Wpłynął wniosek Prezydenta o ponowne rozpatrzenie ustawy (veto)
USTAWA
z dnia 23 sierpnia 2001 r.
o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu
Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady zawierania i wykonywania umów obowiązkowego
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów
mechanicznych, obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
rolników i obowiązkowego ubezpieczenia budynków wchodzących w skład
gospodarstwa rolnego, sposób kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy
ubezpieczenia, konsekwencje niespełnienia tego obowiązku oraz podstawowe
zasady, jakim powinny odpowiadać umowy innych ubezpieczeń obowiązkowych, a
także zadania i zasady działania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
i Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych.
Art. 2.
Określenia użyte w ustawie oznaczają:
1) biuro narodowe - organizację zakładów ubezpieczeń na terytorium
danego państwa, które prowadzą działalność ubezpieczeniową w zakresie
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów
mechanicznych,
2) budynek wchodzący w skład gospodarstwa rolnego - obiekt budowlany o
powierzchni powyżej 20 m2 określony w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7
lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126,
Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr 5, poz. 42),
będący w posiadaniu rolnika,
3) gospodarstwo rolne - obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami
oraz sklasyfikowanych jako użytki rolne gruntów pod zabudowaniami,
przekraczający łącznie powierzchnię 1,0 ha, jeżeli podlega on w
całości lub części opodatkowaniu podatkiem rolnym, a także obszar
takich użytków i gruntów, niezależnie od jego powierzchni, jeżeli
prowadzona jest na nim produkcja rolna, stanowiąca dział specjalny, w
rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku
dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, Nr
22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr
117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1324 oraz z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr
8, poz. 64 i Nr 52, poz. 539),
4) organ odszkodowawczy - organ odpowiedzialny za zaspokajanie roszczeń
poszkodowanych z tytułu umów ubezpieczenia obowiązkowego, o którym
mowa w art. 4 pkt 1, wynikających ze zdarzeń, które zaistniały na
terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż
miejsce zamieszkania poszkodowanego oraz na terytorium państw
trzecich, i powstałych w związku z ruchem pojazdów mechanicznych
ubezpieczonych i zarejestrowanych w państwie członkowskim Unii
Europejskiej,
5) ośrodek informacji - ośrodek gromadzący informacje o umowach
obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy
pojazdów mechanicznych oraz informacje o reprezentantach do spraw
roszczeń ustanowionych przez zakłady ubezpieczeń i udostępniający je
osobom fizycznym i prawnym, uprawnionym do ich uzyskania,
6) państwo trzecie - państwo niebędące państwem członkowskim Unii
Europejskiej, którego biuro narodowe jest Członkiem Systemu Zielonej
Karty,
7) pojazd mechaniczny:
a) pojazd samochodowy, ciągnik rolniczy, motorower i przyczepę -
podlegające rejestracji stosownie do przepisów ustawy z dnia 20
czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. Nr 98, poz. 602,
Nr 123, poz. 779 i Nr 160, poz.1086, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i
Nr 133, poz. 872, z 1999 r. Nr 106, poz. 1216 oraz z 2000 r. Nr
12, poz. 126, Nr 43, poz. 483 i Nr 53, poz. 649),
b) pojazd samochodowy, ciągnik rolniczy, motorower i przyczepę -
podlegające rejestracji stosownie do przepisów prawa o ruchu
drogowym, będące pojazdem:
- zabytkowym w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym,
- wpisanym do księgi inwentarza muzealiów zgodnie z przepisami
dotyczącymi ewidencjonowania dóbr kultury w muzeach,
- mającym co najmniej 40 lat,
- mającym co najmniej 25 lat i uznanym przez uprawnionego
rzeczoznawcę techniki samochodowej i ruchu drogowego za pojazd
unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania
historii motoryzacji,
c) pojazd wolnobieżny w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym,
z wyłączeniem pojazdów wolnobieżnych będących w posiadaniu
rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku
z posiadaniem tego gospodarstwa,
d) pojazd zarejestrowany za granicą i dopuszczony do ruchu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
e) inny pojazd będący w posiadaniu jednostek podległych Ministrowi
Obrony Narodowej albo organów i jednostek nadzorowanych,
podległych lub podporządkowanych ministrowi właściwemu do spraw
wewnętrznych, napędzany umieszczonym na nim silnikiem zasilanym z
własnego źródła energii, wraz z ciągniętym wszelkiego rodzaju
sprzętem,
8) reprezentant do spraw roszczeń - przedstawiciela zakładu ubezpieczeń
ustanowionego w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej do
rozpatrywania i zaspokajania roszczeń odszkodowawczych z tytułu
zdarzeń objętych ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy
pojazdów mechanicznych, powstałych na terytorium państwa nie będącego
miejscem zamieszkania osoby poszkodowanej,
9) rolnik - osobę fizyczną, w której posiadaniu lub współposiadaniu
jest gospodarstwo rolne,
10) Sygnatariusz Wielostronnego Porozumienia Gwarancyjnego - biuro
narodowe będące stroną Wielostronnego Porozumienia Gwarancyjnego,
11) trzęsienie ziemi - naturalny, krótki i gwałtowny wstrząs (lub ich
serię) gruntu, powstały pod powierzchnią ziemi i rozchodzący się w
postaci fal sejsmicznych od ośrodka (epicentrum), znajdującego się na
powierzchni, gdzie drgania są najsilniejsze; przy określaniu siły
trzęsienia ziemi używa się skali magnitud (skala Richtera),
12) ubezpieczenie graniczne - ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej
posiadaczy pojazdów mechanicznych, obejmujące okres 30 dni od dnia
przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej, którego umowa jest
zawierana z zakładem ubezpieczeń na granicy Rzeczypospolitej Polskiej
w przypadku, gdy posiadacz pojazdu mechanicznego zarejestrowanego za
granicą, wjeżdżający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie
posiada ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów
mechanicznych,
13) Wielostronne Porozumienie Gwarancyjne - umowę pomiędzy biurami
narodowymi, dotyczącą regulowania roszczeń wynikających z
międzynarodowego ruchu pojazdów mechanicznych,
14) Zielona Karta - międzynarodowy certyfikat ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych,
wystawiony w imieniu biura narodowego.
Art. 3.
1. Ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie odpowiedzialności
cywilnej podmiotu lub ubezpieczenie mienia, jeżeli ustawa lub
ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską umowa międzynarodowa nakłada
obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia.
2. Jeżeli ryzyko objęte obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności
cywilnej, w rozumieniu przepisów ustawy, jest umiejscowione w państwie
członkowskim Unii Europejskiej, do ubezpieczenia tego stosuje się
przepisy ustawy.
Art. 4.
Ubezpieczeniami obowiązkowymi są:
1) ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów
mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów,
zwane dalej "ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych",
2) ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu
posiadania gospodarstwa rolnego, zwane dalej "ubezpieczeniem OC
rolników",
3) ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od
ognia i innych zdarzeń losowych, zwane dalej "ubezpieczeniem budynków
rolniczych",
4) ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej określone przez przepisy
innych ustaw lub określone przez ratyfikowane przez Rzeczpospolitą
Polską umowy międzynarodowe, nakładające na określone podmioty
obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia.
Art. 5.
Obowiązkowymi ubezpieczeniami, o których mowa w art. 4 pkt 4, jest objęta
odpowiedzialność cywilna podmiotów objętych ubezpieczeniem, za szkody
wyrządzone przy wykonywaniu czynności, wykonywaniu zawodu albo prowadzeniu
działalności lub będące następstwem wad produktu, określona w ustawie
wprowadzającej dany obowiązek lub umowie międzynarodowej ratyfikowanej
przez Rzeczpospolitą Polską.
Art. 6.
1. Do umów ubezpieczenia obowiązkowego stosuje się przepisy Kodeksu
cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie.
2. Warunki ubezpieczenia obowiązkowego nie mogą być sprzeczne z przepisami
ustawy oraz innych ustaw lub umów międzynarodowych wprowadzających
obowiązek ubezpieczenia.
3. Umowę ubezpieczenia obowiązkowego zawartą z naruszeniem przepisów
ustawy, uważa się za zawartą zgodnie z tymi przepisami.
Art. 7.
1. Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje
odpowiedzialność cywilną za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz
wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile
nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju
stosunków.
2. Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje
również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa
ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność, z
zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie lub w umowie
międzynarodowej.
Art. 8.
1. Ubezpieczający zawiera umowę ubezpieczenia obowiązkowego z wybranym
zakładem ubezpieczeń, wykonującym działalność ubezpieczeniową w zakresie
tego ubezpieczenia.
2. W zakresie prowadzonych ubezpieczeń obowiązkowych, zakład ubezpieczeń
nie może odmówić zawarcia umowy ubezpieczenia.
Art. 9.
1. Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia uważa się za spełniony, jeżeli
umowa została zawarta zgodnie z przepisami ustawy albo innych ustaw lub
umów międzynarodowych wprowadzających obowiązek ubezpieczenia, z sumą
gwarancyjną nie niższą niż minimalna suma gwarancyjna ustalona dla
danego ubezpieczenia.
2. Ustalenia nieistnienia obowiązku ubezpieczenia można dochodzić przed
sądem powszechnym.
Art. 10.
1. Taryfy oraz wysokość składek ubezpieczeniowych za ubezpieczenia
obowiązkowe ustala zakład ubezpieczeń.
2. Zakład ubezpieczeń przedstawia Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego
informacje o taryfach składek ubezpieczeniowych za ubezpieczenia
obowiązkowe, o których mowa w art. 4 pkt 1-3, i podstawach ich
ustalania.
3. Informacja, o której mowa w ust. 2, powinna zawierać w szczególności
analizę szkodowości oraz kosztów obsługi ubezpieczenia uzasadniającą
wprowadzenie każdorazowej zmiany w taryfie.
Art. 11.
1. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń trwa przez okres wskazany w umowie
i kończy się z upływem ostatniego dnia tego okresu, z zastrzeżeniem
wyjątków określonych w ustawie.
2. W przypadku opłacania składki ubezpieczeniowej w ratach, niezapłacenie
przez ubezpieczonego lub ubezpieczającego raty składki w terminie
oznaczonym przez zakład ubezpieczeń, nie powoduje ustania
odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.
Art. 12.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
właściwym ministrem, po uzyskaniu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń i
organów samorządowych podmiotów podlegających obowiązkowi ubezpieczenia,
określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady spełnienia obowiązku
zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 4.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.
Art. 13.
Umowa ubezpieczenia obowiązkowego określa sumę gwarancyjną lub sumę
ubezpieczenia stanowiącą górną granicę odpowiedzialności zakładu
ubezpieczeń.
Art. 14.
1. Poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia
obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń
bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. O zgłoszonym roszczeniu zakład
ubezpieczeń powiadamia ubezpieczonego.
2. Poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od Ubezpieczeniowego
Funduszu Gwarancyjnego w przypadkach, o których mowa w art. 91 ust. 1 i
2.
3. Poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od Polskiego Biura
Ubezpieczeń Komunikacyjnych w przypadkach, o których mowa w art. 111 pkt
1, 2 i 5.
Art. 15.
1. Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie z tytułu
ubezpieczenia obowiązkowego na podstawie uznania roszczenia osoby
uprawnionej w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w
art. 16, zawartej z nią ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.
2. Odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej
podmiotów objętych ubezpieczeniem, nie wyżej jednak niż do wysokości
sumy gwarancyjnej ustalonej w umowie albo w kwocie odpowiadającej
wysokości szkody, nie większej jednak od sumy ubezpieczenia.
Art. 16.
Niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o szkodzie zakład ubezpieczeń
informuje o tym posiadacza pojazdu lub rolnika i przeprowadza postępowanie
dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych
roszczeń i wysokości odszkodowania oraz informuje posiadacza pojazdu lub
rolnika oraz uprawnionego lub osobę zgłaszającą roszczenie, jakie
dokumenty są potrzebne do ustalenia odszkodowania.
Art. 17.
1. Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od
dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o
szkodzie.
2. W przypadku, gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1,
okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu
ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania, okazało się niemożliwe,
odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia wyjaśnienia tych
okoliczności. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń
zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia
jego roszczeń w całości lub w części, a także wypłaca bezsporną część
odszkodowania.
3. Jeżeli odszkodowanie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości
niż określona w zgłoszonym roszczeniu, zakład ubezpieczeń informuje o
tym na piśmie osobę występującą z roszczeniem w terminie, o którym mowa
w ust. 1 lub ust. 2, wskazując na okoliczności oraz podstawę prawną
uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty odszkodowania.
Pismo zakładu ubezpieczeń powinno zawierać pouczenie o możliwości
dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.
4. Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń nie
ustali ważności umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art.
4 pkt 1 i 2, osoby odpowiedzialnej za szkodę, właściwym do wypłaty
odszkodowania, na zasadach określonych przepisami rozdziału 7, jest
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. W przypadku ustalenia przez
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odpowiedzialności zakładu
ubezpieczeń, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny dochodzi od tego
zakładu ubezpieczeń zwrotu wypłaconego odszkodowania.
