P r o j e k t
USTAWA
z dnia 2002 r.
o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Art. 1.
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
(Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, Nr 60, poz. 700 i 703, Nr 86, poz. 958,
Nr 103, poz. 1100, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1315 i 1324, z 2001 r.
Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190 i Nr 125, poz. 1363 oraz z 2002 r. Nr
25, poz. 253, Nr 74, poz. 676 i Nr 93, poz. 820) wprowadza się następujące
zmiany:
1) w art. 12:
a) w ust.1:
- pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) wartość:
a) zwróconych wierzytelności, które uprzednio, zgodnie z art. 16 ust. 1
pkt 25 lub 43, zostały odpisane jako nieściągalne lub umorzone i
zaliczone do kosztów uzyskania przychodów albo
b) rozwiązanych lub w inny sposób wykorzystanych rezerw uprzednio
zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 16 ust. 1
pkt 26 lit. a)",
- pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) w bankach – kwota stanowiąca równowartość:
a) rezerwy na ryzyko ogólne, utworzonej zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia
1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665) rozwiązanej lub
wykorzystanej w inny sposób,
b) zmniejszenia stanu rezerw, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 26 lit. b)-
f),",
b) w ust. 4:
- pkt 8 otrzymuje brzmienie:
"8) kwoty stanowiące równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z
tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z:
a) bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji
finansowej przedsiębiorstw i banków lub
b) postępowaniem układowym w rozumieniu przepisów o postępowaniu układowym,
lub
c) realizacją programu restrukturyzacji zgodnie z odrębnymi ustawami,",
- dodaje się pkt 14 w brzmieniu:
"14) w bankach - wartość wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek)
udzielonych przedsiębiorcom realizującym program restrukturyzacji
zgodnie z odrębnymi ustawami, na które utworzono rezerwy zaliczone
uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, zamienionych na akcje
(udziały) restrukturyzowanych przedsiębiorstw";
2) w art. 16:
a) w ust. 1:
- pkt 26 otrzymuje brzmienie:
"26) rezerw tworzonych na pokrycie wierzytelności, których
nieściągalność została uprawdopodobniona, z wyjątkiem tych rezerw
utworzonych na pokrycie:
a) wierzytelności, które uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, zostały
zarachowane jako przychody należne,
b) w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w pkt 25 lit. b):
- wymagalnych a nieściągalnych kredytów (pożyczek),
- kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii straconych,
udzielonych przedsiębiorcom realizującym program restrukturyzacji
zgodnie z odrębnymi ustawami,
c) wymagalnych a nieściągalnych należności z tytułu udzielonych przez bank po
dniu 1 stycznia 1997 r. gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek,
d) zakwalifikowanych do kategorii straconych należności z tytułu udzielonych
przez bank po dniu 1 stycznia 1997r. gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i
pożyczek, udzielonych przedsiębiorcom realizującym program restrukturyzacji
zgodnie z odrębnymi ustawami,
e) 25% kwoty kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii wątpliwych
oraz 25% zakwalifikowanych do kategorii wątpliwych należności z tytułu gwarancji
(poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek - udzielonych przez bank, po dniu 1
stycznia 1997 r.,
f) 50% kwoty kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii wątpliwych
oraz 50% zakwalifikowanych do kategorii wątpliwych należności z tytułu gwarancji
(poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek - udzielonych przez bank przedsiębiorcom
realizującym program restrukturyzacji zgodnie z odrębnymi ustawami",
- pkt 43 otrzymuje brzmienie:
"43) umorzonych kredytów (pożyczek) bankowych, jeżeli ich umorzenie nie jest
związane z:
a) bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji
finansowej przedsiębiorstw i banków, lub
b) postępowaniem układowym w rozumieniu przepisów o postępowaniu układowym,
lub
c) realizacją programu restrukturyzacji zgodnie z odrębnymi ustawami,"
b) w ust. 2a w pkt 2 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:
"w przypadku określonym w ust. 1 pkt 26 lit. b), tiret pierwsze, lit. c)
