Dz.U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721
U S T A W A
z dnia 10 kwietnia 2003 r.
o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji
w zakresie dróg krajowych
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
1. Ustawa określa zasady i warunki przygotowania inwestycji w zakresie dróg
krajowych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach
publicznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 71, poz. 838 i Nr 86, poz. 958, z 2001 r. Nr
125, poz. 1371 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365, Nr 62, poz.
554, Nr 74, poz. 676, Nr 89, poz. 804, Nr 113, poz. 984, Nr 214, poz. 1816 i
Nr 216, poz. 1826), zwanych dalej "drogami", w tym warunki lokalizacji i
nabywania nieruchomości na ten cel, oraz budowy tych dróg, a także organy
właściwe w tych sprawach.
2. Ustawa ma zastosowanie także do dróg w miastach na prawach powiatu,
finansowanych z budżetów tych miast, z tym że uprawnienia, obowiązki i
zadania Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, w odniesieniu do
tych dróg, wykonuje właściwy zarządca drogi.
Rozdział 2
Lokalizacja dróg
Art. 2.
1. Wojewoda wydaje decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi na wniosek Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
2. Decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi wydaje się w terminie 3 miesięcy od
dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1.
Art. 3.
1. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad składa wniosek, o którym mowa
w art. 2 ust. 1, po uzyskaniu opinii właściwych miejscowo zarządu
województwa, zarządu powiatu oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
2. Niewydanie opinii, o których mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia
zwrócenia się przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad o jej
wyrażenie, traktuje się jako brak zastrzeżeń do wniosku.
Art. 4.
Do postępowania w sprawach o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi
stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniem
przepisów niniejszej ustawy.
Art. 5.
1. Wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi zawiera w
szczególności:
1) mapę w skali co najmniej 1:5000 przedstawiającą proponowany przebieg
drogi, z zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych oraz
istniejące uzbrojenie terenu;
2) analizę powiązania drogi z innymi drogami publicznymi;
3) mapy zawierające projekty podziału nieruchomości, sporządzone zgodnie z
odrębnymi przepisami;
4) określenie zmian w dotychczasowej infrastrukturze zagospodarowania
terenu;
5) raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia drogowego na
środowisko;
6) opinie:
a) ministra właściwego do spraw środowiska - w odniesieniu do inwestycji
lokalizowanych na obszarach parków narodowych, rezerwatów przyrody,
parków krajobrazowych, obszarach objętych ochroną przyrody na podstawie
prawa międzynarodowego, albo organu, który ustanowił daną formę ochrony
przyrody - w odniesieniu do pozostałych obszarów objętych ochroną
przyrody,
b) ministra właściwego do spraw zdrowia - w odniesieniu do inwestycji
lokalizowanych w miejscowościach uzdrowiskowych, zgodnie z odrębnymi
przepisami,
c) dyrektora właściwego urzędu morskiego - w odniesieniu do obszarów
pasa technicznego, pasa ochronnego, morskich portów i przystani,
d) właściwego organu nadzoru górniczego - w odniesieniu do terenów
górniczych,
e) dyrektora właściwego regionalnego zarządu gospodarki wodnej - w
odniesieniu do inwestycji obejmujących wykonanie urządzeń wodnych oraz
w odniesieniu do wykonywania obiektów budowlanych lub robót na
obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzią,
f) dyrektora właściwej regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych - w
odniesieniu do gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa,
będących w zarządzie Lasów Państwowych,
g) właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków - w odniesieniu do
dóbr kultury chronionych na podstawie odrębnych przepisów,
h) państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego - w odniesieniu do
wymagań higienicznych i zdrowotnych.
2. Właściwy organ wydaje opinie, o których mowa w ust. 1 pkt 6, na wniosek
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, w terminie nie dłuższym niż
30 dni od dnia otrzymania wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji
drogi. Niewydanie opinii w tym terminie traktuje się jako brak zastrzeżeń do
wniosku.
3. Opinie, o których mowa w ust. 1 pkt 6, zastępują uzgodnienia, pozwolenia,
opinie bądź stanowiska właściwych organów wymagane odrębnymi przepisami.
4. Zakres raportu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, określa załącznik nr 1 do
ustawy.
5. O wszczęciu postępowania o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi
wojewoda zawiadamia w drodze obwieszczeń w urzędach gmin właściwych ze
względu na przebieg drogi oraz w prasie lokalnej.
6. Z dniem zawiadomienia, o którym mowa w ust. 5, nieruchomości stanowiące
własność Skarbu Państwa, a objęte wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu
lokalizacji drogi, nie mogą być przedmiotem obrotu w rozumieniu przepisów o
gospodarce nieruchomościami.
