P r o j e k t
USTAWA
z dnia ............. 2002 r.
o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy
oraz niektórych innych ustaw
Art. 1.
W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 90,
poz. 557 i Nr 160, poz. 1083 i z 1999 r. Nr 83, poz. 931 oraz z 2000 r. Nr
60, poz. 701, Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1318) wprowadza się
następujące zmiany:
1) w art. 3 w § 2 wyraz "wojewódzki" zastępuje się wyrazem "okręgowy";
2) w art. 6:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Skazany może składać wnioski o wszczęcie postępowania przed sądem
i brać w nim udział jako strona oraz wnosić zażalenia na
postanowienia wydane w postępowaniu wykonawczym, chyba że ustawa
stanowi inaczej.",
b) dodaje się § 3 w brzmieniu:
"§ 3. Jeżeli wnioski, o których mowa w § 1 i 2, oraz skargi i prośby
oparte są na tych samych podstawach faktycznych, wydaje się
zarządzenie o odmowie ich przyjęcia.";
3) w art. 7 § 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"§ 2. Skargi rozpoznaje sąd właściwy zgodnie z art. 3. W sprawach
dotyczących odbywania kary pozbawienia wolności, kary aresztu, kary
porządkowej oraz środka przymusu skutkującego pozbawienie wolności
sądem właściwym jest sąd penitencjarny.
§ 3. Skarga na decyzję, o której mowa w § 1, przysługuje skazanemu w
terminie 7 dni od dnia ogłoszenia lub doręczenia decyzji; decyzję
ogłasza się lub doręcza wraz z uzasadnieniem i pouczeniem o
przysługującym skazanemu prawie, terminie i sposobie wniesienia skargi.
Skargę wnosi się do organu, który wydał zaskarżoną decyzję. Jeżeli
organ, który wydał zaskarżoną decyzję, nie przychyli się do skargi,
przekazuje ją wraz z aktami sprawy bezzwłocznie do właściwego sądu.";
4) w art. 8:
a) w § 1 skreśla się wyrazy "lub pełnomocnika",
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Skazany pozbawiony wolności może porozumiewać się ze swoim
obrońcą lub pełnomocnikiem będącym adwokatem lub radcą prawnym
podczas nieobecności innych osób. Korespondencja z tymi osobami nie
podlega cenzurze i zatrzymaniu, a rozmowy w trakcie widzeń i
telefoniczne nie podlegają kontroli. Nadzór nad korespondencją z
obrońcą może być wykonany przez otwarcie przesyłki listowej
wyłącznie wtedy, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że przesyłka
zawiera przedmioty, z którymi wiąże się zakaz posiadania,
przechowywania, przekazywania przesyłania lub obrotu. Czynności
otwarcia dokonuje się w obecności skazanego i zawiadamia się o niej
sędziego penitencjarnego podając jej powód i wynik, przepis art.
225 § 3 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.";
5) w art. 11 § 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"§ 1. Sąd kierując orzeczenie do wykonania, przesyła jego odpis lub wyciąg
ze wzmianką o wykonalności odpowiedniemu organowi powołanemu do
wykonywania orzeczenia. Sąd przesyła dyrektorowi zakładu karnego lub
aresztu śledczego orzeczenie wraz z uzasadnieniem, jeżeli zostało
sporządzone i nie zawiera informacji niejawnych stanowiących tajemnicę
państwową.
§ 2. Sąd pierwszej instancji po wydaniu wyroku skazującego przesyła
dyrektorowi zakładu karnego lub aresztu śledczego posiadane w sprawie
informacje dotyczące osoby skazanego, w tym dane o uprzedniej
karalności oraz zastosowanych wobec niego środkach wychowawczych lub
poprawczych, odpisy orzeczeń i opinii lekarskich oraz
psychologicznych, w tym stwierdzających u skazanego uzależnienie od
alkoholu, środków psychotropowych i odurzających, a po uprawomocnieniu
się wyroku - na wniosek dyrektora zakładu lub aresztu - również akta
sądowe.";
6) w art. 13 § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Na postanowienie w przedmiocie określonym w § 1 lub 2 zażalenie
przysługuje również organowi określonemu w art. 2 pkt 5-10 oraz każdemu,
kogo orzeczenie bezpośrednio dotyczy.";
7) art. 14 § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia, w
porozumieniu z odpowiednimi ministrami, inne organy powołane do
przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, uwzględniając w szczególności
jego zakres oraz tryb przeprowadzania.";
8) art. 16 skreśla się;
9) w art. 19 w § 1 skreśla się wyrazy "lub pełnomocnika";
10) w art. 20 § 1 i 2 otrzymują brzmienie:
"§ 1. W postępowaniu wykonawczym sąd orzeka jednoosobowo.
§ 2. Zażalenie wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone postanowienie;
zostaje ono przekazane bezzwłocznie zarządzeniem wraz z aktami sprawy do
sądu wyższej instancji. Sąd orzekający w tym samym składzie może jednak
przychylić się do zażalenia.";
11) w art. 22 w § 1 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
"O terminie i celu posiedzenia sądu zawiadamia się prokuratora, skazanego
oraz jego obrońcę, a także sądowego kuratora zawodowego w wypadkach, w
których ma on prawo lub obowiązek brać w nim udział oraz, w razie potrzeby
inne osoby, o których mowa w art. 19 § 1.";
12) w art. 23 § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Jeżeli postępowanie dotyczy skazanego pozbawionego wolności,
posiedzenie może odbyć się w zakładzie karnym.";
13) art. 25 otrzymuje brzmienie:
"Art. 25. § 1. Egzekucję zasądzonych roszczeń cywilnych, orzeczonej
grzywny, obowiązku uiszczenia kwoty pieniężnej stanowiącej
równowartość orzeczonego przepadku, nawiązki na rzecz Skarbu
Państwa, należności sądowych oraz zobowiązań określonych w art. 45
i 52 Kodeksu karnego prowadzi się według przepisów Kodeksu
postępowania cywilnego, jeżeli niniejsza ustawa nie stanowi
inaczej.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się również do wykonania postanowień o
zabezpieczeniu roszczeń cywilnych będących przedmiotem postępowania
karnego oraz kar majątkowych.
§ 3. W pierwszej kolejności podlegają zaspokojeniu zasądzone
roszczenia cywilne mające na celu naprawienie szkody oraz
zadośćuczynienie pokrzywdzonemu przestępstwem.";
14) w art. 30 wyraz "wojewódzkiego" zastępuje się wyrazem "okręgowego";
15) w art. 31 wyraz "wojewódzkiego" zastępuje się wyrazem "okręgowego";
16) art. 34 otrzymuje brzmienie:
"Art. 34. § 1. Sędzia penitencjarny uchyla sprzeczną z prawem decyzję organu
wymienionego w art. 2 pkt 5 oraz, o ile dotyczy ona osoby
pozbawionej wolności, decyzję organu wymienionego w art. 2 pkt 6.
§ 2. Na decyzję sędziego, skazanemu i organom określonym w § 1
przysługuje skarga do sądu penitencjarnego, w którego okręgu wydano
decyzję.
§ 3. Przepisy art. 7 § 3-5 stosuje się odpowiednio.
§ 4. W przypadku stwierdzenia niezgodnego z prawem pozbawienia
wolności, sędzia penitencjarny niezwłocznie zawiadamia o tym organ,
do którego dyspozycji osoba pozbawiona wolności pozostaje, a w
przypadku odbywania przez nią kary lub wykonywania wobec niej środka
- organ, który skierował orzeczenie do wykonania, a w razie potrzeby
zarządza zwolnienie takiej osoby.";
17) art. 36 otrzymuje brzmienie:
"Art. 36. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia, zakres
i tryb sprawowania nadzoru penitencjarnego, uwzględniając w
szczególności legalność i prawidłowość przebiegu wykonywania kary
pozbawienia wolności, sposób eliminowania stwierdzonych uchybień
oraz sposoby dokumentowania i przeprowadzania tego nadzoru.";
18) w art. 39 § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
zakres i tryb uczestnictwa podmiotów wymienionych w art. 38 § 1 w
wykonywaniu kar i środków karnych oraz zabezpieczających i
zapobiegawczych, a także społecznej kontroli, o której mowa w § 1,
uwzględniając w szczególności cele, jakim powinno służyć uczestnictwo
tych podmiotów w zakresie zapobiegania przestępczości i readaptacji
społecznej, warunki jakim powinien odpowiadać przedstawiciel podmiotu
oraz charakter uczestnictwa.";
19) w art. 43:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Tworzy się fundusz pomocy postpenitencjarnej, którego przychodami
są środki pieniężne pochodzące z potrąceń w wysokości 20%
wynagrodzenia przysługującego za pracę skazanych zatrudnionych w
formach określonych w art. 121 § 1 oraz uzyskane w wyniku wykonania
kary dyscyplinarnej wymienionej w art. 143 § 1 pkt 7, a także
pochodzące z dotacji, darowizn, zapisów, zbiórek i innych źródeł. Ze
środków tych udziela się pomocy osobom pozbawionym wolności,
zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych oraz ich
rodzinom. W wyjątkowych wypadkach ze środków tych można udzielić
pomocy również osobom pokrzywdzonym przestępstwem i ich rodzinom.
Fundusz pomocy postpenitencjarnej jest środkiem specjalnym w
rozumieniu ustawy o finansach publicznych",
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady i tryb udzielania pomocy osobom pozbawionym
wolności oraz zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych
oraz ich rodzinom, a także pokrzywdzonym przestępstwem i ich
rodzinom, uwzględniając w szczególności charakter udzielonej pomocy,
zasady i tryb tworzenia pomocy postpenitencjarnej oraz sposoby
przeznaczania środków z tego funduszu na taką pomoc.";
20) art. 45 otrzymuje brzmienie:
"Art. 45. § 1. Jeżeli egzekucja grzywny okaże się bezskuteczna lub z
okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd może
zamienić grzywnę nie przekraczającą stu dwudziestu dziennych
stawek, po uprzednim wyrażeniu zgody przez skazanego, na pracę
społecznie użyteczną przyjmując, że dziesięć dziennych stawek jest
równoważnych miesiącowi pracy społecznie użytecznej, z
zaokrągleniem do pełnego miesiąca. Pracę społecznie użyteczną
określa się w miesiącach; ustalając wymiar godzin pracy w stosunku
miesięcznym sąd kieruje się wskazaniami zawartymi w art. 53
Kodeksu karnego.
§ 2. Do wykonywania pracy, o której mowa w § 1, stosuje się
odpowiednio art. 35 § 1 Kodeksu karnego oraz art. 53, art. 54-58,
art. 60, 62 i 63.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do grzywny określonej
kwotowo z tym, że górna granica grzywny podlegającej zamianie nie
może przekroczyć 240 000 złotych, a miesiąc pracy społecznie
użytecznej jest równoważny grzywnie w kwocie do 20 000 złotych.";
21) w art. 46:
a) w § 1 po wyrazach "nie podejmie" dodaje się wyraz "orzeczonej",
b) w § 3 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
"Art. 69 § 1 i 2 oraz art. 75 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio.",
c) dodaje się § 4 w brzmieniu:
"§ 4. Przepisy § 1-3 stosuje się odpowiednio do grzywny określonej
kwotowo z tym, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny
grzywnie w kwocie od 20 do 4000 złotych.";
22) w art. 47:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Jeżeli grzywna została uiszczona w części, sędzia zarządza
zmniejszenie kary zastępczej w sposób odpowiadający stosunkowi kwoty
zapłaconej do wysokości grzywny.",
b) w § 4 wyraz "zarządzając" zastępuje się wyrazem "orzekając";
23) w art. 49 w § 1 oraz w § 3 wyraz "ściągnięcie" zastępuje się wyrazem
"wykonanie";
24) w art. 50 w § 1 wyraz "uiszczenia" zastępuje się wyrazem "wykonania";
25) w art. 53 § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Wykonanie kary ograniczenia wolności ma na celu wzbudzenie w
skazanym woli kształtowania jego społecznie pożądanych postaw, w
szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania
porządku prawnego.";
26) w art. 56:
a) w § 1 wyrazy "komunalnemu zakładowi pracy" zastępuje się wyrazami
"podmiotowi" oraz po wyrazach "organ samorządu terytorialnego" stawia się
przecinek i dodaje się wyrazy "który jest organem założycielskim dla tego
podmiotu",
b) w § 2 w zdaniu pierwszym po wyrazach "lub miejsca pracy" dodaje się
wyrazy "albo zachodzi potrzeba zmiany tego rozstrzygnięcia",
c) w § 3 wyrazy "komunalne zakłady pracy" zastępuje się wyrazami "podmioty,
dla których organem założycielskim jest organ samorządu terytorialnego";
27) w art. 57:
a) skreśla się oznaczenie § 1 i dodaje się zdanie trzecie w brzmieniu:
"Sądowy kurator zawodowy powinien wziąć udział w posiedzeniu sądu.",
b) skreśla się § 2;
28) po art. 57 dodaje się art. 57a w brzmieniu:
"Art. 57a. § 1. Rozpoczęcie odbywania kary orzeczonej na podstawie art. 35 §
1 Kodeksu karnego następuje w dniu, w którym skazany przystąpił do
wykonywania wskazanej pracy.
§ 2. Rozpoczęcie odbywania kary orzeczonej na podstawie art. 35 § 2
Kodeksu karnego następuje w pierwszym dniu okresu, w którym dokonuje
się potrącenia skazanemu z wynagrodzenia za pracę.";
29) w art. 58 § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, tryb wyznaczania
przez właściwy organ samorządu terytorialnego podmiotów, w których
wykonywana jest kara ograniczenia wolności oraz praca, o której mowa w
art. 45 § 1, uwzględniając w szczególności obowiązki zakładów,
podmiotów, placówek instytucji i organizacji, o których mowa w art. 56 §
1, w zakresie wykonywania tej kary i pracy, ubezpieczenia skazanych,
oraz szczegółowe zasady gospodarowania środkami uzyskanymi z wykonywania
tej kary i pracy, jak również szczegółowe zasady wynagradzania
wyznaczonych pracowników, o których mowa w § 1, a także ulgi, w tym ulgi
podatkowe, dla tych zakładów, placówek instytucji i organizacji.";
30) w art. 59 w § 1 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "a
nadto wskazując, z jakich składników wynagrodzenia za pracę i w jaki sposób
należy ich dokonywać.";
31) w art. 61:
a) w § 1 wyrazy "o których mowa w art. 72 § 1 pkt 3-8 Kodeksu karnego"
zastępuje się wyrazami "o których mowa w art. 36 § 2 Kodeksu karnego",
b) § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Z tych samych względów sąd może zmniejszyć orzeczoną liczbę
godzin wykonywanej pracy w stosunku miesięcznym lub wysokość
miesięcznych potrąceń z wynagrodzenia za pracę, jednak nie więcej
niż do granicy ustawowego minimum określonego w art. 35 § 1 i 2
Kodeksu karnego.";
32) w art. 63 § 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"§ 2. Sąd może udzielić przerwy w odbywaniu kary ograniczenia wolności do
roku ze względów, o których mowa w art. 62 § 1.