Art. 18.
1. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany zwrócić ubezpieczającemu,
uzasadnione okolicznościami zdarzenia, koszty poniesione w celu
zapobieżenia zwiększeniu szkody.
2. W granicach sumy gwarancyjnej ubezpieczenia obowiązkowego
odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń jest obowiązany zwrócić
ubezpieczającemu niezbędne koszty obrony sądowej podjętej na polecenie
lub za zgodą zakładu ubezpieczeń.
Art. 19.
1. Spory wynikające z umów ubezpieczenia obowiązkowego lub dotyczące
roszczeń z tytułu tych ubezpieczeń rozpatrują sądy właściwe dla miejsca
zamieszkania lub siedziby osoby poszkodowanej lub uprawnionej do
odszkodowania.
2. W postępowaniu sądowym o naprawienie szkody objętej ubezpieczeniem
obowiązkowym odpowiedzialności cywilnej niezbędne jest przypozwanie
zakładu ubezpieczeń. Zasadę tę stosuje się do Ubezpieczeniowego Funduszu
Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych.
Art. 20.
1. W razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym, o
którym mowa w art. 4 pkt 1- 3, osoba uczestnicząca w nim jest obowiązana
do:
1) przedsięwzięcia wszelkich środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa
w miejscu zdarzenia, starania się o złagodzenie skutków zdarzenia
oraz zapewnienia pomocy lekarskiej osobom poszkodowanym, jak również
w miarę możliwości zabezpieczenia mienia osób poszkodowanych,
2) zapobieżenia, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody,
3) powiadomienia Policji o wypadku z ofiarami w ludziach lub o wypadku
powstałym w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że
popełniono przestępstwo.
2. W razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym, o
którym mowa w art. 4 pkt 1-3, uczestnicząca w nim osoba objęta tym
ubezpieczeniem jest ponadto obowiązana do:
1) udzielenia pozostałym uczestnikom zdarzenia niezbędnych informacji
koniecznych do identyfikacji zakładu ubezpieczeń, łącznie z podaniem
danych dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia,
2) niezwłocznego powiadomienia o zdarzeniu zakładu ubezpieczeń,
udzielając mu niezbędnych wyjaśnień i przekazując posiadane
informacje.
3. Osoba, której odpowiedzialność objęta jest ubezpieczeniem obowiązkowym,
a także osoba występująca z roszczeniem, powinny przedstawić zakładowi
ubezpieczeń, Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub Polskiemu
Biuru Ubezpieczeń Komunikacyjnych posiadane dowody dotyczące zdarzenia i
szkody oraz ułatwić im ustalenie okoliczności zdarzenia i rozmiaru
szkód, jak również udzielić pomocy w dochodzeniu przez zakład
ubezpieczeń, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny lub Polskie Biuro
Ubezpieczeń Komunikacyjnych roszczeń przeciwko sprawcy szkody.
Art. 21.
Jeżeli osoba objęta ubezpieczeniem obowiązkowym odpowiedzialności cywilnej
lub osoba występująca z roszczeniem, z winy umyślnej lub rażącego
niedbalstwa, nie dopełniły obowiązków wymienionych w art. 20, a miało to
wpływ na ustalenie istnienia lub zakresu ich odpowiedzialności cywilnej
bądź też na zwiększenie rozmiarów szkody, zakład ubezpieczeń może
dochodzić od tych osób zwrotu części wypłaconego uprawnionemu
odszkodowania lub ograniczyć wypłacane tym osobom odszkodowanie. Ciężar
udowodnienia faktów, uzasadniających zwrot zakładowi ubezpieczeń części
odszkodowania lub ograniczenia odszkodowania, spoczywa na zakładzie
ubezpieczeń.
Art. 22.
1. Zaspokojenie lub uznanie przez osobę objętą ubezpieczeniem obowiązkowym
odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 4 pkt 1, roszczenia o
naprawienie wyrządzonej przez nią szkody, nie ma skutków prawnych
względem zakładu ubezpieczeń lub Polskiego Biura Ubezpieczeń
Komunikacyjnych, które nie wyraziły na to uprzednio zgody.
2. Uznanie roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej przez osobę, o
której mowa w art. 91 ust. 1 pkt 2, nie ma skutków prawnych względem
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, który nie wyraził na to
uprzednio zgody.
Art. 23.
1. Zawiadomienia i oświadczenia, jakie w związku z umową ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1-3, są składane przez strony
tej umowy, powinny być sporządzane na piśmie i doręczane za
potwierdzeniem odbioru lub przesyłane listem poleconym.
2. Jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego, rolnik lub posiadacz budynku
zmienił adres bądź siedzibę i nie zawiadomił o tym zakładu ubezpieczeń,
zawiadomienia lub oświadczenia, skierowane przez zakład ubezpieczeń
listem poleconym, na ostatni adres bądź siedzibę posiadacza pojazdu
mechanicznego, rolnika lub posiadacza budynku, wywierają skutki prawne
od chwili, w której doszłyby do niego, gdyby nie zmienił adresu bądź
siedziby.
Art. 24.
Zasady kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 4, oraz konsekwencje jego
niespełnienia określają inne ustawy lub umowy międzynarodowe wprowadzające
obowiązek ubezpieczenia.
Rozdział 2
Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów
mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów
Art. 25.
Posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę
obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody
powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu.
Art. 26.
1. Przepisy dotyczące obowiązkowego ubezpieczenia, o którym mowa w art. 4
pkt 1, stosuje się także do posiadacza lub kierującego pojazdem, o
którym mowa w art. 2 pkt 7 lit. a), przed jego rejestracją oraz do
posiadacza lub kierującego pojazdem zarejestrowanym za granicą,
niedopuszczonym do ruchu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, od
chwili wprowadzenia tych pojazdów do ruchu.
2. Przepisy dotyczące obowiązkowego ubezpieczenia, o którym mowa w art. 4
pkt 1, stosuje się także do posiadacza lub kierującego pojazdem, o
którym mowa w art. 2 pkt 7 lit. b) i c), niedopuszczonym do ruchu, od
chwili wprowadzenia tego pojazdu do ruchu na drogę publiczną.
Art. 27.
Umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawiera się na
okres 12 miesięcy, z zastrzeżeniem art. 28.
Art. 28.
1. Umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na czas
krótszy niż 12 miesięcy, zwaną dalej "umową ubezpieczenia
krótkoterminowego", można zawrzeć, jeżeli pojazd jest:
1) zarejestrowany na stałe, w przypadkach określonych w ust. 2,
2) zarejestrowany czasowo,
3) zarejestrowany za granicą,
4) pojazdem określonym w art. 2 pkt 7 lit. b),
5) pojazdem wolnobieżnym, określonym w art. 2 pkt 7 lit. c).
2. Umowę ubezpieczenia krótkoterminowego na czas nie krótszy niż 30 dni, w
odniesieniu do pojazdów mechanicznych zarejestrowanych na stałe, może
zawrzeć podmiot prowadzący działalność gospodarczą polegającą na
pośredniczeniu w kupnie i sprzedaży pojazdów mechanicznych w zakresie
pojazdów przeznaczonych do kupna lub sprzedaży lub polegającą na kupnie
i sprzedaży pojazdów mechanicznych.
3. Umowę ubezpieczenia krótkoterminowego, o której mowa w ust. 1 pkt 2,
zawiera się na czas nie krótszy niż okres czasowej rejestracji,
określony w decyzji starosty właściwego ze względu na miejsce
zamieszkania właściciela pojazdu, nie krótszy jednak niż 30 dni.
4. W odniesieniu do pojazdów wolnobieżnych określonych w art. 2 pkt 7 lit.
c) umowę ubezpieczenia krótkoterminowego można zawrzeć na czas nie
krótszy niż 3 miesiące, a w przypadku pojazdów określonych w art. 2 pkt
7 lit. b) i d) - na czas nie krótszy niż 30 dni.
5. Umowę ubezpieczenia granicznego w odniesieniu do pojazdów mechanicznych
zarejestrowanych za granicą w przypadku określonym w art. 31 ust. 1 pkt
3 zawiera się na okres 30 dni.
Art. 29.
1. Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje zdarzenia
powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje również
zdarzenia powstałe na terytoriach innych państw, których biura narodowe
są Sygnatariuszami Wielostronnego Porozumienia Gwarancyjnego.
Art. 30.
1. Jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień
przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC
posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na
piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została
zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zawarcie następnej umowy nie następuje, pomimo braku powiadomienia, o
którym mowa w ust. 1, jeżeli nie została opłacona w całości określona w
umowie składka za mijający okres 12 miesięcy lub w przypadku cofnięcia
zakładowi ubezpieczeń zezwolenia na wykonywanie działalności
ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w
art. 4 pkt 1, albo w przypadku ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji
zakładu ubezpieczeń albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub
umorzenia postępowania upadłościowego, w przypadku, o którym mowa w art.
91 ust. 2.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, odpowiedzialność zakładu
ubezpieczeń kończy się z upływem okresu 12 miesięcy.
Art. 31.
1. Posiadacz pojazdu jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia OC
posiadaczy pojazdów mechanicznych:
1) najpóźniej w dniu rejestracji pojazdu podlegającego rejestracji, z
wyjątkiem pojazdów, o których mowa w art. 2 pkt 7 lit. b),
2) przed wprowadzeniem do ruchu na drogę publiczną pojazdów, o których
mowa w art. 2 pkt 7 lit. b) i c),
3) przed przekroczeniem granicy, jeżeli posiadacz lub kierujący
pojazdem wprowadzanym do ruchu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej nie posiada ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów
mechanicznych,
4) przed wprowadzeniem do ruchu pojazdów, o których mowa w art. 2 pkt 7
lit. a), które nie zostały zarejestrowane,
5) przed wprowadzeniem do ruchu na drogę publiczną pojazdów, o których
mowa w art. 2 pkt 7 lit. b) i c), które nie zostały dopuszczone do
ruchu,
6) przed wprowadzeniem do ruchu pojazdów zarejestrowanych za granicą,
niedopuszczonych do ruchu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
7) najpóźniej w dniu ustania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w
przypadku określonym w art. 30 ust. 3,
8) najpóźniej w dniu rozwiązania się dotychczasowej umowy w przypadkach
określonych w art. 32 ust. 1 i 3.
2. Jeżeli umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest
zawierana przed rejestracją pojazdu, o którym mowa w art. 2 pkt 7 lit.
a), posiadacz pojazdu mechanicznego, na żądanie zakładu ubezpieczeń,
jest obowiązany przedstawić zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania
technicznego tego pojazdu lub wyciąg ze świadectwa homologacji albo
odpis decyzji zwalniającej z konieczności uzyskania homologacji na dany
pojazd mechaniczny.
3. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 2, pojazd mechaniczny, w
terminie 30 dni od dnia zawarcia umowy, nie został zarejestrowany, każda
ze stron może odstąpić od umowy, powiadamiając o tym na piśmie drugą
stronę umowy.
Art. 32.
1. W razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę
ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na nabywcę pojazdu
przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa
ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została
zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia
nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy,
rozwiązuje się ona z upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu
mechanicznego.
2. W razie nabycia pojazdu mechanicznego zarejestrowanego, którego zbywca
wbrew obowiązkowi nie zawarł umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów
mechanicznych, nabywca jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia OC
posiadaczy pojazdów mechanicznych najpóźniej w dniu nabycia pojazdu
mechanicznego.
3. W razie zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów
mechanicznych przez posiadacza pojazdu mechanicznego niebędącego
właścicielem tego pojazdu, prawa i obowiązki tego posiadacza, wynikające
z zawartej umowy ubezpieczenia przechodzą na właściciela pojazdu
mechanicznego z chwilą, gdy posiadacz utracił posiadanie tego pojazdu na
rzecz właściciela. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem
okresu, na który została zawarta, chyba że właściciel pojazdu
mechanicznego wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia przejścia
posiadania pojazdu na rzecz właściciela. W przypadku wypowiedzenia
umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni od dnia przejścia posiadania
pojazdu mechanicznego na rzecz właściciela.
4. W razie wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów
mechanicznych w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, posiadacz
pojazdu mechanicznego wypowiadający umowę jest obowiązany do zawarcia
nowej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych
najpóźniej w ostatnim dniu przed rozwiązaniem się umowy wypowiedzianej.
Art. 33.
1. Zbywca pojazdu mechanicznego jest obowiązany do przekazania nabywcy
dokumentów potwierdzających zawarcie umowy ubezpieczenia OC posiadaczy
pojazdów mechanicznych oraz do powiadomienia zakładu ubezpieczeń, w
terminie 30 dni od dnia zbycia pojazdu mechanicznego, o fakcie zbycia
tego pojazdu i o danych osobowych nabywcy.
2. Skutki wyrządzenia szkody przez nabywcę pojazdu mechanicznego w
okresie, o którym mowa w art. 32 ust. 1, nie obciążają zbywcy pojazdu
mechanicznego.