7. Czynność prawna dokonana z naruszeniem zakazu, o którym mowa w ust. 6, jest
nieważna.
Art. 6.
Nie można uzależniać ustalenia lokalizacji drogi od spełnienia świadczeń lub
warunków nieprzewidzianych obowiązującymi przepisami.
Art. 7.
1. Decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi zawiera w szczególności:
1) wymagania dotyczące powiązania drogi z innymi drogami publicznymi, z
określeniem ich kategorii;
2) określenie linii rozgraniczających teren;
3) warunki wynikające z potrzeb ochrony środowiska, ochrony dóbr kultury
oraz potrzeb obronności państwa;
4) wymagania dotyczące ochrony uzasadnionych interesów osób trzecich;
5) zatwierdzenie projektu podziału nieruchomości, o którym mowa w art. 12
ust. 1.
2. Wojewoda doręcza decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi wnioskodawcy oraz
zawiadamia o jej wydaniu pozostałe strony w drodze obwieszczeń w urzędach
gmin właściwych ze względu na przebieg drogi oraz w prasie lokalnej.
3. Zawiadomienie o wydaniu decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi zawiera
informację o miejscu, w którym strony mogą zapoznać się z treścią decyzji.
4. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do doręczania i zawiadamiania
stron o decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi wydanej przez organ drugiej
instancji.
Art. 8.
Wojewoda nadaje decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi rygor natychmiastowej
wykonalności na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad,
uzasadniony interesem społecznym lub gospodarczym.
Art. 9.
1. Od decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi stronie służy odwołanie do ministra
właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.
2. Odwołanie strony od decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi rozpatruje się w
terminie 14 dni, a skargę do sądu administracyjnego w terminie dwóch
miesięcy.
Art. 10.
W sprawach dotyczących lokalizacji dróg przepisów o zagospodarowaniu
przestrzennym nie stosuje się.
Art. 11.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy ustawy z
dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz. 627 i Nr
115, poz. 1229, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i
Nr 233, poz. 1957 oraz z 2003 r. Nr 46, poz. 392), zwanej dalej "Prawem ochrony
środowiska", z wyłączeniem przepisów art. 49-52 oraz art. 55-57.
Rozdział 3
Nabywanie nieruchomości pod drogi
Art. 12.
1. Decyzją o ustaleniu lokalizacji drogi zatwierdza się projekt podziału
nieruchomości.
2. Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o ustaleniu lokalizacji drogi
stanowią linie podziału nieruchomości.
3. Decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi stanowi podstawę do dokonania wpisów w
księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości.
Art. 13.
1. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad nabywa w imieniu i na rzecz
Skarbu Państwa nieruchomości lub ich części na cele budowy dróg, w drodze
umowy, z zastrzeżeniem art. 14.
2. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad może nabywać w imieniu i na
rzecz Skarbu Państwa nieruchomości, w tym lokale mieszkalne, poza pasami
drogowymi w celu dokonania ich zamiany na nieruchomości położone w pasach
drogowych lub wydzielania ich w tych pasach w postępowaniu scaleniowo-
wymiennym.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, jeżeli nabywana jest część
nieruchomości, a pozostała część nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania
na dotychczasowe cele, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad jest
obowiązany do nabycia, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego
nieruchomości, w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa tej części nieruchomości.
Art. 14.
1. Nieruchomości przeznaczone na pasy drogowe, stanowiące własność jednostek
samorządu terytorialnego, stają się własnością Skarbu Państwa z dniem, w
którym decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi dotycząca tych nieruchomości
stała się ostateczna.
2. W przypadku nieruchomości, o których mowa w ust. 1, a które na podstawie
ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie
terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191,
Nr 43, poz. 253 i Nr 92, poz. 541, z 1991 r. Nr 34, poz. 151, z 1992 r. Nr 6,
poz. 20, z 1993 r. Nr 40, poz. 180, z 1994 r. Nr 1, poz. 3 i Nr 65, poz.
285, z 1996 r. Nr 23, poz. 102 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 9, poz. 43
oraz z 2002 r. Nr 153, poz. 1271) stały się, z dniem 27 maja 1990 r.
własnością gmin, lecz co do których nie zostały wydane ostateczne decyzje
potwierdzające nabycie własności, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i
Autostrad działając w imieniu Skarbu Państwa występuje do gminy o
przedłożenie, w terminie 60 dni od dnia otrzymania wezwania, decyzji
potwierdzającej nabycie własności. Po bezskutecznym upływie tego terminu
wojewoda, na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, w
drodze decyzji, udziela zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości.
Decyzji tej nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Do egzekucji
obowiązków wynikających z niniejszej decyzji stosuje się przepisy o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
3. Za nieruchomości, o których mowa w ust. 1, jednostkom samorządu
terytorialnego przysługuje odszkodowanie, ustalone według zasad
obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.
