Dz.U. z 2004 r. Nr 6, poz. 93
U S T A W A
z dnia 12 grudnia 2003 r.
o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania
wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości
pozostawionych poza
obecnymi granicami państwa polskiego[1]
Art. 1.
Ustawa określa zasady zaliczania na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu
użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości
pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego w związku z wojną
rozpoczętą w 1939 r., za pozostawienie których miały przysługiwać świadczenia
przewidziane w:
1) układzie z dnia 9 września 1944 r. pomiędzy Polskim Komitetem Wyzwolenia
Narodowego a Rządem Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Rad dotyczącego
ewakuacji obywateli polskich z terytorium B.S.R.R. i ludności Białoruskiej
z terytorium Polski;
2) układzie z dnia 9 września 1944 r. pomiędzy Polskim Komitetem Wyzwolenia
Narodowego a Rządem Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad dotyczącego
ewakuacji obywateli polskich z terytorium U.S.R.R. i ludności ukraińskiej
z terytorium Polski;
3) układzie z dnia 22 września 1944 r. pomiędzy Polskim Komitetem Wyzwolenia
Narodowego a Rządem Litewskiej Socjalistycznej Republiki Rad, dotyczącego
ewakuacji obywateli polskich z terytorium Litewskiej S.R.R. i ludności
litewskiej z terytorium Polski;
4) umowie z dnia 6 lipca 1945 r. między Tymczasowym Rządem Jedności
Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Związku Socjalistycznych
Republik Radzieckich o prawie zmiany obywatelstwa radzieckiego osób
narodowości polskiej i żydowskiej, mieszkających w ZSRR i o ich ewakuacji
do Polski i o prawie zmiany obywatelstwa polskiego osób narodowości
rosyjskiej, ukraińskiej, białoruskiej, rusińskiej i litewskiej,
mieszkających na terytorium Polski i o ich ewakuacji do ZSRR.
Art. 2.
1. Prawo do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego przysługuje właścicielom tych nieruchomości,
jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
1) zamieszkiwali w dniu 1 września 1939 r. na terenach, o których mowa w
art. 1, byli w tym dniu obywatelami polskimi i opuścili te tereny w
związku z wojną rozpoczętą w 1939 r.;
2) posiadają obywatelstwo polskie;
3) zamieszkują na stałe w Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. W razie śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego, prawo do zaliczenia wartości nieruchomości
przysługuje łącznie wszystkim jego spadkobiercom, jeżeli posiadają oni
obywatelstwo polskie i zamieszkują na stałe w Rzeczypospolitej Polskiej co
najmniej od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy albo jednemu z nich
wskazanemu przez pozostałych spadkobierców. Wskazanie osoby uprawnionej
następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem notarialnie poświadczonym.
3. Prawo do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego, stwierdzone na podstawie odrębnych przepisów
oraz na podstawie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2, jest
niezbywalne.
4. Prawo do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego nie przysługuje osobie, która na podstawie
odrębnych przepisów, w tym przepisów o gospodarce nieruchomościami, o
przeprowadzeniu reformy rolnej lub o ustroju rolnym i osadnictwie, nabyła na
własność albo w użytkowanie wieczyste nieruchomości Skarbu Państwa, w ramach
świadczeń przewidzianych w
umowach, o których mowa w art. 1.
Art. 3.
1. Na poczet ceny sprzedaży nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa
albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego takich nieruchomości oraz ceny
sprzedaży położonych na nich budynków, innych urządzeń albo lokali osobom, o
których mowa w art. 2 ust. 1 i 2, zalicza się, z zastrzeżeniem ust. 2,
wartość nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa
polskiego.
2. Zaliczenie wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się w wysokości równej
15% wartości tych nieruchomości, przy czym wysokość zaliczonej kwoty nie może
przewyższać
50 000 PLN.
Art. 4.
1. Potwierdzenie prawa do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza
obecnymi granicami państwa polskiego następuje na wniosek osoby ubiegającej
się o potwierdzenie tego prawa, złożony nie później niż do dnia 31 grudnia
2005 r.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć:
1) dowody, o których mowa w art. 5 ust. 2;
2) oświadczenie wnioskodawcy o pierwszym miejscu zamieszkania po przybyciu
do Polski osoby, o której mowa w art. 2 ust. 1, oraz dowody potwierdzające
to
oświadczenie;
3) oświadczenie wnioskodawcy o dotychczasowym stanie realizacji prawa do
zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego;
4) operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego, w którym
określono wartość nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego.
3. W razie śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego do wniosku należy dołączyć dodatkowo:
1) postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku;
2) oświadczenie, o którym mowa w art. 2 ust. 2.
Art. 5.
1. Prawo do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego potwierdza, w drodze decyzji:
1) wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy
będącego właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego albo
2) wojewoda właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania osoby
będącej właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego, jeżeli o zaliczenie ubiegają się spadkobiercy tej
osoby.
