Projekt ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Planie Rozwoju oraz niektórych innych ustaw

Projekt

USTAWA

z dnia ..........................

o zmianie ustawy o Narodowym Planie Rozwoju oraz niektórych innych ustaw[1]⁾

Art. 1. W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz. 1206 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 759 i Nr 267, poz. 2251) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:

„Ustawa określa sposób przygotowania i realizacji Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006, w tym:”;

2) w art. 2:

a) po pkt 4 dodaje się pkt 4a i 4b w brzmieniu:

„4a) instytucja właściwa do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej – Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej;

4b) instytucja właściwa do spraw wystawienia deklaracji zamknięcia pomocy – Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej;”,

b) pkt 5 otrzymuje brzmienie:

„5) instytucja zarządzająca – właściwego ministra odpowiedzialnego za przygotowanie i realizację programu operacyjnego albo za przygotowanie i nadzorowanie realizacji strategii wykorzystania Funduszu Spójności, o których mowa w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiającym przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych (Dz.Urz. WE L 161 z 26.06.1999, L 198 z 21.07.2001 oraz L 158 z 27.06.2003; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 14, t. 1, str. 31) oraz w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1164/1994 z dnia 16 maja 1994 r. ustanawiającym Fundusz Spójności (Dz.Urz. WE L 130 z 25.05.1994, L 161 z 26.06.1999; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 14, t. 1, str. 9);”,

c) po pkt 5 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:

„5a) Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty – ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego;”,

d) pkt 8 otrzymuje brzmienie:

„8) partnerzy społeczni i gospodarczy – organizacje przedsiębiorców i pracodawców, związki zawodowe, samorządy zawodowe, organizacje pozarządowe oraz jednostki naukowe w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 85, poz. 727 i Nr 179, poz. 1484), których działalność obejmuje zagadnienia związane z Narodowym Planem Rozwoju oraz programami operacyjnymi i strategią wykorzystania Funduszu Spójności;”,

e) pkt 12 otrzymuje brzmienie:

„12) regionalny program operacyjny – dokument służący realizacji Narodowego Planu Rozwoju, składający się ze spójnego zestawienia priorytetów operacyjnych i działań, odnoszący się do województwa albo województw, przygotowany przez zarząd województwa albo zarządy województw działające w porozumieniu, albo przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego;”;

3) w art. 3 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006, zwany dalej „Planem”, jest dokumentem określającym cele rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, w tym wspierane cele rozwoju regionalnego, oraz sposoby ich osiągania w okresie zgodnym z okresem programowania obejmującym lata 2004-2006.”;

4) w art. 4 w ust. 1 uchyla się pkt 1;

5) w art. 5 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

„4) programach wieloletnich, o których mowa w art. 99 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 i Nr 169, poz. 1420);”;

6) w art. 6 uchyla się ust. 2;

7) w art. 11:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Instytucja zarządzająca, dla programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1-3, przygotowuje, po zasięgnięciu opinii Instytucji Zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty, uzupełnienie programu spełniające wymogi określone w art. 18 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiającego przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych, uszczegółowiające system realizacji programu.”,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Instytucja zarządzająca załącza do uzupełnienia programu:

1) zasady kwalifikacji wydatków, określane w odniesieniu do terminów ich ponoszenia, podmiotu, który je ponosi, oraz kategorii wydatków związanych z realizacją projektu;

2) zasady wyboru projektów w ramach działań, uwzględniające skalę i trwałość korzyści społecznych, gospodarczych i przestrzennych oraz efektywność wykorzystania środków finansowych;

3) tryb składania wniosków o dofinansowanie realizacji projektu.”,

c) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. Uzupełnienie programu oraz załączniki, o których mowa w ust. 3, powinny uwzględniać zasadę równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów w ramach programu oraz zapewniać przejrzystość reguł stosowanych przy ocenie projektów.”,

d) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Instytucja zarządzająca przedkłada uzupełnienia programów wraz z załącznikami oraz zmiany tych uzupełnień do zatwierdzenia przez właściwy komitet monitorujący program, o którym mowa w art. 42 ust. 1 i 5.”,

e) uchyla się ust. 5,

f) dodaje się ust. 5a i 5b w brzmieniu:

„5a. Instytucja zarządzająca podaje do publicznej wiadomości treść uzupełnienia programu oraz jego zmiany w szczególności na swojej stronie internetowej.

5b. Instytucja zarządzająca ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” komunikat o:

1) miejscu publikacji uzupełnienia programu oraz zmian uzupełnienia programu;

2) terminie, od którego uzupełnienie programu lub jego zmiana są stosowane.”;

8) w art. 18 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Za przygotowanie i realizację programów albo za przygotowanie i nadzór nad realizacją strategii wykorzystania Funduszu Spójności, a w szczególności za wydawanie wytycznych dotyczących wdrażania programów i strategii wykorzystania Funduszu Spójności, o których mowa w art. 8 ust. 1, skierowanych do podmiotów uczestniczących w realizacji danego programu, są odpowiedzialne właściwe instytucje zarządzające.”;

9) po art. 18 dodaje się art. 18a w brzmieniu:

„Art. 18a. Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty koordynuje proces wdrażania funduszy strukturalnych w Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności:

1) wydaje wytyczne dotyczące funkcjonowania systemu wdrażania funduszy strukturalnych w zakresie zarządzania programami operacyjnymi, sprawozdawczości, kwalifikowalności wydatków, monitorowania procesu wdrażania funduszy, skierowane do instytucji uczestniczących w realizacji Planu, w celu zachowania jednolitości zasad wdrażania Planu;

2) wydaje w porozumieniu z Instytucją Płatniczą wytyczne dotyczące funkcjonowania kontroli finansowej i organizacji przepływów finansowych;

3) organizuje prace Komitetu Monitorującego, o którym mowa w art. 39 ust. 1;

4) sporządza sprawozdania z postępów wdrażania funduszy strukturalnych dla Komisji Europejskiej oraz właściwych organów i instytucji;

5) negocjuje z Komisją Europejską ewentualne zmiany Podstaw Wsparcia Wspólnoty;

6) koordynuje politykę informacyjną i promocyjną w obszarze funduszy strukturalnych oraz strategii wykorzystania Funduszu Spójności;

7) organizuje i koordynuje proces ewaluacji Podstaw Wsparcia Wspólnoty.”;

10) w art. 21 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Instytucje wdrażające, o których mowa w ust. 1, ustanawia właściwa instytucja zarządzająca w porozumieniu z Instytucją Zarządzającą Podstawami Wsparcia Wspólnoty, jeżeli program tak stanowi.”;

11) art. 22 otrzymuje brzmienie:

„Art. 22. 1. Instytucja zarządzająca albo zarząd województwa mogą dokonać wyboru instytucji wdrażających niebędących jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych.

2. Do wyboru instytucji, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177, z późn. zm.^{^[2]}⁾), z wyłączeniem fundacji, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa.”;

12) uchyla się art. 23;

13) art. 25 otrzymuje brzmienie:

„Art. 25. 1. Plan jest uwzględniany przy opracowywaniu projektu budżetu państwa w kolejnych latach obowiązywania Planu.

2. Limity wydatków w pierwszym roku i kolejnych latach obowiązywania Planu są ujmowane w wykazie stanowiącym załącznik do ustawy budżetowej.

3. Limity, o których mowa w ust. 2, dotyczą poszczególnych programów operacyjnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1-3, oraz strategii wykorzystania Funduszu Spójności, a w części finansowanej publicznymi środkami wspólnotowymi – także wkładu poszczególnych funduszy Unii Europejskiej.

4. W przypadku gdy wydatki poniesione w danym roku na realizację programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1-3, są niższe od limitu określonego w załączniku, o którym mowa w ust. 2, różnica pomiędzy tym limitem a faktycznie poniesionymi wydatkami zwiększa odpowiednio limit wydatków na rok następny.”;

14) w art. 26:

a) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

„2. Dofinansowanie projektów zgłoszonych do realizacji w ramach programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 3, przyznaje instytucja zarządzająca, działająca w jej imieniu instytucja wdrażająca albo instytucja pośrednicząca, jeżeli tak stanowi system realizacji danego programu.

