Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Projekt

USTAWA

z dnia ..................................

o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw1)

Art. 1. W ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1:

a) uchyla się pkt 3,

b) dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

"7) opłatę od posiadania psów.";

2) w art. 1a dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

"3. Przez użyte w ustawie określenia:

1) użytki rolne,

2) lasy,

3) nieużytki,

4) użytki ekologiczne,

5) grunty zadrzewione i zakrzewione,

6) grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych,

7) grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi,

8) grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi

- rozumie się grunty sklasyfikowane w ten sposób w ewidencji gruntów i budynków.";

3) po art. 1c dodaje się art. 1d i 1e w brzmieniu:

"Art. 1d. 1. Górne granice stawek kwotowych określone w art. 5 ust. 1, art. 10 ust. 1 i art. 19 pkt 1, obowiązujące w danym roku podatkowym ulegają corocznie zmianie na następny rok podatkowy w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", górne granice stawek kwotowych na każdy rok podatkowy z uwzględnieniem zasady określonej w ust. 1, zaokrąglając je w górę do pełnych groszy.

3. Wskaźnik cen, o którym mowa w ust. 1, ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w terminie 20 dni po upływie drugiego kwartału.

Art. 1e. 1. W przypadku nieuchwalenia stawek podatków lub opłat lokalnych, o których mowa w art. 5 ust. 1, art. 10 ust. 1 oraz art. 19 pkt 1 lit. a-d, stosuje się stawki obowiązujące w roku poprzedzającym rok podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. W przypadku nieuchwalenia stawek podatku od środków transportowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, 4 lub 6, jeżeli stawki minimalne dla poszczególnych rodzajów pojazdów są wyższe od stawek uchwalonych na rok poprzedzający rok podatkowy - stosuje się odpowiednie stawki wynikające z załączników nr 1-3 do ustawy.";

4) w art. 2:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.",

b) w ust. 3:

- pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi i kanałami żeglownymi, z wyjątkiem jezior oraz gruntów zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych;",

- po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

"2a) grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi;",

- pkt 4 otrzymuje brzmienie:

"4) grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle - z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż eksploatacja autostrad płatnych.";

5) w art. 4 ust. 5 i 6 otrzymują brzmienie:

"5. Jeżeli od budowli lub ich części, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych - podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego.

6. Jeżeli budowle lub ich części, o których mowa w ust. 5, zostały ulepszone lub zgodnie z przepisami o podatkach dochodowych nastąpiła aktualizacja wyceny środków trwałych - podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego następującego po roku, w którym dokonano ulepszenia lub aktualizacji wyceny środków trwałych.";

6) w art. 6:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.",

b) w ust. 14 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) ich format elektroniczny oraz układ informacji i powiązań między nimi zgodnie z przepisami o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;",

c) ust. 16 otrzymuje brzmienie:

"16. Poświadczenie przez organ podatkowy złożenia informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych lub deklaracji na podatek od nieruchomości za pomocą środków komunikacji elektronicznej odbywa się zgodnie z przepisami o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.";

7) w art. 7:

a) w ust. 1:

- pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym oraz zajęte pod nie grunty, jeżeli zarządca infrastruktury jest obowiązany do jej udostępniania licencjonowanym przewoźnikom kolejowym;",

- po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) grunty, budynki i budowle pozostałe po likwidacji linii kolejowych lub ich odcinków - do czasu przeniesienia ich własności lub prawa użytkowania wieczystego - nie dłużej jednak niż przez 3 lata od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym stała się ostateczna decyzja lub weszło w życie rozporządzenie, wyrażające zgodę na likwidację linii lub ich odcinków, wydane w trybie przewidzianym w przepisach o transporcie kolejowym - z wyjątkiem zajętych na działalność inną niż działalność, o której mowa w przepisach o transporcie kolejowym;",

b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Z tytułu zwolnień, o których mowa w ust. 1 pkt 8 oraz ust. 2 pkt 5a, jednostkom samorządu terytorialnego przysługuje z budżetu państwa zwrot utraconych dochodów za przedmioty opodatkowania, które nie są wyłączone lub zwolnione z opodatkowania na podstawie innych przepisów niniejszej ustawy.";

8) w art. 8 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton;";