4. Wojewoda, w drodze decyzji, stwierdza nabycie przez Skarb Państwa własności
nieruchomości, o której mowa w ust. 1, oraz ustala odszkodowanie.
Art. 15.
1. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego, w odniesieniu do nieruchomości
przeznaczonych na pasy drogowe, następuje na wniosek Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad po bezskutecznym upływie terminu do zawarcia
umowy, o której mowa w art. 13 ust. 1, wyznaczonego przez wojewodę na piśmie
właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu tych nieruchomości. Termin ten
nie może być krótszy niż 30 dni od dnia otrzymania przez właściciela lub
użytkownika wieczystego nieruchomości pisemnej oferty Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad dotyczącej zawarcia umowy.
2. W przypadku gdy nieruchomości przeznaczone na pasy drogowe mają
nieuregulowany stan prawny, wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego
następuje na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, bez
konieczności zachowania warunków określonych w ust. 1. Art. 114 ust. 3 i 4
ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000
r. Nr 46, poz. 543, z 2001 r. Nr 129, poz. 1447 i Nr 154, poz. 1800,
z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 126, poz.
1070, Nr 130, poz. 1112, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz. 1682 i Nr 240, poz.
2058 oraz z 2003 r. Nr 1, poz. 15), zwanej dalej "ustawą o gospodarce
nieruchomościami", stosuje się odpowiednio.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli właściciel lub użytkownik
wieczysty nie żyją, a ich spadkobiercy nie wykazali prawa do spadku.
Art. 16.
1. Postępowanie wywłaszczeniowe wszczyna, na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych i Autostrad, i wydaje decyzje w jego toku wojewoda.
2. Decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości, poza elementami określonymi w
przepisach odrębnych, określa termin wydania nieruchomości lub opróżnienia
lokali i innych pomieszczeń. Termin ten nie może być krótszy niż 30 dni od
dnia doręczenia decyzji właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu
nieruchomości.
3. Do egzekucji obowiązków wynikających z decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości
stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art. 17.
1. Po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego wojewoda, na wniosek Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, udziela w uzasadnionych przypadkach, w
drodze decyzji, zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości
przeznaczonych na pasy drogowe.
2. Decyzji, o której mowa w ust. 1, nadaje się rygor natychmiastowej
wykonalności, jeżeli jest to niezbędne do wykazania prawa do dysponowania
nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca
1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126, Nr 109, poz.
1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 42, Nr 100, poz. 1085, Nr 110,
poz. 1190, Nr 115, poz. 1229, Nr 129, poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800 oraz z
2002 r. Nr 74, poz. 676), zwanej dalej "Prawem budowlanym".
3. Decyzja, o której mowa w ust. 1:
1) uprawnia do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
2) zobowiązuje do niezwłocznego wydania nieruchomości, opróżnienia lokali i
innych pomieszczeń;
3) uprawnia do faktycznego objęcia nieruchomości w posiadanie przez
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
4. W przypadku gdy decyzja, o której mowa w ust. 1, dotyczy nieruchomości
zabudowanej, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad jest obowiązany, w
terminie faktycznego objęcia nieruchomości w posiadanie, do wskazania lokalu
zamiennego.
5. Do egzekucji obowiązków wynikających z decyzji, o której mowa w ust. 1,
stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art. 18.
1. Wysokość odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość ustala się według jej
stanu na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi i według jej
wartości rynkowej w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości.
2. Wartość nieruchomości określają rzeczoznawcy majątkowi, o których mowa w
ustawie o gospodarce nieruchomościami.
3. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, podlega waloryzacji na dzień wypłaty,
według zasad obowiązujących w przypadku zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.
Art. 19.
1. Decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi stanowi podstawę do wydania przez
wojewodę decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na
nieruchomości przeznaczonej na pas drogowy, stanowiącej własność Skarbu
Państwa, z wyjątkiem przypadków, gdy trwały zarząd jest ustanowiony na rzecz
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Przepis art. 17 stosuje się
odpowiednio.
2. Jeżeli przeznaczona na pasy drogowe nieruchomość stanowiąca własność Skarbu
Państwa została uprzednio wydzierżawiona, wynajęta lub użyczona, decyzja o
ustaleniu lokalizacji drogi stanowi podstawę do wypowiedzenia przez
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad umowy dzierżawy, najmu lub
użyczenia ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione na skutek
rozwiązania umowy przysługuje odszkodowanie.
