P r o j e k t
U s t a w a
z dnia .....................................2000 r.
o abonamencie radiofonicznym i telewizyjnym oraz o zmianie niektórych ustaw.
Art. 1
Abonament radiofoniczny i telewizyjny, zwany opłatą abonamentową, jest daniną
publiczną świadczoną przez użytkowników radiofonicznych i telewizyjnych na
finansowanie społecznej misji publicznego radia i telewizji publicznej.
Art. 2
1. Za używanie odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych pobiera się
opłaty abonamentowe.
2. Domniemywa się, że osoba, która posiada odbiornik radiofoniczny lub
telewizyjny w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa
tego odbiornika
Art. 3.
1. Miesięczna opłata abonamentowa za używanie odbiornika radiofonicznego nie
może przekroczyć 0,6%, a telewizyjnego lub radiofonicznego i telewizyjnego
łącznie 1,85% miesięcznego najniższego wynagrodzenia, za I półrocze roku
poprzedzającego rok, na który ustalana jest opłata abonamentowa.
2. Abonenci terminowo uiszczający jednorazowo opłaty abonamentowe za kwartał i
okresy dłuższe jak jeden kwartał korzystają następujących upustów:
1) 2,5 % kwoty uiszczanej za kwartał lub 3 kolejne miesiące,
2) 5,0 % kwoty uiszczanej za półrocze, lub 6 kolejnych miesięcy,
3) 7,5 % kwoty uiszczanej za trzy kwartały, lub 9 kolejnych miesięcy,
4) 10,0 % kwoty uiszczanej jednorazowo za rok, lub 12 kolejnych miesięcy.
3. Wysokość opłat abonamentowych w oparciu o kryteria określone w ust. 2 i 3 w
drodze rozporządzenia ustala Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.
4. Użytkownik obowiązany jest uiścić opłatę do 25 dnia danego miesiąca, a
opłacający za okresy dłuższe do dnia 25 pierwszego miesiąca okresu, za
który wnoszona jest opłata abonamentowa.
5. Jeżeli odbiornik został zarejestrowany po 15 dniu miesiąca, za ten miesiąc
pobiera się połowę opłaty,
6. Jeżeli odbiornik został wyrejestrowany do 10 dnia miesiąca, opłaty za ten
miesiąc nie pobiera się,
7. W przypadku wyrejestrowania odbiornika, za którego użytkowanie uiszczono
opłatę za okres dłuższy niż jeden miesiąc opłata podlega zwrotowi,
począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym odbiornik został
wyrejestrowany.
Art. 4.
1. Opłatę abonamentową uiszcza się za każdy odbiornik radiofoniczny i
telewizyjny z zastrzeżeniem ust. 2 - 6.
2. Niezależnie od liczby odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych używanych
przez :
1) osoby fizyczne w tym samym gospodarstwie domowym lub samochodzie
stanowiącym ich własność,
2) zakłady opieki zdrowotnej, sanatoria, żłobki , jednostki organizacyjne
systemu oświaty, szkoły wyższe i domy pomocy społecznej , domy dziecka i
rodzinne domy dziecka - w tym samym budynku, zespole budynków lub samochodach
będących w użytkowaniu tych instytucji
- uiszcza się tylko jedną z opłat, o której mowa w art. 3.
3. Hotele i całoroczne pensjonaty uiszczają opłatę abonamentową za 50% stanu
posiadanych odbiorników radiofonicznych lub telewizyjnych.
4. Hotele i pensjonaty prowadzące działalność sezonową uiszczają opłatę
abonamentową za 50% stanu posiadanych aparatów radiofonicznych lub
telewizyjnych w okresie prowadzonej działalności.
5. Jednostki podległe Centralnemu Zarządowi Więziennictwa uiszczają jedną z
opłat abonamentowych, o której mowa w art. 3, niezależnie od liczy
odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych stanowiących własność zakładu
karnego.
6. Osadzeni w zakładach podległych Centralnemu Zarządowi Więziennictwa
uiszczają, za pośrednictwem zakładu karnego, jedną z opłat, o których mowa
w art. 3 za każdy posiadany aparat radiofoniczny lub telewizyjny.
Art. 5.
1. Zwalnia się od opłat za używanie odbiorników radiofonicznych i
telewizyjnych:
1) osoby uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej
egzystencji, posiadające uprawnienia do dodatku pielęgnacyjnego,
2) osoby, które ukończyły 75 lat,
3) osoby niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne
upośledzenie słuchu (mierzone na częstotliwości 2000 Hz o natężeniu do 80 dB).
2. Zwalnia się od opłat za używanie odbiorników radiofonicznych i
telewizyjnych niewidomych, których ostrość wzroku nie przekracza 15%.
