P r o j e k t USTAWA z dnia 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego i gmin górniczych do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa określa zasady reformy górnictwa węgla kamiennego w latach 1998-2002 oraz instrumenty niezbędne dla osiągnięcia rentowności przez przedsiębiorstwa górnicze, w tym: 1) zasady restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw górniczych, 2) zasady likwidacji kopalni węgla kamiennego, 3) zasady restrukturyzacji zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych, 4) szczególne uprawnienia i zadania gmin górniczych, 5) źródła i zasady finansowania reformy, 6) zasady zarządzania w przedsiębiorstwach węglowych, 7) nadzór nad realizacją reformy. Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) zakładzie górniczym - należy przez to rozumieć służący wydobywaniu węgla kamiennego zakład górniczy w rozumieniu art. 6 pkt 7 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. Nr 27, poz. 96, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr 133, poz. 885), zwanej dalej "Prawem geologicznym i górniczym", 2) spółce węglowej - należy przez to rozumieć jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, prowadzącą wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji, albo która prowadzi lub prowadziła likwidację zakładu górniczego, 3) przedsiębiorstwie górniczym - należy przez to rozumieć: a) spółkę węglową, b) spółkę, w której akcje lub udziały Skarbu Państwa albo spółek węglowych lub przedsiębiorstw państwowych przekraczają 50% wartości kapitału akcyjnego lub zakładowego, prowadzącą wydobycie węgla kamiennego na podstawie koncesji, albo która prowadzi lub prowadziła likwidację zakładu górniczego, c) przedsiębiorstwo państwowe, wydobywające węgiel kamienny na podstawie koncesji albo które prowadzi lub prowadziło likwidację zakładu górniczego, 4) kopalni - należy przez to rozumieć wyodrębnioną jednostkę organizacyjną przedsiębiorstwa górniczego prowadzącą zakład górniczy, 5) przedsiębiorstwie robót górniczych - należy przez to rozumieć przedsiębiorcę prowadzącego roboty górnicze pod ziemią związane z budową, utrzymaniem lub likwidacją zakładu górniczego, 6) górnictwie - należy przez to rozumieć przedsiębiorstwa górnicze i przedsiębiorstwa robót górniczych, 7) opłatach i karach należnych gminie - należy przez to rozumieć należne gminie opłaty i kary, określone w: a) ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz.U. z 1994 r. Nr 49, poz. 196, z 1995 r. Nr 90, poz. 446, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, Nr 132, poz. 622 oraz z 1997 r. Nr 46, poz. 296, Nr 96, poz. 592, Nr 121, poz. 770 i Nr 133, poz. 885), b) ustawie z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz.U. Nr 38, poz. 230, z 1980 r. Nr 3, poz. 6, z 1983 r. Nr 44, poz. 201, z 1989 r. Nr 26, poz. 139 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i Nr 39, poz. 222, z 1991 r. Nr 32, poz. 131 i Nr 77, poz. 335, z 1993 r. Nr 40, poz. 183, z 1994 r. Nr 27, poz. 96, z 1995 r. Nr 47, poz. 243, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 47, poz. 299, Nr 88, poz. 554 i Nr 133, poz. 885), zwanej dalej "Prawem wodnym", c) Prawie geologicznym i górniczym, 8) pracowniku zatrudnionym pod ziemią oraz pracowniku zatrudnionym w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla - należy przez to rozumieć pracownika, z którym zawarto umowę o pracę na czas nieokreślony i który pracę pod ziemią lub w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla wykonywał w okresie trzech miesięcy przed objęciem go restrukturyzacją, jeżeli: a) posiada łącznie co najmniej pięcioletni staż pracy w: - przedsiębiorstwach górniczych lub spółkach prawa handlowego utworzonych przez te przedsiębiorstwa, - przedsiębiorstwach robót górniczych będących przedsiębiorstwami państwowymi lub spółkami prawa handlowego z udziałem Skarbu Państwa albo przedsiębiorstwa państwowego, - Przedsiębiorstwie Budowy Szybów S.A. w Bytomiu, b) był zatrudniony w dniu 31 grudnia 1997 r. w kopalni całkowicie likwidowanej, 9) gminie górniczej - należy przez to rozumieć gminę, na terenie której: a) prowadzona jest działalność objęta koncesją na wydobywanie węgla kamiennego i na rzecz której przedsiębiorstwo górnicze jest obowiązane uiszczać opłatę eksploatacyjną, b) zlokalizowany jest zakład górniczy lub jego część. Art. 3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz przedsiębiorstw górniczych, o których mowa w art. 2 pkt 3. Rozdział 2 Restrukturyzacja finansowa przedsiębiorstw górniczych. Art. 4. 1. Restrukturyzacji finansowej podlegają zobowiązania pieniężne przedsiębiorstw górniczych, zwane dalej "zobowiązaniami", wraz z odsetkami wobec: 1) budżetu państwa - z wyłączeniem zobowiązań z tytułu: a) podatku dochodowego od osób fizycznych, b) rat kredytów na budowę kopalń, poręczonych przez Ministra Finansów w imieniu Skarbu Państwa, 2) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - z tytułu należnych składek, 3) Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - z tytułu należnych wpłat, 4) Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej - z tytułu należnych opłat i kar, w części dotyczącej tych funduszy, 5) gminy - z tytułu opłat i kar należnych gminie. 2. Restrukturyzacja finansowa przedsiębiorstw górniczych może polegać na: 1) umorzeniu całości lub części ich zobowiązań, 2) odroczeniu terminu spłaty ich zobowiązań na określony czas, 3) rozłożeniu spłaty ich zobowiązań na raty, 4) zamianie podlegających spłacie zobowiązań na ich akcje i udziały, 5) zwolnieniu od obowiązku uiszczania bieżących opłat i kar. Art. 5. 1. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1-3, oraz zobowiązania wobec Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z tytułu opłat i kar za szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych, w części dotyczącej odprowadzania zasolonych wód kopalnianych do wód, określonych przepisami Prawa wodnego, z zastrzeżeniem ust. 3, ulegną umorzeniu wraz z odsetkami, po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2. 2. W trakcie postępowania oddłużeniowego, o którym mowa w art. 7 ust. 1, nie nalicza się odsetek od zobowiązań, o których mowa w ust. 1. 3. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług podlegają restrukturyzacji finansowej na następujących zasadach: 1) termin spłaty zobowiązań głównych podlega odroczeniu do dnia 31 grudnia 2000 r., 2) odsetki od zobowiązań głównych podlegają umorzeniu w pełnej wysokości po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2, 3) od dnia 1 stycznia 2001 r. następuje spłata zobowiązań w terminie nie dłuższym niż 5 lat, na warunkach określonych w umowie zawartej pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem. 4. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4, z wyjątkiem zobowiązań z tytułu opłat i kar za szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych, w części dotyczącej odprowadzania zasolonych wód kopalnianych do wód, podlegają restrukturyzacji finansowej na następujących zasadach: 1) termin spłaty zobowiązań głównych podlega odroczeniu do dnia 31 grudnia 2005 r., 2) odsetki od zobowiązań głównych podlegają umorzeniu po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 8 ust. 2, 3) od dnia 1 stycznia 2006 r. następuje spłata zobowiązań w terminie nie dłuższym niż pięć lat, na warunkach określonych w umowie zawartej pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem, z możliwością ich przeznaczenia na realizację w przedsiębiorstwach górniczych inwestycji proekologicznych, uzgodnionych z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej. 5. Powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r. zobowiązania z tytułu opłat i kar należnych gminom podlegają restrukturyzacji finansowej na następujących zasadach: 1) termin spłaty zobowiązań głównych i należnych odsetek ulega odroczeniu do dnia 31 grudnia 2000 r., 2) począwszy od dnia 1 stycznia 2001 r. następuje spłata zobowiązań w równych ratach kwartalnych, z tym że ostatnią ratę należy uregulować w terminie do dnia 31 grudnia 2005 r., 3) na wniosek dłużnika i za zgodą wierzyciela, zobowiązania z tych tytułów mogą być zamienione w całości lub w części na akcje lub udziały dłużnika, w wyniku podwyższenia jego kapitału akcyjnego lub zakładowego; akcje lub udziały mogą być obejmowane wyłącznie przez gminy, 4) wartość akcji lub udziałów, o których mowa w pkt 3, przeznaczonych na zaspokojenie zobowiązań wobec gmin nie może przekroczyć 49% kapitału akcyjnego lub zakładowego przed jego podwyższeniem. Art. 6. 