9) w art. 9:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych, z zastrzeżeniem ust. 2, ciąży na osobach fizycznych i osobach prawnych będących właścicielami środków transportowych. Jak właścicieli traktuje się również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany, oraz posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu.",

b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Obowiązek podatkowy, o którym mowa w ust. 1 i 2, powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku nabycia środka transportowego zarejestrowanego - od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został nabyty.",

c) po ust. 4a dodaje się ust. 4b w brzmieniu:

"4b. Zarejestrowanie środka transportowego oznacza jego rejestrację, z wyjątkiem rejestracji czasowej, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym.",

d) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Obowiązek podatkowy, o którym mowa w ust. 1 i 2, wygasa z końcem miesiąca, w którym środek transportowy został wyrejestrowany lub wydana została decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu lub po upływie czasu, na który pojazd powierzono.",

e) w ust. 6 dodaje pkt 3 w brzmieniu:

"3) wpłacać obliczony w deklaracji podatek od środków transportowych - bez wezwania - na rachunek budżetu właściwej gminy.",

f) ust. 8 otrzymuje brzmienie:

"8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji wraz z załącznikiem, o której mowa w ust. 6, oraz szczegółowy zakres zawartych w niej danych, uwzględniając w szczególności imię i nazwisko lub nazwę (firmę) podatnika, jego adres zamieszkania lub siedziby, numer identyfikacji podatkowej oraz dane dotyczące przedmiotu opodatkowania, w tym rodzaj, markę i typ środka transportowego, rok produkcji, numer rejestracyjny pojazdu, dopuszczalną masę całkowitą pojazdu, masę własną pojazdu, dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów, liczbę osi, rodzaj zawieszenia, liczbę miejsc do siedzenia w autobusie oraz wpływ na środowisko naturalne.",

g) w ust. 9 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) format elektroniczny deklaracji na podatek od środków transportowych oraz układ informacji i powiązań między nimi zgodnie z przepisami o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;",

h) ust. 12 otrzymuje brzmienie:

"12. Poświadczenie przez organ podatkowy złożenia deklaracji na podatek od środków transportowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej odbywa się zgodnie z przepisami o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.";

10) w art. 10 w ust. 1 w pkt 1 lit. a otrzymuje brzmienie:

"a) powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie - 661,64 zł,";

11) art. 11 otrzymuje brzmienie:

"Art. 11. 1. Podatek od środków transportowych, z zastrzeżeniem ust. 2, jest płatny w dwóch ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15 lutego i do dnia 15 września każdego roku.

2. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał:

1) po dniu 1 lutego, a przed dniem 1 września danego roku, podatek za ten rok płatny jest w dwóch ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminie:

a) w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego - I rata,

b) do dnia 15 września danego roku - II rata;

2) od dnia 1 września danego roku, podatek jest płatny jednorazowo w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

3. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.";

12) w art. 12 w ust. 1 uchyla się pkt 4;

13) uchyla się rozdział 4;

14) w art. 17 w ust. 4 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) umożliwiające pobyt osób w celach turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych.";

15) po art. 18 dodaje się art. 18a w brzmieniu:

"Art. 18a. Rada gminy może wprowadzić opłatę od posiadania psów. Opłatę pobiera się od osób fizycznych posiadających psy.";

16) w art. 19 w pkt 1 dodaje się lit. f w brzmieniu:

"f) stawka opłaty od posiadania psów nie może przekroczyć 100 zł rocznie;";

17) tytuł rozdziału 6 otrzymuje brzmienie "Przepisy przejściowe i końcowe";

18) uchyla się art. 20 i 20a.

Art. 2. W ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1115, z 2004 r. Nr 213, poz. 2157, z 2005 r. Nr 94, poz. 786 oraz z 2006 r. Nr 53, poz. 385) w art. 7 ust. 2d otrzymuje brzmienie:

"2d. Do podwyższenia, o którym mowa w ust. 2c, stosuje się wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, ogłaszany w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w terminie 15 dni po upływie trzeciego kwartału.".

Art. 3. W ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532 oraz z 2005 r. Nr 94, poz. 788) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 17 ust. 4a otrzymuje brzmienie:

"4a. Kwota, o której mowa w ust. 4, ulega corocznie od dnia 1 stycznia podwyższeniu przy zastosowaniu wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, ogłaszanego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w terminie 15 dni po upływie trzeciego kwartału.";

2) w art. 22 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Kwota, o której mowa w ust. 3, ulega corocznie od dnia 1 stycznia podwyższeniu przy zastosowaniu wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, ogłaszanego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w terminie 15 dni po upływie trzeciego kwartału.".