3. Zwalnia się od opłat za używanie odbiorników radiofonicznych i
telewizyjnych :
1) bezrobotnych nie posiadających prawa do zasiłku dla bezrobotnych,
2) osoby, które otrzymują stały zasiłek lub rentę socjalną z pomocy
społecznej,
3) abonentów, których dochód na jedną osobę w gospodarstwie domowym nie
przekracza 90% najniższego miesięcznego wynagrodzenia brutto, w gospodarstwie
jednoosobowym i 65% najniższego miesięcznego wynagrodzenia brutto, w
gospodarstwie wieloosobowym.
4. Przepisy ust. 1- 3 nie naruszają uprawnień w zakresie zwolnień wynikających
z odrębnych ustaw.
5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji określi w drodze rozporządzenia wykaz
dokumentów wymaganych do otrzymania zwolnienia z opłat za używanie
odbiornika radiofonicznego i telewizyjnego oraz ustali tryb postępowania w
sprawie udzielania zwolnień z opłat za używanie odbiornika radiofonicznego
lub telewizyjnego.
Art. 6
1. Odbiorniki radiofoniczne i telewizyjne podlegają, dla celów pobierania
opłat abonamentowych za ich używanie, zarejestrowaniu w jednostkach
nadzorowanych przez Ministra Infrastruktury.
2. W przypadku stwierdzenia używania nie zarejestrowanego odbiornika
(odbiorników) radiofonicznego lub telewizyjnego pobiera się opłatę w
wysokości stanowiącej trzydziestokrotność miesięcznej opłaty abonamentowej
obowiązującej w dniu stwierdzenia używania nie zarejestrowanego odbiornika,
za każdy nie zarejestrowany odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny.
3. Uiszczanie opłaty, o której mowa w ust. 2 nie zwalnia od obowiązku
uiszczania bieżącej opłaty abonamentowej za okres od dnia stwierdzenia
używania nie zarejestrowanego odbiornika .
4. Jednostki , o których mowa w ust. 1, pobierają opłaty abonamentowe i
odsetki za zwłokę w uiszczaniu opłat i przekazują je na wyodrębniony
rachunek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, z przeznaczeniem na cele
określone w art. 1 - po potrąceniu umownego wynagrodzenia za te usługi.
5. Minister Infrastruktury w porozumieniu z przewodniczącym Krajowej Rady
Radiofonii i Telewizji określi w drodze rozporządzenia, jednostkę
organizacyjną prowadzącą rejestrację, o której mowa w ust. 1, oraz warunki
i tryb rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych.
Art. 7
1. Wpływy, o których mowa w art. 3 i w art. 6 ust. 2-4 z wyłączeniem potrąceń
przewidzianych w art. 6 ust 4 i art. 8 ust. 5, są w całości przeznaczone na
działalność jednostek publicznej radiofonii i telewizji.
2. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji ustala corocznie, nie później niż do
dnia 30 czerwca, sposób podziału wpływów między jednostki publicznej
radiofonii i telewizji w następnym roku kalendarzowym, w tym minimalny
udział terenowych oddziałów spółek.
3. Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji przekazuje niezwłocznie
jednostkom publicznej radiofonii i telewizji należne im udziały we
wpływach.
Art. 8.
1. Kontrolę wykonywania obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych i
telewizyjnych sprawuje Minister Infrastruktury.
2. Minister Infrastruktury, w drodze rozporządzenia, określi:
1) nadzorowane przez niego jednostki organizacyjne, których upoważnieni
pracownicy mogą przeprowadzić kontrolę określoną w ust. 1, a kierownicy -
wydawać decyzję, o których mowa w ust. 4, oraz ich właściwość miejscową,
2) wzór upoważnienia do wykonywania czynności kontrolnych oraz zasady i tryb
wydawania upoważnień.
3. Do wykonywania kontroli określonej w ust. 1 stosuje się przepisy Kodeksu
postępowania administracyjnego
4. W przypadku stwierdzenia używania nie zarejestrowanego odbiornika
radiofonicznego lub telewizyjnego organ prowadzący kontrolę wydaje decyzję,
w której nakazuje rejestrację odbiornika oraz ustala opłatę za używanie nie
zarejestrowanego odbiornika zgodnie z zasadami określonymi w art. 6 ust. 2.
5. Połowa wpływów z opłaty za używanie nie zarejestrowanych odbiorników
stanowi dochód jednostek organizacyjnych wykonujących kontrolę obowiązku
rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych.
6. Wpływy z opłat, o których mowa w ust. 4, pomniejszone o kwoty, o których
mowa w ust. 5, są przekazywane na wyodrębniony rachunek Krajowej Rady
Radiofonii i Telewizji z przeznaczeniem na cele wskazane w art. 7 ust. 1.
