Dz.U. z 2000 r. Nr 113, poz. 1186
USTAWA
z dnia 9 listopada 2000 r.
o zmianie ustawy o rachunkowości
Art. 1.
W ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz. 591,
z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754,
Nr 139, poz. 933 i poz. 934, Nr 140, poz. 939, Nr 141, poz. 945, z 1998 Nr 60,
poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014 oraz z 1999 r.
Nr 9, poz. 75 i Nr 83, poz. 931) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2:
a) w ust. 1:
- pkt 1 nadać brzmienie:
"1) spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w
organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także
innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku
Polskiego,",
- pkt 2 nadać brzmienie:
"2) osób fizycznych oraz spółek cywilnych osób fizycznych, jeżeli ich
przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji
finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej
równowartość w walucie polskiej 800.000 EURO,",
b) ust. 2 nadać brzmienie:
"2. Osoby fizyczne oraz spółki cywilne osób fizycznych mogą stosować
zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego
roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów,
produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż
równowartość w walucie polskiej 800.000 EURO. W tym przypadku osoby te
lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani do
zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach
opodatkowania podatkiem dochodowym.";
2) w art. 3:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) jednostce - rozumie się przez to podmioty i osoby określone w art.
2 ust. 1,
2) banku - rozumie się przez to jednostkę działającą na podstawie
przepisów Prawa bankowego,
3) zakładzie ubezpieczeń - rozumie się przez to jednostkę prowadzącą
działalność ubezpieczeniową na podstawie przepisów o działalności
ubezpieczeniowej,
4) udziałach lub udziałowcach - rozumie się przez to również
odpowiednio akcje lub akcjonariuszy,
5) krajowych środkach płatniczych, walutach obcych i dewizach -
rozumie się przez to krajowe środki płatnicze, waluty obce i dewizy,
o których mowa w przepisach Prawa dewizowego,
6) kierowniku jednostki - rozumie się przez to osobę lub organ jedno-
lub wieloosobowy (zarząd), który - zgodnie z obowiązującymi
jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa
własności - uprawniony jest do zarządzania jednostką, z wyłączeniem
pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W przypadku spółki
jawnej i spółki cywilnej za kierownika jednostki uważa się
wspólników prowadzących sprawy spółki, w przypadku spółki
partnerskiej wspólników prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w
odniesieniu do spółki komandytowej i spółki komdandytowo-akcyjnej
komplementariuszy prowadzących sprawy spółki. W przypadku osoby
fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kierownika
jednostki uważa się tę osobę; przepis ten stosuje się odpowiednio do
osób wykonujących wolne zawody. Za kierownika jednostki uważa się
również likwidatora lub syndyka,
7) organie zatwierdzającym - rozumie się przez to organ, który zgodnie
z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na
mocy prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania
finansowego jednostki. W przypadku spółki osobowej, z wyjątkiem
spółki komandytowo-akcyjnej, oraz spółki cywilnej przez organ
zatwierdzający - rozumie się jej wspólników,
8) okresie sprawozdawczym " rozumie się przez to okres, za który
sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą
lub inne sprawozdania sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych,
9) roku obrotowym - rozumie się przez to rok kalendarzowy lub inny
okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych,
stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany
określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę.
Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego
roku obrotowego, to można księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe
za ten okres połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem
finansowym za rok następny. W przypadku zmiany roku obrotowego
pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12
kolejnych miesięcy,
10) dniu bilansowym - rozumie się przez to dzień, na który jednostka
sporządza sprawozdanie finansowe,
11) przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości - rozumie się przez
to wybrane i stosowane przez jednostkę, odpowiednie do jej
działalności, rozwiązania dopuszczone przepisami ustawy i
zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych,
12) aktywach - rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę
zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w
wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do
jednostki korzyści ekonomicznych,
13) aktywach trwałych - rozumie się przez to aktywa jednostki, które
nie są zaliczane do aktywów obrotowych, o których mowa w pkt 18,
14) wartościach niematerialnych i prawnych - rozumie się przez to, z
zastrzeżeniem pkt 17, nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów
trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego
wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności
dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a
w szczególności:
a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów
użytkowych oraz zdobniczych,
c) know - how.
W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oddanych do używania
na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym
charakterze, wartości niematerialne i prawne zalicza się do aktywów
trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami określonymi w
ust. 4. Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również
nabytą wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych,
15) środkach trwałych - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17,
rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie
ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do
użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w
szczególności:
a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego
gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością
lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego
oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz żywy.
Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy
lub innej umowy o podobnym charakterze, zalicza się do aktywów
trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami określonymi w
ust. 4,
16) środkach trwałych w budowie - rozumie się przez to zaliczane do
aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub
ulepszenia już istniejącego środka trwałego,
17) inwestycjach - rozumie się przez to aktywa nabyte w celu
osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości
tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend
(udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji
handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości
i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez
jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści. W
przypadku zakładów ubezpieczeń przez inwestycje rozumie się lokaty,
18) aktywach obrotowych - rozumie się przez to tę część aktywów
jednostki, które w przypadku:
a) aktywów rzeczowych, o których mowa w pkt 19 - są przeznaczone do
zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w
ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej
działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12 miesięcy,
b) aktywów finansowych, o których mowa w pkt 24 - są płatne i
wymagalne lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy od dnia
bilansowego lub od daty ich założenia, wystawienia lub nabycia,
albo stanowią aktywa pieniężne,
c) należności krótkoterminowych " obejmują ogół należności z tytułu
dostaw i usług oraz całość lub część należności z innych tytułów
nie zaliczonych do aktywów finansowych, a które stają się
wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,
d) rozliczeń międzyokresowych " trwają nie dłużej niż 12 miesięcy
od dnia bilansowego,
19) rzeczowych aktywach obrotowych - rozumie się przez to materiały
nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub
przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi)
zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary
nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym,
20) zobowiązaniach - rozumie się przez to wynikający z przeszłych
zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej
wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub
przyszłych aktywów jednostki,
21) rezerwach - rozumie się przez to zobowiązania, których termin
wymagalności lub kwota nie są pewne,
22) zobowiązaniach krótkoterminowych - rozumie się przez to ogół
zobowiązań z tytułu dostaw i usług, a także całość lub tę część
pozostałych zobowiązań, które stają się wymagalne w ciągu 12
miesięcy od dnia bilansowego,
23) instrumentach finansowych - rozumie się przez to kontrakt, który
powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i
zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze
stron pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub
więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez
względu na to czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z
kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy. Do instrumentów
finansowych nie zalicza się w szczególności:
a) rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
b) umów o gwarancje finansowe, które ustalają wykonanie obowiązków
z tytułu udzielonej gwarancji, w formie zapłacenia kwot
odpowiadających stratom poniesionym przez beneficjenta na skutek
niespłacenia wierzytelności przez dłużnika w wymaganym terminie,
c) umów o przeniesienie praw z papierów wartościowych w okresie
pomiędzy terminem zawarcia i rozliczenia transakcji, gdy
wykonanie tych umów wymaga wydania papierów wartościowych w
określonym terminie, również wtedy gdy przeniesienie tych praw
następuje w formie zapisu na rachunku papierów wartościowych,
prowadzonym przez podmiot upoważniony na podstawie odrębnych
przepisów,
d) aktywów i zobowiązań z tytułu programów, z których wynikają
udziały pracowników oraz innych osób związanych z jednostką w jej
kapitałach,
e) umów połączenia spółek, z których wynikają obowiązki, określone
w art. 44b ust. 9,
24) aktywach finansowych - rozumie się przez to aktywa pieniężne,
instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki, a także
wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub
prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na
korzystnych warunkach,
25) aktywach pieniężnych - rozumie się przez to aktywa w formie
krajowych środków płatniczych, walut obcych i dewiz. Do aktywów
pieniężnych zalicza się również inne aktywa finansowe, w tym w
szczególności naliczone odsetki od aktywów finansowych. Jeżeli
aktywa te są płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich
otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty), to na
potrzeby rachunku przepływów pieniężnych zalicza się je do środków
pieniężnych, chyba że ujmuje się je w przepływach z działalności
inwestycyjnej (lokacyjnej),
26) instrumentach kapitałowych - rozumie się przez to kontrakty, z
których wynika prawo do majątku jednostki, pozostałego po
zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wszystkich wierzycieli, a także
zobowiązanie się jednostki do wyemitowania lub dostarczenia własnych
instrumentów kapitałowych, a w szczególności udziały, opcje na akcje
własne lub warranty,
27) zobowiązaniach finansowych - rozumie się przez to zobowiązanie
jednostki do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu
finansowego z inną jednostką, na niekorzystnych warunkach,
28) zobowiązaniach warunkowych - rozumie się przez to obowiązek
wykonania świadczeń, których powstanie jest uzależnione od
zaistnienia określonych zdarzeń,
29) aktywach netto - rozumie się przez to aktywa jednostki
pomniejszone o zobowiązania, odpowiadające wartościowo kapitałowi
(funduszowi) własnemu,
30) przychodach i zyskach - rozumie się przez to uprawdopodobnione
powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o
wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości
aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do
wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny
sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli,
31) kosztach i stratach - rozumie się przez to uprawdopodobnione
zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o
wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości
aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które
doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego
niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub
właścicieli,
32) pozostałych kosztach i przychodach operacyjnych - rozumie się
przez to koszty i przychody związane pośrednio z działalnością
operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane:
a) z działalnością socjalną,
b) ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie,
wartości niematerialnych i prawnych,
c) z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych,
nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze
publicznoprawnym nie obciążających kosztów,
d) z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw
związanych z operacjami finansowymi,
e) z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z
wyjątkiem odpisów obciążających koszty wytworzenia sprzedanych
produktów lub sprzedanych towarów, koszty sprzedaży lub koszty
finansowe,
f) z odszkodowaniami, karami i grzywnami,
g) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze
darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele
niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w
budowie albo wartości niematerialnych i prawnych,
33) stratach i zyskach nadzwyczajnych - rozumie się przez to straty i
zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza
działalnością operacyjną jednostki i nie związane z ogólnym ryzykiem
jej prowadzenia,
34) sprawowaniu kontroli nad inną jednostką " rozumie się przez to
zdolność jednostki do kierowania polityką finansową i operacyjną
innej jednostki, w celu osiągania korzyści ekonomicznych z jej
działalności,
35) sprawowaniu współkontroli nad inną jednostką " rozumie się przez
to zdolność jednostki na równi z innymi udziałowcami lub wspólnikami
do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki, w
celu osiągania wspólnych ekonomicznych korzyści z jej działalności,
36) znaczącym wpływie na inną jednostkę - rozumie się przez to nie
mającą znamion sprawowania kontroli lub współkontroli zdolność
jednostki do wpływania na politykę finansową i operacyjną, w tym
również dotyczącą podziału lub pokrycia wyniku finansowego innej
jednostki,
37) jednostce dominującej - rozumie się przez to spółkę handlową,
sprawującą kontrolę lub współkontrolę nad inną jednostką, a w
szczególności:
a) posiadającą bezpośrednio lub pośrednio przez udziały większość
ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym innej jednostki
(zależnej), także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi
do głosu, wykonującymi swe prawa głosu zgodnie z wolą jednostki
dominującej, lub
b) uprawnioną do kierowania polityką finansową i operacyjną innej
jednostki (zależnej) w sposób samodzielny lub przez wyznaczone
przez siebie osoby lub jednostki na podstawie umowy zawartej z
innymi uprawnionymi do głosu, posiadającymi, na podstawie statutu
lub umowy spółki, łącznie z jednostką dominującą, większość
ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym, lub
c) uprawnioną jako udziałowiec do powoływania albo odwoływania
większości członków organów zarządzających lub nadzorczych innej
jednostki (zależnej), lub
d) będącą udziałowcem jednostki, której członkowie zarządu w
poprzednim roku obrotowym, w ciągu bieżącego roku obrotowego i do
czasu sporządzenia sprawozdania finansowego za bieżący rok
obrotowy, stanowią jednocześnie więcej niż połowę składu zarządu
tej jednostki (zależnej) lub osoby, które zostały powołane do
pełnienia tych funkcji w rezultacie wykonywania przez jednostkę
dominującą prawa głosu w organach tej jednostki (zależnej), lub
e) będącą udziałowcem lub wspólnikiem innej jednostki współzależnej
nie będącej spółką handlową i sprawującą współkontrolę nad tą
jednostką wspólnie z innymi uprawnionymi do głosu,
38) znaczącym inwestorze - rozumie się przez to spółkę handlową,
posiadającą w innej jednostce - nie będącej jednostką zależną, nie
mniej niż 20% głosów w organie stanowiącym tej jednostki i
wywierającą znaczący wpływ lub sprawującą współkontrolę nad tą
jednostką, przy czym liczbę głosów ustala się z zachowaniem zasady
określonej w pkt 37 lit. a. Udział w ogólnej liczbie głosów może być
mniejszy niż 20%, jeżeli inne okoliczności wskazują na wywieranie
znaczącego wpływu lub sprawowanie współkontroli,
39) jednostce zależnej - rozumie się przez to spółkę handlową, która
kontrolowana jest przez jednostkę dominującą,
40) jednostce współzależnej - rozumie się przez to spółkę handlową lub
inną jednostkę, która jest współkontrolowana przez jednostkę
dominującą lub znaczącego inwestora i innych udziałowców lub
wspólników na podstawie statutu, umowy spółki lub umowy zawartej na
okres dłuższy niż rok,
41) jednostce stowarzyszonej - rozumie się przez to spółkę handlową,
na którą znaczący inwestor wywiera znaczący wpływ,
42) jednostkach podporządkowanych " rozumie się przez to jednostki
zależne, współzależne od jednostki dominującej oraz jednostki
stowarzyszone ze znaczącym inwestorem,
43) jednostkach powiązanych " rozumie się przez to grupę jednostek
obejmującą jednostkę dominującą lub znaczącego inwestora, jednostki
zależne, współzależne i stowarzyszone,
44) grupie kapitałowej " rozumie się przez to jednostkę dominującą
wraz z jednostkami zależnymi i nie będącymi spółkami handlowymi
jednostkami współzależnymi,
45) konsolidacji " rozumie się przez to łączenie sprawozdań
finansowych jednostek tworzących grupę kapitałową przez sumowanie
odpowiednich pozycji sprawozdań finansowych jednostki dominującej,
jednostek zależnych i nie będących spółkami handlowymi jednostek
współzależnych, z uwzględnieniem niezbędnych wyłączeń i korekt,
46) kapitałach mniejszości " rozumie się przez to tę część aktywów
netto jednostki zależnej, która należy do udziałowców spoza grupy
kapitałowej,
47) metodzie praw własności " rozumie się przez to przyjętą przez
jednostkę dominującą lub znaczącego inwestora metodę wyceny udziałów
w aktywach netto jednostki podporządkowanej, z uwzględnieniem
wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, ustalonych na dzień
objęcia kontroli, współkontroli lub wywierania znaczącego wpływu.
Wartość początkową udziału aktualizuje się na dzień bilansowy, na
który sporządza się sprawozdanie finansowe o zmiany wartości aktywów
netto jednostki podporządkowanej, jakie nastąpiły w okresie
sprawozdawczym, wynikające zarówno z osiągniętego wyniku
finansowego, skorygowanego o odpis raty wartości firmy lub ujemnej
wartości firmy przypadający na dany okres sprawozdawczy, jak i
wszelkie inne zmiany, w tym wynikające z rozliczeń z jednostką
dominującą lub znaczącym inwestorem.",
b) w ust. 2 wyrazy "Prezesa Narodowego Banku Polskiego, obowiązującym"
zastępuje się wyrazami " Narodowy Bank Polski",
c) w ust. 3 wyraz "ogłaszanym" zastępuje się wyrazem "ustalonym" oraz wyraz
"obowiązującym" skreśla się,
d) dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:
"4. Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości
niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron,
zwana dalej "finansującym", oddaje drugiej stronie, zwanej dalej
"korzystającym", środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do
odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony,
środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych korzystającego,
jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:
1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu
okresu, na który została zawarta,
2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po
zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od
wartości rynkowej z dnia nabycia,
3) okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części
przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego
lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4
tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie,
na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego,
4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia
umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania,
przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W
sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą
korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego
własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza się płatności
na rzecz korzystającego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz
składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający
pokrywa je niezależnie od opłat za używanie,
5) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym
kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu
lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych
od przewidzianych w dotychczasowej umowie,
6) przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że
wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez
finansującego pokrywa korzystający,
7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb
korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego,
bez wprowadzania w nim istotnych zmian.
5. W przypadku spełnienia co najmniej jednego z warunków określonych w
ust. 4, oddane do używania korzystającemu środki trwałe lub wartości
niematerialne i prawne zalicza się u finansującego do aktywów trwałych
jako należności.";
3) art. 4 i 5 otrzymują brzmienie:
"Art. 4. 1. Jednostki obowiązane są stosować określone ustawą zasady
rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację
majątkową i finansową oraz wynik finansowy.
2. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach
rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich
treścią ekonomiczną.
3. Rachunkowość jednostki obejmuje:
1) przyjęte zasady (politykę) rachunkowości,
2) prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych,
ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i
systematycznym,
3) okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji
rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,
4) wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,
5) sporządzanie sprawozdań finansowych,
6) gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej
dokumentacji przewidzianej ustawą,
7) poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań finansowych w
przypadkach przewidzianych ustawą.
4. Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości
stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego
wpływu na realizację obowiązku określonego w ust. 1.
5. Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie
obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z
tytułu nadzoru, również w przypadku, gdy określone obowiązki w
zakresie rachunkowości - z wyłączeniem odpowiedzialności za
przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostaną
powierzone innej osobie za jej zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności
przez inną osobę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W
przypadku, gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie
została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą
wszyscy członkowie tego organu.
Art. 5. 1. Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w
sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych
jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i
pasywów, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub
umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporządzania
sprawozdań finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich
wynikające były porównywalne. Wykazane w księgach rachunkowych na
dzień ich zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej
samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach
rachunkowych.
2. Przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości przyjmuje
się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się
przewidzieć przyszłości działalność w nie zmniejszonym istotnie
zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba
że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając
zdolność jednostki do kontynuowania działalności kierownik jednostki
uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia
sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć
przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia
bilansowego.";
4) w art. 6:
a) w ust. 1 skreśla się wyrazy "i wyniku finansowym",
b) w ust. 2 wyraz "miesiąca" zastępuje się wyrazami "okresu sprawozdawczego"
oraz wyraz "miesiąc" zastępuje się wyrazami "okres sprawozdawczy";
5) w art. 7 w ust. 1:
a) wyrazy "ostrożnej wyceny" zastępuje się wyrazem "ostrożności", oraz w
zdaniu drugim po wyrazach " W szczególności należy" dodaje się wyrazy "w
tym celu",
b) pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w
tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorze
niowych,",
c) skreśla się pkt 2;
6) w art. 8:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych ustawą i dostosowując je do
potrzeb jednostki należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości
wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej
oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, o
której mowa w art. 7.",
b) w ust. 2:
- zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
"W celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka może, ze
skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę
podjęcia decyzji, zmienić dotychczas stosowane rozwiązania na inne,
przewidziane ustawą. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiązań wymaga
również określenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na
sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa, jeżeli
zostały one sporządzone za okres, w którym powyższe rozwiązania uległy
zmianie.",
- w zdaniu drugim wyrazy "informacji dodatkowej" zastępuje się wyrazami
"sprawozdaniu finansowym";
7) po art. 8 dodaje się wyrazy w brzmieniu:
"Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych";
8) art. 9 i 10 otrzymują brzmienie:
"Art. 9. Księgi rachunkowe prowadzi się w języku polskim i w walucie
polskiej.
Art. 10. 1. Jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku
polskim przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości, a w
szczególności dotyczące:
1) określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów
sprawozdawczych,
2) metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego
w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru,
3) sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:
a) zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej,
przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont
ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej,
b) wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg
rachunkowych przy użyciu komputera - wykazu zbiorów danych
tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z
określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji
w organizacji całości ksiąg rachunkowych i w procesach
przetwarzania danych,
c) opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg
rachunkowych przy użyciu komputera - opisu systemu
informatycznego, zawierającego wykaz programów, procedur lub
funkcji, w zależności od struktury oprogramowania, wraz z opisem
algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych,
w tym w szczególności metod zabezpieczenia dostępu do danych i
systemu ich przetwarzania, a ponadto określenie wersji
oprogramowania i daty rozpoczęcia jego eksploatacji,
4) systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów
księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących
podstawę dokonanych w nich zapisów.
2. Kierownik jednostki ustala w formie pisemnej i aktualizuje
dokumentację, o której mowa w ust. 1.
3. W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasadę
(politykę) rachunkowości, jednostka może stosować krajowe standardy
rachunkowości wydane przez uprawniony w myśl ustawy Komitet
Standardów Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu
krajowego może stosować Międzynarodowe Standardy Rachunkowości.";
9) po art. 10 skreśla się wyrazy "Rozdział 2 Prowadzenie ksiąg rachunkowych";
10) art. 11otrzymuje brzmienie:
"Art. 11. 1. Księgi rachunkowe prowadzi się w siedzibie jednostki
(przedstawi-cielstwa lub oddziału zagranicznej osoby prawnej).
2. Jednostki posiadające oddziały (zakłady) mogą prowadzić księgi
rachunkowe oddziałów (zakładów) w siedzibie jednostki albo oddziałów
(zakładów).
3. Księgi rachunkowe mogą być prowadzone na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej poza siedzibą jednostki (oddziału,
zakładu), w przypadku określonym w art. 13 ust. 2 i 3 oraz w razie
powierzenia ich prowadzenia osobie fizycznej, osobie prawnej lub
jednostce nie posiadającej osobowości prawnej, uprawnionej do
świadczenia takich usług.
4. W przypadku nieprowadzenia ksiąg rachunkowych w siedzibie jednostki
(oddziału, zakładu), kierownik jednostki obowiązany jest:
1) powiadomić właściwy urząd skarbowy o miejscu prowadzenia ksiąg w
terminie 15 dni od dnia wydania ksiąg poza siedzibę jednostki
(oddziału, zakładu),
2) zapewnić dostępność ksiąg rachunkowych do badania przez
upoważnione organy kontroli zewnętrznej w siedzibie jednostki
(oddziału, zakładu).";
11) w art. 12:
a) ust. 1-3 otrzymują brzmienie:
"1. Księgi rachunkowe otwiera się:
1) na dzień rozpoczęcia działalności, którym jest dzień pierwszego
zdarzenia wywołującego skutki o charakterze majątkowym lub
finansowym,
2) na początek każdego następnego roku obrotowego,
3) na dzień zmiany formy prawnej, z zastrzeżeniem ust. 3,
4) na dzień wpisu do rejestru połączenia jednostek lub podziału
jednostki, powodujących powstanie nowej jednostki (jednostek),
5) na dzień rozpoczęcia likwidacji lub wszczęcia postępowania
upadłościowego
- w ciągu 15 dni od dnia zaistnienia tych zdarzeń.
2. Księgi rachunkowe zamyka się:
1) na dzień kończący rok obrotowy,
2) na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również jej
sprzedaży i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego,
3) na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, z zastrzeżeniem ust.
3,
4) w jednostce przejmowanej na dzień przejęcia jednostki przez inną
jednostkę,
5) na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek,
jeżeli w wyniku połączenia powstaje nowa jednostka,
6) na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan
likwidacji lub upadłości,
7) na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami
- nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń.
3. Można nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych w przypadku
przekształcenia spółek kapitałowych, jak też wtedy, gdy w myśl ustawy
rozliczenie przejęcia jednostki następuje metodą łączenia udziałów i nie
powoduje powstania nowej jednostki.",
b) po ust. 4 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
"5. Zamknięcie ksiąg rachunkowych polega na nieodwracalnym wyłączeniu
możliwości dokonywania zapisów księgowych w zbiorach tworzących
zamknięte księgi rachunkowe, z uwzględnieniem art. 13 ust. 2 i 3.";
12) art. 13-15 otrzymują brzmienie:
"Art. 13. 1. Księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych,
obrotów (sum zapisów) i sald, które tworzą:
1) dziennik,
2) księgę główną,
3) księgi pomocnicze,
4) zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont
ksiąg pomocniczych,
5) wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).
2. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera, za
równoważne z nimi uważa się odpowiednio zasoby informacyjne
rachunkowości, zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych
zbiorów danych, bazy danych lub wyodrębnionych jej części, bez
względu na miejsce ich powstania i przechowywania.