1. Od dnia wejścia w życie ustawy do dnia zawarcia umowy, o której mowa w art. 8 ust. 1, wstrzymuje się wykonanie zobowiązań, o których mowa w art. 5 ust. 1 i ust. 3-5. 2. W okresie odroczenia terminów spłaty zobowiązań, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 3, oraz w okresie spłaty tych zobowiązań, nie stosuje się przepisów art. 57 § 1-4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083), z zastrzeżeniem ust. 3. 3. W przypadku nie zapłacenia lub nieterminowego zapłacenia którejkolwiek z rat zobowiązań, o których mowa w ust. 2, nalicza się odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych, licząc od następnego dnia po upływie terminu, w którym rata miała być zapłacona. 4. Umorzone kwoty zobowiązań uwzględnia się w rachunku zysków i strat, na zasadach powszechnie obowiązujących z tym, że przychody z tytułu umorzenia nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 i Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 1, poz. 2, Nr 43, poz. 163, Nr 80, poz. 368, Nr 87, poz. 406, Nr 90, poz. 419, Nr 113, poz. 547, Nr 123, poz. 602 i Nr 127, poz. 627, z 1995 r. Nr 5, poz. 25, Nr 86, poz. 433, Nr 96, poz. 478, Nr 133, poz. 654 i Nr 142, poz. 704, z 1996 r. Nr 25, poz. 113, Nr 34, poz. 146, Nr 90, poz. 405, Nr 137, poz. 639 i Nr 147, poz. 686, z 1997 r. Nr 9, poz. 44, Nr 28, poz. 153, Nr 79, poz. 484, Nr 96, poz. 592, Nr 107, poz. 685, Nr 118, poz. 754, Nr 121, poz. 770, Nr 123, poz. 776 i poz. 777, Nr 137, poz. 926, Nr 139, poz. 932, 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945 oraz z 1998 r. Nr 60, poz. 383), zwana dalej "ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych". Art. 7. 1. Restrukturyzację finansową, o której mowa w art. 4 ust. 2, przeprowadza się w drodze postępowania zwanego dalej "postępowaniem oddłużeniowym". 2. Postępowanie oddłużeniowe wszczyna się na wniosek przedsiębiorstwa górniczego, złożony wierzycielowi nie później niż do dnia 30 czerwca 1999 r. 3. Integralną część wniosku, o którym mowa w ust. 2, stanowi pozytywnie zaopiniowany w trybie ust. 5 i 6 program naprawczy, określający sposoby i środki działania, które mają zapewnić przedsiębiorstwu górniczemu osiągnięcie dodatniego wyniku finansowego na działalności operacyjnej, najpóźniej do końca 2000 r., a także określający propozycje restrukturyzacji finansowej wraz z harmonogramem jej realizacji oraz zadania w zakresie ochrony środowiska. 4. Do wniosku należy załączyć, sporządzone według stanu na ostatni dzień kwartału poprzedzającego dzień złożenia wniosku, następujące dokumenty: 1) odpis z właściwego rejestru, 2) bilans z rachunkiem zysków i strat, 3) spis wierzycieli zawierający oznaczenie wierzyciela, wysokość wierzytelności, datę powstania, terminy płatności oraz zabezpieczenia spłat tych wierzytelności., 4) wykaz udzielonych poręczeń i gwarancji oraz ustanowionych hipotek, 5) wykaz niewykonanych tytułów egzekucyjnych wystawionych przeciwko przedsiębiorstwu górniczemu, 6) wykaz dłużników, z podaniem wysokości należności i terminów ich płatności. 5. Program naprawczy, o którym mowa w ust. 3, opiniuje Minister Gospodarki, w uzgodnieniu z Ministrem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Ministrem Finansów i Ministrem Skarbu Państwa, po uzyskaniu stanowiska: 1) Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - w odniesieniu do zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, 2) Prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - w odniesieniu do zobowiązań wobec Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, 3) Prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - w odniesieniu do zobowiązań wobec tego funduszu, 4) zarządów gmin górniczych, na terenie których znajduje się przedsiębiorstwo górnicze, 6. Udzielenie opinii, o której mowa w ust. 5, powinno nastąpić w terminie nie dłuższym niż 30 dni. Art. 8. 1. Postępowanie oddłużeniowe prowadzi się na podstawie umowy zawartej przez dłużnika z wierzycielem. Umowa, przy uwzględnieniu zasad, o których mowa w ustawie, określa warunki realizacji restrukturyzacji finansowej. 2. Podstawą realizacji postępowania oddłużeniowego jest spełnienie przez dłużnika w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 grudnia 2002 r. następujących warunków: 1) nie przekroczenie przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1995 r. Nr 1, poz. 2, Nr 43, poz. 221, z 1997 r. Nr 121, poz. 770 oraz z 1998 r. Nr ...., poz. ....), 2) nie dokonywania darowizn, chyba że dotyczy to nieodpłatnego przekazywania obiektów majątku nieprodukcyjnego przynoszącego straty, 3) realizowania przez dłużnika restrukturyzacji przedsiębiorstwa górniczego zgodnie z programem naprawczym, 4) regulowania bieżących zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych, składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r. 3. Z chwilą zawarcia umowy, o której mowa w ust. 1, wstrzymuje się wykonywanie, zawartych wcześniej i nie wykonanych umów, porozumień oraz decyzji dotyczących zobowiązań, o których mowa w art. 5 ust. 1 i ust. 3-5, a postępowania egzekucyjne zawiesza się do dnia zakończenia postępowania oddłużeniowego. 4. W okresie prowadzenia postępowania oddłużeniowego, nie stosuje się przepisów art. 5 § 2 i 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. - Prawo upadłościowe (Dz.U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512, z 1994 r. Nr 1 poz. 1, z 1995 r. Nr 85, poz. 426, z 1996 r. Nr 6, poz. 43, Nr 43, poz. 189, Nr 106, poz. 496, Nr 149, poz. 703 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 54, poz. 349, Nr 117, poz. 751, Nr 121, poz. 770 i Nr 140, poz. 940). 5. W przypadku niespełnienia przez dłużnika któregokolwiek z warunków określonych w ust. 2 postępowanie oddłużeniowe podlega umorzeniu, a objęte tym postępowaniem zobowiązania wraz z odsetkami stają się wymagalne. 6. Decyzje w sprawie umorzenia postępowania oddłużeniowego podejmuje Minister Gospodarki w uzgodnieniu z Ministrem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Ministrem Finansów i Ministrem Skarbu Państwa. 7. Przebieg postępowania oddłużeniowego monitoruje Państwowa Agencja Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego S.A. w Katowicach, która w przypadku stwierdzenia niespełnienia przez dłużnika warunków, o których mowa w ust. 2, informuje o tym Ministra Gospodarki. Art. 9. 1. Powstałe po dniu 31 marca 1998 r. zobowiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1, mogą być regulowane przez dłużnika na zasadach określonych w umowie zawartej z wierzycielem, w przypadku stwierdzonej w opinii, o której mowa w art. 7 ust. 5, niemożności regulowania tych zobowiązań, do czasu uzyskania rentowności, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2000 r. 2. Umowa, o której mowa w ust. 1, może zawierać postanowienia dotyczące: 1) umorzenia istniejących zobowiązań w pełnej wysokości, z wyjątkiem zobowiązań z tytułu podatku od towarów i usług oraz z tytułu opłat i kar należnych gminom, 2) odroczenia terminu płatności zobowiązań nie podlegających umorzeniu, jednak na okres nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia 2000 roku, 3) rozłożenia spłaty zobowiązań, o których mowa w pkt 2, na okres nie przekraczający 5 lat. 3. Powstałe po dniu 31 marca 1998 r. zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług oraz z tytułu opłat i kar należnych gminom, mogą być przedmiotem umów tylko w zakresie terminów oraz warunków spłaty. 4. W umowie, o której mowa w ust. 1, określa się sposób oraz inne warunki restrukturyzacji zadłużenia, 5. W przypadku, gdy dłużnik przez trzy kolejne miesiące nie będzie realizował warunków umowy, na wniosek wierzyciela, postępowanie oddłużeniowe może zostać umorzone. 6. Do restrukturyzacji finansowej zobowiązań, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 7 i art. 8, stosuje się odpowiednio. Art. 10. Przepisy art. 4-8 w odniesieniu do zobowiązań, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1-3, stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw robót górniczych będących przedsiębiorstwami państwowymi lub spółkami prawa handlowego z udziałem Skarbu Państwa oraz do Przedsiębiorstwa Budowy Szybów S.A. w Bytomiu. Art. 11. Przedsiębiorstwa górnicze prowadzące całkowitą lub częściową likwidację kopalń są zwolnione z dniem zaprzestania wydobywania węgla od obowiązku zapłaty bieżących wpłat, opłat i kar, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3-5, w wysokości przypadającej na likwidowaną kopalnię lub jej część. Rozdział 3 Likwidacja kopalni Art. 12. 