Dz.U. z 2002 r. Nr 169, poz. 1384
U S T A W A
z dnia 30 sierpnia 2002 r.
o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
Art. 1.
W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.
z 2000 r. Nr 14, poz. 176, Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr
104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27,
Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz.
961, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190,
Nr 125, poz. 1363 i 1370 i Nr 134, poz. 1509 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr
74, poz. 676 i Nr 89, poz. 804) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 9 w ust. 1 wyrazy "z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30"
zastępuje się wyrazami "z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28-30 i art. 44
ust. 7e i 7f";
2) w art. 44 po ust. 7 dodaje się ust. 7a-7i w brzmieniu:
"7a. Podatnicy, którzy po raz pierwszy rozpoczęli prowadzenie pozarolniczej
działalności gospodarczej, są zwolnieni na warunkach określonych w ust. 7c
z obowiązków wynikających z ust. 6, z tytułu tej działalności, w roku
podatkowym następującym:
1) bezpośrednio po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności,
jeżeli w roku jej rozpoczęcia działalność ta była prowadzona co najmniej
przez pełnych 10 miesięcy albo
2) dwa lata po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności,
jeżeli nie został spełniony warunek, o którym mowa w pkt 1.
7b. Przez podatnika rozpoczynającego po raz pierwszy prowadzenie
pozarolniczej działalności gospodarczej rozumie się osobę, która w roku
rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie trzech lat, licząc od
końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, nie prowadziła
pozarolniczej działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik
spółki niemającej osobowości prawnej oraz działalności takiej nie
prowadził małżonek tej osoby, o ile między małżonkami istniała w tym
czasie wspólność majątkowa.
7c. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 7a, dotyczy podatników, którzy łącznie
spełniają następujące warunki:
1) w okresie poprzedzającym rok korzystania z tego zwolnienia osiągnęli
przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej średniomiesięcznie w
wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty co najmniej 1 000
euro, przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez
Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roku poprzedzającego rok
rozpoczęcia tej działalności,
2) od dnia rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej
do dnia 1 stycznia roku podatkowego, w którym rozpoczynają korzystanie
ze zwolnienia, byli małym przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o
działalności gospodarczej, a w okresie poprzedzającym rok korzystania ze
zwolnienia zatrudniali, na podstawie umowy o pracę, w każdym miesiącu co
najmniej 5 osób w przeliczeniu na pełne etaty,
3) w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie wykorzystują
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także
innych składników majątku, o których mowa w art. 24 ust. 3 - o znacznej
wartości - udostępnionych im nieodpłatnie przez osoby zaliczone do I i
II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i
darowizn, wykorzystywanych uprzednio w działalności gospodarczej
prowadzonej przez te osoby i stanowiących ich własność,
4) złożyli we właściwym urzędzie skarbowym oświadczenie o korzystaniu
z tego zwolnienia; oświadczenie składa się w formie pisemnej w terminie
do dnia 31 stycznia roku podatkowego, w którym podatnik będzie korzystał
z tego zwolnienia.
7d. Przez znaczną wartość rozumie się łączną wartość środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych, a także innych składników majątku, o
których mowa w art. 24 ust. 3 - wymienionych w ust. 7c pkt 3 - stanowiącej
równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro, przeliczonej według
średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego
dnia roku poprzedzającego rok korzystania z tego zwolnienia. Przy
określaniu tych wartości art. 19 stosuje się odpowiednio.
7e. Podatnicy korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 7a, wykazują
w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) składanym
za rok podatkowy, w którym korzystali z tego zwolnienia, dochód osiągnięty
(stratę poniesioną) z pozarolniczej działalności gospodarczej. Dochodu
tego nie łączy się z dochodami z innych źródeł. Strata podlega rozliczeniu
zgodnie z art. 9.
7f. Dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w ust.
7e, łączy się z dochodem (stratą) z tego źródła, wykazanym w zeznaniach o
wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) składanych za pięć
kolejnych lat następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik
korzystał ze zwolnienia - w wysokości 20% tego dochodu w każdym z tych
lat.