§ 3. Przepisy art. 62 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio.";
33) po art. 63 dodaje się art. 63a w brzmieniu:
"Art. 63a. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może zmienić formę
obowiązku wykonywania pracy, przyjmując 20 godzin pracy na cele
społeczne za równoważne 10% wynagrodzenia za pracę; orzeczona praca
nie może przekroczyć 40 godzin w stosunku miesięcznym.";
34) art. 64 otrzymuje brzmienie:
"Art. 64. W razie niewykonania pełnego wymiaru pracy albo niedokonania
całości potrąceń z wynagrodzenia za pracę lub niewykonania innych
obowiązków związanych z karą ograniczenia wolności w okresie, na
jaki karę tę orzeczono - sąd orzeka o tym, czy i w jakim zakresie
karę tę uznać za wykonaną ze względu na osiągnięte cele tej kary,
chyba że chodzi o obowiązek naprawienia szkody lub
zadośćuczynienia.";
35) w art. 65:
a) w § 1 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
"Uchylaniem się może być również uporczywe naruszanie ciążących na nim
obowiązków, jak również uchylanie się od dozoru.",
b) w § 2 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "a następnie
orzeka jej wykonanie.",
c) w § 3 wyraz "zarządza" zastępuje się wyrazem "orzeka",
d) § 6 otrzymuje brzmienie:
"§ 6. Sądowy kurator zawodowy powinien wziąć udział w posiedzeniu sądu";
36) w art. 66 § 2 i 3 otrzymują brzmienie:
"§ 2. Wniosku skazanego lub jego obrońcy o zwolnienie od reszty kary
ograniczenia wolności złożonego przed upływem 3 miesięcy od wydania
poprzedniego postanowienia w tym przedmiocie nie rozpoznaje się aż do
upływu tego okresu.
§ 3. Zwalniając skazanego od reszty kary ograniczenia wolności, sąd
zawiadamia o tym zakład pracy, placówkę, instytucję lub organizację, w
której skazany odbywał karę.";
37) art. 71 otrzymuje brzmienie:
"Art. 71. Minister Sprawiedliwości może, w drodze rozporządzenia, tworzyć,
zgodnie z ustalonymi w niniejszym kodeksie celami wykonywania kary
pozbawienia wolności i z ustalonymi zasadami klasyfikacji skazanych,
zakłady karne inne niż wymienione w art. 69 i art. 70 § 1 lub
ustalić inny niż określony w art. 81 system wykonywania kary,
uwzględniając potrzeby w zakresie opracowania nowych środków i metod
oddziaływania penitencjarnego na skazanych.";
38) w art. 72:
a) § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Minister Sprawiedliwości, w drodze zarządzenia, tworzy i znosi
zakłady karne, mając na względzie istniejące potrzeby w tym
zakresie.",
b) dodaje się § 4a w brzmieniu:
"§ 4a. Dyrektor Generalny Służby Więziennej, w drodze zarządzenia,
określa przeznaczenie zakładów karnych, uwzględniając w
szczególności potrzebę zapewnienia oraz racjonalnego wykorzystania
miejsc zakwaterowania dla wszystkich kategorii skazanych.";
39) w art. 74 § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Zmianę określonego w wyroku rodzaju i typu zakładu karnego, a także
orzeczonego systemu terapeutycznego wykonywania kary może orzec tylko
sąd penitencjarny, z zastrzeżeniem, że w przypadku ucieczki skazanego z
zakładu karnego typu półotwartego lub otwartego lub nie zgłoszenia się
do takiego zakładu po jego opuszczeniu na podstawie stosownego
zezwolenia, decyzję o skierowaniu skazanego do danego rodzaju i typu
zakładu karnego podejmuje komisja penitencjarna";
40) w art. 76:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Do zakresu działania komisji penitencjarnej należy:
1) kierowanie skazanego do właściwego zakładu karnego jeżeli nie
określił tego sąd w wyroku,
2) kierowanie skazanego do określonego systemu odbywania kary jeżeli
nie określił tego sąd w wyroku,
3) ustalanie indywidualnych programów oddziaływań na skazanego i
dokonywanie ocen ich wykonywania,
4) dokonywanie ocen okresowych postępów skazanego w resocjalizacji,
5) kwalifikowanie skazanych do nauczania w szkołach i na kursach,
6) kwalifikowanie skazanych, o których mowa w art. 84 § 2, do
zakładów karnych dla młodocianych oraz skazanych, o których mowa w
art. 96 § 3, do odbywania kary w oddziałach terapeutycznych,
7) kwalifikowanie skazanego, o którym mowa w art. 88 § 4, jako
wymagającego osadzenia w zakładzie karnym typu zamkniętego w
warunkach zapewniających ochronę społeczeństwa i bezpieczeństwo
zakładu, oraz wymienionego w art. 88 § 3, jako wymagającego
osadzenia w tym zakładzie w wyznaczonym oddziale lub celi oraz
dokonywanie, co najmniej raz na 6 miesięcy, weryfikacji tych
decyzji,
8) weryfikowanie indywidualnych programów oddziaływania albo
indywidualnych programów terapeutycznych, a także kierowanie i
wycofywanie skazanych z oddziałów terapeutycznych,
9) wyrażanie opinii w sprawach przyznania skazanemu przepustki, o
której mowa w art. 91 pkt 7 lub art. 92 pkt 9, oraz nagrody, o
której mowa w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8, wówczas gdy są one
udzielane:
a) po raz pierwszy,
b) po przerwie trwającej dłużej niż sześć miesięcy,
c) po powstaniu istotnych zmian w sytuacji prawnej lub rodzinnej
skazanego,
10) wyrażanie opinii w sprawach:
a) przyznania nagrody, o której mowa w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8,
skazanemu skierowanemu do odbywania kary w zakładzie karnym typu
zamkniętego,
b) projektu porządku wewnętrznego zakładu karnego oraz zmiany tego
porządku,
c) innych przekazanych jej przez dyrektora,
11) podejmowanie decyzji w sprawie korzystania przez skazanego z
uprawnień określonych w art. 107 oraz zwolnienia z wykonywania
pracy, na podstawie art. 121 § 6,
12) wykonywanie innych zadań przewidzianych w ustawie i w przepisach
wydanych na jej podstawie.",
b) dodaje się § 3 w brzmieniu:
"§ 3. W wypadku określonym w § 2, decyzję komisji penitencjarnej może
także uchylić dyrektor okręgowy Służby Więziennej oraz Dyrektor
Generalny Służby Więziennej.";
41) w art. 79 w § 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
"W uzasadnionych wypadkach sąd może polecić doprowadzenie skazanego do
zakładu karnego bez wezwania.";
42) po art. 79 dodaje się art. 79a oraz 79b w brzmieniu:
"Art. 79a. § 1. Przy przyjęciu do zakładu karnego skazany jest obowiązany
podać dane osobowe, poinformować o zmianie danych osobowych oraz
podać informacje o miejscu zameldowania lub przebywania bez
zameldowania, informacje o uprzedniej karalności, o stanie
zdrowia, a także o ciążących na nim zobowiązaniach
alimentacyjnych.
§ 2. Skazany jest obowiązany przekazać do depozytu dokumenty,
pieniądze, przedmioty wartościowe i inne przedmioty, których nie
może posiadać w celi.
Art. 79b. § 1. Skazanego przyjętego do zakładu karnego umieszcza się w celi
przejściowej, na okres niezbędny, nie dłużej jednak niż na 14 dni,
dla poddania go wstępnym badaniom lekarskim, zabiegom sanitarnym i
wstępnym badaniom osobopoznawczym oraz zapoznania z podstawowymi
aktami prawnymi dotyczącymi wykonywania kary pozbawienia wolności
i porządkiem wewnętrznym zakładu karnego.
§ 2. Umieszczenia w celi przejściowej nie stosuje się do skazanego
przetransportowanego z innego zakładu karnego albo aresztu
śledczego, jeżeli był już poddany badaniom i zabiegom, o których
mowa w § 1.
§ 3. Skazanego informuje się o obliczonym okresie wykonywania kary.
Przyjęcie informacji do wiadomości, skazany potwierdza podpisem.";
43) w art. 80 dodaje się § 4 i 5 w brzmieniu:
"§ 4. Pierwszy dzień kary kończy się dnia następnego od jej rozpoczęcia.
§ 5. Jeżeli wobec tej samej osoby wykonuje się kilka kar skutkujących
pozbawienie wolności, dzień zakończenia wykonania poprzedniej kary
jest dniem rozpoczęcia wykonywania kolejnej.";
44) w art. 81 po wyrazie "wolności" dodaje się wyrazy "oraz zastępczą karę
pozbawienia wolności";
45) w art. 82 w § 2:
a) pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) stan zdrowia fizycznego i psychicznego oraz stopień uzależnienia
od alkoholu, środków odurzających lub psychotropowych,",
b) w pkt 7 na końcu przecinek zastępuje się kropką i dodaje pkt 8 w
brzmieniu:
"8) rodzaj popełnionego przestępstwa, jego społeczną szkodliwość oraz
stopień winy.";
46) w art. 84 § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. W zakładzie karnym dla młodocianych odbywają karę skazani, którzy
nie ukończyli 21 roku życia; w uzasadnionych wypadkach skazany może
odbywać karę w tym zakładzie po ukończeniu 21 roku życia.";
47) w art. 87 § 5 otrzymuje brzmienie:
"§ 5. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia, tryb
przyjmowania dzieci matek pozbawionych wolności do domów dla matki i
dziecka przy zakładach karnych oraz szczegółowe zasady organizowania i
działania tych placówek, uwzględniając sytuacje, o których mowa w § 3-4,
a także potrzeby w zakresie zabezpieczenia prawidłowego rozwoju
dziecka.";
48) po art. 87 dodaje się art. 87a w brzmieniu:
"Art. 87a. § 1. Wykonując karę wobec skazanych sprawujących stałą pieczę nad
dzieckiem do lat 15, uwzględnia się w szczególności potrzebę
inicjowania, podtrzymywania i zacieśniania ich więzi uczuciowej z
dziećmi, wywiązywania się z obowiązków alimentacyjnych oraz
świadczenia pomocy materialnej dzieciom, a także współdziałania z
placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, w których te dzieci
przebywają.
§ 2. Skazani sprawujący stałą pieczę nad dziećmi, które przebywają w
placówkach opiekuńczo-wychowawczych, powinni być w miarę możliwości
osadzani w odpowiednich zakładach karnych, położonych najbliżej
miejsca pobytu dzieci.";
49) art. 88 otrzymuje brzmienie:
Art. 88. § 1. Skazanego odbywającego karę w systemie programowanego
oddziaływania osadza się w zakładzie karnym typu półotwartego,
chyba że szczególne okoliczności uzasadniają osadzenie go w
zakładzie karnym typu zamkniętego.
§ 2. Skazanego za przestępstwo nieumyślne lub odbywającego zastępczą
karę pozbawienia wolności albo karę aresztu osadza się w zakładzie
karnym typu półotwartego, chyba że szczególne okoliczności
przemawiają za osadzeniem go w zakładzie karnym innego typu.
§ 3. Skazanego stwarzającego poważne zagrożenie społeczne albo poważne
zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu osadza się w zakładzie karnym
typu zamkniętego w warunkach zapewniających ochronę społeczeństwa i
bezpieczeństwo zakładu.
§ 4.W zakładzie karnym, o którym mowa w § 3, osadza się również
skazanego za przestępstwo popełnione w zorganizowanej grupie albo
związku mającym na celu popełnianie przestępstw, chyba że szczególne
okoliczności przemawiają przeciwko takiemu osadzeniu.
§ 5. Skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności osadza się w
zakładzie karnym typu zamkniętego.
§ 6. W zakładzie karnym typu zamkniętego można także osadzić, ze
względu na zagrożenie społeczne albo zagrożenie dla bezpieczeństwa
zakładu:
1) skazanego za przestępstwo nieumyślne, odbywającego zastępczą karę
pozbawienia wolności, osobę odbywającą karę aresztu oraz skazane
kobiety, a także innych skazanych, których właściwości i warunki
osobiste , sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, zachowanie
po dokonaniu przestępstwa, negatywna ocena postawy i zachowania w
areszcie śledczym, względy bezpieczeństwa zakładu albo inne
szczególne okoliczności wskazują, że należy wobec nich wykonywać
karę w warunkach zwiększonej izolacji i zabezpieczenia,
2) osadzonego, który podczas pobytu w areszcie śledczym lub
zakładzie karnym naruszył w poważnym stopniu dyscyplinę i porządek,
3) skazanego przebywającego dotychczas w zakładzie karnym typu
otwartego lub półotwartego, jeżeli negatywna ocena jego postawy i
zachowania, a także względy bezpieczeństwa zakładu wskazują, że
należy wobec niego wykonywać karę w warunkach zwiększonej izolacji
i zabezpieczenia,
4) osadzonego, wobec którego zastosowano tymczasowe aresztowanie w
związku z toczącym się postępowaniem karnym w innej sprawie,
5) skazanego, który popełnił przestępstwo o znacznym stopniu
społecznej szkodliwości, jeżeli jego postawa i zachowanie przemawia
za przebywaniem w zakładzie karnym typu zamkniętego.";
50) po art. 88 dodaje się art. 88a oraz 88b w brzmieniu:
"Art. 88a. § 1. Skazanego, o którym mowa w art. 88 § 3, osadza się w
wyznaczonym oddziale lub celi zakładu karnego typu zamkniętego,
zawiadamiając o tym sędziego penitencjarnego.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się do skazanego, którego właściwości,
warunki osobiste, motywacje, sposób zachowania się przy popełnieniu
przestępstwa, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa,
sposób zachowania się w trakcie pobytu w zakładzie karnym lub
stopień demoralizacji stwarzają poważne zagrożenie społeczne albo
poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu, i który:
1) popełnił przestępstwo, w szczególności:
a) zamachu na niepodległość lub integralność państwa, Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej, konstytucyjny ustrój państwa lub
jego naczelne organy albo na jednostkę Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej,
b) ze szczególnym okrucieństwem,
c) wzięcia lub przetrzymania zakładnika albo w związku z
wzięciem zakładnika,
d) uprowadzenia statku wodnego lub powietrznego,
e) z użyciem broni palnej, materiałów wybuchowych albo
łatwopalnych,
2) podczas uprzedniego lub obecnego pozbawienia wolności stwarzał
zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu karnego lub aresztu śledczego
w ten sposób, że:
a) był organizatorem lub aktywnym uczestnikiem zbiorowego
wystąpienia w zakładzie karnym lub areszcie śledczym,
b) dopuścił się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego lub
inną osobę zatrudnioną w zakładzie karnym lub areszcie śledczym,
c) był sprawcą gwałtu albo znęcał się nad skazanym, ukaranym lub
tymczasowo aresztowanym,
d) uwolnił się lub usiłował uwolnić się z zakładu karnego typu
zamkniętego lub aresztu śledczego albo podczas konwojowania poza
terenem takiego zakładu lub aresztu.
Art. 88b. W zakładzie karnym typu zamkniętego skazani, o których mowa w
art. 88a § 2, odbywają karę w następujących warunkach:
1) cele mieszkalne oraz miejsca i pomieszczenia wyznaczone do:
pracy, nauki, przeprowadzania spacerów, widzeń, odprawiania
nabożeństw, spotkań religijnych i nauczania religii oraz zajęć
kulturalno-oświatowych, sportowych i wychowania fizycznego wyposaża
się w odpowiednie zabezpieczenia techniczno-ochronne,
2) cele mieszkalne pozostają zamknięte całą dobę i są częściej
kontrolowane niż te, w których osadzeni są skazani, wobec których
nie podjęto decyzji, o której mowa w art. 76 § 1pkt 7,
3) skazani mogą uczyć się, pracować, bezpośrednio uczestniczyć w
nabożeństwach, spotkaniach religijnych i nauce religii oraz
korzystać z zajęć kulturalno-oświatowych, sportowych i wychowania
fizycznego tylko w oddziale, w którym są osadzeni,
4) poruszanie się skazanych po terenie zakładu karnego odbywa się
pod wzmocnionym dozorem i jest ograniczone tylko do niezbędnych
potrzeb,
5) skazanych poddaje się kontroli osobistej przy każdorazowym
wyjściu i powrocie do cel,
6) spacer skazanych odbywa się w wyznaczonych miejscach pod
wzmocnionym dozorem,
7) sposób osobistego kontaktowania się przedstawicieli podmiotów
określonych w art. 38 § 1 ze skazanymi określa każdorazowo dyrektor
zakładu karnego,
8) widzenia skazanych odbywają się w wyznaczonych miejscach pod
wzmocnionym dozorem. Skazani nie mogą korzystać z widzeń w
obecności skazanych, wobec których nie podjęto decyzji, o której
mowa w art. 76 § 1 pkt 7,
9) widzenia mogą być udzielane w sposób uniemożliwiający bezpośredni
kontakt z osobami odwiedzającymi, jeżeli zachodzi poważne
zagrożenie bezpieczeństwa osób odwiedzających. Decyzje w tej
sprawie podejmuje dyrektor zakładu karnego. Nie dotyczy to osób, o
których mowa w art. 8 § 3. Jednak na żądanie tych osób widzeń
udziela się w sposób uniemożliwiający bezpośredni kontakt ze
skazanymi. W czasie korzystania z widzeń skazani nie mogą spożywać
artykułów żywnościowych i napojów zakupionych przez osoby
odwiedzające na terenie zakładu karnego,
10) skazani nie mogą korzystać z własnej odzieży i obuwia.";
51) w art. 90:
a) w pkt 5 na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem,
b) dodaje się pkt 6-9 w brzmieniu:
"6) skazani mogą korzystać z dwóch widzeń w miesiącu, a za zgodą
dyrektora zakładu karnego, wykorzystać je jednorazowo,
7) widzenia skazanych podlegają nadzorowi administracji zakładu
karnego. Rozmowy skazanych w trakcie widzeń podlegają kontroli
administracji zakładu karnego,
8) korespondencja skazanych podlega cenzurze administracji zakładu
karnego, za wyjątkiem korespondencji, o której mowa w art. 8 § 3,
art. 102 pkt 11 i art. 103 § 1, która może podlegać jedynie
nadzorowi,
9) rozmowy telefoniczne skazanych podlegają kontroli administracji
zakładu karnego.";
52) w art. 91 dodaje się pkt 8-11 w brzmieniu:
"8) skazani mogą korzystać z trzech widzeń w miesiącu, które za zgoda
dyrektora mogą być połączone,
9) widzenia skazanych podlegają nadzorowi administracji zakładu karnego.