1. Całkowita likwidacja kopalni polega na zaprzestaniu wydobywania węgla kamiennego i likwidacji zakładu górniczego. 2. Częściowa likwidacja kopalni polega na likwidacji oznaczonej części zakładu górniczego, zbędnej ze względów technicznych lub technologicznych, dla której zgodnie z przepisami art. 81 ust. 4 Prawa geologicznego i górniczego sporządzany jest plan ruchu likwidacji części zakładu górniczego. Art. 13. 1. Wszczęcie całkowitej lub częściowej likwidacji kopalni następuje na podstawie rozstrzygnięcia właściwego organu przedsiębiorstwa górniczego. 2. Rozstrzygnięcie, o którym mowa w ust. 1, powinno określać: 1) zakres likwidacji, 2) termin rozpoczęcia likwidacji, 3) termin zakończenia wydobycia węgla kamiennego, 4) termin zakończenia likwidacji, 5) osobę likwidatora. 3. Rozstrzygnięcie, o którym mowa w ust. 1, stanowi podstawę opracowania przez przedsiębiorstwo górnicze: 1) programu likwidacji kopalni, 2) programu socjalnego likwidowanej kopalni. 4. Wydobycie węgla kamiennego nie może być prowadzone dłużej niż sześć miesięcy od dnia wejścia w życie programu socjalnego. 5. Przedsiębiorstwo górnicze opracowuje program socjalny likwidowanej kopalni przy udziale utworzonego w tej kopalni biura pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o. Biura pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o. zostaną utworzone w pierwszej kolejności w kopalniach całkowicie likwidowanych, niezależnie od terminu rozpoczęcia likwidacji. Biura te uczestniczą w konsultowaniu z poszczególnymi pracownikami adresowanych do nich propozycji zawartych w programie socjalnym, oraz w tym zakresie mogą współdziałać ze związkami zawodowymi działającymi w likwidowanej kopalni. Art. 14. 1. Program likwidacji kopalni powinien określać: 1) zakres i harmonogram robót likwidacyjnych przewidzianych do wykonania w okresie objętym rozstrzygnięciem o likwidacji kopalni, 2) przewidywane koszty likwidacji. 2. W przypadku ubiegania się o finansowanie likwidacji kopalni ze środków budżetu państwa, właściwy organ przedsiębiorstwa górniczego przedkłada program likwidacji kopalni do akceptacji Ministrowi Gospodarki. Art. 15. 1. Program socjalny likwidowanej kopalni powinien określać: 1) uprawnienia osłonowe i aktywizujące, o których mowa w art. 21, którymi zostaną objęci pracownicy likwidowanej kopalni oraz formę realizacji tych uprawnień przez każdego pracownika, który utraci miejsce pracy w likwidowanej kopalni, 2) przewidywany koszt realizacji programu socjalnego oraz źródła jego sfinansowania. 2. Program socjalny likwidowanej kopalni, w terminie nie dłuższym niż trzy miesiące od dnia podjęcia rozstrzygnięcia, o którym mowa w art. 13 ust. 1, właściwy organ przedsiębiorstwa górniczego przedkłada: 1) związkom zawodowym działającym w likwidowanej kopalni, 2) zarządowi gminy górniczej, na terenie której znajduje się siedziba likwidowanej kopalni. 3. Program socjalny powinien zostać uzgodniony i podpisany przez związki zawodowe działające w likwidowanej kopalni oraz zaopiniowany przez zarząd gminy górniczej w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od dnia przedłożenia programu. 4. W przypadku nieuzyskania uzgodnienia lub opinii, o których mowa w ust. 3, program wchodzi w życie w terminie 15 dni od dnia, w którym upłynął termin do uzgodnienia lub zaopiniowania programu. 5. Program socjalny likwidowanej kopalni realizuje likwidator kopalni. 6. Tryb przyjmowania i wdrażania programu socjalnego likwidowanej kopalni nie dotyczy kopalń, wobec których rozstrzygnięcie o likwidacji podjęto przed wejściem w życie ustawy. Art. 16. 1. Wybór przedsiębiorcy, któremu powierzona zostanie realizacja całkowitej lub częściowej likwidacji kopalni, następuje w drodze publicznego przetargu ogłoszonego przez przedsiębiorstwo górnicze. 2. W zakresie nie uregulowanym przepisami Kodeksu cywilnego do przetargu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 4 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz.U. Nr 76, poz. 344 i Nr 130, poz. 645, z 1995 r. Nr 99, poz. 488 oraz z 1997 r. Nr 123, poz. 777 i 778). Art. 17. 1. Środki finansowe na realizację programu likwidacji kopalni zapewnia przedsiębiorstwo górnicze, wykorzystując w tym celu dotacje z budżetu państwa, przychody z likwidacji. pożyczki lub subwencje Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, środki otrzymane od zagranicznych instytucji finansowych oraz inne źródła finansowania. 2. Finansowanie realizacji programu likwidacji kopalni, ze środków budżetowych w latach 1998-2002, odbywa się na podstawie umowy zawartej pomiędzy Ministrem Gospodarki a właściwym organem przedsiębiorstwa górniczego. Umowa ta powinna określać między innymi sposób monitorowania procesu likwidacji kopalni oraz kontroli wydatkowania środków budżetowych w procesie likwidacji. 3. Minister Gospodarki w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przyznawania oraz sposób wykorzystania dotacji z budżetu państwa przeznaczonej na finansowanie likwidacji kopalń oraz usuwania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego, powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów, oraz szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej. 4. W kopalniach całkowicie likwidowanych, kwotę podatku od towarów i usług naliczonego zgodnie z ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50, Nr 28, poz. 127, Nr 129 poz. 599, z 1994 r. Nr 132, poz. 670, z 1995 r. Nr 44, poz. 231, Nr 142, poz. 702 i 703, z 1996 r. Nr 137, poz. 640 oraz z 1997 r. Nr 111, poz. 722, Nr 123 poz. 776 i 780, Nr 137, poz. 926, Nr 141, poz. 943, Nr 162, poz. 1104), zwanej dalej "ustawą o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym", w związku z zakupami i usługami związanymi z ich likwidacją, traktuje się tak jakby wynikała ze sprzedaży opodatkowanej. W stosunku do tych kopalń nie stosuje się art. 20 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w odniesieniu do towarów używanych zwolnionych od podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 tej ustawy. Art. 18. 1. Z dniem 1 stycznia 2000 r. przedsiębiorstwo górnicze utworzy fundusz likwidacji kopalń, będący w jego dyspozycji, na który przekazywać będzie od 3% do 10% środków pochodzących z odpisów amortyzacyjnych każdej z kopalń należących do przedsiębiorstwa górniczego. 2. Środki funduszu likwidacji kopalń przedsiębiorstwo górnicze gromadzi na wyodrębnionym rachunku bankowym. Środki te nie podlegają egzekucji. 3. Od dnia 1 stycznia 2003 r. likwidacja kopalń finansowana jest ze środków funduszu, o którym mowa w ust. 1, oraz uzupełniająco ze środków budżetu państwa. Od dnia 1 stycznia 2006 r. likwidacja kopalń finansowana jest wyłącznie ze środków funduszu. 4. Dochody funduszu nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. 5. Minister Gospodarki w porozumieniu z Ministrem Finansów, określi w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady: 1) tworzenia i funkcjonowania funduszu likwidacji kopalń, o którym mowa w ust. 1, 2) ustalania wysokości odpisów i terminy przekazywania środków na ten fundusz, 3) wykorzystania środków funduszu. Rozdział 4 Restrukturyzacja zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych Art. 19. Środki finansowe na realizację restrukturyzacji zatrudnienia, w tym realizację programu socjalnego likwidowanej kopalni, o którym mowa w art. 13 ust. 3 pkt 2, zapewnia przedsiębiorstwo górnicze, wykorzystując w tym celu dotacje z budżetu państwa, przychody z likwidacji kopalń, środki otrzymane od zagranicznych instytucji finansowych oraz inne źródła finansowania. Art. 20. 1. Przepisy niniejszego rozdziału z wyjątkiem art. 21 ust. 4, stosuje się do pracowników przedsiębiorstw górniczych oraz do pracowników: 1) Przedsiębiorstwa Budowy Szybów S.A. w Bytomiu oraz przedsiębiorstw robót górniczych - w których obowiązuje Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r., zwany dalej "Układem Zbiorowym Pracy", jeżeli przedsiębiorstwa te są przedsiębiorstwami państwowymi lub spółkami prawa handlowego z udziałem Skarbu Państwa lub przedsiębiorstwa państwowego, postawionych w stan likwidacji lub upadłości albo w przypadku konieczności zmniejszenia zatrudnienia, 2) spółek prawa handlowego utworzonych przez przedsiębiorstwa górnicze. 2. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do pracowników zatrudnianych w przedsiębiorstwach górniczych i w przedsiębiorstwach robót górniczych, o których mowa w ust. 1, od dnia wejścia w życie ustawy, z wyjątkiem tych pracowników, którzy w dniu wejścia w życie ustawy byli zatrudnieni w przedsiębiorstwach górniczych. Art. 21. 1. W trakcie restrukturyzacji zatrudnienia w przedsiębiorstwach górniczych, w odniesieniu do pracowników nie posiadających uprawnień emerytalnych, stosuje się następujące uprawnienia: 1) osłonowe - urlop górniczy, 2) aktywizujące na rynku pracy: a) zasiłek socjalny, b) jednorazowe szkolenie, c) jednorazowa odprawa pieniężna, d) jednorazowa odprawa pieniężna bezwarunkowa, e) pożyczka lub kredyt bankowy. 2. Świadczenia z tytułu uprawnień, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a)-d), mogą być przyznane pracownikowi na jego wniosek za zgodą pracodawcy, jeżeli przed dniem złożenia wniosku nie korzystał z takich świadczeń, chyba że ustawa stanowi inaczej. 3. Osoba korzystająca z uprawnień, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a), traci przyznane jej uprawnienia jeżeli w trakcie korzystania z nich: 1) podjęła pracę pod ziemią lub u pracodawcy uprawnionego do przyznawania uprawnień wymienionych w ust. 1, 2) podjęła inne zatrudnienie nie powiadamiając o tym, w terminie jednego miesiąca, przedsiębiorstwa górniczego zobowiązanego do wypłacania świadczeń związanych z tymi uprawnieniami, 3) nabyła uprawnienia emerytalne lub rentowne. 4. Zatrudnionemu pod ziemią pracownikowi kopalni objętej całkowitą likwidacją, któremu do uzyskania urlopu górniczego brakuje nie więcej niż dwa lata, przedsiębiorstwo górnicze zapewnia zatrudnienie w czynnej kopalni. 5. Uprawnienia, o których mowa w ust.1, nie ograniczają uprawnień określonych ustawą z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 10, poz. 59, Nr 51, poz. 298, z 1991 r. Nr 83, poz. 372, Nr 106, poz. 457, Nr 113, poz. 491, z 1992 r. Nr 21, poz. 84, z 1994 r. Nr 1, poz. 1 oraz z 1996 r. Nr 24, poz. 110). Art. 22. 1. Urlop górniczy, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1, przysługuje zatrudnionemu u pracodawcy objętego Układem Zbiorowym Pracy, pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią, któremu ze względu na wiek, łączny staż pracy lub staż pracy pod ziemią wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, brakuje nie więcej niż pięć lat do nabycia prawa do emerytury przed dniem 1 stycznia 2007 r. - wymiarze do lat pięciu. 2. Urlop górniczy, przysługuje pracownikom w pełnym wymiarze pięciu lat pod warunkiem, że skorzystanie z urlopu pozwoli na nabycie praw do emerytury przed dniem 1 stycznia 2007 r. 3. Urlop górniczy może być udzielony po ustaleniu przez zakład Ubezpieczeń Społecznych okresów uprawniających pracownika do emerytury oraz okresu urlopu górniczego niezbędnego do nabycia uprawnień emerytalnych. 4. Urlop górniczy traktuje się na równi z okresami pracy górniczej uprawniającymi do nabycia uprawnień emerytalnych, z uwzględnieniem ust. 2. 5. Korzystanie z urlopu górniczego jest dobrowolne. Urlop górniczy może być przyznany pod warunkiem złożenia przez pracownika pisemnego oświadczenia, iż wyraża zgodę na rozwiązanie stosunku pracy z dniem zakończenia urlopu górniczego. 6. Pracownik korzystający z urlopu górniczego, nie może korzystać z innych uprawnień osłonowych i aktywizujących określonych w ustawie. 7. W przypadku gdy pracownik przebywający na urlopie górniczym nabywa prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, o czym organ rentowy zawiadamia pracodawcę, z dniem przyznania prawa do renty traci on prawo do urlopu górniczego. Art. 23. 1. W trakcie korzystania z urlopu górniczego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1, pracownik otrzymuje świadczenie socjalne w wysokości 75% miesięcznego ekwiwalentu pieniężnego obliczonego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. Wysokość świadczenia oblicza się zgodnie z przepisami wydawanymi przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, na podstawie Kodeksu pracy, dotyczącymi zasad ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu miesięcznego za urlop. 2. Korzystający z urlopu górniczego niezależnie od świadczenia socjalnego otrzymuje: 1) deputat węglowy, 2) nagrodę z okazji "Dnia Górnika" i dodatkową nagrodę roczną wynikające z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa - Karta Górnika (Dz.U. z 1982 r. Nr 2, poz. 13), zwanego dalej "Kartą Górnika", 3) nagrodę jubileuszową oraz ma prawo do korzystania z uznaniowych świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Świadczenia, o których mowa w pkt 1 i 2, przysługują pod warunkiem, że uprawnienie do takich świadczeń przysługiwało pracownikowi już przed uzyskaniem urlopu górniczego. 3. Świadczenie socjalne, o którym mowa w ust. 1, jest waloryzowane kwartalnie według wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, z tym że kwota tego świadczenia nie może być niższa od kwoty wypłaconej w miesiącu poprzedzającym waloryzację. 4. Wskaźnik wzrostu przeciętnych wynagrodzeń na kolejny kwartał począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r. ustala się jako stosunek obciążającego koszty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników wszystkich kopalń węgla kamiennego zatrudnionych pod ziemią, z ostatniego kwartału przed kwartałem, na który wskaźnik jest ustalany, do analogicznego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał przedostatni. Do tego wynagrodzenia nie wlicza się nagród rocznych, odpraw pieniężnych przyznawanych w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych i innych wypłat o charakterze jednorazowym. 5. Waloryzacja świadczenia socjalnego dla pracownika, któremu przyznano urlop górniczy w danym kwartale, rozpoczyna się od następnego kwartału. 6. Wskaźnik wzrostu przeciętnych wynagrodzeń, o którym mowa w ust. 4, ustala Minister Gospodarki i ogłasza w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". 7. Osobie otrzymującej świadczenie socjalne, która podejmie zatrudnienie poza górnictwem, przysługuje miesięcznie 50% przyznanego świadczenia socjalnego wypłacanego nie dłużej niż do końca okresu, na który świadczenie przyznano, pod warunkiem, że zgłosi ten fakt przedsiębiorstwu górniczemu zobowiązanemu do wypłacania świadczenia socjalnego. 8. Osoba korzystająca z urlopu górniczego przed dniem wejścia w życie ustawy, otrzymuje świadczenie socjalne w wymiarze dotychczas ustalonym. Art. 24. 1. Zasiłek socjalny, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2 lit. a), wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia poza górnictwem, przysługuje pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią nie uprawnionemu do urlopu górniczego, z którym z przyczyn dotyczących zakładu pracy rozwiązano stosunek pracy, a od dnia 1 stycznia 1999 r. również pracownikowi zatrudnionemu w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, z którym rozwiązano stosunek pracy w tym samym trybie. 2. Zasiłek socjalny przyznawany jest na okres do dwóch lat. 3. Wysokość zasiłku socjalnego wynosi 65% miesięcznego ekwiwalentu pieniężnego obliczonego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, z zastrzeżeniem ust. 7. Wysokość zasiłku socjalnego, obliczana jest zgodnie z odrębnymi przepisami wydawanymi przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, na podstawie Kodeksu pracy, dotyczącymi zasad ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu miesięcznego za urlop wypoczynkowy. 4. Warunkiem przyznania pracownikowi zasiłku socjalnego jest złożenie przez niego pisemnego zobowiązania do przestrzegania przepisów ust. 5 i 6. 5. Osoba korzystająca z zasiłku socjalnego zobowiązana jest do: 1) zgłaszania się przynajmniej raz w miesiącu we właściwym biurze pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o. w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia zatrudnienia, 2) podjęcia przedstawionej przez właściwe biuro pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o. propozycji szkolenia bądź przekwalifikowania zawodowego, zwiększającej szansę zatrudnienia. 