Projekt

 

 

 

USTAWA

 

z dnia .........................

 

o ratyfikacji Międzynarodowej Umowy dotyczącej Drewna Tropikalnego, sporządzonej w Genewie dnia 26 stycznia 1994 r.

 

 

Art. 1. Wyraża się zgodę na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Międzynarodowej Umowy dotyczącej Drewna Tropikalnego, sporządzonej w Genewie dnia 26 stycznia 1994 r.

 

Art. 2.  Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

 

 

 

UZASADNIENIE

 

Rzeczpospolita Polska, jako nowy członek Unii Europejskiej, została zobligowana w art. 6 ust. 2 Aktu dotyczącego warunków przystąpienia oraz dostosowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej do przystąpienia do wszystkich umów mieszanych, których stronami są kraje członkowskie Unii Europejskiej i Wspólnota.

 

Międzynarodowa Umowa dotycząca Drewna Tropikalnego z 1994 r., zwana dalej „Umową”, jest umową wielostronną – w ramach systemu Narodów Zjednoczonych – regulującą handel drewnem produkowanym w krajach leżących między Równoleżnikami Raka i Koziorożca. Jej stronami są kraje produkujące i użytkujące drewno tropikalne.

Rozdział I Umowy, zatytułowany „Cele”, zawiera jeden artykuł, w którym zostały przedstawione szczegółowe cele funkcjonowania Umowy.

Główne cele zawarte w art. 1 są następujące:

-         zapewnienie forum do konsultacji, współpracy międzynarodowej oraz rozwoju programów w zakresie najważniejszych aspektów światowej gospodarki drzewnej,

-         przyczynienie się do procesu zrównoważonego rozwoju,

-         promowanie poszerzenia oraz dywersyfikacji międzynarodowego handlu drewnem tropikalnym,

-         wspieranie i ulepszanie badań rynkowych, zbieranie, kompilacja oraz rozpowszechnianie danych handlowych,

-         zwiększenie ochrony lasów tropikalnych, rozwój działań związanych z ponownym zalesianiem oraz rekultywacją zdegradowanych połaci leśnych,

-         wspieranie wymiany informacji na międzynarodowym rynku drewna.

Rozdział II Umowy, który otrzymał tytuł „Definicje”, wyjaśnia w art. 2 podstawowe pojęcia zawarte w dalszej części Umowy.

 

Rozdział III Umowy, zatytułowany „Organizacja i administracja”, w art. 3 określa sposób powołania Międzynarodowej Organizacji ds. Drewna Tropikalnego, zwanej dalej „Organizacją”, oraz jej główną siedzibę. Określona została również struktura Organizacji. Organizacja funkcjonuje poprzez Międzynarodową Radę ds. Drewna Tropikalnego, dalej zwaną „Radą”, komitety oraz inne pomocnicze organy, a także poprzez Dyrektora Wykonawczego i personel. W art. 4 został zawarty podział członków Organizacji na państwa produkujące oraz użytkujące drewno tropikalne. Art. 5 określa członkostwo organizacji międzyrządowych w Organizacji.

Rozdział IV Umowy, o tytule „Międzynarodowa Rada ds. Drewna Tropikalnego”, określa w art. 6 skład Rady, w który wchodzi po jednym przedstawicielu z każdego kraju członkowskiego Organizacji, którzy biorą udział w sesjach Rady. Art. 7 ustanawia Radę jako najwyższą władzę Organizacji, uprawniając ją do przyjmowania, w drodze głosowania, regulaminu własnego, finansowego oraz regulaminu pracy personelu Organizacji. Art. 8 ustanawia warunki wyboru Przewodniczącego oraz Zastępcy Przewodniczącego Rady, którzy są wybierani na jeden rok kalendarzowy spośród przedstawicieli produkujących i użytkujących państw członkowskich. Art. 9 przewiduje zwoływanie sesji Rady przynajmniej raz do roku oraz określa tryb i warunki jej zwoływania. W art. 10 został ustalony podział głosów przypadających na produkujące i użytkujące państwa członkowskie. Każde z użytkujących państw członkowskich otrzymuje 10 głosów początkowych, a pozostałe głosy są przydzielane proporcjonalnie do średniej wielkości ich importu netto drewna tropikalnego. Art. 11, 12 i 13 szczegółowo określają procedurę głosowania członków Rady, sposób wydawania decyzji i zaleceń Rady oraz ustanowienie kworum Rady podczas każdego posiedzenia. Art. 14 reguluje współpracę i koordynację działań z innymi organizacjami w celu usprawnienia komplementarności oraz skuteczności ich działań. Przepis art. 15 umożliwia Radzie zaproszenie Rządów krajów niebędących członkami oraz każdej organizacji na spotkania Rady w charakterze obserwatorów. Art. 16 reguluje sposób mianowania Dyrektora Wykonawczego Organizacji oraz personelu. Rada, na ustalonych przez nią warunkach, mianuje Dyrektora, który z kolei mianuje personel, na warunkach ustalonych przez Radę.