3. Do rozwiązania użytkowania stosuje się odpowiednio przepis ust. 2.
4. Jeżeli przeznaczona na pasy drogowe nieruchomość gruntowa stanowiąca
własność Skarbu Państwa została oddana w użytkowanie wieczyste, Generalny
Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad działając w imieniu Skarbu Państwa po
dniu, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi stała się ostateczna,
może zwrócić się do wieczystego użytkownika o rozwiązanie umowy o użytkowanie
wieczyste za odszkodowaniem ustalonym według zasad obowiązujących przy
wywłaszczaniu nieruchomości, a w przypadku odmowy żądać rozwiązania tej umowy
w drodze postępowania sądowego.
5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do użytkowania wieczystego nabytego w
sposób inny niż w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
Art. 20.
1. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje z mocy prawa,
nieodpłatnie, w trwały zarząd nieruchomości stanowiące własność Skarbu
Państwa, z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi dotycząca
tych nieruchomości stała się ostateczna, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje z mocy prawa,
nieodpłatnie, w trwały zarząd nieruchomości stanowiące własność Skarbu
Państwa, o których mowa w art. 19, odpowiednio z dniem: wygaśnięcia lub
rozwiązania prawa użytkowania wieczystego, wygaśnięcia zarządu, rozwiązania
użytkowania albo rozwiązania umów: dzierżawy, najmu lub użyczenia.
3. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje z mocy prawa,
nieodpłatnie, w trwały zarząd nieruchomości nabyte przez nią na własność
Skarbu Państwa na cele budowy dróg, z dniem ich nabycia.
4. Ustanowienie trwałego zarządu, o którym mowa w ust. 1-3, stwierdza wojewoda,
w drodze decyzji.
5. Decyzja, o której mowa w ust. 4, stanowi podstawę wpisu do księgi
wieczystej.
6. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad jest zwolniona z opłat
rocznych z tytułu trwałego zarządu za nieruchomości, o których mowa w ust. 1-
3, także w przypadku odpłatnego udostępnienia tych nieruchomości
koncesjonariuszom lub innym podmiotom realizującym zadania w zakresie
inwestycji drogowych, w tym prac budowlanych i utrzymaniowych.
Art. 21.
1. Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzjami o ustaleniu lokalizacji
drogi nie stosuje się przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
2. Do usuwania drzew i krzewów znajdujących się na nieruchomościach objętych
decyzją o ustaleniu lokalizacji drogi, z wyjątkiem drzew i krzewów usuwanych
z nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, nie stosuje się przepisów o
ochronie przyrody w zakresie obowiązku uzyskiwania zezwoleń na ich usunięcie
oraz opłat z tym związanych.
Art. 22.
1. Koszty nabycia nieruchomości pod drogi, w tym odszkodowania, finansowane są
na podstawie przepisów o finansowaniu dróg publicznych i przepisów o drogach
publicznych.
2. Skarb Państwa jest zwolniony od podatku od nieruchomości w zakresie
nieruchomości przeznaczonych na budowę dróg, nabytych w trybie określonym w
niniejszym rozdziale.
Art. 23.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy ustawy o
gospodarce nieruchomościami.
Rozdział 4
Realizacja inwestycji drogowej
Art. 24.
1. Wojewoda wydaje decyzję o pozwoleniu na budowę drogi na zasadach i w trybie
przepisów Prawa budowlanego, z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozdziału.
2. Ilekroć w przepisach Prawa budowlanego jest mowa o decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, rozumie się przez to także decyzję o
ustaleniu lokalizacji drogi.
3. O wszczęciu postępowania o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę drogi
wojewoda zawiadamia, w drodze obwieszczeń, w urzędach gmin i w prasie
lokalnej.
Art. 25.
1. Wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę drogi wymaga sporządzenia raportu o
oddziaływaniu przedsięwzięcia drogowego na środowisko i dokonania uzgodnień z
właściwymi organami.
2. Zakres raportu, o którym mowa w ust. 1, określa załącznik nr 2 do ustawy.
Art. 26.
1. Wojewoda może nałożyć na wnioskodawcę obowiązek przedłożenia analizy
porealizacyjnej, określając termin jej przedłożenia nie krótszy niż 12
miesięcy i nie dłuższy niż 36 miesięcy od dnia oddania drogi do użytkowania.
2. W analizie porealizacyjnej, o której mowa w ust. 1, dokonuje się porównania
ustaleń zawartych w raporcie, o którym mowa w art. 25 ust. 1, z rzeczywistym
oddziaływaniem inwestycji drogowej na środowisko i działaniami podjętymi w
celu jego ograniczenia.
Art. 27.
Jeżeli z postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko wynika
konieczność utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania i zostało to
stwierdzone w decyzji o pozwoleniu na budowę drogi, utworzenie obszaru
ograniczonego użytkowania następuje w terminie nie dłuższym niż 12 miesięcy od
dnia rozpoczęcia użytkowania drogi.
Art. 28.