3. Dofinansowanie projektów zgłoszonych do realizacji w ramach programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2, przyznaje zgodnie z systemem realizacji danego programu instytucja zarządzająca, instytucja pośrednicząca albo instytucja wdrażająca, jeżeli tak stanowi system realizacji danego programu.”,

b) ust. 6 otrzymuje brzmienie:

„6. Właściwe instytucje zarządzające dokonują wyboru projektów w ramach strategii wykorzystania Funduszu Spójności zgodnie z kierunkami i priorytetami Planu, a następnie przekazują je ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego celem przedłożenia Komisji Europejskiej.”;

15) w art. 27 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Dofinansowanie projektów z publicznych środków wspólnotowych polega na zwrocie określonej w umowie o dofinansowanie projektu albo decyzji, o której mowa w art. 11 ust. 7, części kwalifikowalnych wydatków poniesionych przez beneficjenta lub wypłacie premii.”;

16) art. 28 otrzymuje brzmienie:

„Art. 28. 1. Instytucja zarządzająca przygotowuje i podaje do publicznej wiadomości, w szczególności na swojej stronie internetowej, wzór wniosku o dofinansowanie realizacji projektu oraz wzór umowy o dofinansowanie projektu, a także zmiany tych wzorów.

2. We wzorze wniosku należy wskazać, jakie dane powinien podać wnioskodawca, w szczególności:

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i adres siedziby wnioskodawcy;

2) określenie adresata wniosku;

3) nazwę programu i działania, w ramach którego projekt miałby być współfinansowany;

4) tytuł projektu;

5) opis projektu;

6) wartość całkowitą projektu;

7) sumę całkowitych wydatków kwalifikowalnych;

8) poziom współfinansowania projektu, o jaki ubiega się wnioskodawca;

9) harmonogram realizacji projektu.

3. We wzorach umów należy wskazać, jakie dane powinna zawierać umowa o dofinansowanie projektu, w szczególności:

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i adres siedziby beneficjenta;

2) nazwę i adres siedziby instytucji zawierającej umowę z beneficjentem;

3) tytuł projektu;

4) wartość całkowitą projektu;

5) sumę całkowitych wydatków kwalifikowalnych;

6) zatwierdzony poziom współfinansowania projektu;

7) harmonogram realizacji projektu;

8) sposób dokonywania rozliczeń pomiędzy beneficjentem a instytucją przekazującą środki.

4. Instytucja zarządzająca ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” komunikat o:

1) miejscu publikacji wzorów, o których mowa w ust. 1, oraz ich zmian;

2) terminie, od którego wzory, o których mowa w ust. 1, albo ich zmiany będą stosowane.”;

17) w art. 39 w ust. 4:

a) w pkt 1 uchyla się lit. f,

b) w pkt 2 lit. b otrzymuje brzmienie:

„b) przedstawiciele ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 90, poz. 759), zwanych dalej „ogólnopolskimi organizacjami;”;

18) art. 42 otrzymuje brzmienie:

„Art. 42. 1. Właściwy minister pełniący funkcję instytucji zarządzającej powołuje, w drodze zarządzenia, komitet monitorujący program, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 3.

2. W skład komitetu monitorującego program, o którym mowa w ust. 1, wchodzą:

1) ze strony rządowej – przedstawiciele:

a) Instytucji Zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty,

b) instytucji zarządzającej programem,

c) właściwych ministrów ze względu na rodzaj działalności objętej programem, którzy nie pełnią funkcji instytucji zarządzającej albo instytucji pośredniczącej,

d) instytucji pośredniczącej, jeżeli została wyznaczona,

e) instytucji płatniczej;

2) ze strony samorządu terytorialnego przedstawiciele:

a) konwentu marszałków,

b) ogólnopolskich organizacji;

3) przedstawiciele partnerów społecznych i gospodarczych:

a) organizacji pracowników i organizacji pracodawców wyłonionych na podstawie ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, Nr 154, poz. 1793 i 1800, z 2002 r. Nr 10, poz. 89 i Nr 240, poz. 2056 oraz z 2004 r. Nr 240, poz. 2407),

b) organizacji pozarządowych – wskazanych przez Radę Działalności Pożytku Publicznego,

c) środowiska naukowego – wskazanych przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego.

3. W posiedzeniach komitetu monitorującego program, o którym mowa w ust. 1, mogą uczestniczyć w charakterze obserwatorów:

1) wojewodowie albo ich przedstawiciele;

2) przedstawiciele instytucji wdrażających;

3) przedstawiciele beneficjentów;

4) przedstawiciele podmiotów, o których mowa w art. 39 ust. 6 pkt 2 i 4-7.

4. Komitet monitorujący program, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 3, finansowany z publicznych środków krajowych:

1) rozpatruje i zatwierdza kryteria wyboru projektów w ramach każdego działania;

2) rozpatruje i akceptuje uzupełnienie programu oraz propozycje jego zmian;

3) okresowo bada postęp w zakresie osiągnięcia szczegółowych celów, określonych w programie i uzupełnieniu programu;

4) bada rezultaty realizacji programu, w tym osiągnięcie celów programu wyznaczonych dla poszczególnych działań;

5) rozpatruje i zatwierdza przygotowane przez instytucję zarządzającą programem sprawozdania okresowe, roczne oraz sprawozdanie końcowe, o których mowa w art. 46 ust. 1;

6) rozpatruje i zatwierdza zmiany w programie;

7) zgłasza instytucji zarządzającej programem propozycje zmian w ramach programu;

8) rozpatruje i zatwierdza plan działań promocyjnych w ramach programu oraz proponuje jego zmiany.

5. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego powołuje, w drodze zarządzenia, komitet monitorujący program, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2, współfinansowany ze wspólnotowych środków publicznych.

6. W skład komitetu monitorującego program, o którym mowa w ust. 5, wchodzą przedstawiciele:

1) Instytucji Zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty;

2) instytucji zarządzającej programem;

3) instytucji płatniczej;

4) ministrów właściwych ze względu na rodzaj działalności objętej programem, którzy nie pełnią funkcji instytucji zarządzającej programem;

5) 16 wojewodów;

6) 16 marszałków województw;

7) ogólnopolskich organizacji partnerów społecznych i gospodarczych;

8) ogólnopolskich organizacji.

7. W posiedzeniu komitetu monitorującego, o którym mowa w ust. 5, mogą uczestniczyć, w charakterze obserwatorów, przedstawiciele:

1) Prezesa Najwyższej Izby Kontroli;

2) organów kontroli skarbowej;

3) Europejskiego Banku Inwestycyjnego;

4) Komisji Europejskiej.

8. Komitet, o którym mowa w ust. 5, realizuje zadania, o których mowa w art. 35 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiającym przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych.

9. Organ powołujący komitet monitorujący program powinien zapewnić, aby przedstawiciele:

1) strony samorządowej – stanowili 1/3 składu;

2) partnerów społecznych i gospodarczych – stanowili 1/3 składu.

10. Właściwy minister albo jego przedstawiciel przewodniczy komitetowi monitorującemu program.

11. Przewodniczący zwołuje posiedzenia komitetu monitorującego program nie rzadziej niż raz na sześć miesięcy.

12. Do posiedzeń komitetu monitorującego program stosuje się odpowiednio przepis art. 39 ust. 7.

13. Komitet monitorujący program, w zależności od potrzeb, może tworzyć podkomitety oraz grupy robocze.

14. Tryb pracy komitetu monitorującego program, z uwzględnieniem trybu tworzenia podkomitetów oraz grup roboczych, określa regulamin, którego projekt przygotowuje właściwy minister. Regulamin przyjmowany jest zwykłą większością głosów przez komitet monitorujący program.

15. Właściwy minister zapewnia obsługę administracyjną komitetu monitorującego program.”;

19) uchyla się art. 43;

20) w art. 45 ust. 8 otrzymuje brzmienie:

„8. Przewodniczący komitetu monitorującego kontrakt wojewódzki zwołuje jego posiedzenie nie rzadziej niż raz na sześć miesięcy.”;

21) w art. 46 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) okresowe;”;

22) w art. 47:

a) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

„2. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb, terminy i zakres sprawozdawczości dotyczącej realizacji Planu w odniesieniu do projektów, działań i programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1-3,

2) tryb i zakres rozliczeń w odniesieniu do projektów, działań i programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1-3

– mając na uwadze efektywne i skuteczne wykorzystanie środków służących realizacji Planu.

3. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, powinno zawierać w szczególności:

1) tytuł projektu;

2) nazwę beneficjenta;

3) określenie okresu, którego dotyczy sprawozdanie.”,

b) dodaje się ust. 3a i 3b w brzmieniu:

„3a. Instytucja zarządzająca opracowuje i podaje do publicznej wiadomości, w szczególności na swojej stronie internetowej, wzory sprawozdań dla beneficjentów oraz ich zmiany, dla przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 6.

