P r o j e k t


                                                                              
                                                                              
                                    USTAWA
                          z dnia ...................
                                       
                    o podatku od czynności cywilnoprawnych
                                      
 
                                  Rozdział 1
                            Przedmiot opodatkowania
                                       
                                    Art. 1.
1. Podatkowi podlegają:
   1) następujące czynności cywilnoprawne:
     a) umowy sprzedaży oraz zmiany rzeczy i praw majątkowych,
     b) umowy pożyczki,
     c) umowy poręczenia,
     d) umowy darowizny - części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego
        długów i ciężarów albo zobowiązań na rzecz zbywcy lub osób trzecich,
     e) umowy dożywocia oraz odpłatnego ustanowienia renty,
     f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w
        części dotyczącej spłat lub dopłat,
     g) umowy majątkowe małżeńskie,
     h) ustanowienie hipoteki,
     i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz
        odpłatnej służebności,
     j) umowy depozytu nieprawidłowego,
     k) umowy spółki,
   2) zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie
      podstawy obliczenia tego podatku,
   3) orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody przed tymi
      sądami, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności
      cywilnoprawne wymienione w pkt 1.
2. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o czynnościach cywilnoprawnych,
  przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania
  określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.
3. W przypadku umowy spółki, za zmianę umowy uważa się:
   1) przy spółce cywilnej lub jawnej - podwyższenie wniesionego do spółki
      wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie odrębnego majątku spółki,
   2) przy spółce komandytowej - wniesienie lub podwyższenie wniesionego do
      spółki wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki,
   3) przy spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej - wniesienie
      lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje
      zwiększenie kapitału zakładowego (akcyjnego),
   4) dopłaty, pożyczki udzielane spółce przez wspólników (akcjonariuszy) oraz
      wniesienie przez wspólnika (akcjonariusza) do spółki rzeczy lub praw
      majątkowych do nieodpłatnego używania,
   5) przekształcenie spółki, w wyniku którego następuje zmiana jej formy
      organizacyjno-prawnej.
4. Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:
   1) rzeczy znajdujące się w kraju lub prawa majątkowego wykonywane w kraju,
   2) rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za
      granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w
      kraju i czynność cywilnoprawna została dokonana w kraju.
   
                                    Art. 2.
Nie podlegają podatkowi:
   1) czynności cywilnoprawne w sprawach:
     a) alimentacyjnych, opieki, kurateli i przysposobienia,
     b) ubezpieczenia społecznego, ubezpieczenia zdrowotnego, opieki
       społecznej, ulg określonych w przepisach szczególnych dla żołnierzy
       niezawodowych i osób spełniających zastępczo obowiązek służby
       wojskowej oraz ich rodzin, a także uprawnień dla osób
       niepełnosprawnych i osób objętych przepisami o szczególnych
       uprawnieniach dla kombatantów,
     c) wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów do Sejmu, Senatu
       i organów samorządu terytorialnego oraz referendum,
     d) powszechnego obowiązku obrony,
     e) zatrudnienia, świadczeń socjalnych i wynagrodzeń za pracę,
     f) nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia,
     g) załatwianych na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami lub
       przepisów o autostradach płatnych,
   2) umowy sprzedaży albo zmiany nieruchomości lub prawa użytkowania
     wieczystego na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska,
   3) umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym,
   4) czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu
     dokonania tej czynności na podstawie odrębnych przepisów jest
     opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona od tego
     podatku.
   
                                  Rozdział 2
                              Obowiązek podatkowy
                                       
                                    Art. 3.
1. Obowiązek podatkowy powstaje, z zastrzeżeniem ust. 2:
   1) od przedmiotów określonych w art. 1 ust. 1 pkt 1 i 2 - z chwilą
     dokonania czynności cywilnoprawnej, a w przypadku gdy płatnikami są
     nabywcy rzeczy przeznaczonych do przerobu lub odprzedaży - z chwilą
     wypłacenia należności,
   2) od przedmiotów określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3 - z chwilą
     uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego
     lub zawarcia ugody przed sądem.
2. Jeżeli zawarcie umowy przenoszącej własność następuje w wykonaniu
  zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do
  przeniesienia własności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia
  umowy przenoszącej własność.

