Tekst ustawy przyjęty przez Senat bez poprawek

 

 

 

USTAWA

z dnia 17 października 2008 r.

 

o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy

 

 

Art. 1.

W ustawie z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 125, poz. 1317 oraz z 2006 r. Nr 141, poz. 1011) wprowadza się następujące zmiany:

1)   art. 1 otrzymuje brzmienie:

„Art. 1. 1.        W celu ochrony zdrowia pracujących przed wpływem niekorzystnych warunków środowiska pracy i sposobem jej wykonywania oraz sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracują­cymi, w tym kontroli zdrowia pracujących, tworzy się służbę medycyny pracy.

2. Systematyczna kontrola zdrowia pracujących, prowadzona także w celu aktywnego oddziały­wania na poprawę warunków pracy przez pracodawcę i ograniczania w ten sposób ryzyka zawodowego, obejmuje procedury i badania służące ocenie zdrowia pracujących ukierunkowanej na identyfikowanie tych elementów stanu zdrowia, które pozostają w związku przyczynowym z warunkami pracy.

3. W ramach kontroli zdrowia osoby pracujące otrzymują informacje i wskazania lekarskie odnośnie sposobów zapobiegania niekorzystnym zmianom w stanie zdrowia.”;

2)   w art. 6:

a)   w ust. 1 w pkt 1 lit. a i b otrzymują brzmienie:

„a)   współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpo­zna­wania i oceny czynników występujących w środowisku pracy oraz sposobów wykonywania pracy mogących mieć ujemny wpływ na zdrowie,

b)  współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpo­znawania i oceny ryzyka zawodowego w śro­dowisku pracy oraz informowanie pracodawców i pracujących o możliwości wystąpienia niekorzys­tnych skutków zdrowotnych będących jego na­stępstwem,”,

b)   ust. 4-6 otrzymują brzmienie:

„4.   Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z minis­trem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, zakres, w jakim służba medycyny pracy wykonuje zadania wobec osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 6, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia ochrony zdrowia tych osób.

5.   Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozu­mieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania oraz ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozpo­rządzenia, zakres i tryb badań lekarskich osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz sposób dokumentowania tych badań, uwzględniając konieczność przyjęcia obiektywnych i niezbędnych kryteriów oceny stanu zdrowia oraz biorąc pod uwagę konieczność ochrony danych osobowych osób poddanych badaniu.

6.   Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w dro­dze rozporządzenia, zakres i tryb sprawo­wania przez służbę medycyny pracy profilaktycznej opieki zdrowotnej w stosunku do osób wymienionych w art. 5 ust. 3, objętych opieką na ich wniosek, uwzględniając zakres zadań służby medycyny pracy.”;

3)   art. 8 otrzymuje brzmienie:

„Art. 8. Minister Obrony Narodowej, minister właściwy do spraw wewnętrznych, Minister Sprawiedliwości oraz minister właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze rozporządzeń, zadania służby medycyny pracy niewymienione w art. 6 ust. 1, a wynikające ze specyfiki ryzyka zawodowego osób zatrudnionych lub pozostających w stosunku służ­bowym w podległych lub nadzorowanych zakła­dach pracy i w innych jednostkach organiza­cyjnych, uwzględniając specyfikę środowiska pracy.”;

4)   w art. 9 ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

„3.     Minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze rozporządzenia, ustali specjalizacje lekarskie niezbędne do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych, biorąc pod uwagę charakter i specyfikę chorób zawodowych.

4.   Minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia, zadania służby medycyny pracy, których wykonywanie przez osoby niebędące lekarzami wymaga posiadania dodatkowych kwalifi­kacji, rodzaj i tryb uzyskiwania tych kwalifikacji oraz wzory stosowanych dokumentów, mając na względzie konieczność zapewnienia właściwego poziomu świad­czeń oraz biorąc pod uwagę konieczność ochrony danych osobowych osób poddanych badaniu.”;

5)   art. 10 otrzymuje brzmienie:

„Art. 10. 1. Podjęcie oraz zakończenie działalności przez podstawową jednostkę służby medycyny pracy, pielęgniarkę, psychologa lub inną osobę, o której mowa w art. 2 ust. 1, w zakresie profi­laktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi wymaga zgłoszenia, w formie pisemnej, we właściwym ze względu na miejsce jej wy­konywania wojewódzkim ośrodku medycyny pracy.

2.  Zgłoszenia dokonuje podstawowa jednostka służby medycyny pracy, pielęgniarka lub psycholog, o których mowa w art. 2 ust. 3, albo inna osoba, o której mowa w art. 2 ust. 1.