7g. Podatnicy tracą prawo do zwolnienia, jeżeli odpowiednio w roku lub za
rok korzystania ze zwolnienia albo w pięciu następnych latach podatkowych:
1) zlikwidowali działalność gospodarczą albo została ogłoszona ich
upadłość lub upadłość spółki, której są wspólnikami lub
2) osiągnęli przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej
średniomiesięcznie w wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty
niższej niż 1 000 euro, przeliczonej według średniego kursu euro,
ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roku
poprzedniego, lub
3) w którymkolwiek z miesięcy w tych latach zmniejszą przeciętne
miesięczne zatrudnienie na podstawie umowy o pracę o więcej niż 10%, w
stosunku do najwyższego przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w roku
poprzedzającym rok podatkowy, lub
4) mają zaległości z tytułu podatków stanowiących dochód budżetu państwa,
ceł oraz składek na ubezpieczenie społeczne i powszechne ubezpieczenie
zdrowotne; określenie lub wymierzenie w innej formie - w wyniku
postępowania prowadzonego przez właściwy organ - zaległości
z wymienionych tytułów nie pozbawia podatnika prawa do skorzystania ze
zwolnienia, jeżeli zaległość ta wraz z odsetkami za zwłokę zostanie
uregulowana w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ostatecznej.
7h. Przeciętne miesięczne zatrudnienie, o którym mowa w ust. 7c pkt 2 oraz
ust. 7g pkt 3 ustala się w przeliczeniu na pełne etaty, pomijając liczby
po przecinku; w przypadku, gdy przeciętne miesięczne zatrudnienie jest
mniejsze od jedności, przyjmuje się liczbę jeden.
7i. Podatnicy, którzy utracili prawo do zwolnienia:
1) w roku podatkowym, w którym korzystają z tego zwolnienia - są
obowiązani do złożenia deklaracji o wysokości dochodu osiągniętego od
początku roku i wpłacenia należnych zaliczek w terminie do 20 dnia
miesiąca następującego po miesiącu, w którym utracili prawo do
zwolnienia; w tym przypadku nie nalicza się odsetek za zwłokę od
zaległości z tytułu tych zaliczek,
2) w okresie między dniem 1 stycznia następnego roku a terminem określonym
dla złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej
straty) za rok podatkowy, w którym korzystali ze zwolnienia - są
obowiązani do złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu
(poniesionej straty) w roku podatkowym, w którym korzystali ze
zwolnienia i zapłaty podatku, na zasadach określonych w art. 45; w tym
przypadku nie nalicza się odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu
zaliczek za poszczególne miesiące roku, w którym podatnicy korzystali ze
zwolnienia,
3) w okresie między upływem terminu określonego dla złożenia zeznania
o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy,
w którym korzystali ze zwolnienia a terminem określonym dla złożenia
zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za
pierwszy rok podatkowy następujący po roku, w którym korzystali ze
zwolnienia - są obowiązani do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w
pkt 2, i zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się
od dnia następnego po upływie terminu określonego dla złożenia zeznania
o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy,
w którym mieli obowiązek złożyć to zeznanie,
4) w okresie od upływu terminu określonego dla złożenia zeznania o
wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za pierwszy rok
podatkowy następujący po roku, w którym korzystali ze zwolnienia, do
końca piątego roku podatkowego następującego po roku, w którym
korzystali ze zwolnienia – są obowiązani do złożenia:
a) korekty zeznania, o którym mowa w pkt 2, i zapłaty podatku wraz
z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od dnia następnego po
upływie terminu określonego dla złożenia zeznania o wysokości
osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym
mieli obowiązek złożyć to zeznanie,
b) korekt zeznań o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty),
w których doliczyli po 20% dochodu, o którym mowa w ust. 7e,
składanych za kolejne lata podatkowe następujące po roku korzystania
ze zwolnienia.".
Art. 2.
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.
z 2000 r. Nr 54, poz. 654, Nr 60, poz. 700 i 703, Nr 86, poz. 958, Nr 103, poz.
1100, Nr 117, poz. 1228, Nr 122, poz. 1315 i 1324, z 2001 r. Nr 106, poz. 1150,
Nr 110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz.
676 i Nr 93, poz. 820) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4a w pkt 4 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 5 w
brzmieniu:
"5) programie restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw - oznacza to
restrukturyzację na podstawie ustaw:
a) z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego
do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych
uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz.U. Nr 162, poz. 1112 oraz
z 2001 r. Nr 5, poz. 41 i Nr 154, poz. 1802),
b) z dnia 7 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji
przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 83, poz. 932, z 2000 r. Nr
119, poz. 1250 oraz z 2001 r. Nr 76, poz. 805 i Nr 100, poz. 1080),
c) z dnia 14 lipca 2000 r. o restrukturyzacji finansowej górnictwa siarki
(Dz.U. Nr 74, poz. 856),
d) z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i
prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe"
(Dz.U. Nr 84, poz. 948 oraz z 2001 r. Nr 100, poz. 1086 i Nr 154, poz.