Art. 4. W ustawie z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. Nr 41, poz. 361 i Nr 127, poz. 1087) w art. 12 w ust. 3 w pkt 1 uchyla się lit. c.

Art. 5. W ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966, z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 oraz z 2006 r. Nr 141, poz. 1011) w art. 4 w ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:

1) w pkt 1 uchyla się lit. f;

2) w pkt 2 lit. c otrzymuje brzmienie:

"c) miejscowej, uzdrowiskowej i od posiadania psów,".

Art. 6. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 7 ust. 5, art. 9 ust. 8 i 9 ustawy, o której mowa w art. 1 zachowują moc do czasu wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych.

Art. 7. W roku podatkowym 2007 górna granica stawki:

1) podatku od środków transportowych dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie wynosi - 661,64 zł;

2) opłaty od posiadania psów wynosi - 100 zł.

Art. 8. W roku podatkowym 2007 zwalnia się od podatku od nieruchomości grunty i budynki lub ich części będące w posiadaniu uczelni wojskowych, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, o której mowa w art. 1.

Art. 9. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.

UZASADNIENIE

Projektowana ustawa dotyczy zmiany przepisów ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844). Głównym założeniem nowelizacji jest zmiana przepisów w zakresie podatku od środków transportowych m.in. w związku z ujednoliceniem definicji samochodu w ustawach z zakresu podatków bezpośrednich, podatku od towarów i usług oraz projektowanego podatku od samochodów.

W związku z postulatami samorządowych organów podatkowych w projekcie proponuje się również zniesienie podatku od posiadania psów i wprowadzenie w to miejsce fakultatywnej opłaty od posiadania psów. O wprowadzeniu na terenie danej gminy tej opłaty będzie decydować rada gminy.

Większość zmian ma jednak charakter porządkujący i systematyzujący w stosunku do obecnego stanu prawnego i polega na usunięciu niezgodności oraz doprecyzowaniu przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, których stosowanie powoduje trudności w interpretacji. W projekcie uwzględnione zostały również wnioski i postulaty samorządowych organów podatkowych.

Podatek od środków transportowych

W projekcie proponuje się nowelizację art. 8 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, polegającą na wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od środków transportowych samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej (dmc) równej 3,5 tony. Zmiana ta jest zgodna z postulatami zgłaszanymi przez przedsiębiorców i jednocześnie zapewni ujednolicenie zasad opodatkowania pojazdów ciężarowych z zasadami ich rejestracji oraz wydawania uprawnień do kierowania tymi pojazdami wynikającymi z przepisów o ruchu drogowym. Powyższa nowelizacja spowodowana jest również zamiarem wprowadzenia podatku od samochodów dla niektórych rodzajów pojazdów, w tym o dmc równej 3,5 tony włącznie oraz koniecznością zapewnienia zgodności z innymi przepisami prawa podatkowego. Uzasadnieniem zmiany są również informacje, że niektórzy producenci pojazdów (np. Daewoo Motors Lublin, Ford, Mercedes, Renault, Iveco) zmieniają tonaż produkowanych samochodów ciężarowych (z pojazdów o dmc wynoszącej 3,5 tony na dmc równą 3,49 tony) w celu zwiększenia sprzedaży przez zachęcanie klientów do nabywania pojazdów niepodlegających podatkowi od środków transportowych, co w przyszłości będzie powodować brak nowych przedmiotów opodatkowania i stopniowy spadek wpływów podatkowych. W ostatnich latach liczba samochodów ciężarowych o dmc równej 3,49 tony wzrasta w sposób znaczący i w poszczególnych latach wynosiła odpowiednio: w 2002 r. - 160, w 2003 r. - 1.324, w 2004 r. - 6.617, a w 2005 r. już 13.968 sztuk.

Konsekwencją wyłączenia z opodatkowania samochodów ciężarowych o dmc równej 3,5 tony jest zmiana art. 10 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (art. 1 pkt 10 projektu). W tym przepisie określono również maksymalną stawkę podatku od środków transportowych od samochodów ciężarowych o dmc powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie na 2007 r. - w wysokości maksymalnej stawki podatku od tych pojazdów obowiązującej w 2006 r., podwyższonej o prognozowany wskaźnik inflacji wynoszący 100,8% i zaokrąglonej zgodnie z zasadą wynikającą z art. 20 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (art. 1d ust. 2 ustawy w projektowanym brzmieniu).