Rozmowy skazanych w trakcie widzeń mogą podlegać kontroli administracji
zakładu karnego,
10) korespondencja skazanych może podlegać cenzurze administracji zakładu
karnego,
11) rozmowy telefoniczne skazanych mogą podlegać kontroli administracji
zakładu karnego.";
53) po art. 91 dodaje się art. 91a w brzmieniu:
"Art. 91a. W zakładach karnych dla młodocianych typu zamkniętego i
półotwartego skazani mają ponadto prawo do dodatkowego widzenia w
miesiącu.";
54) w art. 92 dodaje się pkt 10-14 w brzmieniu:
"10) skazany może korzystać z nieograniczonej liczby widzeń,
11) widzenia skazanych mogą podlegać nadzorowi administracji zakładu
karnego. Rozmowy skazanych w trakcie widzeń nie podlegają kontroli
administracji zakładu karnego,
12) skazanym, w miarę możliwości, stwarza się warunki do przygotowywania
dodatkowych posiłków we własnym zakresie,
13) korespondencja skazanych nie podlega cenzurze administracji zakładu
karnego,
14) rozmowy telefoniczne skazanych nie podlegają kontroli administracji
zakładu karnego.";
55) w art. 94 wyrazy "o ile nie zachodzą warunki określone w art. 88 § 3"
zastępuje się wyrazami "chyba, że szczególne względy przemawiają za potrzebą
osadzenia skazanego w zakładzie karnym innego typu";
56) w art. 95 § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Jeżeli zachodzą warunki określone w art. 96, skazanego przenosi się
do odbywania kary w systemie terapeutycznym. Skazanego dorosłego
przenosi się do odbywania kary w systemie zwykłym, jeżeli nie
przestrzega on wymagań ustalonych w programie oddziaływania.";
57) art. 96 otrzymuje brzmienie:
"Art. 96. § 1. W systemie terapeutycznym odbywają karę skazani z
niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi, upośledzeni umysłowo,
a także uzależnieni od alkoholu albo innych środków odurzających
lub psychotropowych oraz skazani niepełnosprawni fizycznie -
wymagający oddziaływania specjalistycznego, zwłaszcza opieki
psychologicznej, lekarskiej lub rehabilitacyjnej.
§ 2. W systemie terapeutycznym odbywają karę również skazani, o
których mowa w art. 95 § 1 Kodeksu karnego.
§ 3. Jeżeli przemawiają za tym względy lecznicze i wychowawcze, w
oddziale terapeutycznym mogą odbywać karę także inni skazani, za ich
zgodą.
§ 4. Karę pozbawienia wolności w systemie terapeutycznym wykonuje się
przede wszystkim w oddziale terapeutycznym o określonej
specjalizacji.";
58) art. 99 otrzymuje brzmienie:
"Art. 99. § 1. Ukarani karą aresztu orzeczoną za wykroczenie lub karami
porządkowymi oraz osoby, wobec których zastosowano środki przymusu
skutkujące pozbawienie wolności, odbywają je w systemie zwykłym,
chyba że szczególne względy przemawiają za skierowaniem do innego
systemu, oddzielnie od skazanych.
§ 2. Jeżeli wobec skazanego wykonywana jest kolejno kara pozbawienia
wolności, a następnie kara orzeczona za wykroczenie albo kara
porządkowa lub środek przymusu skutkujący pozbawieniem wolności, to
w czasie wykonywania tej kary lub środka skazany pozostaje w takim
systemie wykonywania kary, do jakiego został skierowany w czasie
odbywania kary pozbawienia wolności.";
59) w art. 102:
a) w pkt 1 wyrazy "opieki lekarskiej i sanitarnej" zastępuje się wyrazami
"świadczeń zdrowotnych i odpowiednich warunków higieny",
b) pkt 11 otrzymuje brzmienie:
"11) prowadzenia korespondencji, bez jej cenzurowania, z organami
ścigania i wymiaru sprawiedliwości i innymi organami państwowymi,
samorządowymi oraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich.";
60) w art. 105:
a) § 3 i 4 otrzymują brzmienie:
"§ 3. Zakres i sposób kontaktów, o których mowa w § 1 i 2, w
szczególności nadzór nad widzeniami, cenzura korespondencji,
kontrolowanie rozmów w trakcie widzeń i telefonicznych, są
uzależnione od rodzaju i typu zakładu karnego, w którym skazany
odbywa karę, a także od wymogów indywidualnego oddziaływania, za
wyjątkiem prawa do otrzymywania paczek.
§ 4. Dyrektor zakładu karnego podejmuje decyzje dotyczące zatrzymania
korespondencji w zakładach karnych typu zamkniętego i półotwartego,
a w zakładach karnych typu półotwartego, także cenzurowania
korespondencji oraz kontrolowania rozmów w trakcie widzeń i
telefonicznych, z wyjątkiem wypadków określonych w art. 8 § 3, 102
pkt 11 i 103 § 1, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa
zakładu lub porządku publicznego, informując o tym sędziego
penitencjarnego oraz skazanego. Dyrektor zakładu karnego może
zezwolić na przekazanie skazanemu ważnej wiadomości zawartej w
zatrzymanej korespondencji.",
b) dodaje się § 5 i 6 w brzmieniu:
"§ 5. Dołączonych do akt osobowych kopii korespondencji przed jej
ocenzurowaniem oraz korespondencji zatrzymanej nie udostępnia się
skazanemu.
§ 6. Dyrektor zakładu karnego podejmuje decyzje dotyczące zatrzymania
otrzymywanych i przesyłanych przez skazanych paczek lub ich
zniszczenia, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa zakładu lub
porządku publicznego, informując o tym sędziego penitencjarnego oraz
skazanego. Zniszczenie paczek odbywa się na podstawie odrębnych
przepisów.";
61) po art. 105 dodaje się art. 105a oraz 105b w brzmieniu:
"Art. 105a. § 1. Widzenie trwa 60 minut. W tym samym dniu skazanemu udziela
się tylko jednego widzenia, z zastrzeżeniem art. 90 pkt 6 i art.
91 pkt 8.
§ 2. W widzeniu mogą uczestniczyć nie więcej niż dwie osoby
pełnoletnie. Liczba osób niepełnoletnich nie podlega ograniczeniu.
Osoby do lat 15 mogą korzystać z widzeń tylko pod opieką osób
pełnoletnich.
§ 3. Skazani, o których mowa w art. 87a, mają prawo do dodatkowego
widzenia z dziećmi.
§ 4. Widzenie z osobą nie będącą członkiem rodziny lub inną niż
rodzina osobą bliską, skazany może otrzymać za zezwoleniem dyrektora
zakładu karnego.
§ 5. Widzenia odbywają się pod nadzorem funkcjonariusza, w sposób
umożliwiający bezpośredni kontakt skazanego z osobą odwiedzającą,
przy oddzielnym stoliku.
§ 6. W czasie widzenia zezwala się na spożywanie artykułów
żywnościowych i napojów zakupionych przez odwiedzających na terenie
zakładu karnego.
§ 7. W razie naruszenia przez skazanego lub osobę go odwiedzającą
ustalonych zasad odbywania widzenia, może być ono przerwane lub
zakończone przed czasem.
§ 8. Szczegółowe warunki i zasady odbywania widzeń dyrektor zakładu
karnego podaje do wiadomości, w formie ogłoszenia, w miejscu
dostępnym dla odwiedzających.
§ 9. Ograniczenia wynikające z § 1, 2 i 5 nie mają zastosowania do
widzeń skazanego z osobami wymienionymi w art. 8 § 3 i art. 105 § 2.
Art. 105b. § 1. Skazany ma prawo korzystać, na własny koszt, z
samoinkasującego aparatu telefonicznego.
§ 2. W uzasadnionych wypadkach dyrektor zakładu karnego może zezwolić
skazanemu na skorzystanie z innego, niż określony w § 1, aparatu na
koszt abonenta lub skazanego, a jeżeli skazany nie posiada środków
pieniężnych, na koszt zakładu karnego.
§ 3. W wypadkach zagrożenia porządku publicznego lub zagrożenia dla
bezpieczeństwa zakładu, dyrektor zakładu karnego może, na czas
określony, pozbawić skazanego uprawnienia, o którym mowa w § 1.";
62) w art. 106 § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii odpowiednich władz
duchownych kościołów i innych związków wyznaniowych, określa, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady wykonywania praktyk religijnych i
korzystania z posług religijnych w zakładach karnych, mając na względzie
potrzebę zapewnienia warunków dla indywidualnego i zbiorowego
uczestnictwa skazanych w nabożeństwach i spotkaniach.";
63) w art. 108 dotychczasową treść oznacza się jako § 1 i dodaje się § 2 w
brzmieniu:
"§ 2. Skazany jest obowiązany poinformować niezwłocznie przełożonych o
zagrożeniach dla jego bezpieczeństwa osobistego oraz unikać tych
zagrożeń.";
64) art. 109 otrzymuje brzmienie:
"Art. 109 § 1. Skazany otrzymuje trzy razy dziennie posiłki, w tym co
najmniej jeden posiłek gorący, o odpowiedniej wartości odżywczej,
z uwzględnieniem zatrudnienia i wieku skazanego, a w miarę
możliwości także wymogów religijnych i kulturowych oraz napój do
zaspokajania pragnienia. Skazany, którego stan zdrowia tego wymaga
otrzymuje wyżywienie według wskazań lekarza.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia,
wartość dziennej normy żywieniowej oraz rodzaje diet wydawanych
skazanemu podczas pobytu w zakładzie karnym, uwzględniając w
szczególności wiek, rodzaj wykonywanej pracy, stan zdrowia oraz
wpływ warunków izolacji więziennej na zasady żywienia. ";
65) art. 110 otrzymuje brzmienie:
"Art. 110. § 1. Skazanego osadza się w wieloosobowej lub jednoosobowej celi
mieszkalnej. Powierzchnia celi mieszkalnej, przypadająca na
skazanego, wynosi nie mniej niż 3 m2. Cele wyposaża się w
odpowiedni sprzęt kwaterunkowy zapewniający skazanemu osobne
miejsce do spania, odpowiednie warunki higieny, dostateczny dopływ
powietrza i odpowiednią do pory roku temperaturę, według norm
określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, a także oświetlenie
odpowiednie do czytania i wykonywania pracy.
§ 2. Urządzenia sanitarne w zakładzie karnym typu półotwartego i
otwartego mogą być usytuowane poza celami mieszkalnymi.";
66) po art. 110 dodaje się art. 110a w brzmieniu:
"Art. 110a. § 1. Skazany ma prawo posiadać w celi dokumenty związane z
postępowaniem, którego jest uczestnikiem, artykuły żywnościowe i
wyroby tytoniowe, środki higieny osobistej, przedmioty osobistego
użytku, zegarek, listy oraz fotografie członków rodziny i innych
osób bliskich, przedmioty kultu religijnego, materiały piśmienne,
notatki osobiste, książki, prasę i gry świetlicowe.
§ 2. Dyrektor zakładu karnego może zezwolić skazanemu na posiadanie w
celi sprzętu audiowizualnego, komputerowego oraz innych przedmiotów,
w tym także podnoszących estetykę pomieszczenia lub będących wyrazem
kulturalnych zainteresowań skazanego.
§ 3. Skazany nie może posiadać w celi albo przekazywać do depozytu w
trakcie pobytu w zakładzie karnym przedmiotów, których wymiary lub
ilość naruszają obowiązujący porządek albo utrudniają konwojowanie.
Przedmioty te przesyła się, na koszt skazanego, do wskazanej przez
niego osoby, instytucji lub organizacji. W uzasadnionym wypadku
przedmioty te mogą być przesłane na koszt zakładu karnego.
§ 4. Skazany nie może posiadać, poza depozytem, środków łączności oraz
przedmiotów i dokumentów, które mogą stanowić zagrożenie dla
porządku lub bezpieczeństwa w zakładzie karnym.";
67) w art. 111 dotychczasową treść oznacza się jako § 1 i dodaje się § 2 w
brzmieniu:
"§ 2. W czasie przeprowadzania czynności procesowych, transportowania oraz w
innych uzasadnionych wypadkach, skazany korzysta z własnej odzieży,
bielizny i obuwia, chyba że są one nieodpowiednie ze względu na porę
roku lub zniszczone albo jeżeli przemawiają przeciwko temu względy
bezpieczeństwa.";
68) w art. 112:
a) dotychczasową treść oznacza się jako § 1 i dodaje się zdanie drugie w
brzmieniu:
"Skazane, o których mowa w art. 87 § 3 i 4, mają prawo do
korzystania z dłuższego spaceru.",
b) dodaje się § 2 w brzmieniu:
"§ 2. W razie naruszenia przez skazanego ustalonego sposobu odbywania
spaceru, spacer może być zakończony przed czasem.";
69) art. 113 otrzymuje brzmienie:
"Art. 113. § 1. Skazany ma obowiązek przekazać do depozytu środki
pieniężne i przedmioty wartościowe posiadane w zakładzie karnym.
Środki pieniężne pozostawione w depozycie nie podlegają
oprocentowaniu.
§ 2. Do dyspozycji skazanego pozostają środki pieniężne pozostałe po
wywiązaniu się z ciążących na nim zobowiązań objętych egzekucją oraz
po dokonaniu gromadzenia środków, o których mowa w art. 126 § 1.
§ 3. Środki pieniężne, o których mowa w § 2, skazany może przekazać na
wybrany rachunek bankowy, książeczkę oszczędnościową lub pozostawić
w depozycie.
§ 4. Na pisemny wniosek skazanego wydaje się mu z depozytu przedmioty
wartościowe nie zajęte podczas postępowania egzekucyjnego oraz
jeżeli nie zakłóca to ustalonego w zakładzie karnym porządku i nie
narusza uprawnień innych osób.
§ 5. Na pisemny wniosek skazanego i na jego koszt, przekazuje się
środki pieniężne i przedmioty wartościowe, pozostające do jego
dyspozycji, na rzecz określonych osób, instytucji i organizacji; w
uzasadnionych wypadkach koszty przekazania może pokryć zakład karny.