3. Zbywca pojazdu mechanicznego ponosi wraz z nabywcą odpowiedzialność
solidarną wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę składki ubezpieczeniowej
należnej zakładowi ubezpieczeń za okres do dnia powiadomienia zakładu
ubezpieczeń o okolicznościach, o których mowa w ust. 1.
4. Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do posiadacza pojazdu mechanicznego, o
którym mowa w art. 32 ust. 3.
Art. 34.
Umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych ulega
rozwiązaniu:
1) z upływem okresu, na który została zawarta,
2) z chwilą wyrejestrowania pojazdu mechanicznego,
3) z dniem odstąpienia od umowy w przypadku, o którym mowa w art. 31
ust. 3,
4) w przypadkach, o których mowa w art. 32 ust. 1 i 3,
5) z chwilą udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania
pojazdu mechanicznego w okolicznościach niepowodujących zmiany
posiadacza,
6) z upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości zakładu
ubezpieczeń, z uwzględnieniem art. 189 i 190 ustawy z dnia 23
sierpnia 2001 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr ..., poz.
...), zwanej dalej "ustawą o działalności ubezpieczeniowej".
Art. 35.
1. Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje
odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są
obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego
pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała,
rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.
2. Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się
również szkodę powstałą:
1) przy wsiadaniu do pojazdu mechanicznego i wysiadaniu z niego,
2) bezpośrednio przy załadowaniu i rozładowaniu pojazdu mechanicznego,
3) podczas zatrzymania, postoju lub garażowania.
Art. 36.
Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta
odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która, kierując pojazdem
mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej,
wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.
Art. 37.
1. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności
cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej
jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Suma
gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość w złotych:
1) w przypadku szkód na osobie " 350 000 euro na każdego
poszkodowanego,
2) w przypadku szkód w mieniu " 200 000 euro w odniesieniu do jednego
zdarzenia, którego skutki objęte są ubezpieczeniem bez względu na
liczbę poszkodowanych,
- ustalana przy zastosowaniu kursu średniego Narodowego Banku Polskiego
według tabeli kursów obowiązującej w dniu wyrządzenia szkody.
2. Za szkody spowodowane w państwach, o których mowa w art. 29 ust. 2,
zakład ubezpieczeń odpowiada do wysokości sumy gwarancyjnej
przewidzianej prawem tego państwa, nie niższej jednak niż suma określona
w ust. 1.
Art. 38.
1. Jeżeli szkoda wyrządzona zostaje ruchem zespołu pojazdów mechanicznych,
ubezpieczeniem OC posiadacza pojazdu mechanicznego ciągnącego jest
objęta szkoda spowodowana przyczepą, która:
1) jest złączona z pojazdem silnikowym bądź
2) odłączyła się od pojazdu silnikowego ciągnącego i jeszcze się
toczyła.
2. Ubezpieczeniem OC posiadacza przyczepy są objęte szkody spowodowane
przyczepą, która:
1) nie jest złączona z pojazdem silnikowym ciągnącym bądź
2) odłączyła się od pojazdu silnikowego ciągnącego i przestała się już
toczyć.
3. Zasadę określoną w ust. 1 stosuje się również w razie złączenia
pojazdów mechanicznych w celu holowania.
Art. 39.
Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za szkody:
1) polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia,
wyrządzone przez kierującego posiadaczowi pojazdu mechanicznego;
dotyczy to również sytuacji, w której posiadacz pojazdu
mechanicznego, którym szkoda została wyrządzona, jest posiadaczem lub
współposiadaczem pojazdu mechanicznego, w którym szkoda została
wyrządzona,
2) wynikłe w przewożonych za opłatą ładunkach, przesyłkach lub bagażu,
chyba że odpowiedzialność za powstałą szkodę ponosi posiadacz innego
pojazdu mechanicznego niż pojazd przewożący,
3) polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych,
wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych,
numizmatycznych i podobnych,
4) polegające na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska.
Art. 40.
1. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia
umowy i zapłacenia składki ubezpieczeniowej lub jej pierwszej raty, z
zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Jeżeli w umowie ubezpieczenia zakład ubezpieczeń wskazał późniejszy
termin płatności składki lub jej pierwszej raty, odpowiedzialność
zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy.
3. Termin rozpoczęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń inny niż
określony w ust. 1 i 2 można określić w umowie ubezpieczenia OC
posiadaczy pojazdów mechanicznych wtedy, gdy umowę zawiera się:
1) na okres krótszy niż 12 miesięcy w przypadkach określonych w art. 28
ust. 1,
2) przed zarejestrowaniem pojazdu mechanicznego, o którym mowa art. 2
pkt 7 lit. a) i b),
3) na okres kolejnych 12 miesięcy przed rozpoczęciem tego okresu.
Art. 41.
Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń, wynikająca z umowy ubezpieczenia OC
posiadaczy pojazdów mechanicznych, ustaje z chwilą rozwiązania umowy w
przypadkach, o których mowa w art. 34.
Art. 42.
Zakładowi ubezpieczeń przysługuje prawo dochodzenia od kierującego
pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC
posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:
1) wyrządził szkodę umyślnie lub w stanie po użyciu alkoholu albo pod
wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków
zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii,
2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa,
3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem
mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia
ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po
popełnieniu przez nią przestępstwa,
4) zbiegł z miejsca zdarzenia.
Rozdział 3
Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu
posiadania gospodarstwa rolnego
Art. 43.
Rolnik jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia OC rolników z
tytułu posiadania gospodarstwa rolnego.
Art. 44.
Umowę ubezpieczenia OC rolników zawiera się na okres 12 miesięcy.
Art. 45.
1. Jeżeli rolnik nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12
miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC rolników została zawarta, nie
powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się,
że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z
zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zawarcie następnej umowy nie następuje pomimo braku powiadomienia, o
którym mowa w ust. 1, jeżeli nie została opłacona określona w umowie
składka za mijający okres 12 miesięcy lub w przypadku cofnięcia
zakładowi ubezpieczeń zezwolenia na wykonywanie działalności
ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w
art. 4 pkt 2, albo w przypadku ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji
zakładu ubezpieczeń albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub
umorzenia postępowania upadłościowego w przypadku, o którym mowa w art.
91 ust. 2.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, odpowiedzialność zakładu
ubezpieczeń kończy się z upływem 12 miesięcy.
Art. 46.
1. Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC rolników powstaje w dniu
objęcia w posiadanie gospodarstwa rolnego.
2. Jeżeli po zawarciu przez rolnika umowy ubezpieczenia OC rolników
posiadanie gospodarstwa rolnego przeszło na inną osobę, prawa i
obowiązki rolnika wynikające z umowy ubezpieczenia OC rolników
przechodzą na tę osobę. Umowa ubezpieczenia rozwiązuje się z upływem 12
miesięcy, na które została zawarta, chyba że osoba obejmująca
gospodarstwo rolne w posiadanie wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia
objęcia gospodarstwa rolnego w posiadanie. W przypadku wypowiedzenia
umowy rozwiązuje się ona z upływem 30 dni od dnia objęcia gospodarstwa
rolnego w posiadanie.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku oddania przez rolnika w
posiadanie części gospodarstwa rolnego stanowiącej odrębne gospodarstwo
rolne. W takim przypadku do osoby obejmującej w posiadanie tę część
gospodarstwa rolnego stosuje się przepis ust. 1.
4. W razie wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC rolników w przypadku, o
którym mowa w ust. 2, rolnik wypowiadający umowę jest obowiązany do
zawarcia nowej umowy ubezpieczenia OC rolników najpóźniej w ostatnim
dniu przed rozwiązaniem się umowy wypowiedzianej.
Art. 47.
1. Obowiązek niezwłocznego zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o zmianie w
posiadaniu gospodarstwa rolnego spoczywa na rolniku dotychczas
posiadającym gospodarstwo. W przypadku, gdy zmiana w posiadaniu
gospodarstwa rolnego nastąpiła wskutek śmierci tego rolnika, obowiązek
zawiadomienia zakładu ubezpieczeń spoczywa na osobie obejmującej
gospodarstwo w posiadanie.
2. Rolnik dotychczas posiadający gospodarstwo rolne i jego następca
obejmujący gospodarstwo rolne w posiadanie, ponoszą odpowiedzialność
solidarną wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę składki ubezpieczeniowej,
należnej zakładowi ubezpieczeń, za czas do końca miesiąca, w którym
zawiadomiono zakład ubezpieczeń o zmianie w stanie posiadania
gospodarstwa.
Art. 48.
Umowa ubezpieczenia OC rolników ulega rozwiązaniu:
1) z upływem 12 miesięcy, na które została zawarta,
2) z chwilą, kiedy użytki i grunty, o których mowa w art. 2 pkt 3,
tracą charakter gospodarstwa rolnego,
3) z dniem zwolnienia rolnika od uiszczania podatku rolnego na skutek
zaprzestania przez niego produkcji rolnej lub z dniem zmiany stanu
prawnego lub faktycznego powodującego niepodleganie opodatkowaniu
podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu prowadzenia
produkcji rolnej stanowiącej dział specjalny,
4) z dniem jej wypowiedzenia w przypadku, o którym mowa w art. 46 ust.
2,
5) z upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości zakładu
ubezpieczeń, z uwzględnieniem art. 189 i 190 ustawy o działalności
ubezpieczeniowej.
Art. 49.
1. Z ubezpieczenia OC rolników przysługuje odszkodowanie, jeżeli rolnik,
osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba
pracująca w gospodarstwie rolnym rolnika są obowiązani do odszkodowania
za wyrządzoną w związku z posiadaniem tego gospodarstwa rolnego szkodę,
której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź
też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.
2. Przepis ust. 1 stosuje się również, jeżeli szkoda powstała w związku z
ruchem pojazdów wolnobieżnych w rozumieniu przepisów prawa o ruchu
drogowym, będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo
rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa.
Art. 50.
Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej
osoby odpowiedzialnej, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy
gwarancyjnej. Suma gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość w
złotych:
1) w przypadku szkód na osobie " 350 000 euro na każdego
poszkodowanego,
2) w przypadku szkód w mieniu " 200 000 euro w odniesieniu do jednego
zdarzenia, którego skutki objęte są ubezpieczeniem bez względu na
liczbę poszkodowanych
- ustalana przy zastosowaniu kursu średniego Narodowego Banku Polskiego
według tabeli kursów obowiązującej w dniu wyrządzenia szkody.
Art. 51.
Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za szkody:
1) w mieniu, wyrządzone rolnikowi przez osoby pracujące w jego
gospodarstwie rolnym lub pozostające z rolnikiem we wspólnym
gospodarstwie domowym albo osobom pozostającym z rolnikiem we
wspólnym gospodarstwie domowym lub pracującym w jego gospodarstwie
rolnym,
2) wynikłe z przeniesienia chorób zakaźnych niepochodzących od
zwierząt,
3) w mieniu, spowodowane wadą dostarczonych przez osobę objętą
ubezpieczeniem towarów lub wykonywaniem usług, a jeżeli wskutek tych
wad nastąpiła szkoda dotycząca osoby, zakład ubezpieczeń nie ponosi
odpowiedzialności tylko wówczas, gdy osoba objęta ubezpieczeniem
wiedziała o wadzie,
4) powstałe wskutek uszkodzenia, zniszczenia, utraty lub zaginięcia
rzeczy wypożyczonych lub przyjętych przez osobę objętą ubezpieczeniem
OC rolników do użytkowania, przechowania lub naprawy,
5) polegające na utracie gotówki, biżuterii, dzieł sztuki, papierów
wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów
filatelistycznych, numizmatycznych i innych,
6) polegające na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska,
7) wynikłe z kar pieniężnych, grzywien sądowych i administracyjnych, a
także kar lub grzywien związanych z należnościami wobec budżetu
państwa.
Art. 52.
1. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia
umowy i zapłacenia składki ubezpieczeniowej lub jej pierwszej raty, z
zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Jeżeli w umowie ubezpieczenia zakład ubezpieczeń wskazał późniejszy
termin płatności składki lub jej pierwszej raty, odpowiedzialność
zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy.
3. Termin rozpoczęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń inny niż
wskazany w ust. 1 i 2, można określić w umowie wtedy, gdy umowę zawiera
się:
1) przed objęciem w posiadanie gospodarstwa rolnego,
2) na okres kolejnych 12 miesięcy przed rozpoczęciem tego okresu.
Art. 53.
Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń wynikająca z umowy ubezpieczenia OC
rolników ustaje z chwilą rozwiązania umowy w przypadkach, o których mowa w
art. 48.
Art. 54.
Zakładowi ubezpieczeń przysługuje uprawnienie do dochodzenia od sprawcy
szkody zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC rolników
odszkodowania, jeżeli wyrządził on szkodę umyślnie lub po użyciu alkoholu
albo pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub
środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii.