                                    Art. 4.
Jeżeli podatek od czynności cywilnoprawnej nie został zapłacony w okresie
pięciu lat od końca roku, w którym czynności dokonano, a którakolwiek ze stron
po upływie tego terminu powołuje się przed organami podatkowymi lub organami
kontroli skarbowej na okoliczność jej dokonania, obowiązek podatkowy powstaje
ponownie z chwilą powołania się na tę czynność.
                                       
                                    Art. 5.
1. Obowiązek zapłaty podatku ciąży solidarnie na osobach fizycznych, osobach
  prawnych i jednostkach organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, z
  zastrzeżeniem ust. 2.
2. Jeżeli jedną ze stron czynności cywilnoprawnej jest osoba fizyczna, osoba
  prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej zwolniona
  od podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek zapłaty podatku ciąży
  solidarnie na pozostałych stronach tej czynności.

                                  Rozdział 3
                 Podstawa opodatkowania oraz wysokość podatku
                                       
                                    Art. 6.
1. Podstawę opodatkowania stanowi:
   1) przy umowie sprzedaży:
     a) rzeczy ruchomych nabywanych do przerobu lub odprzedaży - cena
       sprzedaży,
     b) dokonywanej przez osoby zagraniczne na podstawie zezwolenia
       dewizowego " cena określona w zezwoleniu,
   2) przy umowie zamiany:
     a) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub
       spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na taki
       lokal lub prawo do lokalu - różnica wartości zamienianych lokali lub
       praw do lokali,
     b) w pozostałych przypadkach - wartość rzeczy lub prawa majątkowego, od
       którego przypada wyższy podatek,
   3) przy umowie darowizny - wartość długów i ciężarów albo zobowiązań
     przejętych przez obdarowanego,
   4) przy umowie dożywocia - wartość nieruchomości lub prawa użytkowania
     wieczystego,
   5) przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku - wartość
     rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we
     współwłasności lub spadku,
   6) przy ustanowieniu odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego,
     oraz odpłatnej służebności - wartość świadczeń użytkownika bądź osoby, na
     rzecz której ustanowiono służebność, za czas, na jaki prawa te zostały
     ustanowione,
   7) przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - kwota lub
     wartość pożyczki albo depozytu,
   8) przy umowie spółki:
     a) przy zawarciu umowy - wartość wkładów w przypadku spółki cywilnej,
       jawnej lub komandytowej albo wartość kapitału zakładowego (akcyjnego),
     b) przy podwyższeniu kapitału - wartość wkładów, udziałów, akcji
       podwyższających wartość majątku spółki albo kapitał zakładowy
       (akcyjny),
     c) przy dopłatach - wartość dopłat,
     d) przy pożyczce wspólnika (akcjonariusza) na rzecz spółki - kwota lub
       wartość pożyczki,
     e) przy wniesieniu do spółki rzeczy lub praw majątkowych do
       nieodpłatnego używania - roczna wartość nieodpłatnego używania, którą
       przyjmuje się w wysokości 4% wartości rzeczy lub prawa majątkowego
       oddanego do nieodpłatnego używania,
   9) przy umowie renty - skapitalizowana wartość renty, ustalana według zasad
     przewidzianych w przepisach o podatku od spadków i darowizn,
  10) przy ustanowieniu hipoteki - kwota zabezpieczonej wierzytelności,
  11) przy pozostałych czynnościach cywilnoprawnych " wartość przedmiotu
     czynności cywilnoprawnej.
2. Wartość przedmiotu czynności cywilnoprawnej określa się na podstawie
  przeciętnych cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w obrocie
  rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia
  zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia
  dokonania tej czynności, bez odliczenia długów i ciężarów.
3. Jeżeli strony czynności cywilnoprawnej nie określiły wartości przedmiotu
  tej czynności lub wartość określona przez strony nie odpowiada, według oceny
  organu podatkowego, jej wartości rynkowej, organ ten wezwie strony do jej
  określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni
  od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej,
  wstępnej oceny.
4. Jeżeli strony, pomimo wezwania, o którym mowa w ust. 3, nie określiły
  wartości lub podały wartość nie odpowiadającą wartości rynkowej, organ
  podatkowy dokona jej określenia na podstawie opinii biegłego. Jeżeli wartość
  określona w ten sposób przekroczy o 33% wartość podaną przez strony, koszty
  opinii ponoszą solidarnie strony czynności cywilnoprawnej.
5. Jeżeli z treści czynności cywilnoprawnych, wymienionych w ust. 1 pkt 6,
  wynika prawo żądania świadczeń, które nie mogą być oznaczone pod względem
  wielkości w chwili zawierania umowy, podstawę obliczenia podatku ustala się
  w miarę wykonywania świadczeń. Organ podatkowy może jednak, za zgodą stron,
  przyjąć za podstawę obliczenia podatku prawdopodobną sumę wszystkich
  świadczeń za czas trwania czynności.
6. Jeżeli umowy, o których mowa w ust. 1 pkt 6 oraz pkt 8 lit. a), zostały
  zawarte na czas nie określony, uważa się je za zawarte na 10 lat.
7. W razie zmiany umów wymienionych w ust. 1 pkt 6, podstawę opodatkowania
  stanowi:
   1) przy przedłużeniu umowy - wartość świadczeń ustalona według zasad
     przewidzianych w ust. 1 pkt 6 oraz ust. 5 i 6,
   2) przy podwyższeniu wartości świadczeń - różnica wartości świadczeń według
     zasad przewidzianych w ust. 1 pkt 6 oraz w ust. 5 i 6.
   