§ 6. Wolne od egzekucji są:
1) zapomogi przyznane skazanemu przez dyrektora zakładu karnego,
2) środki pieniężne, otrzymane przez skazanego w danym miesiącu, w
wysokości 10% jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
pracowników.
§ 7. W wypadku zezwolenia na czasowe opuszczenie przez skazanego
zakładu karnego lub udzielenia mu przepustki, na jego pisemny
wniosek, dokonuje się wypłaty pozostających do jego dyspozycji
środków pieniężnych.";
70) po art. 113 dodaje się art. 113a w brzmieniu:
"Art. 113a. § 1. Skazany ma prawo co najmniej dwa razy w miesiącu dokonywać
zakupów artykułów żywnościowych i wyrobów tytoniowych oraz innych
artykułów dopuszczonych do sprzedaży w zakładzie karnym, za środki
pieniężne pozostające do jego dyspozycji w depozycie. Skazane, o
których mowa w art. 87 § 3 i 4 mają prawo do dokonywania
dodatkowych zakupów artykułów żywnościowych.
§ 2. Skazanemu umożliwia się dokonanie pierwszego zakupu nie później
niż trzeciego dnia roboczego po przyjęciu do zakładu karnego.
§ 3. Skazany ma prawo otrzymać raz w miesiącu paczkę z żywnością o
ciężarze nie przekraczającym wraz z opakowaniem 5 kg. W uzasadnionym
wypadku skazany może otrzymać paczkę przekraczającą dopuszczalny
ciężar.
§ 4. Skazany może za zezwoleniem dyrektora zakładu karnego, otrzymywać
paczki z niezbędną mu odzieżą, bielizną, obuwiem i innymi
przedmiotami osobistego użytku oraz środkami higieny, a po
pozytywnym zaopiniowaniu przez lekarza - również z lekami; wydawanie
leków odbywa się na zasadach ustalonych przez lekarza.
§ 5. Paczki podlegają kontroli w obecności skazanego. W paczkach nie
mogą być dostarczane artykuły, których sprawdzenie jest niemożliwe
bez naruszenia w istotny sposób ich substancji, jak też artykuły w
opakowaniach utrudniających kontrolę ich zawartości.
§ 6. Artykuły żywnościowe, uznane przez lekarza lub innego
upoważnionego pracownika służby zdrowia zakładu karnego za nie
nadające się do spożycia, podlegają zniszczeniu w obecności
skazanego.
§ 7. Dyrektor zakładu karnego może, na wniosek lub po zasięgnięciu
opinii lekarza, zezwolić skazanemu, ze względu na stan jego zdrowia,
na dokonywanie dodatkowych zakupów artykułów żywnościowych i
otrzymywanie paczek o większym ciężarze.";
71) art. 115 otrzymuje brzmienie:
"Art. 115. § 1. Skazanym zapewnia się bezpłatnie: świadczenia zdrowotne,
leki i artykuły sanitarne, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach
zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze i
lecznicze środki techniczne.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określa, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zdrowia, w drodze rozporządzenia, zasady
zaopatrzenia i odpłatności za przedmioty ortopedyczne, środki
pomocnicze i lecznicze środki techniczne wydawane skazanym w
zakładzie karnym.
§ 3. Świadczenia zdrowotne udzielane są skazanym przede wszystkim
przez zakłady opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności.
§ 4. Pozawięzienne zakłady opieki zdrowotnej współdziałają ze służbą
zdrowia w zakładach karnych w zapewnieniu skazanym świadczeń
zdrowotnych, gdy konieczne jest w szczególności:
1) natychmiastowe udzielenie świadczeń zdrowotnych ze względu na
zagrożenie życia lub zdrowia skazanego,
2) przeprowadzenie specjalistycznych badań, leczenia lub
rehabilitacji skazanego,
3) zapewnienie świadczeń zdrowotnych skazanemu, który korzysta z
przepustki lub czasowego zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego.
§ 5. W szczególnie uzasadnionych wypadkach, dyrektor zakładu karnego,
po zasięgnięciu opinii lekarza zakładu karnego, może zezwolić
skazanemu, na jego koszt, na leczenie przez wybranego przez niego
innego lekarza, niż zakładu określonego w § 3, oraz na korzystanie z
dodatkowych leków i innych środków medycznych.
§ 6. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zdrowia, określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady,
zakres i tryb udzielania świadczeń zdrowotnych osobom pozbawionym
wolności przez zakłady opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych
wolności, mając na uwadze konieczność zapewnienia osobom pozbawionym
wolności opieki zdrowotnej także przez pozawięzienne publiczne
zakłady opieki zdrowotnej, jeżeli udzielenie takiej opieki przez
zakłady przeznaczone dla osób pozbawionych wolności nie jest
możliwe, w szczególności z powodu braku wyposażenia zakładów karnych
i aresztów śledczych w specjalistyczny sprzęt medyczny.
§ 7. Minister Sprawiedliwości oraz minister właściwy do spraw zdrowia,
określają, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady, zakres i
tryb współdziałania zakładów opieki zdrowotnej ze służbą zdrowia w
zakładach karnych i aresztach śledczych w zapewnieniu świadczeń
zdrowotnych osobom pozbawionym wolności, gdy konieczne jest w
szczególności natychmiastowe udzielenie świadczenia zdrowotnego ze
względu na zagrożenie życia lub zdrowia osoby pozbawionej wolności,
przeprowadzenie specjalistycznego badania, leczenia lub
rehabilitacji osoby pozbawionej wolności, a także zapewnienie
świadczenia zdrowotnego osobie pozbawionej wolności korzystającej z
przepustki lub czasowego zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego
lub aresztu śledczego.";
72) w art. 116:
a) dotychczasową treść oznacza się jako § 1:
- po pkt. 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:
"2a) niezwłoczne zawiadomienie przełożonego o chorobie własnej oraz o
zauważonych objawach chorobowych u innego skazanego,"
- w pkt 3 na końcu dodaje się wyrazy "a skazany, co do którego sędzia
penitencjarny zarządził przeprowadzenie badań psychologicznych lub
psychiatrycznych, dodatkowo - udzielania osobom prowadzącym badania
informacji o stanie zdrowia, przebytych chorobach i urazach oraz
warunkach w jakich się wychowywał oraz wykonywania zleconych przez
psychiatrę lub psychologa czynności niezbędnych dla potrzeb badania,",
- pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) poddania się sfotografowaniu dla celów identyfikacyjnych,",
b) dodaje się § 2-6 w brzmieniu:
"§ 2. W wypadkach uzasadnionych względami porządku lub bezpieczeństwa
skazany podlega kontroli osobistej. Z tych samych względów kontroli
podlegają również cele i inne pomieszczenia, w których skazany
przebywa, znajdujące się w nich przedmioty, a także przedmioty jemu
dostarczane lub przekazywane przez niego innej osobie. Kontrolę celi
i innych pomieszczeń przeprowadza się podczas nieobecności
skazanych.
§ 3. Kontrola osobista polega na oględzinach ciała oraz sprawdzeniu
odzieży, bielizny i obuwia, a także przedmiotów posiadanych przez
skazanego. Oględziny ciała oraz sprawdzenie odzieży i obuwia
przeprowadza się w pomieszczeniu, podczas nieobecności osób
postronnych oraz osób odmiennej płci i dokonywane są za
pośrednictwem osoby tej samej płci.
§ 4. Kontrola może być przeprowadzona w każdym czasie. W razie
konieczności dopuszczalne jest naruszenie plomb gwarancyjnych oraz
uszkodzenie kontrolowanych przedmiotów w niezbędnym zakresie.
§ 5. Znalezione w czasie kontroli przedmioty, których skazany nie może
posiadać, podlegają zatrzymaniu, zaś przedmioty, których właściciela
ustalono, przekazuje się do depozytu albo przesyła się na koszt
skazanego, do wskazanej przez niego osoby, instytucji lub
organizacji. W uzasadnionym wypadku przedmioty te mogą być przesłane
na koszt zakładu karnego. Przedmioty i notatki, których właściciela
nie ustalono podlegają zniszczeniu, pieniądze zaś oraz przedmioty
wartościowe przekazuje się na rzecz Skarbu Państwa albo na pomoc
postpenitencjarną.
§ 6. Decyzje w sprawach, o których mowa w § 4 i 5, podejmuje dyrektor
zakładu karnego. Ze zniszczenia przedmiotów i notatek oraz
przekazania pieniędzy i przedmiotów wartościowych sporządza się
protokół.";
73) po art. 116 dodaje się art. 116a w brzmieniu:
"Art. 116a. Skazanemu nie wolno:
1) uczestniczyć w grupach organizowanych bez zgody właściwych
przełożonych,
2) posługiwać się wyrazami lub zwrotami wulgarnymi, obelżywymi albo
gwarą przestępców,
3) uprawiać gier hazardowych,
4) spożywać alkoholu oraz używać środków odurzających lub substancji
psychotropowych,
5) odmawiać przyjmowania posiłków dostarczanych przez administrację
zakładu karnego a także powodować u siebie uszkodzenia ciała lub
rozstroju zdrowia, jak również nakłaniać lub pomagać w dokonywaniu
takich czynów - w celu wymuszenia określonej decyzji lub
postępowania,
6) wykonywać tatuaży i zezwalać na ich wykonywanie na sobie, jak
również nakłaniać lub pomagać w dokonywaniu takich czynów,
7) porozumiewać się z osobami postronnymi oraz osadzonymi w innej
celi, jeżeli naruszałoby to ustalony w zakładzie karnym porządek,
8) samowolnie zmieniać celi mieszkalnej, miejsca wyznaczonego do
spania, stanowiska pracy i miejsca wykonywania zleconej czynności,
9) zmieniać wyglądu zewnętrznego w sposób utrudniający
identyfikację, w szczególności poprzez zgolenie lub zapuszczenie
przez skazanego włosów, brody lub wąsów albo zmianę ich koloru
chyba, że uzyska na to zgodę dyrektora zakładu karnego.";
74) art. 118 otrzymuje brzmienie:
"Art. 118. § 1. W wypadku, gdy wykonanie kary pozbawienia wolności może
zagrażać życiu skazanego lub spowodować dla jego zdrowia poważne
niebezpieczeństwo, dyrektor zakładu karnego, na wniosek lekarza,
powiadamia o tym sąd penitencjarny.
§ 2. W wypadku, gdy życiu skazanego grozi poważne niebezpieczeństwo,
stwierdzone przez co najmniej dwóch lekarzy można dokonać
koniecznego zabiegu lekarskiego, nie wyłączając chirurgicznego,
nawet mimo sprzeciwu skazanego.
§ 3. W wypadku sprzeciwu skazanego o dokonaniu zabiegu orzeka sąd
penitencjarny.
§ 4. W nagłym wypadku, jeżeli zachodzi bezpośrednie niebezpieczeństwo
śmierci skazanego, o konieczności zabiegu decyduje lekarz.";
75) w art. 120 w § 1 wyrazy "dyrektor tego zakładu może wydać orzeczenie o
obowiązku skazanego naprawienia" zastępuje się wyrazami "dyrektor tego
zakładu może zobowiązać skazanego do naprawienia", a wyrazy "orzeczenie wraz
z uzasadnieniem" zastępuje się wyrazami "decyzję dyrektora wraz z
uzasadnieniem";
76) art. 121 otrzymuje brzmienie:
"Art. 121. § 1. Skazanemu zapewnia się w miarę możliwości świadczenie pracy.
Skazanego zatrudnia się na podstawie skierowania do pracy albo
umożliwia się skazanemu wykonywanie pracy zarobkowej w ramach
umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pracę
nakładczą.
§ 2. Zatrudnienie skazanego następuje za zgodą i na warunkach
określonych przez dyrektora zakładu karnego.
§ 3. Nieprzestrzeganie przez skazanego lub zatrudniającego warunków
zatrudnienia, określonych przez dyrektora zakładu karnego, stanowi
podstawę cofnięcia zgody. O cofnięciu zgody powiadamia się pisemnie
skazanego i podmiot zatrudniający.
§ 4. Dyrektor zakładu karnego może cofnąć zgodę na zatrudnienie
skazanego lub wykonywanie przez niego pracy zarobkowej z przyczyn
związanych z funkcjonowaniem zakładu karnego, a zwłaszcza z jego
bezpieczeństwem. O cofnięciu zgody powiadamia się pisemnie skazanego
oraz zatrudniającego.
§ 5. Zdolność skazanego do pracy oraz w miarę potrzeby rodzaj, warunki
i czas pracy określa lekarz.
§ 6. Z wykonywania pracy można zwolnić skazanego kształcącego się lub
z innych ważnych powodów.
§ 7. W stosunku do skazanych pracujących, w zakresie nieuregulowanym w
niniejszym kodeksie, stosuje się przepisy prawa pracy.
§ 8. Skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności odbywający karę
w zakładzie karnym typu zamkniętego może wykonywać pracę wyłącznie
na terenie zakładu karnego.";
77) w art. 122 w § 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
"Jeżeli skazanego zatrudnia się na podstawie skierowania do pracy,
zatrudnienie przy pracach szkodliwych dla zdrowia wymaga jego pisemnej
zgody.";
78) po art. 122 dodaje się art. 122a w brzmieniu:
"Art. 122a. § 1. Skazanego instruuje się o sposobie wykonywania przydzielonej
pracy, szkoli w zakresie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
przepisów przeciwpożarowych oraz obsługi maszyn i urządzeń, a
także zapoznaje z podstawowymi zasadami i normami pracy oraz
zasadami wynagradzania za pracę.
§ 2. Skazany jest obowiązany pracować sumiennie i wydajnie,
przestrzegać dyscypliny i regulaminu pracy, przepisów porządkowych,
przeciwpożarowych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, a także dbać
o porządek w miejscu pracy jak również o stan obsługiwanych maszyn i
urządzeń.
§ 3. Do wykonywania zadań związanych z zatrudnieniem dyrektor zakładu
karnego może wyznaczyć osoby spośród skazanych wyróżniające się
wzorową postawą i zachowaniem.";
79) art. 123 otrzymuje brzmienie:
"Art. 123. § 1. Praca skazanego jest odpłatna, z zastrzeżeniem art. 123a.
Zasady wynagradzania za pracę ustala się w umowie zawieranej przez
dyrektora zakładu karnego lub przez skazanego. Przy skierowaniu
skazanego do prac administracyjno-porządkowych na terenie zakładu
karnego, wynagrodzenie za pracę ustala dyrektor tego zakładu.
§ 2. Wynagrodzenie przysługujące skazanemu, zatrudnionemu w pełnym
wymiarze czasu pracy ustala się w sposób zapewniający osiągnięcie co
najmniej połowy najniższego miesięcznego wynagrodzenia określonego
na podstawie Kodeksu pracy, przy przepracowaniu pełnego miesięcznego
wymiaru czasu pracy lub wykonaniu pełnej miesięcznej normy pracy.
§ 3. Skazanemu wynagrodzenie przysługuje tylko za pracę wykonaną.
§ 4. Skazanemu przysługuje wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy
jedynie w wypadku, gdy był gotów do jej wykonania, a doznał
przeszkód z przyczyn dotyczących zatrudniającego.
§ 5. Zatrudniający może na czas przestoju powierzyć skazanemu, za
zgodą dyrektora zakładu karnego, inną odpowiednią pracę, za której
wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę.
§ 6. Skazanemu przysługuje wynagrodzenie za czas przestoju
spowodowanego warunkami atmosferycznymi jedynie w wypadku, gdy tak
stanowią postanowienia umowy o zatrudnieniu skazanych.";
80) po art. 123 dodaje się art. 123a w brzmieniu:
"Art. 123a. § 1. Za prace porządkowe oraz pomocnicze wykonywane na rzecz
jednostek organizacyjnych Służby Więziennej lub za prace
porządkowe na rzecz samorządu terytorialnego, w wymiarze nie
przekraczającym 90 godzin miesięcznie, wynagrodzenie skazanemu nie
przysługuje.