3b. Instytucja zarządzająca ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” komunikat o:

1) miejscu publikacji wzorów, o których mowa w ust. 3a, oraz ich zmian;

2) terminie, od którego wzory, o których mowa w ust. 3a, albo ich zmiany będą stosowane.”;

23) art. 49 otrzymuje brzmienie:

„Art. 49. 1. Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty corocznie, w terminie do dnia 30 czerwca roku następującego po roku realizacji Planu, na podstawie sprawozdań rocznych z realizacji programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 3, oraz sprawozdań rocznych z realizacji kontraktów, sporządza sprawozdanie roczne.

2. Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty przedkłada niezwłocznie sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, Komitetowi Monitorującemu Plan.

3. Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty sporządza w terminie do dnia 30 czerwca roku następującego po zakończeniu realizacji Planu, na podstawie sprawozdań końcowych z realizacji programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 3, oraz kontraktów, sprawozdanie końcowe z realizacji Planu i przedkłada je Radzie Ministrów. Rada Ministrów przyjmuje sprawozdanie końcowe z realizacji Planu w drodze uchwały.

4. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego przedstawia corocznie Sejmowi sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, w ciągu miesiąca od dnia przyjęcia tego sprawozdania przez Radę Ministrów, oraz po zakończeniu realizacji Planu – sprawozdanie, o którym mowa w ust. 3.”;

24) rozdział 9 otrzymuje brzmienie:

„Rozdział 9

Kontrola realizacji projektów i programów współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności

Art. 50. Kontrolę programów i projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności wykonują instytucje, o których mowa w art. 2 pkt 2 i pkt 4a-5.

Art. 51. Kontrola programów i projektów współfinansowanych ze wspólnotowych środków publicznych obejmuje:

1) sprawdzenie dostarczenia współfinansowanych towarów i usług, prawdziwości i kwalifikowalności poniesionych wydatków w projektach oraz ich zgodności z prawem i politykami horyzontalnymi Unii Europejskiej;

2) sprawdzenie przestrzegania procedur i sprawności funkcjonowania systemu wdrażania we wszystkich elementach programów operacyjnych i strategii wykorzystania Funduszu Spójności.

Art. 52. 1. Instytucja zarządzająca przeprowadza kontrolę w zakresie, o którym mowa w art. 51 pkt 1, w odniesieniu do projektów realizowanych w ramach programu operacyjnego lub strategii wykorzystania Funduszu Spójności.

2. Kontrola, o której mowa w art. 51 pkt 1, polega na sprawdzeniu dowodów poświadczających poniesienie wydatków w projekcie, dokumentujących zawartość składanych wniosków o płatność lub weryfikacji poniesionych wydatków, postępów i efektów realizacji projektu na miejscu jego realizacji.

3. Kontrola, o której mowa w art. 51 pkt 1, może być przeprowadzana na próbie dowodów poświadczających poniesienie wydatków lub na próbie projektów.

4. Instytucja zarządzająca może powierzyć przeprowadzenie kontroli w zakresie, o którym mowa w art. 51 pkt 1, instytucjom pośredniczącym lub wdrażającym.

Art. 53. 1. Instytucja zarządzająca przeprowadza kontrolę w zakresie, o którym mowa w art. 51 pkt 2, w instytucjach, o których mowa w art. 2 pkt 3 i 4.

2. Instytucja zarządzająca może powierzyć instytucji pośredniczącej przeprowadzenie kontroli w zakresie, o którym mowa w art. 51 pkt 2, w instytucji wdrażającej.

Art. 54. 1. Na każdy kolejny rok kalendarzowy realizacji programu, instytucja zarządzająca przygotowuje plan kontroli w ramach programu operacyjnego i strategii wykorzystania Funduszu Spójności.

2. Instytucja zarządzająca przedkłada projekt planu kontroli do akceptacji Komitetu, o którym mowa w art. 56b, do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok, na który sporządzany jest plan kontroli.

Art. 55. 1. Instytucja właściwa do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej przeprowadza kontrolę wyrywkową, o której mowa w art. 10 rozporządzenia Komisji (WE) nr 438/2001 z dnia 2 marca 2001 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 dotyczącego zarządzania i systemów kontroli pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych (Dz.Urz. WE L 063 z 3.03.2001, L 351 z 28.12.2002; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 14, t. 1, str. 132 oraz 187) oraz w art. 9 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1386/2002 z dnia 29 lipca 2002 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1164/94 w zakresie systemów zarządzania i kontroli pomocy przyznanej z Funduszu Spójności i procedury dokonywania korekt finansowych (Dz.Urz. WE L 201 z 31.07.2002).

2. Kontrola, o której mowa w ust. 1, służy w szczególności do weryfikacji wyników kontroli, o których mowa w art. 52 i 53.

3. Kontrola, o której mowa w ust.1, obejmuje co najmniej 5% wydatków dokonanych w każdym z programów operacyjnych lub 15% wydatków w ramach Funduszu Spójności w okresie wdrażania programu.

4. Kontrola, o której mowa w ust. 1, przeprowadzana jest w oparciu o roczny plan kontroli, przygotowany przez instytucję właściwą do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej.

5. Instytucja właściwa do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej niezwłocznie informuje instytucję płatniczą o wynikach przeprowadzonej przez siebie kontroli.

Art. 55a. W celu spełnienia wymogu, o którym mowa w art. 9 ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 438/2001 z dnia 2 marca 2001 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 dotyczącego zarządzania i systemów kontroli pomocy udzielanej w ramach Funduszy Strukturalnych, Instytucja Płatnicza wykonuje kontrolę, o której mowa w art. 50, z uwzględnieniem wyników kontroli przeprowadzonych przez instytucję zarządzającą oraz instytucję właściwą do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej, o których mowa w art. 52, 53 i 55 ust. 1.

Art. 56. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego określi, w drodze rozporządzenia, tryb przeprowadzania kontroli, o których mowa w art. 52 i 53, mając na uwadze potrzebę zapewnienia prawidłowego wydatkowania środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności.

Art. 56a. Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty, instytucja płatnicza oraz instytucja właściwa do spraw wystawienia deklaracji zamknięcia pomocy, o której mowa w art. 15 rozporządzenia Komisji (WE) nr 438/2001 z dnia 2 marca 2001 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 dotyczącego zarządzania i systemów kontroli pomocy udzielanej w ramach Funduszy Strukturalnych, oraz deklaracji zamknięcia projektów, o której mowa w art. 13 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1386/2002 z dnia 29 lipca 2002 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1164/94 w zakresie systemów zarządzania i kontroli pomocy przyznanej z Funduszu Spójności i procedury dokonywania korekt finansowych, może zwrócić się do instytucji właściwej do spraw kontroli wyrywkowej lub do instytucji zarządzającej programem, albo zlecić podmiotom zewnętrznym, przeprowadzenie dodatkowych kontroli lub audytów systemu wdrażania w sytuacji, w której:

1) pojawią się uzasadnione wątpliwości co do sprawności, skuteczności lub prawidłowości działania systemu wdrażania funduszy strukturalnych lub strategii wykorzystania Funduszu Spójności;

2) wyniki kontroli, o których mowa w niniejszym rozdziale, uznane zostaną za niewystarczające dla wystawienia deklaracji zamknięcia pomocy.

Art. 56b. 1. Koordynację działań kontrolnych w ramach Podstaw Wsparcia Wspólnoty zapewnia Komitet do spraw Kontroli i Audytu Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności.

2. Do zadań Komitetu, o którym mowa w ust. 1, należy w szczególności:

1) przegląd i opiniowanie rocznych planów kontroli instytucji właściwej do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej oraz akceptowanie rocznych planów kontroli instytucji zarządzających;

2) koordynacja kontroli realizowanych w obszarze funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności przez instytucje, o których mowa w ustawie, oraz inne państwowe organy kontroli;

3) ocena efektywności kontroli realizowanych na podstawie ustawy;

4) opiniowanie sprawozdań i raportów z wyników kontroli w obszarze funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności przekazywanych do Komisji Europejskiej.

3. W skład Komitetu, o którym mowa w ust. 1, wchodzą przedstawiciele:

1) Instytucji Zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty;

2) instytucji zarządzających;

3) instytucji właściwej do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej;

4) instytucji właściwej do spraw wystawienia deklaracji zamknięcia pomocy;

5) instytucji płatniczej.

4. W posiedzeniach Komitetu, o którym mowa w ust. 1, mogą uczestniczyć w charakterze obserwatorów przedstawiciele Prezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego.

5. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego może powołać w składu Komitetu, o którym mowa w ust. 1, przedstawicieli instytucji innych niż wymienione w ust. 3.

6. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego powołuje Komitet, o którym mowa w ust. 1, w drodze zarządzenia.