1. Wojewoda doręcza decyzję o pozwoleniu na budowę drogi wnioskodawcy oraz
zawiadamia o jej wydaniu pozostałe strony, w drodze obwieszczeń, w urzędach
gmin oraz w prasie lokalnej.
2. Zawiadomienie o wydaniu decyzji o pozwoleniu na budowę drogi zawiera
informację o miejscu, w którym strony mogą zapoznać się z treścią tej
decyzji. Przepis art. 49 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się
odpowiednio.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do doręczania i zawiadamiania
stron o decyzji w sprawie budowy drogi wydanej przez organ drugiej instancji.
4. Odwołanie strony od decyzji o pozwoleniu na budowę drogi rozpatruje się w
terminie 14 dni, a skargę do sądu administracyjnego w terminie dwóch
miesięcy.
Art. 29.
Jeżeli budowa drogi wymaga wydania pozwolenia wodnoprawnego, właściwy wojewoda
wydaje to pozwolenie w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia złożenia wniosku
o jego wydanie.
Art. 30.
1. Jeżeli z decyzji o pozwoleniu na budowę drogi wynika obowiązek dokonania
przebudowy istniejących urządzeń infrastruktury technicznej, wojewoda, na
wniosek inwestora, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z
nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzanie na
nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do
przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń
łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych
lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych
przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty
nieruchomości nie wyraża na to zgody. Przepisy art. 124 ust. 2-7 oraz art.
124a ustawy o gospodarce nieruchomościami stosuje się odpowiednio.
2. Decyzji, o której mowa w ust. 1, nadaje się rygor natychmiastowej
wykonalności, jeżeli jest to niezbędne do wykazania prawa do dysponowania
nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego.
3. Do egzekucji obowiązków wynikających z decyzji, o której mowa w ust. 1,
stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Art. 31.
1. Nie stwierdza się nieważności ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę
drogi, jeżeli wniosek o stwierdzenie nieważności tej decyzji został złożony
po upływie 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, a inwestor
rozpoczął budowę drogi. Art. 158 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego
stosuje się odpowiednio.
2. W przypadku uwzględnienia skargi na decyzję o pozwoleniu na budowę drogi,
której nadano rygor natychmiastowej wykonalności, sąd administracyjny po
upływie 14 dni od dnia rozpoczęcia budowy drogi może stwierdzić jedynie, że
decyzja narusza prawo z przyczyn wyszczególnionych w art. 145 lub 156 Kodeksu
postępowania administracyjnego. W tym przypadku art. 160 Kodeksu postępowania
administracyjnego stosuje się odpowiednio.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do decyzji o ustaleniu
lokalizacji drogi.
Art. 32.
1. Wojewoda wydaje decyzję o pozwoleniu na użytkowanie drogi na zasadach i w
trybie przepisów Prawa budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W przypadku decyzji o pozwoleniu na budowę drogi posiadającej co najmniej
dwie jezdnie, przy czym każdą z nich przeznaczoną dla jednego kierunku ruchu,
wojewoda, na wniosek inwestora, wydaje decyzję o pozwoleniu na użytkowanie w
odniesieniu do jezdni lub jej odcinka, na którym zakończono budowę.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do drogowych obiektów inżynierskich,
objętych decyzją o pozwoleniu na budowę drogi.
Art. 33.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy Prawa
ochrony środowiska, z wyłączeniem art. 31-36, art. 46 i 47, art. 49-53, art. 55-
57 oraz art. 135 ust. 4.
Rozdział 5
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 34.
W ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 71,
poz. 838 i Nr 86, poz. 958, z 2001 r. Nr 125, poz. 1371 oraz z 2002 r. Nr 25,
poz. 253, Nr 41, poz. 365, Nr 62, poz. 554, Nr 74, poz. 676, Nr 89, poz. 804, Nr
113, poz. 984 i Nr 216, poz. 1826) w art. 18 w ust. 2 w pkt 7 w lit. a skreśla
się wyrazy "udzielenia wskazań lokalizacyjnych i".
Art. 35.
W ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2000 r. Nr 56, poz. 679,
Nr 86, poz. 958 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz.
1623 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 113, poz. 984 i Nr 200, poz. 1682) art.
38a otrzymuje brzmienie:
"Art. 38a. 1. Nieruchomości przeznaczone na drogi krajowe, stanowiące
własność Skarbu Państwa, zarządzane przez Lasy Państwowe, stają się
nieodpłatnie, z mocy prawa, przedmiotem trwałego zarządu
ustanowionego na rzecz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i
Autostrad z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi
krajowej stała się ostateczna.
2. Ustanowienie trwałego zarządu stwierdza wojewoda w drodze
decyzji.
3. Decyzja, o której mowa w ust. 2, stanowi podstawę wpisu do księgi
wieczystej.".