                                    Art. 7.
1. Stawki podatku wynoszą:
   1) od czynności cywilnoprawnych, których przedmiotem jest:
     a) nieruchomość lub prawo użytkowania wieczystego, własnościowe
       spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do
       lokalu użytkowego, wynikające z przepisów prawa spółdzielczego: prawo
       do domu jednorodzinnego i prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym,
       oraz rzecz ruchoma                      2%,
     b) innych prawo majątkowe                 1%,
   2) od umowy poręczenia                    7 zł,
   3) od ustanowienia hipoteki:
     a) na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - od kwoty
       zabezpieczonej wierzytelności         0,1%,
     b) na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości
       nieustalonej                         19 zł,
   4) od umowy majątkowej małżeńskiej       38 zł,
   5) od umowy spółki:
     a) od wkładów do odrębnego majątku spółki, kapitału zakładowego
       (akcyjnego),
     b) od podwyższenia wkładów do odrębnego majątku spółki albo kapitału
       zakładowego (akcyjnego),
     c) od pożyczek i dopłat,
     - których łączna wartość wynosi:
       do 20.000 zł                               1%
       od 20.000 zł                  200 zł + 0,5% nadwyżki
       do 30.000 zł                  powyżej 20.0000 zł
       powyżej 30.000 zł             250 zł + 0,1% nadwyżki
                       
     d) od nieodpłatnego używania wniesionych do spółki rzeczy lub praw
       majątkowych                             1%.
2. Podatek obliczony w sposób podany w tabeli zamieszczonej w ust. 1 pkt 5
  pomniejsza się o podatek zapłacony uprzednio przed powiększeniem majątku
  odrębnego spółki lub kapitału zakładowego (akcyjnego), a ponadto o podatek
  przypadający od podmiotów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2-5.
3. Podatek pobiera się według stawki najwyższej:
   1) jeżeli strony czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło
     przeniesienie własności, nie wyodrębniły wartości rzeczy lub praw
     majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki - od łącznej
     wartości tych rzeczy lub praw,
   2) jeżeli przedmiotem umowy zamiany są rzeczy lub prawa majątkowe, co do
     których obowiązują różne stawki.
   