7. Obsługę prac Komitetu, o którym mowa w ust. 1, zapewnia Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty.

Art. 56c. 1. W przypadku gdy instytucja zarządzająca, instytucja pośrednicząca lub instytucja wdrażająca, na skutek przeprowadzonej kontroli lub na podstawie informacji uzyskanych od innego organu kontrolującego, stwierdzi nieprawidłowości polegające na wykorzystaniu przez beneficjenta przekazanych środków finansowych, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 1-3, niezgodnie z ich przeznaczeniem lub umową o dofinansowanie projektu albo decyzją, o której mowa w art. 11 ust. 7, beneficjent niezwłocznie zwraca tę część środków finansowych, która została wykorzystana niezgodnie z ich przeznaczeniem, wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, naliczonej od dnia przekazania tej części środków.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, instytucja zarządzająca, instytucja pośrednicząca lub instytucja wdrażająca może wstrzymać dalsze finansowanie projektu.

3. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli, o której mowa w ust. 1, lub na podstawie informacji uzyskanych od innego organu kontrolującego, zostanie stwierdzona niemożność dalszej realizacji projektu, instytucja zarządzająca lub instytucja pośrednicząca zaprzestaje dalszego finansowania projektu.”;

25) w art. 57 w ust. 1 uchyla się pkt 2;

26) uchyla się art. 60;

27) w art. 61 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

„2. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego we współpracy z zarządami województw zapewnia przeprowadzenie pełnej oceny po zakończeniu realizacji kontraktów z wykorzystaniem rezultatów ocen, o których mowa w ust. 3 oraz w art. 59 ust. 1.

3. Pełna ocena obejmuje w szczególności badanie:

1) efektywności wykorzystania środków;

2) skuteczności w zakresie osiągania założonych celów;

3) oddziaływania na sytuację społeczno-gospodarczą, w tym na zatrudnienie;

4) funkcjonowania systemu realizacji.”;

28) w art. 68:

a) uchyla się ust. 1 i 11,

b) w ust. 2 wyrazy „o którym mowa w ust. 1” zastępuje się wyrazami „o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2”;

29) użyte w art. 12, art. 13 ust. 1, art. 14 ust. 1-3, art. 15 ust. 1, art. 17, art. 38 ust. 2, art. 39 ust. 1-3 i 11, art. 44 ust. 2, art. 57 ust. 4, art. 59 ust. 2 w różnym przypadku wyrazy „minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego” zastępuje się użytymi w odpowiednim przypadku wyrazami „Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty”.

Art. 2. W ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. Nr 109, poz. 1158, z późn. zm.[3]⁾) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 10 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Prezesa powołuje minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw pracy oraz ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, spośród dwóch kandydatów przedstawionych przez Radę, wyłonionych w drodze konkursu.”;

2) w art. 11:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw pracy oraz ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, może odwołać Prezesa w trakcie kadencji:

1) na jego wniosek,

2) w razie niewykonania przez Prezesa jednego z obowiązków określonych w art. 14 ust. 4-6,

3) w razie niezatwierdzenia jednego z dokumentów, o których mowa w art. 14 ust. 4-6, jeżeli dokument ten został negatywnie zaopiniowany przez Radę.”,

b) w ust. 3 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:

„Minister właściwy do spraw gospodarki może także, na wniosek Rady i po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw pracy oraz ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, lub z własnej inicjatywy, po zasięgnięciu opinii Rady, ministra właściwego do spraw pracy oraz ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, odwołać Prezesa w trakcie kadencji:”;

3) w art. 13:

a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Minister właściwy do spraw gospodarki, na wniosek ministra właściwego do spraw pracy, powołuje 2 członków Rady; we wniosku minister właściwy do spraw pracy uwzględnia kandydata spośród osób zgłoszonych przez organizacje pracodawców reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego ( Dz. U. Nr 100, poz. 1080, Nr 154, poz. 1793 i 1800, z 2002 r. Nr 10, poz. 89 i Nr 240, poz. 2056 oraz z 2004 r. Nr 240, poz. 2407).",

b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:

„4a. Minister właściwy do spraw gospodarki, na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, powołuje 1 członka Rady.”;

4) w art. 14:

a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Prezes, w terminie do dnia 1 grudnia każdego roku, przekazuje ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego, ministrowi właściwemu do spraw pracy oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych projekt planu działania Agencji w następnym roku obrotowym wraz z opinią Rady.”,

b) ust. 6a otrzymuje brzmienie:

„6a. Minister właściwy do spraw gospodarki przed dokonaniem czynności, o których mowa w ust. 5, 5a i 6, zasięga opinii ministra właściwego do spraw pracy, ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego i ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Minister właściwy do spraw pracy, minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego i minister właściwy do spraw finansów publicznych przedstawiają swoje opinie w terminie 7 dni.”.

Art. 3. W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.[4]⁾) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:

„6) wykonywanie we współpracy z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego zadań wynikających z programów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w zakresie należącym do kompetencji ministra właściwego do spraw pracy;”;

2) w art. 108 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

„4) refundacji kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, składek na Fundusz Pracy oraz odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych pracowników wojewódzkich urzędów pracy, o których mowa w art. 109 ust. 7a;”;

3) w art. 109:

a) uchyla się ust. 6,

b) ust. 7 otrzymuje brzmienie:

„7. Podstawę wydatkowania w danym roku budżetowym środków Funduszu Pracy na finansowanie w województwie projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego stanowi umowa zawarta między zarządem województwa a ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego, po uprzednim uzgodnieniu treści umowy oraz wysokości środków Funduszu Pracy przeznaczonych na finansowanie tych projektów z ministrem właściwym do spraw pracy. Kopie zawartych umów minister do spraw rozwoju regionalnego przekazuje niezwłocznie ministrowi właściwemu do spraw pracy.”,

c) po ust. 7 dodaje się ust. 7a i 7b w brzmieniu:

„7a. Podstawę wydatkowania w danym roku budżetowym środków Funduszu Pracy na refundację kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, składek na Fundusz Pracy oraz odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych pracowników wojewódzkich urzędów pracy wykonujących zadania wynikające z realizacji w województwie projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego stanowi umowa zawarta między zarządem województwa a ministrem właściwym do spraw pracy, określająca wysokość środków na ten cel oraz sposób ich wydatkowania.

7b. Marszałek województwa informuje ministra właściwego do spraw pracy o kwocie środków Funduszu Pracy przeznaczonych w danym roku budżetowym na realizację przez powiaty projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach poszczególnych działań, w tym ze środków Funduszu Pracy będących w dyspozycji samorządu województwa oraz ze środków Funduszu Pracy będących w dyspozycji samorządów powiatowych.”,

d) ust. 8 otrzymuje brzmienie:

„8. Kwoty środków Funduszu Pracy na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej oraz innych fakultatywnych zadań realizowanych przez powiaty są ustalane przez zarząd województwa według kryteriów określonych przez sejmik województwa, w ramach kwoty, o której mowa w ust. 2. Określając kryteria, sejmik województwa powinien wziąć pod uwagę w szczególności:

1) skalę napływów do bezrobocia i odpływów z bezrobocia;

2) udział osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogólnej liczbie bezrobotnych;

3) stopę bezrobocia;

4) wskaźnik efektywności realizowanych usług lub instrumentów rynku pracy;

5) kwoty środków Funduszu Pracy przeznaczone w powiecie na realizację projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego.”,

e) ust. 11 otrzymuje brzmienie:

„11. Rada Ministrów, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Zatrudnienia oraz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, określi, w drodze rozporządzenia:

1) algorytm, o którym mowa w ust. 2;

2) udział w ustalonej dla województwa kwocie Funduszu Pracy na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej środków będących w dyspozycji samorządu województwa z przeznaczeniem na finansowanie programów regionalnych, w tym projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego;

3) sposób ustalania kwot środków z Funduszu Pracy dla samorządów województw i powiatów oraz wysokość i przeznaczenie rezerwy będącej w dyspozycji ministra właściwego do spraw pracy.”,

f) po ust. 11 dodaje się ust. 11a w brzmieniu:

„11a. Przy ustalaniu kwot środków na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej w województwie algorytm powinien w szczególności uwzględniać:

1) skalę napływów do bezrobocia i odpływów z bezrobocia;

2) udział osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogólnej liczbie bezrobotnych;

3) stopę bezrobocia;

4) kwoty środków Funduszu Pracy przeznaczone w województwie na realizację projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego.”.

Art. 4. 1. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 11 ust. 5, art. 28 oraz art. 47 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do dnia ich uchylenia.