3. Warunkiem utrzymywania zasobów informacyjnych systemu rachunkowości
w formie określonej w ust. 2, jest posiadanie przez jednostkę
oprogramowania umożliwiającego uzyskiwanie czytelnych informacji w
odniesieniu do zapisów dokonanych w księgach rachunkowych, poprzez
ich wydrukowanie lub przeniesienie na inny komputerowy nośnik
danych.
4. Księgi rachunkowe, z uwzględnieniem techniki ich prowadzenia,
powinny być:
1) trwale oznaczone nazwą (pełną lub skróconą) jednostki, której
dotyczą (każda księga wiązana, każda luźna karta kontowa, także
jeżeli mają one postać wydruku komputerowego lub zestawienia
wyświetlanego na ekranie monitora komputera), nazwą danego rodzaju
księgi rachunkowej oraz nazwą programu przetwarzania,
2) wyraźnie oznaczone co do roku obrotowego, okresu sprawozdawczego
i daty sporządzenia,
3) przechowywane starannie w ustalonej kolejności.
5. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera należy
zapewnić automatyczną kontrolę ciągłości zapisów, przenoszenia
obrotów lub sald. Wydruki komputerowe ksiąg rachunkowych powinny
składać się z automatycznie numerowanych stron, z oznaczeniem
pierwszej i ostatniej oraz być sumowane na kolejnych stronach w
sposób ciągły w roku obrotowym.
6. Księgi rachunkowe należy wydrukować nie później niż na koniec roku
obrotowego. Za równoważne z wydrukiem uznaje się przeniesienie
treści ksiąg rachunkowych na inny komputerowy nośnik danych,
zapewniający trwałość zapisu informacji, przez czas nie krótszy od
wymaganego dla przechowywania ksiąg rachunkowych.
Art. 14. 1. Dziennik zawiera chronologiczne ujęcie zdarzeń, jakie nastąpiły
w danym okresie sprawozdawczym. Bez względu na technikę prowadzenia
ksiąg rachunkowych dziennik powinien umożliwiać uzgodnienie jego
obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej.
2. Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane, a sumy zapisów
(obroty) liczone w sposób ciągły. Sposób dokonywania zapisów w
dzienniku powinien umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze
sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi.
3. Jeżeli stosuje się dzienniki częściowe, grupujące zdarzenia według
ich rodzajów, to należy sporządzić zestawienie obrotów tych
dzienników za dany okres sprawozdawczy.
4. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera zapis
księgowy powinien posiadać automatycznie nadany numer pozycji, pod
którą został wprowadzony do dziennika, a także dane pozwalające na
ustalenie osoby odpowiedzialnej za treść zapisu.
Art. 15. 1. Konta księgi głównej zawierają zapisy o zdarzeniach w ujęciu
systematycznym. Na kontach księgi głównej obowiązuje ujęcie
zarejestrowanych uprzednio lub równocześnie w dzienniku zdarzeń,
zgodnie z zasadą podwójnego zapisu.
2. Zapisów na określonym koncie księgi głównej dokonuje się w
kolejności chronologicznej.";
13) w art. 16:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i
uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu
systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont),
komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach
księgi głównej.",
b) w ust. 2 użyty dwukrotnie wyraz "miesiąca" zastępuje się wyrazami "okresu
sprawozdawczego",
c) skreśla się ust. 3;
14) art. 17 i 18 otrzymują brzmienie:
"Art. 17. 1. Konta ksiąg pomocniczych prowadzi się w szczególności dla:
1) środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie,
wartości niematerialnych i prawnych oraz dokonywanych od nich
odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych,
2) rozrachunków z kontrahentami,
3) rozrachunków z pracownikami, a w szczególności jako imienną
ewidencję wynagrodzeń pracowników zapewniającą uzyskanie
informacji, z całego okresu zatrudnienia,
4) operacji sprzedaży (kolejno numerowane własne faktury i inne
dowody, ze szczegółowością niezbędną do celów podatkowych),
5) operacji zakupu (obce faktury i inne dowody, ze szczegółowością
niezbędną do wyceny składników aktywów i do celów podatkowych),
6) kosztów i istotnych dla jednostki składników aktywów,
7) operacji gotówkowych w przypadku prowadzenia kasy.
2. Kierownik jednostki, uwzględniając rodzaj i wartość poszczególnych
grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez
jednostkę, podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z następujących
metod prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla tych grup składników:
1) ewidencję ilościowo-wartościową, w której dla każdego składnika
ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych,
2) ewidencję ilościową obrotów i stanów, prowadzoną dla
poszczególnych składników lub ich jednorodnych grup wyłącznie w
jednostkach naturalnych. Wartość stanu wycenia się przynajmniej na
koniec okresu sprawozdawczego, za który następują rozliczenia z
budżetem z tytułu podatku dochodowego, dokonane na podstawie danych
rzeczywistych,
3) ewidencję wartościową obrotów i stanów towarów oraz opakowań,
prowadzoną dla punktów obrotu detalicznego lub miejsc składowania,
której przedmiotem zapisów są tylko przychody, rozchody i stany
całego zapasu,
4) odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów na dzień ich
zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, połączone
z ustalaniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz
korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień
bilansowy.
Art. 18. 1. Na podstawie zapisów na kontach księgi głównej sporządza się na
koniec każdego okresu sprawozdawczego, nie rzadziej niż na koniec
miesiąca, zestawienie obrotów i sald, zawierające:
1) symbole lub nazwy kont,
2) salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obroty za okres
sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz salda
na koniec okresu sprawozdawczego,
3) sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres
sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald
na koniec okresu sprawozdawczego.
Obroty tego zestawienia powinny być zgodne z obrotami dziennika lub
obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych.
2. Co najmniej na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych sporządza się
zestawienia sald wszystkich kont ksiąg pomocniczych, a na dzień
inwentaryzacji - zestawienia sald inwentaryzowanej grupy składników
aktywów.";
15) w art. 20:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w
postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie
sprawozdawczym.",
b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera za
równoważne z dowodami źródłowymi uważa się zapisy w księgach
rachunkowych, wprowadzane automatycznie za pośrednictwem urządzeń
łączności, komputerowych nośników danych lub tworzone według algorytmu
(programu) na podstawie informacji zawartych już w księgach, przy
zapewnieniu, że podczas rejestrowania tych zapisów zostaną spełnione co
najmniej następujące warunki:
1) uzyskają one trwale czytelną postać zgodną z treścią odpowiednich
dowodów księgowych,
2) możliwe jest stwierdzenie źródła ich pochodzenia oraz ustalenie
osoby odpowiedzialnej za ich wprowadzenie,
3) stosowana procedura zapewnia sprawdzenie poprawności przetworzenia
odnośnych danych oraz kompletności i identyczności zapisów,
4) dane źródłowe w miejscu ich powstania są odpowiednio chronione, w
sposób zapewniający ich niezmienność, przez okres wymagany do
przechowywania danego rodzaju dowodów księgowych.";
16) w art. 21:
a) w ust. 1:
- w pkt 1 po wyrazie "dowodu" dodaje się wyrazy "i jego numeru
identyfikacyjnego",
- w pkt 5 wyraz "majątkowe" zastępuje się wyrazem " aktywów",
- pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w
księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia
dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby
odpowiedzialnej za te wskazania.",
- skreśla się pkt 7,
b) dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
"1a. Można zaniechać zamieszczania na dowodzie danych, o których mowa w
ust. 1 pkt 5 i 6, jeżeli wynikają one z techniki dokumentowania
zapisów księgowych.",
c) w ust. 4 wyraz "majątkowego" zastępuje się wyrazem "aktywów";
17) w art. 22 w ust. 3 w zdaniu pierwszym kropkę zastępuje się przecinkiem i
dodaje się wyrazy "o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.";
18) w art. 23:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"1. Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się w sposób trwały, bez
pozostawiania miejsc pozwalających na późniejsze dopiski lub zmiany.
Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera należy
stosować właściwe procedury i środki chroniące przed zniszczeniem,
modyfikacją lub ukryciem zapisu.
2. Zapis księgowy powinien zawierać co najmniej:
1) datę dokonania operacji gospodarczej,
2) określenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu księgowego
stanowiącego podstawę zapisu oraz jego datę, jeżeli różni się ona od
daty dokonania operacji,
3) zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że należy
posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub kodów,
4) kwotę i datę zapisu,
5) oznaczenie kont, których dotyczy.",
b) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:
"4. Zapisy w dzienniku i na kontach księgi głównej powinny być
powiązane ze sobą w sposób umożliwiający ich sprawdzenie.
5. Zapisy w księgach rachunkowych powinny być dokonane w sposób
zapewniający ich trwałość, przez czas nie krótszy od wymaganego do
przechowywania ksiąg rachunkowych.";
19) w art. 24:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Księgi rachunkowe uznaje się za prowadzone bezbłędnie, jeżeli
wprowadzono do nich kompletnie i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do
zaksięgowania w danym miesiącu dowody księgowe, zapewniono ciągłość
zapisów oraz bezbłędność działania stosowanych procedur
obliczeniowych.",
b) w ust. 4:
- w pkt 2 po wyrazach "i innych," dodaje się wyrazy "sprawozdań, w tym",
- pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) w przypadku prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera
zapewniona jest kontrola kompletności zbiorów systemu rachunkowości
oraz parametrów przetwarzania danych,",
- w pkt 4 po wyrazie "okres" dodaje się wyraz "sprawozdawczy",
c) w ust. 5:
- w pkt 1 po wyrazach "i innych," dodaje się wyrazy "sprawozdań, w tym",
- pkt 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"2) zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej są sporządzane
przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze, nie rzadziej niż
na koniec miesiąca, w terminie, o którym mowa w pkt 1, a za rok
obrotowy - nie później niż do 85 dnia po dniu bilansowym,
3) ujęcie wpłat i wypłat gotówką, czekami i wekslami obcymi oraz
obrotu detalicznego i gastronomii następuje w tym samym dniu, w
którym zostały dokonane.";
20) art. 26 otrzymuje brzmienie:
"Art. 26. 1. Jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku
obrotowego inwentaryzację:
1) aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach
bankowych), papierów wartościowych, rzeczowych składników aktywów
obrotowych, środków trwałych, z zastrzeżeniem pkt 3, oraz maszyn i
urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - drogą
spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości
z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia
ewentualnych różnic,
2) aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub
przechowywanych przez inne jednostki, należności, w tym udzielonych
pożyczek, z zastrzeżeniem pkt. 3, oraz powierzonych kontrahentom
własnych składników aktywów - drogą otrzymania od banków i
uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w
księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia
i rozliczenia ewentualnych różnic,
3) środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony,
gruntów, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również
należności zagrożonych, należności i zobowiązań wobec osób nie
prowadzących ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a
także aktywów i pasywów nie wymienionych w pkt 1 i 2 oraz
wymienionych w pkt 1 i 2, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury
lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe - drogą
porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i
weryfikacji realnej wartości tych składników.
2. Inwentaryzacją drogą spisu z natury obejmuje się również znajdujące
się w jednostce składniki aktywów, będące własnością innych
jednostek, powierzone jej do sprzedaży, przechowania, przetwarzania
lub używania, powiadamiając te jednostki o wynikach spisu. Obowiązek
ten nie dotyczy jednostek świadczących usługi pocztowe,
transportowe, spedycyjne i składowania.
3. Termin i częstotliwość inwentaryzacji, określone w ust. 1, uważa
się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację:
1) składników aktywów - z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów
wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów
i produktów gotowych, określonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 -
rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku
obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku, ustalenie zaś
stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu
stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda -
przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły
między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu
wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z
ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym,
2) zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów
znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją
ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu 2 lat,
3) środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład
\rodków trwałych w budowie, znajdujących się na terenie strzeżonym
- przeprowadzono raz w ciągu 4 lat.
4. Inwentaryzację, o której mowa w ust. 1, przeprowadza się również na
dzień zakończenia działalności przez jednostkę oraz na dzień
poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub upadłości. W
przypadku połączenia lub podziału jednostek, z wyjątkiem spółek
kapitałowych, strony mogą w drodze umowy pisemnej odstąpić od
inwentaryzacji.";
21) art. 28 otrzymuje brzmienie:
"Art. 28. 1. Aktywa i pasywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień
bilansowy w sposób następujący:
1) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne - według cen
nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po
aktualizacji wyceny środków trwałych) pomniejszonych o odpisy
amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej
utraty wartości,
2) środki trwałe w budowie - w wysokości ogółu kosztów pozostających
w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem,
pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,
3) udziały w innych jednostkach oraz inne inwestycje zaliczone do
aktywów trwałych - według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z
tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej;
wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie
rynkowej a różnicę z przeszacowania rozliczyć zgodnie z art. 35
ust. 4,
4) udziały w jednostkach podporządkowanych - według zasad
określonych w pkt 3 z tym, że udziały zaliczane do aktywów trwałych
mogą być wycenione metodą praw własności, z uwzględnieniem zasad
wyceny określonych w art. 63,
5) inwestycje krótkoterminowe - według ceny (wartości) rynkowej albo
według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego,
która z nich jest niższa, a krótkoterminowe inwestycje, dla których
nie istnieje aktywny rynek w inny sposób określonej wartości
godziwej,
6) rzeczowe składniki aktywów obrotowych - według cen nabycia lub
kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na
dzień bilansowy,
7) należności i udzielone pożyczki - w kwocie wymaganej zapłaty, z
zachowaniem ostrożności,
8) zobowiązania - w kwocie wymagającej zapłaty, przy czym
zobowiązania finansowe, których uregulowanie zgodnie z umową
następuje drogą wydania aktywów finansowych innych niż środki
pieniężne lub wymiany na instrumenty finansowe - według wartości
godziwej,
9) rezerwy - w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości,
10) kapitały (fundusze) własne oraz pozostałe aktywa i pasywa - w
wartości nominalnej.
2. Cena nabycia, o której mowa w ust. 1, to cena zakupu składnika
aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających
odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w
przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze
publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z
zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do
używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu,
jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do
obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i
odzyski. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika
aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze
darowizny - jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego
samego lub podobnego przedmiotu.
3. Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w
bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część
kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty
bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich,
koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją
i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do
postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny. Do
uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części
kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji
oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które
odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu
zdolności produkcyjnych. Za normalny poziom wykorzystania zdolności
produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w
typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub
sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów. Jeżeli nie jest
możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje
się według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego
produktu, pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży
produktów zysk brutto ze sprzedaży, a w przypadku produktu w toku -
także z uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia.
Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się kosztów:
1) będących konsekwencją nie wykorzystanych zdolności produkcyjnych
i strat produkcyjnych,
2) ogólnego zarządu, które nie są związane z doprowadzaniem produktu
do postaci i miejsca, w jakich się znajduje na dzień wyceny,
3) magazynowania wyrobów gotowych i półproduktów, chyba że
poniesienie tych kosztów jest niezbędne w procesie produkcji,
4) kosztów sprzedaży produktów.
Koszty te wpływają na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w
którym zostały poniesione.
4. W przypadkach uzasadnionych niezbędnym, długotrwałym przygotowaniem
towaru lub produktu do sprzedaży, bądź długim okresem wytwarzania
produktu, cenę nabycia lub koszt wytworzenia można zwiększyć o
koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania zapasu
towarów lub produktów w okresie ich przygotowania do sprzedaży, bądź
wytworzenia i związanych z nimi różnic kursowych, pomniejszone o
przychody z tego tytułu.
5. Za cenę (wartość) sprzedaży netto składnika aktywów przyjmuje się
możliwą do uzyskania na dzień bilansowy cenę jego sprzedaży, bez
podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o
rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z
przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej
sprzedaży, a powiększoną o należną dotację przedmiotową. Jeżeli nie
jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto danego składnika
aktywów, należy w inny sposób określić jego wartość godziwą na dzień
bilansowy.
6. Za wartość godziwą przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik
aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na
warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze
poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami. Wartość godziwą
instrumentów finansowych znajdujących się w obrocie na aktywnym
rynku stanowi cena rynkowa pomniejszona o koszty związane z
przeprowadzeniem transakcji, gdyby ich wysokość była znacząca. Cenę
rynkową aktywów finansowych posiadanych przez jednostkę oraz
zobowiązań finansowych, które jednostka zamierza zaciągnąć, stanowi
zgłoszona na rynku bieżąca oferta kupna, natomiast cenę rynkową
aktywów finansowych, które jednostka zamierza nabyć, oraz
zaciągniętych zobowiązań finansowych, stanowi zgłoszona na rynek
bieżąca oferta sprzedaży.
7. Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże
prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów
nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości
przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu
aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów
wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w
przypadku jej braku do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.
8. Cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie,
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje
ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy,
montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub
przyjęcia do używania, w tym również:
1) nie podlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz
podatek akcyzowy,
2) koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i
związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego
tytułu.
9. Lokaty, których ryzyko ponosi ubezpieczający są wyceniane przez
zakład ubezpieczeń na życie według wartości godziwych ustalonych na
dzień bilansowy. Różnice między wartością godziwą a wartością według
cen nabycia albo kosztu wytworzenia tych lokat odpowiednio
zwiększają lub zmniejszają rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe na
życie, których ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający. Wartość godziwą
nieruchomości określa rzeczoznawca majątkowy co najmniej raz na 5
lat. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie wartości godziwej innych
lokat niż nieruchomości, to ich wycena następuje po cenach nabycia
albo kosztach wytworzenia. Wartość godziwą nieruchomości położonych
za granicą oraz zagranicznych instrumentów finansowych ustala się
według zasad obowiązujących w kraju ich pochodzenia.
10. W ubezpieczeniach majątkowych i osobowych dopuszcza się stosowanie
dyskonta lub odpisów wyłącznie przy ustalaniu rezerw na
skapitalizowaną wartość rent, rezerw w dziale ubezpieczeń na życie,
rezerw w dziale ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty
(inwestycyjne) ponosi ubezpieczający oraz rezerw na premie i rabaty
(bonifikaty) dla ubezpieczonych w związku z osiąganymi dochodami z
lokat stanowiących pokrycie tych rezerw. Szczegółowe warunki
stosowania dyskonta określa rozporządzenie ministra właściwego do
spraw instytucji finansowych.
11. Na dzień nabycia lub powstania ujmuje się w księgach rachunkowych
nabyte lub powstałe:
1) zapasy rzeczowych składników aktywów obrotowych - według cen
nabycia lub kosztów wytworzenia,
2) należności i zobowiązania, w tym również z tytułu pożyczek -
według wartości nominalnej.
12. Przepis ust. 11 pkt 2 nie dotyczy banków.";
22) w art. 29:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"1. Jeżeli założenie kontynuacji działalności, o którym mowa w art. 5 ust.
2, nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki następuje po cenach
sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia
albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy
amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości. W takim przypadku jednostka jest również obowiązana utworzyć
rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane
zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności.
2. Wycena po cenach sprzedaży netto i utworzenie rezerwy następują w
szczególności w przeddzień postawienia jednostki w stan likwidacji
(jeżeli nie jest ona spowodowana prywatyzacją przedsiębiorstwa
państwowego) lub w stan upadłości, na koniec roku obrotowego, jeżeli na
dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy
jednostka nie będzie kontynuowała działalności, na koniec roku
obrotowego przypadającego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego
lub upadłościowego, a także w przeddzień przekazania, podziału lub
sprzedaży jednostki, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjęcia
za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu, że
działalność gospodarcza będzie przez jednostkę kontynuowana.",
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
"2a. Różnica powstała w wyniku wyceny oraz utworzenia rezerwy, o których
mowa w ust. 1, wpływa na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.",
c) w ust. 3 po wyrazie "działalność" skreśla się wyraz "gospodarcza";
23) art. 30-34 otrzymują brzmienie:
"Art. 30. 1. Nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w
walutach obcych:
1) składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach
podporządkowanych wycenionych metodą praw własności) - po kursie
kupna stosowanym w tym dniu przez bank, z którego usług korzysta
jednostka, nie wyższym jednak od kursu średniego ustalonego dla
danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień, z
zastrzeżeniem pkt 3,
2) składniki pasywów - po kursie sprzedaży stosowanym w tym dniu
przez bank, z którego usług korzysta jednostka, nie niższym jednak
od kursu średniego ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank
Polski na ten dzień,
3) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i
sprzedaż walut obcych - po kursie, po którym nastąpił jej zakup,
jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ustalonego na
dzień wyceny, dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.
2. Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w
księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po
kursie:
1) kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, z którego usług
korzysta jednostka - w przypadku operacji sprzedaży lub kupna walut
oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań,
2) średnim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na
ten dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym lub innym wiążącym
jednostkę dokumencie ustalony został inny kurs - w przypadku
pozostałych operacji.
3. Jeżeli aktywa i pasywa są wyrażone w walutach, dla których bank, z
którego usług korzysta jednostka, lub Narodowy Bank Polski nie
ustalają kursu, to kurs tych walut określa się w relacji do
wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest
ustalany przez Narodowy Bank Polski.
4. Różnice kursowe dotyczące inwestycji długoterminowych wyrażonych w
walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny, rozlicza się w sposób
określony w art. 35 ust. 2 i 4. Różnice kursowe, z zastrzeżeniem
ust. 5-7, dotyczące pozostałych aktywów i pasywów wyrażonych w
walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny oraz przy zapłacie
należności i zobowiązań w walutach obcych, jak również sprzedaży
walut, zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów
finansowych, a w uzasadnionych przypadkach - do kosztu wytworzenia
produktów lub ceny nabycia towarów, a także ceny nabycia lub kosztu
wytworzenia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub
wartości niematerialnych i prawnych.
5. Powstałe na dzień wyceny różnice kursowe od inwestycji stanowiących
pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zakłady ubezpieczeń na
życie zaliczają do przychodów lub kosztów działalności lokacyjnej i
wykazują w technicznym rachunku ubezpieczeń na życie.
6. Powstałe na dzień wyceny różnice kursowe od inwestycji stanowiących
pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w części dotyczącej
lokat środków skapitalizowanej wartości rent i rezerwy na premie
oraz rabaty dla ubezpieczonych, zakłady ubezpieczeń majątkowych i
osobowych zaliczają do przychodów lub kosztów działalności
lokacyjnej i wykazują w technicznym rachunku ubezpieczeń majątkowych
i osobowych.
7. Powstałe na dzień wyceny różnice kursowe od należności i zobowiązań
z tytułu ubezpieczeń i reasekuracji zalicza się do pozostałych
przychodów lub kosztów technicznych na udziale własnym.
Art. 31. 1. Wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt
wytworzenia środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia,
polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub
rekonstrukcji i powodującego, że wartość użytkowa tego środka po
zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do
używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością
wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego
środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.
2. Wartość początkową środków trwałych - z wyjątkiem gruntów nie
służących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - zmniejszają odpisy
amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty
ich wartości, na skutek używania lub upływu czasu.
3.Wartość początkowa i dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy
amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą, na podstawie odrębnych
przepisów, ulegać aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku
aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie
powinna być wyższa od jego wartości godziwej, której odpisanie w
przewidywanym okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie
uzasadnione.
4. Powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto
środków trwałych, o której mowa w ust. 3, odnosi się na kapitał
(fundusz) z aktualizacji wyceny i nie może ona być przeznaczona do
podziału. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega, z
zastrzeżeniem art. 32 ust. 5, zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji
wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub zlikwidowanych
środków trwałych. Różnica ta wpływa na kapitał (fundusz) zapasowy
lub inny o podobnym charakterze, o ile odrębne przepisy nie stanowią
inaczej.
Art. 32. 1. Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego
dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego
wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie
amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka
trwałego do używania, a jej zakończenie, nie później niż z chwilą
zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z
wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do
likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z
ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny
sprzedaży netto pozostałości środka trwałego.
2. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej
uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na
określenie którego wpływają w szczególności:
1) liczba zmian, na których pracuje środek trwały,
2) tempo postępu techniczno-ekonomicznego,
3) wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub
liczbą wytworzonych produktów, albo innym właściwym miernikiem,
4) prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego,
5) przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej
pozostałości środka trwałego.
3. Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy ustalić okres
lub stawkę i metodę jego amortyzacji. Poprawność stosowanych okresów
i stawek amortyzacji środków trwałych powinna być przez jednostkę
okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w
następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.
4. W przypadku zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do
likwidacji, wycofania z używania lub innych przyczyn powodujących
trwałą utratę wartości środka trwałego, dokonuje się - w ciężar
pozostałych kosztów operacyjnych - odpowiedniego odpisu
aktualizującego jego wartość.