                                       
                                  Rozdział 4
                             Zwolnienia od podatku
                                       
                                    Art. 8.
1. Zwalnia się od podatku następujące strony czynności cywilnoprawnych:
   1) pod warunkiem wzajemności - państwa obce, ich przedstawicielstwa
     dyplomatyczne, urzędy konsularne i siły zbrojne, międzynarodowe
     organizacje i instytucje oraz ich oddziały i przedstawicielstwa,
     korzystające na podstawie ustaw. umów lub powszechnie uznanych zwyczajów
     międzynarodowych z przywilejów, immunitetów, a także członków ich
     personelu i inne osoby zrównane z nimi, jeżeli nie są one obywatelami
     polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej
     Polskiej,
   2) jednostki budżetowe,
   3) osoby prawne, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-
     techniczna, oświatowa, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu,
     kultu religijnego, dobroczynności, obrony narodowej, ochrony środowiska,
     ochrony konsumentów, ochrony zdrowia i opieki społecznej, rehabilitacji
     zawodowej i społecznej osób niezdolnych do pracy, jeżeli w całym roku
     podatkowym poprzedzającym rok, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku
     od czynności cywilnoprawnych, ich dochody korzystały z całkowitego
     zwolnienia od podatku dochodowego oraz pod warunkiem, że przedmiotem
     nabycia nie jest składnik przedsiębiorstwa, prowadzonego przez te osoby,
     lub że nabycia dokonano nie dla takiego przedsiębiorstwa; zwolnienie nie
     dotyczy przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni i ich związków oraz
     spółek,
   4) jednostki samorządu terytorialnego,
   5) Skarb Państwa,
   6) osoby zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i
     społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do znacznego lub
     umiarkowanego stopnia niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia
     oraz osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami
     narządów ruchu - nabywające na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny,
     wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe.
2. Jeżeli jedna ze stron czynności cywilnoprawnej jest zwolniona od podatku,
  stawki określone w art. 7 ust. 1 pkt 1 - obniża się o 50%.