2. Właściwy minister uchyli, w drodze rozporządzenia, akty wykonawcze wydane na podstawie art. 11 ust. 5, art. 28 oraz art. 47 ust. 3 ustawy, o której mowa w art.1, zachowane czasowo w mocy zgodnie z ust.1.

Art. 5. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 47 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych na podstawie art. 47 ust. 2 oraz art. 56 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Art. 6. Zarządzenia wydane na podstawie art. 23 ust. 2 i 3 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują moc do czasu ich uchylenia przez właściwego ministra.

Art. 7. Komitety monitorujące powołane na podstawie dotychczasowych przepisów wykonują swoje zadania do czasu powołania komitetów monitorujących na podstawie art. 42 ust. 1 i ust. 5 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Art. 8. 1. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 109 ust. 11 ustawy, o której mowa w art. 3, zachowują moc do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych na podstawie art. 109 ust. 11 ustawy, o której mowa w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

2. Umowy dotyczące finansowania z Funduszu Pracy projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, o których mowa w art. 109 ust. 7 ustawy, o której mowa w art. 3, zawarte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują moc.

Art. 9. Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy mają zastosowanie przepisy dotychczasowe.

Art. 10. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

[1]⁾Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

[2]⁾ Zmiany niniejszej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1207, Nr 145, poz. 1537 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 163, poz. 1362 i Nr 184, poz. 1539.

[3]⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 66, poz. 596 i Nr 216, poz. 1824, z 2004 r. Nr 145, poz. 1537 i Nr 281, poz. 2785 oraz z 2005 r. Nr 132, poz. 1110, Nr 179, poz. 1484 i Nr 249, poz. 2104.

[4]⁾Zmiany niniejszej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 94, poz. 788, Nr 164, poz. 1366 i Nr 175, poz. 1462.

UZASADNIENIE

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju została opublikowana w Dzienniku Ustaw w dniu 24 maja 2004 r. (Dz. U. Nr 116, poz. 1206) i weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 32-36, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2005 r. Ustawa o Narodowym Planie Rozwoju stanowi kluczowy akt prawny w zakresie pozyskiwania i wykorzystywania środków Unii Europejskiej, przeznaczonych na wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego Polski.

Praktyka kilkunastu miesięcy stosowania ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju ujawniła szereg istotnych nieścisłości i mankamentów w jej przepisach. W związku z powyższym zaistniała konieczność pilnego wprowadzenia do ww. ustawy zmian, które usprawnią proces realizacji programów finansowanych ze środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w ramach perspektywy finansowej 2004-2006. Planowana nowelizacja ma na celu usunięcie najważniejszych barier hamujących realizację Narodowego Planu Rozwoju. Z uwagi na fakt, że w odniesieniu do funduszy strukturalnych obowiązuje tzw. zasada „n+2”[4]⁾, w myśl której środki UE przeznaczone dla danego kraju członkowskiego w alokacji na dany rok i niewykorzystane przez ten kraj członkowski w ciągu kolejnych dwóch lat ulegają anulowaniu, niniejsza ustawa będzie kształtowała porządek prawny w zakresie dotyczącym Narodowego Planu Rozwoju do końca roku 2008, czyli do ukończenia realizacji programów i projektów finansowanych w ramach Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004-2006.

Nowelizacja ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju jest jednym z priorytetowych założeń „Programu naprawczego zwiększającego absorpcję funduszy strukturalnych w ramach NPR 2004-2006”, który został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 6 grudnia 2005 r.

Na kolejny okres programowania zostanie opracowana nowa ustawa, która wprowadzi nowe zasady programowania i finansowego stymulowania rozwoju społeczno-gospodarczego kraju i w szczególności będzie stanowiła podstawę prawną organizującą proces programowania na okres 2007-2013, a następnie proces realizacji programów dotyczących tego okresu. Jest to uzasadnione zarówno wadami obecnie obowiązującej ustawy o Narodowym Planie Rozwoju, ujawnionymi w trakcie jej obowiązywania, jak i tym, że obecnie obowiązująca ustawa o NPR jest dostosowana do postanowień rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 ustanawiającego przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych (Dz.Urz. WE L 161 z 26.06.1999; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 14, t. 1, str. 31), które w przyszłym okresie budżetowym UE (lata 2007-2013) nie będzie już obowiązywało.

W związku z powyższym proponuje się wprowadzenie do ustawy o Narodowym Planie Rozwoju wyszczególnionych poniżej zmian.

I. Zmiany proponowane w art. 1 nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

1) Rozdział 1 – Przepisy ogólne

Zmiany zaprojektowane w części ustawy dotyczącej przepisów ogólnych mają na celu doprecyzowanie – zgodnie z wyżej przedstawionym uzasadnieniem – okresu obowiązywania ustawy, a także wprowadzenie niezbędnego z punktu widzenia systemu realizacji NPR uszczegółowienia w podziale kompetencji instytucji odpowiedzialnych za jego realizację. W związku z powyższym wprowadzono zmianę w art. 1 ustawy oraz nowe definicje dotyczące instytucji zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty, a także instytucji właściwej do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej oraz instytucji właściwej do spraw wystawienia deklaracji zamknięcia pomocy.

Konieczność ograniczenia okresu obowiązywania ustawy o Narodowym Planie Rozwoju do okresu programowania 2004-2006 wynika z faktu, że jest ona dostosowana do postanowień rozporządzenia Rady (WE) 1260/1999 wprowadzającego ogólne przepisy dotyczące funduszy strukturalnych, które w przyszłym okresie budżetowym UE (tj. w latach 2007-2013) nie będzie już obowiązywało oraz ze zmiany koncepcji w zakresie krajowej polityki regionalnej, która znajduje odzwierciedlenie w nowelizowanej obecnie ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej. Taka nowelizacja zniesie konieczność przygotowania Narodowego Planu Rozwoju oraz Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego na lata 2007-2013, co pozostaje w zgodzie z nowymi założeniami odnośnie do programowania polityki strukturalnej w latach 2007-2013.

Wprowadzenie do porządku ustawowego instytucji właściwej do spraw prowadzenia kontroli wyrywkowej oraz instytucji właściwej do spraw wystawienia deklaracji zamknięcia pomocy przez dodanie punktów 4a i 4b w art. 2 ustawy uzupełnia, niekompletny do tej pory, katalog podmiotów biorących udział w procesie kontroli funduszy strukturalnych. Dzięki tej zmianie zostaje odzwierciedlona w krajowym systemie wdrażania struktura instytucji kontrolnych zarysowana w rozporządzeniu Komisji WE 438/2001 z dnia 2 marca 2001 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 dotyczącego zarządzania i systemów kontroli pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych (Dz.Urz. WE L 063 z 3.03.2001) oraz w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1386/2002 z dnia 29 lipca 2002 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1164/94 w zakresie systemów zarządzania i kontroli pomocy przyznanej z Funduszu Spójności i procedury dokonywania korekt finansowych (Dz.Urz. WE L 201 z 31.07.2002). Funkcje obydwu instytucji wprowadzanych do ustawy realizować powinien Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej za pomocą podległych mu struktur, z zachowaniem dbałości o funkcjonalne rozdzielenie zapewniające niezależność tych instytucji od struktury instytucji płatniczej oraz instytucji zarządzających programami operacyjnymi.

Kolejna zmiana w art. 2 ma na celu dokonanie rozróżnienia między pojęciem instytucji zarządzającej i instytucji zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty – definicja instytucji zarządzającej zamieszczona w pkt 5 została doprecyzowana przez wprowadzenie odniesień do obowiązujących w tym zakresie przepisów wspólnotowych, a dodatkowo w pkt 5a została wprowadzona nowa definicja instytucji zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty (IZ PWW). IZ PWW jest odrębnym podmiotem względem instytucji zarządzających poszczególnymi programami operacyjnymi, jak również Strategią Funduszu Spójności. IZ PWW nie przygotowuje, nie zarządza i nie nadzoruje bezpośrednio realizacji poszczególnych programów operacyjnych. Pełni ona funkcję ogólnej koordynacji wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce jako kraju członkowskim UE, zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999.

Zmiana brzmienia definicji partnerów społecznych i gospodarczych zamieszczona w art. 2 pkt 8 Przepisów ogólnych jest związana z wejściem w życie ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390, z późn. zm.), która zastąpiła ustawę z dnia 12 stycznia 1991 r. o Komitecie Badań Naukowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 33, poz. 389, z późn. zm.).