Rozdział 4
Obowiązkowe ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa
rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych
Art. 55.
Rolnik jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia budynku wchodzącego w
skład gospodarstwa rolnego, zwanego dalej "budynkiem rolniczym", od ognia
i innych zdarzeń losowych.
Art. 56.
Obowiązek ubezpieczenia budynku rolniczego powstaje z dniem pokrycia
budynku dachem.
Art. 57.
Umowę ubezpieczenia budynków rolniczych zawiera się na okres 12 miesięcy.
Art. 58.
1. Jeżeli rolnik posiadający budynki rolnicze nie później niż na jeden
dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na jaki została zawarta umowa
ubezpieczenia budynków rolniczych, nie powiadomi na piśmie zakładu
ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna
umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zawarcie następnej umowy nie następuje, pomimo braku powiadomienia, o
którym mowa w ust. 1, jeżeli nie została opłacona w całości określona w
umowie składka za mijający okres 12 miesięcy lub w przypadku cofnięcia
zakładowi ubezpieczeń zezwolenia na wykonywanie działalności
ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w
art. 4 pkt 3, albo w przypadku ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji
zakładu ubezpieczeń albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub
umorzenia postępowania upadłościowego, w przypadku, o którym mowa w art.
91 ust. 2.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, odpowiedzialność zakładu
ubezpieczeń kończy się z upływem 12 miesięcy.
Art. 59.
1. Jeżeli po zawarciu umowy ubezpieczenia budynków rolniczych posiadanie
gospodarstwa rolnego, w skład którego wchodzą te budynki, przeszło na
inną osobę, prawa i obowiązki wynikające z umowy ubezpieczenia budynków
rolniczych przechodzą na tę osobę. Umowa ubezpieczenia rozwiązuje się z
upływem 12 miesięcy, na które została zawarta, chyba że osoba obejmująca
gospodarstwo rolne w posiadanie wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia
objęcia gospodarstwa rolnego w posiadanie. W przypadku wypowiedzenia
umowy rozwiązuje się ona z upływem 30 dni od dnia objęcia gospodarstwa
rolnego w posiadanie.
2. Obejmujący w posiadanie gospodarstwo rolne, w którym budynki rolnicze
nie są ubezpieczone, jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia
budynków rolniczych najpóźniej w przeddzień objęcia gospodarstwa rolnego
w posiadanie.
3. W razie wypowiedzenia umowy ubezpieczenia budynków rolniczych w
przypadku, o którym mowa w ust. 1, posiadacz budynków wypowiadający
umowę jest obowiązany do zawarcia nowej umowy ubezpieczenia budynków
rolniczych najpóźniej w ostatnim dniu przed rozwiązaniem się umowy
wypowiedzianej.
Art. 60.
1. Obowiązek bezzwłocznego zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o zmianie w
posiadaniu gospodarstwa rolnego spoczywa na obejmującym gospodarstwo
rolne w posiadanie.
2. Dotychczasowy posiadacz gospodarstwa rolnego i obejmujący gospodarstwo
rolne w posiadanie ponoszą odpowiedzialność solidarną wobec zakładu
ubezpieczeń za zapłatę składki ubezpieczeniowej, należnej zakładowi
ubezpieczeń za czas do końca miesiąca, w którym zawiadomiono zakład
ubezpieczeń o zmianie w stanie posiadania gospodarstwa rolnego.
Art. 61.
Umowa ubezpieczenia budynków rolniczych ulega rozwiązaniu:
1) z upływem 12 miesięcy, na które została zawarta,
2) z dniem jej wypowiedzenia w przypadku określonym w art. 59 ust. 1,
3) z chwilą, kiedy użytki i grunty, o których mowa w art. 2 pkt 3, na
których położony jest budynek w rozumieniu art. 2 pkt 2, tracą
charakter gospodarstwa rolnego,
4) z upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości zakładu
ubezpieczeń, z uwzględnieniem art. 189 i 190 ustawy o działalności
ubezpieczeniowej.
Art. 62.
Jeżeli w czasie trwania umowy ubezpieczenia budynków rolniczych budynek
przestał spełniać warunki wymagane do objęcia go ubezpieczeniem, budynek
ten zostaje wyłączony z ubezpieczenia, a suma ubezpieczenia zostaje
obniżona o zadeklarowaną do ubezpieczenia wartość tego budynku.
Art. 63.
1. Z tytułu ubezpieczenia budynków rolniczych przysługuje odszkodowanie za
szkody powstałe w budynkach na skutek zdarzeń losowych w postaci: ognia,
huraganu, powodzi, gradu, opadów śniegu, uderzenia pioruna, eksplozji,
obsunięcia się ziemi, tąpnięcia, lawiny lub upadku statku powietrznego.
2. Za szkody spowodowane przez:
1) ogień - uważa się szkody powstałe w wyniku działań ognia, który
przedostał się poza palenisko lub powstał bez paleniska i rozszerzył
się o własnej sile,
2) huragan - uważa się szkody powstałe w wyniku działania wiatru o
prędkości nie mniejszej niż 24 m/s, którego działanie wyrządza masowe
szkody; pojedyncze szkody uważa się za spowodowane przez huragan,
jeżeli w najbliższym sąsiedztwie stwierdzono działanie huraganu,
3) powódź - uważa się szkody powstałe w skutek:
a) zalania terenów w następstwie podniesienia się poziomu wody w
korytach wód płynących lub stojących oraz wskutek deszczu
nawalnego,
b) spływu wód po zboczach lub stokach na terenach górskich i
falistych,
4) grad - uważa się szkody powstałe wskutek opadu atmosferycznego
składającego się z bryłek lodu,
5) opady śniegu - uważa się szkody powstałe w wyniku opadów śniegu
przekraczających 85% wartości charakterystycznej (normowej)
obciążenia śniegiem gruntu, właściwej dla strefy, w której znajduje
się ubezpieczony budynek, określonej według obowiązującej normy
polskiej "Obciążenie śniegiem"; warunkiem uznania szkody za
spowodowaną opadami śniegu jest, aby przynajmniej jedna stacja
meteorologiczna Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej,
zlokalizowana na terenie tej samej strefy lub strefy o niższej
wartości charakterystycznej obciążenia śniegiem w promieniu 100 km od
ubezpieczonego budynku, zmierzyła ciężar pokrywy śnieżnej
przekraczający 85% wartości charakterystycznej (normowej) właściwej
dla miejsca lokalizacji budynku,
6) piorun - uważa się szkody będące bezpośrednim następstwem uderzenia
pioruna,
7) eksplozję - uważa się szkody powstałe w wyniku gwałtownej zmiany
stanu równowagi układu z jednoczesnym wyzwoleniem się gazów, pyłów
lub pary, wywołane ich właściwością rozprzestrzeniania się w
odniesieniu do naczyń ciśnieniowych i innych tego rodzaju zbiorników;
warunkiem uznania szkody za spowodowaną eksplozją jest, aby ściany
tych naczyń i zbiorników uległy rozdarciu w takich rozmiarach, iż w
skutek ujścia gazów, pyłów, pary lub cieczy nastąpiło nagłe
wyrównanie ciśnień; za spowodowane eksplozją uważa się również szkody
powstałe wskutek implozji, polegające na uszkodzeniu zbiornika lub
aparatu próżniowego ciśnieniem zewnętrznym,
8) obsunięcie się ziemi - uważa się szkody spowodowane przez zapadanie
się ziemi oraz usuwanie się ziemi, z tym że:
a) za szkody spowodowane przez zapadanie się ziemi uważa się szkody
powstałe wskutek obniżenia się terenu z powodu zawalenia się
podziemnych pustych przestrzeni w gruncie,
b) za szkody spowodowane przez usuwanie się ziemi uważa się szkody
powstałe wskutek ruchów ziemi na stokach,
9) tąpnięcie - uważa się szkody powstałe wskutek wstrząsów podziemnych,
spowodowanych pęknięciem skał, wywołanych naruszeniem równowagi sił w
tych skałach,
10) lawinę - uważa się szkody powstałe wskutek gwałtownego zsuwania się
lub staczania mas śniegu, lodu, skał lub kamieni ze zboczy górskich,
11) upadek statku powietrznego - uważa się szkody powstałe wskutek
katastrofy bądź przymusowego lądowania samolotu silnikowego,
bezsilnikowego lub innego obiektu latającego, a także spowodowane
upadkiem ich części lub przewożonego ładunku.
Art. 64.
1. Wysokość szkody ustala się na podstawie:
1) cenników stosowanych przez zakład ubezpieczeń; ustalenie wysokości
szkody na podstawie tych cenników następuje w każdym przypadku
niepodejmowania odbudowy, naprawy lub remontu budynku,
2) kosztorysu wystawionego przez jednostkę dokonującą odbudowy lub
remontu budynku, odzwierciedlającego koszty związane z odbudową lub
remontem, określone zgodnie z obowiązującymi w budownictwie zasadami
kalkulacji i ustalania cen robót budowlanych - przy uwzględnieniu
dotychczasowych wymiarów, konstrukcji, materiałów i wyposażenia;
jeżeli suma ubezpieczenia została ustalona według wartości
rzeczywistej, uwzględnia się również faktyczne zużycie budynku od
dnia rozpoczęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń do dnia
powstania szkody.
2. Zakład ubezpieczeń weryfikuje zasadność wielkości i wartości robót
ujętych w przedstawionym przez ubezpieczającego kosztorysie, o którym
mowa w ust. 1 pkt 2. Kosztorys ten powinien zostać przedłożony przez
ubezpieczającego najpóźniej w terminie 12 miesięcy od dnia powstania
szkody.
3. Zakład ubezpieczeń nie uwzględnia stopnia zużycia budynku przy szkodach
drobnych, których wartość nie przekracza równowartości w złotych 100
euro, ustalanej przy zastosowaniu kursu średniego Narodowego Banku
Polskiego według tabeli kursów obowiązującej w dniu ustalania
odszkodowania.
Art. 65.
Wysokość szkody w budynkach rolniczych:
1) zmniejsza się o wartość pozostałości, które mogą być przeznaczone do
dalszego użytku, przeróbki lub odbudowy,
2) zwiększa się w granicach sumy ubezpieczenia o udokumentowane koszty
uprzątnięcia miejsca szkody w wysokości do 5% wartości szkody.
Art. 66.
1. Sumę ubezpieczenia, odrębną dla każdego budynku rolniczego, ustala
ubezpieczający z zakładem ubezpieczeń.
2. Suma ubezpieczenia budynku rolniczego może odpowiadać:
1) wartości rzeczywistej tego budynku, przez którą rozumie się wartość
w stanie nowym w dniu zawarcia umowy, pomniejszoną o stopień zużycia
budynku rolniczego,
2) wartości nowej - w odniesieniu do budynków nowych oraz takich,
których stopień zużycia w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia nie
przekracza 10%.
3. Suma ubezpieczenia może być ustalona na podstawie:
1) cenników stosowanych przez zakład ubezpieczeń do szacowania wartości
budynków,
2) załączonego powykonawczego kosztorysu budowlanego, sporządzonego
zgodnie z zasadami kalkulacji i ustalenia wartości robót budowlanych
obowiązującymi w budownictwie, przez osobę posiadającą uprawnienia w
tym zakresie albo wyceny rzeczoznawcy; w tych przypadkach ustalenie
sumy ubezpieczenia następuje na wniosek ubezpieczającego w razie
ubezpieczenia budynku według wartości określonej w ust. 2 pkt 2.
4. Normy zużycia budynków rolniczych określa zakład ubezpieczeń stosownie
do przepisów prawa budowlanego.
Art. 67.
1. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do aktualizacji wartości budynków
przyjętych do ubezpieczenia, nie częściej jednak niż w okresach
rocznych, w przypadku gdy zmiany cen materiałów budowlanych i kosztów
robocizny oraz innych materiałów spowodowały podwyższenie lub obniżenie
wartości budynków co najmniej o 20%.
2. Zaktualizowana wartość budynku stanowi podstawę ustalenia nowej sumy
ubezpieczenia zgodnie z art. 66.
Art. 68.
Nie są objęte ubezpieczeniem w gospodarstwach rolnych:
1) budynki, których stan techniczny osiągnął 100% normy zużycia,
2) budynki przeznaczone do rozbiórki na podstawie ostatecznych decyzji
właściwych organów,
3) namioty foliowe,
4) tunele foliowe.
Art. 69.
Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za zaistniałe w budynkach rolniczych
szkody:
1) wyrządzone umyślnie przez ubezpieczającego lub przez osobę, za którą
ubezpieczający ponosi odpowiedzialność lub która pozostaje z
ubezpieczającym we wspólnym gospodarstwie domowym,
2) wyrządzone wskutek rażącego niedbalstwa przez osoby, o których mowa
w pkt 1,
3) górnicze w rozumieniu przepisów prawa geologicznego i górniczego,
4) powstałe wskutek trzęsienia ziemi.
Art. 70.
1. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia
umowy i zapłacenia składki ubezpieczeniowej lub jej pierwszej raty, z
zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Jeżeli w umowie ubezpieczenia zakład ubezpieczeń wskazał późniejszy
termin płatności składki lub jej pierwszej raty, odpowiedzialność
zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy.
3. Termin rozpoczęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń inny niż
określony w ust. 1 i 2 można określić w umowie ubezpieczenia budynków
rolniczych wtedy, gdy umowę zawiera się:
1) przed objęciem budynków rolniczych w posiadanie,
2) na okres kolejnych 12 miesięcy przed rozpoczęciem tego okresu.
Art. 71.
Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń wynikająca z umowy ubezpieczenia
budynków rolniczych ustaje z chwilą rozwiązania umowy w przypadkach, o
których mowa w art. 61.
Rozdział 5
Reprezentant do spraw roszczeń
Art. 72.
1. Zakład ubezpieczeń wykonujący działalność ubezpieczeniową w zakresie
działu II grupy 10, określonej w załączniku do ustawy o działalności
ubezpieczeniowej, z wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
przewoźnika, ustanawia w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej
reprezentanta do spraw roszczeń.
2. Reprezentant do spraw roszczeń może wykonywać czynności na rzecz
jednego lub wielu zakładów ubezpieczeń.
Art. 73.
Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do powiadomienia ośrodków
informacyjnych wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej o nazwie
i adresie reprezentanta do spraw roszczeń ustanowionego w każdym państwie
członkowskim Unii Europejskiej.
Art. 74.
Zadaniem reprezentanta do spraw roszczeń jest likwidacja szkód będących
następstwem zdarzeń, które miały miejsce na terytorium państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, innego niż państwo, w którym
poszkodowany ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, lub na terytorium
państw trzecich.
Art. 75.
1. Reprezentantem do spraw roszczeń może być osoba prawna lub osoba
fizyczna dająca gwarancję należytego wykonywania czynności
likwidacyjnych i regulowania płatności odszkodowawczych.
2. Reprezentant do spraw roszczeń ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na
terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym został
ustanowiony.
3. Reprezentant do spraw roszczeń wykonuje swoje obowiązki na podstawie
pełnomocnictwa udzielonego przez zakład ubezpieczeń, o którym mowa w
art. 72 ust. 1.
4. Reprezentant do spraw roszczeń prowadzi postępowanie wyjaśniające w
języku lub językach urzędowych państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
w którym poszkodowany ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.
Art. 76.
Reprezentant do spraw roszczeń podejmuje działanie na wniosek osoby
poszkodowanej lub uprawnionej, a także reprezentowanego zakładu
ubezpieczeń.
Art. 77.
1. Zakład ubezpieczeń lub jego reprezentant do spraw roszczeń są
obowiązani, w terminie 3 miesięcy od dnia zgłoszenia przez
poszkodowanego lub uprawnionego żądania odszkodowawczego, do udzielenia
odpowiedzi na zgłoszone żądanie wraz z uzasadnieniem.
2. W przypadku gdy nie została ustalona odpowiedzialność zakładu
ubezpieczeń lub nie została określona wysokość odszkodowania, zakład
ubezpieczeń lub jego reprezentant do spraw roszczeń są obowiązani do
poinformowania o tym poszkodowanego lub uprawnionego w terminie, o
którym mowa w ust. 1.
3. W przypadku niedopełnienia obowiązków, o których mowa w ust. 1 i 2,
Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego stosuje wobec zakładu ubezpieczeń
środki nadzorcze określone w ustawie o działalności ubezpieczeniowej.
Rozdział 6
Kontrola spełnienia obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia
OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, OC rolników i budynków
rolniczych oraz opłaty za niespełnienie tego obowiązku
Art. 78.
1. Spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o
którym mowa w art. 4 pkt 1 - 3, podlega kontroli wykonywanej przez
organy do tego obowiązane lub uprawnione.
2. Do przeprowadzania kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy
ubezpieczenia, o którym mowa w art. 4 pkt 1:
1) są obowiązane:
a) Policja,
b) Straż Graniczna,
c) organy właściwe w sprawach rejestracji pojazdów,
2) są uprawnione:
a) organy celne,
b) Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny,
c) inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego.
3. Do przeprowadzania kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy
ubezpieczenia, o którym mowa w art. 4 pkt 2:
1) jest obowiązany starosta właściwy ze względu na położenie
gospodarstwa rolnego lub miejsce zamieszkania rolnika,
2) są uprawnione:
a) zarząd gminy właściwej ze względu na miejsce położenia
gospodarstwa rolnego lub miejsce zamieszkania rolnika,
b) Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
4. Do przeprowadzania kontroli spełnienia obowiązku zawarcia umowy
ubezpieczenia, o którym mowa w art. 4 pkt 3:
1) jest obowiązany starosta właściwy ze względu na położenie
gospodarstwa rolnego lub miejsce zamieszkania rolnika,
2) jest uprawniony zarząd gminy właściwej ze względu na miejsce
położenia gospodarstwa rolnego lub miejsce zamieszkania rolnika.
5. Organy obowiązane i uprawnione przeprowadzają kontrolę na zasadach i w
trybie określonych w przepisach regulujących działalność tych organów.
Art. 79.
Spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego ustala się
na podstawie polisy lub innego dokumentu ubezpieczenia, potwierdzającego
zawarcie umowy tego ubezpieczenia, wystawionego ubezpieczającemu przez
zakład ubezpieczeń.
Art. 80.
Osoba kontrolowana jest obowiązana okazać na żądanie organu obowiązanego
lub uprawnionego do kontroli dokument potwierdzający zawarcie umowy
ubezpieczenia obowiązkowego, ważnej w dniu kontroli, lub dowód opłacenia
składki za to ubezpieczenie.
Art. 81.
1. Jeżeli osoba kontrolowana nie okaże dokumentu potwierdzającego zawarcie
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, lub
dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie, organ przeprowadzający
kontrolę zawiadamia o tym na piśmie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
w terminie 14 dni od dnia przeprowadzenia lub zakończenia kontroli.
2. Po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, Ubezpieczeniowy
Fundusz Gwarancyjny wzywa wskazaną osobę do uiszczenia, w terminie 30
dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty, o której mowa w art. 82 ust. 1,
lub do przedstawienia dokumentów potwierdzających zawarcie umowy
ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia
określonymi w ustawie.
3. Jeżeli osoba kontrolowana nie okaże dokumentu potwierdzającego zawarcie
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 3, lub
dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie, starosta zawiadamia o tym
na piśmie zarząd gminy właściwej ze względu na miejsce położenia
gospodarstwa rolnego w terminie 14 dni od dnia przeprowadzenia lub
zakończenia kontroli.
4. Po przeprowadzeniu kontroli lub po otrzymaniu zawiadomienia, o którym
mowa w ust. 3, zarząd gminy właściwej ze względu na miejsce położenia
gospodarstwa rolnego wzywa wskazaną osobę do uiszczenia, w terminie 30
dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty, o której mowa w art. 82 ust. 1,
lub do przedstawienia dokumentów potwierdzających zawarcie umowy
ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia,
określonymi w ustawie.
5. Po bezskutecznym upływie okresu, o którym mowa w ust. 2 i 4,
dochodzenie opłaty odbywa się na drodze postępowania egzekucyjnego w
administracji.
Art. 82.
1. Podmiot, który nie spełnił obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w
ustawie, jest obowiązany wnieść opłatę.
2. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, obowiązującej w każdym roku
kalendarzowym, stanowi równowartość w złotych:
1) w obowiązkowym ubezpieczeniu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych:
a) samochody osobowe - 500 euro,
b) samochody ciężarowe i autobusy - 800 euro,
c) pozostałe pojazdy - 100 euro,
2) w obowiązkowym ubezpieczeniu OC rolników - 30 euro,
3) w obowiązkowym ubezpieczeniu budynków rolniczych - 100 euro
- ustalana przy zastosowaniu kursu średniego Narodowego Banku Polskiego
według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli.
3. W przypadku posiadaczy pojazdów mechanicznych, którzy nie spełnili
obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy
pojazdów mechanicznych zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia, wysokość
opłaty uzależniona jest od okresu pozostawania tego posiadacza bez
ochrony ubezpieczeniowej w każdym roku kalendarzowym i wynosi:
1) 20 % opłaty, której wysokość określona jest w ust. 2 " w przypadku
gdy okres ten nie przekracza 3 dni,
2) 50 % opłaty, której wysokość określona jest w ust. 2 " w przypadku
gdy okres ten nie przekracza 14 dni,
3) 100 % opłaty, której wysokość określona jest w ust. 2 " w przypadku
gdy okres ten przekracza 14 dni.
4. Jeżeli podmiot, o którym mowa w ust. 1, nie przedstawi w terminie, o
którym mowa w art. 81 ust. 2, dokumentów stanowiących podstawę do
ustalenia wysokości opłaty zgodnie z ust. 3, jest on obowiązany wnieść
opłatę w wysokości określonej w
ust. 2.
5. Kwoty, wyliczane na zasadach, o których mowa w ust. 2 i 3, zaokrągla
się do pełnych 10 zł.
6. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ustala przynależność pojazdów do
kategorii wymienionej w ust. 2 pkt 1, kierując się przepisami prawa o
ruchu drogowym.
7. Opłata za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, jest wnoszona na rzecz
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
8. Opłata za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 3, jest wnoszona na rzecz
gminy właściwej ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego.
Art. 83.
1. Jeżeli osoba kierująca pojazdem mechanicznym zarejestrowanym poza
granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie innym niż określone w
art. 29 ust. 2, przy wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
nie przedstawi Zielonej Karty, organy uprawnione do kontroli granicznej
lub celnej nie dopuszczą tego pojazdu do przekroczenia granicy, chyba że
posiadacz pojazdu mechanicznego zawrze umowę ubezpieczenia granicznego.
2. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 1, przy wyjeździe z terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej nie przedstawi dokumentu zawarcia umowy
ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 1, ważnego do dnia wyjazdu włącznie,
organy uprawnione do kontroli granicznej lub celnej nie dopuszczą
pojazdu mechanicznego do przekroczenia granicy bez uiszczenia opłaty w
wysokości określonej w art. 82 ust. 2 pkt 1.
3. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 1, w trakcie kontroli na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej nie przedstawi organowi obowiązanemu lub
uprawnionemu do kontroli dokumentu potwierdzającego zawarcie przed
dokonaniem kontroli umowy ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 1,
warunkiem zwrotu dowodu rejestracyjnego zatrzymanego zgodnie z
przepisami prawa o ruchu drogowym jest wniesienie opłaty w wysokości
określonej w art. 82 ust. 2 pkt 1.
Art. 84.
1. Należności z tytułu opłaty podlegają egzekucji w trybie przepisów o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
2. Wezwanie do zapłaty, o którym mowa w art. 81 ust. 2, jest traktowane
jako upomnienie w rozumieniu przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
3. Od wezwania do zapłaty dłużnikowi przysługuje odwołanie do Rady
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w terminie 30 dni od dnia
potwierdzenia odbioru wezwania do zapłaty.
4. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wystawia tytuł wykonawczy i
powiadamia dłużnika. Na podstawie tytułu wykonawczego organ egzekucyjny
wszczyna egzekucję administracyjną.
5. Tytuł wykonawczy, o którym mowa w ust. 4, powinien zawierać:
1) oznaczenie wierzyciela,
2) wskazanie imienia i nazwiska lub nazwy zobowiązanego, jego adresu, a
także - w razie możliwości - adresu jego pracodawcy,
3) podanie treści podlegającego egzekucji obowiązku, podstawy prawnej
tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, a
także określenie wysokości egzekwowanej należności pieniężnej,
4) wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej,
5) datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i
stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej,
6) pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu
egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu.
6. Do tytułu wykonawczego, o którym mowa w ust. 4, należy dołączyć dowód
doręczenia wezwania, o którym mowa w art. 81 ust. 2.
7. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma prawo używania pieczęci
urzędowej w celu wystawienia tytułu wykonawczego.
Art. 85.
1. Należności z tytułu opłaty przedawniają się z upływem 3 lat od dnia
kontroli, nie później jednak niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia roku
kalendarzowego, w którym nie spełniono obowiązku zawarcia umowy
ubezpieczenia obowiązkowego.
2. Bieg przedawnienia przerywa się przez:
1) każdą czynność organu egzekucyjnego podjętą w celu wyegzekwowania
opłaty,
2) uznanie roszczenia przez podmiot obciążony opłatą,
3) wszczęcie postępowania przed sądem powszechnym w celu ustalenia
nieistnienia obowiązku ubezpieczenia,
4) zawieszenie postępowania egzekucyjnego.
3. Po przerwaniu biegu przedawnienia z przyczyn, o których mowa w ust. 2
pkt 1 i 2, biegnie ono na nowo. Z przyczyny, o której mowa w ust. 2 pkt
3, okres przedawnienia biegnie na nowo od dnia zakończenia postępowania
sądowego, natomiast z przyczyny, o której mowa w ust. 2 pkt 4, okres
przedawnienia biegnie od dnia podjęcia postępowania egzekucyjnego.
