Dz.U. z 2005 r. Nr 90, poz. 759
U S T A W A
z dnia 6 maja 2005 r.
o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach
Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej
Rozdział 1
Przepis ogólny
Art. 1.
Ustawa określa zasady funkcjonowania i tryb wyłaniania Komisji Wspólnej Rządu i
Samorządu Terytorialnego oraz zasady i tryb wyznaczania kandydatów na
przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii
Europejskiej.
Rozdział 2
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego
Art. 2.
1. Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, zwana dalej "Komisją
Wspólną", stanowi forum wypracowywania wspólnego stanowiska Rządu i samorządu
terytorialnego.
2. Komisja Wspólna rozpatruje problemy związane z funkcjonowaniem samorządu
terytorialnego i z polityką państwa wobec samorządu terytorialnego, a także
sprawy dotyczące samorządu terytorialnego znajdujące się w zakresie działania
Unii Europejskiej i organizacji międzynarodowych, do których Rzeczpospolita
Polska należy.
3. Uprawnienia Komisji Wspólnej nie naruszają właściwości organów władzy
publicznej.
Art. 3.
Do zadań Komisji Wspólnej należy:
1) wypracowywanie wspólnego stanowiska Rządu i samorządu terytorialnego w
zakresie ustalania priorytetów gospodarczych i społecznych w sprawach
dotyczących:
a) gospodarki komunalnej i funkcjonowania samorządu gminnego i samorządu
powiatowego,
b) rozwoju regionalnego i funkcjonowania samorządu województwa;
2) dokonywanie przeglądów i ocen warunków prawnych i finansowych
funkcjonowania samorządu terytorialnego, w tym także powiatowych służb,
inspekcji i straży oraz organów nadzoru i kontroli nad samorządem
terytorialnym;
3) ocena stanu funkcjonowania samorządu terytorialnego w odniesieniu do
procesu integracji w ramach Unii Europejskiej, w tym wykorzystywania przez
jednostki samorządu terytorialnego środków finansowych;
4) analizowanie informacji o przygotowywanych projektach aktów prawnych,
dokumentów i programów rządowych dotyczących problematyki samorządu
terytorialnego, w szczególności przewidywanych skutków finansowych;
5) opiniowanie projektów aktów normatywnych, programów i innych dokumentów
rządowych dotyczących problematyki samorządu terytorialnego, w tym także
określających relacje pomiędzy samorządem terytorialnym a innymi organami
administracji publicznej.
Art. 4.
1. W skład Komisji Wspólnej wchodzą przedstawiciele strony rządowej i strony
samorządowej w równej liczbie.
2. Stronę rządową w Komisji Wspólnej stanowią:
1) minister właściwy do spraw administracji publicznej;
2) 11 przedstawicieli powoływanych i odwoływanych przez Prezesa Rady
Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji
publicznej.
Art. 5.
1. Stronę samorządową w Komisji Wspólnej stanowią wyznaczeni przedstawiciele
ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego, w tym:
1) po 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolskie organizacje reprezentujące
następujące kategorie jednostek samorządu gminnego:
a) gminy liczące powyżej 300 tysięcy mieszkańców,
b) gminy posiadające status miasta,
c) gminy, których siedziby władz znajdują się w miastach położonych na
terytorium tych gmin,
d) gminy nieposiadające statusu miasta i niemające siedzib swych władz w
miastach położonych na terytorium tych gmin;
2) 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolską organizację reprezentującą
jednostki samorządu powiatowego;
3) 2 osoby wyznaczone przez ogólnopolską organizację reprezentującą
jednostki samorządu województw.
2. Ogólnopolskie organizacje jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa
w ust. 1, powinny spełniać następujące kryteria:
1) reprezentować jednostki funkcjonujące na danym stopniu podziału
terytorialnego państwa, a w przypadku jednostek samorządu gminnego - jedną
z kategorii tych jednostek, spośród wymienionych w ust. 1 pkt 1;
2) działać przez okres nie krótszy niż kadencja wybieranych w głosowaniu
powszechnym organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego na
danym stopniu podziału;
3) reprezentować jednostki samorządu terytorialnego, których członkostwo w
danej organizacji wynika bezpośrednio z rozstrzygnięcia organu jednostki
samorządu terytorialnego.