§ 2. Skazanemu, za jego pisemną zgodą, można zezwolić na nieodpłatne
zatrudnienie przy pracach publicznych na rzecz organów administracji
publicznej, organów samorządu terytorialnego oraz przy pracach
wykonywanych na cele charytatywne, a także przy pracach porządkowych
i pomocniczych wykonywanych na rzecz jednostek organizacyjnych
Służby Więziennej.
§ 3. W celu przyuczenia do wykonywania pracy, skazanemu za jego
pisemną zgodą, można zezwolić na wykonywanie nieodpłatnej pracy w
przywięziennych zakładach pracy, przez okres nie dłuższy niż 1
miesiąc.
§ 4. Za wykonywane prace nieodpłatne mogą być skazanemu przyznawane
nagrody.";
81) w art. 124:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Skazanemu zatrudnionemu odpłatnie na podstawie skierowania do
pracy lub umowy o pracę nakładczą przysługuje po roku nieprzerwanej
pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, zwolnienie od
pracy przez okres 14 dni roboczych, z zachowaniem prawa do
wynagrodzenia, a skazanemu zatrudnionemu nieodpłatnie - 14 dni
zwolnienia od pracy, bez prawa do wynagrodzenia. Skazany nie może
zrzec się prawa do zwolnienia od pracy.",
b) dodaje się § 3 i 4 w brzmieniu:
"§ 3. Skazany w okresie urlopu wypoczynkowego lub zwolnienia od pracy,
o których mowa w § 1 i 2, korzysta z uprawnień do:
1) dodatkowego lub dłuższego widzenia,
2) dodatkowego zakupu artykułów żywnościowych i wyrobów tytoniowych
oraz przedmiotów dopuszczonych do sprzedaży w zakładzie karnym,
3) dłuższych spacerów,
4) pierwszeństwa lub częstszego udziału w zajęciach kulturalno-
oświatowych, sportowych i wychowania fizycznego.
§ 4. Zakres uprawnień, o których mowa w § 3, określa dyrektor zakładu
karnego indywidualnie dla każdego skazanego.";
82) art. 125 otrzymuje brzmienie:
"Art. 125. § 1. Skazany otrzymuje w całości, bez potrąceń w wysokości 20%
na cele pomocy, o której mowa w art. 43, dodatki za pracę
uciążliwą, niebezpieczną lub szkodliwą dla zdrowia, nagrody
regulaminowe i przysługujące mu z tytułu zatrudnienia, premie za
oszczędność surowca, wynagrodzenie za racjonalizatorstwo i
wynalazczość oraz wynagrodzenie za pracę wykonywaną ponad
określoną normę pracy lub normę czasu pracy.
§ 2. Z przypadającego skazanemu wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu
zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, wolne jest od
egzekucji 60%.";
83) art. 126 otrzymuje brzmienie:
"Art. 126. § 1. Ze środków finansowych otrzymywanych przez skazanego, z
wyjątkiem zapomóg, o których mowa w art. 113 § 6 pkt 1 gromadzi
się środki pieniężne, przekazywane skazanemu w chwili zwolnienia z
zakładu karnego, przeznaczone na przejazd do miejsca zamieszkania
i na utrzymanie, do wysokości jednego przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia pracowników; ze środków tych nie prowadzi się
egzekucji i na wniosek skazanego można je przekazać na książeczkę
oszczędnościową.
§ 2. Gromadzeniu podlega:
1) 50% kwoty zdeponowanej przez skazanego przy przyjęciu do zakładu
karnego, jednak nie więcej niż kwota odpowiadająca wysokości
jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników,
2) 50% z przypadającego skazanemu miesięcznie wynagrodzenia za pracę
po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych,
jednak nie więcej niż kwota 4% jednego przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia pracowników,
3) 50% każdego z wpływów pieniężnych skazanego nie wymienionych w
pkt 1 i 2 jednak nie więcej niż kwota 4% jednego przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia pracowników.
§ 3. Gromadzenia kwot, określonych w pkt 2 i 3, dokonuje się po
potrąceniu należności dochodzonych w postępowaniu egzekucyjnym.
§ 4. Zgromadzona kwota podlega każdorazowo uzupełnieniu przy wzroście
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników. Uzupełnienia
dokonuje się z wpływów pieniężnych skazanego uzyskanych od
pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu ogłoszenia wzrostu.";
84) w art. 127:
a) dotychczasową treść oznacza się jako § 1, i wyrazy "art. 123 § 2 i 3"
zastępuje się wyrazami "art. 123a § 1, 2 i 3",
b) dodaje się § 2 w brzmieniu:
"§ 2. Skazany zwalniany z zakładu karnego, zatrudniany w czasie
odbywania kary pozbawienia wolności na podstawie skierowania do
pracy, otrzymuje zaświadczenie o wykonywaniu pracy.";
85) w art. 129 § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady zatrudniania skazanych, z uwzględnieniem rodzajów
zatrudnienia, zasad wynagradzania skazanych zatrudnionych odpłatnie na
podstawie skierowania do pracy, udzielania skazanym zwolnień od pracy
lub urlopów wypoczynkowych, przyczyn i sposobów usprawiedliwiania
niewykonywania pracy oraz dokumentowania zatrudnienia.";
86) w art. 130:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. W zakładach karnych prowadzi się nauczanie obowiązkowe w zakresie
szkoły podstawowej i gimnazjum, a także umożliwia się nauczanie w
zakresie ponadpodstawowym (ponadgimnazjalnym) i na kursach
zawodowych. Zawodowe szkolenie kursowe może być w całości lub
częściowo odpłatne.",
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Pierwszeństwo w uzyskaniu możliwości objęcia nauczaniem w szkole
ponadpodstawowej i na kursach zawodowych mają skazani, którzy nie
mają wyuczonego zawodu albo po odbyciu kary nie będą mogli go
wykonywać.",
c) dodaje się § 5 w brzmieniu:
"§ 5. W uzasadnionych wypadkach skazany może, na własny koszt, kształcić
się w szkołach poza obrębem zakładu karnego za zgodą dyrektora
zakładu. Koszty kształcenia skazanego poza obrębem zakładu karnego,
ze względu na szczególne okoliczności, mogą być poniesione przez
zakład karny.";
87) art. 134 otrzymuje brzmienie:
"Art. 134. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw oświaty i wychowania, określa, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady i tryb prowadzenia nauczania w zakładach karnych,
warunki i tryb zwalniania skazanych z obowiązku nauczania, warunki i
tryb odpłatności za kształcenie poza obrębem zakładu, a także zasady
odpłatności za pracę skazanych w warsztatach szkolnych i pracę
wykonywaną przez skazanych odbywających praktyczną naukę zawodu,
uwzględniając w szczególności rodzaje i formy uzyskiwania przez
skazanego wykształcenia, kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych
w warunkach zakładu karnego, specyfikę prowadzonego nauczania w
warunkach izolacji więziennej, w tym konieczność zapewnienia
dyscypliny i porządku podczas nauczania, sposób odpłatności oraz
warunki całkowitego bądź częściowego zwolnienia z kosztów nauczania
w przypadku kształcenia poza obrębem zakładu karnego a także sposób
obliczania wynagrodzenia za pracę wykonywaną w czasie praktycznej
nauki zawodu.";
88) w art. 136 dodaje się § 3 w brzmieniu:
"§ 3. Do wykonywania zadań związanych z zajęciami kulturalno-oświatowymi,
sportowymi lub wychowania fizycznego dyrektor zakładu karnego może
wyznaczyć skazanych wyróżniających się wzorową postawą i zachowaniem.";
89) po art. 136 dodaje się art. 136a w brzmieniu:
"Art. 136a. § 1. W zakładach karnych można zezwolić na dobrowolne gromadzenie
przez skazanych środków finansowych przeznaczonych na pomoc
skazanym oraz ich rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji
materialnej lub na cele społeczne.
§ 2. Zasady gromadzenia środków finansowych, o których mowa w § 1
ustala dyrektor zakładu karnego, po zapoznaniu się z opiniami
skazanych.
§ 3. Wnioski skazanych dotyczące wydatkowania zgromadzonych środków
finansowych, o których mowa w § 1, wymagają zatwierdzenia przez
dyrektora zakładu karnego.";
90) w art. 138:
a) w § 1:
- w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy "w szczególności",
- skreśla się pkt 6,
- w pkt 8 na końcu kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 9-
14 w brzmieniu:
"9) pochwała,
10) zezwolenie na częstsze branie udziału w zajęciach kulturalno-
oświatowych, sportowych lub wychowania fizycznego,
11) zezwolenie na przekazanie osobie najbliższej upominku,
12) zezwolenie na odbywanie widzeń we własnej odzieży,
13) zezwolenie na dokonywanie dodatkowych zakupów artykułów
żywnościowych i wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczonych
do sprzedaży w zakładzie karnym,
14) zezwolenie na telefoniczne porozumienie się z rodziną i innymi
osobami bliskimi na koszt zakładu karnego.",
b) § 2 skreśla się";
91) w art. 139:
a) w § 1 po wyrazie "zwolniony" dodaje się wyrazy "lub połowy kary nie
przekraczającej 6 miesięcy",
b) w § 2 wyrazy "wymaga zgody organu" zastępuje się wyrazami "wymaga wydania
zarządzenia o zgodzie przez organ",
c) § 5 otrzymuje brzmienie:
"§ 5. Skazanemu odbywającemu karę dożywotniego pozbawienia wolności
nagroda wymieniona w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 może być przyznana po
odbyciu co najmniej 15 lat kary.",
d) w § 7 po zdaniu pierwszym dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
"Dyrektor zakładu karnego może upoważnić kierownika wyodrębnionego
oddziału do przyznawania nagrody wymienionej w art. 138 § 1 pkt 7.",
e) dodaje się § 8 w brzmieniu:
"§ 8. W razie wystąpienia, po przyznaniu nagrody, określonej w art. 138
§ 1 pkt 7 lub 8, nowych okoliczności uzasadniających przypuszczenie,
że skazany w czasie pobytu poza zakładem karnym nie będzie
przestrzegał porządku prawnego, dyrektor zakładu karnego może podjąć
decyzję o zamianie nagrody na inną.",
f) dodaje się § 9 w brzmieniu:
"§ 9. Skazanemu, który korzystając z nagród wymienionych w art. 138 pkt
7 i 8 nadużył zaufania, a w szczególności popełnił nowe
przestępstwo lub nie powrócił do zakładu karnego w wyznaczonym
terminie, nie udziela się tych nagród przez okres co najmniej 6
miesięcy od udzielenia ostatniej nagrody.";
92) w art. 140 w § 1 wyrazy "art. 141 § 4" zastępuje się wyrazami "art. 141a lub
w art. 165 § 2";
93) w art. 141:
a) w § 3 po wyrazach "dyrektor zakładu karnego" dodaje się wyrazy "lub osoba
przez niego upoważniona",
b) skreśla się § 4;
94) po art. 141 dodaje się art. 141a w brzmieniu:
"Art. 141a. § 1. W wypadkach szczególnie ważnych dla skazanego można mu
zezwolić na opuszczenie zakładu karnego, na czas nie
przekraczający 5 dni, w miarę potrzeby pod konwojem
funkcjonariusza Służby Więziennej lub w asyście innej osoby godnej
zaufania.
§ 2. W stosunku do osadzonych w zakładzie karnym typu zamkniętego
zezwolenia, o którym mowa w § 1, udziela sędzia penitencjarny, a w
wypadkach nie cierpiących zwłoki - dyrektor zakładu karnego.
§ 3. Udzielenie zezwolenia, o którym mowa w § 1, tymczasowo
aresztowanemu mającemu prawa i obowiązki skazanego odbywającego karę
pozbawienia wolności wymaga wydania zarządzenia o zgodzie przez
organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje.";
95) w art. 143 § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Karę dyscyplinarną, o której mowa w § 1 pkt 8 można wymierzyć
skazanemu, który popełnił przekroczenie naruszające w poważnym stopniu
obowiązującą w zakładzie karnym dyscyplinę i porządek. Kara ta polega na
osadzeniu skazanego pojedynczo w celi oraz uniemożliwieniu mu kontaktu z
innymi skazanymi; w trakcie jej wykonywania skazanego pozbawia się
możliwości:
1) korzystania z widzeń i samoinkasujących aparatów telefonicznych,
2) korzystania ze sprzętu audiowizualnego i komputerowego,
3) bezpośredniego uczestniczenia, wspólnie z innymi skazanymi, w
nabożeństwach, spotkaniach religijnych i nauce religii; na żądanie
skazanego należy mu jednak umożliwić bezpośrednie uczestniczenie w
nabożeństwie w warunkach uniemożliwiających mu kontakt z innymi
skazanymi,
4) korzystania z udziału w zajęciach kulturalno-oświatowych,
sportowych i wychowania fizycznego, z wyjątkiem korzystania z
książek i prasy,
5) dokonywania zakupów artykułów żywnościowych i wyrobów tytoniowych,
6) otrzymywania paczek żywnościowych,
7) uczestniczenia w nauczaniu i zatrudnieniu poza celą,
8) korzystania z własnej odzieży, obuwia oraz wyrobów tytoniowych.";
96) w art. 144 dodaje się § 3 i 4 w brzmieniu:
"§ 3. Decyzja o ukaraniu karą dyscyplinarną zawiera określenie przekroczenia
popełnionego przez skazanego.
§ 4. Decyzję o ukaraniu karą dyscyplinarną sporządza się na piśmie i podaje
do wiadomości skazanemu, a gdy względy wychowawcze za tym przemawiają -
również innym skazanym lub innym osobom. Przepis ten ma zastosowanie
również do decyzji o uchyleniu, darowaniu, odroczeniu, zamianie,
zawieszeniu lub przerwaniu kary dyscyplinarnej, a także o odstąpieniu od
ukarania dyscyplinarnego.";
97) w art. 145:
a) w § 3 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
"Przed wymierzeniem kary dyscyplinarnej określonej w art. 143 § 1 pkt 8
lekarz lub psycholog wydaje pisemną opinię o zdolności skazanego do
odbycia tej kary.",
b) dodaje się § 4 w brzmieniu:
"§ 4. Przed wymierzeniem kar dyscyplinarnych, określonych w art. 143 §
1 pkt 4 i 5, skazanemu, któremu ze względu na stan zdrowia
zezwolono na dokonywanie dodatkowych zakupów artykułów
żywnościowych lub otrzymywanie paczek o większym ciężarze albo
korzystającemu z diety, zasięga się opinii lekarza.";
98) w art. 146 dodaje się § 4 w brzmieniu:
"§ 4. Jeżeli w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej skazany
dopuścił się ponownie przekroczenia, zawieszona kara ulega wykonaniu,
chyba że dyrektor zakładu karnego postanowi inaczej.";
99) w art. 147:
a) w § 2 po wyrazie "samouszkodzenia" dodaje się przecinek i wyrazy "lub z
zasadnego zastosowania wobec niego środków przymusu bezpośredniego",
b) dodaje się § 3 i 4 w brzmieniu:
"§ 3. Termin wykonania kary dyscyplinarnej określonej w art. 143 § 1 pkt
4 biegnie od pierwszego dnia miesiąca, następującego po miesiącu, w
którym wymierzono tę karę.