6. Osoba uprawniona do pobierania zasiłku socjalnego traci to prawo niezależnie od przepisu art. 21 ust. 3 w przypadku: 1) nieusprawiedliwionego nie zgłoszenia się w wyznaczonym terminie w biurze pomocy zawodowej, 2) odmowy podjęcia zaproponowanego szkolenia bądź przekwalifikowania, 3) nie uzasadnionej odmowy podjęcia proponowanego zatrudnienia w rozumieniu przepisów rozdziału 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz.U. z 1997 r. Nr 25, poz. 128, Nr 28, poz. 153, Nr 41, poz. 255, Nr 63, poz. 403, Nr 93, poz. 569, Nr 107, poz. 692, Nr 121, poz. 770 i Nr 123, poz. 776), 4) podjęcia pracy lub działalności gospodarczej. 7. Okres wypłacania zasiłku kończy się z dniem podjęcia zatrudnienia lub działalności gospodarczej. 8. Przepisy art. 23 ust. 3-6 stosuje się odpowiednio. Art. 25. 1. Pracownik kopalni, z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, korzystający z zasiłku socjalnego uprawniony jest do odbycia jednorazowego szkolenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2 lit. b), w celu zmiany kwalifikacji, umożliwiających podjęcie nowego zatrudnienia poza górnictwem lub nabycia kwalifikacji potrzebnych do podjęcia samodzielnej działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. 2. Uprawnienie do sfinansowania kosztów jednorazowego szkolenia w 1998 r. przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w kopalni pod ziemią, a od dnia 1 stycznia 1999 r. każdemu pracownikowi kopalni oraz osobie przebywającej na zasiłku socjalnym. 3. W przypadku, gdy były pracownik, o którym mowa w ust. 1 i 2, zarejestrowanym we właściwym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy, skierowany zostanie przez ten urząd, na wniosek biura pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o., na szkolenie, a rejonowy urząd pracy sfinansuje tylko w części koszty tego szkolenia to pozostałą część kosztów finansuje pracodawca, o którym mowa w ust. 1, lub wnioskujące biuro pomocy zawodowej - ze środków budżetowych lub zagranicznych źródeł finansowania. 4. W przypadku gdy pracownik, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie uzyska propozycji szkolenia, o którym mowa w ust. 1, a odbędzie szkolenie zaproponowane przez biuro pomocy zawodowej Górniczej Agencji Pracy Sp. z o.o., koszt tego szkolenia finansuje pracodawca, o którym mowa w ust. 1, lub wnioskujące biuro pomocy zawodowej ze środków budżetowych lub zagranicznych _ródeł finansowania. Art. 26. 1. Jednorazowa odprawa pieniężna, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2 lit. c), udzielana w celu zintensyfikowania aktywności zawodowej przysługuje: 1) zwalnianemu po dniu 1 stycznia 1998 r. na jego wniosek, nie uprawnionemu do urlopu górniczego pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią, 2) od dnia 1 stycznia 1999 r. - pracownikowi zwalnianemu na jego wniosek, zatrudnionemu w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, 3) osobie przebywającej na zasiłku socjalnym, jeżeli w okresie do 24 miesięcy od dnia rozwiązania umowy o pracę, podejmie zatrudnienie poza górnictwem. 2. Odprawa przysługuje od dnia podjęcia zatrudnienia poza górnictwem. 3. Odprawę, o której mowa w ust. 1: 1) do dnia 31 grudnia 1998 r. wypłaca się w wysokości 14,4-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy, 2) od dnia 1 stycznia 1999 r. wypłaca się w wysokości: a) 14,4-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy, od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 31 grudnia 1999 r. b) 12-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy, od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2000 r. c) 9,6-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy, od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2001 r. d) 7,2-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy, od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. Art. 27. 1. Jednorazowa odprawa pieniężna bezwarunkowa, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2 lit. d), przysługuje zwalnianemu po dniu 1 stycznia 1998 r. pracownikowi zatrudnionemu pod ziemią, nie uprawnionemu do urlopu górniczego, a od dnia 1 stycznia 1999 r. także zatrudnionemu w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, z którym została rozwiązana umowa o pracę na jego wniosek, i który zrezygnował ze świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2 lit. a)-c) oraz z zatrudnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 4. 2. Odprawę, o której mowa w ust. 1: 1) do dnia 31 grudnia 1998 r. wypłaca się w wysokości 24-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy, 2) od dnia 1 stycznia 1999 r. wypłaca się w wysokości: a) 24,0-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy - do dnia 31 grudnia 1999 r. b) 21,6-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy - od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2000 r. c) 16,8-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy - od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2001 r. d) 12-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy - od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. 3. Począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r. jednorazowa odprawa pieniężna bezwarunkowa przysługuje także pozostałym pracownikom kopalni całkowicie likwidowanej, w wysokości 3,6-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kopalniach, z trzeciego kwartału roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy. Art. 28. 1. Pracownik przedsiębiorstwa górniczego, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ma prawo do ubiegania się o pożyczkę lub kredyt bankowy, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2 lit. e), na preferencyjnych warunkach w celu podjęcia działalności gospodarczej na własny rachunek. 2. Przepis ust. 1 do dnia 31 grudnia 1998 r. ma zastosowanie do pracowników zatrudnionych pod ziemią, a od dnia 1 stycznia 1999 r. do wszystkich pracowników kopalń. Art. 29. Pracodawca spoza górnictwa, który zobowiąże się do zatrudnienia byłego pracownika przedsiębiorstwa górniczego, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, przez co najmniej 24 miesiące na specjalnie w tym celu utworzonym stanowisku pracy, może ubiegać się o pożyczkę lub kredyt bankowy na preferencyjnych warunkach z przeznaczeniem na pokrycie związanych z tym kosztów. Art. 30. Pożyczki i kredyty, o których mowa w art. 28 ust. 1 oraz w art. 29, udzielane są przez banki i lokalne lub regionalne instytucje finansowe Kontraktu Regionalnego dla Województwa Katowickiego zasilane z budżetu państwa lub z innych źródeł finansowania. Art. 31. 1. Pracodawca spoza górnictwa, który zatrudni na czas nieokreślony byłego pracownika przedsiębiorstwa górniczego, z którym rozwiązano umowę o pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy i będzie go zatrudniał co najmniej przez 24 miesiące, przysługuje w tym okresie prawo ubiegania się o zwrot kwoty odpowiadającej wysokości zapłaconej składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w części przypadającej na tego pracownika - jednak w kwocie miesięcznej nie wyższej niż średnio miesięczna składka przypadająca od kwoty wynagrodzeń w kwartale poprzedzającym kwartał, za który przysługuje refundacja. 2. Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia dla określenia średnio miesięcznej składki, o której mowa w ust. 1, ustala Minister Gospodarki i ogłasza w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". 3. Zwrot kwoty odpowiadającej wysokości zapłaconej składki dokonywany jest przez przedsiębiorstwo górnicze, w którym pracownik był poprzednio zatrudniony, ze środków budżetu państwa. 4. W przypadku niespełnienia przez pracodawcę warunku dotyczącego okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1, pracodawca ten jest zobowiązany zwrócić przedsiębiorstwu górniczemu otrzymane kwoty, o których mowa w ust. 1. Art. 32. W przypadku likwidacji przedsiębiorstwa górniczego obowiązek wypłacania wszystkich świadczeń przejmuje jednostka organizacyjna wskazana przez Ministra Gospodarki. Art. 33. Pracodawca, w przypadku nieskorzystania przez pracownika kopalni objętej całkowitą likwidacją z uprawnień osłonowych i aktywizujących, o których mowa w art. 21 ust. 1 oraz z zatrudnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 4, rozwiązuje umowę o pracę z pracownikiem na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz zmianie niektórych ustaw. Art. 34. 