Rozdział V Umowy, zatytułowany „Przywileje i immunitety”, w art. 17 ust. 1 nadaje Organizacji osobowość prawną. W kwestii statusu, przywilejów i immunitetów Organizacji i jej pracowników artykuł ten odsyła do Umowy w sprawie siedziby głównej pomiędzy Rządem Japonii oraz Międzynarodową Organizacją ds. Drewna Tropikalnego, podpisanej w Tokio dnia 27 lutego 1988 r.

Rozdział VI Umowy otrzymał tytuł „Finanse”. W art. 18 zostały ustanowione konta finansowe Organizacji, którymi są: Konto Administracyjne, Konto Specjalne, Fundusz Partnerski Bali. Rada ma prawo do ustanowienia innych kont, jeżeli uzna to za stosowne. Z Konta Administracyjnego, opisanego w art. 19, są pokrywane koszty niezbędne do realizacji celów Umowy. Konto to jest zasilane przez administracyjne składki budżetowe każdego z krajów członkowskich, których wysokość jest proporcjonalna do liczby głosów, jakimi dysponuje dany kraj. Art. 20 określa warunki funkcjonowania Konta Specjalnego, z którego środki są wykorzystywane na zatwierdzone projekty wstępne i właściwe Organizacji. Artykuł zawiera także szczegółowy opis sposobu finansowania ww. konta. Szczegóły funkcjonowania Funduszu Partnerskiego Bali zostały ujęte w art. 21.  Art. 22 w precyzyjny sposób określa formy płatności składek na poszczególne konta Organizacji. Zgodnie z art. 23 Rada powołuje niezależnych audytorów, którzy przeprowadzają audyt kont, a sprawozdania z audytu są udostępniane wszystkim członkom Organizacji.

Rozdział VII Umowy, zatytułowany „Działania operacyjne”, w art. 24 określa pracę programową Organizacji, która ma na względzie osiągnięcie celów zawartych w art. 1 Umowy. Art. 25 szczegółowo określa działania związane z realizacją projektów Organizacji. Art. 26 przewiduje powołanie szeregu Komitetów, funkcjonujących w ramach Organizacji, których członkami mogą być wszystkie kraje członkowskie. Szczegółowe funkcje poszczególnych Komitetów zostały określone w art. 27 Umowy.

Rozdział VIII Umowy, o tytule „Stosunki ze Wspólnym Funduszem Towarowym”, w art. 28 stanowi, że Organizacja jest uprawniona do korzystania w pełni z obiektów Wspólnego Funduszu Towarowego.

Rozdział IX Umowy został zatytułowany „Statystyki, badania i informacje”. Zgodnie z art. 29 Rada ustanawia bliskie kontakty z innymi organizacjami, w celu zapewnienia dostępu do najnowszych danych oraz informacji z zakresu produkcji, dostaw, handlu, zapasów, zużycia oraz cen rynkowych drewna tropikalnego. Dane te są zbierane, segregowane i publikowane. Art. 30 nakłada na Radę obowiązek corocznego publikowania sprawozdań ze swojej działalności. Dokonywana jest także coroczna ocena międzynarodowej sytuacji finansowej dotyczącej drewna, która jest prowadzona na podstawie informacji i danych statystycznych dostarczanych przez członków Organizacji.

Rozdział X Umowy otrzymał tytuł „Inne”. Art. 31 wskazuje Radę jako organ rozstrzygający w kwestii skarg i sporów dotyczących niewywiązania się krajów członkowskich z przedmiotowej Umowy. W art. 32 i 33 zostały zawarte ogólne zobowiązana członków Organizacji, które nakładają na nich obowiązek przyczyniania się do realizacji celów Umowy, a także okoliczności dopuszczające zwolnienie z nałożonych zobowiązań. Art. 34 umożliwia krajom członkowskim, na których interesy niekorzystny wpływ mają działania podejmowane w ramach niniejszej Umowy, ubieganie się o środki wyrównawcze, naprawcze oraz zastosowanie środków specjalnych, odsyłając w tym zakresie do rozporządze­­nia 93 (IV) Konferencji Narodów Zjednoczonych dotyczącej Handlu i Rozwoju, a także Deklaracji Paryskiej oraz Programu Działań dla Państw Najmniej Rozwiniętych w latach 90-tych XX wieku. Art. 35 nakłada na Radę obowiązek dokonania oceny zakresu ww. Umowy po upływie 4 lat od dnia jej wejścia w życie. W art. 36 zostały zawarte postanowienia zakazujące jakiejkolwiek dyskryminacji drewna tropikalnego zarówno w zakresie handlu, jak i produkcji.    