oraz lit. e), jeżeli:",
c) w ust. 2b w zdaniu wstępnym wyrazy "pkt 26" zastępuje się wyrazami
"pkt 26 lit. a)",
d) po ust. 2b dodaje się ust. 2c – 2e w brzmieniu:
"2c. Wierzytelności objęte rezerwami z tytułu kredytów (pożyczek) i
udzielonych przez bank gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek,
wymienionych w ust. 1 pkt 26 lit. b) - f) pomniejsza się, z
zastrzeżeniem ust. 2d, o wartość:
1) gwarancji lub poręczeń Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego lub
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
2) gwarancji lub poręczeń banku centralnego lub rządu kraju będącego
członkiem OECD,
3) gwarancji lub poręczeń banku mającego siedzibę w kraju będącym
członkiem OECD, w przypadku gdy sytuacja ekonomiczno-finansowa tego
banku nie budzi obaw,
4) gwarancji lub poręczeń państwowej osoby prawnej, z wyłączeniem banków
i zakładów ubezpieczeń, uprawnionej na podstawie odrębnych przepisów
do ich udzielania w ramach realizacji powierzonych jej zadań
państwowych, w przypadku gdy w budżecie państwa określono źródła
sfinansowania ewentualnych zobowiązań,
5) przelewu wierzytelności z akredytywy zabezpieczającej (akredytywa
typu stand-by) otwartej lub potwierdzonej przez bank kraju będącego
członkiem OECD, w przypadku gdy sytuacja ekonomiczno-finansowa tego
banku nie budzi obaw,
6) umowy ubezpieczenia eksportowego lub gwarancji ubezpieczeniowej
Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A., zawartej lub
udzielonej na podstawie przepisów o gwarantowanych przez Skarb
Państwa ubezpieczeniach eksportowych, dla określonej umowy kredytowej
lub zobowiązania pozabilansowego - do 100% sumy odpowiednio
ubezpieczenia lub gwarancji, jeżeli konieczność tworzenia rezerwy
celowej jest następstwem zdarzeń objętych tym ubezpieczeniem lub
gwarancją,
7) gwarancji lub poręczeń Banku Gospodarstwa Krajowego ze środków
Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych wydanych na podstawie
przepisów o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb
Państwa oraz niektóre osoby prawne,
8) gwarancji lub poręczeń jednostki samorządu terytorialnego
Rzeczypospolitej Polskiej (gmin, powiatów i województw) o dobrej
sytuacji ekonomiczno-finansowej, przy czym uwzględniana kwota
zabezpieczenia powinna wynikać z uchwały właściwego organu jednostki
samorządu terytorialnego w sprawie ustalania maksymalnej wysokości
pożyczek, gwarancji i poręczeń udzielanych przez zarząd w roku
budżetowym,
9) wpłaty określonej kwoty w złotych lub w innej walucie wymienialnej na
rachunek banku, który zobowiąże się, że zwróci tę kwotę po uzyskaniu
spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją, do wysokości
tej kwoty, przy czym przeliczenia na złote należy dokonać według
kursu średniego ustalonego przez Narodowy Bank Polski na dzień
dokonywania klasyfikacji,
10) zastawu rejestrowego na wierzytelności z rachunku lokaty złożonej w
banku:
a) posiadającym ekspozycję kredytową lub
b) mającym siedzibę w kraju będącym członkiem OECD, w przypadku gdy
sytuacja ekonomiczno-finansowa tego banku nie budzi obaw
- wraz z oświadczeniem o blokadzie lokaty oraz pełnomocnictwem do
pobrania środków z rachunku lokaty,
11) przeniesienia na bank przez dłużnika, do czasu spłaty zadłużenia
wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności:
a) papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub
Narodowy Bank Polski,
b) papierów wartościowych emitowanych przez banki centralne lub rządy
krajów będących członkiem OECD,
c) bankowych papierów wartościowych emitowanych przez inne banki
- według ich wartości godziwej,
12) zastawu rejestrowego na prawach z papierów wartościowych, o których
mowa w pkt 11, według ich wartości godziwej,
13) hipoteki powstałej na:
a) nieruchomości,
b) użytkowaniu wieczystym,
c) własnościowym spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego,
d) spółdzielczym prawie do lokalu użytkowego,
e) prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
f) prawie do lokalu mieszkalnego w domu budowanym przez spółdzielnię
mieszkaniową w celu przeniesienia jej własności na członka,
14) gwarancji lub poręczeń podmiotu o dobrej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, jeżeli łączna kwota gwarancji i poręczeń udzielonych
przez gwaranta (poręczyciela) jednemu kredytobiorcy nie przekracza
15% aktywów netto tego gwaranta (poręczyciela), pomniejszonych o