3. Wyznaczenie przedstawicieli, o których mowa w ust. 1, następuje w trybie i
na zasadach określonych w aktach statutowych właściwych organizacji samorządu
terytorialnego. O wyznaczeniu przedstawicieli organ statutowy właściwej
organizacji samorządu terytorialnego zawiadamia niezwłocznie ministra
właściwego do spraw administracji publicznej.
Art. 6.
1. Ogólnopolskie organizacje jednostek samorządu terytorialnego składają na
bieżąco Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw
administracji publicznej, wnioski o uznanie za organizacje uprawnione do
wyznaczania przedstawicieli do Komisji Wspólnej. Do wniosku należy dołączyć
dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów, o których mowa w art. 5 ust. 1
i 2.
2. Rada Ministrów rozpatruje wnioski, o których mowa w ust. 1, w terminie 6
miesięcy od dnia rozpoczęcia kadencji nowo wybranych organów stanowiących
jednostek samorządu terytorialnego.
3. Jeżeli 2 lub więcej ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu
terytorialnego funkcjonujących na tym samym stopniu podziału terytorialnego
lub reprezentujących tę samą kategorię jednostek samorządu gminnego, o której
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, spełnia kryteria wymienione w art. 5 ust. 2, Rada
Ministrów w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 4, określa tę z organizacji,
która ma największą liczbę członków.
4. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, organizacje, które są
uprawnione do wyznaczania przedstawicieli do Komisji Wspólnej, kierując się
kryteriami, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, po rozpatrzeniu wniosków
ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego
reprezentujących jednostki funkcjonujące na poszczególnych stopniach podziału
terytorialnego państwa.
Art. 7.
1. Komisja Wspólna wyraża opinię na zasadzie jej uzgodnienia przez obie strony
Komisji. Opinia może zawierać odrębne stanowiska w kwestiach szczegółowych.
2. W przypadku braku uzgodnienia, o którym mowa w ust. 1, każda ze stron
przyjmuje własne stanowisko w sprawie będącej przedmiotem obrad.
3. W przypadkach gdy przepisy odrębne przewidują obowiązek zasięgnięcia opinii
Komisji Wspólnej lub opinii strony samorządowej Komisji o projekcie aktu
normatywnego lub innego dokumentu, termin wyrażenia opinii o projekcie wynosi
30 dni od dnia doręczenia projektu. Nieprzedstawienie opinii w terminie
oznacza rezygnację z prawa jej wyrażenia.
Art. 8.
1. Członkowie Rady Ministrów oraz inne podmioty właściwe do przygotowania
projektów aktów normatywnych, programów i innych dokumentów rządowych
dotyczących problematyki samorządu terytorialnego przedstawiają Komisji
Wspólnej do zaopiniowania projekty tych dokumentów wraz z prognozą ich
skutków finansowych.
2. Opinia Komisji Wspólnej dotycząca projektów dokumentów rządowych, o których
mowa w ust. 1, jest dołączana do projektu dokumentu. W przypadkach, o których
mowa w art. 7 ust. 2, do projektu dokumentu dołącza się stanowisko każdej ze
stron Komisji Wspólnej.
3. Do opinii i stanowisk, o których mowa w ust. 2, przepis art. 7 ust. 3
stosuje się odpowiednio.
Art. 9.
Każda ze stron Komisji Wspólnej, poza przypadkami, o ktrych mowa w art. 7 i 8,
może również zająć stanowisko w sprawie dotyczącej problematyki samorządu
terytorialnego, jak też wnioskować do drugiej strony o podjęcie sprawy, którą
uzna za mającą znaczenie z punktu widzenia problematyki samorządu
terytorialnego.
Art. 10.
1. Komisja Wspólna powołuje stałe zespoły problemowe.
2. Do zakresu działania stałych zespołów problemowych należy wykonywanie zadań
wynikających z art. 3 w zakresie określonym przez Komisję Wspólną i
przedstawianie Komisji Wspólnej wyników prac.
3. W razie potrzeby Komisja Wspólna może powołać doraźne zespoły problemowe.
4. Do stałych i doraźnych zespołów problemowych Komisja Wspólna może powoływać
osoby spoza jej składu.
5. Do zespołów problemowych przepisy art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 9 stosuje się
odpowiednio.
Art. 11.
1. Pracami Komisji Wspólnej kierują współprzewodniczący:
1) minister właściwy do spraw administracji publicznej, jako przedstawiciel
strony rządowej;
2) przedstawiciel samorządu terytorialnego, wybrany przez członków strony
samorządowej spośród ich grona.