2. Potwierdzenie prawa do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza
obecnymi granicami państwa polskiego następuje:
1) na podstawie urzędowego opisu mienia lub zaświadczenia odszkodowawczego
wydanego przez były Państwowy Urząd Repatriacyjny albo innych dokumentów
urzędowych w tym sądowych;
2) w razie braku dokumentów, o których mowa w pkt 1, potwierdzenie tego
prawa może nastąpić na podstawie dokumentów sporządzonych przed dniem 1
września 1939 r. świadczących niewątpliwie o posiadaniu takich
nieruchomości, a w szczególności orzeczeń sądowych stwierdzających prawo
własności, wyciągów z ksiąg wieczystych lub aktów notarialnych albo na
podstawie zeznań trzech świadków uprzedzonych o odpowiedzialności karnej
za fałszywe zeznanie, którzy:
a) byli pełnoletni w chwili zawarcia umów, o których mowa w art. 1 pkt 1-
3,
b) zamieszkiwali w miejscowości, w której znajduje się nieruchomość
pozostawiona poza obecnymi granicami państwa polskiego lub w
miejscowości sąsiedniej,
c) nie są osobami bliskimi, w rozumieniu przepisów o gospodarce
nieruchomościami, osób ubiegających się o potwierdzenie prawa do
zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego.
3. Rozstrzygnięcie decyzji, o której mowa w ust. 1, powinno zawierać:
1) wskazanie osoby, której przyznaje się prawo do zaliczenia wartości
nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego;
2) wskazanie wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego.
4. W uzasadnieniu decyzji, o której mowa w ust. 1, wykazuje się dotychczasowy
stan realizacji prawa do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych
poza obecnymi granicami państwa.
5. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje odwołanie do Prezesa Urzędu
Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.
Art. 6.
1. Wojewodowie prowadzą wojewódzkie rejestry zawierające dane dotyczące:
1) decyzji albo zaświadczeń wydawanych na podstawie ustawy lub odrębnych
przepisów, potwierdzających prawo do zaliczenia wartości nieruchomości
pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego;
2) osób, którym te prawa przysługują;
3) stanu realizacji tych praw.
2. Wojewodowie przekazują dane zawarte w rejestrach wojewódzkich Prezesowi
Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, który prowadzi rejestr centralny.
3. Rejestry, o których mowa w ust. 1 i 2, są prowadzone w systemie
informatycznym.
4. Organy, jednostki organizacyjne i agencje, którym na podstawie odrębnych
przepisów zostało powierzone wykonywanie uprawnień właścicielskich Skarbu
Państwa, zbywając nieruchomości Skarbu Państwa, są obowiązane do
przekazywania wojewodom, w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy, wypisów z
aktów notarialnych, z których wynika zrealizowanie w całości lub w części
praw do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego, potwierdzonych zaświadczeniami albo decyzjami.
Wypisy te przekazuje się wojewodom właściwym według miejsca położenia
nieruchomości oraz wojewodom prowadzącym rejestry, o których mowa w ust. 1.
5. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, wzór rejestrów, o których
mowa w ust. 1 i 2,
uwzględniając potrzebę sprawnego przepływu danych i kontroli realizacji praw
do zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego.
6. We wzorze, o którym mowa w ust. 5, należy uwzględnić w szczególności
następujące dane osobowe osób, którym przysługują prawa do zaliczenia
wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa
polskiego:
1) imię i nazwisko;
2) imię ojca;
3) numer PESEL;
4) adres zamieszkania.
Art. 7.
1. Przy zbywaniu nieruchomości podmioty, o których mowa w art. 6 ust. 4,
określając warunki zbycia, nie mogą wyłączyć zapłaty ceny nieruchomości albo
opłat z tytułu
użytkowania wieczystego w sposób określony w art. 3. Zapłata w takim
przypadku może nastąpić wyłącznie przez osobę wskazaną w zaświadczeniu albo
decyzji lub przez jej spadkobierców.
2. W razie nabycia nieruchomości na zasadach określonych w ustawie, nie stosuje
się przepisów art. 62 i 109 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543, z późn. zm.)[2].
3. Kwota odpowiadająca potwierdzonej w decyzji albo zaświadczeniu wartości
nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego
podlega waloryzacji przez zbywcę, zgodnie z art. 5 i 227 ustawy z dnia 21
sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, na dzień zbycia
nieruchomości.
4. Osobę przystępującą do przetargu, o ktrej mowa w ust. 1, zwalnia się z
obowiązku wniesienia wadium, jeeli dołączy do oferty pisemne zobowiązanie do
uiszczenia kwoty rwnej wysokości ustalonego wadium w razie uchylenia się od
zawarcia umowy.
Art. 8.
1. Rzeczoznawca majątkowy określa, z zastrzeżeniem ust. 3, wartość rynkową
nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego na
podstawie dowodów, o których mowa w art. 5 ust. 2.
2. Przy określaniu wartości rynkowej uwzględnia się ceny transakcyjne uzyskane
za nieruchomości podobne do nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego, sprzedawane w Rzeczypospolitej Polskiej w
miejscowości porównywalnej pod względem liczby mieszkańców i stopnia
urbanizacji do miejscowości, w której była położona nieruchomość pozostawiona
poza obecnymi granicami państwa polskiego, z uwzględnieniem różnic w poziomie
rozwoju gospodarczego tych miejscowości w 1939 r.