                                    Art. 9.
Zwalnia się od podatku następujące czynności cywilnoprawne:
1) sprzedaż walut obcych,
2) przeniesienie własności nieruchomości, z wyjątkiem budynków mieszkalnych
  lub ich części, znajdujących się na obszarze miast, w drodze umów:
   a) sprzedaży,
   b) dożywocia,
   c) o dział spadku,
   d) o zniesienie współwłasności,
   e) darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i
     ciężarów albo zobowiązań na rzecz zbywcy lub osób trzecich,
   f) zamiany - do wysokości wartości rynkowej nieruchomości,
   g) renty,
   - pod warunkiem, że nabywana nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub
     utworzy z nieruchomością nabywcy gospodarstwo rolne albo wejdzie w skład
     gospodarstwa rolnego nabywcy w rozumieniu przepisów o podatku rolnym,
3) sprzedaż nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego
  własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przepisów
  prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w
  małym domu mieszkalnym, jeżeli nabywcą jest były właściciel (wieczysty
  użytkownik):
   a) nieruchomości wywłaszczonej, któremu nie została przyznana nieruchomość
     zamienna lecz przyznano odszkodowanie,
   b) nieruchomości sprzedanej na cele publiczne określone w przepisach o
     gospodarce nieruchomościami, który w razie wywłaszczenia spełniałby
     warunki do nadania nieruchomości zamiennej,
   c) nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, wykupionych na
     podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska
   - w wysokości kwoty otrzymanego odszkodowania (uzyskanej ceny), pod
     warunkiem, że nabycie nastąpiło w ciągu 5 lat od daty otrzymania
     odszkodowania (zapłaty),
4) sprzedaż budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego
  stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do
  lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego:
  prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym,
  jeżeli następuje ona:
   a) w wykonaniu lub w związku z wielostronną umową o zamianie budynku lub
     prawa do lokalu,
   b) w celu uzyskania w zamian spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
     albo budynku mieszkalnego lub jego części, zajmowanego przez nabywcę na
     podstawie umowy najmu, określonej w przepisach o najmie lokali
     mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych,
5) zamianę lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość,
  spółdzielczych własnościowych praw do lokalu mieszkalnego oraz wynikających
  z przepisów prawa spółdzielczego: praw do domu jednorodzinnego lub praw do
  lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli stronami umowy są osoby zaliczone do
  I grupy podatkowej zgodnie z przepisami o podatku od spadków i darowizn,
6) sprzedaż rzeczy ruchomych, jeżeli podstawa opodatkowania nie przekracza
  500 zł,
7) sprzedaż bonów i obligacji skarbowych,
8) sprzedaż bonów pieniężnych Narodowego Banku Polskiego,
9) sprzedaż papierów wartościowych domom maklerskim i bankom prowadzącym
  działalność maklerską oraz sprzedaż papierów wartościowych dokonywaną za
  pośrednictwem domów maklerskich lub banków prowadzących działalność
  maklerską,
10) pożyczki udzielane:
   a) przez przedsiębiorców nie mających w kraju siedziby lub zarządu,
     prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania
     pożyczek,
   b) osobom prawnym, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 3, pod warunkiem, że
     zachodzą przesłanki przewidziane w tym przepisie,
   c) na podstawie umowy zawartej między osobami zaliczonymi do I grupy
     podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn - do
     wysokości kwoty nie podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem,
   d) innym osobom, niż wymienione w lit. c), jeżeli łączna kwota lub wartość
     tych pożyczek udzielonych tej samej osobie nie przekracza w ciągu roku
     500 zł,
   e) z kas lub funduszów zakładowych, funduszów związków zawodowych,
     pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych, spółdzielczych kas
     oszczędnościowo-kredytowych, koleżeńskich kas oszczędnościowo-
     pożyczkowych działających w wojsku oraz z zakładowego funduszu świadczeń
     socjalnych, a także utworzonych na podstawie odrębnych przepisów innych
     funduszów celowych,
11) umowy spółki:
   a) w części dotyczącej kapitału, jego podwyższenia, dopłat, pożyczek
     udzielanych spółce przez wspólnika (akcjonariusza) oraz nieodpłatnego
     używania rzeczy lub praw majątkowych wniesionych do spółki przez osoby
     prawne określone w art. 8 ust. 1 pkt 3-5,
   b) jeżeli z umowy spółki wynika, że wyłącznym przedmiotem działalności
     spółki jest pozyskiwanie oraz produkcja materiałów budowlanych z
     miejscowych surowców,
12) poręczenia:
   a) na wekslach oraz na deklaracjach dołączonych do weksli,
   b) na zabezpieczenie pożyczek udzielanych przez pracownicze kasy zapomogowo-
     pożyczkowe, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, koleżeńskie kasy
     oszczędnościowo-pożyczkowe działające w wojsku oraz z zakładowego
     funduszu świadczeń socjalnych,
   c) w związku z obrotem z zagranicą (gwarancje),
   d) składane na skryptach dłużnych zabezpieczających pożyczki udzielane
     przez banki rolnikom, członkom spółdzielni zajmujących się produkcją
     rolną, pracownikom służby rolnej i leśnej, pracownikom państwowych
     przedsiębiorstw rolnych oraz osiedleńcom, jeżeli poręczycielem jest:
     - małżonek dłużnika - bez względu na kwotę pożyczki,
     - inna osoba - gdy kwota pożyczki nie przekracza w ciągu roku 500 zł,
   e) składane na skryptach dłużnych zabezpieczających pożyczki udzielane
     przez banki spółdzielniom produkcji rolnej, spółdzielniom kółek rolnych,
     zrzeszeniom branżowym rolników indywidualnych, jeżeli poręczycielem jest
     członek spółdzielni, kółka lub zespołu,
   f) na zabezpieczenie pożyczek i kredytów udzielanych z funduszów celowych,
   g) składane przez Skarb Państwa,
13) ustanowienie hipoteki:
   a) przymusowej,
   b) na morskich statkach handlowych i rybackich,
   c) na zabezpieczenie dotacji lub innych form pomocy finansowej, udzielanych
     organizacjom społecznym działającym w dziedzinie sportu i turystyki,
   d) na zabezpieczenie wierzytelności banków z tytułu kredytów udzielanych
     rolnikom indywidualnym lub zespołom rolników indywidualnych na
     budownictwo inwentarskie lub składowe, wraz z urządzeniami
     towarzyszącymi,
   e) na zabezpieczenie wierzytelności i długów spółdzielni mieszkaniowych,
   f) na zabezpieczenie pożyczek i kredytów udzielanych z funduszy celowych.
     