Rozdział XI został zatytułowany „Ustalenia końcowe”. Art. 37 ustanawia Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych jako depozytariusza Umowy. W art. 38 została określona procedura podpisania, ratyfikacji, przyjęcia i zatwierdzenia niniejszej Umowy. Kwestie dotyczące przystąpienia do Umowy przez nowe państwa zostały uregulowane w art. 39 i 40. Art. 41 określa procedurę i termin wejścia Umowy w życie. Art. 42 upoważnia Radę do przedstawiania członkom Organizacji poprawek do Umowy oraz reguluje procedurę ich wejścia w życie. W art. 43 zostały określone warunki umożliwiające wypowiedzenie Umowy, zgodnie z którymi każdy z członków może wypowiedzieć Umowę w dowolnej chwili. Art. 44 przewiduje możliwość wykluczenia członka z Organizacji. W art. 45 zostały zawarte informacje dotyczące rozliczania rachunków z członkami występującymi lub wykluczonymi z Organizacji oraz członkami, którzy nie są w stanie przyjąć zaproponowanych poprawek. Art. 46 określa czas trwania oraz warunki przedłużenia i wygaśnięcia Umowy. W art. 47 zawarto postanowienie o zakazie dokonywania zastrzeżeń w stosunku do jakichkolwiek postanowień niniejszej Umowy. Art. 48 informuje o zastąpieniu przez niniejszą Umowę Umowy dotyczącej Drewna Tropikalnego z 1983 r. oraz informuje o obowiązywaniu aktów prawnych sporządzonych przez lub w imieniu Organizacji. 

ZAŁĄCZNIK A zawiera listę państw produkujących i eksportujących drewno tropikalne, wraz z podziałem głosów dla celów art. 41.

ZAŁĄCZNIK B zawiera listę państw użytkujących drewno tropikalne, wraz z podziałem głosów dla celów art. 41.

Kluczowym czynnikiem rozwoju ekonomicznego krajów położonych między Równoleżnikami Raka i Koziorożca jest handel drewnem tropikalnym, którego pozyskanie wiąże się z wycinaniem coraz większych połaci lasów tropikalnych. W latach 80-tych, w związku z postępującą degradacją lasów, międzynarodowe wspólnoty zostały poproszone o pomoc w tym względzie. W rezultacie narastającego światowego niepokoju o los lasów tropikalnych została powołana Międzynarodowa Organizacja ds. Drewna Tropikalnego.

Jest to Organizacja międzyrządowa powołana w celu realizowania postanowień Międzynarodowej Umowy dotyczącej Drewna Tropikalnego z 1994 r. Umowa ta została ostatecznie uzgodniona w Genewie dnia 26 stycznia 1994 r. i weszła w życie dnia 1 stycznia 1997 r., zastępując poprzednią Umowę z 1983 r.

Strategią Organizacji jest dążenie do rozwoju międzynarodowego handlu drewnem, nie tylko tropikalnym, z zasobów zarządzanych w sposób zrównoważony, co sprawia, że handel tym towarem nie wpływa destrukcyjnie na środowisko. Organizacja stara się zwiększyć ochronę lasów tropikalnych przez promowanie działań związanych z ponownym zalesianiem oraz rekultywacją zdegradowanych połaci leśnych. Organizacja ta ma także na celu wzmocnienie ram współpracy międzynarodowej między członkami, zapewniając forum do międzynarodowych konsultacji między przedstawicielami krajów importujących i eksportujących drewno. Konsultacje te umożliwiają wymianę informacji dotyczących drewna na forum międzynarodowym oraz promowanie poszerzania oraz dywersyfikacji międzynarodowego handlu drewnem tropikalnym. Dzięki organizowanym spotkaniom oraz regularnie gromadzonym, przetwarzanym i rozpowszechnianym, szczegółowym danym statystycznym zapewniony jest dostęp do szerokiego zakresu najnowszych informacji dotyczących światowego rynku drewna. Organizacja przez swoje działania zapewnia także rozwój międzynarodowych programów w zakresie najważniejszych aspektów światowej gospodarki drzewnej.