W projekcie przewiduje się również zmianę art. 9 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, polegającą na doprecyzowaniu, że obowiązkiem podatkowym w podatku od środków transportowych będą objęci posiadacze środków transportowych (podmioty polskie), którym pojazdy zostały powierzone przez zagraniczne osoby fizyczne lub prawne, jeżeli powierzone środki transportowe zostaną zarejestrowane na terytorium RP. Powyższa zmiana nie jest sprzeczna z postanowieniami art. 5 dyrektywy 1999/62/WE z dnia 17 czerwca 1999 r. (podatki od środków transportowych są nakładane na pojazdy zarejestrowane w państwach członkowskich wyłącznie przez te państwa, w których pojazd jest zarejestrowany). Ponadto projekt zakłada doprecyzowanie powstania obowiązku podatkowego w przypadku pierwszej rejestracji pojazdu. Określono również moment wygaśnięcia obowiązku podatkowego w przypadku upływu terminu powierzenia pojazdu.

W projekcie doprecyzowuje się również przepisy art. 11 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych określające termin powstania obowiązku podatkowego w podatku od środków transportowych oraz zasady jego płatności (raty proporcjonalne zamiast równych). Zmiany te powinny ułatwić podatnikom prawidłowe uiszczanie podatku.

Ponadto w nowelizacji proponuje się zrezygnowanie ze zwolnienia z podatku od środków transportowych dla pojazdów wykorzystywanych w dowozie i odwozie na maksymalną odległość do 150 km na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikającego z art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Warunkiem zwolnienia jest przeznaczenie wymienionych pojazdów wyłącznie dla tych przewozów, potwierdzone na podstawie dokumentów określonych w odrębnych przepisach. Z uwagi na fakt, że nie zostały wydane odrębne przepisy określające wzór dokumentów potwierdzających wykorzystywanie pojazdów wyłącznie w transporcie kombinowanym, nie ma możliwości skorzystania z tego zwolnienia. Zmiana ta nie spowoduje więc skutków finansowych dla budżetów gmin i dla podatników. W związku z powyższym, uwzględniając wnioski ministra właściwego do spraw transportu, proponuje się skreślenie ww. zwolnienia.

Ponadto dyrektywa Rady nr 92/106/EWG z dnia 7 grudnia 1992 r. w sprawie ustanowienia wspólnych zasad dla niektórych typów transportu kombinowanego towarów między Państwami Członkowskimi (Dz.Urz. WE L 368 z 17.12.1992 r.) nie zobowiązuje państw członkowskich do wprowadzenia zwolnienia z podatków. W związku z tym, wiele państw nie zdecydowało się na wprowadzenie zwolnienia od podatku od środków transportowych pojazdów wykorzystywanych wyłącznie w transporcie kombinowanym, m.in.: Hiszpania, Irlandia, Finlandia, Dania. Jednocześnie na podstawie art. 11a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych istnieje możliwość uzyskania nawet 100% zwrotu zapłaconego podatku od środków transportowych wykorzystywanych w transporcie kombinowanym, co powoduje w efekcie taki sam skutek ekonomiczny dla przedsiębiorcy, jak w przypadku zwolnienia podatkowego.

Uwzględniając opinię Ministerstwa Transportu dokonano zmiany, w art. 9 ust. 8 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, upoważnienia dla Ministra Finansów do określenia, w drodze rozporządzenia, wzoru deklaracji na podatek od środków transportowych przez wykreślenie z katalogu danych znajdujących się w tej deklaracji konieczności uwzględniania nacisku na siodło ciągnika.

Podatek od nieruchomości

W projekcie doprecyzowuje się przepisy w zakresie wyłączeń oraz zwolnień z opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

W art. 2 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych do istniejącego katalogu wyłączeń dodano grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi. Zmiana ta ma na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych w zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów pod morskimi wodami wewnętrznymi. Ponadto w celu ujednolicenia terminologii ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z terminologią zawartą w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) w art. 2 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych uściślono, że z wyłączenia od podatku od nieruchomości korzystają grunty pod powierzchniowymi wodami płynącymi.

Proponuje się również doprecyzowanie brzmienia art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych tak, aby wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości podlegały grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle - z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż eksploatacja autostrad płatnych. Zmiana ma na celu usunięcie istniejących wątpliwości interpretacyjnych.