§ 4. Przedawnienie wykonania kary dyscyplinarnej nie biegnie w czasie
wykonywania takiej samej kary, wymierzonej wcześniej.";
100) w art. 152 po wyrazach "sąd może" stawia się przecinek i dodaje się wyrazy
"w szczególnie uzasadnionych wypadkach,";
101) w art. 153:
a) w § 2 skreśla się zdanie drugie,
b) dodaje się § 5 w brzmieniu:
"§ 5. Sądem penitencjarnym właściwym miejscowo do udzielania dalszych
przerw oraz do udzielania przerwy, o której mowa w § 3, jest sąd,
który udzielił pierwszej przerwy.";
102) w art. 155 w § 1 po wyrazach "sąd penitencjarny może" stawia się przecinek
i dodaje się wyrazy "w szczególnie uzasadnionych wypadkach," oraz skreśla się
wyrazy "i art. 78 § 1 i 2";
103) art. 158 otrzymuje brzmienie:
"Art. 158. Wniosek o zwolnienie od wykonania kary pozbawienia wolności, o
której mowa w art. 336 § 3 i 4 Kodeksu karnego może złożyć również
dowódca jednostki. Termin zawity do złożenia wniosku upływa w dniu
ukończenia służby przez żołnierza.";
104) w art. 161 § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Wniosku skazanego lub jego obrońcy, złożonego przed upływem 6
miesięcy od wydania postanowienia o odmowie warunkowego zwolnienia,
nie rozpoznaje się aż do upływu tego okresu.";
105) w art. 162 w § 1 po wyrazach "warunkowe zwolnienie" dodaje się wyrazy "oraz
uwzględnić ugodę zawartą w wyniku mediacji";
106) w art. 163 skreśla się § 3;
107) w art. 165 § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Skazanemu można zezwolić na opuszczenie zakładu karnego, łącznie na
czas do 14 dni, zwłaszcza w celu podejmowania starań o uzyskanie po
zwolnieniu odpowiednich możliwości zamieszkania i pracy. Zezwolenie na
opuszczenie zakładu można przyznać skazanemu, którego postawa w czasie
odbywania kary uzasadnia przypuszczenie, że w czasie pobytu poza
zakładem karnym będzie przestrzegał porządku prawnego. Zezwolenia
udziela dyrektor zakładu karnego.";
108) w art. 166:
a) w § 2 wyraz "Administracja" zastępuje się wyrazem "Dyrektor",
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Skazanym zwalnianym z zakładów karnych, którzy nie dysponują
wystarczającymi środkami własnymi i nie mają zapewnionych na
wolności dostatecznych potrzeb życiowych, dyrektor zakładu karnego
może przekazać w chwili zwolnienia kwotę w wysokości do 1/3
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników lub jej
odpowiedni ekwiwalent.";
109) w art. 167 § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Czas trwania dozoru, o którym mowa w § 1, nie może przekraczać 2
lat; czasu tego nie określa się z góry. Sąd penitencjarny może orzec o
zaniechaniu dozoru, jeżeli skazany nie przestrzega poleceń sądowego
kuratora zawodowego lub nie wykonuje nałożonych obowiązków.";
110) po art. 167 dodaje się art. 167a w brzmieniu:
"Art. 167a. § 1. Przy zwolnieniu z zakładu karnego skazany otrzymuje, za
pokwitowaniem znajdujące się w depozycie dokumenty, pieniądze,
przedmioty wartościowe i inne przedmioty, jeżeli nie zostały
zatrzymane albo zajęte w drodze zabezpieczenia lub egzekucji.
§ 2. Skazany otrzymuje ponadto świadectwo zwolnienia z zakładu
karnego, zaświadczenie o zatrudnieniu, informację o aktualnych
wynikach lekarskich badań diagnostycznych oraz kartę informacyjną z
przeprowadzonego leczenia szpitalnego, a skazany wymagający leczenia
- również skierowanie do specjalisty lub do szpitala, jeżeli takie
są wskazania lekarskie.
§ 3. Jako ekwiwalent pomocy pieniężnej, o której mowa w art. 166 § 3,
skazany może otrzymać przy zwolnieniu stosowną do pory roku odzież,
bieliznę, obuwie, bilet na przejazd, a także artykuły żywnościowe na
czas podróży. Decyzje w tym zakresie podejmuje dyrektor zakładu
karnego.
§ 4. Jeżeli osoba zwolniona z zakładu karnego wymaga leczenia
szpitalnego, a jej stan zdrowia nie pozwala na przeniesienie do
publicznego zakładu opieki zdrowotnej, pozostaje ona na leczeniu w
zakładzie karnym do czasu, gdy jej stan zdrowia pozwoli na takie
przeniesienie.
§ 5. Przepis § 4 ma zastosowanie, jeżeli osoba zwolniona wyraża zgodę
na dalsze leczenie w zakładzie karnym, co powinno być potwierdzone
jej podpisem w indywidualnej dokumentacji medycznej. W razie
niemożności wyrażenia tej zgody przez osobę zwolnioną, decyzję o
pozostawieniu jej na leczeniu w zakładzie karnym, podejmuje dyrektor
zakładu karnego na wniosek lekarza.
§ 6. Jeżeli zwalniany skazany jest niezdolny z powodów zdrowotnych do
samodzielnego powrotu do miejsca zameldowania lub miejsca
przebywania bez zameldowania, administracja zakładu karnego jest
obowiązana w okresie poprzedzającym zwolnienie nawiązać kontakt z
rodziną, osobą bliską lub wskazaną przez skazanego inną osobą i
powiadomić ją o terminie zwolnienia.
§ 7. Jeżeli osoba, o której mowa w § 4, nie wyraża zgody na dalsze
leczenie w zakładzie karnym, lekarz poucza ją o możliwych
następstwach zdrowotnych odmowy leczenia. Fakt odmowy powinien być
potwierdzony podpisem zwolnionego w indywidualnej dokumentacji
medycznej, a w wypadku odmowy podpisu - notatką urzędową na tę
okoliczność.";
111) w art. 173 § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Do zakresu działania sądowego kuratora zawodowego należy w
szczególności:
1) kontrolowanie zachowania skazanego w okresie próby,
2) składanie wniosków o zmianę okresu próby w sprawach dotyczących
wykonywania postanowienia o warunkowym zwolnieniu,
3) składanie wniosków o ustanowienie, rozszerzenie lub zmianę
obowiązków w okresie próby, o zwolnienie od wykonania tych
obowiązków albo o oddanie pod dozór lub zwolnienie od dozoru,
4) składanie wniosków o odroczenie lub o przerwę wykonania kary lub o
odwołanie odroczenia lub przerwy wykonania kary,
5) składanie wniosków o warunkowe zwolnienie i o odwołanie warunkowego
zwolnienia,
6) składanie wniosków o zarządzenie wykonania kary, której wykonanie
warunkowo zawieszono oraz o wykonanie kary zastępczej,
7) składanie wniosków o wszczęcie postępowań dotyczących wykonania
kary ograniczenia wolności,
8) udzielanie pomocy z funduszu pomocy postpenitencjarnej,
9) branie udziału w posiedzeniach sądu w przedmiocie wykonywania
środków karnych związanych z poddaniem sprawcy próbie, jeżeli
sprawca oddany był pod dozór lub w sprawach wszczętych na wniosek
kuratora.";
112) w art. 178 § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zarządzenia wykonania
zawieszonej kary, sąd powinien wysłuchać skazanego lub jego obrońcę,
chyba że zachodzą okoliczności zarządzenia wykonania kary określone w
art. 75 § 1 Kodeksu karnego.";
113) w art. 182 dotychczasową treść oznacza się jako § 1 i dodaje się § 2 w
brzmieniu:
"§ 2. Organ, do którego przesłano orzeczenie zawierające zakaz prowadzenia
pojazdów zobowiązany jest cofnąć uprawnienia do ich prowadzenia w
orzeczonym zakresie oraz nie może wydać tych uprawnień w okresie
obowiązywania zakazu.";
114) oddział 3 rozdziału XII otrzymuje brzmienie:
"Przepadek";
115) art. 187 otrzymuje brzmienie:
"Art. 187. Sąd bezzwłocznie, po uprawomocnieniu się wyroku przesyła jego
odpis lub wyciąg organowi egzekucyjnemu właściwemu ze względu na
siedzibę sądu pierwszej instancji, w celu wykonania środka karnego
orzeczonego przepadku, lub ściągnięcia kwoty pieniężnej stanowiącej
równowartość orzeczonego przepadku.";
116) art. 194 otrzymuje brzmienie:
"Art. 194. Minister Sprawiedliwości może określić, w drodze rozporządzenia,
wykaz przedmiotów, które w razie orzeczenia ich przepadku,
przekazuje się bezpośrednio innym organom, niż organy egzekucyjne
wymienione w art. 187, z uwzględnieniem rodzajów tych przedmiotów
oraz organów, którym te przedmioty przekazuje się.";
117) oddział 4 rozdziału XII otrzymuje brzmienie:
"Naprawienie szkody, zadośćuczynienie, nawiązka i świadczenie pieniężne";
118) w art. 196 w § 1 po wyrazach "naprawienia szkody" dodaje się wyrazy "lub
zadośćuczynienia";
119) art. 200 otrzymuje brzmienie:
"Art. 200. § 1. Środki zabezpieczające związane z umieszczeniem sprawcy w
zakładzie zamkniętym, przewidziane w Kodeksie karnym, wykonuje się
w zakładach psychiatrycznych i zakładach leczenia odwykowego.
§ 2. Zakłady psychiatryczne, o których mowa w § 1, mogą być
organizowane jako zakłady dysponujące warunkami:
1) podstawowego zabezpieczenia,
2) wzmocnionego zabezpieczenia,
3) maksymalnego zabezpieczenia.
§ 3. Zakłady leczenia odwykowego, o których mowa w § 1, mogą być
organizowane jako zakłady dysponujące warunkami wzmocnionego
zabezpieczenia.
§ 4. Zakłady, o których mowa w § 2 pkt 1 i 2 podlegają właściwej
jednostce samorządu terytorialnego.
§ 5. Zakłady, o których mowa w § 2 pkt 3 podlegają ministrowi
właściwemu do spraw zdrowia.";
120) po art. 200 dodaje się art. 200a-200c w brzmieniu:
"Art. 200a. Do zamkniętego zakładu psychiatrycznego dysponującego warunkami
maksymalnego zabezpieczenia kieruje się sprawcę, jeżeli:
1) jego powtarzające się zachowania zagrażające życiu lub zdrowiu
innych osób, lub powodujące niszczenie przedmiotów znacznej
wartości, nie mogą być opanowane w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym dysponującym warunkami wzmocnionego zabezpieczenia,
2) nie jest możliwe zapobieżenie samowolnemu oddaleniu się z
zamkniętego zakładu psychiatrycznego dysponującego wzmocnionymi
warunkami zabezpieczenia sprawcy, stwarzającego znaczne zagrożenie
poza zakładem.
Art. 200b. Do zamkniętego zakładu psychiatrycznego lub leczenia
odwykowego dysponującego warunkami wzmocnionego zabezpieczenia
kieruje się sprawcę, jeżeli:
1) jego zachowania zagrażające życiu lub zdrowiu innych osób lub
powodujące niszczenie przedmiotów znacznej wartości, nie mogą być
opanowane w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym lub leczenia
odwykowego, dysponującym warunkami podstawowego zabezpieczenia,
2) nie jest możliwe zapobieżenie samowolnemu oddaleniu się z
zamkniętego zakładu psychiatrycznego lub leczenia odwykowego,
dysponującego warunkami podstawowego zabezpieczenia sprawcy,
stwarzającego zagrożenie poza zakładem.
Art. 200c. Do zamkniętego zakładu psychiatrycznego lub leczenia
odwykowego dysponującego warunkami podstawowego zabezpieczenia
kieruje się sprawcę nie spełniającego kryteriów, o których mowa w
art. 200a oraz w art. 200b.";
121) art. 201 otrzymuje brzmienie:
"Art. 201. § 1. W celu zapewnienia właściwego miejsca wykonywania środków
zabezpieczających, o których mowa w art. 200 § 1 i 2, minister
właściwy do spraw zdrowia powołuje komisję psychiatryczną do spraw
środków zabezpieczających.
§ 2. Wykonując orzeczenie o zastosowaniu środka zabezpieczającego
związanego z umieszczeniem w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym
lub leczenia odwykowego, sąd, po zasięgnięciu opinii komisji
psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających określa rodzaj
zakładu, o którym mowa w art. 200 § 2 lub 3 i przesyła odpis
orzeczenia wraz z poleceniem doprowadzenia sprawcy, właściwej stacji
pogotowia ratunkowego, właściwej jednostce Policji lub właściwemu
organowi wojskowemu, a odpis orzeczenia i polecenie przyjęcia-
kierownikowi właściwego zakładu.
§ 3. Jeżeli sprawca przebywa w zakładzie karnym albo areszcie
śledczym, polecenie doprowadzenia sąd przesyła dyrektorowi tego
zakładu lub aresztu, załączając odpis orzeczenia.
§ 4. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości, określa, w drodze rozporządzenia, tryb powoływania
i zadania komisji psychiatrycznej do spraw środków
zabezpieczających, jej skład i zasady finansowania, oraz wykaz
zamkniętych zakładów psychiatrycznych i leczenia odwykowego
przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających, a także ich
pojemność i warunki zabezpieczenia, z uwzględnieniem szczegółowych
zasad kierowania do takich zakładów, postępowania ze sprawcami w
nich umieszczonymi oraz regulamin organizacyjno-porządkowy
wykonywania środków zabezpieczających, mając na uwadze, w
szczególności poddanie sprawcy umieszczonego w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym lub leczenia odwykowego właściwemu leczeniu lub
terapii, przeciwdziałanie zachowaniom sprawcy zagrażającym życiu i
zdrowiu innych osób lub powodującym niszczenie przedmiotów znacznej
wartości oraz zapobieżenie samowolnemu oddaleniu się sprawcy
stwarzającego zagrożenie poza zakładem.";
122) art. 202 otrzymuje brzmienie:
"Art. 202. Sprawca, wobec którego wykonywany jest środek zabezpieczający,
objęty jest zaplanowanym i zindywidualizowanym postępowaniem
leczniczym, terapeutycznym i rehabilitacyjnym, a także
resocjalizacyjnym, którego celem jest poprawa stanu jego zdrowia i
zachowania, w stopniu umożliwiającym powrót do życia w
społeczeństwie i dalsze leczenie w warunkach poza zakładem.";
123) w art. 203 § 1 otrzymuje brzmienie:
"§ 1. Kierownik zakładu zamkniętego, w którym wykonuje się środek
zabezpieczający, nie rzadziej niż co 6 miesięcy przesyła do sądu opinię
o stanie zdrowia sprawcy umieszczonego w tym zakładzie i o postępach w
leczeniu lub terapii; opinię taką obowiązany jest przesłać bezzwłocznie
jeżeli w związku ze zmianą stanu zdrowia sprawcy uzna, że jego dalsze
pozostawanie w zakładzie nie jest konieczne.";
124) w art. 204 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
"W razie potrzeby sąd zasięga opinii innych biegłych.";
125) po art. 204 dodaje się art. 204a-204c w brzmieniu:
"Art. 204a. § 1. Wobec sprawcy umieszczonego w zamkniętym zakładzie
psychiatrycznym lub leczenia odwykowego można stosować środki
przymusu bezpośredniego tylko wtedy, gdy sprawca dopuszcza się
zamachu przeciwko życiu lub zdrowiu własnemu, życiu lub zdrowiu
innej osoby, bezpieczeństwu powszechnemu bądź w sposób gwałtowny
niszczy lub uszkadza przedmioty znajdujące się w jego otoczeniu, a
także gdy jest to konieczne dla dokonania niezbędnych czynności
leczniczych, albo zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się sprawcy z
zakładu.
§ 2. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje lekarz, który
określa rodzaj zastosowanego środka przymusu oraz osobiście
nadzoruje jego wykonanie. Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie
natychmiastowej decyzji lekarza, o zastosowaniu przymusu
bezpośredniego decyduje pielęgniarka, która jest obowiązana
niezwłocznie zawiadomić lekarza. Każdy wypadek zastosowania przymusu
bezpośredniego odnotowuje się w dokumentacji medycznej. O każdym
wypadku zastosowania przymusu bezpośredniego kierownik zakładu
zawiadamia sąd.
§ 3. Zastosowanie przymusu bezpośredniego polega na przytrzymywaniu,
przymusowym zastosowaniu leków, unieruchomieniu lub izolacji.
§ 4. Przed zastosowaniem przymusu bezpośredniego uprzedza się o tym
osobę, wobec której środek ten ma być podjęty.