2. Do zadań współprzewodniczących należy:
1) przewodniczenie posiedzeniom Komisji Wspólnej;
2) ustalanie harmonogramu prac Komisji Wspólnej, w szczególności ustalanie
terminów i porządku obrad kolejnych posiedzeń Komisji przy uwzględnieniu
wniosków zgłaszanych przez członków Komisji;
3) ustalanie składów osobowych stałych i doraźnych zespołów problemowych;
4) powoływanie i odwoływanie współprzewodniczących stałych i doraźnych
zespołów problemowych.
3. Współprzewodniczący Komisji Wspólnej reprezentujący stronę rządową na
wniosek współprzewodniczącego reprezentującego stronę samorządową lub z
własnej inicjatywy może powoływać ekspertów Komisji oraz zlecać wykonanie
opinii i ekspertyz na rzecz Komisji.
4. Współprzewodniczący Komisji Wspólnej mogą zapraszać do udziału w pracach
Komisji oraz jej stałych i doraźnych zespołów, z głosem doradczym,
przedstawicieli administracji rządowej, samorządu terytorialnego oraz innych
organizacji i instytucji.
Art. 12.
Komisja Wspólna rozpatruje sprawy wniesione przez:
1) członków Rady Ministrów oraz inne podmioty, o których mowa w art. 8 ust.
1;
2) współprzewodniczących Komisji;
3) stałe i doraźne zespoły problemowe.
Art. 13.
1. Pracami stałych i doraźnych zespołów problemowych kierują ich
współprzewodniczący, reprezentujący stronę rządową i stronę samorządową.
2. Do zadań współprzewodniczących zespołów należy:
1) przewodniczenie posiedzeniom zespołów;
2) ustalanie harmonogramu prac zespołów;
3) sporządzanie okresowych informacji dla Komisji Wspólnej o pracach
zespołów;
4) ustalanie terminów i zakresu tematycznego kolejnych posiedzeń zespołów.
Art. 14.
1. Posiedzenia Komisji Wspólnej odbywają się w zależności od potrzeb, nie
rzadziej jednak niż raz na 2 miesiące.
2. Posiedzenia stałych i doraźnych zespołów problemowych odbywają się w
zależności od potrzeb.
3. Z posiedzenia Komisji Wspólnej oraz stałych i doraźnych zespołów
problemowych sporządza się protokół. Do protokołu dołącza się w szczególności
dokumenty, o których mowa w art. 8 ust. 1 i 2 oraz art. 9.
Art. 15.
1. Posiedzenia Komisji Wspólnej i zespołów problemowych zwołuje odpowiednio
współprzewodniczący Komisji lub zespołu reprezentujący stronę rządową,
działając w uzgodnieniu ze współprzewodniczącym reprezentującym stronę
samorządową, z własnej inicjatywy lub na wniosek współprzewodniczącego
reprezentującego stronę samorządową.
2. Pierwsze posiedzenie Komisji Wsplnej, w nowym składzie, zwołuje minister
właściwy do spraw administracji publicznej w terminie 30 dni od dnia
zawiadomienia go o wyznaczeniu przedstawicieli strony samorządowej do Komisji
Wsplnej.
3. Obsługę organizacyjną prac Komisji Wspólnej i jej zespołów problemowych
zapewnia sekretarz Komisji wyznaczony przez współprzewodniczącego Komisji
reprezentującego stronę rządową, działając w porozumieniu z sekretarzem
wyznaczonym przez współprzewodniczącego reprezentującego stronę samorządową.
Sekretarz komisji wyznaczony przez współprzewodniczącego Komisji
reprezentującego stronę rządową wykonuje zadania przy pomocy sekretariatu
Komisji.
Art. 16.
Członkom Komisji Wspólnej oraz członkom zespołów problemowych niebędących
członkami Komisji nie przysługuje wynagrodzenie.
Art. 17.
Komisja Wspólna uchwala swój regulamin, który określa szczegółowy tryb pracy
Komisji i jej stałych zespołów problemowych oraz zakres zadań poszczególnych
zespołów i ich liczbę. Regulamin pracy Komisji Wspólnej podlega ogłoszeniu w
Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Art. 18.
1. Obsługę organizacyjną, techniczną i kancelaryjno-biurową Komisji Wspólnej,
jej zespołów i sekretariatu zapewnia urząd obsługujący ministra właściwego do
spraw administracji publicznej.