1802),
e) z dnia 24 sierpnia 2001 r. o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali
(Dz.U. Nr 111, poz. 1196).";
2) w art. 12:
a) w ust.1:
- pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) wartość zwróconych wierzytelności, które uprzednio, zgodnie z art.
16 ust. 1 pkt 25 lub 43, zostały odpisane jako nieściągalne lub
umorzone i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,",
- pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) w bankach - kwota stanowiąca równowartość:
a) rezerwy na ryzyko ogólne, utworzonej zgodnie z ustawą z dnia
29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz.
665) rozwiązanej lub wykorzystanej w inny sposób,
b) rozwiązanych lub zmniejszonych rezerw, o których mowa w art. 16
ust. 1 pkt 26, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania
przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 15 lit. b),",
b) w ust. 4:
- pkt 8 otrzymuje brzmienie:
"8) kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z
tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane
z:
a) bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o
restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, lub
b) postępowaniem układowym w rozumieniu przepisów o postępowaniu
układowym, lub
c) realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych
ustaw,",
- w pkt 14 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 15 w
brzmieniu:
"15) w bankach:
a) nominalnej wartości akcji (udziałów) przedsiębiorców objętych
programem restrukturyzacji realizowanym na podstawie odrębnych
ustaw, objętych za wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek)
udzielonych tym przedsiębiorcom, na które utworzono rezerwy
zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów; w przypadku
odpłatnego zbycia tych akcji (udziałów) nie ustala się kosztów
uzyskania przychodów,
b) rezerw zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, rozwiązanych
lub zmniejszonych w wyniku zamiany wierzytelności z tytułu kredytów
(pożyczek) na akcje (udziały) przedsiębiorców objętych programem
restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw.";
3) w art. 16:
a) w ust. 1:
- pkt 26 otrzymuje brzmienie:
"26) rezerw tworzonych na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność
została uprawdopodobniona, z wyjątkiem tych rezerw utworzonych na
pokrycie:
a) w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w pkt 25 lit. b):
- wymagalnych a nieściągalnych kredytów (pożyczek),
- kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii straconych,
udzielonych przedsiębiorcom realizującym program
restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,
b) wymagalnych a nieściągalnych należności z tytułu udzielonych
przez bank po dniu 1 stycznia 1997 r. gwarancji (poręczeń) spłaty
kredytów i pożyczek,
c) zakwalifikowanych do kategorii straconych należności z tytułu
udzielonych przez bank po dniu 1 stycznia 1997 r. gwarancji
(poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek, udzielonych przedsiębiorcom
realizującym program restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,
d) 25% kwoty kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii
wątpliwych oraz 25% zakwalifikowanych do kategorii wątpliwych
należności z tytułu gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek
- udzielonych przez bank po dniu 1 stycznia 1997 r.,
e) 50% kwoty kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych do kategorii
wątpliwych oraz 50% zakwalifikowanych do kategorii wątpliwych
należności z tytułu gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek
- udzielonych przez bank przedsiębiorcom realizującym program
restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,",
- pkt 43 otrzymuje brzmienie:
"43) umorzonych kredytów (pożyczek) bankowych, jeżeli ich umorzenie nie
jest związane z:
a) bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o
restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, lub
b) postępowaniem układowym w rozumieniu przepisów o postępowaniu
układowym, lub
c) realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych
ustaw,",
b) w ust. 2a w pkt 2 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:
"w przypadku określonym w ust. 1 pkt 26 lit. a) tiret pierwsze i lit. b),
jeżeli:",
c) ust. 2b otrzymuje brzmienie:
"2b. Wierzytelności objęte rezerwami z tytułu kredytów (pożyczek) i
udzielonych przez bank gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek,
wymienionych w ust. 1 pkt 26 pomniejsza się, z zastrzeżeniem ust. 2c, o
wartość:
1) gwarancji lub poręczeń Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego
lub Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
2) gwarancji lub poręczeń banku centralnego lub rządu kraju będącego
członkiem OECD,
3) gwarancji lub poręczeń banku mającego siedzibę w kraju będącym
członkiem OECD, w przypadku gdy sytuacja ekonomiczno-finansowa tego
banku nie budzi obaw,
4) gwarancji lub poręczeń państwowej osoby prawnej, z wyłączeniem
banków i zakładów ubezpieczeń, uprawnionej na podstawie odrębnych
przepisów do ich udzielania w ramach realizacji powierzonych jej
zadań państwowych, w przypadku gdy w budżecie państwa określono
źródła sfinansowania ewentualnych zobowiązań,
5) przelewu wierzytelności z akredytywy zabezpieczającej (akredytywa
typu stand-by) otwartej lub potwierdzonej przez bank kraju będącego
członkiem OECD, w przypadku gdy sytuacja ekonomiczno-finansowa tego
banku nie budzi obaw,
6) umowy ubezpieczenia eksportowego lub gwarancji ubezpieczeniowej
Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A., zawartej lub
udzielonej na podstawie przepisów o gwarantowanych przez Skarb
Państwa ubezpieczeniach eksportowych, dla określonej umowy
kredytowej lub zobowiązania pozabilansowego - do 100% sumy
odpowiednio ubezpieczenia lub gwarancji, jeżeli konieczność
tworzenia rezerwy celowej jest następstwem zdarzeń objętych tym
ubezpieczeniem lub gwarancją,
7) gwarancji lub poręczeń Banku Gospodarstwa Krajowego ze środków
Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych wydanych na podstawie
przepisów o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb
Państwa oraz niektóre osoby prawne,
8) gwarancji lub poręczeń jednostki samorządu terytorialnego
Rzeczypospolitej Polskiej (gmin, powiatów i województw) o dobrej
sytuacji ekonomiczno-finansowej, przy czym uwzględniana kwota
zabezpieczenia powinna wynikać z uchwały właściwego organu jednostki
samorządu terytorialnego w sprawie ustalania maksymalnej wysokości
pożyczek, gwarancji i poręczeń udzielanych przez zarząd w roku
budżetowym,
9) wpłaty określonej kwoty w złotych lub w innej walucie wymienialnej
na rachunek banku, który zobowiąże się, że zwróci tę kwotę po
uzyskaniu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją,
do wysokości tej kwoty, przy czym przeliczenia na złote należy
dokonać według kursu średniego ustalonego przez Narodowy Bank Polski
na dzień dokonywania klasyfikacji,
10) zastawu rejestrowego na wierzytelności z rachunku lokaty złożonej w
banku:
a) posiadającym ekspozycję kredytową lub
b) mającym siedzibę w kraju będącym członkiem OECD, w przypadku gdy
sytuacja ekonomiczno-finansowa tego banku nie budzi obaw
- wraz z oświadczeniem o blokadzie lokaty oraz pełnomocnictwem do
pobrania środków z rachunku lokaty,
11) przeniesienia na bank przez dłużnika, do czasu spłaty zadłużenia
wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności:
a) papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub
Narodowy Bank Polski,
b) papierów wartościowych emitowanych przez banki centralne lub
rządy krajów będących członkiem OECD,
c) bankowych papierów wartościowych emitowanych przez inne banki
- według ich wartości godziwej,
12) hipoteki ustanowionej na:
a) nieruchomości,
b) użytkowaniu wieczystym,
c) własnościowym spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego,
d) spółdzielczym prawie do lokalu użytkowego,
e) prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
f) prawie do lokalu mieszkalnego w domu budowanym przez spółdzielnię
mieszkaniową w celu przeniesienia jej własności na członka,
13) gwarancji lub poręczeń podmiotu o dobrej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, jeżeli łączna kwota gwarancji i poręczeń udzielonych
przez gwaranta (poręczyciela) jednemu kredytobiorcy nie przekracza
15% aktywów netto tego gwaranta (poręczyciela), pomniejszonych o
należne, lecz niewniesione wkłady na poczet kapitałów (funduszy)
podstawowych spółek akcyjnych i spółdzielni,
14) przeniesienia na bank przez dłużnika, do czasu spłaty zadłużenia
wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności rzeczy
ruchomej, na warunkach określonych przez strony w umowie,
15) przeniesienia na bank przez dłużnika, do czasu spłaty zadłużenia
wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności papierów
wartościowych, niewymienionych w pkt 11, będących w obrocie
giełdowym w krajach będących członkiem OECD,
16) hipoteki morskiej na statku morskim wpisanym do rejestru
okrętowego,
17) zastawu na statku powietrznym wpisanym do rejestru państwowego
statków powietrznych,
18) zastawu rejestrowego na:
a) prawach z papierów wartościowych, o których mowa w pkt 11, według