Art. 36.
W ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami
rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 57, poz. 603, Nr 115, poz. 1229, Nr
122, poz. 1323 i Nr 154, poz. 1793 i 1800, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74,
poz. 676 i Nr 155, poz. 1287 oraz z 2003 r. Nr 6, poz. 64 i Nr 49, poz. 408) w
art. 24 ust. 7 otrzymuje brzmienie:
"7. Nieruchomości przeznaczone na drogi krajowe, stanowiące własność Skarbu
Państwa, wchodzące w skład Zasobu, stają się nieodpłatnie, z mocy prawa,
przedmiotem trwałego zarządu ustanowionego na rzecz Generalnej Dyrekcji
Dróg Krajowych i Autostrad z dniem, w którym decyzja o ustaleniu
lokalizacji drogi krajowej stała się ostateczna. Ustanowienie trwałego
zarządu stwierdza wojewoda w drodze decyzji. Decyzja wojewody stanowi
podstawę wpisu do księgi wieczystej.".
Art. 37.
W ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych (Dz. U. z 2001
r. Nr 110, poz. 1192 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253) wprowadza się następujące
zmiany:
1) w art. 18 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) projektów wniosków o ustalenie lokalizacji,";
2) uchyla się art. 19 i 20;
3) w art. 22 w ust. 1 skreśla się wyrazy " , wydana zgodnie ze wskazaniami
lokalizacyjnymi,".
Art. 38.
W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000
r. Nr 46, poz. 543, z 2001 r. Nr 129, poz. 1447 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r.
Nr 25, poz. 253 i Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 126, poz. 1070, Nr 130,
poz. 1112, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz. 1682 i Nr 240, poz. 2058 oraz z 2003
r. Nr 1, poz. 15) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2 po pkt 5 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:
"5a) ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach
przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (Dz.
U. Nr ..., poz. ...),";
2) w art. 95 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu
lokalizacji drogi krajowej,";
3) w art. 109 w ust. 3 w pkt 5 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się
pkt 6 w brzmieniu:
"6) sprzedaż nieruchomości następuje na cele budowy dróg krajowych.".
Art. 39.
W ustawie z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.
U. Nr 86, poz. 959, Nr 103, poz. 1099, z 2001 r. Nr 100, poz. 1085 oraz z 2002
r. Nr 121, poz. 1031 i Nr 199, poz. 1672) w art. 2 w pkt 1 dodaje się lit. h w
brzmieniu:
"h) podlegających przepisom o szczególnych zasadach przygotowania i
realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych,".
Art. 40.
W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62,
poz. 627 i Nr 115, poz. 1229, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr
153, poz. 1271 i Nr 233, poz. 1957 oraz z 2003 r. Nr 46, poz. 392) wprowadza się
następujące zmiany:
1) w art. 19 w ust. 2 uchyla się pkt 6;
2) w art. 46:
a) w ust. 4 dodaje się pkt 9 w brzmieniu:
"9) decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej wydawana na podstawie
ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania
i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (Dz. U. Nr .......,
poz. .....).",
b) uchyla się ust. 5 i 6;
3) w art. 49:
a) w ust. 1 skreśla się wyrazy "oraz wskazań lokalizacyjnych, o których mowa
w art. 46 ust. 5,",
b) w ust. 5 skreśla się wyrazy " , a w sprawach, o których mowa w art. 46
ust. 5 - ministra właściwego do spraw środowiska oraz Głównego Inspektora
Sanitarnego";
4) w art. 52 uchyla się ust. 6-9;
5) uchyla się art. 54;
6) w art. 57 uchyla się ust. 2;
7) w art. 381 uchyla się ust. 2.
Rozdział 6
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 41.
1. Wskazania lokalizacyjne udzielone do dnia wejścia w życie ustawy pozostają w
mocy w zakresie dotyczącym ustalenia przebiegu autostrady, a w pozostałym
zakresie, jeżeli ich treść nie jest sprzeczna z przepisami niniejszej ustawy.
2. Decyzje o ustaleniu lokalizacji autostrady wydane do dnia wejścia w życie
ustawy pozostają w mocy.
3. Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydane do dnia
wejścia w życie ustawy, a dotyczące dróg objętych niniejszą ustawą, pozostają
w mocy do dnia 31 grudnia 2007 r., chyba że uprawniony podmiot złoży przed
upływem tego terminu wniosek o ustalenie lokalizacji drogi na podstawie
niniejszej ustawy.
Art. 42.
1. Do spraw wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy decyzją
ostateczną przepisy niniejszej ustawy stosuje się na wniosek uprawnionego
podmiotu.