Dzięki członkostwu w tej Organizacji kraje członkowskie stają się równorzędnymi partnerami, mającymi wpływ na podejmowane przez Organizację decyzje, formowanie polityki i rozwój projektów między krajami produkującymi i użytkującymi drewno tropikalne. Członkostwo w Organizacji zapewnia możliwość aktywnego udziału społeczeństwa i organizacji handlowych w organizowanych spotkaniach i posiedzeniach.

Wszystkie nowe kraje członkowskie, w tym Rzeczpospolita Polska, zostały zobligowane art. 6 ust. 2 Aktu akcesyjnego do Unii Europejskiej do przystąpienia do wszystkich umów mieszanych, których stronami są kraje członkowskie Unii Europejskiej i Wspólnota. Jedną z takich umów jest Międzynarodowa Umowa dotycząca Drewna Tropikalnego z 1994 r. Wobec powyższego należy dołożyć wszelkich starań w ramach obowiązującego prawa, aby Rzeczpospolita Polska stała się pełnoprawnym członkiem Międzynarodowej Organizacji ds. Drewna Tropikalnego.

W związku z faktem, że Umowa należy do kategorii aktów prawa unijnego nie- podlegających procedurze negocjowania w momencie przystępowania do niej, Rzeczpospolita Polska jest zobowiązana do przyjęcia jej tekstu w aktualnym kształcie jako całości, co w kontekście akcesji do Unii Europejskiej i konieczności implementacji acquis communautaire w pełnym zakresie nie powinno budzić większych wątpliwości, gdyż Umowa jako akt prawny wynikający z prawodawstwa Wspólnot jest w pełni z nim zgodna i powinna wejść do polskiego porządku prawnego, stając się jego integralną częścią.

Wejście w życie Umowy w odniesieniu do Rzeczypospolitej Polskiej nie spowoduje konieczności wprowadzenia zmian w ustawodawstwie wewnętrznym, ponieważ jej postanowienia nie odbiegają od obowiązującego prawa.

Wejście w życie przedmiotowej Umowy nie będzie powodowało skutków społecznych.

Zgodnie z art. 39 ust. 1 Umowy jest ona otwarta na przystąpienie Rządów wszystkich państw.

Związanie Rzeczypospolitej Polskiej przedmiotową Umową nastąpi w drodze ratyfikacji, za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 18, poz. 483 oraz z 2001 r. Nr 28, poz. 319).

Działalność Międzynarodowej Organizacji ds. Drewna Tropikalnego jest finansowana z administracyjnych składek budżetowych, które corocznie są wpłacane przez państwa członkowskie na Konto Administracyjne Organizacji. Wysokość corocznej składki dla każdego z członków jest ustalana przez Radę przed końcem każdego roku finansowego. Wysokość składki jest proporcjonalna do liczby głosów, którymi dysponuje kraj członkowski w stosunku do całkowitej liczby głosów wszystkich członków. Zarówno na kraje produkujące, jak i użytkujące drewno tropikalne przypada po 1000 głosów. W momencie przystąpienia do Organizacji Rzeczpospolita Polska uzyskałaby w 2005 r. 11 głosów. Zgodnie z wyliczeniami przeprowadzonymi przez Organizację składka członkowska dla Rzeczypospolitej Polskiej za cały 2005 r. wynosi 32 230 dolarów amerykańskich. Wysokość kwoty, jaką Rzeczpospolita Polska będzie musiała uiścić w roku 2005, jest uzależniona od daty jej przystąpienia do Organizacji i będzie naliczona od momentu przystąpienia do Organizacji.

Corocznie, począwszy od 2005 r., koszty uczestnictwa w Organizacji będą dotyczyć:

-         składki członkowskiej płatnej na Konto Administracyjne Organizacji,

-         delegowania polskiego przedstawiciela na doroczne posiedzenia Rady.

Koszty związane z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Organizacji zostaną sfinansowane z budżetu Ministerstwa Gospodarki i Pracy. W związku z planowaną ratyfikacją powyższej Umowy z budżetu Ministerstwa Gospodarki i Pracy na rok 2005 została wyodrębniona kwota, z której będzie pokrywana składka członkowska Rzeczypospolitej Polskiej z tytułu przynależności do Międzynarodowej Umowy dotyczącej Drewna Tropikalnego, w wysokości 32 230 dolarów amerykańskich.