ich wartości godziwej,
b) prawach z papierów wartościowych, o których mowa w pkt 15,
19) zastawu rejestrowego na rzeczy ruchomej,
20) przelewu wierzytelności z rachunku lokaty założonej w banku innym
niż bank posiadający należność lub udzielonego zobowiązania
pozabilansowego, wraz z oświadczeniem o blokadzie lokaty oraz
pełnomocnictwem do pobrania środków z rachunku lokaty,
21) oświadczenia patronackiego podmiotu o dobrej sytuacji ekonomiczno-
finansowej, zawierającego zobowiązanie wystawcy do podjęcia działań
wobec dłużnika, mających na celu utrzymanie terminowej obsługi
ekspozycji kredytowej banku oraz utrzymanie nie budzącej obaw
sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika, pod warunkiem że:
a) treść oświadczenia zapewnia możliwość dochodzenia wobec wystawcy
roszczeń w przypadku konieczności utworzenia rezerwy celowej,
b) bank posiada opinię prawną dotyczącą skuteczności dochodzenia
ewentualnych roszczeń wobec wystawcy oświadczenia,
c) zobowiązanie ciążące na wystawcy oświadczenia jest ujęte w jego
księgach,
d) łączna kwota oświadczeń patronackich, gwarancji i poręczeń
udzielonych przez wystawcę jednemu kredytobiorcy nie przekracza 15%
aktywów netto tego wystawcy, pomniejszonych o należne, lecz
niewniesione, wkłady na poczet kapitałów (funduszy) podstawowych
spółek akcyjnych i spółdzielni.",
d) po ust. 2b dodaje się ust. 2c i 2d w brzmieniu:
"2c. Przepisy ust. 2b stosuje się w takim zakresie, w jakim bank
pomniejszy podstawę tworzenia rezerw zaliczanych do kosztów banku na
podstawie przepisów o rachunkowości, o wartość zabezpieczeń wymienionych
w tych przepisach.
2d. Za ekspozycje kredytowe, o których mowa w ust. 2b pkt 10 lit. a) oraz
pkt 21 rozumie się:
a) należności, z wyłączeniem odsetek, także skapitalizowanych,
b) udzielone zobowiązania pozabilansowe o charakterze finansowym i
gwarancyjnym.",
e) w ust. 3 skreśla się wyrazy "lit. b)-d)",
f) po ust. 3b dodaje się ust. 3c-3f w brzmieniu:
"3c. Przepisów ust. 1 pkt 26 nie stosuje się w przypadku rezerw
utworzonych na pokrycie kredytów (pożyczek), gwarancji (poręczeń)
wymienionych w ust. 1 pkt 26, które zostały udzielone z naruszeniem
prawa, przy czym naruszenie to powinno być stwierdzone prawomocnym
wyrokiem sądu.
3d. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 43 lit. c) ma zastosowanie do banków
uczestniczących w realizacji programu restrukturyzacji na podstawie
odrębnych ustaw, pod warunkiem przeznaczenia i wydatkowania
równowartości 100% kwoty wierzytelności podlegającej umorzeniu na
uruchomienie kredytów (pożyczek) dla przedsiębiorców objętych tym
programem.
3e. Przepisu ust. 2a pkt 2 nie stosują banki uczestniczące w programie
restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw, w zakresie rezerw na
wierzytelności z tytułu zakwalifikowanych do straconych kredytów
(pożyczek) oraz wierzytelności z tytułu gwarancji (poręczeń) spłaty
kredytów (pożyczek) - udzielonych przez bank.
3f. W przypadku zakwalifikowania kredytów (pożyczek) oraz gwarancji
(poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek udzielonych przez bank, z
zastrzeżeniem ust. 1 pkt 26 lit. a) tiret drugie i lit. c), do kategorii
straconych, a których nieściągalność nie została uprawdopodobniona, za
koszty uzyskania przychodów uważa się wysokość rezerwy ustalonej zgodnie
z ust. 1 pkt 26 lit. d).";
4) w art. 18 w ust. 1 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 6 w
brzmieniu:
"6) w bankach - 20% kwoty kredytów (pożyczek) umorzonych w związku z
realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,
zakwalifikowanych do straconych kredytów (pożyczek) i zaliczonych do
kosztów uzyskania przychodów.";
5) w art. 25 dodaje się ust. 11-16 w brzmieniu:
"11. Podatnicy będący, od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności
gospodarczej do pierwszego dnia miesiąca roku podatkowego, w którym
rozpoczynają korzystanie ze zwolnienia, małymi przedsiębiorcami w
rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej, są zwolnieni z
obowiązków wynikających z ust. 1, w roku podatkowym następującym
bezpośrednio po:
1) pierwszym roku podatkowym, o którym mowa w art. 8 ust. 2 i 2a - w
przypadku gdy ten rok podatkowy trwał co najmniej pełnych 10 miesięcy
kalendarzowych albo
2) drugim roku podatkowym - w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1
- pod warunkiem złożenia we właściwym urzędzie skarbowym oświadczenia
o korzystaniu z tego zwolnienia; oświadczenie to składa się w formie
pisemnej w terminie do 20 dnia pierwszego miesiąca roku podatkowego
objętego tym zwolnieniem.