1. Minister Gospodarki w porozumieniu z Ministrem Finansów i Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej określi w drodze rozporządzenia: 1) szczegółowe zasady i tryb przyznawania oraz sposób wykorzystania dotacji przeznaczonych na finansowanie restrukturyzacji zatrudnienia, 2) warunki, zasady i tryb przyznawania, obliczania i wypłacania uprawnień, o których mowa w niniejszym rozdziale, 3) wysokość minimalnych świadczeń i zasiłków socjalnych, 4) szczegółowe warunki powodujące cofnięcie lub czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dotacji budżetowej. 2. Wysokość przeciętnego wynagrodzenia niezbędnego dla ustalenia odpraw, o których mowa w art. 26 i art. 27, ustala Minister Gospodarki i ogłasza w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Rozdział 5 Szczególne uprawnienia i zadania gmin górniczych Art. 35. 1. Przedsiębiorstwo górnicze obowiązane jest współdziałać w realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego z gminami górniczymi w celu zagospodarowania majątku nieprodukcyjnego kopalń i tworzenia alternatywnych miejsc pracy. 2. Za majątek nieprodukcyjny kopalń, o którym mowa w ust. 1, uznaje się nieruchomości: 1) zabudowane budynkami mieszkalnymi lub hotelowymi, 2) zabudowane budynkami szkolnymi lub budynkami wykorzystywanymi do działalności kulturalnej, 3) zabudowane obiektami sportowymi, domami wypoczynkowymi i kolonijnymi, 4) zabudowane budynkami szpitalnymi lub związanymi z profilaktyką zdrowotną, 5) zabudowane budynkami wyłączonymi z działalności produkcyjnej, 6) inne niewykorzystywane na cele produkcyjne nieruchomości. Art. 36. 1. Przedsiębiorstwo górnicze może, w zakresie zagospodarowania majątku nieprodukcyjnego kopalń, a także zbędnego majątku produkcyjnego: 1) zawiązywać z gminami górniczymi i z innymi przedsiębiorcami spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w celu aktywizacji gospodarczej gminy, pokrywając obejmowane akcje lub udziały w tych spółkach wkładem niepieniężnym w postaci określonych składników majątku, 2) zrzec się na rzecz gminy górniczej własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, które stały się dla nich zbędne; zrzeczenie wymaga formy aktu notarialnego. Przepisu art. 179 § 2 Kodeksu cywilnego nie stosuje się. 2. Do czynności, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów: 1) art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o urzędzie Ministra Skarbu Państwa (Dz.U. z 1996 r. Nr 106, poz. 493 i Nr 156, poz. 775, z 1997 r. Nr 106, poz. 673, Nr 115, poz. 741 i Nr 141, poz. 943), 2) art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 4, poz. 23, Nr 74, poz. 443, z 1992 r. Nr 21, poz. 86, z 1993 r. Nr 11, poz. 50, z 1995 r. Nr 86, poz. 433, z 1997 r. Nr 117, poz. 751 i Nr 137, poz. 926). 3. Przedsiębiorstwo górnicze może pomniejszyć kapitał zapasowy o wartość bilansową przekazywanych nieruchomości, a w następnej kolejności pomniejszyć z tego tytułu kapitał rezerwowy oraz kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Pomniejszenie kapitału zapasowego i rezerwowego następuje z zachowaniem warunków określonych w przepisach art. 427 § 4 i 5 Kodeksu handlowego. 4. Przepisu art. 31 ust. 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz. 591 oraz z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945) nie stosuje się w przypadku określonym w ust. 3, w odniesieniu do zakazu podziału kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny. Art. 37. Gmina górnicza uprawniona jest do korzystania z wszystkich szczególnych instrumentów ekonomiczno-finansowych i innych preferencji określonych w odrębnych przepisach. Art. 38. 1. Gmina górnicza, na terenie której rozpoczęto całkowitą lub częściową likwidację kopalni lub od zakończenia likwidacji nie upłynął okres trzech lat, uzyska zwiększony udział w podatku stanowiącym dochód budżetu państwa, o którym mowa w art. 4 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o finansowaniu gmin (Dz.U. z 1998 r. Nr 30, poz. 164), w wysokości określonej odrębną ustawą. 2. Do gminy górniczej nie stosuje się przepisu art. 15a ustawy, o której mowa w ust. 1. 3. Gmina górnicza, o której mowa w ust. 1, może występować do instytucji finansowych Kontraktu Regionalnego dla Województwa Katowickiego z wnioskiem o udzielenie jej, na warunkach preferencyjnych, pożyczek przeznaczonych na finansowanie tworzenia nowych miejsc pracy dla pracowników odchodzących z przedsiębiorstw górniczych. 4. Warunkiem uzyskania pożyczki, o której mowa w ust. 3, jest przedłożenie programu aktywizacji gospodarczej gminy górniczej, w którym określone zostaną zadania realizacyjne w celu utworzenia nowych miejsc pracy z podziałem na zadania, które mają być finansowane ze środków własnych gminy, oraz zadania, dla których realizacji konieczne jest znalezienie zewnętrznych źródeł finansowania. 5. Minister Finansów, w porozumieniu z Ministrem Gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady, tryb przyznawania i sposób wykorzystania pożyczek, o których mowa w ust. 3. Art. 39. Zwalnia się gminę górniczą z wpłat przeznaczonych na zwiększenie subwencji ogólnej budżetu państwa od przypadającej jej części opłaty eksploatacyjnej. Art. 40. Przedsiębiorcy, podejmujący działalność gospodarczą na terenie gminy górniczej z likwidowaną kopalnią, wykorzystując do tego celu majątek nieprodukcyjny likwidowanej kopalni uprawnieni są do korzystania, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z preferencji i szczególnych instrumentów ekonomiczno- finansowych, jakie mogą być stosowane w rejonach zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym, a w szczególności z: 1) podwyższonych stawek amortyzacji środków trwałych, 2) poręczeń budżetu państwa spłaty kredytu inwestycyjnego, 3) pomocy w formie dotacji lub pożyczek ze środków budżetowych pochodzących z pożyczek banków zagranicznych, 4) odliczeń od dochodu wydatków inwestycyjnych i obniżek podatku dochodowego. Rozdział 6 Źródła i zasady finansowania realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego Art. 41. 1. W każdym roku budżetowym - poczynając od roku 1999 a kończąc na 2002 - Rada Ministrów określi w projekcie budżetu państwa, na cele określone w ust. 2, dotacje w wysokości niezbędnej dla realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego. 2. Dotacje budżetowe, o których mowa w ust. 1, przeznaczone są na finansowanie kosztów: 1) likwidacji kopalń oraz kosztów usuwania szkód górniczych wywołanych reaktywacją starych zrobów, 2) restrukturyzacji zatrudnienia, 3) refundacji dodatków do emerytur i rent górniczych stanowiących ekwiwalent za deputat węglowy, 4) tworzenia nowych miejsc pracy w gminach górniczych. 3. Podstawą przyznania dotacji jest wniosek uprawnionego przedsiębiorstwa górniczego lub gminy górniczej. 4. Dotację wypłaca się zaliczkowo w ratach miesięcznych na rachunek przedsiębiorstwa górniczego lub gminy górniczej. 5. W przypadku wykorzystania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem, Minister Gospodarki wstrzymuje przekazywanie dalszych rat zaliczki dotacji, do czasu rozliczenia się przedsiębiorstwa górniczego lub gminy górniczej, z otrzymanych dotychczas rat zaliczki. 6. Dotacje wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, podlegają zwrotowi do budżetu państwa, w trybie określonym w odrębnych przepisach. Rozdział 7 Zarządzanie w spółkach węglowych Art. 42. 1. O ile niniejsza ustawa nie stanowi inaczej do spółek węglowych stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 118, poz. 561 i Nr 156 poz. 775, z 1997 r. Nr 32, poz. 184, Nr 98 poz. 603, Nr 106, poz. 673, Nr 121 poz. 770, Nr 137 poz. 926 i Nr 141 poz. 945). 2. Spółka węglowa z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa może być jedynym założycielem spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. 3. Jeżeli kapitał akcyjny lub zakładowy spółki utworzonej w trybie określonym w ust. 2, pokryty zostanie przez spółkę węglową przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 55{1} Kodeksu Cywilnego będącym kopalnią, to spółka ta wstępuje, z dniem zarejestrowania, odpowiednio we wszystkie prawa i obowiązki dotyczące kopalni, określone w Prawie geologicznym i górniczym oraz aktach wydanych na jego podstawie. 4. Czynność prawna utworzenia spółki, o której mowa w ust. 2, jest wolna od opłaty skarbowej przewidzianej w art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. e) ustawy o opłacie skarbowej. 