2. Postępowania o udzielenie wskazań lokalizacyjnych niezakończone do dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy umarza się, z tym że dokumentacja do
wniosku o ich udzielenie może być wykorzystana do wniosku o wydanie decyzji o
ustaleniu lokalizacji drogi.
Art. 43.
1. Decyzje o ustaleniu lokalizacji drogi, decyzje o pozwoleniu na budowę drogi
oraz inne decyzje wydane na podstawie niniejszej ustawy pozostają w mocy.
2. Do spraw wszczętych i niezakończonych do dnia utraty mocy przez niniejszą
ustawę decyzją ostateczną stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 44.
W okresie obowiązywania niniejszej ustawy do lokalizacji autostrad oraz do
nabywania nieruchomości pod autostrady nie stosuje się art. 21-37 ustawy z dnia
27 października 1994 r. o autostradach płatnych.
Art. 45.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia i traci moc,
z wyjątkiem rozdziału 6, z dniem 31 grudnia 2007 r.
Załącznik nr 1 do ustawy
z dnia 10 kwietnia 2003 r. (poz. ...)
Raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia
drogowego na środowisko wymagany do wniosku o ustalenie
lokalizacji drogi.
1. Raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia
drogowego na środowisko powinien uwzględniać fazy
realizacji i eksploatacji planowanego przedsięwzięcia
i spełniać następujące wymagania:
1) identyfikować elementy środowiska oraz dobra kultury
istniejące w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu
oddziaływania planowanego przedsięwzięcia;
2) ustalać wpływ planowanego przedsięwzięcia na
środowisko, w szczególności na ludzi, zwierzęta,
rośliny, powierzchnię ziemi, wodę, powietrze, klimat,
dobra materialne, krajobraz oraz wzajemne
oddziaływanie między tymi elementami środowiska;
3) ustalać wpływy planowanego przedsięwzięcia na dobra
kultury, a w tym: zasoby i walory dóbr kultury,
krajobraz kulturowy oraz obszary i obiekty chronione
na podstawie odrębnych przepisów, z uwzględnieniem
istniejącej dokumentacji, inwentaryzacji i rejestru
konserwatorskiego;
4) przyjmować za podstawę oceny istniejące dane
obserwacyjne i pomiarowe oraz inne informacje
dotyczące stanu środowiska i dóbr kultury,
występujących uciążliwości, a także dane zawarte w
istniejących opracowaniach dotyczących stanu
środowiska;
5) przedstawiać zagadnienia w formie opisowej i
graficznej.
2. Raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia
drogowego na środowisko zawiera:
1) opis planowanego przedsięwzięcia drogowego, a w
szczególności:
a) charakterystykę planowanego przedsięwzięcia i
warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji
i eksploatacji,
b) informacje o obiektach budowlanych i urządzeniach
związanych z realizacją planowanego
przedsięwzięcia,
c) wpływ planowanego przedsięwzięcia na istniejące
elementy sieci drogowej z uwzględnieniem wariantu
polegającego na niepodejmowaniu przedsięwzięcia,
d) przewidywane wielkości emisji w trakcie
eksploatacji obiektu drogowego;
2) charakterystykę środowiska w obszarze przewidywanego
oddziaływania planowanego przedsięwzięcia
uwzględniającą:
a) elementy przyrodnicze środowiska i tendencje
zmian w nim zachodzących,
b) obszary chronione, określone na podstawie
odrębnych przepisów,
c) walory krajobrazowe i rekreacyjne;
3) opis wariantu polegającego na niepodejmowaniu
przedsięwzięcia;
4) opis wariantów przebiegu przedsięwzięcia drogowego
w sąsiedztwie lub na obszarach rezerwatów przyrody,
parków narodowych, parków krajobrazowych i obszarów
objętych ochroną przyrody na podstawie prawa
międzynarodowego oraz na obszarach intensywnej
zabudowy mieszkaniowej, wraz z uzasadnieniem wyboru
wariantów;
5) charakterystykę istniejącego zagospodarowania i
użytkowania terenów w obszarze przewidywanego
oddziaływania przedsięwzięcia;
6) syntetyczne zestawienie dóbr kultury objętych
ochroną na podstawie przepisów szczególnych, wraz z
ich wskazaniem;
7) określenie przewidywanych oddziaływań planowanego
przedsięwzięcia na środowisko, w tym również w
przypadku wystąpienia poważnego zagrożenia
spowodowanego wypadkiem drogowym;
8) opis przewidywanych znaczących oddziaływań
planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący
bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-
, średnio- i długoterminowe, stałe i chwilowe
oddziaływania na środowisko występujące w czasie
realizacji i eksploatacji obiektu drogowego;