12. Podatnicy korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 11, są
obowiązani do złożenia zeznania, o którym mowa w art. 27 ust. 1, oraz do
uiszczenia należnego podatku za rok objęty tym zwolnieniem w pięciu
kolejnych latach podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym
korzystali ze zwolnienia - w wysokości 20% należnego podatku wykazanego w
zeznaniu składanym za rok objęty zwolnieniem; podatek ten płatny jest w
terminach określonych dla złożenia zeznań za pięć kolejnych lat
podatkowych następujących bezpośrednio po roku objętym tym zwolnieniem.
13. Przepisy ust. 11 i 12 nie mają zastosowania do podatników:
1) utworzonych w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału
podatników, o których mowa w art. 3 ust. 1 albo
2) utworzonych w wyniku przekształcenia spółki lub spółek niemających
osobowości prawnej, albo
3) utworzonych przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowo
utworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo
albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej
łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro
przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy
Bank Polski, z ostatniego dnia roku poprzedzającego rok korzystania ze
zwolnienia, przy czym wartość tych składników oblicza się stosując
odpowiednio art.14, albo
4) utworzonych przez osoby prawne lub fizyczne wnoszące - tytułem wkładów
niepieniężnych na poczet ich kapitału - składniki majątku uzyskane przez
te osoby w wyniku likwidacji podatników, którzy skorzystali ze zwolnień
określonych w ust. 11 i 12, o ile osoby te posiadały udziały lub akcje
tych zlikwidowanych podatników, albo
5) którzy uzyskali w okresie poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia,
o którym mowa w ust. 11, przychód średniomiesięcznie w wysokości
stanowiącej równowartość w złotych kwoty niższej niż 1 000 euro
przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy
Bank Polski, z ostatniego dnia roku poprzedzającego rok rozpoczęcia
działalności, albo
6) którzy w okresie poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia
zatrudniali, na podstawie umowy o pracę, w każdym miesiącu mniej niż 5
osób w przeliczeniu na pełne etaty.
14. Podatnicy, o których mowa w ust. 11, tracą prawo do zwolnienia, jeżeli:
1) zostali postawieni w stan likwidacji albo ogłoszona została ich
upadłość w okresie korzystania ze zwolnienia albo w pięciu następnych
latach podatkowych albo
2) w którymkolwiek z miesięcy roku korzystania ze zwolnienia albo w
jednym z pięciu następnych lat podatkowych zmniejszą przeciętne
miesięczne zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, o więcej niż 10%, w
stosunku do najwyższego przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w roku
poprzedzającym rok podatkowy, albo
3) w roku korzystania ze zwolnienia albo w pięciu następnych latach
podatkowych osiągną przychody z działalności gospodarczej
średniomiesięcznie w wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty
niższej niż 1 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro,
ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia w roku
poprzednim, albo
4) odpowiednio w roku lub za rok korzystania ze zwolnienia lub w pięciu
następnych latach podatkowych mają zaległości z tytułu podatków
stanowiących dochód budżetu państwa, ceł oraz składek na ubezpieczenie
społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne; określenie lub
wymierzenie w innej formie - w wyniku postępowania prowadzonego przez
właściwy organ - zaległości z wymienionych tytułów nie pozbawia
podatnika prawa do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli zaległość ta wraz
z odsetkami za zwłokę zostanie uregulowana w terminie 14 dni od dnia
doręczenia decyzji ostatecznej.
15. Przeciętne miesięczne zatrudnienie, o którym mowa w ust. 13 pkt 6 oraz
ust. 14 pkt 2, ustala się w przeliczeniu na pełne etaty, pomijając liczby
po przecinku; w przypadku, gdy przeciętne miesięczne zatrudnienie jest
mniejsze od jedności, przyjmuje się liczbę jeden.