5. Należące do spółek węglowych akcje lub udziały spółki, o której mowa w ust. 2, są zbywane w trybie: 1) oferty ogłoszonej publicznie, 2) rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Art. 43. 1. Do zadań rady nadzorczej spółki węglowej należy nadzór nad realizacją reformy górnictwa węgla kamiennego w zakresie dotyczącym spółki. 2. Członków rady nadzorczej spółki węglowej w liczbie określonej w statucie powołuje i odwołuje walne zgromadzenie akcjonariuszy. 3. Wybór kandydatów na członków rady nadzorczej spółki węglowej odbywa się w drodze konkursu przeprowadzanego przez Komitet Sterujący, o którym mowa w art. 48 ust. 1. 4. Przepis ust. 3 nie narusza uprawnień pracowników do udziału w radzie nadzorczej, wynikających z ustawy, o której mowa w art. 42 ust. 1. 5. Walne zgromadzenie akcjonariuszy za zgodą Komitetu Sterującego, o którym mowa w art. 48 ust. 1, może przyznać członkom rady nadzorczej specjalną nagrodę roczną z tytułu poprawy wyników finansowych spółki węglowej. Art. 44. 1. Od dnia wejścia w życie ustawy, w odniesieniu do spółek węglowych i Państwowej Agencji Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego S.A. w Katowicach, z wyjątkiem Kopalni Węgla Kamiennego "Bogdanka" S.A. oraz Kopalni Węgla Kamiennego "Budryk" S.A. kompetencje Ministra Skarbu Państwa określone w art. 2 pkt 5 oraz w art. 18 ust. 1 ustawy o urzędzie Ministra Skarbu Państwa, wykonuje Minister Gospodarki, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4. 2. Zgody Ministra Skarbu Państwa wymaga: 1) sprzedaż przedsiębiorstwa prowadzącego wydobycie węgla kamiennego wydzielonego ze spółki węglowej, 2) wniesienie do spółki przedsiębiorstwa prowadzącego wydobycie węgla kamiennego wydzielonego ze spółki węglowej, 3) oddanie na czas oznaczony do odpłatnego korzystania przedsiębiorstwa prowadzącego wydobycie węgla kamiennego wydzielonego ze spółki węglowej, 4) podwyższenie kapitału akcyjnego i umarzanie akcji spółek węglowych, 5) podwyższenie kapitału akcyjnego lub zakładowego i umarzanie oraz zbycie akcji lub udziałów w spółkach tworzonych na podstawie art. 42 ust. 2 na zasadach art. 463 i 464 Kodeksu Handlowego, 7) likwidacja spółek węglowych, 8) emisja obligacji zamiennych na akcje spółki węglowej, 9) zamiana wierzytelności na akcje spółki węglowej, 10) ustanowienie zastawu na akcjach spółek węglowych oraz podejmowanie innych czynności prawnych mogących ograniczyć zbycie akcji spółek węglowych w przyszłości. 3. Zamiar dokonania czynności wymienionych w ust. 2 podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, o ile taki obowiązek wynika z przepisów ustawy z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym (Dz.U. z 1997 r. Nr 49, poz. 318, Nr 118, poz. 754 i Nr 121, poz. 770). 4. Prywatyzacji spółek węglowych dokonuje Minister Skarbu Państwa. Art. 45. 1. Członków zarządu spółki węglowej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie akcjonariuszy. 2. Do pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki węglowej może być powołana osoba wyłoniona w drodze publicznego konkursu przeprowadzonego w sposób określony uchwałą walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki. 3. Pozostali członkowie zarządu spółki węglowej są powoływani i odwoływani na wniosek prezesa zarządu. 4. Radzie nadzorczej przysługuje prawo do złożenia wniosku o odwołanie członka zarządu spółki węglowej. 5. Odstąpienie od przeprowadzenia konkursu, o którym mowa w ust. 2, jest możliwe w przypadku powołania na stanowisko prezesa zarządu spółki węglowej osoby, która pełniła wcześniej funkcję prezesa zarządu tej spółki węglowej w dniu wejścia w życie ustawy i została wyłoniona do pełnienia tej funkcji w drodze publicznego konkursu. 6. W celu zwiększenia odpowiedzialności prezesa zarządu i pozostałych członków zarządu spółki węglowej za wyniki działalności przedsiębiorstwa spółki w okresie realizacji programu reformy, pełnomocnik walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki zawiera z poszczególnymi członkami zarządu spółki węglowej umowę, nazywaną "umową menedżerską", która określa w szczególności: 1) zakres obowiązków i odpowiedzialności w zakresie bieżącego zarządzenia oraz zmian i usprawnień w przedsiębiorstwie spółki, 2) zasady wynagradzania uwzględniające powiązanie wynagrodzenia z wynikiem finansowym spółki oraz stopniem realizacji zadań wykonywanych w ramach obowiązków określonych w pkt 1, w tym zasady ustalania wysokości premii, 3) udziału w zysku spółki, 4) czas, na jaki umowa zostanie zawarta, 5) przesłanki przedterminowego rozwiązania umowy. 7. Prezes zarządu i pozostali członkowie zarządu spółki węglowej uzyskują prawo do nagrody specjalnej za dokonanie prywatyzacji kopalni wydzielonej ze spółki węglowej po zakończeniu procesu prywatyzacji. Za dokonanie prywatyzacji uważa się zbycie osobom trzecim, nie będącymi państwowymi osobami prawnymi, co najmniej 50% akcji lub udziałów wydzielonej spółki. 8. Łączna wartość nagród przysługujących wszystkim członkom zarządu, z tytułu przeprowadzenia prywatyzacji, o której mowa w ust. 7, nie może przekroczyć 2% wartości akcji lub udziałów sprzedanych inwestorom, obliczonej według ceny za jaką nabyto te akcje lub udziały pomniejszoną o wartość wszystkich gwarancji sprzedającego udzielonych w umowie sprzedaży. Art. 46. 1. Wlane zgromadzenie akcjonariuszy spółki węglowej może zdecydować o zawarciu przez spółkę umowy z osobą prawną wyłonioną w drodze publicznego konkursu przeprowadzonego w sposób ustalony w uchwale walnego zgromadzenia akcjonariuszy, o świadczenie usług w zakresie zarządzania spółką. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, w spółce węglowej ustanawia się jednoosobowy zarząd i powołuje do zarządu osobę wskazaną przez osobę prawną, z którą zawarto umowę, o której mowa w ust. 1. Przepisy art. 45 ust. 5-8 stosuje się odpowiednio. Rozdział 8 Nadzór nad realizacją reformy górnictwa węgla kamiennego Art. 47. 1. Nadzór nad realizacją reformy górnictwa węgla kamiennego sprawuje Minister Gospodarki. 2. Za pośrednictwem podmiotu wskazanego w art. 8 ust. 7, przedsiębiorstwa górnicze składają Ministrowi Gospodarki informacje niezbędne do sprawowania nadzoru. 3. Minister Gospodarki składa Radzie Ministrów roczne sprawozdanie z realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego w terminie określonym przez Radę Ministrów. Art. 48. 1. Prezes Rady Ministrów na wniosek Ministra Gospodarki powoła Komitet Sterujący, w skład którego wejdą członkowie kierownictw: Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Skarbu Państwa, Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz wojewoda katowicki i przewodniczący sejmiku samorządowego województwa katowickiego. 2. Do zadań Komitetu Sterującego należy: 1) kontrola przebiegu realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego, 2) pełnienie funkcji doradczych dla Ministra Gospodarki w zakresie realizacji reformy górnictwa węgla kamiennego, 3) przeprowadzanie konkursu, o którym mowa w art. 45 ust. 2. Rozdział 9 Przepisy przejściowe, zmiany w przepisach obowiązujących i przepisy końcowe Art. 49. 1. Rezerwa tworzona przez przedsiębiorstwa górnicze na wypłatę świadczeń i nagród wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy i inne fundusze celowe utworzone na podstawie ustaw, przysługujących na podstawie Karty Górnika, do wysokości w niej określonej, stanowi koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. Wypłata świadczeń i nagród, o których mowa w ust. 1, do wysokości rezerw nie jest kosztem uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. 3. W okresie obowiązywania ustawy nagroda z okazji Dnia Górnika przysługująca na podstawie Karty Górnika, jest wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Art. 50. Przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej na podstawie ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz.U. z 1995 r. Nr 30, poz. 154 i z 1997 r. Nr 28, poz. 153) na podstawie wniosków złożonych do dnia 31 grudnia 2002 r., do okresów pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 10 ust. 1 tej ustawy, zalicza się: 1) okresy czynnej służby wojskowej poprzedzonej pracą górniczą pod warunkiem podjęcia takiej pracy w ciągu 30 dni od zakończenia tej służby, 2) okresy niezdolności do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, za które wypłacone zostało wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy. Art. 51. 