Ponadto doprecyzowano przepisy art. 4 ust. 5 i 6 oraz art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych określające odpowiednio zasady ustalania wartości rynkowej budowli (ich części), od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych oraz termin powstania obowiązku podatkowego w przypadku nowo wybudowanych budynków i budowli.

W związku z uchwaleniem nowej ustawy o transporcie kolejowym w projekcie proponuje się również zmianę przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z projektowanym brzmieniem ww. przepisu od podatku od nieruchomości zwolnione będą budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym oraz zajęte pod nie grunty, jeżeli zarządca infrastruktury jest zobowiązany do jej udostępniania licencjonowanym przewoźnikom kolejowym. Zmiana przepisu polega na dostosowaniu do nomenklatury zawartej w ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. Nr 86, poz. 789, z późn. zm.). Ma również na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących m.in. niezdefiniowanego pojęcia publicznego transportu kolejowego. Nowelizacja nie zmienia jednak zakresu zwolnienia w stosunku do obecnie obowiązującego.

Zmiana art. 7 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ma na celu doprecyzowanie zasad zwrotu utraconych dochodów jednostkom samorządu terytorialnego z tytułu zwolnień dla nieruchomości położonych w parkach narodowych i rezerwatach przyrody oraz dla przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego.

Jednocześnie w art. 8 projektu proponuje się wprowadzenie ograniczonego czasowo zwolnienia z podatku od nieruchomości dla gruntów i budynków lub ich części będących w posiadaniu uczelni wojskowych, z wyjątkiem przedmiotów opodatkowania zajętych na działalność gospodarczą. Proponowane zwolnienie będzie obowiązywać tylko w 2007 r. Powyższym zwolnieniem zostaną objęte nieruchomości wykorzystywane przez uczelnie wojskowe, które nie są zwolnione na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ze względu na brak odpowiedniego tytułu prawnego do nieruchomości. Wprowadzenie ww. zwolnienia ma na celu umożliwienie uporządkowania stanu prawnego tych nieruchomości oraz uzyskanie przez uczelnię tytułu władania nieruchomością, który spowoduje, że uczelnia stanie się podatnikiem podatku od nieruchomości, co warunkuje korzystanie ze zwolnienia podmiotowego.

Opłata od posiadania psów

W obecnym stanie prawnym podatek od posiadania psów jest świadczeniem obligatoryjnym. W związku z tym gminy muszą pobierać podatek nawet w sytuacji, gdy koszty jego poboru zdecydowanie przekraczają wpływy z tego tytułu do budżetu gminy. Jednakże, biorąc pod uwagę fakt, że w 2005 r. wpływy z podatku od posiadania psów wyniosły około 14,6 mln zł, nie znajduje uzasadnienia likwidacja tego podatku bez wprowadzania w to miejsce innego świadczenia.

Z uwagi na duże zróżnicowanie uchwalanej przez rady gmin stawki podatku od posiadania psów (w 2006 r. stawka wynosi: np. w Warszawie - 1 zł, w Poznaniu - 53 zł) i związane z tym zróżnicowanie wysokości wpływów, uzasadnione jest zastąpienie tego podatku fakultatywną opłatą od posiadania psów. W związku z powyższym w projekcie proponuje się uchylenie rozdziału 4 "Podatek od posiadania psów" ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz dodanie art. 18a określającego zakres opłaty od posiadania psów. O wprowadzeniu na terenie danej gminy tej opłaty będzie decydować rada gminy. Rada gminy będzie również, tak jak w przypadku pozostałych opłat i obecnie w podatku od posiadania psów, określać, w drodze uchwały, zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek tej opłaty. Może również zarządzić pobór tej opłaty w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso.

Rada gminy będzie miała również upoważnienie do wprowadzania zwolnień z opłaty od posiadania psów. Biorąc pod uwagę powyższe oraz fakultatywny charakter opłaty, w projekcie nie przewiduje się zwolnień ustawowych z tej opłaty.

Uwzględniając postulaty przedstawicieli samorządu terytorialnego, w projekcie zaproponowano maksymalną stawkę opłaty od posiadania psów w wysokości 100 zł. Znaczące podwyższenie górnej granicy stawki opłaty od posiadania psów wobec braku systemu powszechnej rejestracji (ewidencji) psów wprowadzono ze względu na wysokie koszty poboru tej opłaty oraz w celu zapewnienia gminom środków finansowych na prowadzenie działalności w zakresie utrzymania czystości na ich terenie.