16. Podatnicy, którzy utracili prawo do zwolnienia:
1) w roku podatkowym, w którym korzystają z tego zwolnienia - są
obowiązani do złożenia deklaracji o wysokości dochodu osiągniętego od
początku roku oraz do wpłaty należnych zaliczek w terminie do 20 dnia
miesiąca następującego po miesiącu, w którym utracili prawo do
zwolnienia; w tym przypadku nie nalicza się odsetek za zwłokę od
zaległości z tytułu zaliczek za poszczególne miesiące roku, w którym
podatnicy korzystali ze zwolnienia,
2) w pierwszych trzech miesiącach roku następującego bezpośrednio po roku,
w którym korzystali ze zwolnienia - są obowiązani do złożenia zeznania
o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) i zapłaty podatku
na zasadach określonych w art. 27 ust. 1; w tym przypadku nie nalicza
się odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu zaliczek za poszczególne
miesiące roku, w którym podatnicy korzystali ze zwolnienia,
3) w okresie od upływu terminu określonego dla złożenia zeznania za rok
podatkowy, w którym korzystali ze zwolnienia, do końca piątego roku
podatkowego następującego po roku, w którym korzystali ze zwolnienia -
są obowiązani do zapłaty należnego podatku, o którym mowa w ust. 12,
wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od dnia następnego po
upływie terminu określonego dla złożenia zeznania, o którym mowa w art.
27 ust. 1, w którym mieli obowiązek złożyć to zeznanie.".
Art. 3.
W ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od
niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz.
930, z 2000 r. Nr 104, poz. 1104 i Nr 122, poz. 1324 oraz z 2001 r. Nr 74,
poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 125, poz. 1363 i 1369 i Nr 134, poz. 1509) w
art. 21 po ust. 5 dodaje się ust. 6-13 w brzmieniu:
"6. Podatnicy, którzy po raz pierwszy rozpoczęli prowadzenie pozarolniczej
działalności gospodarczej, są zwolnieni na warunkach określonych w ust. 8 z
obowiązków wynikających z ust. 1, z tytułu tej działalności, w roku
podatkowym następującym:
1) bezpośrednio po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności,
jeżeli w roku jej rozpoczęcia działalność ta była prowadzona co najmniej
przez pełnych 10 miesięcy albo
2) dwa lata po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności,
jeżeli nie został spełniony warunek, o którym mowa w pkt 1.
7. Przez podatnika rozpoczynającego po raz pierwszy prowadzenie pozarolniczej
działalności gospodarczej rozumie się osobę, która w roku rozpoczęcia tej
działalności, a także w okresie trzech lat, licząc od końca roku
poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, nie prowadziła pozarolniczej
działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej
osobowości prawnej oraz działalności takiej nie prowadził małżonek tej osoby,
o ile między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.
8. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 6, dotyczy podatników, którzy łącznie
spełniają następujące warunki:
1) w okresie poprzedzającym rok korzystania z tego zwolnienia osiągnęli
przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej średniomiesięcznie w
wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty co najmniej 1 000 euro,
przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank
Polski, z ostatniego dnia roku poprzedzającego rok rozpoczęcia tej
działalności,
2) od dnia rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej
do dnia 1 stycznia roku podatkowego, w którym rozpoczynają korzystanie ze
zwolnienia, byli małym przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o
działalności gospodarczej, a w okresie poprzedzającym rok korzystania ze
zwolnienia zatrudniali, na podstawie umowy o pracę, w każdym miesiącu co
najmniej 5 osób w przeliczeniu na pełne etaty,
3) w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie wykorzystują
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także innych
składników majątku, o których mowa w art. 24 ust. 3 ustawy o podatku
dochodowym - o znacznej wartości - udostępnionych im nieodpłatnie przez
osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o
podatku od spadków i darowizn, wykorzystywanych uprzednio w działalności
gospodarczej prowadzonej przez te osoby i stanowiących ich własność,
4) złożyli we właściwym urzędzie skarbowym oświadczenie o korzystaniu z tego
zwolnienia; oświadczenie składa się w formie pisemnej w terminie do dnia
31 stycznia roku podatkowego, w którym podatnik będzie korzystał z tego
zwolnienia.
9. Przez znaczną wartość rozumie się łączną wartość środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych, a także innych składników majątku, o
których mowa w art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym - wymienionych w
ust. 8 pkt 3 - stanowiącej równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000
euro przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy
Bank Polski, z ostatniego dnia roku poprzedzającego rok korzystania z tego
zwolnienia. Przy określaniu tych wartości, art. 19 ustawy o podatku
dochodowym stosuje się odpowiednio.