3.  Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, w zależ­ności od podmiotu podejmującego lub kończą­cego działalność w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej zawiera odpowiednio:

1)   nazwę podstawowej jednostki służby medycyny pracy albo imię i nazwisko;

2)   adres miejsca wykonywania praktyki, o któ­rej mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. c i ust. 3 pkt 1, albo adres prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 2 ust. 3 pkt 2;

3)   oznaczenie podmiotu, który utworzył zakład opieki zdro­wotnej i adres tego zakładu, jeżeli zgło­szenia dokonuje podstawowa jednostka służby medycyny pracy będąca zakładem opieki zdrowotnej lub jednostką organi­zacyjną zakładu opieki zdrowotnej wydzie­loną w celu sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi;

4)   numer prawa wykonywania zawodu;

5)   termin podjęcia lub zakończenia działalności;

6)   informacje o dodatkowych kwalifikacjach do przeprowadzania badań profilaktycznych lub wykonywania zadań służby medycyny pracy.

4.  Zgłoszenia należy dokonać w ciągu 30 dni od dnia podjęcia lub zakończenia działalności.”;

6)   w art. 11:

a)   po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

„2a. Obowiązek prowadzenia dokumentacji badań i orze­czeń psychologicznych obejmuje również psychologa, o którym mowa w art. 2 ust. 3 pkt 2.”,

b)   ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

„3.   Dane zawarte w dokumentacji medycznej oraz dane zawarte w dokumentacji, o której mowa w ust. 2a, są objęte tajemnicą zawodową i służ­bową. Dane te mogą być udostępniane wyłącznie podmiotom określonym w art. 19 i art. 2 ust. 4 oraz podmiotom uprawnionym do udostępniania im dokumentacji medycznej na podstawie odrębnych przepisów i na zasadach określonych w tych przepisach.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnię­ciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentacji medycznej, o której mowa w ust. 1 i 2, oraz sposób jej prowadzenia i przechowywania, a także wzory stosowanych dokumentów, mając na względzie właściwe udokumentowanie przeprowadzanych badań oraz zapewnienie ochrony danych oso­bowych.”,

c)   dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

„5.   Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentacji badań i orzeczeń psychologicznych, o których mowa w ust. 2a, wzory stosowanych dokumentów oraz szczegółowy sposób jej prowadzenia, prze­chowywania i udostępniania, mając na względzie właściwe udokumentowanie przeprowadzanych badań oraz zapewnienie ochrony danych oso­bowych. Minister właściwy do spraw zdrowia przed wydaniem rozporządzenia może zasięgnąć opinii Krajowej Rady Psychologów.”;

7)   w art. 12:

a)   ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowni­ków oraz inne świadczenia zdrowotne są wyko­nywane na podstawie pisemnej umowy zawartej przez podmiot obowiązany do ich zapewnienia, o którym mowa w art. 5 ust. 2, zwany dalej „zlece­niodawcą”, z podstawową jednostką służby me­dycyny pracy, zwaną dalej „zleceniobiorcą”.”,

b)   dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

„4.   Zleceniobiorca informuje właściwą inspekcję o niewywiązywaniu się przez zleceniodawcę z zobo­wiązań, o których mowa w ust. 2 pkt 5.”;

8)   w art. 17:

a)   pkt 6 otrzymuje brzmienie:

„6)   współdziałanie w programowaniu i realizacji zadań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia;”,

b)   pkt 9 otrzymuje brzmienie:

„9)   udzielanie świadczeń zdrowotnych, w ilościach niezbędnych do prowadzenia specjalizacji z medy­cyny pracy i innych specjalizacji lekarskich, których program obejmuje odbycie staży kierunkowych w zakresie medycyny pracy – na zasadach okreś­lo­nych w art. 12;”,

c)   pkt 13 otrzymuje brzmienie:

„13) przeprowadzanie okresowych badań lekarskich reali­zo­wanych w trybie art. 229 § 5 Kodeksu pracy, w przypadku gdy podmiot, który zatrudniał pra­cownika, uległ likwidacji;”,

d)   dodaje się pkt 14 w brzmieniu:

„14) przeprowadzanie badań i wydawanie orzeczeń lekarskich określonych w odrębnych prze­pi­sach.”;

9)   po art. 17 dodaje się art. 17a w brzmieniu:

„Art. 17a. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, limit badań wykonywanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy w ramach świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 17 pkt 9, biorąc pod uwagę niezbędność ich przeprowadzania dla potrzeb szkolenia specjalizacyjnego lekarzy przez wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.”;