7. Termin wykonania decyzji, o której mowa w ust. 4 , wynosi 14 dni od dnia
doręczenia decyzji. W razie niewykonania decyzji w tym terminie, stosuje
się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art. 9
W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 2001 r.
Nr 1001, poz. 111 z późniejszymi zmianami) w prowadza się następujące
zmiany:
1) w art. 6. ust. 1. pkt 6 otrzymuje brzmienie: "określenie opłat za
udzielenie koncesji oraz wpis do rejestru",
2) art. 48 skreśla się,
3) art. 49 skreśla się,
4) art. 50 skreśla się,
5) art. 51 skreśla się.
Art. 10
1. Zachowują moc prawną ustalenia dotyczące opłat abonamentowych na rok 2005
określone w rozporządzeniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
2. Do 31 grudnia 2005 roku zachowują swą ważność wzory upoważnień i
upoważnienia do kontroli wydane na podstawie art. 51 ust. 2 pkt 2 ustawy o
radiofonii i telewizji przed 30 września 2005 r.
3. Zachowuje ważność dokonana do 30 września 2005 r. ewidencja
zarejestrowanych odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych.
4. Na podstawie dotychczasowych przepisów realizowane są sprawy rozpoczęte do
30 września 2005 r.
Art. 11
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2005 r., z wyjątkiem art. 9,
który wchodzi w życie z dniem 30 września 2005 r.
U z a s a d n i e n i e
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 9 września 2004 r. sygn. akt K 2/03
ogłoszonym w Dzienniku Ustaw Nr 204 poz. 2092, zakwestionował uprawnienia
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do ustalania wysokości opłat
abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Z
mocy samego wyroku TK z dnia 30 września 2005 roku tracą moc prawną art. 6
ust. pkt 6 oraz art. 48 ust. 3 ustawy o radiofonii i telewizji (Dz. U. z
2001 r. Nr 60 poz. 610 z późniejszymi zmianami).
Niniejszy projekt ustawy ma wypełnić lukę prawną powstałą w wyniku w/w wyroku
Trybunału Konstytucyjnego. Konstrukcja projektu oparta jest na
następujących przesłankach:
1. Uregulowanie sprawy abonamentu w odrębnej ustawie o abonamencie
radiofonicznym i telewizyjnym, który jako obowiązkowa danina, tak jak inne
rodzaje podatków, winna być uregulowana w odrębnej ustawie. Nadto, poprzez
wyłączenie tego zagadnienia z ustawy o radiofonii i telewizji, unikniemy
dyskusji nad innymi zapalnymi problemami, które przedłużałoby merytoryczne prace
nad ustawą.
2. Projekt zakłada uszanowanie nabytych praw obywateli oraz konstytucyjną rolę
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, jej dorobek prawny we współpracy z
publicznymi mediami elektronicznymi.
3. Konstrukcja projektu jest oparta na wyjętym z ustawy o radiofonii i
telewizji rozdziale siódmym oraz na rozwiązaniach szczegółowych wynikających z
rozporządzeń Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
4. Za podstawę do wymiaru opłat abonamentowych przejęto wysokość najniższego
miesięcznego wynagrodzenia.
5. Urealnienie kręgu zobowiązanych do wnoszenia opłat abonamentowych poprzez:
- zwolnienie od opłat abonamentowych osób o najniższych dochodach (dotychczas
jest stosowana praktyka umarzania zaległości przez KRRiT na wniosek
zainteresowanych). Takie rozwiązanie zdejmie z Polaków odium zbiorowej
nieuczciwości w opłacaniu abonamentu. Jest to istotne przy tak wysokim wskaźniku
bezrobocia. Jeśli abonament radiofoniczny i telewizyjny jest formą daniny,
rodzajem podatku, to nie może być nakładany na tych, którzy nie posiadają
żadnych dochodów, jak np. bezrobotni,
- zrównanie uprawnień niepaństwowych placówek oświatowych, szkół wyższych,
służby zdrowia i pokrewnych z placówkami państwowymi i samorządowymi,
- nałożenie obowiązku opłaty abonamentu na osadzonych w zakładach podległych
Centralnemu Zarządowi Więziennictwa za korzystanie z prywatnych odbiorników
radiofonicznych lub telewizyjnych. Ten obowiązek nie przyniesie istotnych
wpływów finansowych, ale będzie wyrazem sprawiedliwości,
- określenie obowiązku opłaty abonamentu radiofonicznego i telewizyjnego
przez hotele i pensjonaty, z uwzględnieniem sezonowego i niepełnego
wykorzystania bazy hotelowej i pensjonatów.