Pozostałe zmiany

W związku z koniecznością ujednolicenia nazewnictwa ustaw regulujących podatki lokalne z terminologią zawartą w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz w ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 143, poz. 1031) w zakresie deklaracji podatkowych składanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej, dokonano odpowiednich zmian w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych w zakresie podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych.

Ponadto w projekcie zaproponowano zmianę art. 20 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, z jednoczesnym oznaczeniem go jako art. 1d (art. 1 pkt 3 projektu), dotyczącego mechanizmu waloryzacji górnych granic stawek kwotowych. Zmiana polega na ustalaniu wskaźnika wzrostu cen towarów i usług w okresie pierwszego półrocza roku w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, w miejsce dotychczasowego porównywania trzech kwartałów. Zmiana ta usprawni proces podejmowania uchwał w sprawie wysokości stawek podatków i opłat lokalnych, umożliwiając ich wcześniejsze podjęcie przez rady gmin, nie powodując skutków budżetowych.

Pozostałe rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy (art. 1 pkt 1, 2, 13 i 14) mają charakter uściślający i porządkujący.

Zmiany w innych ustawach

W związku z proponowanym zniesieniem podatku od posiadania psów i wprowadzeniem opłaty od posiadania psów niezbędne są zmiany w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. Nr 41, poz. 361, z późn. zm.).

Zmiana mechanizmu waloryzacji górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych spowoduje natomiast zmiany ustaw, które odwołują się do obecnie funkcjonującego w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych wskaźnika wzrostu cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych, tj. ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1115, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, z późn. zm.).

Wejście w życie

Projekt przewiduje, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddziałuje regulacja

Projektowana ustawa nowelizuje ustawę o podatkach i opłatach lokalnych. Przepisy projektu ustawy będą zatem stosowane przez organy podatkowe gmin i podatników ww. podatków i opłat.

Projekt ustawy oddziałuje na wysokość dochodów własnych gmin, których źródłem są m.in. wpływy z podatków: od nieruchomości oraz od środków transportowych. Projekt ustawy nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.

2. Konsultacje społeczne

W celu przeprowadzenia konsultacji projekt został przesłany do Krajowej Rady Doradców Podatkowych. Ponadto projekt został przesłany do organizacji samorządu terytorialnego - Związku Miast Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP, Unii Metropolii Polskich i Unii Miasteczek Polskich, a także do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz organizacji społecznych będących przedstawicielami przedsiębiorców: Krajowej Izby Gospodarczej, Konfederacji Pracodawców Polskich, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych LEWIATAN i Business Centre Club.

Tekst projektu został także udostępniony na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w Biuletynie Informacji Publicznej. Podmioty zajmujące się działalnością lobbingową nie zgłosiły zainteresowania pracami nad projektem.

Swoje stanowisko w kwestii projektu przedstawiły: Krajowa Rada Doradców Podatkowych, Krajowa Izba Gospodarcza oraz Konfederacja Pracodawców Polskich. Ww. organizacje co do zasady pozytywnie zaopiniowały omawiany projekt, niemniej jednak wniosły uwagi, m.in. zaproponowano zniesienie podatku od posiadania psów bez wprowadzania w jego miejsce jakiejkolwiek daniny, likwidację opłaty targowej, a także utrzymanie zwolnienia od podatku od środków transportowych dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie kombinowanym. Powyższe propozycje nie zostały uwzględnione z uwagi na sprzeczność z założeniami projektu ustawy oraz negatywne skutki finansowe dla budżetów gmin.

Jednocześnie strona samorządowa na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego w dniu 23 sierpnia 2006 r. wyraziła negatywną opinię w zakresie wpływu regulacji na dochody i wydatki sektora finansów publicznych, w związku z proponowanym sposobem rekompensaty utraconych wpływów. Jednak w wyniku zmian w systemie podatkowym na rok 2007, bilans dochodów dla jednostek samorządu terytorialnego będzie ogółem dodatni dla gmin. W związku z tym nie istnieje konieczność odrębnego rekompensowania gminom utraconych dochodów z tytułu zmian wprowadzanych niniejszą ustawą.

Projekt uzyskał pozytywną opinię Komitetu Integracji Europejskiej o zgodności z prawem Unii Europejskiej.