5. Odpisy, o których mowa w ust. 4, dotyczące środków trwałych,
których wycena została zaktualizowana na podstawie odrębnych
przepisów, zmniejszają odniesione na kapitał (fundusz) z
aktualizacji wyceny różnice spowodowane aktualizacją wyceny.
Ewentualną nadwyżkę odpisu, o którym mowa w ust. 4, nad różnicami z
aktualizacji wyceny zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych.
6. Dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej
można ustalać odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób
uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup środków
zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisując
wartość tego rodzaju środków trwałych.
Art. 33. 1. Do wyceny wartości niematerialnych i prawnych oraz sposobów
dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych,
stosuje się odpowiednio przepisy art. 31 ust. 2 i art. 32 ust. 1-4
i ust. 6.
2. Koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę
na własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji lub
zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i
prawnych, jeżeli:
1) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a
dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone,
2) techniczna przydatność produktu lub technologii została
stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie
jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub
stosowaniu technologii,
3) koszty prac rozwojowych zostaną pokryte - według przewidywań -
przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania
technologii.
3. Okres dokonywania odpisów kosztów prac rozwojowych nie może
przekraczać 5 lat.
4. Wartość firmy stanowi różnicę między ceną nabycia określonej
jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością
godziwą przejętych aktywów netto. Jeżeli cena nabycia jednostki lub
zorganizowanej jej części jest niższa od wartości godziwej
przejętych aktywów netto, to różnica stanowi ujemną wartość firmy.
Zasady rozliczania i odpisywania wartości firmy lub ujemnej wartości
firmy określa art. 44b ust. 10-12.
Art. 34. 1. Jednostki mogą wyceniać:
1) materiały i towary - w cenach zakupu,
2) produkty w toku produkcji - w wysokości bezpośrednich kosztów
wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie
wyceniać ich w ogóle
- jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego
jednostki. Zasady, o których mowa w pkt 2, nie mogą być stosowane do
produkcji o przewidywanym czasie wykonania dłuższym niż 3 miesiące,
przeznaczonej do sprzedaży lub na rzecz środków trwałych w budowie
jednostki. Nie dotyczy to jednak produkcji rolnej.
2. Składniki rzeczowych aktywów obrotowych mogą być na dzień nabycia
lub wytworzenia ujmowane w księgach rachunkowych w cenach przyjętych
do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między tymi cenami a
rzeczywistymi cenami ich nabycia albo zakupu, albo kosztami
wytworzenia. Na dzień bilansowy wartość składników rzeczowych
aktywów obrotowych, wyrażoną w cenach ewidencyjnych, doprowadza się
do poziomu określonego w ust. 1 lub w art. 28 ust. 1 pkt 6. Nie
dotyczy to produktów gotowych, produktów w toku i półproduktów,
jeżeli do ich ewidencji stosuje się koszty planowane, w tym
normatywne, różnice zaś między planowanymi a rzeczywistymi kosztami
wytworzenia są nieznaczne. Stosowane do wyceny na dzień bilansowy
ceny nabycia albo zakupu, albo planowane koszty wytworzenia nie mogą
być wyższe od cen sprzedaży netto tych składników.
3. Wytworzone przez jednostkę filmy, oprogramowanie komputerów,
projekty typowe i inne produkty o podobnym charakterze, przeznaczone
do sprzedaży, wycenia się w okresie przynoszenia przez nie korzyści
ekonomicznych, nie dłuższym niż 5 lat, w wysokości nadwyżki kosztów
ich wytworzenia nad przychodami według cen sprzedaży netto,
uzyskanymi ze sprzedaży tych produktów w ciągu tego okresu. Nie
odpisane po upływie tego okresu koszty wytworzenia zwiększają
pozostałe koszty operacyjne.
4. W przypadku gdy ceny nabycia albo zakupu, albo koszty wytworzenia
jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze względu na podobieństwo
ich rodzaju i przeznaczenie, są różne, wartość stanu końcowego
rzeczowych składników aktywów obrotowych wycenia się w zależności od
przyjętej przez jednostkę metody ustalania wartości ich rozchodu, w
tym zużycia, sprzedaży:
1) według cen przeciętnych, to jest ustalonych w wysokości średniej
ważonej cen (kosztów) danego składnika aktywów,
2) przyjmując, że rozchód składnika aktywów wycenia się kolejno po
cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka
najwcześniej nabyła (wytworzyła),
3) przyjmując, że rozchód składników aktywów wycenia się kolejno po
cenach (kosztach) tych składników aktywów, które jednostka
najpóźniej nabyła (wytworzyła),
4) w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen (kosztów)
tych składników aktywów, które dotyczą ściśle określonych
przedsięwzięć, niezależnie od daty ich zakupu lub wytworzenia.
5. Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów
obrotowych dokonane w związku z utratą ich wartości oraz wynikające
z wyceny według cen sprzedaży netto zamiast według cen nabycia, albo
zakupu, albo kosztów wytworzenia - zalicza się odpowiednio do
pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów wytworzenia sprzedanych
produktów lub kosztów sprzedaży.";
24) po art. 34 dodaje się art. 34a-34d w brzmieniu:
"Art. 34a. 1. Przychody z wykonania nie zakończonej usługi, w tym
budowlanej, objętej umową, w okresie realizacji dłuższym niż 6
miesięcy, wykonanej na dzień bilansowy w istotnym stopniu, ustala
się na dzień bilansowy proporcjonalnie do stopnia zaawansowania
usługi, jeżeli stopień ten można ustalić w sposób wiarygodny.
2. Przychody z wykonania nie zakończonej usługi, w tym budowlanej, w
okresie od dnia zawarcia umowy do dnia bilansowego - po odliczeniu
przychodów, które wpłynęły na wynik finansowy w ubiegłych okresach
sprawozdawczych - ustala się proporcjonalnie do stopnia jej
zaawansowania. Stopień zaawansowania usługi mierzy się w zależności
od przyjętej przez jednostkę metody:
1) udziałem kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy do dnia
ustalenia przychodu w całkowitych kosztach wykonania usługi,
2) liczbą przepracowanych godzin bezpośrednich wykonania usługi,
3) na podstawie obmiaru wykonanych prac,
4) inną metodą
- jeżeli wyrażają w sposób wiarygodny stopień zaawansowania usługi.
3. W przypadku gdy umowa o usługę, w tym budowlaną, przewiduje, że
cenę za tę usługę ustala się:
1) w wysokości kosztów powiększonych o narzut zysku - to przychód z
wykonania nie zakończonej usługi ustala się w wysokości kosztów
odpowiadających wykonanej części usługi, powiększonych o narzut
zysku,
2) w wysokości ryczałtu - to przychód z wykonania nie zakończonej
usługi ustala się proporcjonalnie do stopnia zaawansowania
wykonania usługi, o ile stopień zaawansowania usługi na dzień
bilansowy może zostać ustalony w sposób wiarygodny.
4. Jeżeli stopień zaawansowania nie zakończonej usługi, w tym
budowlanej, nie może być na dzień bilansowy ustalony w sposób
wiarygodny, to przychód ustala się w wysokości poniesionych w danym
okresie sprawozdawczym kosztów, nie wyższych jednak od kosztów,
których pokrycie w przyszłości przez zamawiającego jest
prawdopodobne.
5. Bez względu na zastosowany sposób ustalania przychodów na wynik
finansowy jednostki wpływają przewidywane straty związane z
wykonaniem usługi objętej umową.
Art. 34b. 1. Koszty wytworzenia, które można bezpośrednio przyporządkować
przychodom osiągniętym przez jednostkę, wpływają na wynik
finansowy jednostki za ten okres sprawozdawczy, w którym przychody
te wystąpiły.
2. Koszty wytworzenia, które można jedynie w sposób pośredni
przyporządkować przychodom lub innym korzyściom osiąganym przez
jednostkę, wpływają na wynik finansowy jednostki w części, w której
dotyczą danego okresu sprawozdawczego, zapewniając ich współmierność
do przychodów lub innych korzyści ekonomicznych.
Art. 34c. 1. Koszty wytworzenia nie zakończonej usługi, w tym budowlanej,
obejmują koszty poniesione od dnia zawarcia odpowiedniej umowy do
dnia bilansowego. Koszty poniesione przed zawarciem umowy związane
z realizacją jej przedmiotu, zaliczane są do aktywów, jeżeli
pokrycie w przyszłości tych kosztów przychodami uzyskanymi od
zamawiającego jest prawdopodobne.
2. Jeżeli przychody są ustalane odpowiednio do stopnia zaawansowania
nie zakończonej usługi w inny sposób, niż określony w art. 34a ust.
2 pkt 1, to koszty wpływające na wynik finansowy jednostki ustala
się w takiej części całkowitych kosztów umowy, jaka odpowiada
stopniowi zaawansowania usługi, po odliczeniu kosztów, które
wpłynęły na wynik finansowy w ubiegłych okresach sprawozdawczych, po
uwzględnieniu straty, o której mowa w art. 34a ust. 5. Różnicę
pomiędzy kosztami faktycznie poniesionymi a kosztami wpływającymi na
wynik finansowy jednostki zalicza się do rozliczeń międzyokresowych.
3. Poprawność przyjętych metod ustalania stopnia zaawansowania usługi,
a także przewidywanych całkowitych kosztów i przychodów z wykonania
usługi, powinna być przez jednostkę, nie później niż na dzień
bilansowy, zweryfikowana. Spowodowane weryfikacją korekty wpływają
na wynik finansowy jednostki tego okresu sprawozdawczego, w którym
przeprowadzono weryfikację.
Art. 34d. Przepisów art. 34a i 34c można nie stosować, jeżeli udział
przychodów z nie zakończonych usług na dzień bilansowy nie jest
istotny w całości przychodów operacyjnych okresu sprawozdawczego.";
25) art. 35 otrzymuje brzmienie:
"Art. 35. 1. Nabyte lub powstałe aktywa finansowe oraz inne inwestycje
ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich nabycia albo
powstania, według ceny nabycia albo ceny zakupu, jeżeli koszty
przeprowadzenia i rozliczenia transakcji nie są istotne.
2. Odpisu wyrażającego trwałą utratę wartości inwestycji zaliczonych
do aktywów trwałych dokonuje się nie później niż na koniec okresu
sprawozdawczego.
3. Skutki wzrostu lub obniżenia wartości inwestycji krótkoterminowych
wycenionych według cen (wartości) rynkowych zalicza się odpowiednio
do przychodów lub kosztów finansowych. W przypadku stosowania
innych, niż określone w art. 28 ust. 1 pkt 5 zasad wyceny
krótkoterminowych inwestycji, skutki obniżenia ich wartości zalicza
się do kosztów finansowych w pełnej wysokości, natomiast skutki
wzrostu ich wartości zalicza się do przychodów finansowych w
wysokości nie wyższej niż kwota różnic uprzednio odpisanych w koszty
finansowe.
4. Skutki przeszacowania inwestycji zaliczonych do aktywów trwałych,
powodujące wzrost ich wartości do poziomu cen rynkowych zwiększają
kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Obniżenie wartości
inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o którą
podwyższono z tego tytułu kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny -
jeżeli kwota różnicy z przeszacowania nie była do dnia wyceny
rozliczona - zmniejsza ten kapitał (fundusz). W pozostałych
przypadkach skutki obniżenia wartości inwestycji zalicza się do
kosztów finansowych. Wzrost wartości danej inwestycji bezpośrednio
wiążący się z uprzednim obniżeniem jej wartości, zaliczonym do
kosztów finansowych, ujmuje się do wysokości tych kosztów jako
przychody finansowe.
5. Jeżeli wartość zbytej inwestycji zaliczonej do aktywów trwałych
była uprzednio przeszacowana albo wyceniana w cenie (wartości)
rynkowej, lub w cenie nabycia, w zależności od tego, która z nich
była niższa, zaś skutki takiej wyceny ujęto w sposób określony w
ust. 4, to nadwyżkę z tytułu przeszacowania ustala się i rozlicza z
kapitałem (funduszem) z aktualizacji wyceny.
6. Inwestycje zaliczone do aktywów trwałych na dzień ich
przekwalifikowania do inwestycji krótkoterminowych wycenia się:
1) w wartości księgowej albo cenie nabycia, w zależności od tego,
która z nich jest niższa - jeżeli inwestycje krótkoterminowe
wycenia się w wartości rynkowej lub cenie nabycia , zależnie od
tego, która z nich jest niższa,
2) według wartości księgowej - jeżeli inwestycje krótkoterminowe
wycenia się w wartości rynkowej.
Jeżeli przekwalifikowana inwestycja długoterminowa była uprzednio
przeszacowana a skutki przeszacowania ujęte są w kapitale (funduszu)
z aktualizacji wyceny, to nie rozliczoną na dzień przekwalifikowania
nadwyżkę z tytułu przeszacowania inwestycji długoterminowej zalicza
się do kosztów lub przychodów finansowych.
7. Inwestycje krótkoterminowe na dzień ich przekwalifikowania do
inwestycji długoterminowych wycenia się według zasad określonych w
ust. 6 z tym, że jeżeli inwestycja krótkoterminowa była wyceniona w
wartości rynkowej, to pomimo jej przekwalifikowania, wycena
pozostaje bez zmiany.
8. Jeżeli ceny nabycia jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze
względu na podobieństwo rodzaju i przeznaczenie, składników
inwestycji są różne, to ich rozchód wycenia się według metody
wybranej przez jednostkę spośród metod, o których mowa w art. 34
ust. 4 pkt 1-3.";
26) po art. 35 dodaje się art. 35a"35d w brzmieniu:
"Art. 35a. 1. Na dzień zawarcia kontraktu, emitent lub wystawca instrumentu
finansowego wprowadza do ksiąg rachunkowych wyemitowany lub
wystawiony przez siebie instrument, a także składniki tego
instrumentu, odpowiednio zakwalifikowane do kapitałów (funduszy)
własnych jako instrumenty kapitałowe, bądź do zobowiązań
krótkoterminowych lub długoterminowych również wtedy, gdy składnik
mający charakter zobowiązania nie jest zobowiązaniem finansowym.
2. Różnice z przeszacowania wartości instrumentu finansowego, a także
osiągnięte przychody lub poniesione koszty stosownie do kwalifikacji
instrumentu finansowego, o której mowa w ust. 1, wpływają
odpowiednio na wynik finansowy lub kapitał (fundusz) z aktualizacji
wyceny.
3. Kontrakty dotyczące instrumentów finansowych uznaje się za służące
ograniczeniu ryzyka związanego z aktywami lub pasywami jednostki,
tj. zabezpieczeniu tych aktywów lub pasywów, jeżeli co najmniej:
1) przed zawarciem kontraktu ustalono jego cel oraz określono, które
aktywa lub pasywa mają zostać za pomocą tego kontraktu
zabezpieczone,
2) zabezpieczający instrument finansowy będący przedmiotem kontraktu
i zabezpieczane za jego pomocą aktywa lub pasywa charakteryzują się
podobnymi cechami, a w szczególności wartością nominalną, datą
zapadalności, wpływem zmian stopy procentowej albo kursu waluty,
3) stopień pewności oczekiwań dotyczących przewidywanych w wyniku
kontraktu przepływów środków pieniężnych jest znaczny.
4. Jeżeli warunki, o których mowa w ust. 3, zostały spełnione, to przy
wycenie zabezpieczanych aktywów lub pasywów uwzględnia się wartość
nabytych dla ich zabezpieczenia instrumentów finansowych oraz zmiany
ich wartości.
Art. 35b. 1. Wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień
prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu
aktualizującego, w odniesieniu do :
1) należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan
upadłości - do wysokości należności nie objętej gwarancją lub innym
zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu
komisarzowi w postępowaniu upadłościowym,
2) należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o
ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na
zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego - w pełnej
wysokości należności,
3) należności kwestionowanych przez dłużników oraz, z których
zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i
finansowej dłużnika, spłata należności w umownej kwocie nie jest
prawdopodobna - do wysokości nie pokrytej gwarancją lub innym
zabezpieczeniem należności,
4) należności stanowiących równowartość kwot podwyższających
należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu
aktualizującego - w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania
lub odpisania,
5) należności przeterminowanych lub nie przeterminowanych o znacznym
stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach
uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą
odbiorców - w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym
także ogólnego, na nieściągalne należności.
2. Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio do
pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych -
zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji.
3. Należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne zmniejszają
dokonane uprzednio odpisy aktualizujące ich wartość.
4. Należności, o których mowa w ust. 3, od których nie dokonano
odpisów aktualizujących ich wartość lub dokonano odpisów w niepełnej
wysokości, zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów
operacyjnych lub kosztów finansowych.
Art. 35c. W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu
aktualizującego wartość aktywów, w tym również odpisu z tytułu
trwałej utraty wartości, równowartość całości lub odpowiedniej
części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość
danego składnika aktywów i podlega zaliczeniu odpowiednio do
pozostałych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych.
Art. 35d. 1. Rezerwy tworzy się na:
1) pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe
zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a
w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym
z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych,
skutków toczącego się postępowania sądowego,
2) przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na
podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej
przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany
restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość
tych przyszłych zobowiązań.
2. Rezerwy, o których mowa w ust. 1, zalicza się odpowiednio do
pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat
nadzwyczajnych, zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe
zobowiązania się wiążą.
3. Powstanie zobowiązania, na które uprzednio utworzono rezerwę,
zmniejsza rezerwę.
4. Nie wykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka
uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który
okazały się zbędne - odpowiednio pozostałe przychody operacyjne,
przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.";
27) w art. 36:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Kapitał zakładowy spółek kapitałowych, towarzystw ubezpieczeń
wzajemnych, fundusz udziałowy spółdzielni wykazuje się w wysokości
określonej w umowie lub statucie i wpisanej w rejestrze sądowym.
Zadeklarowane, lecz nie wniesione wkłady kapitałowe ujmuje się jako
należne wkłady na poczet kapitału.",
b) dodaje się ust. 2b-2d w brzmieniu:
"2b. Koszty emisji akcji poniesione przy powstaniu spółki akcyjnej lub
podwyższeniu kapitału zakładowego , zmniejszają kapitał zapasowy spółki
do wysokości nadwyżki wartości emisji nad wartością nominalną akcji, a
pozostałą ich część zalicza się do kosztów finansowych.
2c. Kapitały (fundusze) własne powstałe z zamiany dłużnych papierów
wartościowych, zobowiązań i pożyczek na udziały, wykazuje się w wartości
nominalnej tych papierów wartościowych, zobowiązań i pożyczek, po
uwzględnieniu nie zamortyzowanego dyskonta lub premii, odsetek
naliczonych i nie zapłaconych do dnia zamiany, które nie będą wypłacone,
nie zrealizowanych różnic kursowych oraz skapitalizowanych kosztów
emisji. Jeżeli dłużne papiery wartościowe, zobowiązania i pożyczki są
wyrażone w walucie obcej, to na dzień zamiany stosuje się do nich
przepisy art. 30.
2d. Przepis ust. 2c stosuje się odpowiednio do zobowiązań bezwarunkowo
umorzonych w wyniku postępowania naprawczego lub układowego.",
c) w ust. 3 skreśla się pkt 1;
28) art. 37-38 otrzymują brzmienie:
"Art. 37. 1. W związku z przejściowymi różnicami między wykazywaną w
księgach rachunkowych wartością aktywów i pasywów a ich wartością
podatkową oraz stratą podatkową możliwą do odliczenia w
przyszłości, jednostka tworzy rezerwę i ustala aktywa z tytułu
odroczonego podatku dochodowego, którego jest podatnikiem.
2. Wartość podatkowa aktywów jest to kwota wpływająca na pomniejszenie
podstawy obliczenia podatku dochodowego w przypadku uzyskania z
nich, w sposób pośredni lub bezpośredni, korzyści ekonomicznych.
Jeżeli uzyskanie korzyści ekonomicznych z tytułu określonych aktywów
nie powoduje pomniejszenia podstawy obliczenia podatku dochodowego,
to wartość podatkowa aktywów jest ich wartością księgową.
3. Wartością podatkową pasywów jest ich wartość księgowa pomniejszona
o kwoty, które w przyszłości pomniejszą podstawę podatku
dochodowego.
4. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w
wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku
dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które
spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku
dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia, ustalonej
przy uwzględnieniu zasady ostrożności.
5. Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w
wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości
zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych,
to jest różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia
podatku dochodowego w przyszłości.
6. Wysokość rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego
obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.
7. Rezerwa i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
wykazywane są w bilansie oddzielnie. Rezerwę i aktywa można
kompensować jeżeli jednostka ma tytuł uprawniający ją do ich
jednoczesnego uwzględnienia przy obliczaniu kwoty zobowiązania
podatkowego..
8. Wpływający na wynik finansowy podatek dochodowy za dany okres
sprawozdawczy obejmuje:
1) część bieżącą,
2) część odroczoną.
Wykazywana w rachunku zysków i strat część odroczona stanowi różnicę
pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na
koniec i początek okresu sprawozdawczego, z uwzględnieniem przepisów
ust. 9.
9. Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
dotyczące operacji rozliczanych z kapitałem (funduszem) własnym,
odnosi się również na kapitał (fundusz) własny.
Art. 38. 1. Zakłady ubezpieczeń zaliczają do kosztów operacyjnych zmiany
stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, które powinny zapewnić
pełne pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań, jakie mogą
wynikać z umów ubezpieczeniowych.
2. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, z wyjątkiem rezerw na
wyrównanie szkodowości, ustala się nie później niż na dzień
bilansowy. Rezerwę na wyrównanie szkodowości ustala się nie później
niż na dzień kończący rok obrotowy.";
29) w art. 39:
a) w ust. 1 wyrazy "wydatki lub zużycie składników majątkowych dotyczą
miesięcy następujących po miesiącu, w którym je poniesiono" zastępuje się
wyrazami "dotyczą one przyszłych okresów sprawozdawczych",
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w
wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres
sprawozdawczy, wynikających w szczególności:
1) ze świadczeń wykonanych na rzecz jednostki przez kontrahentów
jednostki, a kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny,
2) z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością,
przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można
oszacować mimo, że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze
znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane
produkty długotrwałego użytku.
Zobowiązania ujęte jako bierne rozliczenia międzyokresowe i zasady
ustalania ich wysokości powinny wynikać z uznanych zwyczajów
handlowych.",
c) w ust. 3 wyrazy "ostrożnej wyceny" zastępuje się wyrazem "ostrożności",
d) w ust. 4 wyraz "majątkowych" zastępuje się wyrazem "aktywów" oraz wyrazy
"operacji finansowych" zastępuje się wyrazem "finansowe",
e) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Zobowiązania ujęte jako bierne rozliczenia międzyokresowe zmniejszają
koszty okresu sprawozdawczego, w którym stwierdzono, że zobowiązania te
nie powstały.";
30) skreśla się art. 40;
31) art. 41-44 otrzymują brzmienie:
"Art. 41. 1. Rozliczenia międzyokresowe przychodów, dokonywane z
zachowaniem zasady ostrożności, obejmują w szczególności:
1) równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z
tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach
sprawozdawczych,
2) środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub
wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w
budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do innych ustaw nie
zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych. Zaliczone do
rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo
pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów
amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych lub kosztów
prac rozwojowych sfinansowanych z tych źródeł,
3) ujemną wartość firmy, o której mowa w art. 33 ust. 4 i art. 44b
ust. 11.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio do przyjętych
nieodpłatnie, w tym także w drodze darowizny, środków trwałych w
budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
3. Banki wykazują jako rozliczenia międzyokresowe przychodów również
należne im odsetki od należności zagrożonych i należności pod
obserwacją - do czasu ich otrzymania lub odpisania.
Art. 42. 1. W jednostkach innych niż banki i zakłady ubezpieczeń na wynik
finansowy netto składają się:
1) wynik działalności operacyjnej, w tym z tytułu pozostałych
przychodów i kosztów operacyjnych,
2) wynik operacji finansowych,
3) wynik operacji nadzwyczajnych,
4) obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku
dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka i płatności z nim
zrównanych, na podstawie odrębnych przepisów.
2. Wynik działalności operacyjnej stanowi różnicę między przychodami
netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, z uwzględnieniem
dotacji, opustów, rabatów i innych zwiększeń lub zmniejszeń, bez
podatku od towarów i usług, oraz pozostałymi przychodami
operacyjnymi a wartością sprzedanych produktów, towarów i materiałów
wycenionych w kosztach wytworzenia albo cenach nabycia, albo zakupu,
powiększoną o całość poniesionych od początku roku obrotowego
kosztów ogólnych zarządu, sprzedaży produktów, towarów i materiałów
oraz pozostałych kosztów operacyjnych.