                                  Rozdział 5
                        Zapłata, pobór i zwrot podatku
                                       
                                   Art. 10.
1. Podatnik jest obowiązany sam obliczyć i wpłacić należny podatek, bez
  wezwania, właściwemu urzędowi skarbowemu, w terminie 14 dni od dnia
  powstania obowiązku podatkowego, składając równocześnie deklarację wraz z
  kopia umowy. Jeżeli podatek jest pobierany przez płatnika " płatnik jest
  obowiązany obliczyć i pobrać podatek z chwilą dokonania czynności
  cywilnoprawnych.
2. Płatnikami podatku są:
   1) notariusze - od dokonywanych przed nimi czynności cywilnoprawnych,
   2) nabywcy rzeczy - od umów sprzedaży, jeżeli nabywca kupuje te rzeczy do
     przerobu lub sprzedaży.
3. Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej lub
  wypłacenie należności od uprzedniego zapłacenia podatku.
4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
  rozporządzenia, szczegółowe zasady poboru podatku przez określenie: wzoru
  deklaracji, sposobu pobierania, zapłaty i zwrotu podatku oraz sposobu
  prowadzenia rejestrów tego podatku.
                                       
                                   Art. 11.
Płatnicy przekazują pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych na rachunek
urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę płatnika.

                                   Art. 12.
1. Podatek, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, podlega zwrotowi, jeżeli:
   1) czynność cywilnoprawna jest nieważna lub prawomocnym orzeczeniem sądu
     została stwierdzona jej nieważność albo uchylone zostały skutki prawne
     oświadczenia woli (nieważność względna),
   2) nie spełnił się warunek zawieszający, od którego uzależniono wykonanie
     czynności cywilnoprawnej,
   3) umowa spółki, w wyniku ostatecznej decyzji odmawiającej spółce wydania
     koncesji na podjęcie działalności gospodarczej, została rozwiązana,
2. Podatek nie podlega zwrotowi po upływie pięciu lat od końca roku, w którym
  został zapłacony.
3. Podatek nie podlega zwrotowi, jeżeli jego kwota nie przekracza 2,00 zł.