§ 5. W wypadkach określonych w § 1 pogotowie ratunkowe, policja oraz
straż pożarna są obowiązane do udzielenia lekarzowi lub pielęgniarce
pomocy na ich żądanie.
§ 6. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości, określa, w drodze rozporządzenia, sposób stosowania
środków przymusu bezpośredniego, zwłaszcza czas ich trwania, a także
szczegółowe zasady dokumentowania, mając na uwadze konieczność
zachowania szczególnej ostrożności i dbałości o dobro osoby, wobec
której przymus jest stosowany oraz wyboru środka przymusu najmniej
uciążliwego dla tej osoby.
Art. 204b. W zakładach, o których mowa w art. 200 § 2 pkt 2 i 3 oraz w §
3 dopuszcza się kontrolowanie przedmiotów posiadanych przez
sprawców oraz pomieszczeń, w których oni przebywają. Art. 116 § 4-
6 stosuje się odpowiednio.
Art. 204c. Osobiste kontakty sprawcy przebywającego w zakładzie, o
którym mowa w art. 200 § 2 pkt 2 lub 3 albo w § 3 z osobami
odwiedzającymi mogą odbywać się tylko za zgodą kierowników tych
zakładów. Można odmówić udzielenia takiej zgody, w szczególności
gdy kontakty osobiste sprawcy z osobami odwiedzającymi powodują
wzrost ryzyka zachowań niebezpiecznych.";
126) art. 206 otrzymuje brzmienie:
"Art. 206. § 1. Do wykonania orzeczeń w części dotyczącej kosztów
sądowych lub pieniężnej kary porządkowej stosuje się odpowiednio
art. 44.
§ 2. W zakresie odraczania, rozkładania na raty i umarzania należności
sądowych stosuje się odpowiednio art. 49-51, przy czym okres
odroczenia wykonania albo rozłożenia na raty pieniężnej kary
porządkowej nie może przekroczyć 6 miesięcy.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 mają odpowiednie zastosowanie do wykonania
orzeczenia o nawiązce na rzecz Skarbu Państwa oraz do obowiązku
uiszczenia kwoty pieniężnej, stanowiącej równowartość orzeczonego
przepadku, z tym, że okres odroczenia wykonania tych należności albo
rozłożenia na raty nie może przekroczyć 1 roku.";
127) w art. 208:
a) § 3 otrzymuje brzmienie:
"§ 3. Areszty śledcze mogą być tworzone jako samodzielne areszty lub
jako wyodrębnione oddziały zakładów karnych i aresztów śledczych.
Kilka aresztów może posiadać wspólną administrację bądź wydzielone
służby.",
b) w § 4 po wyrazie "dyrektor" dodaje się średnik i wyrazy "wyodrębnionym
oddziałem może kierować podlegający dyrektorowi kierownik",
c) § 5 otrzymuje brzmienie:
"§ 5. Minister Sprawiedliwości, w drodze zarządzenia, tworzy i znosi
areszty śledcze, mając na względzie istniejące potrzeby w tym
zakresie.",
d) dodaje się § 6 w brzmieniu:
"§ 6. Dyrektor Generalny Służby Więziennej, w drodze zarządzenia,
określa przeznaczenie aresztów śledczych, uwzględniając w
szczególności potrzebę zapewnienia oraz racjonalnego wykorzystania
miejsc zakwaterowania dla wszystkich kategorii tymczasowo
aresztowanych.";
128) w art. 210 po wyrazie "regulaminu" dodaje się wyrazy "organizacyjno-
porządkowego";
129) art. 211 otrzymuje brzmienie:
"Art. 211. § 1. Po przyjęciu tymczasowo aresztowanego do aresztu śledczego
bezzwłocznie zawiadamia się o tym organ, do którego dyspozycji
tymczasowo aresztowany pozostaje.
§ 2. Tymczasowo aresztowany ma prawo, bezzwłocznie po osadzeniu go w
areszcie śledczym, zawiadomić o miejscu swojego pobytu osobę
najbliższą albo inną osobę, stowarzyszenie, organizację lub
instytucję, a także swojego obrońcę. Tymczasowo aresztowany
cudzoziemiec ma ponadto prawo powiadomić właściwy urząd konsularny,
a w razie braku takiego urzędu - właściwe przedstawicielstwo
dyplomatyczne.
§ 3. Tymczasowo aresztowanego zwalnia się w dniu, w którym upływa
termin zastosowania tymczasowego aresztowania.
§ 4. Bezpośrednio przed zwolnieniem z aresztu śledczego tymczasowo
aresztowanemu udziela się stosownych informacji mających na celu
przygotowanie go do życia po zwolnieniu, w tym także o zakresie
pomocy postpenitencjarnej oraz o instytucjach i organach
udzielających tej pomocy.
§ 5. Administracja aresztu śledczego jest obowiązana udzielić
zwalnianemu pomocy w udaniu się do miejsca zameldowania lub miejsca
zamieszkania albo publicznego zakładu opieki zdrowotnej.
§ 6. Wykonywanie tymczasowego aresztowania ustaje po rozpoczęciu
wykonywania środka zabezpieczającego, o którym mowa w art. 94 § 1 i
art. 96 § 1 Kodeksu karnego.
§ 7. W wypadku skierowania do wykonania orzeczenia o zastosowaniu
środka zabezpieczającego, wymienionego w § 6 wobec osoby tymczasowo
aresztowanej także w innej sprawie, wykonanie tego środka następuje
po uchyleniu w tej sprawie tymczasowego aresztowania.";
130) w art. 212 w § 1 dodaje się zdanie trzecie w brzmieniu:
"Przy rozmieszczaniu tymczasowo aresztowanego w oddziale i celi
mieszkalnej bierze się pod uwagę, w szczególności:
1) konieczność oddzielenia tymczasowo aresztowanych od skazanych, a
także tymczasowo aresztowanych funkcjonariuszy organów powołanych do
ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariuszy i
pracowników Służby Więziennej, pracowników organów wymiaru
sprawiedliwości i ścigania od pozostałych tymczasowo aresztowanych,
2) potrzebę zapewnienia porządku i bezpieczeństwa w areszcie śledczym,
3) zalecenia lekarskie, psychologiczne i rehabilitacyjne,
4) potrzebę kształtowania właściwej atmosfery wśród tymczasowo
aresztowanych,
5) konieczność zapobiegania samoagresji i popełnianiu przestępstw
podczas tymczasowego aresztowania.";
131) po art. 212 dodaje się art. 212a oraz 212b w brzmieniu:
"Art. 212a. § 1. Komisja penitencjarna kwalifikuje tymczasowo aresztowanego
jako stwarzającego poważne zagrożenie społeczne albo poważne
zagrożenie dla bezpieczeństwa aresztu oraz dokonuje, co najmniej
raz na trzy miesiące, weryfikacji decyzji w tym przedmiocie. O
podjętych decyzjach zawiadamia się organ, do którego dyspozycji
tymczasowo aresztowany pozostaje oraz sędziego penitencjarnego.
§ 2. Tymczasowo aresztowanego, o którym mowa w § 1, osadza się w
wyznaczonym oddziale lub celi aresztu śledczego w warunkach
zapewniających ochronę społeczeństwa i bezpieczeństwo tego aresztu.
Przepisy art. 88a oraz art. 88b pkt 1-7, 9 i 10 stosuje się
odpowiednio.
Art. 212b. § 1. Tymczasowo aresztowanego poddaje się badaniom
osobopoznawczym, w zakresie niezbędnym dla zapobiegania wzajemnej
demoralizacji tymczasowo aresztowanych oraz zapewnienia porządku i
bezpieczeństwa w areszcie. Jeżeli konieczne jest przeprowadzenie
badań psychologicznych lub psychiatrycznych, dokonuje się ich na
zasadach określonych w art. 83 § 1 i 2 oraz w art. 84 § 3.
§ 2. O zarządzeniu badań psychiatrycznych zawiadamia się organ, do
którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje.";
132) w art. 213 wyrazy "organ stosujący tymczasowe aresztowanie lub" skreśla
się;
133) w art. 215 po wyrazach "będącym adwokatem" dodaje się wyrazy "albo radcą
prawnym";
134) w art. 216 w § 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
"Tymczasowo aresztowany nie może posiadać środków łączności, urządzeń
technicznych służących do rejestrowania i odtwarzania informacji,
sprzętu komputerowego, a także, poza depozytem, przedmiotów i
dokumentów, które mogą utrudniać prawidłowy tok postępowania karnego.";
135) po art. 216 dodaje się art. 216a w brzmieniu:
"Art. 216a. § 1. W czasie przeprowadzania czynności procesowych,
transportowania oraz w innych uzasadnionych wypadkach, tymczasowo
aresztowany korzysta z własnej odzieży, bielizny i obuwia, chyba
że są one nieodpowiednie ze względu na porę roku lub zniszczone
albo jeżeli przemawiają przeciwko temu względy bezpieczeństwa lub
organ dysponujący zarządzi inaczej.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do tymczasowo aresztowanego
żołnierza służby czynnej. W czasie czynności procesowych występuje
on w umundurowaniu, z oznakami posiadanych stopni wojskowych, a
jeżeli nie posiada właściwego umundurowania, korzysta z innej
własnej odzieży, bielizny i obuwia.";
136) art. 217 otrzymuje brzmienie:
"Art. 217. § 1. Tymczasowo aresztowany może uzyskać widzenie po wydaniu
zarządzenia o zgodzie przez organ, do którego dyspozycji
pozostaje. W przypadku, gdy tymczasowo aresztowany pozostaje do
dyspozycji kilku organów, wymagana jest zgoda na widzenie każdego
z nich, chyba że organy te zarządzą inaczej.
§ 2. Widzenia odbywają się pod nadzorem funkcjonariusza Służby
Więziennej w sposób uniemożliwiający bezpośredni kontakt tymczasowo
aresztowanego z osobą odwiedzającą.
§ 3. Organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje,
może zezwolić na udzielenie widzenia w sposób inny niż określony w §
2.
§ 4. W razie udzielenia widzenia w sposób umożliwiający bezpośredni
kontakt tymczasowo aresztowanego z osobą odwiedzającą, tymczasowo
aresztowany może spożywać artykuły żywnościowe i napoje zakupione
przez osoby odwiedzające na terenie aresztu śledczego.
§ 5. W wypadku tymczasowo aresztowanego, o którym mowa w art. 212a,
dyrektor aresztu śledczego powiadamia organ, do którego dyspozycji
tymczasowo aresztowany pozostaje, o istnieniu poważnego
niebezpieczeństwa dla osoby odwiedzającej oraz, że konieczne jest
udzielenie widzenia wyłącznie w sposób uniemożliwiający bezpośredni
kontakt z tymczasowo aresztowanym.
§ 6. Pomimo udzielenia widzenia, o którym mowa w § 4, na żądanie osoby
odwiedzającej widzenia udziela się w sposób uniemożliwiający
bezpośredni kontakt z tymczasowo aresztowanym.
§ 7. Organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje,
może ograniczyć lub określić sposób korzystania przez tymczasowo
aresztowanego z prawa do kontaktowania się z duchownymi świadczącymi
posługi religijne lub innymi osobami, jeżeli wymaga tego konieczność
zapewnienia prawidłowego toku postępowania karnego.";
137) po art. 217 dodaje się art. 217a-217d w brzmieniu:
"Art. 217a. § 1. Korespondencja tymczasowo aresztowanego podlega zatrzymaniu,
cenzurze lub nadzorowi organu, do którego dyspozycji tymczasowo
aresztowany pozostaje, chyba że organ ten zarządzi inaczej. W
przypadku, gdy tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji
kilku organów, jego korespondencje przesyła się temu organowi,
którego postanowienie wprowadzono do wykonania jako pierwsze,
chyba że organy te zarządzą inaczej.
§ 2. Jeżeli organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany
pozostaje, nie zarządzi zatrzymania, cenzury lub nadzoru
korespondencji tymczasowo aresztowanego, decyzje te może podjąć
dyrektor aresztu śledczego, który powiadamia tymczasowo
aresztowanego, sędziego penitencjarnego oraz organ do którego
dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, o przyczynach jej
zatrzymania, ocenzurowania lub nadzoru. Przepis art. 105 § 4 stosuje
się odpowiednio.
Art. 217b. § 1. Korespondencję urzędową administracja aresztu śledczego
bezzwłocznie doręcza lub podaje do wiadomości tymczasowo
aresztowanemu, który podpisem i datą potwierdza jej odbiór lub
przyjęcie jej treści do wiadomości. W razie odmowy potwierdzenia
czyni się o tym wzmiankę na piśmie urzędowym lub potwierdzeniu
odbioru.
§ 2. Tymczasowo aresztowany otrzymuje od administracji aresztu
śledczego pisemne potwierdzenie odbioru wysyłanej przez niego
korespondencji urzędowej.
§ 3. Korespondencję tymczasowo aresztowanego, w tym także
korespondencję z organami powołanymi na podstawie ratyfikowanych
przez Rzeczypospolitą Polską umów międzynarodowych dotyczących
ochrony praw człowieka, Rzecznikiem Praw Obywatelskich oraz organami
państwowymi i samorządowymi, przesyła się do adresata za
pośrednictwem organu, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany
pozostaje.
Art. 217c. Tymczasowo aresztowany nie może korzystać z aparatu
telefonicznego oraz innych środków łączności przewodowej i
bezprzewodowej.
Art. 217d. Udzielenie tymczasowo aresztowanemu zezwolenia, o którym mowa w
art. 141a § 1, wymaga wydania zarządzenia o zgodzie przez organ, do
którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje.";
138) w art. 218 § 1 wyrazy "zezwolenia organu" zastępuje się wyrazami "wydania
zarządzenia o zgodzie przez organ";
139) w art. 220 wyrazy "Z pieniędzy tymczasowo aresztowanego nie podlega
egzekucji kwota do wysokości 50%" zastępuje się wyrazami "Ze środków
finansowych otrzymywanych przez tymczasowo aresztowanego nie podlega
egzekucji kwota do wysokości połowy";
140) art. 221 otrzymuje brzmienie:
"Art. 221. § 1. Tymczasowo aresztowanemu wyróżniającemu się przestrzeganiem
porządku wewnętrznego w areszcie śledczym oraz zasad określonych w
regulaminie wykonywania tymczasowego aresztowania mogą być
przyznawane nagrody.
§ 2. Nagrodami są:
1) zezwolenie na indywidualny wystrój celi mieszkalnej,
2) dodatkowy lub dłuższy spacer,
3) zezwolenie na otrzymanie dodatkowej paczki żywnościowej lub
otrzymanie paczki przekraczającej dopuszczalny ciężar,
4) indywidualne odstępstwo od porządku wewnętrznego aresztu
śledczego, w zakresie ustalonym przez dyrektora aresztu śledczego,
5) zezwolenie na częstsze branie udziału w zajęciach kulturalno-
oświatowych, sportowych lub wychowania fizycznego,
6) zezwolenie na dłuższe widzenie,
7) zezwolenie na dokonywanie dodatkowych zakupów artykułów
żywnościowych i wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczonych
do sprzedaży w areszcie śledczym,
8) zatarcie wszystkich lub niektórych kar dyscyplinarnych,
9) nagroda rzeczowa lub pieniężna.";
141) po art. 221 dodaje się art. 221a w brzmieniu:
"Art. 221a. Poruszanie się tymczasowo aresztowanych po terenie aresztu
śledczego, nauczanie i zatrudnienie, bezpośrednie uczestniczenie w
nabożeństwach, spotkaniach religijnych i nauczaniu religii oraz
korzystanie z widzeń, spacerów, kąpieli, zajęć kulturalno-
oświatowych, sportowych i wychowania fizycznego, a także ich udział
w czynnościach procesowych, odbywa się z uwzględnieniem
konieczności zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania
karnego.";
142) w art. 222:
a) w § 1 wyraz "umyślne" zastępuje się wyrazem "zawinione",
b) w § 2 dodaje się pkt 6 i 7 w brzmieniu:
"6) pozbawienie prawa do udziału w niektórych zajęciach kulturalno-
oświatowych lub sportowych, z wyjątkiem korzystania z książek i
prasy, na okres do 1 miesiąca,
7) pozbawienie prawa dokonywania zakupów artykułów żywnościowych i
wyrobów tytoniowych oraz innych artykułów dopuszczonych do sprzedaży
w areszcie śledczym, na okres do 1 miesiąca.";
143) po art. 222 dodaje się art. 222a w brzmieniu:
"Art. 222a. § 1. Decyzja o ukaraniu karą dyscyplinarną zawiera określenie
przekroczenia popełnionego przez tymczasowo aresztowanego.