W art. 2 w pkt 12 nowelizacji proponuje się wprowadzenie do definicji „regionalnego programu operacyjnego” przepisu polegającego na uściśleniu, że za przygotowanie regionalnego programu operacyjnego odpowiada m.in. minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Należy podkreślić, że wprowadzenie tego przepisu stanowi próbę skorygowania nieścisłości, jaka została popełniona na etapie konstruowania przepisów ustawy o Narodowym Planie Rozwoju z dnia 20 kwietnia 2004 r. W rzeczywistości w obecnym okresie programowania nie istnieją regionalne programy operacyjne przygotowane i zarządzane przez zarząd województwa. Jedynym regionalnym programem operacyjnym realizowanym w ramach NPR na lata 2004-2006 jest Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, który został przygotowany przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego (dotyczy to również uzupełnienia programu). Tak więc przepisy proponowane w tym względzie w projekcie nowelizacji mają na celu jedynie przeniesienie na grunt prawa faktów, które mają miejsce w rzeczywistości.

Zmiana proponowana w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju ma na celu doprecyzowanie okresu programowania, do którego odnosi się ten dokument, a tym samym – okresu jego obowiązywania.

Propozycja uchylenia przepisu art. 4 ust. 1, pkt 1 wynika z przyjętego założenia, że ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju ma charakter czasowy i odnosi się do konkretnego (jednego) okresu programowania.

2) Rozdział 2 – Przygotowanie Narodowego Planu Rozwoju

Zmiana przepisu art. 5 pkt 4 ma charakter formalny i wynika z faktu wejścia w życie nowej ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm.).

Uchylenie ust. 2 w art. 6 jest konsekwencją przyjętego założenia, że ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju odnosi się wyłącznie do okresu programowania 2004-2006.

Zasadnicza zmiana w rozdziale 2 polega na zniesieniu podstawy prawnej do wydawania uzupełnień programów w formie rozporządzeń. Ograniczenie liczby aktów wykonawczych ma służyć odformalizowaniu i odbiurokratyzowaniu procedur wdrażania programów i projektów w ramach Narodowego Planu Rozwoju. Proponowana zmiana jest zgodna z założeniami „Programu naprawczego zwiększającego absorpcję funduszy strukturalnych w ramach NPR 2004-2006”, który został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 6 grudnia 2005 r.

Dotychczasowy przepis w art. 11 ust. 3 został uszczegółowiony przez wprowadzenie pkt 3 ustanawiającego wymóg przygotowania i załączania do uzupełnienia programu operacyjnego informacji o trybie składania wniosków o dofinansowanie realizacji projektu. W art. 11 ust. 1 wprowadzone zostało także odesłanie do art. 18 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiającego przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych, uszczegółowiające system realizacji programu, w którym zostały określone podstawowe wymogi względem uzupełnienia programu. Dodatkowo wprowadzony został przepis mówiący o tym, że uzupełnienia wraz z załącznikami powinny uwzględniać zasadę równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów w ramach programu oraz zapewniać przejrzystość reguł stosowanych przy ocenie projektów.

Instytucja zarządzająca została zobowiązana do podawania treści uzupełnienia programu do publicznej wiadomości, w szczególności na swojej stronie internetowej, a poza tym do ogłaszania w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” komunikatu o miejscu publikacji uzupełnienia oraz terminie, od którego jest ono stosowane.

3) Rozdział 3 – Organy i instytucje odpowiedzialne za przygotowanie i realizację Planu

Propozycja zmiany w rozdziale 3 polega na rozróżnieniu – zgodnie z definicjami zamieszczonymi w pkt 5 i pkt 5a w art. 2 nowelizacji – kompetencji instytucji zarządzającej (art. 18) i instytucji zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty (art. 18a). Wprowadzenie art. 18a pozwala na określenie roli i kompetencji instytucji zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty jako silnego centrum koordynującego wdrażanie funduszy strukturalnych we wszystkich programach operacyjnych. W sytuacji odejścia od nadmiernej regulacji wielu aspektów wdrażania funduszy za pomocą sztywnych aktów wykonawczych do ustawy o Narodowym Planie Rozwoju, potrzebne jest ustawowe umocowanie kompetencji w zakresie formułowania wytycznych i standardów w wielu obszarach systemu wdrażania funduszy strukturalnych.

Wprowadzenie ww. przepisu pozwoli na zwiększenie przejrzystości systemu i rozróżnienie kompetencji instytucji zarządzających programami od kompetencji instytucji zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty. Przepisy art. 18a są konsekwencją wprowadzenia definicji IZ PWW do Przepisów ogólnych w rozdziale I ustawy.

Wprowadzenie proponowanego przepisu w art. 22 ustawy o Narodowym Planie Rozwoju zostało dokonane na prośbę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawioną na etapie konsultacji międzyresortowych. Umożliwi to sprawne powierzanie jednego z działań realizowanych przez MRiRW w ramach SPO Modernizacja Rolnictwa i Rozwój Obszarów Wiejskich Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA). Zgodnie z proponowanym brzmieniem ust. 1 w art. 22 instytucja zarządzająca albo zarząd województwa mogą dokonać wyboru instytucji wdrażających niebędących jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Do wyboru instytucji wdrażających niebędących jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, z wyłączeniem fundacji, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa.

Uchylenie art. 23 ma na celu usprawnienie procesu wyboru projektów i dostosowanie systemu wdrażania funduszy strukturalnych do rzeczywistych potrzeb i możliwości. Praktyka ostatnich miesięcy pokazała, że w przypadku większości programów komitety sterujące
nie były w stanie, m.in. ze względu na dużą liczbę projektów, pełnić zadań, do których zostały powołane, stanowiąc jedynie niepotrzebne wydłużenie proceduralnej ścieżki wyboru projektów. Zniesienie ustawowego wymogu istnienia komitetów sterujących nie przesądza definitywnie o obligatoryjnym ich wyeliminowaniu z systemu wdrażania wszystkich programów – przepis art. 11 ust. 3 pkt 2 , pozostawia kwestię ustalenia optymalnych dla danego programu zasad wyboru projektów właściwym w gestii instytucji zarządzających.

4) Rozdział 4 – Finansowanie realizacji Planu

Zmiana brzmienia przepisu art. 26 ust. 2, 3 i 6 jest konsekwencją uchylenia art. 23 dotyczącego komitetów sterujących.

Zmiana projektowana w art. 27 ust. 1 wynika z konieczności doprecyzowania tego przepisu przez wskazanie, że dofinansowanie projektów z publicznych środków wspólnotowych, rozumiane jako zwrot części wydatków poniesionych przez beneficjenta, dotyczy wyłącznie wydatków kwalifikowalnych.

Zmiana proponowana w art. 28 polega na uchyleniu upoważnienia ustawowego, które umożliwiało określanie w formie rozporządzenia trybu składania, wzorów wniosków o dofinansowanie projektu oraz wzorów umów o dofinansowanie projektu i wynika z potrzeby odformalizowania i odbiurokratyzowania procedur wdrażania programów i projektów w ramach Narodowego Planu Rozwoju. Uchylony przepis został zastąpiony przepisem pozwalającym na uelastycznienie tego systemu. Instytucja zarządzająca została zobowiązana do podawania wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji oraz wzoru umowy o dofinansowanie projektu do publicznej wiadomości, w szczególności na swojej stronie internetowej, a poza tym do ogłaszania w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” komunikatu o miejscu publikacji tych wzorów oraz terminie, od którego są one stosowane. Dodatkowo w projekcie wyszczególnione zostały niezbędne elementy, jakie powinien zawierać każdy wniosek i każda umowa dofinansowania projektu.

Proponowana powyżej zmiana jest zgodna z założeniami „Programu naprawczego zwiększającego absorpcję funduszy strukturalnych w ramach NPR 2004-2006”, który został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 6 grudnia 2005 r.

5) Rozdział 7 – Monitorowanie realizacji Planu

Zmiany w art. 39 mają charakter formalny:

a) zmiana brzmienia przepisu w art. 39 polegająca na uchyleniu lit. f w ust. 4 pkt 1 jest konsekwencją uchylenia art. 43 dotyczącego jednostek monitorująco-kontrolnych,

b) konieczność znowelizowania art. 39 ust. 4 pkt 2 lit. b ustawy o Narodowym Planie Rozwoju wynika z uchylenia przepisu art. 23 ust. 4 pkt 5. Obecny art. 39 ust. 4 pkt 2 lit. b ustawy wymaga uzupełnienia o treści zawarte w znoszonym art. 23 ust. 4 pkt 5 wprowadzone przez znowelizowany art. 21 ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 90, poz. 759).