Art. 86.
Wniesienie opłaty nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego.
Art. 87.
W uzasadnionych przypadkach Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może
odstąpić od dochodzenia opłaty lub jej części, umorzyć ją w całości lub w
części lub udzielić ulgi w jej spłacie. Tryb postępowania w tych sprawach
określa statut Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Art. 88.
Przepisy rozdziału nie dotyczą:
1) posiadaczy i kierujących pojazdami mechanicznymi zarejestrowanymi w
państwach, o których mowa w art. 29 ust. 2,
2) upoważnionych osób kierujących pojazdami mechanicznymi obcych
przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, misji
specjalnych i organizacji międzynarodowych oraz innych obcych
przedstawicielstw korzystających z immunitetów i przywilejów
dyplomatycznych lub konsularnych na mocy umów, ustaw lub powszechnie
uznanych zwyczajów międzynarodowych.
Rozdział 7
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Art. 89.
1. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, zwany dalej "Funduszem", jest
instytucją spełniającą zadania określone w ustawie.
2. Fundusz jest właściwy w zakresie egzekucji administracyjnej należności
pieniężnych w zakresie wykonywania obowiązku zawierania umów
obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej.
3. Fundusz ma osobowość prawną. Siedzibą Funduszu jest miasto stołeczne
Warszawa.
Art. 90.
1. Członkiem Funduszu jest zakład ubezpieczeń prowadzący ubezpieczenia
obowiązkowe, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2.
2. Członkiem Funduszu jest również zagraniczny zakład ubezpieczeń,
działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z przepisami
prawa polskiego i prowadzący ubezpieczenia obowiązkowe, o których mowa w
art. 4 pkt 1 i 2.
3. Zakłady ubezpieczeń, o których mowa w ust. 1 i 2, stają się członkiem
Funduszu z chwilą zawarcia pierwszej umowy ubezpieczenia obowiązkowego,
o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2.
4. Zakłady ubezpieczeń wykonujące działalność ubezpieczeniową w dziale I
(ubezpieczenia na życie), zgodnie z załącznikiem do ustawy o
działalności ubezpieczeniowej, stają się członkiem Funduszu w przypadku,
o którym mowa w art. 91 ust. 2.
5. Zakłady ubezpieczeń prowadzące ubezpieczenie obowiązkowe, o którym mowa
w art. 4 pkt 3, niebędące członkami Funduszu w trybie ust. 1 i 2 stają
się członkami Funduszu w przypadku, o którym mowa w art. 91 ust. 2.
Art. 91.
1. Do zadań Funduszu należy zaspokajanie roszczeń z tytułu ubezpieczeń
obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2, w granicach
określonych na podstawie przepisów rozdziałów 2 i 3 za szkodę powstałą
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1) na osobie, gdy szkoda wyrządzona została w okolicznościach
uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu
mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, a nie ustalono
ich tożsamości,
2) w mieniu i na osobie, gdy:
a) posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego, którego ruchem
szkodę tę wyrządzono, nie był ubezpieczony obowiązkowym
ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych,
b) rolnik, osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie domowym
lub osoba pracująca w jego gospodarstwie rolnym wyrządzili szkodę
w warunkach, o których mowa w art. 49, a rolnik nie był
ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC rolników.
2. Do zadań Funduszu należy również zaspokajanie roszczeń osób
uprawnionych z:
1) umów ubezpieczeń obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1-3 w
granicach określonych na podstawie przepisów rozdziałów 2-4,
2) umów ubezpieczenia na życie w wysokości 50% wierzytelności, do kwoty
nie większej niż równowartość w złotych 30 000 euro, według średniego
kursu Narodowego Banku Polskiego zgodnie z tabelą kursową ogłaszaną
przez Narodowy Bank Polski obowiązującą w dniu ogłoszenia upadłości,
oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania
upadłościowego albo w dniu zarządzenia likwidacji przymusowej
- w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń albo oddalenia
wniosku o ogłoszenie upadłości zakładu ubezpieczeń lub umorzenia
postępowania upadłościowego, jeżeli majątek dłużnika oczywiście nie
wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego albo
w przypadku zarządzenia likwidacji przymusowej zakładu ubezpieczeń,
jeżeli roszczenia osób uprawnionych nie mogą być pokryte ze środków
funduszu ubezpieczeniowego.
3. W przypadku zaspokojenia przez Fundusz roszczeń osób poszkodowanych i
uprawnionych z tytułu umów ubezpieczenia obowiązkowego, objętych umową o
przeniesienie portfela zgodnie z art. 189 ust. 2 i 3 ustawy o
działalności ubezpieczeniowej, Fundusz występuje do zakładu ubezpieczeń
przejmującego portfel upadłego zakładu ubezpieczeń o zwrot wypłaconych
odszkodowań i świadczeń do wysokości wynikającej z umowy o przeniesienie
portfela.
4. W razie ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń Fundusz obowiązany
jest do składania sprawozdań z działalności do Komisji Nadzoru
Ubezpieczeniowego na koniec każdego kwartału.
Art. 92.
1. Fundusz spełnia również funkcję ośrodka informacji.
2. Do zadań Funduszu jako ośrodka informacji należy prowadzenie rejestru
umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zawierającego:
1) nazwę i adres zakładu ubezpieczeń, który zawarł umowę ubezpieczenia,
2) imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL lub nazwę, adres
siedziby i numer REGON ubezpieczonego,
3) cechy identyfikujące dokument potwierdzający zawarcie umowy
ubezpieczenia,
4) cechy identyfikujące dokument potwierdzający zawarcie umowy
ubezpieczenia granicznego w odniesieniu do posiadaczy pojazdów
mechanicznych ustawowo zwolnionych w kraju rejestracji z obowiązku
zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych,
5) datę zawarcia umowy,
6) okres ubezpieczenia,
7) datę rozwiązania umowy ubezpieczenia przed upływem końcowego terminu
odpowiedzialności, określonego w umowie,
8) dane dotyczące pojazdu i jego posiadacza:
a) numer rejestracyjny,
b) numer VIN lub numer nadwozia (podwozia) pojazdu mechanicznego,
c) numer silnika pojazdu mechanicznego,
d) marka, typ i model,
e) rodzaj pojazdu mechanicznego,
f) imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL lub nazwę, adres
siedziby i numer REGON posiadacza pojazdu mechanicznego.
3. Fundusz gromadzi dane dotyczące dat:
1) zdarzenia powodującego odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu
zawartej umowy ubezpieczenia,
2) zgłoszenia roszczenia odszkodowawczego,
3) wypłaty odszkodowania.
4. Dane, o których mowa w ust. 2 i 3, gromadzone przez Fundusz są
przechowywane przez okres 10 lat.
Art. 93.
Fundusz gromadzi dane dotyczące reprezentantów do spraw roszczeń każdego
zakładu ubezpieczeń oraz dane organu odszkodowawczego ustanowionego w
każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej.
Art. 94.
1. Fundusz udostępnia zgromadzone dane, o których mowa w art. 92 ust. 2 i
3 oraz w art. 93:
1) poszkodowanemu lub uprawnionemu albo innemu podmiotowi, jeżeli mają
oni interes prawny w uzyskaniu tych danych w związku z zaistniałą
szkodą,
2) zakładom ubezpieczeń oraz Polskiemu Biuru Ubezpieczeń
Komunikacyjnych,
3) Rzecznikowi Ubezpieczonych,
4) Polskiej Izbie Ubezpieczeń w zakresie art. 219 ust. 2 pkt 7 ustawy o
działalności ubezpieczeniowej,
5) Rzecznikowi Praw Obywatelskich,
6) podmiotowi prowadzącemu centralną ewidencję pojazdów,
7) zagranicznym ośrodkom informacji ustanowionym w państwach
członkowskich Unii Europejskiej,
8) Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.
2. Fundusz korzysta ze zgromadzonych danych do realizacji zadań
ustawowych.
3. Dane, o których mowa w art. 92 ust. 2 pkt 8 lit. b)-e), dotyczące
pojazdów, o których mowa w art. 73 ust. 3 ustawy - Prawo o ruchu
drogowym, udostępnia się za pisemną zgodą podmiotów użytkujących te
pojazdy, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. W przypadku, jeżeli w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia
podmiot wskazany w ust. 3 nie wyrazi zgody, o której mowa w ust. 3, lub
nie zajmie stanowiska w tej sprawie, Fundusz udostępnia dane, o których
mowa w art. 92 ust. 2 pkt 8 lit. b)-e).
5. Udostępnianie danych podlega ewidencjonowaniu.
6. Udostępnianie danych jest dokonywane nieodpłatnie.
7. Do udostępniania danych przez Fundusz stosuje się przepisy o ochronie
danych osobowych.
Art. 95.
1. Centralna ewidencja pojazdów przekazuje do Funduszu dane, o których
mowa w art. 92 ust. 2 pkt 8.
2. Dane są przekazywane do Funduszu przez centralną ewidencję pojazdów
oraz zakłady ubezpieczeń bez wiedzy i zgody osoby, której te dane
dotyczą.
3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe warunki, sposób i tryb współdziałania
Funduszu z jednostką prowadzącą centralną ewidencję pojazdów. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia konieczność zapewnienia bezpiecznego przesyłu i weryfikacji
danych i informacji drogą elektroniczną.
Art. 96.
Zakład ubezpieczeń przekazuje do Funduszu dane, o których mowa w art. 92
ust. 2 pkt 1-7 i ust. 3, drogą elektroniczną niezwłocznie, nie później
jednak niż w terminie 7 dni od dnia ich pozyskania.
Art. 97.
1. Jeżeli poszkodowany w przypadku szkody w mieniu może zaspokoić
roszczenie na podstawie umowy ubezpieczenia dobrowolnego, Fundusz
wyrównuje szkodę w części, w której nie może być zaspokojona, wraz z
uwzględnieniem utraconych zniżek składki oraz prawa do zniżek składki.
2. Fundusz nie spełnia świadczenia za szkody w mieniu i na osobie w
przypadku zaspokojenia przez osobę, o której mowa w art. 91 ust. 1 pkt
2, roszczenia o naprawienie wyrządzonej szkody.
3. Fundusz nie spełnia świadczenia z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego, o
którym mowa w art. 4 pkt 1, za szkody spowodowane ruchem pojazdów
mechanicznych zarejestrowanych za granicą. Nie dotyczy to poszkodowanych
obywateli polskich.
4. Fundusz nie spełnia świadczenia za szkody w mieniu i na osobie powstałe
w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, o których mowa w art. 26 i 28
ust. 1 pkt 4-5, niewprowadzonych do ruchu na drogę publiczną.
5. Wypłaty z Funduszu, o których mowa w art. 91 ust. 1 i ust. 2 pkt 1, na
rzecz poszkodowanych niebędących obywatelami polskimi i obywatelami
państw, których biura narodowe są Sygnatariuszami Wielostronnego
Porozumienia Gwarancyjnego, są dokonywane na zasadzie wzajemności.
Art. 98.
1. Uprawniony do odszkodowania zgłasza swoje roszczenia do Funduszu
poprzez którykolwiek zakład ubezpieczeń prowadzący ubezpieczenie
obowiązkowe, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2. Zakład ubezpieczeń nie
może odmówić przyjęcia zgłoszenia szkody.
2. Zakład ubezpieczeń, po otrzymaniu zgłoszenia roszczenia, przeprowadza
postępowanie w zakresie ustalenia zasadności i wysokości dochodzonych
roszczeń i niezwłocznie przesyła zebraną dokumentację do Funduszu,
powiadamiając o tym osobę zgłaszającą roszczenie.
Art. 99.
1. Fundusz jest obowiązany zaspokoić roszczenie, o którym mowa w art. 91
ust. 1, w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania akt szkody od
zakładu ubezpieczeń.
2. W przypadku, gdy wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia
odpowiedzialności Funduszu albo wysokości świadczenia w terminie, o
którym mowa w ust. 1, okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być
spełnione w terminie 14 dni od dnia wyjaśnienia tych okoliczności, z
tym, że bezsporna część świadczenia powinna być spełniona przez Fundusz
w terminie określonym w ust. 1. Przepis art. 17 ust. 1-3 stosuje się
odpowiednio.
3. Odpowiedzialność za zwłokę w spełnieniu świadczenia ponoszą odpowiednio
Fundusz i zakład ubezpieczeń, każdy w swoim zakresie.
Art. 100.
1. Sprawca szkody i osoba, która nie dopełniła obowiązku zawarcia umowy
ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, są
obowiązani do zwrotu Funduszowi spełnionego świadczenia.
2. W uzasadnionych przypadkach Fundusz może odstąpić od dochodzenia zwrotu
części lub całości świadczenia. Tryb postępowania w tych sprawach
określa statut Funduszu.
3. Roszczenia Funduszu wynikające z ust. 1 przedawniają się na zasadach
określonych w Kodeksie cywilnym, nie wcześniej jednak niż z upływem 3
lat od dnia spełnienia przez Fundusz świadczenia.