10)  w art. 18:

a)   ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2.   Jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli zostały stwierdzone nieprawidłowości, kierownik woje­wódz­kiego ośrodka medycyny pracy kieruje do podstawowej jednostki służby medycyny pracy lub osób, o których mowa w art. 2 ust. 3, wystąpienie pokontrolne, w którym wskazuje nieprawidłowości i ich przyczyny oraz przedstawia wnioski dotyczące ich usunięcia, a także określa termin powia­domienia o wykonaniu zaleceń zawartych we wnioskach lub o ich niewykonaniu wraz z przyczynami.”,

b)   dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

„3.   W razie stwierdzenia istotnych uchybień doty­czących trybu, zakresu i jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych lub sprawowania opieki zdrowotnej kierownik wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy kieruje jednocześnie wniosek do:

1)  zleceniodawcy o zastosowanie wobec zleceniobiorcy skutków przewidzianych w umowie;

2)  odpowiedniego organu właściwej okręgowej izby:

a) o wszczęcie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej, o którym mowa w art. 38 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 41, poz. 178, z późn. zm.[1]⁾) albo

b)   o wszczęcie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej, o którym mowa w art. 41 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 30, poz. 158, z późn. zm.[2]⁾) lub o powołanie komisji w celu oceny przygotowania zawo­dowego, o której mowa w art. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857) albo

3)  Regionalnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 20 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (Dz. U. Nr 73, poz. 763 i Nr 154, poz. 1798).”;

11)  art. 19 otrzymuje brzmienie:

„Art. 19.      Osoba wyznaczona przez kierownika wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, uprawniona do wykonywania kontroli, ma prawo żądać od:

1)   kontrolowanego podmiotu – niezbędnych in­for­macji i udostępnienia dokumentacji, z tym że dokumentacja medyczna może być udos­tępniona tylko osobom wykonującym odpo­wiedni zawód medyczny;

2)   zleceniodawcy zadań służby medycyny pracy – dostępu do stanowisk pracy w celu zweryfikowania ich oceny dokonanej przez osobę będącą podstawową jednostką służby medycyny pracy, osobę zatrudnioną w podstawowej jednostce tej służby lub osobę wykonującą zadania tej służby w formach, o których mowa w art. 2 ust. 3.”;

12)  w art. 20a w pkt 1 lit. b otrzymuje brzmienie:

„b) orzekają dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy w przypadkach zakwestionowania treści orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy;”;

13)  w art. 21 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

„3.     Profilaktyczna opieka zdrowotna sprawowana w od­niesieniu do osób świadczących pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w zakładach karnych, przebywania w aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach kary ograniczenia wolności, jeżeli obowiązek objęcia profilaktyką nie spoczywa na pracodawcy, jest finansowana z budżetu państwa z części, której dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.”;

14)  w art. 27 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Ministrowie, o których mowa w ust. 1, a w stosunku do jednostek tworzonych i utrzymywanych przez „Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna” – minister właś­ciwy do spraw transportu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze rozporządzeń:

1)  szczegółowy sposób, tryb tworzenia i organizacji służb wykonujących zadania odpowiednie do za­dań służby medycyny pracy,

2)  kwalifikacje zawodowe pracowników realizujących te zadania,

3)  szczegółowy sposób i tryb kontroli tych służb

– biorąc pod uwagę zadania służby medycyny pracy.”.

 

Art. 2.

Osoby, które podjęły działalność w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, przed dniem wejścia w życie ustawy, nie dokonują zgłoszenia, o którym mowa w art. 10 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

 

Art. 3.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 6 ust. 4-6, art. 8, art. 9 ust. 3 i 4, art. 11 ust. 4 oraz art. 27 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 6 ust. 4-6, art. 8, art. 9 ust. 3 i 4, art. 11 ust. 4 oraz art. 27 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez okres 18 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

 

Art. 4.

Przepis art. 21 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się od dnia 9 lutego 2008 r.

 

Art. 5.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 13 i art. 4, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.

 

 

                                                                                                                                     MARSZAŁEK SEJMU

 

 

                                                                                                                                /-/ Bronisław Komorowski

 

 

---

[1]⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 24, poz. 110 i Nr 91, poz. 410, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 120, poz. 1268, z 2002 r. Nr 62, poz. 559, Nr 153, poz. 1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2004 r. Nr 92, poz. 885 oraz z 2007 r. Nr 176, poz. 1237.

[2]⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1990 r. Nr 20, poz. 120, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 28, poz. 152, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2001 r. Nr 126, poz. 1383, z 2002 r. Nr 153, poz. 1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2004 r. Nr 92, poz. 885 oraz z 2007 r. Nr 176, poz. 1238.