Charakter zmian w art. 42 również należy określić jako formalny, ponieważ wynikają one głównie ze zmian w zakresie kierowania działami administracji rządowej – komitety, o których mowa w art. 42 zostały powołane w 2004 roku i działają obecnie w ustalonym składzie. Najważniejsza zmiana wprowadzona w art. 42 polega na wprowadzeniu do niego podstawy prawnej do powoływania komitetu monitorującego programy, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 (stworzenie podstawy prawnej funkcjonowania Komitetu Monitorującego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego). Brak tej podstawy był oczywistym niedopatrzeniem na etapie konstruowania pierwotnego tekstu ustawy. Z uwagi na dotychczasowe doświadczenia we wdrażaniu Narodowego Planu Rozwoju zmieniony został także przepis regulujący częstotliwość posiedzeń komitetu monitorującego – zaproponowany tryb pozwoli na podniesienie efektywności prac komitetu oraz dostosowanie częstotliwości spotkań do rzeczywistych potrzeb. Pozostałe zmiany w art. 42 mają charakter redakcyjny.

Zasadnicza zmiana w rozdziale 7 dotyczy uchylenia art. 43, który stanowił podstawę prawną do utworzenia jednostek monitorująco-kontrolnych. Zmiana ta jest podyktowana potrzebą skoordynowania i usprawnienia systemu kontroli, a z drugiej strony jest ona konsekwencją modyfikacji wprowadzonych w rozdziale 9 projektu ustawy związanych z koniecznością dostosowania systemu kontroli realizacji programów i projektów w ramach Narodowego Planu Rozwoju do wymagań określonych w rozporządzeniu Komisji (WE) 438/2001 z dnia 2 marca 2001 r. (Dz.Urz. WE L 072 z 11.03.2004).

Przez uchylenie art. 43 zlikwidowana zostaje odrębna instytucja jednostek monitorująco-kontrolnych poszczególnych funduszy strukturalnych. Potrzeba istnienia tego typu instytucji nie wynika z przepisów prawa europejskiego. Dotychczasowa praktyka wskazała, że istotną i faktycznie realizowaną funkcją tych jednostek było wytyczanie standardów i interpretowanie zasad kwalifikowalności wydatków ponoszonych w poszczególnych funduszach strukturalnych. Natomiast kompetencje w zakresie kontroli i monitorowania funduszy strukturalnych nakładają się z kompetencjami instytucji prowadzących kontrolę wyrywkową bądź instytucji zarządzających programami oraz instytucji zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty. W związku z potrzebą uporządkowania systemu wdrażania w warunkach polskich zasadne jest zniesienie w ustawie przepisu ustanawiającego jednostki monitorująco-kontrolne. Ich kompetencje w zakresie interpretowania i wydawania wytycznych odnośnie do ogólnych zasad kwalifikowalności wydatków przejmie IZ PWW.

Zmiana w art. 45 ust. 8 wynika z przyjęcia ogólnej koncepcji, aby zrezygnować z narzucania w ustawie obligatoryjnej kwartalnej częstotliwości spotkań komitetów monitorujących (wymagana ustawą częstotliwość spotkań ma teraz wynosić pół roku). Analogiczna zmiana została zaproponowana w art. 42 w odniesieniu do komitetów monitorujących programy operacyjne. Zmiana dotyczy częstotliwości minimalnej wymaganej w trybie ustawowym. Nie wyklucza się częstszych spotkań komitetu wynikających z potrzeb bieżących.

6) Rozdział 8 – Sprawozdawczość

Najważniejsza zmiana w rozdziale 8 polega na zniesieniu ustawowego wymogu sporządzania sprawozdań okresowych w trybie kwartalnym. Określenie częstotliwości składania sprawozdań okresowych pozostaje w gestii instytucji zarządzających (zmiana w art. 46). Nadano nowe brzmienie art. 47, ust. 2 i 3. Tym samym uchyla się dotychczasowy przepis ust. 3 w art. 47 zawierający upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzeń określających wzory sprawozdań. Równolegle jednak instytucja zarządzająca, która opracowuje wzory sprawozdań, zostaje zobowiązana do podawania do publicznej wiadomości wzorów sprawozdań obowiązujących dla beneficjentów, w szczególności na swojej stronie internetowej, oraz do ogłaszania w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” komunikatu o miejscu ich publikacji oraz terminie, od którego są one stosowane.

Proponowane zmiany wynikają z doświadczeń zgromadzonych w czasie ostatnich miesięcy realizacji Narodowego Planu Rozwoju. Mają one na celu uelastycznienie i dostosowanie systemu sprawozdawczości do rzeczywistych potrzeb w tym zakresie.

Jednocześnie projektuje się umocnienienie kompetencji ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego w zakresie ustalania trybu, terminów i zakresu sprawozdawczości oraz trybu rozliczeń przez doprecyzowanie przepisu art. 47 ust. 2. Przepis pkt 2 art. 47 ust. 2 obecnie obowiązującej ustawy zostaje uchylony, ponieważ w projekcie nowelizacji zagadnienie kontroli zostało uregulowane kompleksowo w rozdziale 9.

Zmiany w art. 49 mają na celu uelastycznienie systemu sprawozdawczości przez usunięcie z ust. 1 punktów określających zakres sprawozdań rocznych. Poza tym – z uwagi na koniec okresu realizacji kontraktów wojewódzkich – uchylony został obecny ust. 3 w art. 49 dotyczący zmian w kontraktach. W znowelizowanych przepisach art. 49 instytucje odpowiedzialne za przygotowanie poszczególnych sprawozdań zostały wskazane zgodnie ze słowniczkiem zawartym w art. 2 ustawy, co zwiększa przejrzystość i czytelność ww. przepisów w odniesieniu do systemu realizacji Narodowego Planu Rozwoju.

7) Rozdział 9 – Kontrola realizacji projektów i programów współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności

Nowa treść całego rozdziału 9 ustawy w sposób znacznie bardziej adekwatny odzwierciedla w warunkach polskich strukturę i organizację procesów kontroli w funduszach strukturalnych zarysowaną w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 438/2001 z dnia 2 marca 2001 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 dotyczącego zarządzania i systemów kontroli pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych. Ustalone zostają wyraźnie dwa poziomy kontroli (poziom instytucji zarządzającej programem oraz poziom instytucji właściwej do spraw kontroli wyrywkowej). Określone zostają zadania instytucji właściwej do spraw wystawienia deklaracji zamknięcia pomocy oraz IZ PWW w procesach kontroli funduszy strukturalnych. Zgodnie z wymogami prawa wspólnotowego są określone zakresy i przedmiot kontroli. Treść art. 56 daje obecnie upoważnienie dla ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego do wydania rozporządzenia określającego tryb przeprowadzenia kontroli realizowanych w ramach środków funduszy strukturalnych przez instytucję zarządzającą programami. Natomiast tryb przeprowadzenia kontroli wyrywkowych, w przypadku programów operacyjnych funduszy strukturalnych i projektów funduszu spójności powinien zostać wyodrębniony w ustawie o kontroli skarbowej. Upoważnienie to zamieszczone było dotychczas w art. 47 łącznie z upoważnieniem do określenia trybu i terminów sprawozdawczości oraz trybu rozliczeń projektów i programów operacyjnych. W art. 56b ustawa w proponowanej wersji powołuje Komitet do spraw Kontroli i Audytu Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności, który ma stać się forum uzgodnień dla wszystkich jednostek uczestniczących w systemie kontroli funduszy strukturalnych oraz innych, pozasystemowych, organów kontroli państwowej, w zakresie koordynacji metod i planów prowadzenia kontroli oraz podsumowania i wymiany informacji o wynikach kontroli. W obecnej sytuacji poważnym problemem jest brak koordynacji prowadzonych kontroli, owocujący nakładaniem się ich terminów i zakresów w tych samych instytucjach.

8) Rozdział 10 – Ocena skuteczności i efektywności realizacji Planu

Przepis art. 60 obecnej ustawy o Narodowym Planie Rozwoju został błędnie utworzony w celu realizacji wymogów Komisji Europejskiej związanych z przeprowadzaniem oceny w połowie okresu programowania wynikających z rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999. Z uwagi na fakt, że Polska przystąpiła do Unii Europejskiej w połowie 2004 roku , a więc po połowie obecnego okresu programowania obejmującego lata 2000-2006, przepis art. 60 nie znajduje zastosowania w zakresie realizowanym przez Narodowy Plan Rozwoju w latach 2004-2006, w związku z czym w niniejszym projekcie proponuje się jego uchylenie.

Zmiany w art. 57 i w art. 61 mają charakter techniczny i są konsekwencją uchylenia art. 60.