10. Podatnicy korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 6 są obowiązani
do złożenia zeznania, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 oraz do uiszczenia
należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, za rok objęty tym
zwolnieniem - z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej - w pięciu
kolejnych latach podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym
korzystali ze zwolnienia - w wysokości 20% należnego ryczałtu wykazanego w
zeznaniu za rok objęty zwolnieniem; ryczałt ten płatny jest w terminach
określonych dla złożenia zeznań za pięć kolejnych lat podatkowych
następujących bezpośrednio po roku objętym tym zwolnieniem.
11. Podatnicy tracą prawo do zwolnienia, jeżeli odpowiednio w roku lub za rok
korzystania ze zwolnienia albo w pięciu następnych latach podatkowych:
1) zlikwidowali działalność gospodarczą albo została ogłoszona ich upadłość
lub upadłość spółki, której są wspólnikami lub
2) osiągnęli przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej
średniomiesięcznie w wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty
niższej niż 1 000 euro, przeliczonej według średniego kursu euro,
ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roku
poprzedniego, lub
3) w którymkolwiek z miesięcy w tych latach zmniejszą przeciętne miesięczne
zatrudnienie na podstawie umowy o pracę o więcej niż 10%, w stosunku do
najwyższego przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w roku poprzedzającym
rok podatkowy, lub
4) mają zaległości z tytułu podatków stanowiących dochód budżetu państwa,
ceł oraz składek na ubezpieczenie społeczne i powszechne ubezpieczenie
zdrowotne określenie lub wymierzenie w innej formie - w wyniku
postępowania prowadzonego przez właściwy organ - zaległości z wymienionych
tytułów nie pozbawia podatnika prawa do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli
zaległość ta wraz z odsetkami za zwłokę zostanie uregulowana w terminie 14
dni od dnia doręczenia decyzji ostatecznej.
12. Przeciętne miesięczne zatrudnienie, o którym mowa w ust. 8 pkt 2 oraz ust.
11 pkt 3 ustala się w przeliczeniu na pełne etaty, pomijając liczby po
przecinku; w przypadku, gdy przeciętne miesięczne zatrudnienie jest mniejsze
od jedności, przyjmuje się liczbę jeden.
13. Podatnicy, którzy utracili prawo do zwolnienia:
1) w miesiącach od stycznia do listopada roku podatkowego, w którym
korzystają z tego zwolnienia - są obowiązani do wpłaty należnego ryczałtu
od przychodów ewidencjonowanych w terminie do 20 dnia miesiąca
następującego po miesiącu, w którym utracili prawo do zwolnienia; w tym
przypadku nie nalicza się odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu
ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące,
2) w okresie od dnia 1 grudnia roku podatkowego, w którym korzystają z tego
zwolnienia do terminu określonego dla złożenia zeznania o wysokości
uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu
od przychodów ewidencjonowanych za rok podatkowy, w którym korzystali ze
zwolnienia - są obowiązani do złożenia zeznania o wysokości uzyskanego
przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych za rok podatkowy objęty zwolnieniem i zapłaty
tego ryczałtu w terminie określonym dla złożenia zeznania; w tym przypadku
nie nalicza się odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące roku, w którym
podatnicy korzystali ze zwolnienia,
3) w okresie od upływu terminu określonego dla złożenia zeznania o wysokości
uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu
od przychodów ewidencjonowanych za rok podatkowy, w którym korzystali ze
zwolnienia do końca piątego roku podatkowego następującego po tym roku -
są obowiązani do zapłaty należnego ryczałtu, o którym mowa w ust. 10,
wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od dnia następnego po
upływie terminu określonego dla złożenia zeznania o wysokości uzyskanego
przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych, w którym mieli obowiązek złożyć to
zeznanie."
Art. 4.
Do pomocy publicznej udzielanej na podstawie niniejszej ustawy stosuje się
przepisy o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla
przedsiębiorców.
Art. 5.
Przepisy ustawy, z wyjątkiem art. 2 pkt 1-4 oraz art. 6, stosuje się do
podatników, którzy po raz pierwszy rozpoczęli prowadzenie działalności
gospodarczej począwszy od dnia jej wejścia w życie.
Art. 6
Rezerwy zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1
pkt 26 lit. a) ustawy wymienionej w art. 2 w brzmieniu obowiązującym do dnia 31
grudnia 2002 r. stanowią przychody w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy
wymienionej w art. 2 w tej części, w jakiej nastąpi ich rozwiązanie lub
wykorzystanie w inny sposób.
Art. 7.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 2
pkt 1-4 i art. 6, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. i mają
zastosowanie do dochodów (strat) uzyskanych od tego dnia.