3. Wartość nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa
polskiego określa się według stanu na dzień ich pozostawienia oraz według cen
albo kosztów odtworzenia na dzień wydania decyzji potwierdzającej prawo do
zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego.
Art. 9.
1. Starostowie przekażą wojewodom, w terminie dwóch miesięcy od dnia wejścia w
życie niniejszej ustawy, potwierdzone kopie zaświadczeń i decyzji, wydanych
przed tym dniem, potwierdzających prawo do zaliczenia wartości nieruchomości
pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego.
2. Do postępowań zakończonych wydaniem zaświadczeń potwierdzających prawa do
zaliczenia wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego stosuje się przepisy rozdziału 12 Kodeksu postępowania
administracyjnego, z wyłączeniem art. 146 § 1.
Art. 10.
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.
z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.)[3] w art. 12 w ust. 4 po pkt 16 dodaje się
pkt 17 w brzmieniu:
"17) kwot odpowiadających wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami państwa polskiego w części zaliczonej na podstawie odrębnych
przepisów na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania
wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa.".
Art. 11.
W ustawie z dnia 10 czerwca 1994 r. o zagospodarowaniu nieruchomości Skarbu
Państwa przejętych od wojsk Federacji Rosyjskiej (Dz.U. Nr 79, poz. 363, z 1998
r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 60, poz. 700 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i
Nr 200, poz. 1683) uchyla się art. 16.
Art. 12.
W ustawie z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 368, z późn. zm.)[4] w
art. 15 uchyla się ust. 3.
Art. 13.
W ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.U. z
2002 r. Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.)[5] w art. 53 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Osobom, o których mowa w przepisach o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży
albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa
wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa
polskiego, zalicza się wartość pozostawionych nieruchomości, potwierdzoną
decyzją albo zaświadczeniem, w wysokości równej 15% wartości tych
nieruchomości, przy czym wysokość zaliczonej kwoty nie może przewyższać 50
000 PLN, na poczet należności z tytułu:
1) części ceny sprzedaży przedsiębiorstwa, o którym mowa w ust. 2,
odpowiadającej wartości praw do nieruchomości wchodzących w skład tego
przedsiębiorstwa, o których mowa w przepisach o zaliczaniu na poczet ceny
sprzeday albo opłat z tytułu uytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu
Państwa wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami
państwa polskiego,
2) ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości
będących przedmiotem zbycia jako niestanowiące przedsiębiorstwa mienie
przejęte przez Skarb Państwa po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy o
oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.".
Art. 14.
W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami wprowadza się
następujące zmiany:
1) uchyla się art. 212;
2) art. 213 otrzymuje brzmienie:
"Art. 213. Przepisów art. 204-211 nie stosuje się do nieruchomości
wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, chyba
że przepisy dotyczące gospodarowania tym Zasobem stanowią
inaczej.".
Art. 15.
Postępowania w sprawach potwierdzania praw do zaliczenia wartości nieruchomości
pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego, wszczęte i
niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, prowadzi się na
podstawie jej przepisów.
Art. 16.
Zobowiązania wynikające z umów wymienionych w art. 1 uznaje się za wykonane
wobec osób, o których mowa w art. 2 ust. 4, oraz osób które na podstawie
niniejszej ustawy zrealizowały prawo do zaliczenia wartości nieruchomości
pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego.
Art. 17.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
_______________________________
[1] Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 15 lutego 1992 r. o
podatku dochodowym od osób prawnych, ustawę z dnia 10 czerwca 1994 r. o
zagospodarowaniu nieruchomości Skarbu Państwa przejętych od wojsk Federacji
Rosyjskiej, ustawę z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej, ustawę z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji
i prywatyzacji, ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami.
[2] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2001
r. Nr 129, poz. 1447, Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74,
poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 126, poz. 1070, Nr 130, poz. 1112, Nr 153, poz.
1271, Nr 200, poz. 1682, Nr 240, poz. 2058 oraz z 2003 r. Nr 1, poz. 15, Nr
80, poz. 717, 720 i 721, Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr 124, poz.
1152, Nr 162, poz. 1568 i Nr 203, poz. 1966.
[3] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000
r. Nr 60, poz. 700 i 703, Nr 86, poz. 958, Nr 103, poz. 1100, Nr 117, poz.
1228, Nr 122, poz. 1315 i 1324; z 2001 r. Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz.
1190, Nr 125, poz. 1363, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 93,
poz. 820, Nr 141, poz. 1179, Nr 169, poz. 1384, Nr 199, poz. 1672, Nr 200,
poz. 1684, Nr 230, poz. 1922 oraz z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr
96, poz. 874, Nr 137, poz. 1302, Nr 180, poz. 1759 i Nr 202, poz. 1957.
[4] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z
2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984 i Nr 240, poz. 2055 oraz z 2003 r.
Nr 80, poz. 718, Nr 101, poz. 944, Nr 134, poz. 1267 i Nr 179, poz. 1750.
[5] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2002r.
Nr 240, poz. 2055 oraz z 2003 r. Nr 60, poz. 535 i Nr 90, poz. 844.