1. Osobie uprawnionej na podstawie Układu Zbiorowego Pracy do bezpłatnego węgla, która uzyskała lub uzyska emeryturę lub rentę przed dniem 31 grudnia 2002 r. wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, obok emerytury lub renty, ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, ze środków budżetowych, z zastrzeżeniem ust. 2-4. 2. Ekwiwalent pieniężny, o którym mowa w ust. 1, może otrzymać osoba, która pobierała bezpłatny węgiel w naturze lub pobierała z tego tytułu ekwiwalent u pracodawcy objętego reformą górnictwa węgla kamiennego albo osoba, która na emeryturę lub rentę przeszła od pracodawcy objętego Układem Zbiorowym Pracy, pod warunkiem złożenia pisemnego oświadczenia o zrzeczeniu się uprawnienia do bezpłatnego węgla przysługującego z tytułu tego Układu. Wysokość ekwiwalentu stanowi iloczyn ilości węgla objętego uprawnieniem i przeciętnej średniorocznej ceny zbytu węgla, o której mowa w ust. 4, która nie może być wyższa niż 3 Mg węgla kamiennego rocznie. 3. W wypadku gdy prawo do bezpłatnego węgla wynika z górniczej renty rodzinnej wszystkim osobom do niej uprawnionym przysługuje łącznie jeden ekwiwalent. W razie podziału renty rodzinnej ekwiwalent ulega podziałowi w częściach równych, odpowiednio do liczby uprawnionych. 4. Minister Gospodarki w terminie do dnia 20 stycznia każdego roku ustala i ogłasza w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", przeciętną średnioroczną cenę zbytu 1 Mg węgla kamiennego w sortymencie Orzech II, z roku poprzedzającego rok, w którym ekwiwalent pieniężny z tytułu bezpłatnego węgla ma być wypłacany, skorygowaną o przewidywany wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych na rok planowany. 5. Minister Gospodarki w porozumieniu z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady przyznawania ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla oraz wypłacania tego ekwiwalentu. Art. 52. 1. W ustawie z dnia 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz.U. z 1995 r. Nr 30, poz. 154 i z 1997 r. Nr 28, poz. 153) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 5 ust. 1a otrzymuje brzmienie: "1a. Na równi z okresem pracy górniczej, określonej w ust. 1, traktuje się okres urlopu górniczego określonego odrębnymi przepisami lub Układem Zbiorowym Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r."; 2) w art. 10 ust. 3 otrzymuje brzmienie: "3. Przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury na podstawie ust. 1 uwzględnia się również, w wymiarze do lat pięciu, okres urlopu górniczego, o którym mowa w art. 5 ust. 1a.". Art. 53. W ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz.U. z 1997 r. Nr 25, poz. 128, Nr 28, poz. 153, Nr 41, poz. 255, Nr 63, poz. 403, Nr 93, poz. 569, Nr 107, poz. 692, Nr 121, poz. 770 i Nr 123, poz. 776) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 27 ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: "5) otrzymał przewidziane Układem Zbiorowym Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r. i przepisami ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego i gmin górniczych do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej, świadczenie w postaci jednorazowego ekwiwalentu pieniężnego za urlop górniczy, jednorazowej odprawy socjalnej lub zasiłkowej, albo odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę."; 2) użyte w art. 16 ust. 10, art. 18 ust. 1 pkt 2, art. 30 ust. 3 i art. 53 ust. 1 pkt 1 lit. f), w różnych przypadkach, wyrazy "Układu zbiorowego pracy dla pracowników zakładów górniczych" zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami "Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r. i przepisów ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego i gmin górniczych do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej". Art. 54. W ustawie z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 1989 r. Nr 25, poz. 137, Nr 74, poz. 441, z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 104, poz. 450, Nr 110, poz. 474, z 1994 r. Nr 84, poz. 385, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, Nr 85, poz. 426 i z 1997 r. Nr 121, poz. 770) art. 33a otrzymuje brzmienie: "Art. 33a. Zakłady pracy opłacają również składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości, terminach i trybie określonych dla pracowników w przepisach, o których mowa w art. 33 ust. 2, od świadczenia socjalnego wypłacanego w okresie urlopu górniczego oraz od zasiłku socjalnego wynikających z odrębnych przepisów lub Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zakładów Górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r.". Art. 55. W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482, Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 1, poz. 2, Nr 43, poz. 163, Nr 80, poz. 368, Nr 87, poz. 406, Nr 90, poz. 419, Nr 113, poz. 547, Nr 123, poz. 602Nr 127, poz. 627, z 1995 r. Nr 5, poz. 25, Nr 86, poz. 433, Nr 96, poz. 478, Nr 133, poz. 654, Nr 142, poz. 704, z 1996 r. Nr 25, poz. 113, Nr 34, poz. 146, Nr 90, poz. 405, Nr 137, poz. 639, Nr 147, poz. 686 i z 1997 r. Nr 9, poz. 44, Nr 28, poz. 153, Nr 79, poz. 484, Nr 96, poz. 592, Nr 107, poz. 685, Nr 118, poz. 754, Nr 121, poz. 770, Nr 123, poz. 776 i 777, Nr 137, poz. 926, Nr 139, poz. 932-934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 383), w art. 16 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: "1a. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do inwestycji bezpośrednio związanych z likwidacją kopalni węgla kamiennego lub przez ten proces wywołanych.". Art. 56. W ustawie z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1995 r. Nr 1, poz. 2, Nr 43, poz. 221 i z 1997 r. Nr 121, poz. 770) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie: "2) wynagrodzenie - wydatki pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze, wypłacane pracownikom z tytułu zatrudnienia u przedsiębiorcy, obliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny jako "wynagrodzenia bez wypłat z zysku", z tym że u przedsiębiorców wymienionych w art. 4 ust. 6 do wynagrodzenia nie zalicza się: a) odpraw emerytalnych wypłacanych osobom przechodzącym na emerytury z urlopów górniczych, b) odpraw pieniężnych wypłacanych w oparciu o ustawę z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy, z przyczyn dotyczących zakładów pracy oraz o zmianie niektórych ustaw."; 2) w art. 4 dodaje się ust. 6 i 7 w brzmieniu: "6. U przedsiębiorców realizujących postępowanie oddłużeniowe na podstawie przepisów ustawy z dnia ...... 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego i gmin górniczych do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej, przyrost przeciętnych wynagrodzeń w roku 1998 bezwarunkowo nie może przekroczyć wskaźnika wzrostu ustalonego przez Radę Ministrów. 7. W latach 1999-2002 przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie może przekroczyć średniorocznego wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych założonego na dany rok w projekcie ustawy budżetowej. Wyższy wzrost wynagrodzeń dopuszcza się wyłącznie w przypadku poprawy wyniku finansowego netto przedsiębiorstwa górniczego, skorygowanego o skutki postępowania oddłużeniowego, maksymalnie do wysokości połowy wskaźnika poprawy wyniku finansowego netto, jednakże nie więcej niż wskaźnik wzrostu ustalony na dany rok przez Komisję Trójstronną.". Art. 57. W stosunku do przedsiębiorstw górniczych, w których po dniu wejścia w życie ustawy, udostępniono na zasadach ogólnych akcje lub udziały osobom trzecim lub podniesiono kapitał z udziałem podmiotów nie będących państwowymi osobami prawnymi lub dokonano w inny sposób prywatyzacji w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 42 ust. 1, nie stosuje się przepisów rozdziału 2 do 4. Art. 58. Przepisu art. 1a ust. 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 118, poz. 561 i Nr 156, poz. 775 oraz z 1997 r. Nr 32, poz. 184, Nr 98, poz. 603, Nr 106, poz. 673, Nr 121, poz. 770, Nr 137, poz. 926 i Nr 141, poz. 945) nie stosuje się do spółek węglowych oraz innych jednoosobowych spółek Skarbu Państwa objętych zakresem niniejszej ustawy. Art. 59. Traci moc ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz o wprowadzeniu opłaty węglowej (Dz.U. Nr 113, poz. 735 i Nr 160, poz. 1081). Art. 60. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.