9) analizę i ocenę potencjalnych zagrożeń i szkód dla
dóbr kultury, ze wskazaniem obiektów lub stanowisk
archeologicznych narażonych na zniszczenie dużych
części trwałych obiektów architektonicznych,
fragmentów założeń parkowych i innych dóbr kultury
w obrębie planowanego terenu budowy przedsięwzięcia;
10) określenie potencjalnych zagrożeń w poszczególnych
fazach realizacji i eksploatacji obiektu drogowego
dla warunków życia i zdrowia ludzi, w tym
prawdopodobnego zasięgu oddziaływań ponadnormatywnych
hałasu, zanieczyszczeń powietrza, wody;
11) określenie założeń do:
a) ratowniczych badań obiektów, stanowisk
archeologicznych i historycznych znajdujących się
na obszarze planowanego przedsięwzięcia,
odkrywanych w trakcie prac budowlanych,
b) programu zabezpieczenia istniejących dóbr kultury
przed negatywnym oddziaływaniem obiektu drogowego
oraz ochrony krajobrazu kulturowego;
12) opis zastosowanych metod prognozowania, przyjętych
założeń i rozwiązań oraz wykorzystanych danych, w tym
o ruchu drogowym, a także stwierdzonych braków
i niedoskonałości w tym zakresie;
13) opis przewidywanych działań mających na celu
zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko
oraz ocenę efektywności proponowanych metod i
środków;
14) wnioski dotyczące:
a) warunków projektowania i realizacji planowanego
przedsięwzięcia, w tym zabezpieczeń środowiska,
b) potrzeby zmian przebiegu drogi w odniesieniu do
wybranych jej odcinków ze względu na ochronę dóbr
kultury i ochronę przyrody;
15) opis trudności wynikających z niedostatków techniki,
luk w danych i we współczesnej wiedzy, jakie
napotkano opracowując raport;
16) opracowanie zagadnień w formie graficznej, w tym map
w skali 1:5000;
17) źródła informacji stanowiące podstawę do
sporządzenia raportu;
18) streszczenie informacji zawartych w raporcie w
języku niespecjalistycznym.
Załącznik nr 2 do ustawy
z dnia 10 kwietnia 2003 r. (poz. ...)
Raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia
drogowego na środowisko wymagany do wniosku o wydanie
pozwolenia na budowę drogi.
Raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia
drogowego na środowisko zawiera:
1) krótki opis projektowanego przedsięwzięcia z
uwzględnieniem tych jego elementów, które są związane
z oddziaływaniami na środowisko;
2) syntetyczny opis elementów środowiska, w jakim
przedsięwzięcie ma być zlokalizowane, objętych
zakresem jego przewidywanego oddziaływania;
3) syntezę warunków realizacji przedsięwzięcia oraz
wymagań dotyczących ochrony środowiska zawartych w
decyzji o ustaleniu lokalizacji oraz w innych
decyzjach dotyczących ochrony środowiska;
4) ocenę sposobów realizacji warunków zawartych w
decyzji o ustaleniu lokalizacji;
5) weryfikację zmian w realizacji wymagań dotyczących
ochrony środowiska dokonanych w projekcie budowlanym
w związku z uszczegółowieniem projektu
przedsięwzięcia oraz stwierdzeniem nowych
okoliczności i oddziaływań;
6) ocenę poprawności metod prognozowania i analiz
dotyczących oddziaływań przedsięwzięcia na środowisko
wykorzystanych w projekcie wraz z oceną poprawności i
kompletności danych o ruchu drogowym istniejącym i
prognozowanym oraz zastosowanych środków redukujących
te oddziaływania;
7) ocenę efektywności środków zapobiegających,
redukujących i kompensujących oddziaływania na
elementy środowiska zastosowanych w projekcie
budowlanym z uwzględnieniem okresów realizacji i
eksploatacji projektowanego przedsięwzięcia
drogowego;
8) sprawdzenie, czy zagrożone dobra kultury,
zlokalizowane w obrębie projektowanego terenu budowy
drogi, mają opracowane projekty ograniczające
niekorzystne oddziaływania w fazie realizacji i
eksploatacji obiektu;
9) źródła informacji stanowiących podstawę do
sporządzenia raportu oraz wskazanie trudności
wynikających z niedostatków metod i danych, jakie
napotkano opracowując raport;
10) wnioski dotyczące:
a) ustaleń w zakresie zagadnień podanych w pkt 4-8,
b) celowości i możliwości etapowania budowy urządzeń
ochrony środowiska,
c) wymagań ochrony środowiska w trakcie wykonywania
robót budowlanych,
d) celowości wykonania oraz zakresu analizy
porealizacyjnej;
11) streszczenie w języku niespecjalistycznym
informacji zawartych w raporcie;
12) opracowanie zagadnień w formie graficznej, w tym map
w skali odpowiedniej do prezentowanego zagadnienia,
nie mniejszej jednak niż 1:5000.