                                  Rozdział 6
                        Właściwość organów podatkowych
                                       
                                   Art. 12.
1. Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach podatku od czynności
  cywilnoprawnych ustala się następująco:
   1) od przeniesienia własności nieruchomości, własnościowego spółdzielczego
     prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego
     oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu
     jednorodzinnego i prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym lub prawa
     użytkowania wieczystego " według miejsca położenia nieruchomości,
   2) od czynności cywilnoprawnych dokonanych w kraju, dotyczących odpłatnego
     przeniesienia własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw
     majątkowych wykonywanych za granicą:
     a) jeżeli pobór podatku od czynności cywilnoprawnych następuje przez
       płatnika " według siedziby płatnika,
     b) w pozostałych przypadkach " według miejsca zamieszkania lub siedziby
       nabywcy,
   3) od czynności cywilnoprawnych dotyczących odpłatnego przeniesienia
     własności rzeczy lub praw majątkowych, innych niż wymienione w pkt 1 i 2:
     a) jeżeli pobór podatku od czynności cywilnoprawnych następuje przez
       płatnika " według siedziby płatnika,
     b) w pozostałych przypadkach według miejsca zamieszkania lub siedziby
       nabywcy, chyba że jedynie zbywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę
       w kraju " wówczas według miejsca zamieszkania lub siedziby zbywcy,
     c) w przypadku gdy żadna ze stron nie ma miejsca zamieszkania lub
       siedziby w kraju " według miejsca dokonania czynności,
   4) od pozostałych czynności cywilnoprawnych:
     a) jeżeli podatek jest pobierany przez płatnika " według siedziby
       płatnika,
     b) w pozostałych przypadkach " według miejsca zamieszkania lub siedziby
       jednej ze stron czynności cywilnoprawnej.
2. Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej organu podatkowego w
  sposób, o którym mowa w ust. 1, właściwym organem podatkowym jest II Urząd
  Skarbowy Warszawa Śródmieście.
3. W sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych od umów zamiany, których
  przedmiotem jest wyłącznie przeniesienie własności rzeczy lub praw
  wymienionych w ust. 1 pkt 1, organem właściwym do ustalenia wartości
  nieruchomości lub prawa jest organ właściwy ze względu na położenie
  nieruchomości, a do określenia wysokości podatku od czynności
  cywilnoprawnych - organ właściwy ze względu na położenie nieruchomości lub
  prawo, którego wartość jest wyższa.

                                  Rozdział 7
      Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
                                       
                                   Art. 14.
W ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego w latach 1999 i 2000 (Dz.U. Nr 150, poz. 983 i Nr 162, poz.
1119) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 3 w pkt 1 po lit. g) dodaje się lit. h) w brzmieniu:
   "h) od czynności cywilnoprawnych,";
2) w art. 16 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
     "1. Wpływy z podatku od czynności cywilnoprawnych odprowadzane na
       rachunek urzędu skarbowego są przekazywane:
         1) od czynności cywilnoprawnych, których przedmiotem jest
           nieruchomość, prawo użytkowania wieczystego, własnościowe
           spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do
           lokalu użytkowego oraz wynikające z przepisów prawa
           spółdzielczego: prawo do domu jednorodzinnego i prawo do lokalu w
           małym domu mieszkalnym " na rachunek budżetu gminy właściwej ze
           względu na miejsce położenia nieruchomości,
         2) od umowy spółki " na rachunek budżetu gminy, na obszarze której
           spółka ma siedzibę,
         3) od umów sprzedaży rzeczy ruchomych i pozostałych praw majątkowych
           " na rachunek budżetu gminy właściwej ze względu na miejsce
           zamieszkania lub siedzibę nabywcy, a jeżeli żadna ze stron nie ma
           miejsca zamieszkania lub siedziby w kraju " według miejsca
           dokonania czynności,
         4) od umowy sprzedaży przedsiębiorstwa albo jego części " na
           rachunek budżetu gminy, na obszarze której znajduje się siedziba
           jego przedsiębiorstwa, z zastrzeżeniem pkt 5,
         5) od umowy sprzedaży przedsiębiorstwa wielozakładowego " na
           rachunek budżetu gminy właściwej ze względu na miejsce położenia
           zakładu proporcjonalnie do wartości sprzedanego majątku,
         6) od pozostałych czynności cywilnoprawnych " na rachunek budżetu
           gminy, na obszarze której jest położony właściwy miejscowo urząd
           skarbowy.".

                                   Art. 15.
Do czynności cywilnoprawnych dokonanych przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy stosuje się przepisy obowiązujące w chwili dokonania czynności.

                                   Art. 16.
Jeżeli obowiązujące przepisy powołują się na przepisy o opłacie skarbowej w
zakresie dotyczącym czynności cywilnoprawnych opodatkowanych w niniejszej
ustawie, rozumie się przez to przepisy ustawy o podatku od czynności
cywilnoprawnych.

                                   Art. 17.
Ustawa wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.