2. Koszty finansowania obsługi, o której mowa w ust. 1, są pokrywane ze środków
budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw
administracji publicznej.
Rozdział 3
Zasady i tryb wyznaczania kandydatów na przedstawicieli Rzeczypospolitej
Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej
Art. 19.
1. Rada Ministrów przedkłada Radzie Unii Europejskiej wniosek zawierający listę
21 kandydatów na członków i 21 kandydatów na zastępców członków Komitetu
Regionw Unii Europejskiej, zwanego dalej "Komitetem Regionów".
2. Kandydatów na członków i kandydatów na zastępców członków Komitetu Regionów
wyznacza się spośród osób będących:
1) radnymi gminy, powiatu lub województwa;
2) wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta), członkami zarządu powiatu lub
członkami zarządu województwa.
Art. 20.
1. Rada Ministrów na liście, o której mowa w art. 19 ust. 1, umieszcza
kandydatów na członków i kandydatów na zastępców członków, wyznaczonych
przez:
1) ogólnopolską organizację reprezentującą jednostki samorządu województw -
w liczbie 10 kandydatów na członków i 10 kandydatów na zastępców członków;
2) ogólnopolską organizację reprezentującą jednostki samorządu powiatowego -
w liczbie 3 kandydatów na członków i 3 kandydatów na zastępców członków;
3) ogólnopolskie organizacje reprezentujące następujące kategorie jednostek
samorządu gminnego:
a) gminy liczące powyżej 300 tysięcy mieszkańców - w liczbie 2 kandydatów
na członków i 2 kandydatów na zastępców członków,
b) gminy posiadające status miasta - w liczbie 3 kandydatów na członków i
3 kandydatów na zastępców członków,
c) gminy, których siedziby władz znajdują się w miastach położonych na
terytorium tych gmin - w liczbie 1 kandydata na członka i 1 kandydata na
zastępcę członka,
d) gminy nieposiadające statusu miasta i niemające siedzib swych władz w
miastach położonych na terytorium tych gmin - w liczbie 2 kandydatów na
członków i 2 kandydatów na zastępców członków
- reprezentowane w Komisji Wspólnej.
2. Strona samorządowa Komisji Wspólnej zapewnia reprezentowanie przez
kandydatów na członków i kandydatów na zastępców członków w Komitecie
Regionów wszystkich województw.
Rozdział 4
Przepisy zmieniające, przejściowe i dostosowujące
Art. 21.
W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. Nr 116,
poz. 1206) w art. 23 w ust. 4 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
"5) ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego
określonych w art. 5 ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej
Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach
Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz.U.
Nr ..., poz. ...), zwanych dalej "ogólnopolskimi organizacjami";".
Art. 22.
Jeżeli dotychczasowe przepisy odwołują się do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu
Terytorialnego albo reprezentacji lub przedstawicielstwa samorządów
terytorialnych, należy przez to rozumieć Komisję Wspólną Rządu i Samorządu
Terytorialnego działającą na podstawie przepisów niniejszej ustawy.
Art. 23.
1. W kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego wybranych w 2002 r.
organizacjami, o których mowa w art. 5 ust. 1, są odpowiednio:
1) dla jednostek samorządu gminnego:
a) Unia Metropolii Polskich,
b) Związek Miast Polskich,
c) Unia Miasteczek Polskich,
d) Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej;
2) dla jednostek samorządu powiatowego - Związek Powiatów Polskich;
3) dla jednostek samorządu województwa - Związek Województw Rzeczypospolitej
Polskiej.
2. Rozporządzenie, o którym mowa w art. 6 ust. 4, Rada Ministrów wyda w
terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia kadencji organów jednostek samorządu
terytorialnego następującej po kadencji, w której ustawa weszła w życie.
3. Do czasu wydania rozporządzenia, o którym mowa w ust. 2, Komisja Wspólna
działa w składzie powołanym na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
5 lutego 2002 r. w sprawie powołania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu
Terytorialnego (Dz.U. Nr 13, poz. 124 i z 2003 r. Nr 58, poz. 508). Zmiany
przedstawicieli w Komisji Wspólnej następują z uwzględnieniem przepisów art.
4 ust. 2 i art. 5 ust. 3.
Art. 24.
W przypadku wygaśnięcia mandatu przedstawiciela Rzeczypospolitej Polskiej w
Komitecie Regionów do wyznaczenia kandydata na przedstawiciela stosuje się
przepisy niniejszej ustawy.
Art. 25.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.