9) Rozdział 11 – Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Uchylenie ust. 1 i 11 oraz zmiana brzmienia ust. 2 w art. 68 wynika z przeniesienia do art. 42 podstawy prawnej do powoływania komitetu monitorującego programy, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 (stworzenie podstawy prawnej funkcjonowania Komitetu Monitorującego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego).

W art. 1 pkt 29 ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Planie Rozwoju oraz niektórych innych ustaw wyszczególnione zostały przepisy, w których sformułowanie „minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego” zostaje zastąpione określeniem „Instytucja zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty”.

II. Zmiany proponowane w art. 2 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

W art. 2 nowelizacji wprowadza się zmiany w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. Nr 109, poz. 1158, z późn. zm). Agencja ta pełni istotną rolę we wdrażaniu niektórych programów operacyjnych. Ze względu na przeniesienie funkcji instytucji zarządzających programami operacyjnymi z byłego Ministerstwa Gospodarki i Pracy do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego zasadne jest, aby minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego posiadał pewien wpływ instytucjonalny na funkcjonowanie Agencji. Proponowana nowelizacja wprowadza przepisy uprawniające tego ministra do: wyrażania opinii w sprawie powołania i odwołania Prezesa Agencji, wskazywania jednego spośród członków Rady Agencji, opiniowania rocznych planów działania Agencji i sprawozdań z ich realizacji.

III. Zmiany proponowane w art. 3 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

W art. 3 nowelizacji wprowadza się zmiany w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.).

Konieczność wprowadzenia ww. zmian w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz w ustawie o NPR wynika z faktu dokonania zmian w kompetencjach ministra właściwego do spraw pracy oraz ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego. Jednocześnie istnieje potrzeba wprowadzenia mechanizmów silniej motywujących samorządy województw i powiaty do realizacji projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

IV. Zmiany proponowane w art. 4 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

Art. 4 zawiera przepis przejściowy utrzymujący czasowo w mocy akty wykonawcze wydane na podstawie art. 11 ust. 5, art. 28 oraz art. 47 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju, do czasu ich uchylenia w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego.

V. Zmiany proponowane w art. 5 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

Art. 5 zawiera przepisy przejściowe utrzymujące czasowo w mocy akty wykonawcze wydane na podstawie art. 47 ust. 2 oraz art. 56 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju, do czasu wydania nowych przepisów, na podstawie zmienionej ustawy.

VI. Zmiany proponowane w art. 6 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

Art. 6 zawiera przepis przejściowy określający, że zarządzenia wydane na podstawie art. 23 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju zachowują moc do czasu ich uchylenia przez właściwego ministra.

VII. Zmiany proponowane w art. 7 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

Art. 7 zawiera przepis przejściowy określający, że komitety monitorujące powołane na podstawie dotychczasowych przepisów wykonują swoje zadania do czasu powołania komitetów monitorujących na podstawie art. 42 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

VIII. Zmiany proponowane w art. 8 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

Art. 8 projektu nowelizacji stanowi o ważności umów dotyczących finansowania z Funduszu Pracy projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego zawartych przed dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju i innych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 109 ust. 11 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.).

IX. Zmiany proponowane w art. 9 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

Przepisy przejściowe w art. 9 przewidują zastosowanie dotychczasowych regulacji w stosunku do spraw wszczętych a niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji.

X. Zmiany proponowane w art. 10 projektu nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju

Art. 10 nowelizacji określa termin wejścia w życie przepisów znowelizowanej ustawy o Narodowym Planie Rozwoju.

OCENA SKUTKÓW REGULACJI (OSR)

1. Podmioty, na które oddziałuje regulacja

Projektowana ustawa będzie miała bezpośredni wpływ na wybrane aspekty funkcjonowania instytucji zaangażowanych w procesy zarządzania i wdrażania programów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności oraz pośrednio na beneficjentów realizujących projekty w ramach tych programów.

2. Wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu i sektora finansów publicznych

Niniejszy projekt nie będzie miał wpływu na dochody i wydatki budżetu i sektora finansów publicznych.

3. Wpływ regulacji na rynek pracy

Projektowana nowelizacja nie będzie miała bezpośredniego wpływu na rynek pracy. Pośrednio natomiast, przez zwiększenie absorpcji środków pochodzących z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności i tym samym realizację większej liczby projektów inwestycyjnych, należy przypuszczać, że stworzone zostaną nowe miejsca pracy. Część tych miejsc pracy będzie miała charakter krótkookresowy (miejsca pracy związane z samą realizacją inwestycji), część natomiast długookresowy (miejsca pracy stworzone w wyniku wdrożenia inwestycji). Ponadto, sprawna realizacja projektów wdrażanych w szczególności w ramach SPO Rozwój Zasobów Ludzkich przyczyni się do podniesienia kwalifikacji zawodowych osób bezrobotnych oraz innych grup zagrożonych wykluczeniem społecznym i tym samym do zmniejszenia bezrobocia.

4. Wpływ regulacji na konkurencyjność i przedsiębiorczość gospodarki

Ze względu na przewidywane zwiększenie absorpcji środków pochodzących z funduszy strukturalnych i z Funduszu Spójności w wyniku nowelizacji ustawy można stwierdzić, że nowelizacja będzie miała pośredni i korzystny wpływ przede wszystkim na konkurencyjność zewnętrzną gospodarki.

Do poprawy konkurencyjności zewnętrznej przyczyni się sprawniejsza realizacja projektów infrastrukturalnych z zakresu transportu i ochrony środowiska, m.in. dzięki stworzeniu lepszych warunków dla inwestorów zagranicznych (projekty realizowane głównie w ramach SPO Transport, Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności), a także projektów realizowanych w ramach SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw przez zwiększenie pozycji konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw, m.in. przez zmniejszenie dystansu technologicznego wobec bardziej rozwiniętych gospodarek innych krajów Unii Europejskiej.

Projektowana nowelizacja przez zwiększenie absorpcji środków pochodzących z funduszy strukturalnych i z Funduszu Spójności przyczyni się do wyrównania warunków konkurencyjności wewnętrznej gospodarki między regionami, a także do ogólnego jej wzrostu.

5. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów

Realizacja Narodowego Planu Rozwoju służy podniesieniu poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego kraju oraz zapewnieniu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej kraju i jego poszczególnych regionów z innymi krajami i regionami Unii Europejskiej. Projekt ustawy, przez usprawnienie systemu wdrażania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności przyczyni się do osiągnięcia celów NPR i tym samym będzie miał pozytywny wpływ na rozwój regionów.

6. Konsultacje społeczne

Projekt nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju został przesłany do konsultacji wszystkim podmiotom, z którymi konsultowana była ustawa nowelizowana, tj.: przedstawicielom samorządu terytorialnego na poziomie poszczególnych województw, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, przedstawicielom ogólnopolskich organizacji samorządu terytorialnego (Unia Miasteczek Polskich, Związek Województw RP, Związek Miast Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP, Unia Metropolii Polskich, Związek Powiatów Polskich), przedstawicielom ogólnopolskich związków zawodowych (Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, Forum Związków Zawodowych, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych) oraz związków pracodawców (Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych, Konfederacja Pracodawców Polskich, Business Centre Club), a także do organizacji pożytku publicznego (Rada Działalności Pożytku Publicznego), jak również do przedstawicieli ośrodków naukowych (Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, Konferencja Rektorów Akademii Szkół Polskich). Większość uwag przesłanych w terminie została uwzględniona (miały one charakter głównie redakcyjny). Główne uwagi, których nie uwzględniono, związane są ze zniesieniem obligatoryjności funkcjonowania Komitetów Sterujących oraz kwestią ograniczenia zakresu obowiązywania ustawy o Narodowym Planie Rozwoju wyłącznie do obecnego okresu programowania, czyli do 2006 r. (konieczność wprowadzenia obu rozwiązań została wyjaśniona w niniejszym uzasadnieniu).

Unia Metropolii Polskich przedstawiła pozytywne stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Planie Rozwoju oraz niektórych innych ustaw, przedstawione w ramach procedury obiegowej w pracach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

7. Ocena zgodności regulacji z prawem Unii Europejskiej

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Planie Rozwoju oraz niektórych innych ustaw jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Ocena ta została potwierdzona przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej.

8. Wpływ regulacji na obowiązujące przepisy

Przez projektowaną nowelizację ustawy o Narodowym Planie Rozwoju dokonuje się zmian w następujących aktach prawnych: ustawie o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W wyniku zaproponowanych zmian w omawianej ustawie uchylone zostaną przepisy będące podstawą do wydania w formie rozporządzeń uzupełnień programów operacyjnych oraz wzorów wniosków o dofinansowanie realizacji projektu, umów o dofinansowanie projektów oraz sprawozdań.