Art. 101.
1. W przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń wykonującego
działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń obowiązkowych, o
których mowa w art. 4 pkt 1-3, Fundusz przejmuje od syndyka upadłości
akta szkodowe oraz wypłaca poszkodowanym i uprawnionym świadczenia z
umów ubezpieczeń obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1-3, po
ustaleniu odpowiedzialności i wysokości świadczenia.
2. W sprawach, w których szkody nie zostały zgłoszone do zakładu
ubezpieczeń przed ogłoszeniem jego upadłości, Fundusz przyjmuje
zgłoszenie szkody oraz wypłaca poszkodowanym i uprawnionym świadczenia
po ustaleniu odpowiedzialności i wysokości świadczenia.
3. Świadczenia rentowe, wynikające z realizacji zadań, o których mowa w
art. 91 ust. 2, Fundusz może wypłacać w formie skapitalizowanej za zgodą
poszkodowanego lub uprawnionego.
4. Odpowiedzialność Funduszu za zwłokę w spełnieniu świadczenia jest
ograniczona do okresu, przez jaki upadły zakład ubezpieczeń pozostawał w
zwłoce do dnia ogłoszenia upadłości.
5. Po wypłaceniu świadczeń, o których mowa w ust. 1-3, Fundusz
niezwłocznie przedstawia syndykowi wypłacone kwoty jako swoją
wierzytelność wobec masy upadłości.
6. Wierzytelności, o których mowa w ust. 5, Fundusz może zgłaszać
syndykowi do czasu prawomocnego wykonania planu podziału funduszu masy.
Art. 102.
1. W przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń wykonującego
działalność ubezpieczeniową w dziale I zgodnie z załącznikiem do ustawy
o działalności ubezpieczeniowej, minister właściwy do spraw instytucji
finansowych, po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego,
określi, w drodze rozporządzenia, procent składki wnoszonej na rzecz
Funduszu przez zakłady ubezpieczeń wykonujące działalność
ubezpieczeniową w dziale I. Minister właściwy do spraw instytucji
finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia zagwarantowanie
płynności finansowej Funduszu w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu
lub zakładów ubezpieczeń wykonujących działalność ubezpieczeniową w
dziale I.
2. Fundusz wyodrębnia rachunek, na który wnoszone są wpłaty, o których
mowa w ust. 1.
3. Fundusz zaspokaja roszczenia do wysokości, o której mowa w art. 91 ust.
2 pkt 2 na podstawie ustalanej w postępowaniu upadłościowym listy
wierzytelności.
4. Przepisy art. 101 ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
Art. 103.
1. W odniesieniu do zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność
ubezpieczeniową w dziale I (ubezpieczenia na życie) zgodnie z
załącznikiem do ustawy o działalności ubezpieczeniowej albo w zakresie
umów ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1-3, w
przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości zakładu ubezpieczeń
lub umorzenia postępowania upadłościowego, jeżeli majątek dłużnika
oczywiście nie wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów postępowania
upadłościowego albo w przypadku zarządzenia likwidacji przymusowej
zakładu ubezpieczeń, który nie spełnia świadczeń ubezpieczeniowych, do
zadań Funduszu należy zaspokajanie roszczeń osób uprawnionych z tytułu
umów ubezpieczenia, o których mowa w art. 91 ust. 2.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, Fundusz przejmuje z zakładu
ubezpieczeń akta szkodowe oraz wypłaca poszkodowanym i uprawnionym
świadczenia, po ustaleniu odpowiedzialności tego zakładu i wysokości
świadczenia.
3. Odpowiedzialność Funduszu za zwłokę w spełnieniu świadczenia jest
ograniczona do okresu, przez jaki zakład ubezpieczeń pozostawał w zwłoce
do dnia oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia
postępowania upadłościowego albo zarządzenia likwidacji przymusowej.
4. Z dniem wypłaty przez Fundusz świadczenia, o którym mowa w ust. 2, na
Fundusz przechodzi z mocy prawa roszczenie o zwrot wypłaconego
świadczenia do zakładu ubezpieczeń, którego zobowiązanie zrealizował.
Art. 104.
Organami Funduszu są:
1) Zgromadzenie Członków,
2) Rada Funduszu,
3) Zarząd.
Art. 105.
1. Statut Funduszu określa organizację, sposób działania oraz zasady
gospodarki finansowej, a w szczególności:
1) sposób powołania, organizację oraz kadencję organów Funduszu,
2) zakres kompetencji organów Funduszu,
3) prawa i obowiązki członków oraz sposób głosowania,
4) zasady działania Funduszu,
5) zasady prowadzenia gospodarki finansowej,
6) tryb postępowania w sprawach dochodzenia roszczeń z tytułu opłat i
regresów.
2. Statut Funduszu i jego zmiany są uchwalane przez Zgromadzenie Członków.
3. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego zatwierdza statut Funduszu i jego
zmiany.
4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, na wniosek Komisji
Nadzoru Ubezpieczeniowego, ogłasza statut Funduszu i jego zmiany w
Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Finansów.
5. W przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń przedstawiciel
Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego staje się członkiem Rady Funduszu do
czasu zakończenia procesu związanego z zaspokojeniem roszczeń i
świadczeń upadłego zakładu ubezpieczeń.
6. Przedstawiciel Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego może żądać od Zarządu
Funduszu wyjaśnień i informacji dotyczących działalności Funduszu w
zakresie zaspakajania roszczeń i wypłaty świadczeń upadłego zakładu
ubezpieczeń.
Art. 106.
1. Koszty działalności Funduszu, w tym zaspokajanie roszczeń wynikających
z realizacji zadań, o których mowa w art. 91, są pokrywane z dochodów
Funduszu.
2. Dochody, o których mowa w ust. 1, są uzyskiwane z następujących źródeł:
1) wpłat zakładów ubezpieczeń wykonujących działalność w zakresie
ubezpieczeń obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2,
2) wpłat zakładów ubezpieczeń prowadzących ubezpieczenia w dziale I
załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej w przypadku
ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń, oddalenia wniosku o
ogłoszenie upadłości zakładu ubezpieczeń, umorzenia postępowania
upadłościowego lub zarządzenia likwidacji przymusowej zakładu
ubezpieczeń wykonującego działalność ubezpieczeniową w tym zakresie,
3) wpłat zakładów ubezpieczeń prowadzących ubezpieczenia, o których
mowa w art. 4 pkt 3 w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu
ubezpieczeń, oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości zakładu
ubezpieczeń, umorzenia postępowania upadłościowego lub zarządzenia
likwidacji przymusowej zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność
ubezpieczeniową w tym zakresie,
4) wpływów z tytułu opłat, o których mowa w art. 82 ust. 1,
5) wpływów z tytułu roszczeń regresowych,
6) przychodów z lokat środków Funduszu dokonywanych według zasad
określonych w ustawie o działalności ubezpieczeniowej.
3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, na wniosek Funduszu,
po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego określa, w
drodze rozporządzenia, wysokość procentu składki wnoszonej przez zakłady
ubezpieczeń na rzecz Funduszu oraz terminy wpłat. Minister właściwy do
spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia
zagwarantowanie płynności finansowej Funduszu.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, Fundusz przedstawia ministrowi
właściwemu do spraw instytucji finansowych oraz Komisji Nadzoru
Ubezpieczeniowego analizę stanu finansów Funduszu, na podstawie której
jest określany procent składki wnoszonej przez członków Funduszu na jego
rzecz.
5. Wysokość składki wnoszonej przez zakład ubezpieczeń na rzecz Funduszu
jest wyliczana od składki przypisanej brutto w ubezpieczeniach
obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1-3.
6. Wysokość składki wnoszonej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na
rzecz Funduszu jest wyliczana od składki przypisanej brutto w
ubezpieczeniach obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 1-3, z
działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 107.
1. Fundusz jest obowiązany, w terminie 4 miesięcy od zakończenia roku
obrotowego, sporządzić roczne sprawozdanie.
2. Zgromadzenie Członków Funduszu zatwierdza sprawozdanie, o którym mowa w
ust. 1, w terminie 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego.
3. Zatwierdzone przez Zgromadzenie Członków Funduszu sprawozdanie, o
którym mowa w ust. 1, Fundusz przedstawia ministrowi właściwemu do spraw
instytucji finansowych oraz Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.
4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady sporządzania sprawozdania, o którym
mowa w ust. 1, oraz jego badania. Minister właściwy do spraw instytucji
finansowych, wydając rozporządzenie, wskaże terminy, w jakich powinno
być składane sprawozdanie z działalności, oraz formę tych sprawozdań.
Rozdział 8
Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych
Art. 108.
1. Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych, zwane dalej "Biurem", jest
instytucją spełniającą zadania określone w ustawie.
2. Biuro ma osobowość prawną. Siedzibą Biura jest miasto stołeczne
Warszawa.
Art. 109.
1. Członkami Biura są zakłady ubezpieczeń wykonujące na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej działalność w zakresie ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1.
2. Zakłady ubezpieczeń, o których mowa w ust. 1, stają się członkami Biura
z dniem uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalności
ubezpieczeniowej wydanego przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego, z
zastrzeżeniem ust. 3.
3. Zakłady ubezpieczeń z państw członkowskich Unii Europejskiej,
wykonujące działalność ubezpieczeniową za zezwoleniem właściwego organu
państwa, w którym mają siedzibę, stają się członkami Biura z dniem
złożenia deklaracji członkowskiej.
4. Przynależność do Biura jest obowiązkowa.
Art. 110.
Przedmiotem działalności Biura jest w szczególności:
1) wystawianie dokumentów ubezpieczeniowych ważnych w innych państwach,
2) zawieranie z zagranicznymi biurami narodowymi umów o wzajemnym
uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych,
3) organizowanie likwidacji szkód lub bezpośrednia likwidacja szkód
spowodowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez
posiadaczy pojazdów mechanicznych zarejestrowanych za granicą
posiadających ważne dokumenty ubezpieczeniowe wystawione przez
zagraniczne biura narodowe,
4) organizowanie likwidacji szkód lub bezpośrednia likwidacja szkód
spowodowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez
posiadaczy pojazdów mechanicznych zarejestrowanych w państwach, o
których mowa w art. 29 ust. 2,
5) określanie zasad i trybu dystrybucji dokumentów ubezpieczeń
granicznych, o których mowa w art. 2 pkt 12, a w szczególności
ustalanie wzorów tych dokumentów oraz ich ewidencjonowanie.
Art. 111.
Biuro odpowiada za szkody będące następstwem wypadków, które wydarzyły
się:
1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i powstały w związku z
ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których
biura narodowe są Sygnatariuszami Wielostronnego Porozumienia
Gwarancyjnego,
2) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i powstały w związku z
ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których
biura narodowe podpisały z Biurem umowy o wzajemnym uznawaniu
dokumentów ubezpieczeniowych i zaspokajaniu roszczeń, pod warunkiem
istnienia ważnego dokumentu ubezpieczenia (Zielona Karta),
wystawionego przez zagraniczne biuro narodowe,
3) na terytorium państw, których biura narodowe są Sygnatariuszami
Wielostronnego Porozumienia Gwarancyjnego i powstały w związku z
ruchem pojazdów mechanicznych, o których mowa w art. 2 pkt 7 lit. a),
b) i e),
4) na terytorium państw, z którymi Biuro podpisało umowy o wzajemnym
uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych i likwidacji szkód i powstały
w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, o których mowa w art. 2
pkt 7 lit. a), b) i e), pod warunkiem istnienia ważnego dokumentu
ubezpieczenia (Zielona Karta), wystawionego przez Biuro,
5) na terytorium państw, o których mowa w pkt 4 i na warunkach, o
których mowa w pkt 4, jeżeli poszkodowanym jest obywatel polski, a
sprawca posiadał dokument ubezpieczenia (Zielona Karta) wystawiony
przez członka Biura, którego upadłość ogłoszono.
Art. 112.
1. Biuro pełni również funkcję organu odszkodowawczego, który rozpatruje,
z zastrzeżeniem ust. 2, żądania odszkodowawcze zgłoszone przez
poszkodowanych lub uprawnionych i wypłaca odszkodowanie, jeżeli:
1) zakład ubezpieczeń lub jego reprezentant do spraw roszczeń nie
dopełnią obowiązku, o którym mowa w art. 77 ust. 1 lub 2,
2) zakład ubezpieczeń nie ustanowił reprezentanta do spraw roszczeń
zgodnie z art. 72 ust. 1, chyba że poszkodowany lub uprawniony
zgłosił swoje żądanie bezpośrednio do zakładu ubezpieczeń i otrzymał
odpowiedź, o której mowa w art. 77 ust. 1 lub 2,
3) zidentyfikowanie pojazdu mechanicznego jest niemożliwe,
4) w terminie 60 dni od dnia zdarzenia nie został zidentyfikowany
zakład ubezpieczeń.