3. Wpływ regulacji na dochody i wydatki sektora finansów publicznych

Projektowana nowelizacja wpłynie na budżety jednostek samorządu terytorialnego.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od środków transportowych samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej równej 3,5 tony spowoduje ubytek dochodów własnych gmin. Zgodnie z danymi przekazanymi z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji takich samochodów ciężarowych jest w Polsce około 195 000 sztuk. Przyjmując do wyliczeń prognozowaną (wg wskaźnika inflacji wynoszącego 100,8%) maksymalną stawkę podatku od środków transportowych na rok 2007 w wysokości 661,64 zł od jednego samochodu ciężarowego rocznie, prognozowany ubytek dochodów dla budżetów gmin w skali kraju może wynieść ok. 129 mln zł. Należy jednak mieć na uwadze, że rady gmin, korzystając ze swojego władztwa podatkowego, często obniżają obowiązującą na ich terenie stawkę podatku od środków transportowych i wprowadzają zwolnienia podatkowe, w związku z czym rzeczywisty spadek dochodów z tytułu wprowadzenia nowelizacji przepisów podatkowych będzie znacznie niższy i nie powinien przekroczyć 100 mln zł.

Jednocześnie z tytułu wprowadzenia zwolnienia dla gruntów, budynków i budowli pozostałych po likwidacji linii kolejowych lub ich odcinków przy założeniu likwidacji 1,5 tys. km linii kolejowej prognozowane dodatkowe dochody gmin z tytułu opodatkowania budowli i gruntów wyniosłyby rocznie około 70 mln zł. Ponadto propozycja spowoduje spadek dochodów gmin z tyłu zwolnienia budynków pozostałych po likwidacji linii kolejowych lub ich odcinków.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 167 ust. 4 Konstytucji RP, spadek dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tytułu wyłączenia z opodatkowania podatkiem od środków transportowych samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej równej 3,5 tony zostanie zrekompensowany w wyniku zmian systemowych skutkujących zwiększeniem wpływów z podatków dochodowych w części stanowiących dochody jednostek samorządu terytorialnego.

Ponadto nastąpi wzrost wpływów z podatku od środków transportowych z tytułu objęcia obowiązkiem podatkowym posiadaczy środków transportowych, którym pojazdy zostały powierzone przez zagraniczne osoby fizyczne lub prawne, jeżeli powierzone środki transportowe zostaną zarejestrowane na terytorium RP. Skala wzrostu dochodów gmin wynikać będzie z liczby przypadków objętych znowelizowanymi przepisami. Ze względu na brak danych o liczbie takich pojazdów nie jest możliwe określenie kwotowe wzrostu dochodów.

Zaproponowana w projekcie maksymalna stawka opłaty od posiadania psów w wysokości 100 zł powinna spowodować wzrost dochodów gmin w stosunku do wpływów uzyskiwanych z podatku od posiadania psów. Biorąc pod uwagę, że opłata ta ma być świadczeniem fakultatywnym i w związku z tym nieznana jest liczba gmin, które zdecydują się na jej wprowadzenie, oraz uprawnienie rad gmin do obniżania stawki maksymalnej oraz wprowadzania zwolnień z tej opłaty, nie jest możliwe oszacowanie skutków finansowych podwyższenia stawki tej opłaty w stosunku do stawki podatku od posiadania psów.

Z uwagi na okres jego obowiązywania oraz zakres przedmiotowy, zwolnienie od podatku od nieruchomości dla gruntów i budynków lub ich części będących w posiadaniu uczelni wojskowych, które nie korzystają ze zwolnienia określonego w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, spowoduje nieznaczne skutki finansowe.

Pozostałe zmiany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych nie spowodują skutków finansowych dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego i budżetu państwa.

4. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw

Proponowana w projekcie zmiana, polegająca na wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od środków transportowych samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej równej 3,5 tony, prawdopodobnie będzie miała pozytywny wpływ na funkcjonowanie małych przedsiębiorstw, które w swej działalności gospodarczej wykorzystują samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej 3,5 tony.

Pozostałe zmiany nie wpłyną na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.

5. Wpływ regulacji na rynek pracy

Projektowana zmiana nie zawiera przepisów, które mogą mieć wpływ na rynek pracy.

6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów

Projektowana zmiana przepisów nie oddziałuje na sytuację i rozwój regionów.