§ 2. Decyzję o ukaraniu, uchyleniu, darowaniu, odroczeniu, zamianie,
zawieszeniu lub przerwaniu kary dyscyplinarnej, a także o
odstąpieniu od ukarania dyscyplinarnego sporządza się na piśmie i
podaje do wiadomości tymczasowo aresztowanemu.
§ 3. Jeżeli w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej
tymczasowo aresztowany dopuścił się ponownie przekroczenia,
zawieszona kara ulega wykonaniu, chyba że dyrektor aresztu śledczego
postanowi inaczej.
§ 4. Przed wymierzeniem kar dyscyplinarnych określonych w art. 222 § 2
pkt 2 i 3, tymczasowo aresztowanemu, któremu ze względu na stan
zdrowia zezwolono na dokonywanie dodatkowych zakupów artykułów
żywnościowych lub otrzymywanie paczek o większym ciężarze albo
korzystającemu z diety, zasięga się opinii lekarza.";
144) w art. 223:
a) § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. W stosunku do tymczasowo aresztowanego przeniesionego na podstawie
§ 1 do zakładu karnego, stosuje się przepisy o wykonywaniu
tymczasowego aresztowania, chyba że wyraził on zgodę na stosowanie
względem niego przepisów o wykonywaniu kary pozbawienia wolności.",
b)dodaje się § 3-5 w brzmieniu:
"§ 3. Tymczasowo aresztowanego, skazanego wyrokiem sądu pierwszej
instancji, w stosunku do którego sąd nie sprzeciwił się
przeniesieniu do zakładu karnego, a tymczasowo aresztowany wyraził
zgodę na stosowanie względem niego przepisów o wykonywaniu kary
pozbawienia wolności, komisja penitencjarna klasyfikuje niezwłocznie
po otrzymaniu zawiadomienia o skazaniu.
§ 4. Zgoda, o której mowa w § 3, powinna być potwierdzona podpisem
tymczasowo aresztowanego w aktach osobowych przed podjęciem
pierwszej decyzji klasyfikacyjnej.
§ 5. Tymczasowo aresztowanego, skazanego wyrokiem sądu pierwszej
instancji, który nie wyraził zgody na stosowanie względem niego
przepisów o wykonywaniu kary pozbawienia wolności, komisja
penitencjarna kwalifikuje do tymczasowo aresztowanych, którzy mogą
być przeniesieni do zakładu karnego z oddziałem aresztu śledczego.";
145) po art. 223 dodaje się art. 223a w brzmieniu:
"Art. 223a. § 1. Tymczasowo aresztowany, wobec którego wykonywana jest kara
pozbawienia wolności w innej sprawie, korzysta z uprawnień takich
jak skazany, z wyjątkiem: widzeń, korespondencji, korzystania z
aparatów telefonicznych oraz innych środków łączności przewodowej
i bezprzewodowej, posiadania przedmiotów w celi, świadczenia
opieki lekarskiej, powiadamiania organu dysponującego o
zakwalifikowaniu do niebezpiecznych oraz o pozostaniu na leczeniu
w zakładzie karnym po zwolnieniu, a także w zakresie udzielania
zezwolenia, o którym mowa w art. 141a, a ponadto w innych
wypadkach gdy wymaga tego konieczność zabezpieczenia prawidłowego
toku postępowania karnego - w zakresie których stosuje się
przepisy niniejszego kodeksu dotyczące tymczasowo aresztowanych.
§ 2. Tymczasowo aresztowany, o którym mowa w § 1, nie korzysta z
przepustek wymienionych w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9, nagród
wymienionych w art. 138 § 1 pkt 7 i 8, a także zezwolenia
wymienionego w art. 165 § 2.
§ 3. Organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje,
może zarządzić stosowanie wobec tymczasowo aresztowanego, o którym
mowa w § 1, również innych przepisów dotyczących tymczasowo
aresztowanych.";
146) w art. 228 § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości
określi, w drodze rozporządzenia, regulamin organizacyjno-porządkowy
wykonywania kary określonej w art. 323 § 4 Kodeksu karnego,
uwzględniając w szczególności zasady wykonywania tej kary wobec osób
podlegających służbie wojskowej.";
147) art. 242 otrzymuje brzmienie:
"Art. 242. § 1. Jeżeli w części ogólnej niniejszego kodeksu używa się
określenia "skazany", odpowiednie przepisy mają zastosowanie także
do tymczasowo aresztowanego.
§ 2. Jeżeli niniejszy kodeks używa w znaczeniu ogólnym określenia
"oskarżony", należy przez to rozumieć również podejrzanego.
§ 3 . Jeżeli niniejszy kodeks używa w znaczeniu ogólnym określenia
"kara pozbawienia wolności", należy przez to rozumieć również
zastępczą karę pozbawienia wolności, karę aresztu wojskowego,
zasadniczą lub zastępczą karę aresztu, karę porządkową oraz środek
przymusu skutkujący pozbawienie wolności chyba że ustawa stanowi
inaczej.
§ 4. Określenie "sąd" bez bliższego sprecyzowania oznacza sąd
powszechny lub wojskowy, który wydał wyrok w pierwszej instancji, z
tym zastrzeżeniem, że art. 6 § 1, art. 7, 8 § 2, art. 10, 13 i 15
oraz art. 18-24 stosuje się odpowiednio do sądu penitencjarnego lub
innego sądu właściwego na podstawie niniejszego kodeksu.
§ 5. Użyte w niniejszym kodeksie określenie "przeciętne miesięczne
wynagrodzenie pracowników" oznacza przeciętne wynagrodzenie
miesięczne w poprzednim kwartale, obowiązujące od pierwszego dnia
następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
"Monitor Polski" do celów emerytalno-rentowych.
§ 6. Przez pojęcie nadzoru nad korespondencją rozumie się kontrolę jej
zawartości.
§ 7. Przez pojęcie cenzury korespondencji, rozumie się zapoznawanie
się z treścią pisma oraz usunięcie części tekstu lub uczynienie go
nieczytelnym.
§ 8. Przez pojęcie zatrzymania korespondencji, rozumie się nie
przekazanie jej adresatowi i dołączenie do akt osobowych skazanego.
§ 9. Przez pojęcie nadzoru nad widzeniem, rozumie się zapewnienie
porządku w czasie jego trwania.
§ 10. Przez pojęcie kontroli rozmowy w trakcie widzenia lub
telefonicznej, rozumie się zapoznawanie się z jej treścią oraz
możliwość jej przerwania.
§ 11. Kontrola paczki oznacza sprawdzanie jej zawartości.
§ 12. Użyte w niniejszym kodeksie określenia "kościół", "inny związek
wyznaniowy" należy rozumieć jako kościół, inny związek wyznaniowy o
uregulowanej sytuacji prawnej.
§ 13. Przez użyte w art. 91 pkt 7, art. 92 pkt 9 oraz w art. 139 § 3 i 4
określenie "w roku" należy rozumieć okres 12 miesięcy
poprzedzających dzień rozpoczęcia korzystania z kolejnej przepustki
lub zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego.
§ 14. Przez użyte w niniejszym kodeksie określenia "zakład pracy" i
"podmiot", należy rozumieć pracodawcę jako jednostkę organizacyjną
zatrudniającą pracowników.
§ 15. Przez pojęcie wynagrodzenia przypadającego skazanemu rozumie się
kwotę, pozostałą po dokonaniu potrąceń z wynagrodzenia
przysługującego składek na ubezpieczenie społeczne i kwoty na
fundusz pomocy postpenitencjarnej, stanowiącą podstawę do naliczenia
zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.";
148) art. 248 § 2 otrzymuje brzmienie:
"§ 2. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia, zasady i
tryb postępowania właściwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych
w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekroczy w skali kraju
ogólną pojemność tych zakładów, uwzględniając w szczególności tryb
postępowania Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, dyrektorów
okręgowych oraz dyrektorów zakładów karnych i aresztów śledczych w
zakresie zawiadamiania o przekroczonej pojemności odpowiednio w skali
kraju, obszaru działania okręgowego inspektoratu oraz zakładu karnego
i aresztu śledczego, tryb postępowania dyrektorów zakładów karnych i
aresztów śledczych w zakresie organizowania dodatkowych miejsc
zakwaterowania, a także tryb postępowania organów prokuratury i
sądownictwa w przypadku przeludnienia zakładów karnych i aresztów
śledczych ponad ustaloną pojemność w skali kraju.";
149) art. 249 otrzymuje brzmienie:
"Art. 249. § 1. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze
rozporządzenia, regulamin organizacyjno-porządkowy wykonywania
kary pozbawienia wolności i regulamin organizacyjno-porządkowy
wykonywania tymczasowego aresztowania, uwzględniając w
szczególności organizację przyjęć do zakładów karnych i aresztów
śledczych i zasady rozmieszczania osadzonych w celach
mieszkalnych, porządek wewnętrzny zakładów karnych i aresztów
śledczych, organizację przyjmowania korespondencji i zasady widzeń
w zakładach karnych i aresztach śledczych, warunki opieki
zdrowotnej i bytowej w zakładach karnych i aresztach śledczych a
także zagadnienia związane z przygotowaniem skazanych i tymczasowo
aresztowanych do ich zwolnienia z zakładu karnego i aresztu
śledczego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej określa, w drodze rozporządzenia, regulamin organizacyjno-
porządkowy wykonywania kary aresztu wojskowego, uwzględniając w
szczególności organizację przyjęć tych osób do zakładu karnego,
zasady rozmieszczania skazanych żołnierzy w celach mieszkalnych,
zasady udziału organów wyznaczonych przez Ministra Obrony Narodowej
w procesie resocjalizacji skazanych żołnierzy oraz metody
oddziaływania na skazanego uwzględniające zasady pełnienia służby
wojskowej.
§ 3. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze rozporządzenia:
1) sposoby prowadzenia oddziaływań penitencjarnych w zakładach
karnych i aresztach śledczych, mając na względzie zwłaszcza ich
organizację, warunki, zasady i formy oraz sposób dokumentowania
prowadzonych oddziaływań,
2) warunki bytowe osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach
śledczych, mając na uwadze zapewnienie osadzonym odzieży, bielizny,
obuwia, środków higieny oraz środków konserwacji, a także
wyposażenie pomieszczeń w podstawowy sprzęt kwaterunkowy,
3) sposoby załatwiania wniosków, skarg i próśb osób osadzonych w
zakładach karnych i aresztach śledczych, biorąc w szczególności pod
uwagę zasady i tryb przyjmowania i rozpoznawania wniosków, skarg i
próśb, a także ich ewidencję i dokumentowanie,
4) sposoby ochrony jednostek organizacyjnych Służby Więziennej,
mając na względzie formy organizacyjne ochrony tych jednostek,
obowiązki funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej oraz
przywięziennych zakładów pracy, realizowane przez nich
przedsięwzięcia, działania ochronne i czynności profilaktyczne,
postępowanie ze skazanymi, tymczasowo aresztowanymi i ukaranymi, a
także warunki wstępu na teren zakładów karnych i aresztów śledczych
osób nie będących funkcjonariuszami lub pracownikami Służby
Więziennej albo pracownikami przywięziennych zakładów pracy oraz
ochronę skazanych i tymczasowo aresztowanych w czasie ich
konwojowania przez funkcjonariuszy Służby Więziennej,
5) sposoby obrony zakładów karnych i aresztów śledczych w sytuacjach
zagrożenia zdrowia i życia funkcjonariuszy i pracowników Służby
Więziennej oraz innych jednostek organizacyjnych Służby Więziennej,
pracowników przywięziennych zakładów pracy oraz osadzonych, w
wyniku klęsk żywiołowych, a także zagrożeń dla ludzi i środowiska w
sytuacjach stanów nadzwyczajnych.
§ 4. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze zarządzenia:
1) czynności administracyjne i rozliczenia finansowe związane z
prowadzeniem depozytu przedmiotów wartościowych i środków
pieniężnych osób pozbawionych wolności, uwzględniając w
szczególności ewidencjonowanie zdeponowanych środków i przedmiotów,
czynności związane z ich przyjmowaniem, przechowywaniem i
wydawaniem, w tym gromadzeniem środków pieniężnych na książeczkach
oszczędnościowych, tryb przekazywania zdeponowanych środków i
przedmiotów między jednostkami organizacyjnymi, czynności związane
z rozliczeniem należności za pracę osadzonych, tryb dokonywania
zakupów przez osadzonych oraz dokumentowanie tych czynności,
2) czynności administracyjne związane z wykonywaniem tymczasowego
aresztowania oraz kar i środków przymusu skutkujących pozbawienie
wolności, uwzględniając w szczególności zasady: rejonizacji
osadzania w zakładach karnych i aresztach śledczych, przyjmowania,
rozmieszczania i zwalniania osadzonych, obliczania okresu
wykonywania kary i środka przymusu, wydawanie osadzonych do udziału
w czynnościach procesowych oraz postępowania z ich korespondencją,
a także dokumentowanie tych czynności,
3) tryb przeprowadzania kontroli jednostek organizacyjnych Służby
Więziennej z uwzględnieniem rodzajów kontroli, jej zakresu i
częstotliwości, kompetencji do prowadzenia kontroli, sposobu jej
przeprowadzania i dokumentowania jej przebiegu, a także sposobu
ustalania i przekazywania zainteresowanym wyników kontroli,
§ 5. Dyrektor Generalny Służby Więziennej może określić, w drodze
zarządzenia:
1) organizację ochrony przeciwpożarowej i zabezpieczenia
przeciwpożarowego w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej,
2) szczegółowe zasady prowadzenia i organizacji pracy
penitencjarnej, oraz zakresy czynności funkcjonariuszy i
pracowników działów penitencjarnych i terapeutycznych,
3) organizację służby zdrowia w jednostkach organizacyjnych Służby
Więziennej,
4) zakres i formy prowadzenia ewidencji osób pozbawionych wolności
przez jednostki organizacyjne Służby Więziennej.";
150) art. 250 skreśla się.
Art. 2.
W ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu
(Dz.U. z 2001 Nr 6, poz. 56, Nr 42, poz. 475, Nr 89, poz. 973) w art. 23 w ust.
1 w pkt 2 lit. e) otrzymuje brzmienie:
"e) wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary
pozbawienia wolności, jeżeli podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie
społeczne i fundusz pracy stanowiła kwota co najmniej połowy najniższego
wynagrodzenia".
Art. 3.
Przepisy niniejszej ustawy stosuje się również przy wykonywaniu orzeczeń, które
stały się wykonalne przed dniem jej wejścia w życie.
Art. 4.
Czynności procesowe w zakresie postępowania wykonawczego i inne czynności
wykonawcze, dokonane przed wejściem w życie niniejszej ustawy z zachowaniem
przepisów dotychczasowych, są skuteczne.
Art. 5.
W razie wątpliwości, czy stosować prawo dotychczasowe czy przepisy niniejszej
ustawy, stosuje się tę ustawę.
Art. 6.
Do czasu wydania przepisów wykonawczych na podstawie niniejszej ustawy zachowują
moc przepisy wydane przed wejściem jej w życie, jeżeli nie są sprzeczne z
przepisami tej ustawy.
Art. 7.
Ustawa wchodzi w życie w dniu 1 sierpnia 2002 r.