2. Biuro nie rozpatruje zgłoszonego żądania odszkodowawczego, jeżeli
poszkodowany lub uprawniony wytoczył powództwo przeciwko zakładowi
ubezpieczeń.
Art. 113.
O zgłoszeniu żądania odszkodowawczego Biuro informuje niezwłocznie:
1) organ odszkodowawczy w państwie członkowskim Unii Europejskiej,
gdzie jest ustanowiony zakład ubezpieczeń posiadacza pojazdu
mechanicznego, którym spowodowano szkodę,
2) reprezentanta do spraw roszczeń lub zakład ubezpieczeń posiadacza
pojazdu mechanicznego, którym spowodowano szkodę,
3) osobę, która spowodowała szkodę, jeżeli została ustalona, oraz
posiadacza pojazdu mechanicznego.
Art. 114.
1. Biuro podejmuje czynności w celu ustalenia odpowiedzialności za
spowodowanie szkody i wysokości odszkodowania w terminie 60 dni od dnia
otrzymania żądania odszkodowawczego.
2. Biuro odstępuje od czynności określonych w ust. 1, jeżeli w terminie, o
którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń lub jego reprezentant do spraw
roszczeń udzieli poszkodowanemu lub uprawnionemu odpowiedzi na zgłoszone
do Biura żądanie odszkodowawcze.
3. Biuro wypłaca odszkodowanie lub jego bezsporną część nie wcześniej niż
po upływie 60 dni od dnia otrzymania żądania odszkodowawczego.
Art. 115.
Decyzja Biura działającego jako organ odszkodowawczy jest ostateczna.
Poszkodowanemu lub uprawnionemu przysługuje prawo dochodzenia roszczeń na
drodze postępowania cywilnego przeciwko zakładowi ubezpieczeń posiadacza
pojazdu mechanicznego, którym spowodowano szkodę.
Art. 116.
Po wypłacie odszkodowania w przypadkach, o których mowa w art. 112 ust. 1
pkt 1 i 2, Biuro występuje do organu odszkodowawczego w państwie
członkowskim Unii Europejskiej, gdzie jest ustanowiony zakład ubezpieczeń
posiadacza pojazdu mechanicznego, którym spowodowano szkodę, o zwrot
wypłaconego odszkodowania, świadczeń i innych poniesionych kosztów.
Art. 117.
1. Jeżeli do wypłaty odszkodowania jest obowiązany zakład ubezpieczeń
mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a odszkodowanie
wypłacił organ odszkodowawczy państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
Biuro jest obowiązane do zwrotu na rzecz tego organu odszkodowawczego
wypłaconego odszkodowania, świadczeń i innych poniesionych kosztów.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń posiadacza
pojazdu mechanicznego, którym spowodowano szkodę, jest obowiązany do
zwrotu kwoty wypłaconej przez Biuro.
Art. 118.
Biuro występuje o zwrot wypłaconego odszkodowania, świadczenia i
poniesionych kosztów w przypadkach, o których mowa w:
1) art. 112 ust. 1 pkt 3 - do ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego
ustanowionego w państwie członkowskim Unii Europejskiej, gdzie miało
miejsce zdarzenie,
2) art. 112 ust. 1 pkt 4 - do ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego
ustanowionego w państwie członkowskim Unii Europejskiej, gdzie
zarejestrowany jest pojazd mechaniczny, którym spowodowano szkodę,
3) art. 112 ust. 1 pkt 3 lub 4 - gdy szkodę spowodowano pojazdem
mechanicznym zarejestrowanym w państwie trzecim, do funduszu
gwarancyjnego ustanowionego w państwie członkowskim Unii
Europejskiej, gdzie miało miejsce zdarzenie.
Art. 119.
1. Likwidacja szkód w przypadkach, o których mowa w art. 111 pkt 1, 2 i 5,
następuje na zasadach określonych przepisami rozdziału 2.
2. Likwidacja szkód w przypadkach, o których mowa w art. 111 pkt 3 i 4,
następuje zgodnie z przepisami prawa właściwego dla miejsca zdarzenia.
3. W przypadkach, o których mowa w art. 111 pkt 3 i 4, suma gwarancyjna
nie może być niższa niż określona w umowie ubezpieczenia, ale nie niższa
niż obowiązująca w państwie, na terytorium którego miało miejsce
zdarzenie.
Art. 120.
1. W przypadkach, o których mowa w art. 111 pkt 2, Biuro jest obowiązane
wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia ustalenia ważności
umowy ubezpieczenia sprawcy szkody.
2. Jeżeli w terminie 90 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o
szkodzie Biuro nie ustali ważności umowy ubezpieczenia, o którym mowa w
ust. 1, właściwym do wypłaty odszkodowania, na zasadach określonych
przepisami rozdziału 7, jest Fundusz. Nie wyklucza to roszczenia
Funduszu do Biura o zwrot wypłaconego odszkodowania z chwilą
późniejszego ustalenia ważnego ubezpieczenia sprawcy.
Art. 121.
1. Biuro z dniem wypłacenia odszkodowania za jednego ze swoich członków
dochodzi od niego zwrotu wypłaconego odszkodowania.
2. Sprawca szkody powstałej w warunkach, o których mowa w art. 111 pkt 3,
i posiadacz pojazdu mechanicznego, który nie dopełnił obowiązku zawarcia
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, a szkoda powstała w związku z ruchem
tego pojazdu, są obowiązani do zwrotu Biuru wypłaconego odszkodowania.
Art. 122.
1. Koszty działalności Biura są pokrywane ze składek zakładów ubezpieczeń
" członków Biura.
2. Wysokość składki wnoszonej przez zakłady ubezpieczeń " członków Biura
na rzecz Biura ustalana jest przez Walne Zgromadzenie Członków i
wyliczana od składki przypisanej brutto z ubezpieczenia, o którym mowa w
art. 4 pkt 1.
3. Wysokość składki wnoszonej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń jest
wyliczana od składki przypisanej brutto w ubezpieczeniu, o którym mowa w
art. 4 pkt 1, z działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej.
Art. 123.
1. Organami Biura są:
1) Walne Zgromadzenie Członków,
2) Rada Biura,
3) Zarząd.
2. Szczegółowe zasady i tryb wnoszenia składek, o których mowa w art. 122,
zadania, organizację i zasady działania Biura oraz zasady gospodarki
finansowej Biura określa statut, uchwalany przez Walne Zgromadzenie
Członków Biura.
3. Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego zatwierdza statut Biura i jego
zmiany.
4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, na wniosek Komisji
Nadzoru Ubezpieczeniowego, ogłasza statut Biura i jego zmiany w
Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Finansów.
Rozdział 9
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 124.
W ustawie z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz.U. Nr 16, poz.
124 i Nr 25, poz. 187, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1986 r. Nr 42, poz. 202,
z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, z 1996 r. Nr 77, poz.
367, z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 75, poz. 471 i Nr 141, poz. 943, z 1998
r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 75, poz. 853 oraz z 2000 r. Nr 39, poz.
439 i Nr 94, poz. 1037) art. 8b otrzymuje brzmienie:
"Art. 8b. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w
porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu
opinii Naczelnej Rady Adwokackiej oraz Polskiej Izby
Ubezpieczeń określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 8a. Minister właściwy do
spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin
powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy
gwarancyjne.".
Art. 125.
W ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. Nr 19, poz.
145, z 1989 r. Nr 33, poz. 175, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr
75, poz. 471, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 75, poz. 853 i Nr
83, poz. 931 oraz z 2000 r. Nr 48, poz. 545 i Nr 94, poz. 1037) art. 22{8}
otrzymuje brzmienie:
"Art. 22{8}. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w
porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu
opinii Krajowej Rady Radców Prawnych oraz Polskiej Izby
Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 22{7}. Minister właściwy
do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin
powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy
gwarancyjne.".
Art. 126.
W ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (Dz. U. Nr 22,
poz. 91, z 1997 r. 28, poz. 153, z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 oraz z 2000
r. Nr 48, poz. 551, Nr 94, poz. 1037, Nr 116, poz. 1216 i Nr 120, poz.
1268 oraz z 2001 r. Nr 63, poz. 635) art. 19b otrzymuje brzmienie:
"Art. 19b. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w
porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu
opinii Krajowej Rady Notarialnej oraz Polskiej Izby
Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 19a. Minister właściwy
do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin
powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy
gwarancyjne.".
Art. 127.
W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U.
Nr 91, poz. 408, z 1992 r. Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z
1995 r. Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104,
poz. 661 i Nr 121, poz. 769, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756
i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r. Nr 28, poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z
2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948 i
Nr 120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr 5, poz. 45) w art. 35 ust. 8 otrzymuje
brzmienie:
"8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii
samorządów zawodów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń,
określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady spełnienia
obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w
ust. 6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając
rozporządzenie, uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia,
termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy
gwarancyjne.".
Art. 128.
W ustawie z dnia 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich
samorządzie (Dz.U. z 2001 r. Nr 31, poz. 359) w art. 12 dodaje się ust. 4
w brzmieniu:
"4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu
opinii Krajowej Izby Biegłych Rewidentów oraz Polskiej Izby
Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady
spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o
którym mowa w ust. 3. Minister właściwy do spraw instytucji
finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia w szczególności
zakres ubezpieczenia, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz
minimalne sumy gwarancyjne.".
Art. 129.
W ustawie z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz.U. Nr 102,
poz. 475, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 oraz z
2001 r. Nr 42, poz. 474) art. 46 otrzymuje brzmienie:
"Art. 46. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po
zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Doradców Podatkowych oraz
Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia umowy
ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 44. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając
rozporządzenie, uwzględnia w szczególności zakres
ubezpieczenia, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz
minimalne sumy gwarancyjne.".
Art. 130.
W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. Nr 98,
poz. 602, Nr 123, poz. 779 i Nr 160, poz. 1086, z 1998 r. Nr 106, poz. 668
i Nr 133, poz. 872, z 1999 r. Nr 106, poz. 1216, z 2000 r. Nr 12, poz.
136, Nr 43, poz. 483 i Nr 53, poz. 649 oraz z 2001 r. Nr 27, poz. 298) w
art. 80c w ust. 1 po pkt 9 dodaje się pkt 9a w brzmieniu:
"9a) Polskiemu Biuru Ubezpieczeń Komunikacyjnych,".
Art. 131.
W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U
z 2000 r. Nr 46, poz. 543):
1) w art. 175 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
"5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw architektury i budownictwa, po
zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 4. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.";
2) w art. 181 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
"4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw architektury i budownictwa, po
zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 3. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.";
3) w art. 186 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
"4. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw architektury i budownictwa, po
zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 3. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.".
Art. 132.
W ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych
(Dz.U. Nr 106, poz. 680, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 2001 r. Nr 41,
poz. 465) w art. 20 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw kultury fizycznej i sportu, po
zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu oraz
Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w ust. 1. Minister właściwy do spraw
instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, uwzględnia w
szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania obowiązku
ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.".
Art. 133.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji
(Dz.U. Nr 133, poz. 882, z 1999 r. Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 48,
poz. 554 oraz z 2001 r. Nr 41, poz. 465) w art. 24 wprowadza się
następujące zmiany:
1) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1;
2) dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
"2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Komorniczej oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 1. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.".
Art. 134.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz.U. z
2001 r. Nr 55, poz. 578) w art. 10:
1) w ust. 2 w pkt 1 przecinek na końcu zastępuje się kropką oraz skreśla
się pkt 2;
2) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
"3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw turystyki, po zasięgnięciu opinii
Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b). Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.".
Art. 135.
W ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów,
inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42) w
art. 6 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw architektury i budownictwa, po
zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady spełnienia obowiązku zawarcia
umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 2. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie,
uwzględnia w szczególności zakres ubezpieczenia, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalne sumy gwarancyjne.".
Rozdział 10
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 136.
1. Postępowania dotyczące roszczeń odszkodowawczych wszczęte i
niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy toczą się według
przepisów dotychczasowych.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do postępowań dotyczących
roszczeń Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Art. 137.
1. Działające na podstawie dotychczasowych przepisów Ubezpieczeniowy
Fundusz Gwarancyjny oraz Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych stają
się z mocy prawa Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym i Polskim
Biurem Ubezpieczeń Komunikacyjnych w rozumieniu przepisów ustawy.
2. Pracownicy działających na podstawie dotychczasowych przepisów
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz Polskiego Biura
Ubezpieczeń Komunikacyjnych stają się z mocy prawa pracownikami
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczeń
Komunikacyjnych w rozumieniu przepisów ustawy.
Art. 138.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2002 r., z tym, że przepisy:
1) art. 3 ust. 2, rozdziału 5, art. 88, art. 110 pkt 4, art. 112-118
oraz art. 121 ust. 2 wchodzą w życie z dniem przystąpienia
Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej,
2) art. 29 ust. 2, art. 92-96, art. 111 pkt 1 i 3 oraz art. 119 ust. 2
i 3 - w zakresie, w jakim dotyczą art. 111 pkt 3 wchodzą w życie po
upływie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.