3. Wynik operacji finansowych stanowi różnicę między przychodami
finansowymi, w szczególności z tytułu dywidend (udziałów w zyskach),
odsetek, zysków ze zbycia inwestycji, aktualizacji wartości
inwestycji, nadwyżki dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi a
kosztami finansowymi, w szczególności z tytułu odsetek, strat ze
zbycia inwestycji, aktualizacji wartości inwestycji, nadwyżki
ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi, z wyjątkiem odsetek,
prowizji, dodatnich i ujemnych różnic kursowych, o których mowa w
art. 28 ust. 4 i ust. 8 pkt 2.
4. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych stanowi różnicę między zyskami
nadzwyczajnymi a stratami nadzwyczajnymi.
Art. 43. 1. W bankach na wynik finansowy netto składają się:
1) wynik działalności operacyjnej (w tym na działalności bankowej),
2) wynik operacji nadzwyczajnych,
3) obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku
dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka i płatności z nim
zrównanych, na podstawie odrębnych przepisów.
2. Wynik działalności bankowej obejmuje: wynik z tytułu odsetek,
prowizji, przychody z akcji, udziałów i innych papierów
wartościowych, wynik operacji finansowych, wynik z pozycji wymiany.
3. Wynik działalności operacyjnej obejmuje wynik działalności
bankowej, skorygowany o różnicę między pozostałymi przychodami
operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi, koszty działania
banku, amortyzację środków trwałych oraz wartości niematerialnych i
prawnych, wynik na wartości rezerw z aktualizacji.
4. Do wyniku operacji nadzwyczajnych stosuje się przepis art. 42 ust.
4.
Art. 44 1. W zakładach ubezpieczeń na wynik finansowy netto składają
się:
1) wynik techniczny ubezpieczeń,
2) różnica między przychodami a kosztami z działalności lokacyjnej
nie zaliczana do wyniku technicznego ubezpieczeń,
3) różnica między pozostałymi przychodami a pozostałymi kosztami,
4) wynik operacji nadzwyczajnych,
5) obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego z tytułu podatku
dochodowego, którego podatnikiem jest jednostka i płatności z nim
zrównanych na podstawie odrębnych przepisów.
2. Wynik techniczny ubezpieczeń stanowi różnicę między przychodami ze
składek, pozostałymi przychodami technicznymi a wypłaconymi
odszkodowaniami, świadczeniami i zmianami rezerw techniczno-
ubezpieczeniowych, z uwzględnieniem udziału reasekuratorów w
składce, odszkodowaniach i zmianach stanu rezerw techniczno-
ubezpieczeniowych, oraz kosztami działalności ubezpieczeniowej i
pozostałymi kosztami technicznymi. W przypadku gdy:
1) przychody z lokat przeznaczone są zgodnie z odrębnymi przepisami
na zwiększenie rezerw,
2) zakład ubezpieczeń prowadzący działalność w dziale ubezpieczeń na
życie inwestuje łącznie środki własne i środki stanowiące pokrycie
rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
- to przychody i koszty działalności lokacyjnej wykazuje się w
technicznym rachunku ubezpieczeń.
3. Na różnicę między pozostałymi przychodami a pozostałymi kosztami
składa się w szczególności różnica między:
1) pozostałymi przychodami finansowymi a pozostałymi kosztami
finansowymi,
2) pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami
operacyjnymi,
3) przychodami a kosztami z tytułu pełnienia czynności komisarza
awaryjnego.
4. Do wyniku operacji nadzwyczajnych stosuje się przepis art. 42 ust.
4.";
32) po rozdziale 4 dodaje się rozdział 4a w brzmieniu:
"Rozdział 4a
Łączenie się spółek
Art. 44a. 1. Łączenie się spółek handlowych - zwanych dalej "spółkami" -
rozlicza się i ujmuje na dzień połączenia, z zastrzeżeniem art.
44b ust. 7, w księgach rachunkowych spółki, na którą przechodzi
majątek łączących się spółek (spółki przejmującej) albo nowej
spółki powstałej w wyniku połączenia (spółki nowo zawiązanej) -
metodą nabycia, a w przypadkach określonych w art. 44c - metodą
łączenia udziałów.
2. Za dzień połączenia spółek przyjmuje się dzień wpisania połączenia
do rejestru właściwego dla siedziby odpowiednio spółki przejmującej
albo spółki nowo zawiązanej.
Art. 44b. 1. Rozliczenie połączenia metodą nabycia polega na sumowaniu
poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki przejmującej,
według ich wartości księgowej, z odpowiednimi pozycjami aktywów i
pasywów spółki przejętej, według ich wartości godziwej ustalonej
na dzień ich połączenia.
2. Aktywa i zobowiązania spółki przejętej na dzień połączenia obejmują
także aktywa lub zobowiązania nie wykazywane dotychczas w księgach
rachunkowych i sprawozdaniu finansowym spółki przejętej, jeżeli w
wyniku połączenia następuje ich ujawnienie i odpowiadają one
definicji aktywów i zobowiązań.
3. Kapitał (fundusz) własny spółki przejętej ustalony na dzień
połączenia jako aktywa netto według wartości godziwej podlega
wyłączeniu.
4. Za wartość godziwą określonych aktywów lub zobowiązań przyjmuje się
w szczególności w przypadku:
1) notowanych papierów wartościowych - aktualny kurs notowań
pomniejszony o koszty sprzedaży,
2) nie notowanych papierów wartościowych - wartość oszacowaną,
uwzględniającą takie czynniki, jak współczynnik cena do zysku i
stopa dywidendy porównywalnych papierów wartościowych wyemitowanych
przez spółki o podobnych charakterystykach,
3) należności - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot wymagających
zapłaty, wyznaczoną przy odpowiednich bieżących stopach
procentowych, pomniejszoną o odpisy na należności zagrożone i
nieściągalne oraz ewentualne koszty windykacji. Wyznaczanie
wartości bieżących (zdyskontowanych) w odniesieniu do należności
krótkoterminowych nie jest konieczne, jeżeli różnica pomiędzy
wartością należności według kwot wymagających zapłaty a według ich
wartością zdyskontowaną nie jest istotna,
4) zapasów produktów gotowych i towarów - cenę sprzedaży netto
pomniejszoną o opust marży zysku wynikający z kosztów doprowadzenia
przez spółkę przejmującą do sprzedaży zapasu lub znalezienia
nabywcy,
5) zapasów produktów w toku - cenę sprzedaży netto produktów
gotowych pomniejszoną o koszty zakończenia produkcji i opust marży
zysku wynikający z kosztów doprowadzenia przez spółkę przejmującą
zapasów do sprzedaży lub znalezienia nabywcy,
6) zapasów materiałów - aktualną cenę nabycia,
7) środków trwałych - wartość rynkową lub ich wartość według
niezależnej wyceny. W przypadku gdy nie jest możliwe uzyskanie
niezależnej wyceny środków trwałych - aktualną cenę nabycia albo
koszt wytworzenia, z uwzględnieniem aktualnego stopnia ich zużycia,
8) wartości niematerialnych i prawnych - wartość oszacowaną,
wyznaczoną w oparciu o ceny rynkowe takich samych lub podobnych
wartości niematerialnych i prawnych, a w odniesieniu do wartości
firmy lub ujemnej wartości firmy zawartej w bilansie spółki
przejętej - wartość zerową. W przypadku gdy wartość oszacowana nie
może zostać wyznaczona w oparciu o ceny rynkowe, to przyjmuje się
taką wartość, która nie spowoduje powstania lub zwiększenia ujemnej
wartości firmy w wyniku połączenia,
9) zobowiązań - wartość bieżącą (zdyskontowaną) kwot wymagających
zapłaty, wyznaczoną przy odpowiednich bieżących stopach
procentowych. Wyznaczanie wartości bieżących (zdyskontowa-nych) w
odniesieniu do zobowiązań krótkoterminowych nie jest konieczne,
jeżeli różnica pomiędzy wartością zobowiązań według kwot
wymagających zapłaty a według ich wartością zdyskontowaną nie jest
istotna,
10) rezerwy lub aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego -
wartość możliwą do realizacji przez połączone spółki, po
uwzględnieniu zmiany wartości podatkowej i księgowej aktywów netto
spółki przejmowanej.
5. Przez cenę przejęcia rozumie się w przypadku:
1) gdy w celu połączenia spółka wydaje (emituje) udziały - cenę
rynkową tych udziałów lub inaczej ustaloną ich wartość godziwą,
jeżeli nie jest znana ich cena rynkowa. W takim przypadku nadwyżkę
wartości rynkowej udziałów lub inaczej ustalonej ich wartości
godziwej zalicza się do kapitału zapasowego. Cenę rynkową wydanych
(wyemitowanych) udziałów przyjmuje się z dnia, w którym wszystkie
istotne warunki połączenia, w tym relacja wymienna udziałów,
zostały ogłoszone. Jeżeli cena rynkowa w tym okresie podlegała
istotnym zmianom, wówczas za cenę rynkową można przyjąć średnią cen
rynkowych z miesiąca poprzedzającego i miesiąca następującego po
dniu ogłoszenia wszystkich istotnych warunków połączenia,
2) nabycia własnych udziałów w celu połączenia - cenę nabycia
własnych udziałów,
3) nabycia udziałów spółki przejmowanej - cenę nabycia tych
udziałów,
4) gdy w celu połączenia spółka dokonuje zapłaty w innej formie niż
określona w pkt 1-3 - wartość godziwą przedmiotu zapłaty,
5) gdy w celu połączenia spółka dokonuje zapłaty w różnych formach -
sumę odpowiednich wartości, o których mowa w pkt 1-4.
6. Nadwyżka ceny przejęcia, o której mowa w ust. 5, nad wartością
godziwą aktywów netto spółki przejętej wykazywana jest w aktywach
spółki, na którą przeszedł majątek połączonych spółek lub spółki
powstałej w wyniku połączenia, jako wartość firmy.
7. W przypadku gdy połączenie jest wynikiem kilku następujących po
sobie transakcji, cena przejęcia, wartość godziwa aktywów netto
spółki przejętej w procencie odzwierciedlającym procent nabytych
praw do aktywów netto oraz różnica ceny przejęcia wartości godziwej
aktywów netto spółki przejętej, ustalane są osobno na dzień każdej
istotnej transakcji, przyjmując iż pierwsza istotna transakcja
została przeprowadzona nie później, niż na dzień powstania stosunku
podporządkowania pomiędzy spółką przejmującą a spółką przejmowaną.
Ostateczna cena przejęcia, wartość godziwa aktywów netto spółki
przejętej oraz różnica ceny przejęcia nad wartością godziwą aktywów
netto spółki przejętej na dzień połączenia, stanowi sumę odpo
wiednich wielkości z dnia poszczególnych istotnych transakcji.
8. Wartość bilansową aktywów i zobowiązań ustalonych na dzień
połączenia koryguje się w kolejnych okresach sprawozdawczych, jeżeli
w wyniku zaistniałych zdarzeń lub uzyskanych informacji ustalenie
wartości godziwej na dzień połączenia było niewłaściwe. W takich
przypadkach należy dokonać odpowiedniej korekty wartości firmy lub
ujemnej wartości firmy, pod warunkiem że jednostka przewiduje
odzyskanie wartości wynikającej z korekty z przyszłych korzyści
ekonomicznych i korekta taka dokonywana jest w ciągu tego roku
obrotowego, w którym nastąpiło połączenie. W przeciwnym przypadku
korektę taką zalicza się odpowiednio do pozostałych przychodów lub
kosztów operacyjnych.
9. W przypadku gdy warunki połączenia zakładają możliwość korekty ceny
przejęcia w wyniku zaistnienia w przyszłości określonych zdarzeń,
wówczas korektę taką uwzględnia się przy określaniu ceny przejęcia
na dzień połączenia, jeżeli wystąpienie w przyszłości zdarzeń
powodujących korektę ceny jest prawdopodobne, a kwota korekty ceny
może być określona w sposób wiarygodny. W przypadku gdy w kolejnych
okresach sprawozdawczych nie wystąpią zdarzenia warunkujące zmianę
ceny przejęcia lub faktyczna zmiana ceny będzie różniła się od
wartości oszacowanej, wówczas należy dokonać odpowiedniej korekty
ceny przejęcia i wartości firmy lub ujemnej wartości firmy.
10. Od wartości firmy jednostka dokonuje odpisów amortyzacyjnych w
okresie nie dłuższym niż 5 lat. W uzasadnionych przypadkach
kierownik jednostki może wydłużyć ten okres do lat 20. Wydłużenie
okresu amortyzacji należy podać w informacji dodatkowej wraz z jego
uzasadnieniem. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się metodą liniową i
zalicza się je do pozostałych kosztów operacyjnych.
11. Z zastrzeżeniem ust. 12, nadwyżkę wartości godziwej aktywów netto
spółki przejętej nad ceną przejęcia, czyli ujemną wartość firmy, do
wysokości nie przekraczającej wartości godziwej nabytych aktywów
trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych
notowanych na regulowanych rynkach, jednostka zalicza do rozliczeń
międzyokresowych przychodów przez okres będący średnią ważoną okresu
ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji
aktywów. Ujemna wartość firmy w wysokości przekraczającej wartość
godziwą aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów
finansowych notowanych na regulowanych rynkach, zaliczana jest do
przychodów na dzień połączenia.
12. Ujemną wartość firmy odpisuje się w pozostałe przychody operacyjne
do wysokości, w jakiej dotyczy oszacowanych w sposób wiarygodny
przyszłych strat i kosztów, ustalonych przez spółkę przejmującą na
dzień połączenia, nie stanowiących jednak zobowiązania, o którym
mowa w ust. 2. Odpis ten następuje w tym okresie sprawozdawczym, w
którym straty i koszty wpływają na wynik finansowy. Jeżeli straty i
koszty te nie zostały poniesione w uprzednio przewidywanych okresach
sprawozdawczych, to dotyczącą ich ujemną wartość firmy odpisuje się
w sposób określony w ust. 11.
13. W bilansie połączonych spółek wyłączeniu podlegają wzajemne
należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym
charakterze.
14. W przypadku gdy w wyniku połączenia powstała nowa spółka,
włączeniu do rachunku zysków i strat za rok obrotowy, w którym
nastąpiło połączenie, podlegają przychody i koszty oraz zyski i
straty spółki przejętej i spółki przejmującej od dnia połączenia. W
przypadku gdy w wyniku połączenia na spółkę przejmującą przeszedł
majątek spółki przejmowanej, włączeniu do rachunku zysków i strat za
rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, podlegają przychody i
koszty oraz zyski i straty spółki przejętej od dnia połączenia oraz
spółki przejmującej od początku roku obrotowego. W przypadku gdy
przed dniem połączenia łączące się spółki pozostawały w stosunku
podporządkowania, wówczas zyski lub straty netto spółki
przejmowanej, osiągnięte przed dniem połączenia, wpływają w
odpowiednim procencie, ustalonym jako procent kontrolowanych przez
spółkę przejmującą w danym okresie przed dniem połączenia aktywów
netto spółki przejmowanej, na odpowiednie pozycje kapitałów własnych
spółki przejmującej, spółki powstałej w wyniku połączenia, z
uwzględnieniem odpisów wartości firmy albo ujemnej wartości firmy,
za okres od dnia powstania stosunku podporządkowania do dnia
połączenia.
15. Koszty poniesione bezpośrednio w związku z połączeniem powiększają
cenę przejęcia. Koszty organizacji poniesione przy założeniu nowej
spółki akcyjnej lub koszty podwyższenia kapitału zakładowego w celu
połączenia zmniejszają kapitał zapasowy spółki przejmującej lub
spółki powstałej w wyniku połączenia, do wysokości nadwyżki wartości
emisyjnej nad wartością nominalną akcji, a pozostałą część zalicza
się do kosztów finansowych.
16. Sprawozdanie finansowe sporządzone na koniec okresu
sprawozdawczego, w ciągu którego nastąpiło połączenie, powinno
zawierać dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy. Dane
porównawcze za poprzedni rok obrotowy stanowią dane ze sprawozdania
finansowego spółki przejmującej.
Art. 44c. 1. Łączenie się spółek rozlicza się i ujmuje w księgach
rachunkowych spółki, na którą przechodzi majątek łączących się
spółek, w tym również nowej spółki powstałej w wyniku połączenia
metodą łączenia udziałów, jeżeli żadna z łączących się spółek nie
może być uznana za spółkę przejmującą. W szczególności żadna z
łączących się spółek nie jest uznawana za spółkę przejmującą,
jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:
1) udziałowcy którejkolwiek z łączących się spółek nie uzyskują
więcej niż 60% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu
udziałowców spółki powstałej w wyniku połączenia,
2) wartość godziwa aktywów netto jednej z łączących się spółek nie
różni się o więcej niż 10% od wartości godziwej aktywów netto
drugiej łączącej się spółki,
3) dotychczasowi członkowie zarządu lub organów nadzoru albo
wspólnicy prowadzący sprawy spółki którejkolwiek łączącej się
spółki nie stanowią większości członków zarządu lub organów nadzoru
spółki, na którą przechodzi majątek łączących się spółek lub nowej
spółki powstałej w wyniku połączenia,
4) w ciągu ostatnich 2 lat przed połączeniem żadna z łączących się
spółek nie była spółką zależną lub współzależną od innej łączącej
się spółki lub od spółki dominującej wobec innej łączącej się
spółki,
5) na dzień połączenia wszystkie łączące się spółki oraz spółki
wobec nich dominujące, spółki od nich zależne, współzależne oraz z
nimi stowarzyszone, nie posiadają łącznie udziałów uprawniających
do więcej niż 10% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu
udziałowców którejkolwiek z łączących się spółek,
6) łączenie następuje w drodze pojedynczej transakcji lub kilku
transakcji, zgodnie z przyjętym planem, w ciągu 12 miesięcy od daty
ogłoszenia wszystkich istotnych warunków połączenia,
7) w procesie łączenia spółek następuje podwyższenie kapitału jednej
z łączących się spółek w ten sposób, że spółka podwyższająca swój
kapitał wydaje (emituje) tylko udziały, do których przypisane są
takie same prawa, jak do większości udziałów tworzących jej
dotychczasowy kapitał,
8) połączenie spółek zostało dokonane bez możliwości nabycia w celu
realizacji połączenia swoich własnych udziałów przez którąkolwiek z
łączących się spółek,
9) połączenie spółek zostało dokonane bez możliwości dopłat do
udziałów wydawanych przez jedną z łączących się spółek,
10) prawa głosu, które uzyskał udziałowiec z udziałów otrzymanych w
wyniku łączenia, nie są umownie ani faktycznie ograniczone,
11) w okresie 2 lat od dnia połączenia spółka, na którą przechodzi
majątek łączących się spółek, lub nowa spółka powstała w wyniku
połączenia nie zamierza sprzedać lub zlikwidować znaczącej części
aktywów, z wyjątkiem przypadku, gdy taka sprzedaż lub likwidacja
wynikałaby z faktu, iż w wyniku połączenia wystąpiły nadmierne
zasoby.
2. Łączenie się spółek rozlicza się i ujmuje w księgach rachunkowych
spółki, na którą przechodzi majątek łączących się spółek, w tym
także nowej spółki powstałej w wyniku połączenia, metodą łączenia
udziałów, również w przypadku:
1) połączenia spółek będących jednostkami zależnymi od tej samej
jednostki dominującej, jeżeli na dzień połączenia jednostka
dominująca lub jednostki od niej zależne posiadają 100 % udziałów
łączących się spółek,
2) połączenia spółek będących wobec siebie jednostką dominującą i
jednostką zależną, jeżeli na dzień połączenia łącząca się jednostka
dominująca lub jednostki od niej zależne posiadają 100 % udziałów w
łączącej się jednostce zależnej i jest jednocześnie jednostką
zależną od jednostki dominującej wyższego szczebla, która to
jednostka dominująca wyższego szczebla posiada samodzielnie lub
wraz z jednostkami od siebie zależnymi 100% udziałów w łączącej się
jednostce dominującej niższego szczebla.
3. Łączenie metodą łączenia udziałów polega na sumowaniu
poszczególnych pozycji odpowiednich aktywów i pasywów oraz
przychodów i kosztów połączonych spółek, według stanu na dzień
połączenia, po uprzednim doprowadzeniu ich wartości do jednolitych
metod wyceny i dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 4 i 5.
4. Wyłączeniu podlega wartość kapitału zakładowego spółki, której
majątek został przeniesiony na inną spółkę, lub spółek, które w
wyniku połączenia zostały wykreślone z rejestru. Po dokonaniu tego
wyłączenia odpowiednie pozycje kapitału własnego spółki, na którą
przechodzi majątek połączonych spółek lub nowo powstałej spółki,
koryguje się o różnicę pomiędzy sumą aktywów i pasywów.
5. Wyłączeniu podlegają również:
1) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze łączących się spółek,
2) przychody i koszty operacji gospodarczych dokonywanych w danym
roku obrotowym przed połączeniem między łączącymi się spółkami,
3) zyski lub straty operacji gospodarczych dokonanych przed
połączeniem między łączącymi się spółkami, zawarte w wartościach
podlegających łączeniu aktywów i pasywów.
6. Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w ust. 5 pkt 2 i 3,
jeżeli nie wpłynie to na rzetelność i jasność sprawozdania
finansowego spółki, na którą przechodzi majątek połączonych spółek
lub nowo powstałej spółki.
7. Koszty poniesione w związku z połączeniem, w tym również koszty
organizacji poniesione przy założeniu nowej spółki lub koszty
podwyższenia kapitału spółki, na którą przechodzi majątek łączących
się spółek, zalicza się do kosztów finansowych.
8. Sprawozdanie finansowe spółki, na którą przechodzi majątek
połączonych spółek lub nowo powstałej spółki, sporządzone na koniec
okresu sprawozdawczego, w ciągu którego nastąpiło połączenie,
zawiera dane porównawcze za poprzedni rok obrotowy, określone w taki
sposób, jakby połączenie miało miejsce na koniec poprzedniego roku
obrotowego.
Art. 44d. Metodę nabycia stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia przez
jednostkę zorganizowanej części innej jednostki, z wyjątkiem
transakcji pomiędzy jednostkami, co do których istnieje obowiązek
rozliczenia metodą łączenia udziałów.";
33) art. 45 otrzymuje brzmienie:
"Art. 45. 1. Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia
ksiąg rachunkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 2, oraz na inny
dzień bilansowy, stosując odpowiednio zasady wyceny aktywów i
pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, określone w rozdziale
4.
2. Sprawozdanie finansowe składa się z:
1) bilansu,
2) rachunku zysków i strat,
3) informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do sprawozdania
finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.
3. Sprawozdanie finansowe jednostek określonych w art. 64 ust. 1,
podlegające corocznemu badaniu, obejmuje ponadto zestawienie zmian w
kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych.
4. Do rocznego sprawozdania finansowego dołącza się sprawozdanie z
działalności jednostki, jeżeli obowiązek jego sporządzania wynika z
ustawy lub odrębnych przepisów.
5. Sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności jednostki
sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej. Dane liczbowe
można wykazywać w zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie
zniekształca to obrazu jednostki zawartego w sprawozdaniu finansowym
oraz w sprawozdaniu z działalności.
6. Sprawozdania finansowe oraz sprawozdania z działalności emitentów
papierów wartościowych, dopuszczonych do publicznego obrotu lub
ubiegających się o ich dopuszczenie, sporządza się na podstawie
przepisów ustawy, z uwzględnieniem przepisów o publicznym obrocie
papierami wartościowymi.";
34) w art. 46:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. W bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na dzień kończący
bieżący i poprzedni rok obrotowy.",
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
"1a. W przypadku sporządzania bilansu na inny dzień bilansowy niż
określony w ust. 1, w bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na
ten dzień oraz na dzień kończący rok obrotowy bezpośrednio
poprzedzający ten dzień bilansowy.",
c) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Wykazana w aktywach bilansu, z zastrzeżeniem ust. 2a, wartość
poszczególnych grup składników aktywów wynika z ich wartości księgowej,
skorygowanej o:
1) dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe oraz odpisy
aktualizujące, w tym również z tytułu trwałej utraty wartości
składników aktywów trwałych,
2) odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów
obrotowych,
3) odpisy aktualizujące wartość należności.",
d) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
"2a. Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wykazuje się w bilansie w
kwocie netto po kompensacie, jeżeli jednostka ma bezwarunkowe prawo do
kompensaty aktywów i zobowiązań danego rodzaju i zamierza je rozliczyć
w kwocie netto albo jednocześnie wydać składnik aktywów finansowych i
rozliczyć zobowiązanie finansowe.",
e) w ust. 3 wyrazy "pod pozycją "Wynik finansowy netto roku obrotowego""
zastępuje się wyrazami "w pozycji "Odpisy z zysku netto w ciągu roku
obrotowego (wielkość ujemna)"",
f) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Bilans powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń - w załączniku
nr 1 do ustawy,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.";
35) art. 47-48 otrzymują brzmienie:
"Art. 47. 1. W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody,
koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku
finansowego za bieżący i poprzedni rok obrotowy.