W szczegółowych rozwiązaniach proponujemy:
1. Wysokość miesięcznego abonamentu związać z wysokością najniższego
miesięcznego wynagrodzenia (obecnie 824 zł) ustalając trwały wskaźnik 0,6 % tego
wynagrodzenia, dla abonamentu radiofonicznego i 1,85 % dla abonamentu
radiofonicznego i telewizyjnego albo telewizyjnego (art. 3 ust. 1 ustawy).
2. Proponujemy również by uiszczający jednorazowo opłaty abonamentowe na
kwartał lub okresy dłuższe jak kwartał, korzystali z upustów od 2,5 do 10
procent (art. 3 ust. 2 ustawy) Dotychczas na podstawie rozporządzenia KRRiT
również stosowane były upusty (obniżenia opłaty) w granicach od 2,5 % przy
jednorazowej, terminowej opłacie za dwa miesiące, do 5,9% przy jednorazowej,
terminowej opłacie za 12 miesięcy.
Te rozwiązania ustawowe mają być zachętą do terminowego wnoszenia opłat za
dłuższe okresy, by zmniejszyć ilość operacji bankowych i kasowych
związanych z opłatą abonamentu. Utrata niewielkich kwot z tego tytułu, z
nawiązką zrównoważy się w zwiększonych kwotach odsetek od wcześniej
zgromadzonych pieniędzy oraz obniżonymi opłatami dla Poczty Polskiej za
inkaso opłat abonamentowych.
Obliczony w proponowany w ustawie sposób abonament (przy zastosowaniu upustów
i zaokrągleń do 0,05 zł.) wynosić będzie :
Abonament radiofoniczny Abonament radiofoniczny
i telewizyjny ( lub telewizyjny)
za jeden miesiąc 4,95 zł 15,25zł
za kwartał 14,45 zł 44,60 zł
za półrocze 28,20 zł 86,90 zł
za 3 kwartały 41,20 zł 127,00 zł
za rok 53,40 zł 164,70 zł
Abonament radiofoniczny ustalony rozporządzeniem KRRiT na 2004 r. wynosi:
Abonament radiofoniczny Abonament radiofoniczny
i telewizyjny ( lub telewizyjny)
za jeden miesiąc 4,95 zł 15,40zł
za kwartał 14,40 zł 44,80 zł
za półrocze 28,70 zł 89,30 zł
za 3 kwartały 42,70 zł 132,80 zł
za rok 55,90 zł 173,90 zł
3. Projekt ustawy proponuje, by osoby bezrobotne oraz o niskich dochodach: 90%
najniższego wynagrodzenia brutto w gospodarstwie domowym jednoosobowym i 65 %
najniższego wynagrodzenia brutto przypadającego na jedna osobę, w gospodarstwie
domowym wieloosobowym, były zwolnione z obowiązku opłacania abonamentu
radiofonicznego i telewizyjnego.
Wielkości te odpowiadają aktualnym kwotom netto 550 zł w pierwszym przypadku i
400 złotych w drugim przypadku, jakie KRRiT przyjmuje jako uzasadniające
decyzje o umorzeniu zaległości w opłatach abonamentowych. Odstąpienie od
kwotowego określenia tych wielkości i zastąpienie ich procentem najniższego
wynagrodzenia brutto uwolni ustawę od konieczności jej zbyt częstego
nowelizowania.
4. Projekt ustawy przewiduje, odpowiednie kompetencje dla KRRiT, w oparciu o
postanowienia ustawy :
- określi kwotowo w formie rozporządzenia i opublikuje ustalone przez ustawę,
przy pomocy wielkości procentowych, stawki opłat abonamentowych (art. 3
ustawy),
- określi w drodze rozporządzenia wykaz dokumentów wymaganych do otrzymania
zwolnienia z opłat za używanie odbiornika radiofonicznego i telewizyjnego oraz
ustali tryb postępowania w sprawie udzielania zwolnień z opłat za używanie
odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego (art. 5 ust. 5).
- gromadzi na wyodrębnionym rachunku wpływy z opłat abonamentowych, dokonuje ich
rozdziału dla uprawnionych i bezzwłocznie im należne kwoty przekazuje.
5. Projekt ustawy przewiduje kompetencje dla Ministra Infrastruktury w
zakresie organizacji rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych,
oraz nadzoru i kontroli w tym zakresie (art. 6 ustawy).
Projekt zakłada okresy przejściowe do 31.12.2005 r., w których po wejściu w
życie ustawy będą zachowywały moc prawną organy i dokumenty kontrolne
wydane na podstawie ustawy o radiofonii i telewizji. Kwestie te reguluje
art. 10 ustawy.
Ustawa nie jest sprzeczna z prawem Unii Europejskiej i nie tworzy obciążeń dla
budżetu państwa.