należne, lecz niewniesione wkłady na poczet kapitałów (funduszy)
podstawowych spółek akcyjnych i spółdzielni,
15) przeniesienia na bank przez dłużnika, do czasu spłaty zadłużenia
wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności rzeczy
ruchomej, na warunkach określonych przez strony w umowie,
16) przeniesienia na bank przez dłużnika, do czasu spłaty zadłużenia
wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności papierów
wartościowych, niewymienionych w pkt 11, będących w obrocie giełdowym
w krajach będących członkiem OECD,
17) hipoteki morskiej na statku morskim wpisanym do rejestru okrętowego,
18) zastawu na statku powietrznym wpisanym do rejestru państwowego
statków powietrznych,
19) zastawu rejestrowego na prawach z papierów wartościowych, o których
mowa w pkt 11,
20) zastawu rejestrowego na rzeczy ruchomej,
21) przelewu wierzytelności z rachunku lokaty założonej w banku innym
niż bank posiadający należność lub udzielonego zobowiązania
pozabilansowego, wraz z oświadczeniem o blokadzie lokaty oraz
pełnomocnictwem do pobrania środków z rachunku lokaty,
22) oświadczenia patronackiego podmiotu o dobrej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, zawierającego zobowiązanie wystawcy do podjęcia działań
wobec dłużnika, mających na celu utrzymanie terminowej obsługi
ekspozycji kredytowej banku oraz utrzymanie niebudzącej obaw sytuacji
ekonomiczno-finansowej dłużnika, pod warunkiem że:
a) treść oświadczenia zapewnia możliwość dochodzenia wobec wystawcy
roszczeń w przypadku konieczności utworzenia rezerwy celowej,
b) bank posiada opinię prawną dotyczącą skuteczności dochodzenia
ewentualnych roszczeń wobec wystawcy oświadczenia,
c) zobowiązanie ciążące na wystawcy oświadczenia jest ujęte w jego
księgach,
d) łączna kwota oświadczeń patronackich, gwarancji i poręczeń udzielonych
przez wystawcę jednemu kredytobiorcy nie przekracza 15% aktywów netto tego
wystawcy, pomniejszonych o należne, lecz niewniesione, wkłady na poczet
kapitałów (funduszy) podstawowych spółek akcyjnych i spółdzielni.
2d. Przepisy ust. 2c stosuje się w takim zakresie, w jakim bank pomniejszy
podstawę tworzenia rezerw zaliczanych do kosztów banku na podstawie
przepisów o rachunkowości, o wartość zabezpieczeń wymienionych w tych
przepisach.
2e. Za ekspozycje kredytowe, o których mowa w ust. 2c pkt 10 lit. a) oraz
pkt 22 rozumie się:
a) należności, z wyłączeniem odsetek, także skapitalizowanych,
b) udzielone zobowiązania pozabilansowe o charakterze finansowym i
gwarancyjnym.",
e) w ust. 3 wyrazy "lit. b)-d)" zastępuje się wyrazami "lit. b)-f)",
f) po ust. 3b dodaje się ust. 3c - 3f w brzmieniu:
"3c. Przepisów ust. 1 pkt 26 lit. b) - f) nie stosuje się w przypadku rezerw
utworzonych na pokrycie kredytów (pożyczek), gwarancji (poręczeń)
wymienionych w ust. 1 pkt 26 lit. b) - f), które zostały udzielone z
naruszeniem prawa, przy czym naruszenie to powinno być stwierdzone
prawomocnym wyrokiem sądu.
3d. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 43 ma zastosowanie do banków uczestniczących
w realizacji programu restrukturyzacji zgodnie z odrębnymi ustawami, pod
warunkiem przeznaczenia i wydatkowania równowartości 100% kwoty
wierzytelności podlegającej umorzeniu na uruchomienie kredytów
(pożyczek) dla przedsiębiorców objętych tym programem.
3e. Przepisu ust. 2a pkt 2 nie stosują banki uczestniczące w programie
restrukturyzacji zgodnie z odrębnymi ustawami, w zakresie rezerw na
wierzytelności z tytułu zakwalifikowanych do straconych kredytów
(pożyczek) oraz wierzytelności z tytułu gwarancji (poręczeń) spłaty
kredytów (pożyczek) - udzielonych przez bank.
3f. W przypadku zakwalifikowania kredytów (pożyczek) oraz gwarancji
(poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek udzielonych przez bank, z
zastrzeżeniem ust. 1 pkt 26 lit. b) tiret drugie i lit. d), do kategorii
straconych, a których nieściągalność nie została uprawdopodobniona, za
koszty uzyskania przychodów uważa się wysokość rezerwy ustalonej zgodnie
z ust. 1 pkt 26 lit. e).";
3) w art. 18 w ust. 1 dodaje się pkt 6 w brzmieniu:
"6) w bankach – 20% kwoty kredytów (pożyczek) umorzonych w związku z
realizacją programu restrukturyzacji zgodnie z odrębnymi ustawami,
zakwalifikowanych do straconych kredytów (pożyczek) i zaliczonych do
kosztów uzyskania przychodów".
Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.