2. W przypadku sporządzania rachunku zysków i strat za inny okres
sprawozdawczy, niż określony w ust. 1, w rachunku zysków i strat
wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz
obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący okres
sprawozdawczy oraz analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku
obrotowego.
3. W przypadku, gdy jednostka przewiduje zaprzestanie określonego
zakresu działalności mającego wpływ na przychody i koszty przyszłych
okresów sprawozdawczych, przy zachowaniu zasady kontynuacji -
odpowiednie przychody i koszty z tym związane, należy wykazać
odrębnie od przychodów i kosztów działalności kontynuowanej.
4. Rachunek zysków i strat powinien zawierać informacje w zakresie
ustalonym:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń - w
załączniku nr 1 do ustawy, w wariancie kalkulacyjnym albo
porównawczym, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika
jednostki,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.
Art. 48. 1. Informacja dodatkowa powinna zawierać istotne dane i
objaśnienia niezbędne do tego, aby sprawozdanie finansowe
odpowiadało warunkom określonym w art. 4 ust. 1, a w
szczególności obejmować:
1) wprowadzenie do sprawozdania finansowego, zawierające opis
przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny i
sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa
pozostawia jednostce prawo wyboru oraz przedstawienie przyczyn i
skutków ich ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedzającego,
2) dodatkowe informacje i objaśnienia:
a) do pozycji bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia
zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów
pieniężnych za okresy sprawozdawcze objęte sprawozdaniem
finansowym,
b) proponowany podział zysku lub pokrycia straty,
c) podstawowe informacje dotyczące pracowników i organów
jednostki,
d) inne istotne informacje dla zrozumienia sprawozdania
finansowego.
2. Zakres informacji dodatkowej, sporządzanej przez jednostki inne niż
banki i zakłady ubezpieczeń, określa załącznik nr 1 do ustawy.";
36) po art. 48 dodaje się art. 48a i 48b w brzmieniu:
"Art. 48a. 1. Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym obejmuje
informacje o zmianach poszczególnych składników kapitału
(funduszu) własnego za bieżący i poprzedni rok obrotowy określone:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń - w
załączniku nr 1 do ustawy,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.
2. W przypadku sporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu)
własnym za inny okres sprawozdawczy, niż określony w ust. 1, w
zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym wykazuje się zmiany
poszczególnych pozycji kapitału (funduszu) własnego za bieżący okres
sprawozdawczy i poprzedni rok obrotowy.
Art. 48b. 1. Rachunek przepływów pieniężnych sporządzony metodą
bezpośrednią albo pośrednią - zależnie od wyboru dokonanego przez
kierownika jednostki - wykazuje dane za bieżący i poprzedni rok
obrotowy, obejmując informacje w zakresie ustalonym:
1) dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń - w
załączniku nr 1 do ustawy,
2) dla banków - w załączniku nr 2 do ustawy,
3) dla zakładów ubezpieczeń - w załączniku nr 3 do ustawy.
2. W przypadku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych za inny
okres sprawozdawczy, niż określony w ust. 1, rachunek przepływów
pieniężnych sporządza się za bieżący okres sprawozdawczy i
analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego.
3. W rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie
wpływy i wydatki z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i
finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących
rezultatem zakupu lub sprzedaży środków pieniężnych, przy czym dla
właściwego określenia wartości przepływów pieniężnych:
1) przez działalność operacyjną rozumie się podstawowy rodzaj
działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, nie
zaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub
finansowej,
2) przez działalność inwestycyjną (lokacyjną) rozumie się nabywanie
lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych
aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty
i korzyści,
3) przez działalność finansową rozumie się pozyskiwanie lub utratę
źródeł finansowania (zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału
(funduszu) własnego i obcego w jednostce) oraz wszystkie z nimi
związane pieniężne koszty i korzyści.";
37) art. 49-51 otrzymują brzmienie:
"Art. 49. 1. W przypadku spółek kapitałowych, towarzystw ubezpieczeń
wzajemnych, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych, kierownik
jednostki sporządza, wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym,
sprawozdanie z działalności jednostki.
2. Sprawozdanie z działalności jednostki powinno obejmować istotne
informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę
uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis
zagrożeń, a w szczególności informacje o:
1) zdarzeniach istotnie wpływających na działalność jednostki, jakie
nastąpiły w roku obrotowym, a także po jego zakończeniu, do dnia
zatwierdzenia sprawozdania finansowego,
2) przewidywanym rozwoju jednostki,
3) ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju,
4) aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej.
Art. 50. 1. Informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mogą być
wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach
do ustawy, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.
2. Jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie
finansowe, nie osiągnęła dwóch z następujących trzech wielkości :
1) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło
nie więcej niż 50 osób,
2) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej
nie przekroczyła równowartości 2.000.000 EURO,
3) przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji
finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły równowartości
4.000.000 EURO
- może sporządzić sprawozdanie finansowe w formie uproszczonej,
wykazując informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 literami
i cyframi rzymskimi. Informację dodatkową sporządza się w
odpowiednio uproszczonej formie.
3. W przypadku gdy informacje dotyczące poszczególnych pozycji
sprawozdania finansowego nie wystąpiły w jednostce zarówno w roku
obrotowym, jak i za rok poprzedzający rok obrotowy, to przy
sporządzaniu sprawozdania finansowego pozycje te pomija się.
4. Przepisów ust. 2 nie stosuje się do banków i zakładów ubezpieczeń.
Art. 51. 1. Jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne
sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe, sporządza
łączne sprawozdanie finansowe, będące sumą sprawozdania
finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów (zakładów)
wyłączając odpowiednio:
1) aktywa i fundusze wydzielone,
2) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze,
3) przychody i koszty z tytułu operacji dokonywanych między
jednostką a jej oddziałami (zakładami) lub między jej
oddziałami (zakładami),
4) wynik finansowy operacji gospodarczych dokonywanych wewnątrz
jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów
(zakładów).
Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w pkt 2-4, jeżeli nie
wpływa to ujemnie na spełnienie obowiązków określonych w art. 4
ust. 1.
2. Do sprawozdania finansowego jednostki, w której skład wchodzą
oddziały (zakłady) znajdujące się poza terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej i tam sporządzające sprawozdania finansowe, włącza się
odpowiednie dane wynikające z bilansów tych oddziałów (zakładów),
wyrażone w walutach obcych, przeliczone na walutę polską po
obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ustalonym dla danej
waluty przez Narodowy Bank Polski, natomiast z rachunku zysków i
strat - po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną średnich kursów
na dzień kończący każdy miesiąc roku obrotowego, a w uzasadnionych
przypadkach - po kursie będącym średnią arytmetyczną średnich kursów
na dzień kończący poprzedni rok obrotowy i dzień kończący bieżący
rok obrotowy, ustalonych dla danej waluty przez Narodowy Bank
Polski. Powstałe na skutek tych przeliczeń różnice wykazuje się w
łącznym sprawozdaniu finansowym jednostki, w pozycji "Różnice
kursowe z przeliczenia", jako składnik kapitału (funduszu) z
aktualizacji wyceny.";
38) w art. 52 w ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień określony w art. 12
ust. 2 lub na inny dzień bilansowy,";
39) w art. 53:
a) skreśla się ust. 2,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych,
zgodnie z art. 64 ust. 1, do poddania badaniu rocznego sprawozdania
finansowego, może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego
przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego
rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami.
Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spełnienia
tego warunku, jest nieważny z mocy prawa.",
c) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
"4. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek nie
zobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może
nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ
zatwierdzający.";
40) art. 54 otrzymuje brzmienie:
"Art. 54. 1. Jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a
przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o
zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie
finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania
działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, powinna ona
odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie
odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego,
którego sprawozdanie finansowe dotyczy, oraz powiadomić biegłego
rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał. Jeżeli
zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym, nie powodują zmiany
stanu istniejącego na dzień bilansowy, to odpowiednie wyjaśnienia
zamieszcza się w informacji dodatkowej.
2. Jeżeli jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, o których mowa
w ust. 1, po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, to ich
skutki ujmuje w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym
informacje te otrzymała.
3. Jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania
finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w
poprzednich latach obrotowych błędu podstawowego, w następstwie
którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata
poprzednie za spełniające wymagania określone w art. 4 ust. 1, to
kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na
kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako "zysk (strata) z lat
ubiegłych".";
41) rozdział 6 otrzymuje brzmienie:
"Rozdział 6
Sprawozdania finansowe jednostek powiązanych
Art. 55. 1. Jednostka dominująca, mająca siedzibę lub miejsce
sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
sporządza roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy
kapitałowej, obejmujące dane jednostki dominującej i jednostek od
niej zależnych wszystkich szczebli, bez względu na to, w jakim
państwie znajduje się ich siedziba, zestawione w taki sposób,
jakby grupa kapitałowa stanowiła jedną jednostkę.
2. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe składa się z:
1) skonsolidowanego bilansu,
2) skonsolidowanego rachunku zysków i strat,
3) skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych,
4) zestawienia zmian w skonsolidowanym kapitale własnym,
5) informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do
skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje
i objaśnienia.
Do rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy
kapitałowej dołącza się sprawozdanie z jej działalności sporządzone
odpowiednio według zasad, o których mowa w art. 49 ust. 2.
3. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządza się również na inny
dzień bilansowy, jeżeli obowiązek taki wynika z odrębnych przepisów.
4. Jeżeli jednostki grupy kapitałowej są także znaczącymi inwestorami,
to w odrębnych pozycjach skonsolidowanego sprawozdania finansowego
wykazuje się udziały w jednostkach stowarzyszonych, zgodnie z
zasadami określonymi w niniejszym rozdziale.
5. Jeżeli jednostki grupy kapitałowej, objęte konsolidacją, posiadają
udziały w jednostkach współzależnych, to dane tych jednostek
będących spółkami handlowymi wykazuje się w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym według zasad określonych w art. 62 - o ile
dane te nie są już zawarte w sprawozdaniach finansowych jednostek
grupy kapitałowej, zaś dane pozostałych jednostek współzależnych -
według zasad określonych w art. 61.
6. Jeżeli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej, to do
sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego stosuje się
odpowiednio przepisy rozdziałów 4 i 5.
7. Jeżeli znaczący inwestor, nie będący jednostką dominującą, wycenia
i wykazuje w sprawozdaniu finansowym udziały w jednostkach
stowarzyszonych metodą praw własności, to stosuje zasady określone w
art. 62 ust. 1. W przypadku nie stosowania wyceny metodą praw
własności, skutki jakie spowodowałoby jej stosowanie oraz wpływ na
wynik finansowy podaje się w informacji dodatkowej sprawozdania
finansowego.
Art. 56. 1. Jednostka dominująca może nie sporządzać skonsolidowanego
sprawozdania finansowego, jeżeli na dzień bilansowy łączne dane
jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego
szczebla, bez dokonywania wyłączeń konsolidacyjnych, o których
mowa w art. 60 ust. 2 i 3, z uwzględnieniem danych jednostek
współzależnych nie będących spółkami handlowymi, spełniają co
najmniej dwa z następujących warunków:
1) łączne średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty
wyniosło nie więcej niż 250 osób,
2) łączna suma bilansowa w walucie polskiej nie przekroczyła
równowartości 7.500.000 EURO,
3) łączne przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz
operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły
równowartości 15.000.000 EURO.
2. Jednostka dominująca, zależna od innej jednostki, może nie
sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli
jednostka dominująca wyższego szczebla posiada co najmniej 90%
udziałów tej jednostki, a wszyscy pozostali udziałowcy nie zgłosili
zasadnego sprzeciwu w terminie 6 miesięcy przed dniem bilansowym. W
takim przypadku jednostka dominująca wyższego szczebla jest
zobowiązana do objęcia konsolidacją zarówno zależnej od niej
jednostki dominującej, jak i wszystkich jednostek zależnych od
jednostki dominującej zwolnionej ze sporządzenia skonsolidowanego
sprawozdania finansowego.
3. Jednostka dominująca może nie sporządzać skonsolidowanego
sprawozdania finansowego także wtedy, gdy wszystkie jednostki od
niej zależne wyłącza się z obowiązku objęcia ich konsolidacją na
podstawie art. 57 lub art. 58.
4. Jeżeli jednostka dominująca lub jednostka jej podporządkowana jest
emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu
lub ubiega się o ich dopuszczenie, lub emitowane przez nią papiery
wartościowe są notowane na jednym z rynków regulowanych w krajach
Unii Europejskiej, nie stosuje się zwolnień, o których mowa w ust. 1
i 2.
Art. 57. 1. Konsolidacją nie obejmuje się jednostki zależnej oraz nie
będącej spółką handlową jednostki współzależnej, jeżeli:
1) udziały tej jednostki zostały nabyte, zakupione lub pozyskane w
innej formie, z wyłącznym ich przeznaczeniem do późniejszej
odprzedaży, w terminie jednego roku od dnia ich nabycia, zakupu lub
pozyskania w innej formie,
2) sprawowanie kontroli lub współkontroli nad jednostką według
przewidywań kierownika jednostki dominującej będzie trwać krócej
niż rok, licząc od dnia bilansowego, na który sporządzane jest
sprawozdanie jednostki dominującej, a jednostka ta nie była
wcześniej objęta konsolidacją,
3) występują ograniczenia w sprawowaniu kontroli lub współkontroli
nad jednostką, które wyłączają swobodne dysponowanie jej aktywami,
w tym wypracowanym przez tę jednostkę zyskiem netto lub, które
wyłączają sprawowanie kontroli nad organami kierującymi tą
jednostką.
2. Konsolidacją nie obejmuje się jednostki zależnej oraz nie będącej
spółką handlową jednostki współzależnej, jeżeli prowadzi ona
całkowicie odmienny rodzaj działalności, na skutek czego włączenie
danych tej jednostki do skonsolidowanego sprawozdania finansowego
byłoby sprzeczne z realizacją obowiązku, określonego w art. 4 ust.
1, z zastrzeżeniem art. 59 ust. 2.
Art. 58. 1. Konsolidacją można nie obejmować jednostki zależnej lub
współzależnej nie będącej spółką handlową, jeżeli:
1) dane finansowe tej jednostki są nieistotne dla realizacji
obowiązku określonego w art. 4 ust. 1,
2) jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku
obrotowego, będącego również rokiem obrotowym jednostki dominującej
i łączy swoje księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten
okres z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok
następny,
3) pozyskanie informacji, niezbędnych do prawidłowego i rzetelnego
objęcia jednostki konsolidacją, wiązać się może z poniesieniem
niewspółmiernie wysokich kosztów, uniemożliwiających spełnienie
wymaganych ustawą obowiązków, związanych ze sporządzeniem,
zbadaniem, zatwierdzeniem i opublikowaniem skonsolidowanego
sprawozdania finansowego. Przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do
jednostek, których siedziba lub miejsce sprawowania zarządu
znajduje się poza obszarem Rzeczypospolitej Polskiej lub Unii
Europejskiej.
2. Jeżeli dwie lub więcej jednostek zależnych lub współzależnych
spełnia kryterium, o którym mowa w ust. 1, ale ich łączne dane są
istotne z punktu widzenia realizacji obowiązku, o którym mowa w art.
4 ust. 1, to jednostki te należy objąć konsolidacją.
Art. 59. 1. Dane jednostki zależnej konsoliduje się metodą konsolidacji
pełnej, o której mowa w art. 60 ust. 1, zaś dane jednostek
współzależnych nie będących spółkami handlowymi, konsoliduje się
metodą konsolidacji proporcjonalnej, o której mowa w art. 61 ust.
1, z zastrzeżeniem art. 55 ust. 5.
2. Dane jednostki zależnej lub współzależnej, o których mowa w art. 57
ust. 2, wykazuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
metodą praw własności. Jeżeli zostały spełnione warunki, o których
mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 lub 3, a jednostka zależna lub
współzależna była wcześniej objęta konsolidacją lub jednostka
dominująca wstąpiła w prawa znaczącego inwestora, to dane tych
jednostek wykazuje się metodą praw własności, o której mowa w art.
62 ust. 1.
3. Udziały w jednostce stowarzyszonej oraz udziały w jednostkach
współzależnych będących spółkami handlowymi, wykazuje się w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym grupy kapitałowej metodą
praw własności, o której mowa w art. 62 ust. 1.
Art. 60. 1. Metoda konsolidacji pełnej polega na sumowaniu, w pełnej
wartości, poszczególnych pozycji odpowiednich sprawozdań
finansowych jednostki dominującej i jednostek zależnych,
dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 2 i 6, oraz innych
korekt, o których mowa w ust. 8 - 9.
2. Wyłączeniu podlega wyrażona w cenie nabycia wartość udziałów
posiadanych przez jednostkę dominującą i inne jednostki objęte
konsolidacją w jednostkach zależnych z tą częścią, wycenionych
według wartości godziwej aktywów netto jednostek zależnych, która
odpowiada udziałowi jednostki dominującej i innych jednostek grupy
kapitałowej objętych konsolidacją w jednostkach zależnych, na dzień
rozpoczęcia sprawowania nad nimi kontroli. Jeżeli wartość
posiadanych udziałów i odpowiadająca im część aktywów netto
jednostek zależnych, wycenionych według ich wartości godziwych,
różnią się, to - z zastrzeżeniem ust. 3 i 4:
1) nadwyżkę wartości udziałów nad odpowiadającą im częścią aktywów
netto wycenionych według ich wartości godziwych -wartość firmy,
wykazuje się w aktywach skonsolidowanego bilansu, w odrębnej
pozycji aktywów trwałych jako "Wartość firmy jednostek
podporządkowanych",
2) nadwyżkę odpowiedniej części aktywów netto wycenionych według ich
wartości godziwych nad wartością udziałów - ujemną wartość firmy,
wykazuje się w pasywach skonsolidowanego bilansu w odrębnej pozycji
jako "Ujemna wartość firmy jednostek podporządkowanych".
3. Jeżeli sprawowanie kontroli nad jednostką zależną powstaje lub
zostaje wzmocnione w wyniku kilku znaczących transakcji lub
transakcje te następują w znacznych odstępach czasu, to różnice, o
których mowa w ust. 2, ustala się na każdy dzień nabycia
poszczególnych części udziałów, przy czym po raz pierwszy ustala się
je na dzień powstania stosunku podporządkowania.
4. W przypadku zmian procentowego udziału jednostki dominującej lub
grupy kapitałowej w aktywach netto jednostki zależnej w wyniku
wydania (emisji) udziałów, powstałą z tego tytułu różnicę, o której
mowa w ust. 2, zalicza się w całości do przychodów lub kosztów
finansowych.
5. Dla ustalania podstaw wyceny aktywów netto w wartościach godziwych
oraz rozliczania wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, stosuje
się odpowiednio zasady określone w art. 28 ust. 5 i w art. 44b ust.
4, 11 i 12.
6. Wyłączeniu podlegają również w całości:
1) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze jednostek objętych konsolidacją,
2) przychody i koszty operacji gospodarczych dokonanych między
jednostkami objętymi konsolidacją,
3) zyski lub straty powstałe w wyniku operacji gospodarczych
dokonanych między jednostkami objętymi konsolidacją, zawarte w
wartości aktywów podlegających konsolidacji,
4) dywidendy naliczone lub wypłacone przez jednostki zależne
jednostce dominującej i innym jednostkom, objętym konsolidacją.
7. Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w ust. 6, jeżeli nie
są one istotne dla realizacji obowiązku określonego w art. 4 ust. 1.
8. Jeżeli w ciągu roku obrotowego zbyto udziały w jednostce zależnej,
to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje się:
1) wyniki działalności osiągnięte przez tę jednostkę zależną do dnia
zbycia udziałów przez jednostkę dominującą lub inną jednostkę
objętą konsolidacją,
2) wynik ze zbycia udziałów jednostki zależnej, ustalony jako
różnica między przychodem ze zbycia udziałów a odpowiadającą im
częścią aktywów netto jednostki zależnej, skorygowana o nie
odpisaną część wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, dotyczącą
zbytych udziałów.
9. Udziały w kapitale własnym jednostek zależnych, należące do osób
lub jednostek innych niż objęte konsolidacją, wykazuje się w
odrębnej pozycji pasywów skonsolidowanego bilansu, po kapitałach
własnych jako "Kapitały mniejszości". Wartość początkową tych
kapitałów ustala się w wysokości odpowiadającej im wartości godziwej
aktywów netto, ustalonej na dzień rozpoczęcia sprawowania kontroli.
Wartość tę zwiększa się lub zmniejsza odpowiednio o zmiany w
aktywach netto jednostek zależnych. Przypadające na inne osoby lub
jednostki nie objęte konsolidacją zyski lub straty, wykazuje się w
skonsolidowanym rachunku zysków i strat po pozycji "Wynik finansowy
netto", jako "Zyski (straty) mniejszości", z uwzględnieniem korekty
wyniku z tytułu określonego w ust. 6 pkt 4. Jeżeli straty jednostek
zależnych przypadające na kapitały mniejszości przekraczają kwoty
gwarantujące ich pokrycie, to ich nadwyżka podlega rozliczeniu z
kapitałem własnym grupy kapitałowej.
Art. 61. 1. Metoda konsolidacji proporcjonalnej polega na sumowaniu
poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych jednostki
dominującej, w pełnej wartości, z częścią wartości poszczególnych
pozycji sprawozdań finansowych, jednostek współzależnych nie
będących spółkami handlowymi, proporcjonalną do posiadanych przez
jednostki grupy kapitałowej objęte konsolidacją udziałów oraz
dokonaniu wyłączeń.
2. Wyłączeniu podlega wyrażona w cenie nabycia wartość udziałów
posiadanych przez jednostkę dominującą i inne jednostki objęte
konsolidacją w jednostkach współzależnych z tą częścią, wycenionych
według wartości godziwej aktywów netto jednostek współzależnych,
która odpowiada udziałowi jednostki dominującej i innych jednostek
grupy kapitałowej, objętych konsolidacją w jednostkach
współzależnych na dzień rozpoczęcia współkontroli. Jeżeli wartość
posiadanych udziałów i odpowiadająca im część wycenionych, według
ich wartości godziwych, aktywów netto jednostek współzależnych
różnią się, to z zastrzeżeniem ust. 3 i 4:
1) wartość firmy wykazuje się w aktywach skonsolidowanego bilansu, w
odrębnej pozycji aktywów trwałych, jako "Wartość firmy jednostek
podporządkowanych",
2) ujemną wartość firmy wykazuje się w pasywach skonsolidowanego
bilansu, w odrębnej pozycji, jako "Rezerwa kapitałowa jednostek
podporządkowanych".
3. Jeżeli sprawowanie współkontroli nad jednostką współzależną
powstaje lub zostaje wzmocnione w wyniku kilku znaczących transakcji
lub transakcje te następują w znacznych odstępach czasu, to różnice,
o których mowa w ust. 2, ustala się na każdy dzień nabycia
poszczególnych części udziałów, przy czym po raz pierwszy ustala się
je na dzień powstania stosunku podporządkowania.
4. W przypadku zmian procentowego udziału jednostki dominującej lub
grupy kapitałowej w aktywach netto jednostki współzależnej, w wyniku
wydania (emisji) udziałów, powstałą z tego tytułu różnicę, o której
mowa w ust. 2, zalicza się w całości do przychodów lub kosztów
finansowych.
5. Dla ustalania podstaw wyceny aktywów netto w wartościach godziwych
oraz rozliczania wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, stosuje
się odpowiednio zasady określone w art. 28 ust. 5 i w art. 44b ust.
4, 11 i 12.
6. Wyłączeniu, przed zsumowaniem odpowiednich pozycji sprawozdań
finansowych, podlegają również:
1) wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o
podobnym charakterze jednostek objętych konsolidacją - w pełnych
kwotach,
2) przychody i koszty operacji gospodarczych dokonanych między
jednostkami objętymi konsolidacją - w pełnych kwotach,
3) zyski lub straty powstałe w wyniku operacji dokonanych między
jednostkami objętymi konsolidacją, zawarte w wartości aktywów
podlegających konsolidacji - w proporcji do posiadanych udziałów,
4) dywidendy naliczone lub wypłacone przez jednostki współzależne
jednostce dominującej i innym jednostkom objętym konsolidacją - w
pełnych kwotach.
7. Można nie dokonywać wyłączeń, o których mowa w ust. 6, jeżeli nie
są one istotne dla realizacji obowiązku określonego w art. 4 ust. 1.
