych lokat finansowych
5. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat
6. Wynik ujemny ze zbycia lokat
X. Niezrealizowane straty z lokat
XI. Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym
XII. Przeniesienie przychodów z lokat w części zarachowanej na przychody
ogólnego rachunku zysków i strat
XIII. Wynik techniczny ubezpieczeń na życie
OGÓLNY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
I. Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych albo ubezpieczeń na
życie
II. Przychody z lokat
1. Przychody z lokat w nieruchomości
2. Przychody z lokat w jednostkach powiązanych
2.1. Z udziałów i akcji
2.2. Z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych
3. Przychody z lokat w pozostałych jednostkach
3.1. Z udziałów i akcji
3.2. Z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych
4. Przychody z innych lokat finansowych
5. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat
6. Wynik dodatni ze zbycia lokat
III. Przeniesienie przychodów z lokat w części nie zarachowanej na przychody
technicznego rachunku ubezpieczeń na życie
IV. Koszty działalności lokacyjnej
1. Koszty lokat w nieruchomościach
2. Koszty lokat w jednostkach powiązanych
3. Koszty lokat w pozostałych jednostkach
4. Koszty innych lokat finansowych
5. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat
6. Wynik ujemny ze zbycia lokat
V. Pozostałe przychody operacyjne
VI. Pozostałe koszty operacyjne
VII. Zysk (strata) na działalności operacyjnej
VIII. Zyski nadzwyczajne
IX. Straty nadzwyczajne
X. Zysk (strata) brutto
XI. Podatek dochodowy
XII. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
XIII. Zysk (strata) netto
ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
ZMIANY W KAPITALE WŁASNYM
I. Kapitał własny na początek okresu (BO)
- korekty błędów podstawowych
I.a. Kapitał własny na początek okresu (BO), po korektach
1.1. Zmiany kapitału podstawowego
a) zwiększenia (z tytułu)
- emisji akcji
...
b) zmniejszenia (z tytułu)
a) umorzenia akcji
...
1.2. Kapitał podstawowy na koniec okresu
2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na początek okresu
2.1. Zmiana należnych wpłat na kapitał podstawowy
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
2.2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na koniec okresu
3. Akcje własne do umorzenia na początek okresu
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
3.1. Akcje własne do umorzenia na koniec okresu
4. Kapitał zapasowy na początek okresu
4.1. Zmiany kapitału zapasowego
a) zwiększenie (z tytułu)
- emisji akcji powyżej wartości nominalnej
- z podziału zysku (ustawowo)
- z podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- pokrycia straty
...
4.2. Kapitał zapasowy na koniec okresu
5. Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
5.1. Zmiany kapitału z aktualizacji wyceny
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- zbycia środków trwałych
...
5.2. Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
6. Pozostałe kapitały rezerwowe na początek okresu
6.1. Zmiany pozostałych kapitałów rezerwowych
a) zwiększenie (z tytułu)
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
6.2. Pozostałe kapitały rezerwowe na koniec okresu
7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu
7.1. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
7.2. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- podziału zysku z lat ubiegłych
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
7.3. Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu
7.4. Strata z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
7.5. Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia
...
b) zmniejszenie (z tytułu)
...
7.6. Strata z lat ubiegłych na koniec okresu
7.7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu
8. Wynik netto
a) zysk netto
b) strata netto
II. Kapitał własny na koniec okresu (BZ)
III. Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku (pokrycia
straty)
RACHUNEK PRZEPŁYWóW PIENIEŻNYCH
(metoda bezpośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Wpływy
1. Wpływy z tytułu składek
2. Wpłaty reasekuratorów z tytułu udziału w odszkodowaniach
3. Wpływy z tytułu regresów
4. Wpływy z tytułu odsetek od rachunków bankowych
5. Wpływy z tytułu czynności komisarza awaryjnego
6. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych i rzeczowych składników
aktywów trwałych
7. Inne wpływy operacyjne
II. Wydatki
1. Składki zapłacone z tytułu reasekuracji
2. Odszkodowania i świadczenia wypłacone
3. Wydatki z tytułu prowizji
4. Wynagrodzenia
5. Ubezpieczenia i inne świadczenia na rzecz pracowników
6. Wydatki z tytułu reprezentacji i reklamy
7. Inne wydatki o charakterze administracyjnym
8. Wydatki z tytułu czynności komisarza awaryjnego
9. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym
10. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych i rzeczowych składników
aktywów trwałych
11. Inne wydatki operacyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)
B. Przepływy z działalności lokacyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie nieruchomości
2. Zbycie udziałów i akcji w jednostkach powiązanych
3. Zbycie udziałów i akcji w pozostałych jednostkach
4. Likwidacja lokat terminowych
5. Zbycie pozostałych lokat
6. Wpływy z nieruchomości
7. Odsetki otrzymane
8. Dywidendy otrzymane
9. Inne wpływy z lokat
II. Wydatki
1. Nabycie nieruchomości
2. Nabycie udziałów i akcji w jednostkach powiązanych
3. Nabycie udziałów i akcji w pozostałych jednostkach
4. Wydatki na lokaty terminowe
5. Nabycie pozostałych lokat
6. Wydatki na utrzymanie nieruchomości
7. Inne wydatki na lokaty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności lokacyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Emisja akcji, wpłaty na poczet kapitału podstawowego oraz dopłaty
2. Kredyty, pożyczki oraz emisja dłużnych papierów wartościowych
3. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Dywidendy
2. Inne, niż wypłata dywidend, wydatki z tytułu podziału zysku
3. Umorzenie akcji własnych
4. Spłata kredytów, pożyczek oraz wykup dłużnych papierów wartościowych
5. Odsetki od kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych dłużnych papierów
wartościowych
6. Pozostałe wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E.1. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych
E.2. w tym zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych od
walut obcych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D+/-E.2.), w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA
powinny obejmować zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie
art. 81 ust. 2 pkt 6 ustawy.