8. Jeżeli w ciągu roku obrotowego zbyto udziały w jednostce
współzależnej, to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje
się:
1) wynik działalności osiągnięty przez tę jednostkę współzależną do
dnia zbycia udziałów przez jednostkę dominującą lub inną jednostkę
objętą skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, o ile jednostka ta
dalej objęta jest konsolidacją,
2) wynik ze zbycia udziałów jednostki współzależnej, ustalony jako
różnica między przychodem ze zbycia udziałów a odpowiadającą im
częścią aktywów netto jednostki współzależnej, skorygowana o nie
odpisaną część wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, dotyczącą
zbytych udziałów.
9. Nie wykazuje się udziałów w kapitale własnym jednostek
współzależnych, w tym zysków (strat) netto, należących do osób lub
jednostek innych niż wchodzące w skład grupy kapitałowej i objęte
konsolidacją.
Art. 62. 1. Przy stosowaniu metody praw własności w aktywach trwałych
skonsolidowanego bilansu wyodrębnia się pozycję "Udziały w
jednostkach podporządkowanych wyceniane metodą praw własności",
wykazując udziały w cenach ich nabycia skorygowanych o różnicę
między cenami nabycia udziałów a wartością udziałów w kapitale
własnym tych jednostek. Różnicę tą ustala się i wykazuje w
odrębnej pozycji skonsolidowanego bilansu oraz odnosi się na
skonsolidowany rachunek zysków i strat, stosując zasady, o
których mowa w art. 60 ust. 2 i 5.
2. Skorygowaną cenę nabycia, o której mowa w ust. 1, ustaloną na dzień
uzyskania znaczącego wpływu albo na dzień rozpoczęcia kontroli lub
współkontroli, powiększa się lub pomniejsza o przypadające na rzecz
jednostki dominującej lub innej jednostki grupy kapitałowej objętej
konsolidacją, zwiększenia lub zmniejszenia kapitału własnego tej
jednostki podporządkowanej, jakie nastąpiły od dnia uzyskania
znaczącego wpływu albo od dnia rozpoczęcia kontroli lub
współkontroli, do dnia bilansowego, w tym zmniejszenia z tytułu
rozliczeń z jej właścicielami.
3. Przy stosowaniu metody praw własności w skonsolidowanym rachunku
zysków i strat wykazuje się, w oddzielnej pozycji, udział znaczącego
inwestora lub jednostki dominującej, lub innej jednostki grupy
kapitałowej objętej konsolidacją w wyniku finansowym jednostki
podporządkowanej. Z wyniku jednostki podporządkowanej wyłącza się
zawarte w aktywach zyski lub straty z tytułu transakcji dokonanych
między jednostkami objętymi skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym
a daną jednostką podporządkowaną.
4. Jeżeli jednostka podporządkowana zobowiązana jest sporządzić
skonsolidowane sprawozdanie finansowe, to dane tej jednostki włącza
się do skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej
na podstawie danych finansowych, uwzględniających dane finansowe jej
grupy kapitałowej. Dotyczy także sposobu ustalania różnicy, o której
mowa w ust. 1.
5. W przypadku trwałego ograniczenia wywierania znaczącego wpływu na
jednostkę stowarzyszoną, wartość udziałów w tej jednostce wykazuje
się metodą praw własności, w wysokości określonej na dzień tego
ograniczenia. Zasada ta dotyczy także innych jednostek
podporządkowanych, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 3.
6. W przypadku trwałej utraty wartości udziałów w jednostkach
podporządkowanych, ustalona na dzień nabycia udziałów wartość firmy
lub ujemna wartość firmy podlega odpisaniu na wynik finansowy w
kwocie równej różnicy pomiędzy dotychczasową wartością udziałów a
ich wartością skorygowaną.
Art. 63. 1. Jeżeli jednostka dominująca lub znaczący inwestor wycenia
zaliczane do aktywów trwałych posiadane przez nią udziały w
jednostce podporządkowanej metodą praw własności - zgodnie z art.
28 ust. 1 pkt 4, to wartość aktywów netto oraz wartość firmy lub
ujemną wartość firmy ustala się stosując zasady określone w art.
60 ust. 2 i 5.
2. Cenę nabycia udziałów powiększa się lub pomniejsza, o przypadające
na rzecz jednostki dominującej lub znaczącego inwestora, zwiększenia
lub zmniejszenia kapitału własnego jednostki podporządkowanej, jakie
nastąpiły od dnia uzyskania znaczącego wpływu, lub od dnia objęcia
kontroli lub współkontroli, do dnia bilansowego, w tym zmniejszenia
z tytułu rozliczeń z jej właścicielami, z tym że udział w zysku
(stracie) netto jednostki podporządkowanej koryguje się o odpis
wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, z zachowaniem zasad, o
których mowa w art. 44b ust. 11 i 12, oraz odpis różnicy w wycenie
aktywów netto według ich wartości godziwych i wartości księgowych,
przypadający na dany okres sprawozdawczy.
3. Zasady określone w art. 62 ust. 3-6 stosuje się odpowiednio.
Art. 63a. Metody praw własności, o której mowa w art. 62 i 63, nie stosuje
się odpowiednio w przypadkach określonych w art. 57 ust. 1 oraz
można nie stosować odpowiednio w przypadkach określonych w art. 58.
Art. 63b. 1. Jednostki, których dane objęte są skonsolidowanym
sprawozdaniem finansowym, a w szczególności jednostki zależne i
współzależne, powinny stosować jednakowe metody wyceny aktywów i
pasywów oraz sporządzania sprawozdań finansowych, zgodne z
przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości jednostki dominującej.
Jeżeli z ważnych przyczyn stosowanie jednakowych metod wyceny i
sporządzania sprawozdań finansowych nie jest możliwe, należy
dokonać odpowiednich przekształceń sprawozdań finansowych tych
jednostek, których dane finansowe są istotne dla realizacji
obowiązku określonego w art. 4 ust. 1.
2. Zasady określone w art. 51 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 63c. 1. Sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 55 ust. 1 i 7,
sporządza się na ten sam dzień bilansowy i za ten sam rok
obrotowy, co sprawozdanie finansowe jednostki dominującej. Jeżeli
ten sam dzień bilansowy nie może być przyjęty przez poszczególne
jednostki grupy kapitałowej, to konsolidacją można objąć
sprawozdanie finansowe sporządzone za inny okres roczny niż rok
obrotowy, pod warunkiem że dzień bilansowy tych sprawozdań
finansowych przypada nie wcześniej niż na 3 miesiące przed dniem
bilansowym przyjętym dla grupy kapitałowej. Dotyczy to również
sprawozdań finansowych jednostek, dla których stosuje się metodę
praw własności.
2. Jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie
finansowe, nie później niż w ciągu 2 miesięcy od daty obowiązującej
dla sporządzenia sprawozdania finansowego jednostki dominującej.
Jeżeli konsolidacja następuje także na szczeblu jednostek
podporządkowanych, termin ten przedłuża się o kolejny miesiąc.
3. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe podpisuje kierownik jednostki
dominującej oraz inne osoby odpowiedzialne za sporządzenie tego
sprawozdania. Przepis art. 52 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu
przez organ zatwierdzający jednostki dominującej, nie później niż 8
miesięcy od dnia bilansowego, na który należy sporządzić roczne
sprawozdanie finansowe jednostki dominującej.
Art. 63d. Sprawozdania finansowe jednostek powiązanych oraz sprawozdania z
ich działalności, w przypadku gdy jednostkami dominującymi lub
znaczącymi inwestorami są emitenci papierów wartościowych
dopuszczonych do publicznego obrotu lub ubiegający się o ich
dopuszczenie, sporządza się na podstawie przepisów ustawy, z
uwzględnieniem przepisów o publicznym obrocie papierami
wartościowymi.";
42) w art. 64:
a) w ust. 1:
- w pkt 1 wyraz "ubezpieczycieli" zastępuje się wyrazami "zakładów
ubezpieczeń",
- w pkt 2 wyraz "Prawa" zastępuje się wyrazem "przepisów",
- pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za
który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z
następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty
wyniosło co najmniej 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła
równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 EURO,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji
finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie
polskiej co najmniej 5.000.000 EURO.",
b) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"2. W jednostkach sporządzających łączne sprawozdania finansowe, o których
mowa w art. 51 ust. 1, warunki określone w ust. 1 stosuje się do
łącznego rocznego sprawozdania finansowego.
3. Badaniu podlegają sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek
nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło
połączenie według zasad, o których mowa w rozdziale 4a.",
c) skreśla się ust. 5;
43) art. 65-67 otrzymują brzmienie:
"Art. 65. 1. Celem badania sprawozdania finansowego jest wyrażenie przez
biegłego rewidenta pisemnej opinii wraz z raportem o tym, czy
sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz rzetelnie i jasno
przedstawia sytuację majątkową i finansową, jak też wynik
finansowy badanej jednostki.
2. Opinia, o której mowa w ust. 1, powinna w szczególności stwierdzać,
czy badane sprawozdanie finansowe:
1) zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg
rachunkowych,
2) zostało sporządzone zgodnie z określonymi ustawą zasadami
rachunkowości,
3) jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi jednostkę
przepisami prawa, statutem lub umową,
4) przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny
jednostki informacje, a w odniesieniu do sprawozdania z
działalności jednostki, czy informacje zawarte w tym sprawozdaniu
uwzględniają postanowienia art. 49 ust. 2 i zgodne są z
informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu finansowym.
3. W opinii należy również:
1) poinformować o niedopełnieniu, do dnia wyrażenia opinii,
określonych w artykule 69 i 70 obowiązków złożenia we właściwym
rejestrze sądowym oraz do ogłoszenia sprawozdania finansowego za
rok lub lata poprzedzające rok obrotowy,
2) wskazać na stwierdzone podczas badania poważne zagrożenia dla
kontynuacji działalności przez jednostkę.
4. Opinia powinna w sposób jednoznaczny wskazywać powody wyrażenia
zastrzeżeń do sprawozdania finansowego, wyrażenia opinii negatywnej
lub odmowy wyrażenia opinii, z uwagi na zaistnienie okoliczności
uniemożliwiających jej sformułowanie. Zastrzeżenia należy wyrazić w
sposób wskazujący na ich zasięg.
5. Raport, o którym mowa w ust. 1, powinien przedstawiać w
szczególności:
1) ogólną charakterystykę jednostki (dane identyfikujące jednostkę),
2) stwierdzenie uzyskania od jednostki żądanych informacji,
wyjaśnień i oświadczeń,
3) ocenę prawidłowości stosowanego systemu rachunkowości i działania
powiązanej z nim kontroli wewnętrznej,
4) charakterystykę pozycji lub grupy pozycji sprawozdania
finansowego, jeżeli zdaniem biegłego rewidenta wymagają one
omówienia,
5) stwierdzenie stosowania się przez bank do obowiązujących zasad w
zakresie ostrożności, określonych w odrębnych przepisach oraz
stwierdzenie prawidłowości ustalenia współczynnika wypłacalności,
6) stwierdzenie utworzenia przez zakład ubezpieczeń rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych w wysokości zapewniającej pełne
wywiązanie się z bieżących i przyszłych zobowiązań, wynikających z
zawartych umów ubezpieczenia, oraz zabezpieczenie tych rezerw
lokatami, zgodnie z przepisami o działalności ubezpieczeniowej, a
także prawidłowości wyliczenia marginesu wypłacalności i posiadania
finansowego pokrycia tego marginesu,
7) przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku
finansowego jednostki, ze wskazaniem na zjawiska, które w
porównaniu z poprzednimi okresami sprawozdawczymi w istotny sposób
wpływają negatywnie na tę sytuację, a zwłaszcza zagrażają
kontynuowaniu działalności przez jednostkę. Jeżeli w toku badania
jednostki biegły rewident stwierdzi istotne, mające wpływ na
sprawozdanie finansowe, naruszenie prawa, statutu lub umowy spółki,
to powinien o tym poinformować w raporcie, a w razie potrzeby
również w opinii.
6. Opinia i raport powinny wynikać z zebranej i opracowanej w toku
badania dokumentacji rewizyjnej. Powinny one umożliwić biegłemu
rewidentowi, nie biorącemu udziału w badaniu, prześledzenie jego
przebiegu i znalezienie uzasadnienia dla opinii wyrażonej o badanym
sprawozdaniu finansowym.
Art. 66. 1. Badanie sprawozdania finansowego przeprowadza biegły
rewident spełniający warunki do wyrażenia bezstronnej i
niezależnej opinii o tym sprawozdaniu.
2. Bezstronność i niezależność nie jest zachowana, jeżeli biegły
rewident:
1) posiada udziały, akcje lub inne tytuły własności w jednostce lub
w jednostce z nią stowarzyszonej, dominującej, zależnej lub
współzależnej, z wyłączeniem udziału w spółdzielni mieszkaniowej,
2) jest lub był w ostatnich 3 latach przedstawicielem prawnym
(pełnomocnikiem), członkiem organów nadzorczych bądź zarządzających
lub pracownikiem jednostki albo jednostki z nią stowarzyszonej,
dominującej, zależnej lub współzależnej,
3) w ostatnich 3 latach uczestniczył w prowadzeniu ksiąg
rachunkowych, sporządzaniu sprawozdania finansowego, stanowiącego
przedmiot badania,
4) osiągnął chociażby w jednym roku w ciągu ostatnich 5 lat co
najmniej 50% przychodu rocznego z tytułu świadczenia usług na rzecz
danej jednostki, jednostki wobec niej dominującej lub jednostek z
nią stowarzyszonych, jednostek od niej zależnych lub
współzależnych. Nie dotyczy to pierwszego roku działalności
biegłego rewidenta,
5) jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej do
drugiego stopnia lub jest związany z tytułu opieki, przysposobienia
lub kurateli z osobą zarządzającą lub będącą w organach nadzorczych
jednostki albo zatrudnia przy prowadzeniu badania takie osoby,
6) z innych powodów nie może sporządzić bezstronnej i niezależnej
opinii.
3. Zasady bezstronności i niezależności określone w ust. 2 stosuje się
odpowiednio do podmiotów, o których mowa w art. 10 ust. 1 i 2 ustawy
z dnia 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich
samorządzie (Dz.U. Nr 121, poz. 592 oraz z 1996 r. Nr 102, poz. 475)
oraz do członków zarządu i organów nadzorczych tych podmiotów lub
innych osób uczestniczących w badaniu tych sprawozdań.
4. Wyboru podmiotu, o którym mowa w ust. 3 dokonuje organ
zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut,
umowa lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej.
5. Kierownik jednostki zawiera z podmiotem, o którym mowa w ust. 3
umowę o badanie w terminie umożliwiającym mu udział w inwentaryzacji
znaczących składników majątkowych. Koszty badania sprawozdania
finansowego ponosi badana jednostka.
6. Badanie przeprowadzone z naruszeniem przepisu ust. 1-4 jest
nieważne z mocy prawa.
Art. 67. 1. Kierownik badanej jednostki zapewnia udostępnienie biegłemu
rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego
ksiąg rachunkowych oraz dokumentów stanowiących podstawę
dokonanych w nich zapisów oraz wszelkich innych dokumentów, jak
również udziela wyczerpujących informacji, wyjaśnień i oświadczeń
- niezbędnych do wydania opinii biegłego rewidenta o badanym
sprawozdaniu finansowym jednostki.
2. Biegły rewident jest uprawniony do uzyskania informacji związanych
z przebiegiem badania od kontrahentów badanej jednostki, w tym także
od banków i jej doradców prawnych - z upoważnienia kierownika
badanej jednostki.
3. Jeżeli przedmiotem badania jest sprawozdanie finansowe jednostki
dominującej, to uprawnienia biegłego rewidenta, o których mowa w
ust. 1 i 2, przysługują także wobec jednostek zależnych,
współzależnych i stowarzyszonych.
4. Biegli rewidenci, którzy przeprowadzili badanie sprawozdania
finansowego:
1) jednostki, jednostek zależnych, współzależnych lub
stowarzyszonych - za okresy sprawozdawcze poprzedzające rok
obrotowy,
2) jednostek zależnych, współzależnych lub stowarzyszonych - za rok
obrotowy
- są obowiązani do udzielenia odpowiednich informacji i wyjaśnień
biegłemu rewidentowi, badającemu za rok obrotowy sprawozdanie
finansowe jednostki, w tym jednostki dominującej.";
44) po art. 67 dodaje się art. 67a w brzmieniu:
"Art. 67a. Przepisy art. 65, art. 66 ust. 1, 2, 4 i 5 oraz art. 67
stosuje się odpowiednio do badania sprawozdań finansowych innych
niż określone w art. 64.";
45) w art. 69:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne
sprawozdanie finansowe, opinię biegłego rewidenta, jeżeli podlegało ono
badaniu zgodnie z przepisami art. 64 ust. 1, odpis uchwały bądź
postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego
sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a w
przypadku spółek kapitałowych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych,
spółdzielni oraz przedsiębiorstw państwowych - także sprawozdanie z
działalności jednostki - w ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego
sprawozdania finansowego.",
b) w ust. 2 wyrazy "9 miesięcy" zastępuje się wyrazami "określonym w art. 53
ust. 1",
c) po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
"3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do jednostki dominującej
sporządzającej roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy
kapitałowej.";
46) art. 70 otrzymuje brzmienie:
"Art. 70. 1. Kierownik jednostki, o której mowa w art. 64 ust. 1,
obowiązany jest złożyć wprowadzenie do sprawozdania finansowego
stanowiące część informacji dodatkowej, bilans, rachunek zysków i
strat, zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek
przepływów pieniężnych za rok obrotowy, do ogłoszenia w ciągu 15
dni od dnia ich zatwierdzenia, wraz z opinią biegłego rewidenta
oraz odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o
zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub
pokryciu straty. Zakres rocznego i półrocznego sprawozdania
finansowego funduszy inwestycyjnych oraz termin ich złożenia do
ogłoszenia określają odrębne przepisy.
2. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1 i art. 64 ust. 4, następuje w
Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski B", a
w odniesieniu do spółdzielni - w Monitorze Spółdzielczym.
3. Przepis ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do jednostki dominującej
sporządzającej roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy
kapitałowej.";
47) w art. 71:
a) w ust. 1 wyrazy "przyjętych zasad rachunkowości" skreśla się,
b) w ust. 2 wyrazy "magnetycznych oraz na zapewnieniu ochrony przed
nieupoważnionym dostępem do programów komputerowych" zastępuje się
wyrazami "komputerowych, pod warunkiem zapewnienia trwałości zapisu
informacji systemu rachunkowości, przez czas nie krótszy od wymaganego do
przechowywania ksiąg rachunkowych oraz na zapewnieniu ochrony programów
komputerowych i danych systemu informatycznego rachunkowości, poprzez
stosowanie odpowiednich rozwiązań programowych i organizacyjnych,
chroniących przed nieupoważnionym dostępem lub zniszczeniem";
48) art. 72 otrzymuje brzmienie:
"Art. 72. 1. Księgi rachunkowe mogą mieć formę, z zastrzeżeniem art. 13
ust. 2 i 3, zbiorów utrwalonych na nośnikach komputerowych, pod
warunkiem stosowania rozwiązań wymienionych w art. 71 ust. 2.
2. Jeżeli system ochrony zbiorów danych rachunkowości, utrwalonych na
nośnikach komputerowych, nie spełnia wymagań określonych w art. 71
ust. 2, zapisy te powinny być wydrukowane w terminach przewidzianych
w art. 13 ust. 6.
3. Przechowywanie ksiąg rachunkowych na innym nośniku, niż wymieniony
w ust. 2, jest dopuszczalne pod warunkiem zapewnienia odtworzenia
ksiąg w formie wydruków.";
49) w art. 73:
a) w ust. 1 wyraz "miesiące" zastępuje się wyrazami "okresy sprawozdawcze",
b) w ust. 2 wyrazy "składniki majątkowe" zastępuje się wyrazami "składniki
aktywów" i wyrazy "optyczne (laserowe) oraz odpowiednie do tego
mikrofilmy" zastępuje się wyrazem "danych" oraz po wyrazie "wydruku"
kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "o ile inne przepisy
nie stanowią inaczej.";
50) w art. 74 w ust. 2:
a) w pkt 3 wyrazy "składniki majątku": zastępuje się wyrazami "składniki
aktywów",
b) w pkt 5 wyrazy "przez okres jej ważności i dodatkowo przez 3 lata po tym
okresie" zastępuje się wyrazami "przez okres nie krótszy od 5 lat od
upływu jej ważności";
51) art. 77 otrzymuje brzmienie:
"Art. 77. Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:
1) nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew
przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych
danych,
2) niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go
niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu
nierzetelnych danych
- podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu
tym karom łącznie.";
52) w art. 79 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) nie składa rocznego sprawozdania finansowego lub sprawozdania z
działalności jednostki we właściwym rejestrze sądowym,";
53) w art. 80 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może w drodze
rozporządzenia wprowadzić obowiązek badania sprawozdań finansowych
jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4.
3. Jednostki nie będące spółkami handlowymi, jeżeli nie prowadzą
działalności gospodarczej, nie stosują rozdziału 6 i 7 ustawy.";
54) art. 81 i 82 otrzymują brzmienie:
"Art. 81. 1. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe kryteria wyłączeń z obowiązku objęcia jednostki
sprawozdaniem finansowym jednostek powiązanych przez emitentów
papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub
ubiegających się o ich dopuszczenie.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi w drodze
rozporządzenia:
1) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, szczególne zasady rachunkowości funduszy
inwestycyjnych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu
finansowym, terminy sporządzenia i złożenia do ogłoszenia rocznego
i półrocznego sprawozdania finansowego oraz termin zatwierdzenia
rocznego sprawozdania finansowego,
2) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, a w przypadku jednostek organizacyjnych
banków, w ramach których prowadzona jest działalność maklerska,
dodatkowo po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego,
szczególne zasady rachunkowości domów maklerskich i jednostek
organizacyjnych banków, w ramach których prowadzona jest
działalność maklerska, w tym zakres informacji wykazywanych w
sprawozdaniu finansowym oraz odpowiednio w sprawozdaniu finansowym
jednostek powiązanych oraz w sprawozdaniach z działalności,
3) szczegółowe zasady sporządzania przez jednostki inne niż banki i
zakłady ubezpieczeń sprawozdania finansowego jednostek powiązanych,
w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym
jednostek powiązanych oraz w sprawozdaniu z działalności,
4) szczegółowe zasady uznawania, metody wyceny, zakres ujawniania i
sposób prezentacji instrumentów finansowych,
5) kwalifikacje i inne wymagania, których spełnienie przez osoby
fizyczne, osoby prawne lub jednostki nie posiadające osobowości
prawnej, uprawnia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, o
których mowa w art. 11 ust. 3, organizację i tryb działania Komisji
Egzaminacyjnej powoływanej przez ministra właściwego do spraw
finansów publicznych dla sprawdzenia kwalifikacji tych osób, wzór
świadectwa stwierdzającego ich kwalifikacje i wymagania oraz
wysokość opłat egzaminacyjnych,
6) po zasięgnięciu opinii Prezesa Państwowego Urzędu Nadzoru
Ubezpieczeń szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń, w
tym również tworzenia rezerw techniczno-ubezpiecze-niowych oraz
zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej, zasady
sporządzania sprawozdania finansowego jednostek powiązanych, w tym
zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym jednostek
powiązanych oraz w sprawozdaniach z działalności,
7) po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Nadzoru nad Funduszami
Emerytalnymi szczególne zasady rachunkowości funduszy emerytalnych,
w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym,
terminy sporządzenia i złożenia do ogłoszenia rocznego sprawozdania
finansowego, zakres ogłaszania rocznego sprawozdania finansowego
oraz termin zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego,
8) po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego:
a) szczególne zasady rachunkowości banków, w tym zakres informacji
wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego,
zasady sporządzania sprawozdania finansowego jednostek
powiązanych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu
finansowym jednostek powiązanych oraz sprawozdaniach z
działalności, zasady sporządzania skonsolidowanych sprawozdań
finansowych dla potrzeb wykonywania nadzoru skonsolidowanego,
zasady wyłączania z konsolidacji podmiotów zależnych
działających w holdingu finansowym oraz podmiotów posiadających
bliskie powiązania z bankiem,
b) zasady tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością
banków i sporządzania innych sprawozdań.
9) zakres działania, liczbę członków i podmioty uprawnione do ich
zgłoszenia oraz sposób organizacji Komitetu Standardów
Rachunkowości, o którym mowa w art. 10 ust. 3,
10) po zasięgnięciu opinii Krajowej Spółdzielczej Kasy
Oszczędnościowo-Kredytowej szczególne zasady rachunkowości
spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, w tym zakres
informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania
finansowego.
Art. 82. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może w drodze
rozporządzenia:
1) określić dla niektórych jednostek, o których mowa w art. 80 ust.
3, szczególne zasady rachunkowości,
2) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, określić szczególne zasady rachunkowości
Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych oraz funduszu
rozliczeniowego, o którym mowa w przepisach o publicznym obrocie
papierami wartościowymi, w tym zakres informacji wykazywanych w
sprawozdaniu finansowym oraz odpowiednio w sprawozdaniu finansowym
jednostek powiązanych, a także w sprawozdaniach z działalności,
3) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, określić szczególne zasady rachunkowości
funduszu gwarancyjnego, o którym mowa w przepisach o publicznym
obrocie papierami wartościowymi, w tym zakres informacji
wykazywanych w sprawozdaniu finansowym,
4) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, określić szczególne zasady rachunkowości
spółek prowadzących giełdy oraz rynek pozagiełdowy, w tym zakres
informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, odpowiednio w
sprawozdaniu finansowym jednostek powiązanych oraz sprawozdaniach z
działalności.";
55) w art. 83 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze
rozporządzenia, wzorcowe plany kont:
1) po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Bankowego - dla banków,
2) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych
i Giełd - dla jednostek działających na podstawie przepisów o publicznym
obrocie papierami wartościowymi,
3) po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych
i Giełd - dla funduszy inwestycyjnych,
4) po zasięgnięciu opinii Prezesa Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń -
dla zakładów ubezpieczeń,
5) po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Nadzoru nad Funduszami
Emerytalnymi - dla funduszy emerytalnych,
6) dla pozostałych jednostek,
7) po zasięgnięciu opinii Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-
Kredytowej - dla spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.";
56) załączniki nr 1-10 otrzymują brzmienie załączników nr 1-3 do niniejszej
ustawy.
Art. 2.
Jednostki, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zaliczyły do
wartości niematerialnych i prawnych koszty organizacji poniesione przy założeniu
lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej, w tym opłatę ewidencyjną oraz
wynagrodzenia dla subemitentów inwestycyjnych i usługowych, a które nie dokonały
w całości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od tych wartości, pozostałą
kwotę zaliczają do rozliczeń międzyokresowych i rozliczają według
dotychczasowych zasad.
Art. 3.
Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ogłosi w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej jednolity tekst ustawy z dnia 29 września 1994 r. o
rachunkowości z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed
dniem wydania jednolitego tekstu.
Art. 4.
1. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia. 2002 r. i ma zastosowanie po raz
pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy
rozpoczynający się w 2002 r., z zastrzeżeniem ust. 2-5.
2. Przepisy art. 1 pkt 42 wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2001 r. i mają
zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy
rozpoczynający się w 2000 r.
3. Dla spełnienia obowiązku określonego w art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości,
można stosować przepisy art. 3 ust. 4 i art. 34a-34d tej ustawy, do umów
zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
4. Skutki finansowe zastosowania przepisów, o których mowa w ust. 2 dotyczące
roku lub lat poprzednich odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje
jako "zysk (strata) z lat ubiegłych".
5. Przepisy art. 50 ust. 2, art. 56 ust. 1 oraz - w odniesieniu do spółdzielni
- art. 70 ust. 2 ustawy o rachunkowości mają zastosowanie do sprawozdań
finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2001 r.
MARSZAŁEK SEJMU
Załączniki do ustawy
z dnia 9 listopada 2000 r.
(poz. ...)
Załącznik nr 1
Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art.
45 ustawy, dla innych jednostek niż banki i zakłady ubezpieczeń
WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
obejmuje w szczególności:
1) nazwę (firmę) i siedzibę, podstawowy przedmiot działalności jednostki oraz
wskazanie właściwego sądu lub innego organu prowadzącego rejestr,
2) wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony,
3) wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym,
4) wskazanie, że sprawozdanie finansowe zawiera dane łączne, jeżeli w skład
jednostki wchodzą wewnętrzne jednostki organizacyjne sporządzające
samodzielne sprawozdania finansowe,
5) wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu
kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się
przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na
zagrożenie kontynuowania przez nią działalności,
6) w przypadku sprawozdania finansowego sporządzonego za okres, w ciągu którego
nastąpiło połączenie, wskazanie, że jest to sprawozdanie finansowe
sporządzone po połączeniu spółek oraz wskazanie zastosowanej metody
rozliczenia połączenia (nabycia, łączenia udziałów),
7) omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny
aktywów i pasywów (także amortyzacji), pomiaru wyniku finansowego oraz
sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa
pozostawia jednostce prawo wyboru.
BILANS
Aktywa
A. Aktywa trwałe
I. Wartości niematerialne i prawne
1. Koszty zakończonych prac rozwojowych
2. Wartość firmy
3. Inne wartości niematerialne i prawne
4. Zaliczki na wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe
1. Środki trwałe
a) grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)
b) budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej
c) urządzenia techniczne i maszyny
d) środki transportu
e) inne środki trwałe
2. Środki trwałe w budowie
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
III. Należności długoterminowe
1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek
IV. Inwestycje długoterminowe
1. Nieruchomości
2. Wartości niematerialne i prawne
3. Długoterminowe aktywa finansowe
a) w jednostkach powiązanych
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne długoterminowe aktywa finansowe
b) w pozostałych jednostkach
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne długoterminowe aktywa finansowe
4. Inne inwestycje długoterminowe
V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Inne rozliczenia międzyokresowe
B. Aktywa obrotowe
I. Zapasy
1. Materiały
2. Półprodukty i produkty w toku
3. Produkty gotowe
4. Towary
5. Zaliczki na dostawy
II. Należności krótkoterminowe
1. Należności od jednostek powiązanych
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
b) inne
2. Należności od pozostałych jednostek
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
oraz innych świadczeń
c) inne
d) dochodzone na drodze sądowej
III. Inwestycje krótkoterminowe
1. Krótkoterminowe aktywa finansowe
a) w jednostkach powiązanych
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne krótkoterminowe aktywa finansowe
b) w pozostałych jednostkach
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne krótkoterminowe aktywa finansowe
c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne
- środki pieniężne w kasie i na rachunkach
- inne środki pieniężne
- inne aktywa pieniężne
2. Inne inwestycje krótkoterminowe
IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
Aktywa razem
Pasywa
A. Kapitał (fundusz) własny
I. Kapitał (fundusz) podstawowy
II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)
III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna)
IV. Kapitał (fundusz) zapasowy
V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
VIII. Zysk (strata) netto
IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
I. Rezerwy na zobowiązania
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne
- długoterminowa
- krótkoterminowa
3. Pozostałe rezerwy
- długoterminowe
- krótkoterminowe
II. Zobowiązania długoterminowe
1. Wobec jednostek powiązanych
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
c) inne zobowiązania finansowe
d) inne
III. Zobowiązania krótkoterminowe
1. Wobec jednostek powiązanych
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
b) inne
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
c) inne zobowiązania finansowe
d) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
e) zaliczki otrzymane na dostawy
f) zobowiązania wekslowe
g) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń
h) z tytułu wynagrodzeń
i) inne
3. Fundusze specjalne
IV. Rozliczenia międzyokresowe
1. Ujemna wartość firmy
2. Inne rozliczenia międzyokresowe
- długoterminowe
- krótkoterminowe
Pasywa razem
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
(wariant kalkulacyjny)
A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:
- od jednostek powiązanych
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów
II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:
- jednostkom powiązanym
I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów
C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B)
D. Koszty sprzedaży
E. Koszty ogólnego zarządu
F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C-D-E)
G. Pozostałe przychody operacyjne
I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Dotacje
III. Inne przychody operacyjne
H. Pozostałe koszty operacyjne
I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych
III. Inne koszty operacyjne
I. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (F+G-H)
J. Przychody finansowe
I. Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
- od jednostek powiązanych
II. Odsetki, w tym:
- od jednostek powiązanych
III. Zysk ze zbycia inwestycji
IV. Aktualizacja wartości inwestycji
V. Inne
K. Koszty finansowe
I. Odsetki, w tym:
- dla jednostek powiązanych
II. Strata ze zbycia inwestycji
III. Aktualizacja wartości inwestycji
IV. Inne
L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (I+J-K)
M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (M.I. - M.II.)
I. Zyski nadzwyczajne
II. Straty nadzwyczajne
N. Zysk (strata) brutto (L+/-M)
O. Podatek dochodowy
P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
R. Zysk (strata) netto (N-O-P)
(wariant porównawczy)
A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi, w tym:
- od jednostek powiązanych
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów
II. Zmiana stanu produktów (zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenie -
wartość ujemna)
III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki
IV. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B. Koszty działalności operacyjnej
I. Amortyzacja
II. Zużycie materiałów i energii
III. Usługi obce
IV. Podatki i opłaty, w tym:
- podatek akcyzowy
V. Wynagrodzenia
VI. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
VII. Pozostałe koszty rodzajowe
VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów
C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B)
D. Pozostałe przychody operacyjne
I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Dotacje
III. Inne przychody operacyjne
E. Pozostałe koszty operacyjne
I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych
III. Inne koszty operacyjne
F. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C+D-E)
G. Przychody finansowe
I. Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
- od jednostek powiązanych
II. Odsetki, w tym:
- od jednostek powiązanych
III. Zysk ze zbycia inwestycji
IV. Aktualizacja wartości inwestycji
V. Inne
H. Koszty finansowe
I. Odsetki, w tym:
- dla jednostek powiązanych
II. Strata ze zbycia inwestycji
III. Aktualizacja wartości inwestycji
IV. Inne
I. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F+G-H)
J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I. - J.II.)
I. Zyski nadzwyczajne
II. Straty nadzwyczajne
K. Zysk (strata) brutto (I+/-J)
L. Podatek dochodowy
M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
N. Zysk (strata) netto (K-L-M)
ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE (FUNDUSZU) WŁASNYM
I. Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO)
- korekty błędów podstawowych
I.a. Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO), po korektach
1. Kapitał (fundusz) podstawowy na początek okresu
1.1. Zmiany kapitału (funduszu) podstawowego
a) zwiększenie (z tytułu)
- wydania udziałów (emisji akcji)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
- umorzenia udziałów (akcji)
...1.2. Kapitał (fundusz) podstawowy na koniec okresu
2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na początek okresu
2.1. Zmiana należnych wpłat na kapitał podstawowy
a) zwiększenie (z tytułu)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...2.2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na koniec okresu
3. Udziały (akcje) własne na początek okresu
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
3.1. Udziały (akcje) własne na koniec okresu
4. Kapitał (fundusz) zapasowy na początek okresu
4.1. Zmiany kapitału (funduszu) zapasowego
a) zwiększenie (z tytułu)
- emisji akcji powyżej wartości nominalnej
- z podziału zysku (ustawowo)
- z podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
- pokrycia straty
...4.2. Stan kapitału (funduszu) zapasowego na koniec okresu
5. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na początek okresu
5.1. Zmiany kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny
a) zwiększenie (z tytułu)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
- zbycia środków trwałych
...5.2. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu
6. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na początek okresu
6.1. Zmiany pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych
a) zwiększenie (z tytułu)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...6.2. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na koniec okresu
7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu
7.1. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
7.2. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- podziału zysku z lat ubiegłych
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...7.3. Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu
7.4. Strata z lat ubiegłych na początek okresu,
- korekty błędów podstawowych
7.5. Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...7.6. Strata z lat ubiegłych na koniec okresu
7.7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu
8. Wynik netto
a) zysk netto
b) strata netto
c) odpisy z zysku
II. Kapitał (fundusz) własny na koniec okresu (BZ)
III. Kapitał (fundusz) własny, po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku
(pokrycia straty)
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(metoda bezpośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Wpływy
1. Sprzedaż
2. Inne wpływy z działalności operacyjnej
II. Wydatki
1. Dostawy i usługi
2. Wynagrodzenia netto
3. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczenia
4. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym
8. Inne wydatki operacyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- zbycie aktywów finansowych,
- dywidendy i udziały w zyskach
- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
- odsetki
- inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- nabycie aktywów finansowych
- udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów
kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów (akcji) własnych
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
(metoda pośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto
II. Korekty razem
1. Amortyzacja
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5. Zmiana stanu rezerw
6. Zmiana stanu zapasów
7. Zmiana stanu należności
8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i
kredytów
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
10. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- zbycie aktywów finansowych,
- dywidendy i udziały w zyskach
- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
- odsetki
- inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- nabycie aktywów finansowych
- udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów
kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów (akcji) własnych
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym
- o ograniczonej możliwości dysponowania
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA
obejmują w szczególności:
1.
1) szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych,
wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych,
zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i
zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, przemieszczenia
wewnętrznego oraz stan końcowy, a dla majątku amortyzowanego - podobne
przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji lub
umorzenia,
2) wartość gruntów użytkowanych wieczyście,
3) wartość nie amortyzowanych lub nie umarzanych przez jednostkę środków
trwałych, używanych na podstawie umów najmu, dzierżawy i innych umów, w
tym z tytułu umów leasingu,
4) zobowiązania wobec budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego
z tytułu uzyskania prawa własności budynków i budowli,
5) dane o strukturze własności kapitału podstawowego oraz liczbie i wartości
nominalnej subskrybowanych akcji, w tym uprzywilejowanych,
6) stan na początek roku obrotowego, zwiększenia i wykorzystanie oraz stan
końcowy kapitałów (funduszy) zapasowych i rezerwowych, o ile jednostka nie
sporządza zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym,
7) propozycje co do sposobu podziału zysku lub pokrycia straty za rok
obrotowy,
8) dane o stanie rezerw według celu ich utworzenia na początek roku
obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie końcowym,
9) dane o odpisach aktualizujących wartość należności, ze wskazaniem stanu
na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i
stanie na koniec roku obrotowego,
10) podział zobowiązań długoterminowych według pozycji bilansu o pozostałym
od dnia bilansowego, przewidywanym umową, okresie spłaty:
a) do 1 roku,
b) powyżej 1 roku do 3 lat,
c) powyżej 3 do 5 lat,
d) powyżej 5 lat,
11) wykaz istotnych pozycji czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych,
12) wykaz grup zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki (ze wskazaniem
jego rodzaju),
13) zobowiązania warunkowe, w tym również udzielone przez jednostkę gwarancje
i poręczenia, także wekslowe;
2.
1) strukturę rzeczową (rodzaje działalności) i terytorialną (kraj, eksport)
przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów,
2) wysokość i wyjaśnienie przyczyn odpisów aktualizujących środki trwałe,
3) wysokość odpisów aktualizujących wartość zapasów,
4) informacje o przychodach, kosztach i wynikach działalności zaniechanej w
roku obrotowym lub przewidzianej do zaniechania w roku następnym,
5) rozliczenie głównych pozycji różniących podstawę opodatkowania podatkiem
dochodowym od wyniku finansowego (zysku, straty) brutto,
6) w przypadku jednostek, które sporządzają rachunek zysków i strat w
wariancie kalkulacyjnym, dane o kosztach wytworzenia produktów na własne
potrzeby oraz o kosztach rodzajowych:
a) amortyzacji,
b) zużycia materiałów i energii,
c) usług obcych,
d) podatków i opłat,
e) wynagrodzeń,
f) ubezpieczeń i innych świadczeń,
g) pozostałych kosztów rodzajowych,
7) koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych na własne
potrzeby,
8) poniesione w ostatnim roku i planowane na następny rok nakłady na
niefinansowe aktywa trwałe; odrębnie należy wykazać poniesione i planowane
nakłady na ochronę środowiska,
9) informacje o zyskach i stratach nadzwyczajnych, z podziałem na losowe i
pozostałe,
10) podatek dochodowy od wyniku na operacjach nadzwyczajnych;
3. Objaśnienie struktury środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów
pieniężnych, a w przypadku gdy rachunek przepływów pieniężnych sporządzony
jest metodą bezpośrednią dodatkowo należy przedstawić uzgodnienie przepływów
pieniężnych netto z działalności operacyjnej, sporządzone metodą pośrednią, w
przypadku różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz
zmianami tych samych pozycji wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych,
należy wyjaśnić ich przyczyny;
4. Informacje o:
1) przeciętnym w roku obrotowym zatrudnieniu, z podziałem na grupy
zawodowe,
2) wynagrodzeniach, łącznie z wynagrodzeniem z zysku, wypłaconych lub
należnych osobom wchodzącym w skład organów zarządzających i nadzorujących
spółek handlowych (dla każdej grupy osobno),
3) pożyczkach i świadczeniach o podobnym charakterze udzielonych osobom
wchodzącym w skład organów zarządzających i nadzorujących spółek
handlowych (dla każdej grupy osobno), ze wskazaniem warunków
oprocentowania i terminów spłaty;
5.
1) informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych ujętych w
sprawozdaniu finansowym roku obrotowego,
2) informacje o znaczących zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym,
a nie uwzględnionych w sprawozdaniu finansowym,
3) przedstawienie dokonanych w roku obrotowym zmian zasad (polityki)
rachunkowości, w tym metod wyceny oraz zmian sposobu sporządzania
sprawozdania finansowego, jeżeli wywierają one istotny wpływ na sytuację
majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki, ich przyczyny i
spowodowaną zmianami kwotę wyniku finansowego oraz zmian w kapitale
(funduszu) własnym,
4) informacje liczbowe zapewniające porównywalność danych sprawozdania
finansowego za rok poprzedzający ze sprawozdaniem za rok obrotowy;
6. Informacje o:
1) wspólnych przedsięwzięciach, które nie podlegają konsolidacji, w tym:
a) nazwie, zakresie działalności wspólnego przedsięwzięcia,
b) procentowym udziale,
c) części wspólnie kontrolowanych rzeczowych składników aktywów trwałych
oraz wartości niematerialnych i prawnych,
d) zobowiązaniach zaciągniętych na potrzeby przedsięwzięcia lub zakupu
używanych rzeczowych składników aktywów trwałych,
e) części zobowiązań wspólnie zaciągniętych,
f) przychodach uzyskanych ze wspólnego przedsięwzięcia i kosztach
związanych z nimi,
g) zobowiązaniach warunkowych i inwestycyjnych dotyczących wspólnego
przedsięwzięcia,
2) transakcjach z jednostkami powiązanymi,
3) wykaz spółek (nazwa, siedziba), w których jednostka posiada co najmniej
20% udziałów w kapitale lub ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym
spółki; wykaz ten powinien zawierać także informacje o procencie udziałów
i stopniu udziału w zarządzaniu oraz o zysku lub stracie netto tych spółek
za ostatni rok obrotowy,
4) jeżeli jednostka nie sporządza skonsolidowanego sprawozdania finansowego,
korzystając ze zwolnienia lub wyłączeń:
a) podstawie prawnej wraz z danymi uzasadniającymi odstąpienie od
konsolidacji,
b) nazwie i siedzibie jednostki sporządzającej skonsolidowane sprawozdanie
finansowe na wyższym szczeblu grupy kapitałowej oraz miejscu jego
publikacji,
c) podstawowych wskaźnikach ekonomiczno " finansowych, charakteryzujących
działalność jednostek powiązanych w danym i ubiegłym roku obrotowym,
takich jak:
- wartość przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i
materiałów oraz przychodów finansowych,
- wynik finansowy netto oraz wartość kapitału własnego, z podziałem na
grupy,
- wartość aktywów trwałych,
- przeciętne roczne zatrudnienie;
7. W przypadku sprawozdania finansowego sporządzonego za okres, w ciągu którego
nastąpiło połączenie:
1) jeżeli połączenie zostało rozliczone metodą nabycia:
a) nazwę (firmę) i opis przedmiotu działalności spółki przejętej,
b) liczbę, wartość nominalną i rodzaj udziałów (akcji) wyemitowanych w
celu połączenia,
c) cenę przejęcia, wartość aktywów netto według wartości godziwej spółki
przejętej na dzień połączenia, wartość firmy lub ujemnej wartości firmy
i opis zasad jej amortyzacji,
2) jeżeli połączenie zostało rozliczone metodą łączenia udziałów:
a) nazwy (firmy) i opis przedmiotu działalności spółek, które w wyniku
połączenia zostały wykreślone z rejestru,
b) liczbę, wartość nominalną i rodzaj udziałów (akcji) wyemitowanych w
celu połączenia,
c) przychody i koszty, zyski i straty oraz zmiany w kapitałach własnych
połączonych spółek za okres od początku roku obrotowego, w ciągu którego
nastąpiło połączenie, do dnia połączenia;
8. W przypadku występowania niepewności co do możliwości kontynuowania
działalności, opis tych niepewności oraz stwierdzenie, że taka niepewność
występuje oraz wskazanie czy sprawozdanie finansowe zawiera korekty z tym
związane. Informacja powinna zawierać również opis podejmowanych, bądź
planowanych przez jednostkę działań mających na celu eliminację niepewności;
9. W przypadku, gdy inne informacje, niż wymienione powyżej, mogłyby w istotny
sposób wpłynąć na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej oraz wynik finansowy
jednostki, należy ujawnić te informacje.
Załącznik nr 2
Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art.
45 ustawy, dla banków
WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
obejmuje zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art. 81
ust. 2 pkt 8 lit. a ustawy
BILANS
Aktywa
I. Kasa, operacje z Bankiem Centralnym
1. W rachunku bieżącym
2. Rezerwa obowiązkowa
3. Inne środki
II. Dłużne papiery wartościowe uprawnione do redyskontowania w Banku Centralnym
III. Należności od sektora finansowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
IV. Należności od sektora niefinansowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
V. Należności od sektora budżetowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
VI. Należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym
przyrzeczeniem odkupu
VII. Dłużne papiery wartościowe
1. Banków
2. Budżetu Państwa i budżetów terenowych
3. Pozostałe
VIII. Udziały lub akcje w jednostkach zależnych
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
IX. Udziały lub akcje w jednostkach współzależnych
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
X. Udziały lub akcje w jednostkach stowarzyszonych
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
XI. Udziały lub akcje w innych jednostkach
1. W instytucjach finansowych
2. W pozostałych jednostkach
XII. Pozostałe papiery wartościowe i inne aktywa finansowe
XIII. Wartości niematerialne i prawne, w tym:
- wartość firmy
XIV. Rzeczowe aktywa trwałe
XV. Inne aktywa
1. Przejęte aktywa - do zbycia
2. Pozostałe
XVI. Rozliczenia międzyokresowe
1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Pozostałe rozliczenia międzyokresowe
Aktywa razem
Pasywa
I. Zobowiązania wobec Banku Centralnego
II. Zobowiązania wobec sektora finansowego
1. W rachunku bieżącym
2. Terminowe
III. Zobowiązania wobec sektora niefinansowego
1. Rachunki oszczędnościowe, w tym:
a) bieżące
b) terminowe
2. Pozostałe, w tym:
a) bieżące
b) terminowe
IV. Zobowiązania wobec sektora budżetowego
1. Bieżące
2. Terminowe
V. Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu
VI. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
VII. Inne zobowiązania z tytułu instrumentów finansowych
VIII. Fundusze specjalne i inne zobowiązania
IX. Koszty i przychody rozliczane w czasie oraz zastrzeżone
1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów
2. Ujemna wartość firmy
3. Pozostałe przychody przyszłych okresów oraz zastrzeżone
X. Rezerwy
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Pozostałe rezerwy
XI. Zobowiązania podporządkowane
XII. Kapitał (fundusz) podstawowy
XIII. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)
XIV. Akcje własne (wielkość ujemna)
XV. Kapitał (fundusz) zapasowy,
XVI. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
XVII. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
1. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego
2. Pozostałe
XVIII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
XIX. Zysk (strata) netto
Pasywa razem
Współczynnik wypłacalności
POZYCJE POZABILANSOWE
I. Zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane
1. Zobowiązania udzielone:
a) finansowe
b) gwarancyjne
2. Zobowiązania otrzymane:
a) finansowe
b) gwarancyjne
II. Zobowiązania związane z realizacją operacji kupna/sprzedaży
III. Pozostałe
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
I. Przychody z tytułu odsetek
1. Od sektora finansowego
2. Od sektora niefinansowego
3. Od sektora budżetowego
4. Z papierów wartościowych o stałej kwocie dochodu
II. Koszty odsetek
1. Od sektora finansowego
2. Od sektora niefinansowego
3. Od sektora budżetowego
III. Wynik z tytułu odsetek (I-II)
IV. Przychody z tytułu prowizji
V. Koszty prowizji
VI. Wynik z tytułu prowizji (IV-V)
VII. Przychody z udziałów lub akcji, pozostałych papierów wartościowych i innych
instrumentów finansowych, o zmiennej kwocie dochodu
1. Od jednostek zależnych
2. Od jednostek współzależnych
3. Od jednostek stowarzyszonych
4. Od pozostałych jednostek
VIII. Wynik operacji finansowych
1. Papierami wartościowymi i innymi instrumentami finansowymi
2. Pozostałych
IX. Wynik z pozycji wymiany
X. Wynik działalności bankowej
XI. Pozostałe przychody operacyjne
XII. Pozostałe koszty operacyjne
XIII. Koszty działania banku
1. Wynagrodzenia
2. Ubezpieczenia i inne świadczenia
3. Inne
XIV. Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
XV. Odpisy na rezerwy i aktualizacja wartości
1. Odpisy na rezerwy celowe i na ogólne ryzyko bankowe
2. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
XVI. Rozwiązanie rezerw i aktualizacja wartości
1. Rozwiązanie rezerw celowych i rezerw na ogólne ryzyko bankowe
2. Aktualizacja wartości aktywów finansowych
XVII. Różnica wartości rezerw i aktualizacji (XV- XVI)
XVIII. Wynik działalności operacyjnej
XIX. Wynik operacji nadzwyczajnych
1. Zyski nadzwyczajne
2. Straty nadzwyczajne
XX. Zysk (strata) brutto
XXI. Podatek dochodowy
XXII. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenie zysku (zwiększenie straty)
XXIII. Zysk (strata) netto
ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
I. Kapitał własny na początek okresu (BO)
- korekty błędów podstawowych
I. a. Kapitał własny na początek okresu (BO), po korektach
1. Kapitał (fundusz) podstawowy na początek okresu
1.1. Zmiany kapitału (funduszu) podstawowego
a) zwiększenia (z tytułu)
- emisji akcji
...b) zmniejszenia (z tytułu)
a) umorzenia akcji
...1.2. Kapitał (fundusz) podstawowy na koniec okresu
2. Należne wpłaty na poczet kapitału podstawowego na początek okresu
2.1. Zmiana należnych wpłat na poczet kapitału podstawowego
a) zwiększenie (z tytułu)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...2.2. Należne wpłaty na poczet kapitału podstawowego na koniec okresu
3. Akcje własne na początek okresu
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
3.1. Akcje własne na koniec okresu
4. Kapitał (fundusz) zapasowy na początek okresu
4.1. Zmiany kapitału (funduszu) zapasowego
a) zwiększenia (z tytułu)
- emisji akcji powyżej wartości nominalnej
- podziału zysku (ustawowo)
- podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)
...b) zmniejszenia (z tytułu)
- pokrycia straty
...4.2. Kapitał (fundusz) zapasowy na koniec okresu
5. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na początek okresu
5.1. Zmiany kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny
a) zwiększenie (z tytułu)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
- zbycia lub likwidacji środków trwałych
...5.2. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny na koniec okresu
6. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na początek okresu
6.1. Zmiany funduszu ogólnego ryzyka bankowego
a) zwiększenie (z tytułu)
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...6.2. Fundusz ogólnego ryzyka bankowego na koniec okresu
7. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na początek okresu
7.1. Zmiany pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych
a) zwiększenia (z tytułu)
...b) zmniejszenia (z tytułu)
...7.2. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe na koniec okresu
8. Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu
8.1. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
8.2. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
8.3. Zmiana zysku z lat ubiegłych
a) zwiększenie (z tytułu)
- podziału zysku z lat ubiegłych
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...8.4. Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu
8.5. Strata z lat ubiegłych na początek okresu
- korekty błędów podstawowych
8.6. Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
8.7. Zmiana straty z lat ubiegłych
a) zwiększenie (z tytułu)
- przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia
...b) zmniejszenie (z tytułu)
...8.8. Strata z lat ubiegłych na koniec okresu
8.9. Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu
9. Wynik netto
a) zysk netto
b) strata netto
II. Kapitał własny na koniec okresu (BZ )
III. Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku (pokrycia
straty)
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(metoda bezpośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Wpływy
1. Odsetki
2. Prowizje
3. Inne wpływy operacyjne
II. Wydatki
1. Odsetki
2. Prowizje
3. Wynagrodzenia
4. Ubezpieczenia i inne świadczenia
5. Inne koszty działania banku
6. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym
7. Inne wydatki operacyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Zbycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych (w tym również handlowych) i innych aktywów finansowych
5. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
6. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Nabycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)
5. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
6. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Zaciągnięcie długoterminowych kredytów od innych banków
2. Zaciągnięcie długoterminowych pożyczek od innych niż banki instytucji
finansowych
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych dla innych instytucji finansowych
4. Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych
5. Wpływy netto z emisji akcji i dopłat do kapitału
6. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Spłaty długoterminowych kredytów na rzecz innych banków
2. Spłaty długoterminowych pożyczek na rzecz innych niż banki instytucji
finansowych
3. Wykup dłużnych papierów wartościowych od innych instytucji finansowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
6. Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych
7. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
8. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
9. Nabycie akcji własnych
10. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym
- o ograniczonej możliwości dysponowania
(metoda pośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto
II. Korekty razem:
1. Amortyzacja
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5. Zmiana stanu rezerw
6. Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych
7. Zmiana stanu należności od sektora finansowego
8. Zmiana stanu należności od sektora niefinansowego i sektora budżetowego
9. Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z
otrzymanym przyrzeczeniem odkupu
10. Zmiana stanu udziałów lub akcji, pozostałych papierów wartościowych i
innych aktywów finansowych (handlowych)
11. Zmiana stanu zobowiązań wobec sektora finansowego
12. Zmiana stanu zobowiązań wobec sektora niefinansowego i sektora
budżetowego
13. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
14. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu papierów wartościowych
15. Zmiana stanu innych zobowiązań
16. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
17. Zmiana stanu przychodów przyszłych okresów i zastrzeżonych
18. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I+/-II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Zbycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Zbycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)
5. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
6. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach zależnych
2. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach współzależnych
3. Nabycie udziałów lub akcji w jednostkach stowarzyszonych
4. Nabycie udziałów lub akcji w innych jednostkach, pozostałych papierów
wartościowych i innych aktywów finansowych (lokacyjnych)
5. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów
trwałych
6. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Zaciągnięcie długoterminowych kredytów od innych banków
2. Zaciągnięcie długoterminowych pożyczek od innych niż banki instytucji
finansowych
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych dla innych instytucji finansowych
4. Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych
5. Wpływy netto z emisji akcji i dopłat do kapitału
6. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Spłaty długoterminowych kredytów na rzecz innych banków
2. Spłaty długoterminowych pożyczek na rzecz innych niż banki instytucji
finansowych
3. Wykup dłużnych papierów wartościowych od innych instytucji finansowych
4. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
5. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
6. Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych
7. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
8. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
9. Nabycie akcji własnych
10. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym
- o ograniczonej możliwości dysponowania
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA
obejmują zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art. 81
ust. 2 pkt 8 lit. a ustawy.
Załącznik nr 3
Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art.
45 ustawy, dla zakładów ubezpieczeń
WSTĘP
Obejmuje zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art. 81
ust. 2 pkt 6 ustawy
BILANS
Aktywa
A. Wartości niematerialne i prawne
1. Wartość firmy
2. Inne wartości niematerialne i prawne i zaliczki na poczet wartości
niematerialnych i prawnych
B. Lokaty
I. Nieruchomości
1. Grunty własne oraz prawo wieczystego użytkowania gruntu
2. Budynki, budowle oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
3. Inwestycje budowlane i zaliczki na poczet tych inwestycji
II. Lokaty w jednostkach powiązanych
1. Udziały lub akcje w jednostkach powiązanych
2. Pożyczki udzielone jednostkom powiązanym oraz dłużne papiery wartościowe
emitowane przez te jednostki
3. Pozostałe lokaty
III. Inne lokaty finansowe
1. Udziały, akcje oraz inne papiery wartościowe o zmiennej kwocie dochodu
oraz jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne w funduszach
inwestycyjnych
2. Dłużne papiery wartościowe i inne papiery wartościowe o stałej kwocie
dochodu
3. Udziały we wspólnych przedsięwzięciach lokacyjnych
4. Pożyczki zabezpieczone hipotecznie
5. Pozostałe pożyczki
6. Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych
7. Pozostałe lokaty
IV. Depozyty u cedentów
C. Lokaty środków z tytułu ubezpieczeń na życie, gdzie ryzyko lokaty ponosi
ubezpieczający
D. Należności
I. Należności z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich
1. Należności od ubezpieczających, w tym:
1.1. Od jednostek powiązanych
1.2. Od pozostałych jednostek
2. Należności od pośredników ubezpieczeniowych, w tym:
2.1. Od jednostek powiązanych
2.2 Od pozostałych jednostek
3. Inne należności
3.1. Od jednostek powiązanych
3.2. Od pozostałych jednostek
II. Należności z tytułu reasekuracji, w tym:
1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek
III. Inne należności
1. Należności od budżetu
2. Pozostałe należności, w tym:
2.1. Od jednostek powiązanych
2.2. Od pozostałych jednostek
E. Inne składniki aktywów
I. Rzeczowe składniki aktywów
II. Środki pieniężne
III. Pozostałe składniki aktywów
F. Rozliczenia międzyokresowe
I. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
II. Aktywowane koszty akwizycji
III. Zarachowane odsetki i czynsze
IV. Inne rozliczenia międzyokresowe
Aktywa razem
Pasywa
A. Kapitał własny
I. Kapitał podstawowy
II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)
III. Akcje własne (wielkość ujemna)
IV. Kapitał (fundusz) zapasowy
V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
VI. Pozostałe kapitały rezerwowe
VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
VIII. Zysk (strata) netto
B. Zobowiązania podporządkowane
C. Rezerwy techniczno"ubezpieczeniowe
I. Rezerwa składek i rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasłego
II. Rezerwa ubezpieczeń na życie
III. Rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia
IV. Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych
V. Rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka)
VI. Pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
VII. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla ubezpieczeń na życie, jeżeli
ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający
D. Udział reasekuratorów w rezerwach techniczno"ubezpieczeniowych (wartość
ujemna)
I. Udział reasekuratorów w rezerwie składek i w rezerwie na pokrycie ryzyka
niewygasłego
II. Udział reasekuratorów w rezerwie ubezpieczeń na życie
III. Udział reasekuratorów w rezerwie na niewypłacone odszkodowania i
świadczenia
IV. Udział reasekuratorów w rezerwie na premie i rabaty dla ubezpieczonych
V. Udział reasekuratorów w pozostałych rezerwach techniczno"ubezpieczeniowych
VI. Udział reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych dla
ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający
F. Pozostałe rezerwy
I. Rezerwy na świadczenia emerytalne oraz inne obowiązkowe świadczenia
pracowników
II. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
III. Inne rezerwy
G. Zobowiązania z tytułu depozytów reasekuratorów
H. Pozostałe zobowiązania i fundusze specjalne
I. Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich
1. Zobowiązania wobec ubezpieczających, w tym:
1.1. wobec jednostek powiązanych
1.2. wobec pozostałych jednostek
2. Zobowiązania wobec pośredników ubezpieczeniowych, w tym:
2.1. wobec jednostek powiązanych
2.2. wobec pozostałych jednostek
3. Inne zobowiązania z tytułu ubezpieczeń, w tym:
3.1. wobec jednostek powiązanych
3.2. wobec pozostałych jednostek
II. Zobowiązania z tytułu reasekuracji, w tym:
1. wobec jednostek powiązanych
2. wobec pozostałych jednostek
III. Zobowiązania z tytułu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych
oraz pobranych pożyczek, w tym:
1. Zobowiązania zamienne na akcje zakładu ubezpieczeń
2. Pozostałe
IV. Zobowiązania wobec instytucji kredytowych
V. Inne zobowiązania
1. Zobowiązania wobec budżetu
2. Pozostałe zobowiązania
2.1. wobec jednostek powiązanych
2.2. wobec pozostałych jednostek
VI. Fundusze specjalne
I. Rozliczenia międzyokresowe
1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów
2. Ujemna wartość firmy
3. Przychody przyszłych okresów
Pasywa razem
POZYCJE POZABILANSOWE
1. Należności warunkowe, w tym:
1.1. otrzymane gwarancje i poręczenia
1.2. pozostałe
2. Zobowiązania warunkowe, w tym:
2.1. udzielone poręczenia i gwarancje
2.2. weksle akceptowane i indosowane
2.3 aktywa z zobowiązaniem odsprzedaży
2.4. inne zobowiązania zabezpieczone na aktywach lub na przychodach
3. Zabezpieczenia z tytułu reasekuracji ustanowione na rzecz zakładu
ubezpieczeń
4. Zabezpieczenia z tytułu reasekuracji ustanowione przez zakład ubezpieczeń
na rzecz cedentów
5. Obce składniki aktywów nie ujęte w aktywach
Wysokość środków własnych
Wysokość marginesu wypłacalności
Nadwyżka (niedobór) środków własnych na pokrycie marginesu wypłacalności
Wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
Wysokość aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
Nadwyżka (niedobór) aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
TECHNICZNY RACHUNEK UBEZPIECZEŃ MAJĄTKOWYCH I OSOBOWYCH
I. Składki (1-2-3+4)
1. Składki przypisane brutto
2. Udział reasekuratorów w składce przypisanej
3. Zmiana stanu rezerw składek i rezerwy na ryzyko niewygasłe brutto
4. Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerw składek
II. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione z ogólnego
rachunku zysków i strat
III. Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym
IV. Odszkodowania i świadczenia (1+2)
1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone na udziale własnym
1.1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto
1.2. Udział reasekuratorów w odszkodowaniach i świadczeniach wypłaconych
2. Zmiana stanu rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia na
udziale własnym
2.1. Zmiana stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia brutto
2.2. Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerw na niewypłacone
odszkodowania i świadczenia
V. Zmiany stanu pozostałych rezerw techniczno"ubezpieczeniowych na udziale
własnym
1. Zmiany stanu pozostałych rezerw techniczno"ubezpieczeniowych brutto
2. Udział reasekuratorów w zmianie stanu pozostałych rezerw techniczno-
ubezpieczeniowych
VI. Premie i rabaty na udziale własnym łącznie ze zmianą stanu rezerw
VII. Koszty działalności ubezpieczeniowej
1. Koszty akwizycji
1.1. W tym zmiana stanu aktywowanych kosztów akwizycji
2. Koszty administracyjne
3. Prowizje reasekuracyjne i udział w zyskach reasekuratorów
VIII. Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym
IX. Zmiany stanu rezerw na wyrównanie szkodowości (ryzyka)
X. Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych
TECHNICZNY RACHUNEK UBEZPIECZEŃ NA ŻYCIE
I. Składki
1. Składki przypisane brutto
2. Udział reasekuratorów w składce przypisanej brutto
3. Zmiana stanu rezerw składek i na ryzyko niewygasłe brutto
4. Udział reasekuratorów w zmianie stanu rezerw składek
II. Przychody z lokat
1. Przychody z lokat w nieruchomości
2. Przychody z lokat w jednostkach powiązanych
2.1. z udziałów lub akcji
2.2. z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych
2.3. z pozostałych lokat
3. Przychody z innych lokat finansowych
3.1. z udziałów, akcji, innych papierów wartościowych o zmiennej kwocie
dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w
funduszach inwestycyjnych
3.2. z dłużnych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych o
stałej kwocie dochodu
3.3. z lokat terminowych w instytucjach kredytowych
3.4. z pozostałych lokat
4. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat
5. Wynik dodatni z realizacji lokat
III. Niezrealizowane zyski z lokat
IV. Pozostałe przychody techniczne na udziale własnym
V. Odszkodowania i świadczenia
1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone na udziale własnym
1.1. Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto
1.2. Udział reasekuratorów w odszkodowaniach i świadczeniach wypłaconych
2. Zmiana stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia na udziale
własnym
2.1. Rezerwy brutto
2.2. Udział reasekuratorów
VI. Zmiany stanu innych rezerw techniczno"ubezpieczeniowych na udziale własnym
1. Zmiana stanu rezerw w ubezpieczeniach na życie na udziale własnym
1.1. rezerw brutto
1.2. na udziale reasekuratorów
2. Zmiana stanu rezerw techniczno"ubezpieczeniowych na udziale własnym dla
ubezpieczeń na życie jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający
2.1. rezerw brutto
2.2. na udziale reasekuratorów
3. Zmiana stanu pozostałych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
przewidzianych w statucie na udziale własnym
3.1. rezerw brutto
3.2. na udziale reasekuratorów
VII. Premie i rabaty łącznie ze zmianą stanu rezerw na udziale własnym
VIII. Koszty działalności ubezpieczeniowej
1. Koszty akwizycji
1.1. W tym zmiana stanu aktywowanych kosztów akwizycji
2. Koszty administracyjne
3. Prowizje reasekuracyjne i udziały w zyskach
IX. Koszty działalności lokacyjnej
1. Koszty utrzymania nieruchomości
2. Pozostałe koszty działalności lokacyjnej
3. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat
4. Wynik ujemny z realizacji lokat
X. Niezrealizowane straty na lokatach
XI. Pozostałe koszty techniczne na udziale własnym
XII. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione do
ogólnego rachunku zysków i strat
XIII. Wynik techniczny ubezpieczeń na życie
OGÓLNY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
I. Wynik techniczny ubezpieczeń majątkowych i osobowych lub ubezpieczeń na
życie
II. Przychody z lokat
1. Przychody z lokat w nieruchomości
2. Przychody z lokat w jednostkach powiązanych
2.1. z udziałów i akcji
2.2. z pożyczek i dłużnych papierów wartościowych
2.3. z pozostałych lokat
3. Przychody z innych lokat finansowych
3.1. z udziałów, akcji, innych papierów wartościowych o zmiennej kwocie
dochodu oraz jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w
funduszach inwestycyjnych,
3.2. z dłużnych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych o
stałej kwocie dochodu
3.3. z lokat terminowych w instytucjach kredytowych
3.4. z pozostałych lokat
4. Wynik dodatni z rewaloryzacji lokat
5. Wynik dodatni z realizacji lokat
III. Niezrealizowane zyski z lokat
IV. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione z
technicznego rachunku ubezpieczeń na życie
V. Koszty działalności lokacyjnej
1. Koszty utrzymania nieruchomości
2. Pozostałe koszty działalności lokacyjnej
3. Wynik ujemny z rewaloryzacji lokat
4. Wynik ujemny z realizacji lokat
VI. Niezrealizowane straty na lokatach
VII. Przychody z lokat netto po uwzględnieniu kosztów, przeniesione do
technicznego rachunku ubezpieczeń majątkowych i osobowych
VIII. Pozostałe przychody operacyjne
IX. Pozostałe koszty operacyjne
X. Zysk (strata) z działalności operacyjnej
XI. Zyski nadzwyczajne
XII. Straty nadzwyczajne
XIII. Zysk (strata) brutto
XIV .Podatek dochodowy
XV. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
XVI. Zysk (strata) netto
ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
I. Kapitał własny na początek okresu (BO)
- Korekty błędów podstawowych
I.a. Kapitał własny na początek okresu (BO), po korektach
1. Kapitał podstawowy na początek okresu
1.1. Zmiany kapitału podstawowego
a) zwiększenie (z tytułu)
- emisji akcji
- ...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- umorzenia akcji
- ...
1.2. Kapitał podstawowy na koniec okresu
2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na początek okresu
2.1. Zmiany należnych wpłat na kapitał podstawowy
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
2.2. Należne wpłaty na kapitał podstawowy na koniec okresu
3. Akcje własne na początek okresu
3.1. Zmiany akcji własnych
a) zwiększenie
b) zmniejszenie
3.2. Akcje własne na koniec okresu
4. Kapitał zapasowy na początek okresu
4.1. Zmiany kapitału zapasowego
a) zwiększenie (z tytułu),
- emisji akcji powyżej wartości nominalnej
- podziału zysku (ustawowo)
- podziału zysku (ponad wymaganą ustawowo minimalną wartość)
- ...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- pokrycia straty
- ...
4.2. Kapitał zapasowy na koniec okresu
5. Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
5.1. Zmiany kapitału z aktualizacji wyceny
a) zwiększenie (z tytułu)
- ...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- zbycia środków trwałych
- ...
5.2. Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
6. Pozostałe kapitały rezerwowe na początek okresu
6.1. Zmiany pozostałych kapitałów rezerwowych
a) zwiększenie (z tytułu)
- ...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- ...
6.2. Pozostałe kapitały rezerwowe na koniec okresu
7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na początek okresu
7.1. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu
- Korekty błędów podstawowych
7.2. Zysk z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- podziału zysku z lat ubiegłych
- ...
b) zmniejszenie (z tytułu)
- ...
7.3. Zysk z lat ubiegłych na koniec okresu
7.4. Strata z lat ubiegłych na początek okresu
- Korekty błędów podstawowych
7.5. Strata z lat ubiegłych na początek okresu, po korektach
a) zwiększenie (z tytułu)
- przeniesienia straty z lat ubiegłych do pokrycia
- ...
b) zmniejszenie (z tytułu)
7.6. Strata z lat ubiegłych na koniec okresu
7.7. Zysk (strata) z lat ubiegłych na koniec okresu
8. Wynik netto
a) zysk netto
b) strata netto
II. Kapitał własny na koniec okresu (BZ)
III.Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku (pokrycia
straty)
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(metoda bezpośrednia)
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Wpływy
1. Wpływy z działalności bezpośredniej oraz reasekuracji czynnej
1.1. Wpływy z tytułu składek brutto
1.2. Wpływy z tytułu regresów i zwrotów odszkodowań brutto
1.3. Pozostałe wpływy z działalności bezpośredniej
2. Wpływy z reasekuracji biernej
2.1. Wpłaty reasekuratorów z tytułu udziału w odszkodowaniach
2.2. Wpływy z tytułu prowizji reasekuracyjnych i udziałów w zyskach
reasekuratorów
2.3. Pozostałe wpływy z reasekuracji biernej
3. Wpływy z pozostałej działalności operacyjnej
3.1. Wpływy z tytułu czynności komisarza awaryjnego
3.2. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych składników
aktywów trwałych innych niż lokaty
3.3. Pozostałe wpływy
II. Wydatki
1. Wydatki z tytułu działalności bezpośredniej i reasekuracji czynnej
1.1. Zwroty składek brutto
1.2. Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto
1.3. Wydatki z tytułu akwizycji
1.4. Wydatki o charakterze administracyjnym
1.5. Wypłacone prowizje i udziały w zyskach z tytułu reasekuracji czynnej
1.6. Pozostałe wydatki z działalności bezpośredniej oraz reasekuracji czynnej
2. Wydatki z tytułu reasekuracji biernej
2.1. Składki zapłacone z tytułu reasekuracji
2.2. Pozostałe wydatki z tytułu reasekuracji biernej
3. Wydatki z pozostałej działalności operacyjnej
3.1. Wydatki z tytułu czynności komisarza awaryjnego
3.2. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych i rzeczowych składników
aktywów trwałych innych niż lokaty
3.3. Pozostałe wydatki operacyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II)
B. Przepływy z działalności lokacyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie nieruchomości
2. Zbycie udziałów, akcji, w jednostkach powiązanych
3. Zbycie udziałów, akcji, w pozostałych jednostkach oraz jednostek
uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych
4. Realizacja dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez jednostki
powiązane oraz spłata pożyczek udzielonych tym jednostkom
5. Realizacja dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez pozostałe
jednostki
6. Likwidacja lokat terminowych w instytucjach kredytowych
7. Realizacja pozostałych lokat
8. Wpływy z nieruchomości
9. Odsetki otrzymane
10. Dywidendy otrzymane
11. Pozostałe wpływy z lokat
II. Wydatki
1. Nabycie nieruchomości
2. Nabycie udziałów, akcji w jednostkach powiązanych
3. Nabycie udziałów, akcji w pozostałych jednostkach oraz jednostek
uczestnictwa, i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych
4. Nabycie dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez jednostki
powiązane oraz udzielenie pożyczek tym jednostkom
5. Nabycie dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez pozostałe
jednostki
6. Nabycie lokat terminowych w instytucjach kredytowych
7. Nabycie pozostałych lokat
8. Wydatki na utrzymanie nieruchomości
9. Pozostałe wydatki na lokaty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności lokacyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Wpływy
Wpływy netto z emisji akcji oraz dopłat do kapitału
Kredyty, pożyczki oraz emisja dłużnych papierów wartościowych
Pozostałe wpływy finansowe
II. Wydatki
Dywidendy
Inne niż, wypłata dywidend, wydatki z tytułu podziału zysku
Nabycie akcji własnych
Spłata kredytów, pożyczek oraz wykup własnych dłużnych papierów
wartościowych
Odsetki od kredytów, pożyczek oraz wyemitowanych dłużnych papierów
wartościowych
6. Pozostałe wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto, razem (A.III+/-B.III.+/-C.III)
E. Bilansowa zmiana środków pieniężnych, w tym:
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
DODATKOWE INFORMACJE I OBJAŚNIENIA
Obejmują zakres informacji określony w przepisach wydanych na podstawie art.81
ust. 2 pkt 6 ustawy